ISIDEEHSTAHDS
KOSTUOOZE OVERSCHRIJVING
„DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
ZELFBEDROG.
22* Jaargang No. 92
ABOKNEMENISPRIJS
per 3 aiandcD voor Amers,
loort f 2.10, idem franco
per post 1 I-, per week (met irratis venrekcrins
ongelukken) f 0.176. aizonderlijkc nummers
i 0.05.
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU
ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A.
POSTREKENING N°. 479IO. TEL INT 513.
Woensdag 17 October 1923
PRIJS OER A0VER1ENTIEH met inbegrip van een
Tjcwijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie»
dingen en Licidadigheids-adveitenticn voor de helft
der prijs. Voor handel cn bedrijf bestaan zcerj
voordcclige bepalingen voor bet advcrlceren. Ecnc
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE HERSTELKWESTIE.
Poincaré's politiek van „produc
tieve panden."
Berlijn, 16 Oct (W. B.) Tegenover uit
latingen van de „Temps", die van Duitschland's
.weigering tot het doen van leveringen in nature
spreekt, schrijft de „Zeit": (die relaties met Stre-
semann onderhoudt. Red.) Een politiek ven
productieve panden, zooals Poincaré ze heeft
ongevoerd, en 't nakomen door Duitschland van
zijn schadevergoedingsverplichtingen, sluiten
elkaar volkomen uit. Een Duitschland, waarvan
ide beschikking over het Roergebied cn het oefe
nen van invloed op het Roergebied onttrokken
as; dat met de bestuursuitgaven voor deze ge
bieden belast is, doch geen inkomsten uit het
gebied krijgt, is volkomen buiten staat, ook
maar eenige verplichtingen op zich te nemen.
De rijkskanselier heeft herhaaldelijk zijn wil tot
eer» overeenkomst te kennen gegeven, evenals
Jhij aan de entente positieve praestaties heeft
.aangeboden, die de kern van een algemeene
zegeling van het schadevergoedingsvraagstuk
(vormen. Poincaré heeft daarop afwijzend ge
antwoord.
I Tegenover de vraag van de „Temps", of
jjStresemann een volkomen uitgewerkt bctalings-
jplan heeft, cn bereid is met de commissie van
jherstel in onderhandeling te treden, zegt de
^Zeit" dat de Fiarische regoering rijkelijk in de
'gelegenheid was geweest, zich reeds vóór het
'prijsgeven van het lijdelijk verzet daarvan te
Vergewissen.
DE ECONOMISCHE CRISIS.
De financicclc hervorming,
(f Ber 1 ijn, 16 Oct. (V. D.) Aan BerÜjnsche
persvertegenwoprdigers werd medegedeeld, dat
de nieuwe rentebiljetten begin Nov. uitgegeven
zullen worden. Het grondkapiteal der Rente-
jibank is vcorloopig op 3.2 milliard vastgesteld.
De Bank is van alle belastingen vrijgesteld en
kan op alle grondbezit dwanghypotheken laten
inschrijven.
De rijksminister van financiën Luther ver
klaarde, dat de regeering vastbesloten was alle
tot herstel der Duitsche staathuishouding noo-
'dige maatregelen met de grootste gestrengheid
door te voeren.
Duurterelletjcs.
f B erl ij n1 6 O c L (W.-B.). In de amgeving
wan het raadhuis en in de binnensted zijn de
■winkels gesloten en in de'centrale markthal slo-
jten alle verkoopers hun stands.
In de nabijheid van de Beurs trachtte een
troep wcrkloozen een daar stationneerende auto
.te bemachtigen om deze in het water te werpen.
Dc politie joeg de demonstranten met het
[blanke wapen uiteen,
j Er hadden talrijke arrestaties plaats.
5 DE BEZETTING VAN HET ROERGEBIED.
De troepen in de werkplaatsen.
J! Dusseldorp, 16 Oct. (\V. B.) Op een
aanvraag van autoriteiten cn economische krin
gen om de troepen uit de werkplaatsen terug
te trekken, liet de commandeerende generaal
.van het bruggenhoofd Dusseldorp meedeelen.
11 KIDDENSTANOS CREDIETBANK
Voor Amersloort en Omstreken.
Langegracht 4 - Telefoon 304
AMERSFOORT.
voor rekeninghouders
naar een ieder en naar ille plaatsen
in Nederland.
