Essences voor Limonades per m 30 ct
ZOMER
x
„DE EEMLANDER"
EERSTE BLAD.
CITROENZUUR
A. w» si. WEG Langesiraat 23
MANTELS
KOSTElOOZt OVEOSCHRIJVIHG
Willem Groenhuizen
HANGKLOKKEN
PENDULES
KOLONIËN.
BINNENLAND.
22e Jaargang No 276
ABONNEMENTSPRIJSm"af'a \oor *mcB"
foort 2.10, idem lianco
per post f 3.per week (met gratis verzekering
tegen ongelukken) f 0.17& aizondcilijke nummers
C.05.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A.
POSTREKENING N°. 47910. TEL INT. 813.
Zaterdag 24 Mei (924
Pillis OER ADVERMIÈH^^t:1^
bewijsnummer, elke regel meer I 0 25, dienstaanbie
dingen en Licidadighcids-advcitentiên roor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bcstaap zeer
-oordccligc bepalingen voor het advcrtecrcn. bene
circulaire; bevattende de vooiwxudca wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE POLITIEKE CRISIS.
De onderhandelingen tusschen
de middenpartijen en de
Duilsch-nationolen.
8 e r 1 ij n, 2 3 Mei. (\V. B.) De onderhande
lingen van de leiders der partijen werden van
middag te twee uur beëindigd. Volgens een
dienaangaande uitgegeven communiqué heeft
een diepgaande bespreking plaats gehad over
de zakelijke grondslagen qener gemeenschappe
lijke regceringsvorming. De personenkwestie
werd opengelaten. Aan de besprekingen lag een
van de Duitsche Volkspartij afkomstig en met
de andere partijen besproken program ten
grondslag
De middenpartijen gaven als haar meening
te kennen, dat de rapporten der deskundigen
een grondslag betcekencn voor de oplossing der
herstelkwestic en dat op deze basis moet wor
den voortgewerkt. Zaterdagochtend worden de
besprekingen voortgezet.
Het program der middenpartijen.
B e r 1 ij n, 2 5 M q i. (\V. B Omtrent het door
de middenpartijen bij de besprekingen met
de Duitsch-nationolcn voorgelegde program,
weet bet Bcil. Tagebl. hedenavond te berichten,
dat volgens het program de aanvaarding van de
deskundigenrapporten in hun geheel noodig is.
Omtrent de bizonderheden zal slechts worden
onderhandeld in geval van tegenstrijdigheden
en onduidelijkheden en wanneer voor -de uit
voering der rapporten wetgevende maatregelen
noodzakelijk zijn.
Overigens worden in het program zekere
voorwaarden gesteld, zonder welker vervulling
aan de uitvoering van rapporten van Duitsche
zijde niet kan worden gedacht. Daartoe bchoo-
ren het herstel van het Duitsche bestuur in de
bezette gebieden, herstel der douancgrens in
het Westen, onbeperkte souvereiniteit van het
Rijk ten opzichte van de spoorwegen in het
bezette gebied, terugkeer dér bellingen, vrijla
ting der gevangenen en ten slotte militaire ont
ruiming van liet Roer- en sanctiegebicd.
Naar het blad opmerkt, overheerscht over
het algemeen onder de deelnemers aan de be
raadslagingen de opvatting, dat de besprekingen
ditmaal niet geheel zonder succes schijnen .te
zullen verloopen.
De Zeit beschouwt de voortzetting der be
sprekingen op Zaterdag als een bewijs, dat de
partijen aan de mogelijkheid van overeenstem
ming geloovcn en er naar streven deze tot stand
te brengen.
Fürst Bitlow rijkskanselier
B e r 1 ij n, 2 5 M e i. (W, B.) Verschillende
avondbladen maken melding van het gerucht,
dat opnieuw in de wandelgangen van den rijks
dag .als ccndidaat voor het kansclicrschap Fürst
Bülow wordt genoemd.
HIT HET BEZETTE GEBIED.
De Franschcn laten weer par
ticuliere woningen ontruimen.
