URGE NS'
„VOOR
ALLE
STANDEN
OP HET BROOD
VOOR BAKKEN
EN BRADEN
SCHUIMT IN DE
PAN
>vm
KOIONIEN.
BINNENLAND.
PLAN
U
330
dat hij Jaspar niet in een agressieven geest in
terpelleerde. Wij zijn het, zeide hij, met de re
geering volkomen eens, dat vrij alle schadever
goedingen moeten hebben, maar wij verschil
len met haar van meening ten aanzien van de
middelen, toe te passen om het doel te berei
ken. Wat den teragkeer van den kroonprins
betreft, zeide Vandervelde, dat de datum, voor
den terugk|er gekozen, een onverdragelijke
provocatie voor Frankrijk en België vormde,
evenals voor alle oorlogsdooden. Indien nieuwe
sancties moeten worden toegepast, zerzocht hij
niet het stelsel der militaire bezettingen uit te
breiden. Vandervelde eindigde zijn rede met het
volgende te zeggen
Wij staan niet aan de zijde der Duitsche re
geering, die hoe langer hoe meer een regeering
van verraad aan de republiek blijkt. Wij staan
aan den kant van de Fransche' en Engelsche
proletariërs. (Applaus op de banken der socia
listen).
DE INVRIJHEIDSTELLING VAN
DR. A. JACOB.
De correspondent der N. R. C. te ^Brussel
znelplt
Donderdag 22 dezer wordt dr. Antoon Ja
cob, de bekende Vlaamsche geleerde die. na
anderhalf jaar voorarrest, op 3 April 1920,
wegens zijn medewerking aan de Vlaamsch-ac-
tivistische beweging tijdens den oorlog, tot 10
jaar buitengewone hechtenisstraf en het ver-
b'es van zijn burgerrechten werd veroordeeld,
te Antwerpen in vrijheid gesteld.
In 1921 werd de straf van dr. Jacob op 5
jaar teruggebracht en kort daarop liet Emi'.e
Vandervelde, de toenmalige minister van justi
tie, den gevangen Vlaming mededeelen, dat hij,
evenals andere politieke gevangenen, in aan
merking kon komen voor de voorwaardelijke
invrijheidstelling, met dien verstande evenwel
dat hij zich ertoe zou verbinden, gedurende de
eerstkomende vijf jaren geen deel te nemen
aan politieke vergaderingen Dr. Jacob wees
deze voorwaarde beslist van de hand en schreef
toen aan minister Vandervelde, na er op ge
wezen te hebben dat hij hoewel hij uit de
activistische politiek was getreden op het
oogenblik dat de zelfstandigheid van Vlaan
deren werd uitgeroepen veel zwaarder was
gestraft geworden dan andere politieke gevan
genen die het Vlaamsche activisme in zijn
scherpsten vorm. tot het einde toe hadden me
degemaakt, in deze aangelegenheid er zich
over verheugde aan de 'zijde te kunnen staan
van Rosa de Guchtenaerc, „deze door geheel
Vlaanderen geëerde vrouw, die onrechtmatig
en ongrondwettelijk als burgcresse door een
krijgsraad tot T5 jaar dwangarbeid werd ver
oordeeld, wie, blijkens de bladen deze voor
waarde eveneens werd gesteld en die haar
reeds afwees".
Wuar het Vlaamsche Front te Antwerpen be
sloot dr. Jacob op den avond van zijn invrij
heidstelling een eerste hulde te brengen
Zondag as wordt hij in het Hippodroompaleis
aldaar gevierd verwacht men dot, teneinde
olie betoogingen te vermijden, van hooger-
hand bevel zal worden gegeven den gevangene
een dag of wat vroeger in vrijheid te stellen.
Heden, Maandag, begeeft het Vlaamsche Front
zich dan ook in optocht naar de gevangenis
aan de Begijnenstrnat Voor de poort zal door
een muziekkorps. „De Vlaamsche Leeuw" wor
den gespeeld en door alle deelnemers aan de
betooging worden medegezongen als een laat-
sten groet aan dr. Jacob, als gevangene, ge
bracht.
