die terecht had gestaan wegens poging tot
doodslag op haar man, die slecht oppaste Zij
heeft hoar man met een ijzeren stoof op het
hoofd geslagen met de bedoeling hem te doo-
den. Het bleef echter bij verwondingen. Het
Hof heeft de straf, welke beklaagde door de
rechtbank te Almelo werd opgelegd drie
maonden gevangenisstraf tot twee maondcn
verminderd.
Provinciale Staten.
VERSLAG VAN DE COMMISSIE VAN
RAPPORTEURS DER AFDEELINGEN.
Voorstel van Gedeputeerde Staten
inzake werkloosheidsbestrijding.
In alle afdeelingen werden de plannen tot
werkverschaffing toegejuicht. Een der leden
rocg of er niet méér grond zou kunnen wor-
bn aangewezen voor ontginning.
Van de zijde von Gedep. Staten werd hierop
reantwoord, dot men in die richting werkzaam
is.
Een deT andere leden had eveneens alle lof
voor het streven van Gedeputeerde Stoten,
daarbij de aandacht vestigend op de voerge
nomen ontginning in Soest.
Daar bij de ontginning uan den Dolder ver
leden jaar, alleen Utrechtsche werkloozen te
werk waren gesteld, doet hij een beroep op
Gedep. Staten om ten aanzien der ontginning te
Soest pogingen in het werk te stellen om ook
Amersfoortschc werkloozen te gebruiken. Dit
lid meende, dat met de gemeente Amersfoort,
in verband met de loonschaal, wel eene rege
ling 2oude zijn te treffen.
In een der andere afdeelingen werd door /ele
leden groote v.aardeering uitgesproken voor
hetgeen door Gedeputeerde Stelen is verricht;
enkele leden vroegen echter of het niet moge
lijk zou zijn méér gronden in aanmerking te
doen komen voor ontginning, zooals thans in
■Soest zal geschieden.
Eenige leden vestigden de aandacht op de
gevaarlijke bochten in provinciale wegen en
h .dden verwacht, dat de werken, welke Gede
puteerde Stat'n op de schriftelijke vragen-
Frijda aangaven, dezen winter zouden uitge
voerd worden.
Van de zijde van Gedep. Staten werd geant
woord, dat er aan gewerkt wordt.
Een der leden meende, dat in de vorige win-
terzitting is gezegd, dat georganiseerde werk
loozen zouden voorgaan.
Zulk een maatregel vindt hij erg hard en eene
aanranding van dt persoonlijke vrijheid. Dit
lid vroeg of Gedeputeerde Staten dezen maat
regel wat soepeler willen maken en bijv. uit de
streek zelve niet een bepaald aantal werklieden
willen recruteeren.
Een der andere leden zeide het gedeeltelijk
met dit lid eens te zijn, maar merkte op, dat
sommigen om de verzekeringspremie te sparen
rich niet organiseeren en dat daardoor de klap-
looperij in de hand wordt gewerkt. Er zijn er
bijna niet, die principieel tegen organisatie zijn
gekant.
Van de zijde van Gedep. Staten werd opge
merkt, dat georgoniseerden getracht hebben
voor zich zelve te zorgen.
In sommige dorpen vollen de kleine aantel
len van nict-gcorgnniseerden in het nietGe-
deputeerde Staten hebben zich te dezer zake
om practische redenen aangesloten bij de gel
dende Rijksregeling.
Ten opzichte der werkloosheidsbestrijding
vroeg men of Gedeputeerde Staten bij de ge
meentebesturen willen aandringen op bevorde
ring der Hollandsche industrie Kunnen Neder-
landsche fabrikanten zoo noodig bij eventueelo
werken niet op eenigerlei wijze gesteund wor
den door de Provincie
Voorts werd door een lid gevraagd of ook
aan de eigenaren van de landen gelegen langs
den Krommen Rijn eonschrijvingen hebben
plaats gehad, omtrent het deugdelijk onder
houd der oevers en of Gedeputeerde Staten
ten opzichte von hen, die daarop niet gennt-
woora hebben, er toe zullen overgaan op kost
ten der eigenaren.