Dasseldorp, 23 Mei. W. B.) De Fran
schcn hebben bepaald, dat de woningen van de
beambten van de directie .der financiën vóór
morgenavond moeten worden ontruimd. Het
gemeentebestuur wou.de gezinnen voorloopig
in scholen, waar geen kookgelegenheid is, on
derbrengen. Het onderwijs wordt daardoor r.og
meer benadeeld, aangezien er resds 14 scholen
met 262 lokalen in beslag zijn genomen, zoo
dat 7410 kinderen geen behoorlijk onderwijs
ontvangen.
Gelden door de Franschcn
in bcslcg genomen.
Het bijkantoor te Ludv.igshafen van de Duit
sche rijksbank deelt mede, dat enkele dagen
geleden een Fransch luitenant-kolonel in ge
zelschap van een officier dei gendarmerie en
twee gewapende gendarmen op het kantoor van
de bank verscheen om in opdracht van de com
missie voor het Rijnland 2 millicen Fransche
francs op te cischen, aangezien het onmogelijk
was gebleken in het bezit te komen van de
bedragen, die door de spoorwegregie in ce Palts
moeten worden afgeleverd. De directie van de
bank vestigde er de aandacht van den Franschcn
officier op, dat de bij da bank gedeponeerde
bedragen niet aan den staat, maar aan parti
culieren toebehooidcn. Desondanks namen de
Franschcn 53,000 francs en ongeveer Y- mil-
Jioen goudmark in bankbiljetten in beslag. Zij
dreigden zelfs v*en de wapens gebruik te zullen
maken.
De directie van de Duitsche bank heeft thans
een brief aan de rijksregccring gericht, waarin
zij zegt. dat door dit incident opnieuw bewezen
wordt, hoe noodzakelijk het is spoedig maat
regelen te treffen, waardoor het in beslag ne
men van particulier bezit en van aan de rijks
bank' teebehoorende waarden onmogelijk wordt
gemaakt.
(Volgens een draadloos bericht uit Berlijn ge
schiedde de inbeslagneming, omdat de gemeen'
(en in de Folïs de haar opgelegde boete wegens
zg. sabotage pogingen r.iet konden betalen.)
HET DUITSCK-RIISSISCHE GESCHIL.
De handelsrelaties stopgezet.
Naar draadloos uit Moskou woidt gemeld, zal,
zoolang het geschil met Duitschland niet geheel
geregeld is, dc Russische centrale commissie
voor den handel geen enkele transactie met
Duitsche firma's toestaan. De behandeling van
het ontworpen douaneverdrag met Duitschland
is gestaakt. Het binnenkomen van Duitsche
goederen is verboden, alle met Duitschers ge
sloten contracten zijn geannuleerd en met Engel-
sche, 'Oostenrijksche, Deensche cn zelfs Fran
sche firma's gesloten.
EEN REGIMENTSFEEST VERBODEN.
Berlijn, 25 Mei. (W.-B.). Het tegen 29
Mei te Berlijn georganiseerde herdenkingsfeest
van het vroegere vierde garderegimnt te voet
'is verboden.
SALARISVERHOOGING VOOR
STAATSAMBTENAREN.
B c r 1 ij n. 2 5 Mei. (N. T. A. Draadloos).
De besprekingen in het rijksministerie van fi
nanciën inzake verbetering van de onvoldoende
bcambtcnsalarissen, hebben tot een compromis
geleid, waarbij is overeengekomen, dat voor.de
laagstbczoldigde klassen, met inbegrip van dc
toeslagen, ongeveer het peil van voor den oor
log en bij dc midden- cn hoógerc klassen 30 °,o
van het salaris van dien tijd zal worden bereikt.
HET RIJKSINDEXCIJFER.
Het rijksindexcijfer voor de kosten van het
levensonderhoud (voeding, woning, verwarming,
verlichting, kleeding), bedroeg volgens het rijks
bureau voor de statistiek op 21 Mei het T.T5
billioenvoudige van dat van voor den oorlog,
tegen het 1.16 billioen-voudige in de vorige
week, hetgeen dus een vermindering van 0.9 pet.
beteekent.
HET CONFLICT IN HET MIJNBEDRIJF.
De scheidsrechterlijke uitspraak.
