AMERSFOORTSCH DAGBLAD „DE EEMlandeRm
DERDE BLAD.
BINNENLAND,
22e Ja»rgang
No 95
BUREAU VOORBEREIDING IN
AMBTENAARSZAKEN.
Een opdracht oan oud'-ministcr
Van IJsselsteijn
Naar „De Ambtenaar" mededeelt is minister
Cclijn er niet erg mee ingenomen, dat het
Bureau van Voorbereiding in Ambtenaarsza
ken onder het departement ven Justitie res-
soiteerd.
Hij is, volgens het blad, do meening toege-
doan, dat minister van Financiën meer di
rect invloed op de werking van het Bureau
moet kunnen uitoefenen en hij heeft om dit te
bei eiken oan den ministerraad het voorstel
voorgelegd om het Bureau niet langer onder
het beleid van minister Heemskerk te loten,
maar om het bij zijn departement onder té
brengen.
W ij kunnen hieraan nog toevoegen, zegt
voort „De Ambtenaar", dat de heer Colijn
reeds zijn verzoek ingewilligd kreeg, dat oud
minister Van IJsselsteijn aan bovengenoemd
Bureau wordt toegevoegd.
De heer Van IJsselsteijn zou een geheel
zelfstandige opdracht gekregen hebben in ver
band met .de voorbereiding van de herziening
van het Bezoldigingsbesluit.
DE VLOOTWET IN DE TWEEDE KAMER.
De heer Nolens gaat niet naar
Genève.
Naar wij vernemen zal dc Minister van Staat,
Mgr. Nolens, lid der Twcedo Kamer, die be
noemd is tot afgevaardigde der Nederlandschc
Regcering, naar de, de volgende week geopend
wordende 5e zitting der Internationale Arbeids-
conferentie te Genève, voorloopig nog niet daar
heen vertrekken, in verband met de behandeling
der Vlootwet, welke nog in de volgende week
zal voortduren.
GEN. MAJOOR C A. PRINS.
De begrafenis.»
Donderdagmiddag had x<s Oosterbeek de ter
aardebestelling plaats van den gep. gen.-moj. b.
d. Marechaussee C. A. Prins.
Aan de groe.-e stonden honderden belang
stellenden geschaard.
Allereerst werd duor het wooid gevoerd door
Overste Eekhout, die het werkzame leven en de
gioote kunde van den overledene schetste.
Verder sprak nog Overste van Minnen, die
namens de Marechaussee aan de geopende
groeve getuigde von dc eerbied, die zij voor
hun chef gevoeld hadden en hem dank te zeg
gen voor hetgeen hij voor hen geweest was.
Gesproken werd nog door Majoor Meibcom,
Comm. District Arnhem, den heer de Bruyn,
namens het dep. Oosterbeek van Mij. tot Nut
van het Algemeen, den heer G. Romijn, namens
de Ver. Volksbond tegen Drankmisbruik, den
heer v. Walcheren, namens de Vcrceniging
Dierenbescherming, den heer Westre, namcr.s
de'Rem. Kring, den heer Jhr. Beelaerts als
oud-wethouder tot zijn collega oud-wethouder,
tevens sprekendo namens het gemeentebestuur
en raadsleden en oud-raadsleden, den heer W.
de Vos, als oud-marechaussee en ten slotte
door Dr. v. d. Brug, als predikant, die hem
vooral in de laatste jaren veel bezocht.
Een zoon van den overledene dankte voor
de eer aan zijn overleden vader bewezen.
Tijdens de rede van Dr. v. d. Brug, viel een
van de manschappen van het corps Marechaus
see voorover ter aarde. Hij werd weggedragen
cn per auto naar een ziekenhuis vervoerd.
HOOFDARBEIDERS.
Internationale verbinding.
Het Internationaal Verbond van Hendels- en
Kantoorbedienden en Technici verzoekt ons het
volgende op te nemen:
De vertegenwoordigers van de beide grootste
federaties van Hoofdarbeiders in Engeland en
Duitschland, The National Federation en de
Duitsche A.F.A. Bund, zijn te Amsterdam bij
eengekomen met het Internationaal Verbond
van Handels- en Kantoorbedienden en Technici
om zich over de positie der Hoofdarbeiders en
den besten orgonfcatievorm uit te spreken. In
deze conferentie, waaraan G. Lathan en W. C.