Van dezen nog jongen man dr. Jacob Is
slechts 34 jaar oud wordt door hem die
meenen, dat het Vlaamsche vraagstuk iviet op
te lossen is zonder zelfbestuur, veel verwacht
Toen hij vernam dat men een huldebetooging
op touw zette ter gelegenheid van zijn invrij
heidstelling, zeide hij deze hulde niet te kun
nen aanvaarden en sprak hij den wensch uit
de eerste openbare vergadering waarop hij het
woord zal voeren, in het terken gesteld te zien
van de verheerlijking van dr Borms en de be
weging voor amnestie ten bate der Vlaamsche
politieke- veroordeelden.
Dat dr. Jacob, als phfloloog, ook nog heel
wat presteeren zal staat vast. Tijdens zijn ver
blijf in de gevangenis vond hij, trots het streng
hechtenisregime, toch nog middelen om mede
te werken aan tijdschriften als Vlaamsche Ar
beid en Ruimte. In dit loatste verschenen o.m.
verzen van hem alsmede bijdragen over Geu-
linckx, Geyl, De Bruyckcr, een merkwaardige
vcrdietsching van het Engelsche gedicht
„Retrospect" van Rupert Brooke, enz. Hij ver
taalde verder nog „James Colonny", van Ro
bert Lynd en schreef een studie over den in
vloed der Encyclopedisten in Vlaanderen,
waarvan eerlang het tweede deel in druk ver
schijnt.
ZWITSERLAND.
HET PROCES-WOROFSKI.
Polocnin verbannen.
Bern, 20 Nov. (B. T. A.). De bondsraad
heeft besloten Arcodius Pol oen in uit te zetten.
ENGELAND.
DE AANSTAANDE VERKIEZINGEN.
I
De campagne in vollen gong.
Londen, 20 Nov. (N T. A. Draadloos).
De verkiezingscampagne is nu in vollen gang.
De voornaamste leden der drie partijen zijn
voortdurend bezig met spreekbeurten te vervul
len. Overal waar een zetel is, waar vermoedelijk
ernstig om zal worden gestreden, zijn de beste
sprekers aangezocht om de candidoten te hel
pen. Asquith opent heden zijn campagne in
Schotland met een rede in zijn eigen district
Paisley, terwijl Sir Robert Home voor de con
servatieven te Glasgow het woord zal voeren.
Lloyd George, wiens zetel in Carnarvon als ze
ker geldt, is doordoor vrij om overal op te tre
den, waar zijn diensten noodig zijn. Churchill is
heden uit Londen vertrokken om in West Lei-
cester op te treden, waar men een ernstigen
strjjd verwacht, maar vermoedelijk zal hij tijd
beschikbaar stellen om andere candidoten bij
springen. Ramsay M^cDonald maakt een
uitgebreide rondreis per automobiel door de
landbouw-districtcn in het Westen van Enge
land en door de mijndistricten van Zuid-Woles.
De streek, waar de partijen zich het meest in
sponnen, is Lancashire, waar de liberalen hopen
te profitecren van de bekende vrijhondelsge-
zindheid der bevolking om een aantal conser
vatieve zetels te bemachtigen. Ook in Londen,
waar om 62 zetels moet worden gestreden,
zullen de liberalen zich ten zeerste inspannen
In het juist ontbonden parlement Werd Londen
ertegenwoordigd door 44 conservatieven en 18
aanhangers der liberale en arbeiderspartijen. Er
is een groot aantal personen bezig overöl huis
bezoek te verrichten om stemmen tc verwerven,
waarbij zij vooral hun oandacht wijden aan de
vrouwen, die thans ook kiezer zijn. De strijd
leuze „bescherming of vrijhandel" is er een,
waarover men ook met vrouwen kan spreken
met de zekerheid, dat naar de argumenten zal
worden geluisterd. Van het totale kiezerscorps
in het Vereenigd Koninkrijk, dat 21 millioen
sterk is, zijn 9 millioen vrouwen.
SIR CHARLES HARRINGTON GEHULDIGD.
Londen, 20 Nov. (N- T. A. Draadloos).