Ook vroegen enkele leden of voor de ge-
meente Utrecht niets gedaan kon worden, niet
ter bevordering van speciaal plaatselijke be
langen, maar ten behoeve van werken die van
groot belang zijn voor de omgeving dier ge
meente. zooals bijv. een behoorlijke inrichting
toor groenten- en fruitveilingen, een aan de
cischen des tijds beantwoordend terrein voor
een veemarkt en hc-t aanleggen en verbeteren
van wegen rondom Utrecht om het verkeer
met de buitengemeenten te vergemakkelijken,
waarmede de bewoners ven hot platteland toch
ook gebaat zouden zijn Ook werd in dit ver
band gewezen op de doortrokking van den
weg van Utrecht naar de Bildt door het fort
„de Bildt". Men meende te weten, dat de on
derhandelingen, die over dezen wegaanleg ge
voerd zijn, thnns in zulk een stadium verkec-
ren, dat spoedig tot uitvoering zal kunnen
worden overgegaan.
Voorts werd gevraagd, waarom bij het puin-
kloppen ten behoeve van de verbetering van
wegen geen arbeiders uit Bnarn zijn te werk
gesteld en af olleen georganiseerden werden
aangenomen.
Een onder lid vroeg of er een bepaald pro
vinciaal belang aanwezig moest zijn om wer
ken voor subsidie in aanmerking te doen ko
men dit lid meende dot bijv de verbetering
van den weg tusschen Loosdrecht en Loenen
om dezen voor groot verkeer geschikt te ma
ken, ook in aanmerking moest kunnen komen
voor het verkrijgen van subsidie.
Geantwoord werd, dat het niet geheel zon
der bezwaar is, indien de gemeentebesturen
van hun taak worden ontheven deze moeten
alles doen wat mogelijk is om werkloosheid to
bestrijden.
In een andere ofdeeling werd gevraagd, wel
ke verplichtingen bij aanbesteding aan de aan
nemers zijn opgelegd ten opzichte von het te
werk stellen van georganiseerde en ongeorga
niseerde werkloozen
Ook vroeg men in kennis te mogen worden
gesteld met dp maatregelen, die door Gedepu
teerd? Staten worden genomen inzake het
voortdurend toezicht om de wegen in goeden
toestand te houden Men meend? te weten, dat
in de provincie Noord-Holland een speciale
commissie belast is met het houden van dit
toezicht.
De Commissie van Rapporteurs geeft de
Staten in overweging te besluiten overeenkom
stig het voorstel van Gedeputeerde Staten.
Voorstellen betreffende cventuccle
wijziging der verordening op het
verlcencn van pensioen aan leden
van Gedeputeerde Staten van de
provincie Utrecht cn aan de door
hen no te loten weduwen en wcczen.
In een der afdeelingen konden cenigc der
leden zich niet vereenigen met de conclusie der
meerderheid. De meening van deze leden was,
dot als iemand geroepen wordt een openbaar
ambt te bekleeden, hij geacht wordt daartoe
geschikt te zijn. Het feit zijner verkiezing geeft
hem recht op handhaving van een zeker inko
men aan dit ambt verbonden. Als hij geweigerd
had. zou hij wellicht door in het maatschappe
lijk leven te blijven arbeiden, meerdere gelde
lijke voordeelen kunnen behalen. Men straft hem
dus, omdat hij meer presteert dan een ander.
Zij wilden nan het geweten van dot lid over
laten, al of geen gebruik te maken van de ver
leende pensioenen.
Een ander lid is van ondere meening en vindt
de tegenstanders erg materialistisch aangelegd.
Het pensioen is uitgesteld loon en dient in
hoofdgedachte om iemand voor broodgebrek te
vrijwaren.
Hij vindt de grens bij 5000 wel bereikt,
ook von ideëel standpunt bezien.
Een ander lid vindt echter de norm gnnsch
willekeurig: *den gcdachtcngang begrijpt hij
geenszins.
Door eenige andere leden werd gevraagd, of
het wel billijk is van een eenmaal toegekend
pensioen af te nemen.
Eer. lid vroeg hoe verrekend zal worden, als
andere overheidslichamen ook eene dergelijke
bepaling opnemen? Ook hij wil geen terugwer
kende kracht, terwijl een ander lid nog wees op
de wachtgeldregelingen. Het wordt eenen amb
tenaar ontnomen, nis hij weer tot het salaris
komt, dat hij vroeger genoot
Ook in een andere afdeeling werd door ver
schillende leden den wensch geuit, aan de door
de Commissie voorgestelde regeling geen terug
werkende kracht te geven ten opzichte van hen,
die reeds pensioen vanwege de provincie ge
nieten.
Een der leden meende, dat het voorstel zooals
dit thans door de Commissie is ingediend, niet
in overeenstemming is met de bedoeling van
den voorsteller, die elke cumulatie uitgesloten
hnd willen zien.