Keay, van de Engelscho federatie, Aufhauser
en O. Urban, van de Duitsche, zoomede G. J.
A. Smit Jr., secretaris van het Intern. Verbond
van Handels- en Kantoorbedienden cn Technici
deelnamen, werd in het algemeen volledige
overeenstemming bereikt.
in de beide landen is tusschen de Federaties
van Hoofdarbeiders en het Vakverbond een
organisatorische verbinding gelegd en het was
de opvatting van alle deelnemers der confe
rentie, dot deze solidariteit van de hand- en
hoofdarbeiders in het belang is van alle werk
nemers. Eveneens was men overtuigd van de
noodzakelijkheid van intern, verbinding op den
zelfden gTondslog.
RADIONIEUWS.
Het radio-station Sambeek.
Een gerucht gaat, dat het radio-station Som-
beek verplaatst zou worden naar Wassenaar. In
derdaad is Sambeek provisorisch gebouwd en ir
verband daarmede is er ook wel eens over ge
sproken het station te verplaatsen en in dat
verband is ook wel Wassenaar genoemd, maar
definitief is, naar wij vernemen, daaromtrent nog
niets besloten. Alle besprekingen zijn steeds
voorloopig geweest.
Ccn omroepstnlion te Groningen.
Radio Expres meldt, dot sinds eenige weken
te Groningen een zendstation voor telefonie
werkzaam is op pl.m. 1100 M. golflengte. Het
is n.l. het zendstation der N.V. Groningschhe
Electriciteiis-maatschappij „Gemo". De werk
uren van dit station zijn de volgende lederen
cvond van 7 tot 7.15 uur weerbericht van het
K. M. I. te de Bilt, telefonisch herhaald des
Maandags van 89 uur n.m. pianomuziek
des Zaterdags van 7YtöK uur n.m. eveneens
pianomuziek.
Radio-rede en concert
Dc afdeel ing 's Grovenhnge van den Nation a-
len Bond van Handels- en Kantoorbedienden
Mercurius houdt Vrijdag 26 Oct. in de zaal van
de Theosofische Vereeniging in de De Ruijter-
straat 67 te den Huog, behoudens goedkeuring
van oen minister, ecne openbare vergadering
voor kantoorbedienden var» allo gezindten. Als
spreker zal optreden de heer W. Ch. v. Dealen,
die spreekt in de Nederlandschc Seintoestellen-
fabrick te Hilversum. De rede zal door middel
van een loud-speaker in de zaal hoorbaar zijn
evenals hel concert, hetwelk ook te Hilversum
gegeven wordt Dit is iets nieuws op het ge
bied van openbare vergaderingen.
EEN ENGELSCH OORDEEL OVER DE
HOLLANDSCHE INDUSTRIE.
Een zeer wnardeerend artikel.
Uit Londen wordt gemeldDe „Tailor and
Cutter", een bekend Engcisch vakblad, bevatte
dezer dagen een zeer waardeerend artikel over
de Nederlandsche industrie van de hond van
den heer W. Rines, J. P., uil Londen, die een
bezoek heeft gebracht oan Nederland.
Na zijn bezoek aan de N. V. Hollandia Fabrie
ken, Kattenburg en Co- te Amsterdam, schrijft
hij, dot het niet te verwonderen is, dat deze
firma een wcreldreputotie geniet. Waar hier de
meest moderne machines aanwezig zijn, hebben
wij tevens kunnen constateeren dot dit bedrijf
al het mogelijke doet in het belang van de ge
zondheid, gerieflijkheid cn hygiëne van de ar
beiderspers).
Overal is op schitterende wijze rekening ge
houden met licht en lucht. In dit opzicht heb
ben wij inderdaad nooit iets beters gezien. Tij
dens de werkzaamheden werden de mannelijke
en vrouwelijke arbeiders zoo veel mogelijk ge
scheiden gehouden. De vrouwen bewerkten de
lichtere fabrikaten, terwijl dc mannen de zwaar
dere grondstoffen behandelden. De schrijver
bespreekt nu uitvoerig de werkwijze en de fa
briek- De kleedingstukken worden naar alle
werelddeelen geëxporteerd en daarom wordt ge
durende de fabrikatie bijzondere aandacht ge
schonken aan die stukken, welke voor andere
klimaten bestemd zijn.
