JURGENT
"VOOR
ALLE
ANDEt
STANDEN
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
SCHUIMT IN DE
PAN
in de begrooting genoemde besparin? van 50
millioen za! waarschijnlijk niet veel hooger
worden voornamelijk uit bezuiniging op de mi-
b'taire uitgaven. De storting van 18millioen
in het invaliditeitsfonds kan tot 1937 worden
opgeheven en daarna worden hervat uit gel
den, vrijkomend door verminderde aflossing
van de oorlogslccningen. Dit alles is echter niet
genoeg. Tot vermindering van de salarissen
moet men ten slotte oveTgaan. Iets anders
was niet meer mogelijk.
Spreker heeft een grief, namelijk dat men
niet het geduld heeft gehad te wachten tot de
regecring haer plannen volledig had uiteen ge-
gezet, dan zou men gezien hebben hoe meer
dan ooit rekening werd gehouden met de be
hoeften van de ambtenaren.
Ten slotte was er don de herziening van de
belastingen waarbij hei belastingvrije minimum
werd verhoogd tot 1200. Verlichting van de
belasting was noodig. Immers jaarlijks komen
er in Holland 25,000 arbeiders bij. Opdat een
arbeider zijn brood hebbe moet het nationale
vermogen met 20,000 vermeerderen. In to
taal moet dus ons nationale kapitaal jaarlijks
met 500 millioen gulden vermeerderen.
Tegen het hier in het kort uiteengezette fi-
nancieele plan heeft de S. D. A. P. geageerd.
Zij heeft daartoe de Vlootwet gebruikt. Met die
actie heeft zij o.a. op de roomsch-kotholieken
indruk gemaakt. Deze katholieken hadden aan
het financieele plan van het eerste ministerie-
Rtrys hun goedkeuring gehecht. En thans schij
nen sommige katholieken plotseling bezwaren
gekregen te hebben tegen de bezuinigingsplan
nen van de regeering. Is dit juist dan «Taan op
het punt van onze defensie en van ons finan
cieel beleid niet nieer alle katholieken achtci
hun leiders. Bij de behandeling van de Vloot
wet wist men dit echter nog niet. Spreker acht
het feit dat enkele katholieken zich niet meer
hielden aan de afspraak van 1922 zeer be
treurenswaardig. Komt er geen redres, Han Is
m het vervolg samenwerking tusschen de recht-
sche partijen uitgesloten.
Spreker komt hiermee bij de vraag hoe de
houding der A. R. bij de oplossing van de
crisis moet zijn. Voorop stelt spreker dat de
A.-R. het heengaan van het kabinet betreuren
zij hadden een nieuwe Zondagswet, een rege
ling voor de lijkverbranding, van de zendings
kwestie enz., enz. te verwachten. Aan deze ver
wachting is de bodem ingeslagen.
Het alles behecrschende politieke feit is ech
ter dat er sinds 26 October geen rechtsche
meerderheid meer bestaatde 60 rechtschen
zijn geslonken tot 49. Zoolang de toestand van
26 October niet gunstig gewijzigd is, is herstel
der samenwerking uitgesloten. Aan lijmen en
krammen doen we niet mee. Wij zijn niet be
reid mee te werken aan de samenstelling van
een kabinet dat heftig zou worden aangevallen
en geen verdediger achter zich zou hebben. De
linkerzijde zou wel gaarne een nieuw rechtsch
kabinet, dat van de cene nederlaag in de andere
strompelt, zien. Doch ook in de politiek is het
zaak niets te doen wat de tegenpartij gTaag zou
zien, dat men deed. Elke regcering, die de
steun der A.-R. partij zal willen hebben, zal
financieele hervorming moeter» doorvoeren en
op de bres moeten staan voor de handhaving
van onze neutraliteit. Spreker gelooft niet, dat
een rechtsch kabinet met A.-R deelneming
thans te verwezenlijken zal rijm- En den gaan
we weer terug rtuér den tijd dut de A.-R. partij
vrij der. strijd voor Idealen voert.
Thans echter blijft het centrum van de be
langstelling de mcedelooze economisch© toe
stand van ens land tr» van geheel West-Euro
pa Doch achter, die matcrieclc dingen liggen
toch geestelijke waarden. Sprekei verheugt zich
dat de A.-R. partij het verst mei een plan
kwam, waarbij de bestaande factoren cmder
oogen werden gezien. De S. D. A. P. volgde
weliswaar, doch met een plan dat beloften in
hield, die, wanneer zc in vervulling zouden
gaan, den ondergang van ons volk zouden be-
teekenen. En hoe gevaarlijk hei program van
de S. D. A. P. is, getuige de bewering var. mr.