Vraagt
giroboekje.
inlichtingen en vraagt
daar
ge-
dat de bezettingstroepen voorloopig
handhaafd moeten blijven.
De spoorwegbeambten.
Berlijn, 16 Oct. (W. B.) Het door Havas
verspreide bericht, dat de rijksminister voor ver
keerswezen het voortzetten van den lijdelijken
tegenstand in het bezette gebied door de spoor
wegmannen gelast heeft, is onwaar.
De rijksverkcersminister heeft integendeel
d.d. 13 dezer een qlgemeene aansporing tot de
spoorwegbeambten in het bezette gebied gericht
om zich van 17 dezer af ter beschikking van de
Fransch—Belgische spoorwegregie te stellen.
INBESLAGNEMING DOOR DE FRANSCHE
REGIE VAN EEN MIJN.
Keulen, 16 Oct. (\V. B.) Op de mijn
„König LudwigXÏI" verschenen hoofdingenieurs
der Fr^nsche bezetting met 17 ingenieurs en
soldaten en verklaarden de mijnemplacementen
door de Fransfche regie in beslag genomen. Van
de directeuren, beambten en arbeiders werd een
verklaring geeischt. dat zij geen sabotage zou
den plegen en met de regie in het algemeen be
lang in vreedzame verstandhouding zouden sa
menwerken. Regeling van aanspraken op scha
deloosstelling was een zaak voor de beide sta
ten Frankrijk en Duitschland. De betaling van
loonen en andere uitgaven zal van TT October
of door de Fransche regie geschieden.
De mijndircctie protesteerde tegen de onwet
tige bezetting.
De hervatting van het werk bij de
posterijen.
Essen, 16 Oct. (W. B.) Naar verluidt heb
ben de onderhandelingen tusschen de bezet-
tingsautoriteitcn en de Duitsche posterijen tot
resultaat gehad, dat de hervatting van het werk
morgen kan worden verwacht.
Ook te Dortmund zal het postbedrijf dezer
dagen waarschijnlijk worden hervat.
HET RIJK EN SAKSEN.
Berlijn, 16 Oct. (W. B.) De laatste dagen
komen over de ontwikkeling van den toestand
in Saksen berichten, welke groote bezorgdheid
wekken. De bevoegde autoriteiten volgen nauw
lettend de gebeurtenissen. De rijksregeering zal
met alle middelen zorgen, dat de grondwet
wordt geëerbiedigd en dat in Saksen wettige
toestanden gehandhaafd blijven.
FRANKRIJK.
Dc reis van president Masaryk.
Praag, 16 Oct. (W. B.) De Cesko SlowO,
die goede betrekkingen onderhoudt met het de
partement van buitenlandsche zaken, noemt de
reis van president Masaryk een bctooging voor
het in stand houden van het Fransch-Engelsch
verbond, waarbij Tsjecho-Slowakije, wegens zijn
liggingen Midden-Europa, het grootste belang
heeft. Bovendien moet de reis dienen om aan te
tooncn, dat Tsjecho-Slowakije een in elk opzicht
onafhankelijke politiek wil voeren, waarbij het
slechts met zijn eigen belangen rekening houdt.
Par ij s, 16 Oct. (Havas). Millcrand heeft
Masaryk en Benes een maaltijd aangeboden,
waarbij ook de ministers en het cofps diploma
tique aanzaten. Millerand zeide in zijn toe
spraak o. a., dat de nieuwe toestand in Midden-
Europa geen ernstiger en vastberadener ver
dediger heeft dan Frankrijk, dat hoopt, dat de
Donaustaten weer tot bloei zullen komen.
Frankrijk wil slechts, dat zij de verdragen hand
hoven en hun vergoedingsverplichtingen nako
men en voor goed breken met het oude regime.
Masaryk sloot zich in antworod daarbij aan.
Dc Franschen in Marokko.
Rabat, 12 Oct. (B. T. A.) Een afdeeling
van de mobiele colonne te Ouessan heeft het
dorp Zriza, bij Ouessan, dat bandieten tot wijk-
plaets had gekozen, bezet en verwoest
ENGELAND.
DE RIJKSCONFERENTIE.
Londen, 16 Oct. (N.T.A. Draadloos). De
economische rijksconferentie besprak heden het
vraagstuk van de compensatie der arbeiders en
besloot een commissie in te stellen tot onder
zoek van het vraagstuk met het doel een ge
meenschappelijke rijkspolitiek te verkrijgen.