Ons werd medegedeeld, dot de meeste stoffen
urt Engeland geïmporteerd dorden en wij her
kenden dan ook vele stoffen welke door bekende
fabrieken uit Engeland gefabriceerd worden. De
zijden en voerings komen uit Frankrijk en Enge
land, terwijl het linnen en de knoopen van Hol-
landsch fabrikaat zijn. Het artikel heeft een
internationaal karakter.
INGEZONDEN STUKKEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie,
j De copie wordt niet teruggegeven.
Ingezonden.
Onveilig Amersfoort,
Nu de lange avonden komen en het vroeg
donkert, begint weer de echte tijd voor de
straatjeugd om allerlei baldadigheden uit te
voeren.
Vooral het terrein Leusderweg, ter hoog
te van Verhoeven- en van Bemmelstraat
schijnt voor een groep opgeschoten jongens
een vrij gevochten terrein te zijn. Tengevol
ge van het weinige politietoezicht aldaar is
de baan volkomen veilig. Voor dc etalages
van de aldaar gevestigde winkelzaken komt
de jeugd bijeen, waardoor het niet doenlijk
is vooral voor dames om die uitstal
lingen rustig te bezien, zonder zich bloot te
stellen aan banale opmerkingen of vulgaire
taal te moeten aanhooren. Zoodra het don
ker is durft men op den Leusderweg dan
ook geen kind om boodschappen uit te zen
den, omdat de jongens zich niet ontzien
zelfs kinderen lastig te vallen. Af en toe
vliegen bedoelde jongens als wilden over
de straat, waardoor het gevaar van omvef-
geloopen te worden verre van denkbeeldig
is. En men moet hij avond te Amersfoort
toch al bijzonder goed uitzien, wil men niet
omvergereden worden door een wielrijder
met onverlicht wiel. Zelfs politieagenten rij
den maar raak zonder licht als zij naar het
bureau in dienst gaan of uit dienst zich naar
huis begeven. Ook in dienst rijden alle agen
ten zonder licht en ik betwijfel of door den
heer Burgemeester als Hoofd der Poli
tie hiervoor wel afwijking is toegestaan,
als bedoeld in het Kon. Besluit van 6 Nov.
1905 St.bl. no. 294, art. 25 sub. 2,lo voor het
gcheele corps en toch zeker niet onbeperkt,
want zulks kan nimmer de bedoeling van
den wetgever geweest zijn.
Het is dan ook te wenschcn dat onze Poli
tie op de naleving van de Motor- en Rij-
wielwet wat scherper toezicht zal houden en
bij den Leusderweg eenige avonden wat
meer toezicht zal uitoefenen. Het publiek
heeft recht op behoorlijke bescherming tegen
baldadigheid en overlast.
Met dank voor plaatsing.
Hoogachtend,
Uw abonne,
J. J. COMBéE.
Naar aanleiding van bovenstaand stuk
hebben wij ons ter noegdcr plaatse om in
lichtingen gewend. Wij kunnen den geachten
inzender mcdedeelcn. dat dagelijks door de
politie processen-verbaal worden opgemaakt
tegen personen, die 's avonds zonder licht
rijden. Wat het rijden van politic-agenten
zelf zonder licht betreft, kunnen wij mede-
deelen, dat door den Burgemeester de door
inzender bedoelde afwijking van de Motor
en Rijwielwet is toegestaan. Agenten van
politie, hetzij in uniform, hetzij in burger,
mogen altijd zonder licht rijden.
RED. A. D
Nieuwe uitgaven.
Het leiïen begint... door
Guida da Verona.
Uitg. v. Holkema en Wa-
rendorf, Amsterdam.
Andrea Ferento, een beroemd professor,
bemint Novella, de vrouw van zijn ernstig
zieken vriend Giorgio Fiesco. Zijn liefde
wordt beantwoord en als de gevolgen niet
uitblijven, duurt de worsteling met den dood
voor de geliefden te lang. Andrea, die den
zieke behandelt, wordt nu voor dc vraag ge
plaatst ot hij het recht heeft om den dood
te brengen. Want als hij moet leven dan
heeft dat leven een doode noodig. Niet een
maar twee, twee onafscheidelijke levens
staan op het spel. De vrouw, die hij lief
heeit, de'zoon, die geboren zal worden en
zijn eigen lot, dat hem toestraalt, een sterke
levenskrachtige groep, die zoo moet blijven
bestaan... en aan den anderen kant, een
stervende, die niet sterven wil.