Verschillende leden konden zich met het
voorstel der Commissie vereenigen. Enkele
leden zouden aan de voorgestelde regeling te
rugwerkende kracht willen zien toegekend, mits
niet opgevat in dien zin, dat reeds uitbetaalde
pensioenen teruggestort zouden moeten worden.
De meerderheid der Commissie van Rappor
teurs stelt de Staten voor overeenkomstig het
nader voorstel der .Commissie d.d. 1 December
1923 te besluiten, met dien verstande, dat aan
de nieuw voorgestelde alinea's van artikel 5 der
verordening worde toegevoegd:
„De vierde en vijfde alinea van dit artikel zijn i
niet van toepassing op hen, die reeds als leden j
van Gedeputeerde Staten zijn gepensionneerd".
terwijl de minderheid zich met het voors;el
zooals dit nader door de Commissie d-d. 1 De
cember 1923 is gewijzigd, vereenigt.
Een lid der Commissie van Rapporteurs
wenscht bovengenoemde uitzonderingsbepaling j
ook toegepast te zien op de thans zittende leden
van het College van Gedeputeerde Staten, en
stelt voor aan deze uitzonderingsbepaling toe
te voegen de woorden:
„alsmede op hen, die thans lid zijn van het
College van Gedeputeerde Staten."
Voorstel van Gedeputeerde Staten
tot toekenning van een provinciaal
subsidie aan den Utrechtschen
Provincialen Brandweerbond.
In een der ofdeelingen achtte een lid bij het
verleenen van dit subsidie geen provinciaal be
lang betrokken.
Wel is hier een taak aanwezig voor gemeen
ten en verzekeringsmaatschappijen. Een groot
bezwaar acht dat lid ook, dat op het platteland
des avonds geen telefonische aansluitingen te
verkrijgen zijn.'
Van de zijde van Gedeputeerde Stoten werd
opgemerkt, dat terdege een provinciaal belang
in deze materie is gelegen voor het platteland,
om verbetering te brengen door betere organi-
satie en werd gewezen op den plaats gehad heb- 1
benden brand m Maarn. Gok wil de Bond voor
komen, dat de gemeenten overgaan tot aan-1
schafiing van duur materiaal, als op andere,
goedkoopere wijze betere resultaten tc verwach
ten zijn. Een lid bestreed het voorbeeld van
Maarn; door de ligging van deze gemeente toch
is daar weinig water aanwezig.
Voorlichting acht hij wel gewenscht, waar het
gaan kan om een menschenleven.
Andere leden zijn voor subsidie, teneinde na
der overleg mogelijk te maken om de hcer-
schonde toestanden uit den weg te ruimen.
De Commissie van Rapporteurs geeft de Sta
ten in overweging, te besluiten overeenkomstig
het voorstel van Gedeputeerde Staten.
Voorstel von Gedeputeerde Staten
tot toekenning van een subsidie aan
de Verccniging voor aanleg en on
derhoud van rijwielpaden in Gooi
en Eemland.
In een der afdeelingen werd door vele leden
groote waardeering uitgespioken jegens Gedc-
puteeide Staten ten opzichte van dit voorstel,
waardoor dc Vereeniging in staat gesteld wordt
tr>t uitvoering von werken, die van zulk groot
belang zijn.
De Commissie van Rapporteurs geeft de Sta
ten in overweging, te besluiten overeenkomstig
het voorstel van Gedeputeerde Stoten.
Voorstel van Gedeputeerde Staten
tot wijziging van de begrootingen
voor 1922, 1925 cn 1924, tot het
aangaan van kasgeldlceningen en
tot wijziging van te dien aanzien
reeds eerder genomen besluiten; tot
betaling uit den post onvoorziene
uitgaven der begrooting voor 1923
en tot belegging van gelden.
In olie afdeelingen werd met belangstelling
gevraagd in hoever reeds voorbereidende maat- j
regelen waren getroffen in verband met de voor
genomen drinkwatervoorziening.
In een der afdeelingen vroeg een lid of het
crediet van 20.000 niet te klein zou blijken
te zijn. Hij wees op de Vechtstreek en den Zuid-
Westhoek der Proiincic. Als voorbeeld noemt
hij Noord-Holland, alwaar volgens dit lid een
prachtig provinciaal bedrijf is. Dit lid verzocht
om afwerking van deze zaak met bekwamen
spoed.
Een onder lid sloot zich hierbij aan. Hij wees
1 met name op Montfoort.