Troelstra „een beetje inflatie is zoo erg niet 1"
Het program der sociaal-democraten is er een
van heden. Dat van dc A.-R. is er een voor de
toekomst. Spreker wcnscht de toekomst niet
op te offeren aan den valschen schijn van het
heden. Hij wil voortgaan voor ons volk het
beste zoekend.
GROOTE DIVISIE-OEFENINGEN.
In 1924.
Naar do „Zuid-Willemsvaart" van welinge
lichte zijde verneemt zal het volgend jaar een
groote legeroefening in Noord-Brabant plaats
hebben, waaraan door 4 divisies wordt deel
genomen.
De officieren, onderofficieren en manschap
pen, aJ dan niet sedert de mobilisatie onder
d© wapenen geroepen, zullen deze oefening
meemaken.
Door de daarmede belaste militaire autoritei
ten is dc uilwerking dezer plannen met kracht
ter hand genomen.
DE NIEUWE MÏUTTEWET.
Een verzoek om vrijstelling van
Chineesche studenten.
Door du Chineesche snidenten afkomstig uit.
Java, die thans vallen onder de nieuwe Militie-
wet, is aan den Minister van Ooriog een re
quest gezonden, waarin zij verzoeken op grond
van art. 15 sub lett. f deT wei vrijgesteld te
worden van den dienstplicht, subsidiair te wil
len bepalen, dat zij krachtens hun Chineesche
nationaliteit verkeeren in het geval van art. 6,
2o lid der wet en dientengevolge voor militai
ren dienstplicht hier te lande niet megen wor
den ingeschreven.
De Chineesche Vcreeniging van studeeren
den heeft zich bij dat verzoek aangesloten.
TWEEDE ALG. CONFERENTIE VOOR
VERKEER EN DOORVOER VAN DEN
VOLKENBOND.
De vertegenwoordiging onzer regeering.
Op 15 Nov. a.s. zal te Genève bijeenkomen
de tweede algemeene conferentie voor verkeer
en doorvoer van den Volkenbond, als vervolg
op de eerste conferentie, die in 1921 te Bar
celona plaats had. De Nederlandsche regee-
rinp- zol op deze conferentie "vertegenwoordigd
zijn door prof. jhr. mr. W. G. M. van Eysinga,
hoogleeraar aan de rijksuniversiteit te Leiden,
lid van de commissie voor verkeer en doorvoer
van den Volkenbond, en ir. J. A. Kalff, lid van
de directie der Nederlandsche spoorwegen, ta
Utrecht, aan wien als plaatsvervangend verte- i
genwoordigcr za! zijn toegevoegd prof. mr. dr
J. H. \V. Verzijl, 'boogie? raar aan de rijksuni
versiteit te Utrecht.
BIJZ. VRIJWILLIGE LANDSTORM.
Aenbicding van een huldeblijk aan
den heer L. F. Duymocr van Twist.
Een Commissie uit den Bijzonderen Vrijwil-
ligen Landstorm heeft gisteren aan den heer L.
F. Duymaer van Twist, voorzitter der Natio
nale Landstorm Commissie en lid van de Twee
de Kamer der Stoten-Generaal, een huldeblijk
aangeboden voor den velen arbeid, welke door
hem aan de oprichting en uitbreiding van het
Instituut m de vijf jaren van rijn bestaan is ten
koste gelegd.
Het geschenk bestond uit een door den beeld
houwer Aug. Falise ontworpen bronzen statuette
met oorkonde.
De Commissie van aanbieding werd gevormd
door de heeren: Dr. L. N. Deckers, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, lid der Na
tionale Landstorm Commissie.
Mr. A. G. A. Ridder van Rappard, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, lid der Na
tionale Lendstorm Commissie; A. Zijlstra. 'id
van d? Tweede Kamer der Sta.'en-Generaal, lid
der Gewestelijke Landstorm Commissie Gronin
gen; J. H. Th. O. Kettlitz, lid der Gedeputeerde
Staten te Utrecht, lid der Gewestelijke Land
storm Commissie „Nieuwe Hollondsche Water
linie", Mgr. dr. H. Pools, voorzitter der Geweste
lijke Landstorm Commissie ^Limburg; Kr. Tim
mer, iiu der Gewestelijke Landstorm Commis
sie „De Ussd".