De vraag wordt opgelost, als de zieke, die
alles \ermoedt, hem vraagt, de daad te
doen. Tancredo Salvi, de stiefbroeder van
Giorgio komt achter het geheim en weet een
aanklacht uit tc lokken, maar daar geen
sporen van ergift in het lijk worden gevon
den, blijft Andrea viij. Nu drukt hem nog
slechts het alleen zijn met zijn geheim en
om de kracht te hebben voort te gaan maakt
hij Novella er deelgenoot van. Hij had ge
streden om te kunnen dooden en hij was
ertoe in staat geweest; hij had gestreden oin
zijn misdaad te verbergen en hij was er
toe in staat geweest; hij had gestreden om
zijn grootschc leven op te offeren hij was
ertoe in staaf geweest. Alaar wat hij niet
kon, dat was met eeuwig stilzwijgen den
kreet te versmoren, die oprees uit zijn ziel.
En als Novella alles weet. kan hij het „giste
ren afsluiten. „Gisteren dat is de dood.
Maar alles wat zich noemt, licht, zon, lief
de, schoonheid, mogelijkheid., dat noemt
zich morgen. Het leven is niets anders dan
het Oosten, waarheen men zich wendt, de
zon, dïe morgen zal verrijzen. De geweldige
en grootsche nutteloosheid van alles ligt
juist hierin, dat het leven begint voor ons
uit, dat het „morgen" begint.
Dit bock, machtig van conceptie en visie,
is van een aangrijpende schoonheid, zooals
we in geen tijden een boek gelezen hebben.
Misdadiger volgens de wet
door Zane Grey.
Uitg. N. V. Joh. Muller,
Amsterdam.
Buckley Duane, de laatste van een oude
familie van vdchters op Texas, stond niet
zoo gauw klaar om te schieten als zijn
vader. Maar als een dronken dwaas hem te
lijf wil, schiet, hij hem neer, en nu volgt
voor hem een leven van ontberingen en el
lende, waarin zoovele vogelvrijen in het land
van de Rio Grande verkeeren. Het verkeer
onder de roovers en \eedieven bederft hem
niet, nimmer trekt hij zijn wapen uit lust
tot dooden. Niettemin komt hij nog al eens
in de noodzakelijkheid zijn ongeëvenaarde
behendigheid als schutter te toonen. De roep
van zijn bekwaamheid is ook doorgedron
gen tot Mac NeUy, den kapitein der Ran
gers, die Buckley een kwijtschelding ter
hand stelt, hem weer vrij man maakt, onder
beding dat hii in Raugers dienst treedt, om
de gevaarlijkste aller benden, die van Che-
seldine onschadelijk te maken.
Buck neemt die taak op zich en weet na
ontzaglijke moeilijkheden in dat land, waar
een menschenleven niet geteld wordt, dc
bende van roovers en veedieven te vernie
tigen en zoodoende het nut van den Rau-
gersdienst Voor Texas te bewijzen. Zijn lief
de voor Cheseldine's dochter brengt aan 't
slot eenige andere romantiek dan die der
vogelvrijen.
Het bloedige in het beek mag somwijlen
tegenstaan, dat neemt niet weg, dat Zane
Grcij met veel kleur het ruwe leven dier ver
worpene teekent, waardoor het verhaal in
vele opzichten belangwekkend wordt. De
schildering der verdorven samenleving aan
de Rio Grande is vol gloed en verve en
boeit dan ook in niet geringe mate.
De Nationale Levensverzekering Bank te
Rotterdam zendt ons een geschriftje „Tien
jaren van oorlog en economische onrust,"
waarin een vergelijking wordt gemaakt tus
schen den toestand der „Nationale" in 1912
en 1922. In dien tijd steeg de wiskundige
reserve van 19 millioen tot 62V2 millioen
en de boven het bedrag der wiskundige
reserve voor hare dekking beschikbare ac
tiva van f 841.00.0 in 1912 tot f 3.748.000 in
1922.