Lord Salisbury deed een mededeeling betref
lende het departement van wetenschappelijk en
industrieel onderzoek. De ovcrzeesche gedele
geerden waren olgemeen voor de uiterste
krachtsinspanning in deze richting en besloten
werd, dat de commissie zou overwegen wat het
beste middel was om tusschen de verschillende
declen van het rijk samensmelting tot stand te
brengen ten aanzien van dit onderzoek.
De directeur-generaal der Posterijen deed een
mededeeling omtrent de post-, telegraaf- en
draadlooze telegraaf-verbinding. De gedelegeer
den wezen algemeen op het nut van het ver
snellen van het verkeer. Bepaalde resoluties
dienaangaande werden aangenomen.
Dc regeering en dc werkloosheid.
Londen, 16 Oct. (R.) Barlow, de minister
van Arbeid, die te Londen het woord voerde,
heeft nadere mededeelingen gedaan over dc
voorstellen der regeering tot het lenigen van de
werkloosheid. Hij zeide, dat de nieuwe uitgaven,
waartoe de regeering is overgegaan of waartoe
zij het initiatief heeft genomen, 14 millioen pond
sterling omvatten voor den aanleg van wegen
en éruggen, een suppletoir? 10 millioen pond
voor subsidie aan de commissie voor de werk
loosheid, 12 millioen pond voor focilititen aan
den handel, niet minder dan TO a 15 millioen
pond voor de spoorwegmaatschappijen. De
nieuwe uitgaven zouden niet minder don 50 mil
lioen pond bedragen en waarschijnlijk aanmer
kelijk meer. 1
Londen, 16 Oct. (R.) Het aantal werk-
loozen bedroeg op 8 October 1.251.600, of
5.418 meer dan in de voorafgaande week.
De kosten van het levensonderhoud.
Londen, 16 Oct (R.) Het gemiddeld ni
veau der k^inhandelprijzen staat 75 pet. boven
dat van vóór den oorlog, hetgeen een verhoo
ging. van twee pet. is vergeleken bij dc .vorige
maand.
HOEDEN- en M&NTELMAGAZ1JN
„L' H9ROÜDELLE"
ie|i8 Lansestraat, Amersfoort.
KÖRTE TtDDY-BEAR MANTELS
PRIMAQUALIIEIT19.50. GEPROGH. 18.50
IH !M. LAMSVEL 31.50,35.00,
TSJECHO-SLOWAKIJE.
SPOORWEGRAMP.
Verscheidene dooden en ge
wonden.
Uit Praag wordt <Ld- 16 Oct. aan de Tel.
gemeld
Op den spoorlijn Friedeck—Ostrau (Moraviè)
heeft hedenmorgen een ernstig ongeluk plaats
gehad nabij het station Rattimau.
De van Friedeck komende personentrein liep
nabij genoemd station op een anderen perso
nentrein. Beide locomotieven werden uit de
iails geslingerd, terwijl eenige wagons geheel
werden vernield. De overige wagons werden
alle min of meer ernstig beschadigd.
Tot nu toe meldt men zes dooden en tien
zwaar gewonden, doch men vreest, dat nog een
aantal slachtoffers onder de vernielde wagens
zal liggen.
GRIEKENLAND.
De ontslagaanvrage van ministers.
Berlijn, 16 Oct (W.-B.). Het Grieksche
gezantschap te Berlijn deelt mede, dat het af
treden van eenige leden van het Grieksche kabi-
niet verband houdt met een regeeringscrisis,
doch met een reeds door de Grieksche pers ge
publiceerde meening, volgens welke alle minis
ters, die aan de aanstaande verkiezingen deel
nemen, zouden aftreden.
CHINA.
De mogendheden en de Chinecscha
douanerechten.
Peking, 15 Oct (R.) Een memorie van
de gezamenlijke gezanten te Peking aan het
Chineesche departement van buitenlandsche za
ken teekent verzet aan tegen het uitsluitend ge
brek van het overschot van de douanerec!....
voor binnenlandsche lecningen, ten nadcele van
de buitenlandsche lecningen, waarvan verschei
dene ten achter zijn, cn verzoekt onmiddellijke
ojihcldering en een duidelijke verklaring van de
voornemens van de Chineesche regeering met
een dergelijk overschot in het vervolg.
VEREENIGDE STATEN.
OVERSTROOMINGEN.
Duizenden dakloozcn.