Een der andere leden pleitte voor den Noord-
Westhoek der Provincie en wees op de typhus-
gevallen in Vinkeveen. In Wilnis is eene ge
meentelijke verordening om elk huis te voorzien
van een steenen regenwaterbak. Is dot niets
voor Gedeputeerde Stoten, in afwachting daarop
te letten ten behoeve der volksgezondheid Ook
dit lid betreurde het, dat de gemeente Mont
foort nog niet von drinkwater is voorzien kunnen
worden.
Ook door een deT andere leden werd op de
toestanden aan den Zuidwesthoek der Provincie
de aandacht gevestigd.
Van de zijde van Gedeputeerde Staten werd
geantwoord, dat ook zij het betreuren, dat de
gemeente Montfoort nog niet geholpen is kun
nen worden. De deskundige voorbereiding die
aen de drinkwatervoorziening der Provincie ver
bonden is, kon niet geforceerd worden.
De Commissie von Rapporteurs, vertrouwende
dat Gedeputeerde Staten nl het mogelijke in het
werk zullen stellen om het vraagstuk der drink
watervoorziening tot oplossing te brengen, geeft
de Staten in overweging te besluiten overeen
komstig het voorstel von Gedeputeerde Stoten.
SCHRIFTELIJK ANTWOORD NAAR AAN
LEIDING VAN HET VERSLAG DER COM
MISSIE VAN RAPPORTEURS.
Voorstel von Gedep. Staten inzake
werkloosheidsbestrijding.
Tewerkstelling van werkloozen uit andere ge
meenten dan Utrecht bij de ontginningswerken
onder Soest heeft de aandacht von ons College
in verband met de omstandigheid, dat de aan
vankelijk hiertegen van de zijde van het Rijk
gekoesterde bezwaren sinds kort zijn vervallen.
Ten aanzien \an het in aanmerking brengen
van meer gronden voor ontginning is ons col
lege diligent
Met hot afsnijden van bochten in provinciale
wegen wordt zooveel mogelijk spoed betracht.
Dat bij het puinkloppen geen werkloozen uit
de gemeente Baarn konden worden tewerkge
steld, vindt zijn oorzaak in het feit, dat in
Amersfoort hooge mate werkloosheid
heerschte en dat deze werkloozen destijds bij
de ontginning in Den Dolder niet konden wor
den geplaatst, zoodat zij thans wel dienden
voor te gaan.
Voorts kan worden medegedeeld, dat de be
stekken betreffende wegverbetering oen bepa
ling inhouden, dat het aantal volwassen werk
lieden, dat de aannemer voor zoodanig werk
in zijn dienst neemt, voor een bepaald percen
tage moet bestaan uit werklooze werklieden,
door bemiddeling von de betrokken gemeente
lijke aibeidsvoorziening aangewezen. Daarbij
komen overeenkomstig den regel door het Rijk
gesteld de verzekerden bij voorkeur in aanmer
king.
Ter zake van het bevorderen van de Ncder-
landsche industrie zij medegedeeld, dat onzer
zijds op verzoek der regeering een en ander
maal de aandacht der gemeentebesturen op dit
punt O gevestigd.
Nu t verleenen van steun aan Nederland-
sche fabrikanten in daarvoor in aanmerking ko
mende gevallen reeds door Rijk en gemeente
wordt ter hand genomen, achten wij het voors
hands niet te liggen op «ien weg der Provincie
om in richting werk/oom te zün.
In g. allen, waarin gebleken is. dot het on
derhoud van de oevers van don Krommen Rijn
door de ondcrhoudsplichtingen niet noor be-
hooren geschiedde, hebben de noodige aan
schrijvingen om daartoe alsnog over te gaan
plaats gehad en voorzoover door de betrokke
nen daaraan niet binnen den vastgesteldcn ter
mijn werd voldaan, worden de onderhoudswer
ken te hunnen koste verricht.
Wat betreft de verbetering van het markt
wezen in de gemeente Utrecht meenen wij, dat
de teak der provincie in dez^ zich voorname
lijk heeft tc bepalen tot verbetering van de
toegangswegen voor den aanvoer ter markt
Uit dien hoofde zijn onzerzijds met Gedepu
teerde Stoten von Zuid-Holland besprekingen
geopend ten aanzien van de verbetering van
den Leidschen Rijn.
De verbetering van de wegen rondom de
gemeente Utrecht hangt ten nauwste samen
met do spoorwegplannen, alsmede met het on
gewijzigd voortbestaan van den fortengordel.
De doortrekking van den weg door het fort
„de Bildt" zal, waar het een Rijksweg betreft,
van Rijkswege moeten geschieden.