Het maatschappelijke kapitaal bedroeg in
1912 1 millioen cn in 1922 3 millioen. Ver
der valt over dat tijdsverloop te constatee
ren: de vorming van fondsen voor studie en
bevordering der gezondheid, een belangrijk
hrrogere uitkeering aan de verzekerden „met
recht op winst" en een stijging'van het divi
dend voor aandeelhouders van 33% pCt.
tot 36% pCt.
Wij ontvingen een door de gezamenlijke
kaascontróle stations in Nederland uitgege
ven drukwerkje, ten doel hebbende het pu
bliek op onpartijdige wijze in te lichten om
trent de beteekenis van het Rijkskaasmerk.
Belangstellenden kunnen een exemplaar
aanvragen bij het kaascontrólestation, Wes
terstraat 16, Utrecht.
De Internationale Vereeniging voor de
Rubber-Cultuur in Ncd.-lndië, Noord-Einde
39. den Haag heei't een brochure uitgegeven,
getiteld „Eenige gegevens over Zooirubber-
Crêpe" door Ir. J. G. Fol.
Financieel Overzicht.
Er doet zich op internationaal economisch
terrein een merkwaadig feit voor, dat bij
zondere belangstelling verdient. In het vrij*-
handelsgezinde en anti-inflationistische
Groot-Brittannië wordt ernstig gesproken
zoowel over protectie van de nationale nij
verheid als over een opzettelijke inflatie van
het ruilmiddel. Als symptoom vap de econo
mische verwording, onder den invloed van
de steeds verder schrijdende ontwrichting in
het zakenleven is dit ongetwijfeld van groote
beteekenis, al mag men verwachten dat ook'
in dit geval de soep niet zoo heet zal worden
gegeten als zij wordt gekookt en dat er op
zijn minst nog heel wat tijd zal verloopen
eer het eventueel in Engeland ernst wordt
met plannen als de bovenbedoelde.
Geheel nieuw is trouwens wat Groot-Brit-
tannië aangaat slechts een van de beide
punten waarop wij de aandacht vestigden,
namelijk het openlijk aanprijzen van een in-
flatie-polititk. Het streven naar protectie is
daarentegen ouder. Het is het eerst opgeko
men in een vroegere depressie-periode, na
melijk in die welke op de Zuid-Afrikaan-
schcn oorlog is gevolgd, die Engeland in
geld en m'anschappen zoo duur te staan is
gekomen, al warerv die groote offers ten
slotte slechts kinderspel, in vergelijking met
de lasien welke de jongste wereldoorlog op
het Britsche Rijk heeft gelegd.
Joe Chamberlain, de sluwe aanstichter
van der. oorlog met den Transvaal zocht na
het einde van dien strijd een nieuwe „ijry",
teneinde te voorkomen, dat de ontevreden
heid, die door de economische inzinking in
het leven werd geroepen, zich tegen het
borlogs-kabinet zou keeren. Hij meende
zulk een wapenkreet te hebben gevonden
in de malaise zelf. In een felle campagne
bezwoer hij ae kiezers om over te gaan tot
een politiek van voorkeurrechten voor de
koloniën, dat wil zeggen tot protectie met
een idealistisch manteltje omhangen, om
dat de handel van Engeland anders ten
gronde dreigde te gaan.
Wie weet welke gevolgen deze agitatie
zou hebben gehad, indien nial de loop der
gebeurtenissen Chamberlain al te duidelijk
in het ongelijk had gesteld. De inzinking na
den Zuid-Afrikaanschen oorlog bleek slechts
van betrekkelijk korten duur tc zijn geweest.
Terwijl Chamberlain den ondergang van
Engeland's handel voorspelde, begonnen de
in- en uitvoer statistieken hoe langer hoe
meer een herleving van de handelsbeweging
aan te toonen. Die opleving maakte de krin
gen van handel en nijverheid immuun voor
de protectionistische propaganda. En daar
ook de arbeiders niets moesten hebben van
protectie waardoor de „breakfast table" zou
wörden belast, was het eind van het lied,
dat Chamberlain een smadelijke nederlaag
leed en dat Engeland den vrijhandel ge
trouw gebleven is.