Essen, 23 M ei. (W. B.) Heden werd alhier
voor den scheidsrechter van het district West-
falen dc kwestie behandeld van de bindcndvcr-
klaring der op 16 Mei j.l tc Berlijn voor den
mijnbouw in het Roergebied gevelde arbitrale
uitspraak. Men kwam niet tot overeenstem
ming.
Stopzetten van fabrieken we
gens kolengebrek.
Essen, 25 Me i."(W. B.) Een gedeelte van
de gielstaalfabrick van Krupp moet wegens
gebrek aan kolen morgenochtend, dc rest Zon
dagochtend worden stopgezet.
COMMUNISTISCHE AGITATIE.
Naar uit Bochum wordt gemeld, heeft oen al
daar gehouden communistische vergadering een
zeer flauw verloop gehad. De redevoeringen der
sprekers werden sterk gccriliseerd en aan de
uitnocdiging om stiaatbetoogingen tc houden
werd niet voldaan. Ook de tot de metaalbewer
kers in het district Bochum gerichte aansporing
om dc bedrijven na acht werkuren te verlaten,
had niet het geringste succes, zelfs niet onder
dc communistische arbeiders.
FRANKRIJK.
DE POLITIEKE CRISIS.
Een onderhoud tusschèn Doumer-
guc en Hcrriot.
P a r ij s2 5 Me i. (Havas). Doumerguc cn
Herriot hebben langdurig met elkaar gespro
ken. Hcrriot stelde den president van den Senaat
op de hoogte van zijn laatste stappen. Beiden
schonen het erover eens te zijn, dot dc tegen
woordige buitenlandsehc toestand gunstig is. Zij
achten het mogelijk zonder nieuwe lccningen
den financieel en toestand te regelen.
Besprekingen tusschen
Hcrriot cn Poincarc.
P a r ij s, 2 3 M c i. (N. T. A. Draadloos).
Foincaré' en Herriot hebben mrt elkaar gespro
ken over de onderhandelingen tusschen dc ge
allieerde regeeringen over het rapport der des-
kqngien,
DE FRANSCHEN IN MAROKKO EN
ALGIERS.
Marseille, 2 5 Mei. (Havas). De missie
van buitenlandsehc militaire attachés, bestaan
de uit vijftien officieren, is hier van haar stu
diereis c'oor Marokko en Algiers teruggekeerd.
De Belgische generaal Joostcn verklaarde uit
naam der attache's non den vertegenwoordiger
van Havas, dat de attache's vol bewondering
waren cn diep onder cbn indruk van hun reis
door Marokko. De methode van pacificatie cn
kolonisatie van maarschalk Lyautey, zeide hij,
geeft verrassende resultaten. De eerbied voor
de gewoonten en don godsdienst der inboorlin
gen cn de zachte har.cJ van het opgelegde ge
zag hebben dra een tegenstand der inboorlin
gen doen verdwijnen. De generaal geV/aegd*
van een bezoek, dat de attachés hadden ge
bracht aan onlangs onderworpen stammen. De
hoofürn dezer stammen toonden grooten eer
bied voor ce Franscljc autoriteiten cn de atta
che's.
Dc tocht ccor Algiers wekte veel belangstel
ling bij de officieren. Wij zegen, aldus generaal
Joosïen, dat Frankrijk van het Noord-
Alrikaansch gebied in werkelijkheid een ver
lengstuk van Frankrijk maakt.
ENGELAND.
DE BESPREKINGEN HET DE PUSSEN.
De Britsen-Russische conferentie zal .indag
haar eerstvolgende plenaire zitting houden.
Ondertusschen zetten dc verschillende commis
sies haar werkzaamheden voort.
HET BRÏTSCH-AMERIKAANSCHE
DRANKVERDRAG GERATIFICEERD.
Het drank-verdrag tusschen Engeland en
Amerika is thans geratificeerd. De Britsche ge
zant te Washington cn staatssecretaris Hughes
hebben Donderdag de ratificatie-oorkonden uit
gewisseld
DE KWESTIE-JOEBALAND GEREGELD.
Een officieel communiqué van
het Foreign Office.
Londen, 23 Mei. (N. T. A. Draadloos).