Van alle kanten ontving de heer Duymaer
van Twist blijken van hartelijke belangstelling.
EEN TRIOMF VOOR DE NEDERLANDSCHE
INDUSTRIE.
In casu de pletterij-Enthovcn.
De N. R. Ct. meldt
Naar wij vernemen, heeft de N. V. Pletterij
v/h. L I. Enthoven Co. te Delft, in opdracht
van de Bataafsche Petroleum Mij. te 's-Graven-
hage, aangenomen het stellen van een tankpark,
bevattende 41 stuks, op het schiereiland Asiënto
op de N.-W.-punt van het eiland Curasao,
nabij Willemstad.
Als bijzonderheid kunnen wij nog vermelden,
dat de pletterij deze opdracht heeft verkregen,
niettegenstaande de concurrentie van verschei
den Amerikaansche combinaties.
Het geheele werk wordt uitgevoerd door adt
Nederland mede te nemen Hollandsche werklie
den, waardoor dus directe werkloosheid in ons
land bestreden wordt. Het behoeft geen betoog,
dat bovendien dooT het geven van belangrijke
opdrachten door de Pletterij voor de benoodigde
machines, gereedschappen, etc. ook groote
werkverschaffing plaats vindt.
Ook rij nog vermeld de medewerking van de
bankiers der Pletterij, de heeren Lippmann,
Rosenthal Cie, welke door hun wakker stre
ven om d? Nederlandsche industrie te steunen,
de Pletterij in staat gesteld hebben, deze orde
nen te nemen.
De totaal inhoud der 41 tanks bedraagt ruim
200,000 kub. M. of 1,286,000 barrels.
Als bijzonderheid kan nog worden vermeld,
dat hieronder niet minder dan 12 tanks voor
komen met een diameter van 33 M. bij een
hoogte van 16 M., zooda* dc inhoud van elk
dezeT tanks bijna 14,000 kub. M., of 86,000
barrels wordt
UIT HET HAVENBEDRIJF.
De arbeidersorganisaties zijn te
gen verlenging van arbeidsduur.
De hoofdbesturen van de Centrale, Roomsch-
Katholieke en Christelijke bonden van Trans
portarbeiders hebben een schrijven gericht aan
de Scheepvaartvereenigingen Noord en Zuid,
waarin te kennen wordt gegeven, dat de vak-
vereenigingen niet geneigd zijn om mede te
werken tot verlenging van den arbeidstijd. Wel
zijn zij bereid, niettegenstaande loonsverlaging
van den werkgever met een zekeren wrevel
is ontvangen, verder te onderhandelen met de
Scheepvaartvereenigingen Nocd en Zuid over
een loonregeling.
DE DERDE VREEWIJKZAAK.
De directeur van Vieewijk
voor de rechtbank.
Gister stond voor de rechtbank te Rotterdam
terecht de 5I-jarigc steenfabrikant J. S., voor
heen directeur van de N. V. „Eerste Rotterdam-
sche Tuindorpen van Vreewijk", thans gedeti
neerd in het Huis van Bewaring te Rotterdam.
Beklaagde had zich te verontwoorden als zou
hij ten nadeele van de N. V. Eerste Rott.
Tuindorp:
1. in 1921 of begin 1922 te Rotterdam opzet
telijk een geldsom van 45,591.80, althans van
een deel van dit bedrag, dat hij had ontvangen
van dc Coöperatieve Vcreeniging „Vooruit
gang", zich wederrechtelijk hebben toegeëigend;
2. in het jaar 1921 of begin 1922 een geld
som van 23,587.70, althans van een deel
van dit bedrag, hebben toegeëigend;
3. eind 1921 of begin 1922 een geldsom van
5000 zich hebben toegeëigend;
4. In 1920 te Rotterdam, in zijn hoedanig
heid van directeur der Naaml. Vennootschap
Maatschappij voor Volkshuisvesting Vreewijk,
de balans dier vennootschap over het boekjaar,
loopende van I Januari 1919 to: 31 December
I9T9, reischelijk te hebben opgemaakt, en
daarvan gebruik ie hebben gemaakt;
5. In de jaren T9T8 tot 1921 medeplichtig
rijn geweest aan verschillende misdrijven, waar
voor de onts'agen inspecteur bij den Woning-
dienst A. J. v. W. er. de ingenieur bij Gemeente
werken G. F. zich vorige week hadden to ver
antwoorden.