Gelijke oorzaken hebben echter maar al
te vaak ook gelijke jgevolgen. W ederom ver
keert Engeland in een tijdperk van depres
sie als gevolg van een zegevierend gevoer-
den oorlog. De2e keer ziet het er helaas niet
uit, als of die depressie slechts van voor-
bijgaanden aard zal zijn. Opnieuw steekt
thans het protectionisme in Egeland den
kop op en de beweging is thans gevaarlijker
dan vroeger, niet alleen omdat de malaise
zooveel intenser is dn de bevolking derhalve
ontvankelijker kan worden geacht voor hen
die een nieuw middel aanprijzen tot herstel
van de welvaart, maar ook omdat de vijand
thans reeds binnen de veste is. Het'-tegen
woordige Engelsche Kabinet is sterk gepor
teerd voor bescherming en voor preferen
tieele tarieven ten bate der koloniën. Het
heeft deze tot dusver niet zoo openlijk dur-
\en aanprijzen als destijds Chamberlain het
deed, omdat men door de vroegere ervarin
gen is afgeschrikt en dc zaak thans liever
langs lijnen van geleidelijkheid v/i! behan
delen.
Daarvoor kan de Rijksconierentie goede
diensten bewijzen, welke thans te Londen
wordt gehouden. Naast besprekingen om
trent de verdediging des Rijks, samenwer
king ten aanzien van handels statistieken,
bevordering der emigratie etc. heeft deze
bijeenkomst ook het denkbeeld van voor
keurrechten besproken. Natuurlijk zijn de
koloniën hiervan groote voorstanders, om
dat zij hopen dat het moederland zal zijn te
bewegen tot het heffen van hooge invoer
rechten op stapelproducten, zooals graan
etc., voor zoover deze van elders in Enge
land worden ingevoerd, met vrijstelling van
uit haar eigen rijen. Er zullen
groote bedragen beschikbaar wo».
steld voor werkverschaffing etc., mac.
zal niet geschieden door middel der ba>.
biljettenpers, doch op de soliede wijze van
het sluiten van leeningen, zoodat hierdoor
geen additioneele koopkracht zal worden
geschapen.
Daarentegen blijft in Duitschland het
scheppen van nieuwe betaalkracht nog
steeds snelle vorderingen maken. De berg
nieuwe bankbiljetten stijgt eiken dag met
10 en 100 tallen van milharden. Dc intren-
sieke waarde van het papier daalt naar
evenredigheid. Nochthans is in de afgeloo-
pen week de markenkoers, na de ontzaglijke
depreciatie van den jongsten tijd wat meer
stabiel geweest Dit was eenerzijds te dan
ken aan het feit. dat de regeering krachtens
haar nieuwe dictatoriale bevoegdheden de
wet op de munthervorming heeft afgekon
digd, zoodat men thans spoedig het in om
loop komen van de „rentemark" verwacht,
cn anderzijds aan den krachtigen steun die
de Rijksbank plotseling weder aan de wis
selkoersen is gaan verleenen, doch die zij
thans, evenmin als vroeger, zal kunnen vol
houden, indien geen einde wordt gemaakt
aan het voortdurend overstroomen der
markt met nieuwe hoeveelheden ruilmidde
len.
De Berlijnschc beurs blijft onder den in
vloed der gebeurtenissen op de valutamarkt
nog steeds een buitengewoon vast aanzien
behouden, terwijl daarentegen elders de
beurs veel meer terughoudendheid aan den
dag legt. Men hoopt, dat er iets goeds zal
voortvloeien uit het besluit om de Belgische
voorstellen inzake de Duitsche oorlogs
schatting aanhangig te maken bij de Com
missie van Herstel. Voorloopig is hierom
trent echter een goede dosis scepticisme ge
wettigd, waar er geen reden is om aan te
nemen, dat de Fransche regeering plotse
ling afstand zal gaan doen van de eischen,
waaraan zij tot nu toe met hand en tand
heeft vastgehouden.
De Amsterdamsche beurs heeft een vrij
vast verloop gehad. Vooral suikerwaarde
zijn aanmerkelijk gestegen, o. a. Handelsver.
Amsterdam cn Javasche Cultuur met meer
.dan 20 in verband met de berichten om
trent nieuwe suikerafdoeningen uit oogst
1924 en een verhooging van de Visp limi-
tes. Onderstaand staatje geeft een ovèfzicht
van dc voornaamste wijzigingen op dit ge
bied.