Volgens een medcdeeling aan dc bladen is ten
gevolge van rcchtstrccksche onderhandelingen
tusschen Macdonald on Mussolini besloten, dat
een overeenkomst inzake Jubaland zal worden
getroffen volg'ens de beginselen, door lord Mil-
ner cn senator Scialoja vastgesteld. Italiaansche
deskundigen zullen zich' onverwijld naar Londen
begeven om de voorwaarden nwt de Engelsche
deskundigen vast te stellen. Het gebied, dat
Engelend zal afstaan, is ongeveer 54,000 vierk.
mijl groot. Jubaland is een deel van de kolonie
Kenuya, het vroegere Duitsch-Ocst-Afrika. Bij
het tractaat van Londen van 1915 was overeen
gekomen, dat, als Engeland zijn gebied in Afrika
ten koste van Duitschland zou uitbreiden, Italië
recht zou hebben op een zekere billijke compen
satie, vooral met betrekking tot de regeling van
O
m
m
RUIME KEUZE EN TEGEN DE
L AAGSTE PRIJZEN BIJ HET
DAMES MODE-MAGAZIJN
„L'HIROWDELLE"
16/18 LANGESTRAAT, AMERSFOORT
1.1. WENST» CIEIIETU»
Voor Amersfoort cn Omstreken.
Lartgegracht 4 - Telefoon 304
AMERSFOORT.
voor rekeninghouders
c:aar een ieder en naarmJSoplaatsen
in Nederland.
Vraagt inlichtingen en vraagt
eirOtioekje.
JUWELIER—H0RL0G1ER.
Lcagostraat 13. Telel. 853. Poslr. 7583.
verschillende grensvraagstukken zijner koloniën.
Het vraagstuk is herhaaldelijk sedert 1919 be
handeld, eerst tusschen lord Milnor cn Tittoni
cn later tusschen hem en Scialoja. Laatstge
noemde wenschte een greoter gebied dan Mil-
ncr oorspronkelijk wilde toestaan. Deze nieuwe
grenslijn is thans toegestaan, behoudens nader
onderzoek door deskundigen ter vaststelling der
wetenschappelijke grenslijn, aangezien deze gcat
der het cller-ontocgankelijkstc deel van de
woestijn van Juba. Deze grens zal zorgvuldig
worden vastgesteld, teneinde het mogelijk te
maken, dat dc stammen in het ItaÜaansch? ge
bied toegang zullen blijven behouden tot dc ver
schillende bronnen, zonder dat zij zich op
Britsch gebied behoeven te -begeven. Een olge-
mcene overeenkomst kon in 1920 niet worden
bereikt, omdat lord Milncr voorbehoud maakte.
Hij was n.l. van oordcel, dat dc afstand van een
dergelijk groot doel Britsch gebied alleen kon
geschieden als onderdeel eener algemcene rege
ling van alle hieraan verwante vraagstukken, die
in dc vredesconferentie ten opzichte van hot
Oostelijk deel ce Micdellandsche Zee waren op
geworpen.
PARLEMENTAIRE CONTRóLE OP BUITEN-
LANDSCHE ZAKEN.
Londen, 25 Mei. (N. T. A. Draadloos).
Een grcot aantal leden van het Lagerhuis, waar
onder vele liberalen en arbeiders en enkele con
servatieven, heeft den wensch te kennen ge
geven, dat gelegenheid zal worden gegeven tot
het houden van een debat over de parlementaire
controle op buitenlandsehc zaken. Dienovereen
komstig hebben 'zij een motie ingediend, behel
zende dat met vreemde staten geen diploma
tieke regelingen of overeenkomsten worden ge
sloten, waaruit rechtstreks of indirect verplich
tingen voor Engeland voortyioeien, zonder toe
stemming van het parlement en dat geen voor
bereidingen tot samenwerking in een oorlog met
de militaire staten van een vreemden staat wet
tig zullen zijn, wanneer zij niet steunen op zulk
een regeling of overeenkomst. Wanneer dc mo
tie wordt aangenomen, zal er mededccling van
worden gedaan aan alle staten, waarmede Enge
land diplomatieke betrekkingen onderhoudt en
ook aan den Volkenbond.
IERLAND.