Ten oonzien van verbetering van den weg
Loosdrecht—Loenen mogen wij nog opmerken,
dat deze weg voorkomt op het wegenpion ver;,
beteringen van urgenter aard zullen echter
moeten voorgaan.
Ten aanzien van provinciale wegen wordt
door den Provincialen Waterstaat voortdurend
toezicht gehouden. Bij de overigp wegen is hc-t
schouwvoercnd bestuur daarmede belast. B'ijkt
dit dip taak nipt voldoende te behartigen, dan
laten wij niet na om het aan zijn plicht te her
inneren.
Voorstel van Gedeputeerde
Stalen tot toekenning van een
provincioal subsidie aan den
Utrechtschen Provincialen
Brandweerbond.
Onzerzijds bestaat geen bezwaar om bij den
Bond onn te dringen op samenwerking met de
belanghebbende verzekeringsmaatschappijen
Voorstel van Gedeputeerde
Stalen lot wijziging von de be
grootingen voor 1922, T923 en
1924, tot het aangaan van
kosgeldleeningen en tot wijzi
ging van te dien aanzien reeds
eerder genomen besluiten; tot
betaling uit den post voor on
voorziene uitgaven der be
grooting voor T923 en tot be
legging von gelden.
De wotervoorzïening van den N.W.-hoek der
provincie heeft de volle aandacht van ons col
lege, evenals die in den Z W -hoek Intussohen
bleek, dat ten aanzien van dezen laatste de
medewerking van onderscheidene betrokken
gemeenten niet was te verkrijgen
Wij vertrouwen, dat de drinkwatervoorzie
ning van Montfoort spoedig zal tot stand kun
nen komon.
Het crediet ad 20.000 is bestemd voor be
strijding der kosten van voorbereiding. Mocht
het niet voldoende blijken, dan zullen wij niet
oarzelen om te zijner tijd een verhoogd crcdiet
aan te vragen.
regeering voor de verkiezingen beschikte, plaats Op zulke voorraden vooral als zij in den
gemaakt voor een toestand, waarin zij 50 laatsten tijd zijn aangekocht, heeft zulk een
stemmen beneden de volstrekte meerderheid verlaging van het prijsniveau natuurlijk dade-
is gekomen. Die uitslag heeft intusschen een lijk een zeer sterken invloed. Er zijn dan ook
puzzle in het leven geroepen, zoowel ten aan- in verschillende branches reeds moeilijkheden
zien van dc verdere politieke verhoudingen in voorgekomen. Men vreest, dat deze zullen ver-
Engeland, als ten aanzien van de maatregelen, meerderen, indien de prijsverlaging verderen
die op economisch gebied genomen moeten voortgang mocht maken,
worden. Op zich zelf ligt het voor de hand, Ook op de Duitsche fondsenmarkt is de toe
dat een regecring, die een groote meerderheid stand minder rooskleurig geworden, niet alleen
in het Parlement tegenover zich vindt, niet kan door de daling in de effectenprijzen, welke, pa-
aanblijven. De eerste indruk is dan ook te Lon- rallel loopt met den teruggang der prijzen voor
den geweest, dat Minister-President Baldwin handelsartikelen, maar ook omdat de buiten-
onverwijld zijn ontslag zou indienen. Bij nader gewoon hooge rentestand een uiterst nadecli-
inzien heeft men echter besloten, in elk geval gen invloed op het beursleven begint uit te
nog maar eerst de heropening der Parlements- oefenen. Dit was niet het geval, zoolang het
zitting af te wachten, omdat wel eens zou kun- geld voortdurend in waarde verminderde. Een
nen blijken, dat de regeering, hoewel in de rente, zelfs van tientallen percenten per dag.
minderheid zijnde, den toestand volkomen be- speelde destijds geen rol, omdat de teruggang
heerscht en de meerderheid geheel naar haar van de geldswaarde toch altijd winsten afwierp,
hand zou kunnen zetten. j welke deze lasten nog belangrijk overtroffen.