Luit.-gen. Sir Charles Harrington, oud-bevel
hebber van de geallieerde strijdkrachten te
Constantinopel, was de gast oan een lunch in
het koninklijk koloniaal instituut. Curzon
b.acht hem warme hulde, ook als bekwaam
en scherpzinnig adviseur tijdens de conferentie
van Lausanne. Hij verklaarde, dot alleen het mi
litair talent van Harrington een onherstelbare
ramp had voorkomen. „In de lange geschiede
nis van het Engelsche leger ken ik geen eer
voller en belangrijker hoofdstuk dan het gedrag
der Britsche troepen in Constantinopel."
Horrington antwoordde van meening te zijn,
dat eeD soldaat geen redevoeringen moet hou
den en geen boeken moet schrijven- Hij had
alleen geprobeerd zijn hoofd koel te houden en
zirr» humeur te beheorschen.
HET TESTAMENT VAN LORD MORLEy.
Londen, 20 Nov. (N. T. A. Draadloos.)
Lord Morley, de onlangs overleden liberale
staatsman, heeft in zijn testament, dat heden
openbaar gemaakt is, een merkwaardig ver
zoek gedaan. Hij laat al zijn correspondentie,
dagboeken en oanteekeningen na aan zijn neef
en spreekt het verlangen uit, dat niemand, die
eventueel zijn levensgeschiedenis zou willen
schrijven, toegang tot deze stukken zal krijgen.
Deze bepaling is nog des te zonderlinger als
men bedenkt, dot Morley zelf de biograaf was
van Gladstone en van Cobden.
Dr. CLIFFORD, f
Londen, 20 Nov. (R.) De bekende noncon-
formistischc predikant dr. Clifford is in den
ouderdom van 87 jaar overleden.
De dreadlooze Britsche dienst meldt nog na
der naar aanleiding van den dood
van dr. Clifford, dat hij gisteren plot
seling overleed, toen hij deel nam
aan een bijeenkomst van het bestuur van de
Baptisten-Unie Clifford werd uit arme ouders
geboren en moest reeds werken voor hij elf
jaar was geworden Hij was toen werkzaam op
een kantfabriek. Dorstende naar kennis, stu
deerde hij hard en wendde zijne natuurlijke
gave van het woord aan Hij werd geestelijke
in do Baptistenkerk in Westbourne Park te Lon
den, welke hij door zijn welsprekendheid en
blinde trouw mankte tot een der eerste tem
pels der Nonconformisten. Hij is 57 jaar lang
als geestelijke aan die kerk werkzaam geweest,
waarna hij ir« 1915 zijn emeritaat verwierf. Clif
ford beperkte zijn arbeid niet alleen tot de kerk,
doch nam tevens een werkzaam aandeel aan de
politiek hij sloot zich aan bij de liberale par
tij. Hij nam o.a. deel aan Gladstone's com-
pange tegen de Armeensche gruwelen, aan de
Home Rule voor Ierland en Campbell Banner-
mann's vredespolitiek in Zuid-Afrika.
ITALIË.
HET BEZOEK VAN DEN SPAANSCHEN
KONING.
Een rede van den Koning in 't Vaticaan.
Rome, 20 Nov. (B.T.A.) In zijn rede, die de
koning van Spanje gisteren bij den paus heeft
gehouden, merkte hij op, dat hij de eerste
Spaansche souverein was, die sinds eeuwen een
bezoek bij den paus heeft gebracht Hij ver
heugde zich erin den titel van katholiek koning
te dragen en voegde eraan toe: Als het ge
loof den katholieken groote opofferingen vraagt,
znl Spanje de cereplaats niet verlaten, die het
steeds tegen de vijanden van het geloof heeft
ingenomen.
De paus hield een lofrede op den koning. Hij
wenschtc zich geluk met de aanwezigheid van
het Spaansche vorstelijk paar en eindigde met
te zeggen, dat de Spaansche koning en het
Spaansche volk altijd zijn medewerking zouden
hebben en, als het noodig mocht zijn, zouden
worden bijgestaan in het geloof, door hun vade
ren beleden.
BULGARIJE.
DE VERKIEZINGEN.
Sofia, 20 Nov. (B.T.A.) De verkiezingen van
het parlement hebben gisteren hier in volstrek
te rust plaats gehad. Volgens de eerste resul
taten, die bekend zijn, heeft het rogecringsblok
175 zetels veroverd von de 247.