Oklahoma City, 16 Oct. (R.). Over
stromingen, die voigden na vier dagen van
regen, veroorzaakten een breuk in het water
reservoir der stad"op tien mijl ten westen varr
de stad, waoruit een watermassa van negen voet
hoogte wegliep. Achttien blokken huizen ia het
zakenkwartier der stad zijn ondergeloopen. Dui
zenden menschvn zijn dakloos. In de verlaten
zakenwijk werdt geplunderd. De politie heeft
instructies gegeven, de plunderaars neer te
schieten.
Ksmeroverzi ch t.
TWEEDE KAMER.
In de vergadering van Dinsdag is toegestaan
de interpellatie-Boon over de stopzetting van
den postcheque cn girodienst en is de behande
ling b&paaid onmiddellijk na de Vlootwet.
Bij de bohandeüpg- van de Vlootwet laakte
de heer T r o e 1 s 11 a (s. d.) in verbond met dc
voorgelezen adressen, de opdracht aan een amb
tenaar van financiën om de propaganda voor
het petitionnement te stoken.
Bij de algemeene beschouwingen betoogt de
heer Hug cnholtz, (s. d.) dut een niet anti-
militairistische regeering het standpuntV moet
innemen, dat de middelen er moeten zijn, voor
een vloot, die aan zijn doel kan beantwoorden
Nu wenscht men een vloot, die als vogelver
schrikker moet dienen.
Oorlog in dc Stille Zuidzee is volgens den
heer Hugenholtz zeer onwaarschijnlijk. Wanneer
een oorlog tusschen Japan en Amerika zou uit
breken, wordt Indie het brandpunt wegens de
rijstvoorraden wanneer er oorlog tusschen
Amerika cn Engeland zou uitbreken hetzelfde
wegens de petroleunwelden.
Van verdediging kan wegens de onvoldoende
vloot geen sprake zijn, terwijl de neutraliteit
handhaven evengoed met het tegenwoordige
materiaal kan gebeuren als in 1904 in den Ja-
pansch—Russischen oorlog.
Spr. betoogt dat de heeren Colijn, Wcstei-
veld, de Graaff en Heemskerk als leden van de
commissie var- I9.I2 de artillerievloct verdedig
den en de bezwaren tegen het klein materieel
breed uitmeten. De oorloglessen hebben dc be
zwaren veel weggenomen. En toch verdedigt
deze regeering het klein materieel.
Hij bestrijdt de plannen voor een vlootbasis
en citeert buiten de artikelen uit de pers over
de zwakke luchtvloot, enz.
Spr. besluit met een opwekking tot de katho-
Ueken, om hun arbeiders niet alleen te lat^n
staan ter wille van de coalitie.
De heer Merchant (V. D.) betoogt, dat dc
Regeering herhaaldelijk heeft gezegd, dat de
plannen de geheele minimum-vloot omvatten,
totdat Vrijdag Colijn zeide, dat deze Wet alleen
de halve vloot omvat. Hij hekelt het standpunt
der regeering, dat alleen op de vloot niet moet
worden bezuinigd, met terzijdestelling van het
advies van mr. Trip. Er zijn twee Colijns: de
ernstige financier, en de door gedemoraliseerde
„das Militar.".
Spreker vervolgt dat deze Vlootwet als ge
volg heeft een permanente annuïteit; afbetaling
•an den eersten bouw is pas in 1957 klaar.
Waarom niet gerekend met reserveering en af
schrijving?
Na een ordeverstoring door de oud-marine
mannen op de tribune laakt Spreker het niet
rekenen met de Indische belangen; de Raad
van Indië en de directeur van Financiën deelen
het standpunt van mr.' Trip. Waarom deelt de
Regeering niet de meening van mr. Fock mede?
Laten de ministers van Koloniën en Marine de
verantwoordelijkheid voor deze zaak dragen en
verdedigen en niet de heer Colijn.
Spreker oordeelt dat de Regeering zich wil
boeien, omdat Marine dan zeker van haar .zaak
;s, en bestrijdt voorts de brochure van staatse,
raad Struijcken, waarin een passende vloot bijj
de oude Nederlandschc machtspositie wordt^
verdedigd. Verwezen is geen eisch der groote.'
mogendheden en is ook niet doelmatig. Onzej
vloot vertroebelt den toestand. Laten wij den]
wedloop in oorlogstechnietk stoppen en ons|
stellen op rechtsstandpunt.