Daarentegen hebben oliewaarden een aan
vankelijke rijzing niet krachtig kunnen door
zetten, ondanks een bericht omtrent een
verhooging der prijzen voor geraffineerde
opetroleurrt in de Ver. Staten. Het.is de vraag
den import uit°dc koloniën. Deze laatste I nien hierbij niet met een onjuiste mede
zouden op die wijze een gemakkei ijken afzet
tot hoogcr prijzen verkrijgen en zouden hier
tegenover natuurlijk volgaarne Engeland
een voordeeltje gunnen ten aanzien van den
invoer van industrie-producten.
Echter durft de regeering na dc ervarin
gen van Chamberlain het voorstellen van
zware invoerrechten op artikelen van volks
voeding niet ineer aan. Daarmede is de
basis voor dc prcferenticele politiek cenigs-
zins ondergraven. Men wil het thans pro-
beeren met zulke rechten voor gedroogde
vruchten en enkele andere producten. In
vr.iihandelskringen ziet men hierin „the thin
end of the wedge" cn kondigt men scherpen
strijd tegen deze plannen aan. Het verder
verloop van deze campagne zal ook voor ons
land van groote beteekenis zijn. Voorshands
valt er de aandacht op le vestigen, dat geen
voorkeursrechterr voor suiker of thee worden
voorgesteld, wat voor onze Indische cultu
res bijzonder heuglijk is. Tegen theerechten
verzet zich blijkbaar Australië, waar thee
een volksdrank bij uitnemendheid is gewor
den. En het zwaarder belasten van buiten-
landsche suiker is in strijd met ae belan
gen van de groote Engelsche suikermarkt en
van de Engelsche suiker-industrie. Voorloo
pig kunnen wij dus hier te lande nog be
trekkelijk gerust zijn.
Bijzondere opmerkzaamheid verdient ook
het andere punt, waarop hierboven werd ge
doeld, namelijk de strijd over inflatie ot
deflatie in Groot-Brittannië. Alen wijst er
op, dat dc Britsche biljetten-omloop sinds
1620 gedaald is van 356 millioen tot 283
millioen en schrijft hieraan voor een groot
deel de plaatsgevonden prijsverlagingen en
de industrieele depressie toe. Die crltïek is
stellig eenzijdig. De malaise is internatio
naal en is ook opgetreden in landen die al
lerminst een opzettelijke deflatie politiek
hebben gevoerd. Zij is voornamelijk toe te
schrijven aan de naweeen van den oorlog en
van de wijze, waarop Europa door de vre-
dcsl^actatcn in vijandelijke kampen is ver
deeld. De daling van den biljcUenomloop is
niet voorafgegaan aan dc prijsverlaging,
maar is er iniegedeel op gevolgd. Deze prijs
verlaging, is zei is de rechtstreeksché oor
zaak geweest van de inkrimping'der circu
latie, in zooverre een mindere bedrijvigheid
in zaken met een kleiner hoeveelheid ruil
middelen kan worden gefinancierd.
Dit neemt echter niet weg, dat men langs
den weg van gewelddadige uitzetting of
inkrimping der circulatie wel degelijk in
vloed kan uitoefenen op het prijsniveau en
op de stemming in het zakenleven. Dat is
afdoende gebleken zoowel bij dc dcflatie-
politiek in Tseeho-Slowakije als bij de in
flatie-politiek in Duitschland. Echter is
daarbij tevens onomstootelijk komen vast tc
staan, dat het einde de lasten moet dragen,
wanneer men ruw gaat ingrijpen in den
geldomloop. Wat men thans in Engeland
predikt is „een beetje" inflatie, in de hoop
dat hieruit wel de voordeden zullen voort
vloeien van een prikkeling der bedrijvigheid,
maar niet de nadeelen van een sterke prijs
verheffing, een ontwrichting van dc begroo
ting enz. De eerste dosis is echter als men
ze toepast al spoedig uitgewerkt. Zij moet
dan voor het beoogde doel worden gevolgd
door ccn tweede en sterkere. En zoo gaat
het langs lijnen van geleidelijkheid van
kwaad tot erger. Het is te hopen, dat men
dit in Engeland tijdig zal inzien en dat men
den eersten stap op den slechten weg ach
terwege zal laten. De regeering schijni trou
wens niet van plan te zijn aan deze inbla
zingen liet oor te lecnen. ondanks een paar
onvoorzichtige bewoordingen van sympathie
deeling te doen heeft gehad. Immers is een
dergelijke prijsverhefting geheel in strijd met
de berichten omtrent de groote overproduc
tie van olie :n de Unie en ook met de ver
dere verlaging in de prijzen van ruwe olie,
die nog weder in de laatste dagen hebben
plaats gevonden. Men zal dus dienaangaan
de nadere berichten moeten afwachten. In-
tusschen is hel echter te begrijpen, dat bij
de heerschende onzekerheid omtrent dit
punt, de beurs eenige terughoudendheid aan
den dag legt, ten aanzien van het tempo der
verbetering voor pctroleuinvvaarden.