Wat toch is het geval? Er is wel een meer- Thans is echter ook dit anders geworden, en
derheid tegenover de conservatieve regeering, is het beursleven er niet meer tegen bestand,
maar die meerderheid is niet aaneengesloten, dat men ICO a 150 rente per week heeft *c
Zij bestaat uit twee partijen, die elkaar vóórbetalen, zoodat schulden in verloop van enkele
en tijdens de verkiezingen heftig hebben bc- dagen verdubbelen. Een gantal vrij belangrijke
streden, n.I. de Labour Party en de hereenigde beursfirma's heeft in den laatsten tijd haar be-
liberalen. In verschillende opzichten zijn deze talingen gestaakt. Geheel opgeklaard is de si-
beide partijen het weliswaar eens, speciaal wat tuatie ook thans nog niet. Dat zijn van die
betreft de noodzakelijkheid van het behoud van moeilijkheden, die men nu eenmaal zal hebben
den vrijhandel en het krachtiger stelling nemen te overwinnen als doorgangstadium naar betere
tegen de Fransche pogingen, om geleidelijk de verhoudingen. Alleen is het de vraag, of inder-
hegemonie te krijgen op het Vasteland van daad er op mag worden gerekend, dat de toer
Europa. i stand blijvend zal verbeteren.
In ander opzicht gaan hun programma-s ech-1 Nog altijd moe, de vrces worden gekocsterf
ter lijnrecht tegen elkaar in. D,t betreft o.a. dc dat het nicuwe waardeVaste geld niet bijzonder
heffing ineens, die het voornaamste punt vorm- waardevast zal blijven, omdat de regeering in
de op het verkiezmgsprogram van de Labour- ,aatste instantic toc„ weder cer] befos
Party, maar die door de libera ien onvoorwaar- h.ljettenpers zal moeten doen, indien het niet
dehjk afgewezen. Even groot ,s het verschil tijdig gehlkti een krachli forming ten
natuurlijk ten aanzien van de plannen der ar- oan2icn van „et belastingwezen door te voeren,
be,derspartij ten opzichte van de socialisatie der 0p het oogenblik ziet het hiernaar oog aller-
productie-middeleni etc. Het is derhalve de minst uit. Wcllicht worden de omstandigheden
vraag, of men, althans wat de hinnenlandsche echter gunstiger. nu de regeering bctebr haar
situatie het gezamenlijk verder zou kunnen aandacht aan dit probleem kan gaan wijden,
brengen dan tot het voeren van een negatieve doordien zij ;jch a,,hans jn de
politiek ten opzichte van dc protect,e-voorstel- niet mcer V00rtdurend zal hebben bezig te
ien der regeering van Baldwin. Geen van de houden mct de die d00r d b
beide oppositie-partijen kan op zich zelf Cen durendc waardevermindering der papiermarken
regeenng vormen omdat elk van haar een ontstonden. De geldkoersen op de open markt
nog veel kleiner aantal parlementszetels bezet b innen ,rouwens reeds 0„,spanning
dan de conservatieven. Gezamenlijk voelen zij aa„ (e t00neni wat aan dc2ef,d(. 00£,ak
er weinig lust toe.
De voor de hand liggende derde mogclijk-
te danken.
heid, n.I. cen combinatie "van liberalen cn" cón-Hct,is merkwaardig, dat juist op ditzelfde
servaticven, is reeds bij voorbaat uitermate be- geldkoersen hier te lande een rij-
moeilijkt door de politiek der conservatieve Die j?'nnen *c vèrtooncn. De Ncderlandschc
Hards, die verleden jaar Lloyd George en zijn I'aar disconto sinds Juli 1922 onver-
liberale mede-ministers uit het Kabinet hebben a,,aer? °P c': graten, heeft j I. Woensdag
geworpen, toen zij meenden, het zonder hen te J]6,* nl.veau 4'/2 verhoogd. Tevens is de
kunnen stellen, en die thans bij den vroegeren °e'cca,ngsrcMe met een vol percent verhoogd,
strijdmakker niet kunnen rekenen op bijzondere waa™00r zij van 4 op 5 is gebracht; Men
tegemoetkoming. Onder die omstandigheden j"a de ^e^C!1 voor de disconto-verhooging wel
zou het nog zoo onlogisch niet zijn, wanneer '1 be.ceningsrentc hebben te zoeken. Deze
de conservatieven als sterkste minderheid een- 2ew0rden. nu de prolongatie-rente
voudig bleven zitten, en afwachtten, of de meer- 1 1 ,s Seste2^n en het derhalve voor-