COSGRAVE EN DE VALERA.
De president van den Icrschcn Vrijstaat,
Cosgravc, heeft verklaard, dat de Valera on
middellijk in vrijheid zal worden gesteld, iudicn
hij zijn aanhangers gelast dc wapenen neer te
leggen.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
VLIEGONGELUK TE PRAAG.
B e r 1 ij n, 2 3 M i. (N. T. A. Draadloos).
Op het militaire vliegveld te Praag is een mili
tair vliegtuig, na in brand te zijn gevlogen, naar
beneden gestort. De bestuurder werd half ver
koold or.ócr het vernielde toestel te voorschijn
gehaald.
ROEMENIE.
DE BESSARABISCHE KWESTIE.
Concentratie van 't Rocmconschc
leger?
B e r 1 ij n, 2 5 M e i. (N. T. A. Draadloos).
Volgens de Corrierc dello Sera heeft dc Roe-
meenschc regccring omvangrijke maatregelen
getroffen voor de bescherming van dc Oost
grens. Bijna het gehcele Rocmcensche leger is
in Bessarabië samengetrokken.
FINLAND.
DE KABINETSCRISIS.
Hclsingfors, 23 Mei. (W. B.) De pogin-
g envan prof. Ingman om urt de vier burgcrlijko
partijen een nieuw kabinet tc vormen, moeten als
mislukt worden beschouwd, aangezien de voor
uitstrevende partij haar medewerking weigerde.
POLEN.
DE POOLSCH-LITAUSCHE INCIDENTEN.
Bc r 1 ij n, 2 5 Mei. (N. T. A. Draadloos). Dc
gezantenraad heeft gisteren besloten lot de re
geeringen van Polen cn Litauen een vertoog te
richten, zoodra het officieelc rapport over de
incidenten aan dc Poolsch-Litausche grens zal
zijn binnengekomen.
TURKIJE.
AFTREDEN VAN DEN MINISTER VAN
BINNENLANDSCHE ZAKEN.
Berlijn, 23 Mei. (N. T. A. Draadloos).
Dc bladen melden het aftreden van Ferid bey.
EEN LUCIFERSMONOPOLIE.
B e r 1 ij n, 2 3 M e i. (N. T. A. Draadloos).
Volgens'een bericht uit Constantinopel heeft de
ïurksche regeering besloten tot invoering van
het lucifersmonopolie.
GRIEKENLAND.
DE VERHOUDING TOT ALEANIË.
Athene, 23 Mei. (B. T. A.) In de Nat.
Verg. heeft zich een uitgebreid debat ontspon
nen naar aanleiding van een interpellatie over
dc toewijzing door den gezantenraad van 14
dorpen in de streek van Koritzo, die sinds 1913
door dc Grieken bezet waren, aan Albanië. Dc
minister van builenlondsche zaken verkiaarde,
dot de regcering een herziening van het besluit
verzocht had. De minister gaf do verzekering,
dat Griekenland vriendschappelijke betrekkin
gen met Albanië wenscht te onderhouden. De
minister van oorlog zeide, dat dè regeering
geen oorlog in dit gebied wil voeren. De minis
ter-president zeide, dot Griekenland, aangezien
het vraagstuk een internationaal karakter
draagt, verplicht is dc beslissing van de groote
mogendheden af te wachten cn in ieder geval
bij het onderzoek van de zaak blijk moet geven
van zijn vreedzame bedoelingen.
PALESTINA.
HET ZEVENDE PAN-ARABISCHE
CONGRES.
B e r 1 ij n, 2 3 Mei. (N. T. A. Draadloos).
Volgens een bericht uit Londen zal het zevende
pan-Arabische congres op 15 Juni a.s. te Jeru
zalem worden geopend.
Oost-In die.
DE. BEGROOTING VOOR 1925.
Batavia, 20 Mei. Op dc begrooting voor
1925 is het overschot op den gewonen dienst
796,000, de uitgaven bedragen 635.450.000,
de inkomsten ƒ654.246.000; buitengewoon
vordert f 55.077.000 boven de begrooting plus
f 5.590.000 voor vlooluitbrciding.