Spreker doet een beroep op de Roomsch-Ka-i
tholieken om tegen te stemmen, opdat ze dej
oppositie kan meehelpen om de in het moeras
gereden wagen er uit te helpen.
BeHchteo.
De Staatscourant van gisteravond bëvaT]
o. m. de volgende Kon. Besluiten
bevorderd tot officigr in de Oranje-Nassau-j
orde H. van Woudenberg Hamstra, Ned. Hcr^
voimd predikant te Oven
benoemd tot lid van het Hof van Justitie op,
Curasao Mr. H. Polvliei
vergunning verleend tot het dragen van de^
Oostenrijxschc Roode Kruis-medeille 2e klasse',
aan den eerste-luitenant T. A. E. R. Wynoldj^
Daniels, van het Cavalerie-peardendepoL
H. M. DE KONINGIN-MOEDER.
Bezoek aan Valkenburg^
Men meldt ons uit Valkenburg. De Konin-j
gin-Moeder vertrok gistermorgen na een ver-*]
blijf van drie weken van het station te Val-*)
kenburg, naar Het Loo. Tegen half tien waren*
vele belangstellenden en autoriteiten, alsmede]
vertegenwoordigers van vereenigingen ann het?
station tegenwoordig. Bloemstukken werden]
aangeboden cn toen de trein zich onder hetj
spelen ven het Wilhelmusin beweging zette steeg*
een gejuich uit de talrijke menigte op. Dc Ko-
ningin-Mocdc-r wuifdeop het perron de achter^
blijvenden hartelijk toe.
DE INDISCHE PRINSEN IN ONS LAND. w
Feestmaaltijd te den 1
Men meldt ons uit den Haag
Maandagevond is in het Hotel de Vieux 'Doe-«j
len een feestmaaltijd gehouden, welke was geJ
organiseerd door een comité, bestaande uit d^
heerenmi. G. Vissering, voorzitterdr. C. jJ
K van Aalst, A. E. Dinger, S. P. van EcghenJ
mr. M. W. F. Treulb, en A. Veder.
Deze maaltijd, waaraan ongeveer 80 verleg
geiwoordigers uit het bankwezen, de industrief
en het verkeerswezen, aanzaten, werd aangebo^
den aan de beide Indische prinsen van Solo enj
van Djokjakarta en aan den Sultan van Boe-:
loengan.
SCHATKISTPAPIER.
Uitgifte van Nederl. Schat-
kistpromessen.
De minister van financiën maakt bekend, dat
op 22 October ten kantore van den agent vani
het ministerie van financiën te Amsterdam en
van de betaalmeesters te Rotterdam en 's-Gra-[
venhnge kunnen worden ingeleverd inschrij*
vingsbiljetten tot het bekomen vano. schat*
kistpromessen cn b. schatkistbiljetten, renten-*
de 4 pet., opvorderbnar I November 1924.
Aan schatkistpromessen en schatkistbiljetten)
gezamenlijk zal in het geheel worden uitge
geven een totaal bedrag van ten hoogste IOOj
millioen. De schatkistpromessen zijn groot;
ƒ10.000, ƒ50,000 en f100,000. Zij zijn in;
twee groepen gesplitst. Die der eerste groep
dragen de dagteekening van I November 192?
en zijn op 1 Februari 1924 betaalbaar; die der]
tweede groep dragen mede de dagteekening
van 1 November 1923 doch zijn op 1 Mei 1924;
betaalbaar. De schatkistbiljetten zijn groot
25,000, f 5000 of f 1000. Zij dragen de dag
teekening van 1 November 1923 en zijn 1 No
vember 1924 opvorderbaar.
De aflossing zal geschieden bij het Agent
schap van het ministerie van financiën te Am
sterdam en, mits 8 dagen vóór den dag waarop
de aflossing verlangd wordt, daarvan aan dei\!
betrokken betaalmeester kennis worden. gege-«2
ven, ten kantore van de betaalmeesters (behalve?
dien te Amsterdam).
De rente dezer biljetten is betaalbaar op tweai
zich aan de biljetten bevindende halfjuarlijk^chel
coupons ten bedrage van 20 per 1000, ver-jf
Een groot verleden is een plicht der toe
komst
A. S. C. WALLIS.
Willem Groenhuizen
Laageatr. 43. Tel. 833. Poatr. 75831
GOOD- ZILVER en UURWERKEN.