derheid de regeering wenscht om te kegelen. I 'J>er wcrd, belecningen bij de bank te slui-
Dit laatste kan natuurlijk eiken dag geschie- '.J" fe,d op Prolongat* te nemen. Hierdoor
den, wanneer de beide oppositie-partijen het ;,re5, het gevaar, dat de uitzettingen bu de
eens zijn. Het lot der regeering zou dan niet Nederlandsche Bank, en bijgevolg deppjJoop
eens aan een zijden draadje hangen, maar haar ~nn bankpapier, aanzienlijk zoudentèqt$jnén.;
levensdraad ware dan reeds van te voren af- 00r verhooging der beleeningsrentcsis'.lhier-
gesneden. Worden de oppositie-partijen het niet vot°.r een sfokje gestoken. TegelijkertijdynicKjst
eens, dan is het de vraag, of zij gezamenlijk ®c"tcr °°k het disconto worden verb6«&y,om-
de verantwoordelijkheid op zullen durven nc- eveneens beneden de prolongatie-rente
men, om de regeering omver te kegelen» De r'°teerde, en men dus langs den w&van wis-
arbeiderspartij legt het er op aan, oin met de ^„i'SCfn fe™"£en b'J de bank-, fvdófcens een
hulp der liberalen de conservatieven de neder-£et ™nc!e™ d5r^
laag toe te brengen en dan zelf alleen een Kabi-
net te vormen, stellig wel met de bedoeling om
dan met een i
te ontbinden. Af te wachten blijft, oi ae nu5-4 - v-?.-
rale partij zich hiertoe zal willen' leenen. verhoog,nB van disconto, niet woWe., gelfechL
Of het inderdaad dien kant zal uitgaan, zal "°™el. maatregel dus waart^ijnkfk niet
nader moeten blijken. De regeering zelf acht het dl bf °8de-, drub °P den s$?*ocrs
niet onmogelijk, dat de toeleg zal mislukken. I H'.LVeaf' n'ettem.n zenmoge-
Wat haar voornaamste programpunt aangaat, I d,t. er ,he' mdllr,ec'e SCvélg vhn zal
„I ,f iUiTc. zijn. Intusschen is de dollarkoers in de laatste
n.I. protectie, zal zij thans zelf deze maatrege-reeds eenicszins in koers terueucaan
len ongetwijfeld niet meer willen voorstaan, nu r-'T.
het land met overweldigende meerderheid zich ahL'hoL °P
ertegen heeft uitgesproken. Op dit punt zou dc, c
oppositie trouwens onmogelijk kunnen toege-1 De spanning op onze geldmarkt, waar ide,
ven. Ten aanzien van allerlei andere onderwer- prolongatiekoers in de tweede helft der week
pen kan echter zeer goed de toestand intreden, zelfs tot 5 is gestegen, heeft voorloopig nog
dat de meerderheid zich voor de regeering geen nadeeligen invloed op de fondsenmarkt
buigt, teneinde een crisis te voorkomen. Dc uitgeoefend, behalve in zooverre dat de omvang
vooruitzichten blijven dientengevolge voorloo- van zaken aanmerkelijk is ingekrompen. Ook dc
pig nog vrij ongewis, al kan men in elk geval tijd van het^ jaar (de nadering van de vrije
met zekerheid constateeren, dat geen vrees dagen met Kerstmis en op Nieuwjaarsdag), is
meer behoeft te worden gekoesterd voor een hieraan echter eveneens niet vreemd. Over het
wijziging in de Britsche handelspolitiek. geheel is de omzet zoo stil geworden, dat er
Die onzekerheid, hoe het in allerlei andere geen aanleiding bestaat tot een afzonderlijke
opzichten zal loopen, heeft de Londensche fond-bespreking der diverse rubrieken. Slechts en-
senmarkt ongunstig beinvloed. Ook elders is Je kcle waarden hebben hierop een uitzondering
stemming niet bijzonder gunstig geweest. Voor- gemaakt. In de eerste plaats betreft dit enkele
al geldt dit voor de Duitsche beurzen, die den industriëelen, speciaal dc Jurgenswaardenf: die
invloed ondervinden van de geleidelijke sterke aanvankelijk hun krachtige rijzing nog hebben
prijsverlaging, die zich thans over de geheele doorgezet tot 7I'/2 c<o. maar daarna op uit-
iinie voltrekt, als natuurlijk gevolg van het gebreide winstnemingen tot 66'/2 zijn tenjg-
len. Bijzondere beteekenis ten aanzien van '$e
n nieuwe leuze het Kabinet opnieuw P0!^ d" ««plover het
n. Af te wachten blijft, of de l,be- bul!e"'a"dsche wisselkoersen kan aai^i.
Financieel Ovcz'cht.