OOST-INDIE.
WAARNEMEND HOOFDCOMMISSARIS TE
BATAVIA.
Aneta seint uit Weltevreden d.d T9 Nov.
De heer C Treffers, controleur bij het B. B.
te Bengkalis (Oostkust van Sumatra), is aan
gewezen om op te treden als waarnemend
hoofdcommissaris van politie te Batavia.
Uit de Pera.
DE KABINETSCRISIS.
De brochure von Jhr. de Geer.
De „Standaard (A.-R.) bevat een driestar
getiteld „Nog niet het laatste woord" naar aan
leiding van de brochure: „Eene voorloopige me
morie van antwoord" van oud-minister De Geer.
Het blad erkent dat de heer De Geer zich in
1922 ten aanzien van de vlootwet heeft vrijge
houden. Maar:
Waarom heeft hij dan niet oengedron-
gen op een zoodanige redactie der Vloot-
wetparograaf in het Regeeringsprogram,
dat misverstand uitgesloten werd
Zooals die paragraaf luidt in het stuk,
dat door de 4 heeren onderteekend is ge
worden, kon bezwaarlijk verondersteld wor
den, dat er nog een voorbehoud was tus-
schen den formateur en den minister van
Financiën.
Verder schrijft het blad:
Wij weten waarlijk niets, maar dan ook
letterlijk niets van heigeen in 1922 tus-
schen den heer Ruys en den heer De Geer
verhandeld is geworden. Wel zijn we, door
het vfeit dat partijleiding en hoofdredactie
van ons blad in dezelfde hand waren, vol
komen op de hoogte van het regeerings
program en van wat daarbij in de eindbe-
spreking ook mondeling nog verhandeld is
geworden.
En dan meenen we, dat de verwarde poli
tieke toestand van het oogenblik nadrukke
lijk eischt, dat de Anti-revolutionaire partij
wete, dat noch schriftelijk noch mondeling
ten aanzien van de Vlootwet eenige reserve
is gemaakt, behafve dan de reeds bekende,
dot omtrent sommige punten nog een na
der onderzoek zou worden ingesteld, welk
onderzoek met bekwamen spoed beëindigd
zou worden.
Dat de heer De Geer voor wat hém be
treft met die commissie iets anders be
doelde, is aan de A--R. fractie niet bekend
geweest.
Dat er onder de R.-K. waren, die ernstige
bezwaren hadden: de Anti-revolutionairen
hebben het niet g eten.
Voor ons was ei slechts een effen baan
naar allen kant
Het eenige waarbij wij ons niet gerust
voelden en dat is onzerzijds gezegd
betrof het herstel van het financieel even
wicht
Maar ln zake de Vlootwet vernamen we
in 1922 van geen enkel wolkje.
Daarom kan het woord van minister De
Geer in dezo zaak het laatste woord nog
niet zijn.
„Ons dunkt er volgen er meer."
De „Tijd" maakt in verbond met de brochu
re-De Geer de volgende opmerking:
„De heer De Geer achtte zich dus in
staat om, zonder invoering van de Vloot
wet, binnen afzienbaren tijd de staatsbe-
grooting sluitend te maken; hij had dus
een plan, om het tekort van plm. 140 mil
lioen per jaar op den gewonen dienst der
staatsbegrooting weg te werken. In de
Tweede Kamer heeft de minister-president
echter medegedeeld („Handelingen", blz.
70). dot zulk een bezuinigingsplan-De
Geer in den ministerraad heelemaal niet
aan de orde is geweest.
Het plan is dus vooralsnog een diep ge
heim en, vooral in de huidige omstandig
heden, nu alles op losse schroeven staat en
een ieder naar een uitweg uit het financieel
moeras zoekt, zou het jammer zijn, indien
zulk een plan, dat vermoedelijk uitkomst
kan brengen, 'n geheim zou blijven.
Moge de heer De Geer de ministerieele
verantwoordelijkheid ook in dier voege uit
breiden, dat hij nu ook zijn plan voor het
financieel herstel publiceert. Ook dat be
treft Immers een zaak van groot openbaar
belang.
Berichte»,
VERVULLEN VAN DE EERSTE OEFENING.