De eindcijfers van dc begrooting zijn: uitga
ven in Nederland 155.277.695, uitgaven in
Indiü /55I.532.265, te zamen ƒ636.609.960;
middelen in Nederland f 8.752.900; middelen
in Indië 640.137.117 te zamen f 648.940. 017,
tekort dus f 57.669.945. Dc ontvangsten voor
gewoon zijn 9.043.000 hooger geraamd don
voor 1924; die voor buitengewoon zijn
8.967.000, dc uitgaven voor gewoon
f 13.523.000 en die voor buitengewoon
15.727.000 lager geraamd. Hooger alleen zijn
vlootuitga\Tn met f 771.000.
KOELIE-ORDONNANTIE.
De commissie nopens de bescheiden door den
minister van Koloniën aa,n de Tweede Kamer
overgelegd terzake van 't ontwerp-Koelieor^on-
nantic van mr. A. F. van Blömmestein heeft
een naschrift aan haar verslag toegevoegd naar
aanleiding van de behandeling in den Volks
raad van de op 7 November 1925*hangenomcn
ordonnantie tot wijziging en aanvulling van dc
koelie-ordonnantie Sumatra's Oostkust.
De commissie stelt voor de Regeering uit te
r.oodigen 1. bij de eerste voorkomende gelegen
heid een uiteenzetting van hare kolonisatie
politiek aan dc -Kamer te geven, 2. een rmdere
herziening van de koelie-ordonnantie. ;rich uit
strekkende tot haar overige artikelen, aan
hangig te maken, waardoor, zonder prejudice
van verdere wijzigingen
n. de „terugbrenging met den sterken arm''
voortaan uitsluitend zal geschieden door poli
tie oi hulppolitiedienaren,
b. vervolging van den koelie wegens inbreuk
op zijn werkcontract niet meer zal geschieden
op klachten van den werkgever,
c. 'het werkcontract zal kunnen worden ont
bonden door den rechter op grond van „ge
wichtige redenen" als bekend in het B. \V.
en ook
di zonder „gewichtige redenen", mits voor
afgaande betaling der door den rechter be
paalde schadevergoeding, welke uitsluitend ver
band mag houden met dc voor den betrok
ken werkman gemaakte kosten en met inacht
neming van den eventueel door den rechter
bepaalden termijn, -welke nimmer langer mag
zijn dan 3 maanden,
e. de rechter in koeliczokcn, zoowel de straf
rechter als do burgerlijke rechter, in de ge
westen, waar het prnclisch mogelijk zal wezen,
verplicht zal zijn mondeling of schriftelijk ad
vies van dc Arbeidsinspectie in te winnen,
f. de koelie-ordonnantie voortaan om dc 5
jaren, tc boginncn met 1930, zal worden her
zien.
Ten slotte stelt dc commissie voor dnt de
Kamer haar instemming zal betuigen met de
beide ortikclcn der ordonnantie tot wijziging
der koelie-ordonnantie Sumatra's Oostkust.
Dc minderheid der commissie meent dat van
stonde af aan met het beginsel van de poenale
sanctie moet worden gebroken en dat binnen
een overgangstermijn daartoe de noodige maat
regelen moeten worden getroffen. Zij heeft
daartoe strekkende conclusies voorgesteld.
Tweede Kamer.
Bij de voortzetting vnn dc herziening van het
Zeerecht licht de heer Brautigam een amen
dement toe, strekkende om de kapiteins bij mis
dragingen voor den Raad voor de Scheepvaart
te kunnen dogen cn disciplinair te straffen.
De heer Vun Schaick acht dit amende
ment overbodig. De heer Brautigam zou niet
kunnen bereiken wat hij wenscht, omdat de
Rood voor de .Scheepvaart niet elke misdraging
disciplinair behoeft tc straffen cn bovendien is
het een onjuiste fictie, dat elk misbruik van
macht misdraging zou zijn.
Miifister Heemskerk sluit zich bij dit
betoog aan. Het amendement is ongewenscht,
omdat non den Schcepvaortraud een onjuist
criterium wordt gegeven. Ook thans zijn disci
plinaire straffen mogelijk.
De hoer -Brautigam trekt zijn amendement in.