EIKEN HANGKLOKKEN MEI KWARTIERSLAG
VANAF t 33.—
naar het Noorsch
JOH AN B0JER
door
D. Logeman—van der Willigen.
31
r
r Vol spanning had hij er op gewacht, dat
Einar hem zou laten roepen. Want op de
wijze waarop ze elkaar verlaten hadden,
kon hij den jongen niet zien voor Einar het
hoofd gebogen had.
Maar zou hij 't doen? Zou hij zijn jomgen
{weer terug krijgen?
En wat dacht hij wel, nu 'toogenblik
eindelijk gekomen was? Hij liep voorzichtig
de trap öp, maar moest zich aan de leuning
.vasthouden.
Toen hij binnen kwam zag hij dadelijk
hoe de jongen yermagerd was. De. dunne,
volle baard die tijdens zijn ziekte vrij had
kunnen groeien, maakte hem onherkenbaar.
Einars oogen waren nog vochtig en hij
glimlachte angstig terwijl hij zijn hand uit
stak.
Ingeborg was weer meegegaan, maar
sloop stil weg toen zij haar vaders aandoe
ning zag. Toen bleven vader en zoon alleen.
Norby perste zijn lippen op elkaar, terwijl
hij ging zitten en de uitgestrekte hand aan
nam. Die was zoo warm, zoo slap en mager,
dat hij er van schrikte. Einar zag zijn
vaders aandoening, cn afgemat en in span
ning als hij te voren reeds was, barstte hij
nu plotseling in tranen uit.
„Vergeef mij. vader!"
Norby stond op en legde de deken beter
over den jongen heen. „Praat er niet over!"
bracht hij uit. „En je mag het je nu niet
aantrekken, dat is niet goed voor je."
Toen Norby iets later alleen in het kan
toor stond snoof hij of hij verkouden was.
„God zij gedankt!" zeide hij met de oogen
omhoog. „Dank, omdat ik mijn jongen weer
terug heb."
Hij liet zich op de sofa neervallen en bleef
voor zich uit staren. Zijn mond trilde. Er
was nog nooit zoo iets belangrijks op Norby
voorgevallen. Nooit. Die ziekte had dus een
hooger beteekenis. Nu begreep hij het.
„Dank," zeide hij weer met opgeheven
blik.
Men kan zich voorstellen dat een vrouw,
die haar door roovers gestolen kind terug
krijgt, juicht zonder einde, maar tevens ook
dat dc haat voor hen, die het stalen, en de
angst, dat zij terug zouden kunnen komen,
de drang om hen onschadelijk te maken,
even groot is als haar geluk. Zoo ging het
ook met Norby. Te midden van al zijn
vreugde dacht hij aan Wangen. „Het gelukt
hun niet," dacht hij. „Er is er één, die
sterker is dan al hun streken."
En terwijl hij daar met een onbeschrijflijk
gevoel van geluk God zat te danken, zag hij
tegelijkertijd Wangen en zijn andere vijam
den om zich heen als grauwe machten, die
terug zouden komen. Maar nuzouden zc
dan ook onschadelijk gemaakt worden.
„Nu zal hij hier vandaan!" dacht hij met
een "mengsel van woede en vreugde. „Nu
heeft hij ongeluk genoeg berokkend. Niet
alleen de gevangenis, maar het land uit
moet hij!"
En indien nu Norbv's beste vriend hem
gezegd had; „Maar ie hebt toch voor dien
zelfden Wangen borg gestaan," dan had
Norby hem afgeranseld. Want God wist dat
het een leugen was. Zou een man, die zulke
duivelsstreken uithaalde als Wangen, onver-
valscht meel in zijn zakken hebben? Neen,
neen, en nog eens neen! En als een derge
lijke gedachte den ouden man door het
hoofd ging, dan kreeg hij lust om die uit
te spuwen. Neen, hij was in zijn heilig recht.
Daar vertelde die duivelsche kerel, dat hij
het document in het Grand Café onder
teekend had! Wel lieve hemel!
„Dank, o Fleer! Maar nu zal hij ook het
land uit!1
III.
Eindelijk brak de dag aan, waarop Me
vrouw Wangcn's va°der en broer van hun
hoeve af moesten. Zij had besloten heel
vroeg op te staan cn er heen te gaan om
met een en ander te helpen. Maar om vier
uur werd zij reeds wakker, doordat er
iemand op hun deur klopte. Zij was ver
wonderd, stond op, sloeg iets om en ging
naar de deur.