Ook tabakken zijn niet zoo heel veel in
prijs vooruit gegaan, blijkens onderstaande
noteeringen. De in de afgeloopen week ge
publiceerde eindcijfers omtrent de opbrengst
der dit jaar bij inschrijving aan de markt
gebrachte Sumatra tabakoogst heeft geen
verrassingen gebracht, daar deze cijfers
reeds in hoofdzaak als bekend mochten
worden verondersteld.
Rubberaandeelen z,ijn eerder lets in prijs
afgebrokkeld in verband met een kleinen
teruggang in den prijs van het ruwe pro
duct. Daarentegen hebben scheepvaartwaar
den weder een goede week achter den rug.
In aandeelen en obligatiën Hollandsche
Stoomboot Mij. heeft een snelle rijzing
plaats gevonden, die echter slechts voor een
deel behouden kon blijven. De aandeelen
stegen van 16 tot 20, doch liepen in het
midden der week weder terug tot 16%. De
obligatiën kwamen van 49 op 59van wel
ken vooruitgang echter reeds Woensdag het
grootste deel weder verloren was, toen dc
prijs tot 51 \'2 daalde. Over het geheel is dc
stemming in deze afdeeling echter beslist
wat beter geworden, dank zij de vastere
stemming op de vrachttenmarkt, die een ge
volg is van de vraag naar schcepvaartruimte
voor het vervoer van graan uit overzeesche
landen cn van orders op constructiemateri
aal etc. ten behoeve van den wederopbouw
in Japan.
Aandeelen Philip's Gloeilampenfabr. zijn
van 248 op 2561/2 gekomen. Jurgens hebben
de rijzing voortgezet, die in verband met
het bericht omtrent een winst van eenige
millioenen guldens der Duitsche Jurgens-
werken tengevolge van een voordeelige af
lossing van preferente aandeelen was inge
treden.
Van de wisselkoersen waren ponden aan
vankelijk flauw, maar later beier toen het
bleek, dat de regeering de plannen van de
inflatie van het ruilmiddel niet steunt.
433' STAATSLOTERIJ.
Vijfde Klasse. Zeventiende Lijst.
Trekking rnn 19 October.
Premie van 1 3UU0 No. 11369.
-I0!> >7o. 21633.
1UU No. KMO.
PRIJZEN VAN 70.
340 4777 7196 11969 15704 18-540 20. ^10*
711 4; 73 9221 12040 16920 laSol zV.'u
2238 V» U»£"9 12931 17703 193(13 20530 21C8S
81GU 5527 11414 11-517 177-10 19901 31105 22461
-1604 5551 1I68S 16365
N1 LIEN.
•132 3090 5901 927y 125SO 26528 19159 20705
HOS 3?14 6000 93IS 14C07 17079 19235 -'U/23
1166 4057 69? 10l9t) 14061 17745 19999 «>1200
1237 4165 7729 10548 14413 17623 201S7 21377
135(1 4332 R191 10757 15140 17S28 202.50 22133
2222 5130 8340 11532 1,5737 J7S70 203.-7 22236
2372 5147 8136 llftPU 16151 18967r203SS 22317
3553 rSS2 92CO 12165 1G403
I11 do vorigo lijst stond: 131S9. f 70. m. z.
13180 f70: 15,389. tn. z. 153«4 19706, m, z.
19708 212-56, f 70, m. z. 21289. f70
1