Bekl. zou opzettelijk voor het door van W.
en F. plegen van misdrijven aan den ex-hoofd-
opzichter M. H. de gelden beschikbaar hebben
gesteld.
Na een kort verhoor van den beklaagde, dat
niets bijzonders opleverde, werden de eerste ge
tuigen a charge gehoord, die in een langdurig
en ingewikkeld verhoor werden genomen.
Heden voortzetting.
DE VERDUISTERING AAN DE BOEREN
LEENBANK TE TERBREGGE.
Uitspraak der Rotteraamsche rechtbank.
Da rechtbank te Rotterdam heeft den 52-
jarigen oud-hoofdonderwijzer te Hillegersberg,
L J. H., die in zijn functie van kassier van de
Boerenleenbank te Terbregge 69,000 had
verduisterd, veroordeeld tot 9 maanden gevan
genisstraf. Het O. M. had één jaar geëischt.
KORTE BERICHTEN.
Schoener binnengebracht.
Maandagmiddag is te Harlingen binnenge
bracht door de sleepbooten „Volharding" en
„Texol" de Duitsche moto'rschoener „Erich
Arnholz", geladen met hout van Memel naar
Harlingen. De schoener is bij de gronden van
Terschelling door de sleepbooten opgepikt,
daar zij door de hooge zeeën zich niet van de
kust kon houden en niet binnen kon komen.
Op heeteroaad betrapt.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag heeft
een drietal personen, afkomstig uit Amsterdam,
een inbraak gepleegd in de villa van mevr.
7- te Aerdenhout. Eenige dagen te voren had-
dei zij daar reeds een bezoek gebracht en hun
slag weten te slaan. Een van het drietal klom
langs een bliksemafleider op het dak, waarna
hij door een dakraam ;n do villa kwam. Ver
volgens liet hij zijn twee helpers door een deur
binnen. Alles werd overhoop gehaald en wat
hun goed dacht meegenomen. Het gestolen© had
een waarde van f 2000.
Toen zij op een handwagen de gestolen goe
deren wilden vervoeren, werden zij door do po
litie te Bloemendaal aangehouden. Ook het ge
stolen©, dat eenige dagen te voren was ont
vreemd is door de politie opgespoord bij twee
opkoopers te Amsterdam. De drie inbrekers
zijn naar het huis van bewaring te Haarlem
overgebracht. De opkoopers zijn gearresteerd.
Gasbedwelming.
In haar woning aan de Sandelingstraat te
Rotterdam heeft men gistermiddag de 34-jarige
P L. v. K. bewusteloos in de keuken gevonden.
Haar drie-jarig kind, alsmede een even oud kind
van S., wareft eveneens in bewusteloozen toe
stand. Bij onderzoek bleek de kraan van het
gasfornuis open te staan. De vrouw en de kin-
dere.i werden per auto van den Geneeskun
digen Dienst tiaar het ziekenhuis overgebracht
Haar toestand is ernstig; die van de twee kin
deren is bevredigend.
Burgers' dierenperk te Arnhem,.
Naar de „Tel." verneemt is men met de werk
zaamheden op de terreinen waar Burgers' die
renpark zal worden gevestigd zoodanig gevor
derd, dat gegronde reden bestaat, dat het die-
renpork het a.s. voorjaar voor het publiek kan
worden opengesteld.
Molenaar verongelukt.
Te Horst is do molenaar W. F., doordat de
molen onverwacht in beweging werd gezet, in
aanraking gekomen met de kamraderen. De on
gelukkige is aan de bekomen verwondingen
overleden.
Van een steiger gevallen.
De werkman F. is gisteien van het steiger-
werk aan de O. L. Vrouwenkerk te Nijmegen
gevallen en aan de gevolgen overleden.
Doodclijk ongeval m een bakkerij.
Dc 24-jarige bakkersknecht P. v. d. B. te Nij
megen kwrm in dc bakkerij in aanraking met
een arm van do kneedmachine. De schedel werd
hem ingedrukt. Hij is aan de gevolgen overle
den
Door een auto overreden.
Op d^n Kleefschen straatweg bij N'imegen is
het zoontje van den landbouwer D. door een
auto overreden. De jongen is aan dc gevolgen
overleden.
In kokend water gevallen.
Te Sa ik, nabij Grave, Is het jarig zooptje
van den lieer H. in een kuip kokend water gc
vallen en ann de gevolgen overleden.
Van diefstal afkomstige voorwerpen.