De minister van Oorlog heeft bepaald, dat bij
alle korpsen en wapens de eerste oefening van
de dienstplichtigen der lichting 1924 onge
acht de ploeg, waartoe zij behooren en onge
acht zij al dan niet na hun inlijving in oplei
ding rijn genomen tot officier of tot onder
officier behoudens bijzondere omstandighe
den, zonder onderbreking zal worden vervuld.
OPKOMST ONDER.DE WAPENEN NA
EINDfGING VAN UITSTEL.
Bepaald is, dat alle dienstplichtigen, wier uit
stel van eerste oefening verstrijkt, zoo mogelijk
in werkclijken dienst zullen moeten komen op
den laatsten dag van het tijdvak van inlijving
van. de groep, waartoe zij behooren of geacht
wordfen te behooren.
DE RIJKSVELDWACHT.
Geen reorganisatie.
Dezer dogen hebben wij een bericht van het
Hbld. overgenomen, waarin gesproken werd
over een o.s. reorganisatie van de rijksveldwacht
en in het bijzonder van een vermindering van
het corps van 1600 op 1300 man.
Uit de beste bron verneemt het Vod., dat er
van een reorganisatie van de rijksveldwacht
geen sprake is (helaas I voegde men er bij)
en dat de vermindering van het corps (dat niet
1600, maar ruim 1300 man telt) slechts hierop
neerkomt, dat ter wille van de bezuiniging hier
en daar, waar het mogelijk is, een enkele kleine
post wordt opgeheven.
WEESINRICHTTNG TE NEERBOSCH.
Benoeming adjunct-directeur en
directrice.
Tot predikant-edjunctdirecteur resp. adjunct-
directrice van de Weesinrichting te Neerbosch
zijn benoemd ds. J. G. Steenbeek en mevrouw
Steenbeek—Schrijver, van Zierikzee.
MR. C. J. A. BICHON VAN USSELMONDE
Oud-lid der Tweede Kamer.
Te 's Gravenhage is overleden in den ouder
dom van 68 jaar de heer mr. G J. A. Bichon
van IJsselmonde, oud-lid van de Tweede Kamer
der Staten-Gencraal.
Mr. Bichon was jaren lang een zeer gezien
lid van de bolio te Rotterdam; hij was ook
rechter-plaatsvcrvanger aldaar Verder was hij
ambachtsheer van IJsselmonde, in welk dorp
hij veel ten bate van het Christelijk onderwijs
heeft gedaan
DE S. D. A. P. TE AMSTERDAM.
Achteruitgang van het ledental
Blijkens het jaarverslag van de federatie Am
sterdam der S. D. A. P. bedroeg het aantal
leden op I October 1.1. 5188, tegen 5339 op 1
October 1922.
BEZUINIGING
Een adres der Centr. Comm. uit d«
Mij. v. Nijv. en Handel.
De centrale commissie voor bezuiniging uit
de Ned. Maatschappij voor Nijverheid en Han
del heeft onder het hoofd: Eindelooze stijging
in het Novembernummer van «het tijdschrift der
Maatschappij een beschouwing van de hand
van den heer W A. O Koster gegeven over
de bezuiniging, die bij de Staatsbegjooting wa
re toe te passen. De schrijver heeft daartoe uit
gekozen de hoofdstukken II (Hooge Colleges
van Staat) en 01 (Buitenlondsche Zaken).
Op. het eerstgenoemde zou, naar wordt uit
eengezet, 271.394 kunnen worden bezuinigd
op Buitenlondsche Zaken een bedrag von
433.002.
In een open brief aan de Tweede Kamer heeft
de bovengenoemde commissie de aandacht op
het werk van den heer-Koster gevestigd en er
op aangedrongen, dat zij zelf bij hoar finan-
cieele controle op de stootsuitgavcn evenzoo
critiek ral oefenen ten einde tot bezuiniging to
geraken.
ZOMERTIJD.
Hernieuwde actie tot afschaffing.
bi een vergadering van de dogelijksche be
sturen van de drie centrale landbouworganisa
ties (den Nederlondschen Boerenbond, het Ko
ninklijk Nederlandsch Landbouw-Comité en den