Het is tenslotte met de Engelsche verkiezin
gen toch anders geloopen, dan men op de
Londensche fondsenmarkt had verwacht. In
verband hiermee heeft de Londensche beur"
dan ook gedurende het grootste deel der af
geloopen week een zwak aanzien gehad. Rc
kende men er ter beurze op. dat het Ministcri»
Baldwin wel met een meerderheid, zij het oo!
cen zeer verzwakte, uit den stembusstrijd l<
voorschijn zou komen, in werkelijkheid heef'
d? meerderheid van 85 stemmen, waarover dc
feit, dat de Rentenmark thans haar intrede in
het ruilverkeer heeft gedaan. Op zich zelf be-
teekent dit weliswaar geen deflatie. Het ligt in
de bedoeling, de papiermarken tegen Renten-
marken om te wisselen, ongeveer op de basis
geloopen. Voorts waren scheep vaartwaarden
in den aanvang wederom zeer vast. Ook op dit
gebied is later een reactie ingetreden. In aan
sluiting aan de scheepvaartafdeeling heeft zich
goede speculatie vraag- ontwikkeld voor Furness
van het eenmaal bereikte niveau, zoodat te dien j Stokvisaandeelen, op de overweging, dat deze
aanzien alles onveranderd zou kunnen blijven. I maatserhappij door middel van haar belangen
Echter moet men in het oog houden, dat han- j P'i Furness. onmiddellijk den invloed zou
del en nijverheid in den laatsten tijd in toe- nioeten ondervinden van een verbetering op
nemende mate de prijzen hadden verhoogd, scheepvaartgebied. Dat men hierbij v:el wat
verre boven het niveau der productie-kosten, sne' van stapel is geloopen, blijkt uit het feit,
omdat men van den eenen dag op den anderen van de krachtige rijzing der eerste dagen
rekening had te houden met de kans op verdere 'ater 200 Soed als niets is overgebleven,
depreciatie van het ruilmiddel, en derhalve m Van rubbcrwaarden hebben „Serbadjadi' de
de prijzen een zeer groote risico-premie moest aandacht getrokken door een scherpe koers-
inrekenen. Nu men, althans voorloopig. weer verlaging, in verband met een voorstel tot be
stabiel geld krijgt, ven-alt de noodzakelijkheid, langrijke kapitaalsverhooging. Deze zal welis-
um een dergelijke risico-premie op de normale waar dienen voor aankoop van twee nieuwe
prijzen te leggen. Wel zouden handel en nijver- ondernemingen. De groep van rubbermaatschap-
hcid maar al te gaarne dit extra profijt blijven pijen, waartoe de Serbadjadi behoort, wordt
opstrijken Dit wordt echter bemoeilijkt door buitengewoon voorzichtig geleid. De heer Bur-
de onderlinge concurrentie, de geringe koop- ger, die aan het hoofd staat, is een erkende
kracht der bevolking en het feit, dat de prijzen autoriteit op rubbergebied. Men mag derhalve
in Duitschland door de bovengeschetste ver- wel aannemen, dat ook de nieuwe aankoop niet
houdingen belangrijk boven het niveau van de in het wilde weg zal geschieden. De beurs ziet
wereldmarkt zijn gestegen, zoodat een krach- echter nu eenmaal belangrijke kapitaalsvergroo-
tige „Abbau" noodzakelijk is, teneinde weder tingen op het oogenblik niet graag, omdat zij
n staat te zijn, de concurrentie vol te houden bang is, dat deze een sterke vermeerdering van
Uit het bovenstaande volgt, dat deze prijs- het vlottende materiaal en bijgevolg cen druk
•erlagingen op zich zelt de winstmarge nog op de koersen tot gevolg zullen hebben. Van-
niet ongunstig behoeven te beïnvloeden. Uit den daar, dat de tendenz voor dit fonds reeds bij
nard der zaak is de beurs echter altijd geneigd, voorbaat zwak is geweest.
'iilke verlagingen minder gunstig op te nemen. Voor culturen was de tendenz mecrendeels
\len heeft nu eenmaal op bepaalde marges ook iets zwakker, nu geen berichten omtrent
•erekend, die bij prijsverlagingen wegsmelten nieuwe afdoeningen meer zijn ingekomen. Even-
ils sneeuw voor de zon, en bovendien heeft als in oliewaarden was de omzet in deze fond-
men niet alleen het oog te richten op de nieuwe sen echter in de afgeloopen week niet van
oroductie, doch ook op de bestaande voor- groote beteekenis. De staatsfondsenmarkt was
aden, die veelal grooter zijn dan wordt ver- prijshoudend. Van de nadering van den grooten
mdersteld, zooals zoowel na het uitbreken van Januari-coupon termijn hebben den Haag en
1en oorlog als nu het sluiten van den vrede Rotterdam gebruik gemaakt voor het aankon-
tot veler verrassing is gebleken digen van nieuwe emissies.