De politie te Bloemendaal heeft te Amster
dam bij een koopman op het Waterlooplein een
groot aantal zilveren voorwerpen in beslag ge
nomen, die afkomstig zijn van een inbraak bij
mevrouw Mouthaan te Bloemendaal.
Kunst en Wetenschap.
HERDENKING GEBOORTEDAG JOZEF
ISRAELS.
Door een tentoonstelling te Groningen.
Op 2/ Januari T924 zal het TOO jaar geleden
zijn, dat Jozef Israels te Groningen geboren
werd Teneinde dit feit te herdenken, hebben
de besturen van het museum van oudheden cn
van het Kunst 1. Gen. „Picture" het plan op
gevat, bij voldoende deelneming alsdan in hel
Museum van Oudheden een tentoonstelling ynn
werken van Jozef Israels, in de eerste plants
uit Groningsch bezit te houden. Zij hebben zich
daartoe tot een comité vereenigd, tot hetwelk
ook de heeren prof. dr I. B. Cohen en W.
Scholtens zijn toegetreden. Dit comité zal zich
binnenkort tot verschillende ingezetenen wenden
met het verzoek door het tijdelijk beschikbaar
stellen van werken uit hun bezit tot het welsla
gen van dit plan mede te werken.
FEEST VAN EEN MUZIEKCORPS.
De Koninklijke Harmonie to
Maastricht
Men meldt ons uit Maastricht
De voor de bevolking van Maastricht zoo
sympathieke Koninklijke Harmonie, meer be
kend als de „auw Hermenie", vierde Maandag
haar 50-jorig jubileum in de groote feestzaal
der „Maastreechetcr Staar", alwaar de recep
tie werd gehouden, die zooveel belangstelling
trok, dot het met palmen versierde podium
door de talrijke bloemstukken weldra op een
lusthof geleek. De Comm. der Koningin, Bur
gemeester en wethouders cn meerdere wereld
lijke en geestelijke autoriteiten, kwamen de ju-
bileerende muziekverecniging complimentei ren
en tevens bedanken voor de nimmer geweiger
de medewerking bij feesten, wedstrijden, pio-
cessies, gedenkdagen, enz. Geen enkele ver-
ecniging van Maastricht op het gebied van
zang, muziek, tooneel, sport cn nog tal van
anderen, ook particulieren, was achtergeble
ven om hare zuster, dio het gouden diadeem
draagt, blijken van ondubbelzinnige toegene
genheid te schenken.
Nog een zevental heeren, die vonof hare op
richting lid waren, en een drietal, die hun 25-
jerig lidmaatschap herdachten, werden tot
errelid dor Harmonie benoemd.
AMSTERDAMSCHE KUNSTSUBSIDIES.
Voorstellen van B. en W.
Door B. en W. van Amsterdam wordt aan
den gemeenteraad voorgesteld hen te machti-'
gen aan de volgende kunstinstellingen voor het
seizoen 1923—1924 onder door hen te stellen
voorwaarden subsidies te vcrleenen tot iet-,
hoogste de volgende bedragen
Kon. Ver. Het Nederl. Tooneel 45,000
N. V. Het Schouwtooneel 30.000N. V. Co-
moedia ƒ22,500; N. V. Het Nieuwe Toonr
ƒ12,500; N. V. Vereenigd Rotterdomsch Hof
stad Tooneel 5000N. V. De Haghespelers
10,000 Maatschappij Apollo 2000 de
N V. Het Concertgebouw 112.000; Kon. Ora-
toriumvereeniging ƒ45.000; Chr. Oratorium-
vereeniging 4500R.-K Oratoriumverecni-
ging en het koor dier verecniging gezamentlijk
3500voor de concerten door het koor der
afdeeling Amsterdam van de Mij. tot bev. d:>
Toonkunst 10.000de vereeniging Schola
Centorum ƒ1500; Bond van Amstcrdomsch
zangverenigingen 14.000Bond van Arost.
Christelijke Zang- en Muziekverenigingen
5500 Bond van Dilcttantcn-muziekvcreen -
gingen f 10.000. Verder o.m. aan de vcrconi-
ging Volkszang 1000, het Concertgcbouwscs-
tet 650Mij Caecilia f 2000. Voorts stellen
B. en W. voor een bedrag van 10.000 be
schikbaar te stellen voor den steun aan nood
lijdende kunstenaars en 20.000 beschikbaar
te stellen, om daaruit buitengewone gelegenhe
den op kunstgebied een subsidie te kunnen toe
staan.
>V>K
PLAMTA
300 p.
v