„Wie is daar?"
Het was haar broer.
Toen zij open deed zag zij in het grauwe
licht dat hij heelemaal van streef was.
„Is er iets gebeurd?"
„Ja, met vader," fluisterde hij verschrikt,
terwijl hij voor de deur bleef staan.
„Kom toch binnen, wat is er met vader?"
Haar broer antwoordde niet dadelijk, ma^r]
liep haar voorbij en viel zwaar op een stoel
neer.
Ondertusschen was zij ook zoo geschrikt,
dat zij niet vragen durfde maar zwijgend
wachtte.
En terwijl zij daar in het. halfdonker met
haar sjaal om zich heen stond, vertelde hij
haar zoo voorzichtig mogelijk, dat zij giste
renavond vader al gemist hadden. Zij had
den overal in de huurt gezocht en gevraagd.
Maar eindelijk vonden ze hem thuis in de
schuur opgehangen.
Toen Wangen dien morgen eindelijk be
neden kwam, zat zijn vrouw nog in dezelfde
dunne klceren in de kamer voor zich uit te
staren. Er was geen koffie te krijgen, er was
niets gedaan zij zat daar maar.
„Lieve Karen wat is er?"
„Niets," zeide zij toonloos voor zich uit.
Maar ook dien dag moest zij uit- en in-
loopen en het dagelijksche werk doen. Het
oudste meisje moest naar school, de twee
anderen gcwasschen en gekleed, de gewone
boodschappen naar de hoeve om melk en
eten moesten ook gedaan.
Maar haar oude vader vervolgde haar
overal, liever dan arm van zijn familie-
hoeve te gaan, had hij zich het leven be
nomen. En zij zag hem aan den dunnen
hals hangen in de schuur, waar zij zoo dik
wijls blindemannetje had gespeeld. En hij
zeide steeds: „Het is jouw schuld! Waarom
nam je hem? Nu zie je het!"
Het kostte haar moeite een voet te ver
zetten.
Toen Wangen het hoorde, bleef hij onbe
weeglijk met de handen voor,het gelaat zit
ten. En het beeld van den ouden man, die om
zijn lichtzinnigheid zich van het leven be
roofd had, bracht hem weer terug naar den
donkeren spoorwegwagon waar de zelfbe
kentenis en de vrceseliike verantwoording
als een bovenmcnschelijke last op zijn
schouders gedrukt hadden.
„0!" zeide hij en vloog op. „Nu is h£t
weldra te veel, Karen. Ik houd het niet uit!1
Je moet mij heljjgn!"
„Je zoudt mij liever moeten helpen!" zeide
zij, toonloos zonder hem aan te zien.
Midden op den dag kwam hij binnen, en,
vond haar weer voor zich uit zitten staren,
onbeweeglijk en ver weg, hoewel het klein-!
ste meisje schreeuwend aan haar rok stond
te trekken.
En toen zij de oogen op hem vestigde,
kromp hij onwillekeurig in elkaar. Hij wist]
niet of die blik vol angst of vol haat voor:
hem was.
„Nu gelooft zij, dat het mijn schuld is en,
zal het ook weldra zeggen," dacht hij. Enj
hoewel hij hetzelfde dacht, had hij toch lust:
om haar tegen tc spreken. „Ik heb nog niet'
genoeg," dacht hij. „Ze zal me dat ook wel/
verwijten." En hij werd steeds boozer op
haar, alsof dit nieuwe ongeluk op de een
of andere manier haar schuld was.
Ze bleven bang voor elkaar, gingen elkaar
uit den weg en zwegen, omdat zij vermoed
den, dat de een lust had op den ander af
te vliegen. Zij waren het huis uitgedreven,'
waar zij zulke gelukkige jaren beleefd had
den en hier in het nederige huisje herinner
den de ongezelligheid cn de armoede hen
slechts aan hun ongeluk, en vervreemdden
hen van elkaar.
Terwijl Mevrouw Wangen in de keuken j
pap voor 't kind kookte, viel zij plotseling j
op een stoel neer en bleef met verschrikte
oogen in den gloed van het vuur staren. j
Want terwijl haar vader daar hing
zeide hij, dat hij zich niet om Wangen be-'
kommerde. Die moest zich maar aan haar
vastklampen, zii had hem in de familie ge
haald.
(Wordt vervolgt)