De heer Drcssclhuys betreurt het niet
aanvaarden der Hague Rules. Hij znl echter
geen amendementen indienen, omdat de zeker
heid groot is, dat deze zouden worden ver
worpen.
Dc regeeringscommissoris prof. Molen-
g r a a f f betoogt, dat dc regccring niet de ver
plichting heeft, zich bij de Hague Rules aan te
fluiten. In. het wetsontwerp zijn echter in prin
cipe de Hague Rules neergelegd.
Zonder stemming wordt aangenomen het
nmcndcment-Brcutigam om hulploon ook to
doen uitbetalen, wanneer tusschen de reeders
der betrokken scbepcn bclongengemcenschop
bestaat.
Het wetsontwerp wordt z. h. st. aangenomen.
Sluiting der vergadering om 4.30 uur.
Berichten.
DE VAARTUIGEN-COMMISSIE.
Onderzoek noor een meer economisch
gebruik der rijksvnortuigen.
De commissie, ingesteld bij beschikking van
den minister van Binncnlandsche Zaken, voor
zitter van den Raad van Ministers, van 7 De
cember 1922, met de opdracht te onderzoeken
in hoeverre een meer economisch gebruik der
onder verschillende instellingen cn administra
ties behoorende rijksvoartuigen mogelijk is
(voartuigcncommissie) heeft thans verslag uit
gebracht over haar erbeid.
Na verschillende medcdeclingcn te hebben ge
daan betreffende lymr voorgeschiedenis, haar
instelling en haar werkwijze, wijdt dc commissie
een hoofdstuk aan de bereikte resultaten, die in
drie groepen uiteenvallenu, algemcene rege
lingen; b. bezuinigingen ten opzichte van be
paalde vaartuigen; en c. de commissie als ad
vies- en bemiddelingsbureau.
o. Algemcene regelingen.
De commissie heeft een algemcene regeling
ontworpen, waarin op meer uitgebreide schaal
de mogelijkheid van medegebruik van rijksvaar
tuigen door andere diensten wordt neergelegd.
Na overleg met dc hoofden der betrokken
departementen kwam als resultaat van een cn
ander het K. B. van 14 April 1924 tot stand
ter vaststelling \an het algemeen voorschrift,
betreffende het gemeenschappelijk cn algemeen
gebruik van rijksvoartuigen.
De commissie is tot de overtuiging gekomen
dat, teneinde den door haar verrichten arbeid
van blijvende waarde te doen zijn, het noodza
kelijk is te komen tot het instellen van een cen
traal orgaan, dat belast wordt met hot beheer
over olie rijksvaarluigen. In een schrijven van
den minister deed de commissie daarom het
voorstel tot het aanstellen van een afzonderlij
ken inspecteur der rijksvaartuigen die, evenajs
de afdeeiing rijksgebouwen, zou moeten ressor
teeren onder het departement vnn Financiën.
De kosten van dezen centralen dienst kunnen
geen bezwaar zijn. Wanneer men in aanmer
king neenit, dat de jaarlijksehe exploitatiekos
ten van de rijksvaartuigen der verschillende
diensten te zamen ongeveer 500.000 bedra
gen, en dat bljjkcns dc door de vaartuigen-
commissie opgedane ervaring dc veronderstel
ling niet gevaagd is, dat door een behoorlijk
toezicht op die uitgaven ten minste 10 pet. kan
worden bespaard, dan zou een jaarlijksehe lif-
zuiniging van 50.000 worden verkregen.
commissie zet verder uitvoerig uiteen, hoe zij
zich de taak van den inspecteur denkt.
Het is der commissie' gebleken, dat het denk
beeld over het algemeen met instemming is
begroet, zoodat zij meent te mogen verwachten
dat dc instelling van den centralen dienst spoe
dig haar beslag zal hebben gekregen.
Bij schrijven van II Februari 1924 wendde
de commissie zich tot den minister van Finan
ciën met het voorstel om eenvormigheid t®
brengen in de verblijfstoelogen, verleend aan
de bemanningen van vaartuigen.
De commissie heeft getracht centralisatie te
bewerken in zake den transportdienst met rijks
vaartuigen, ressorteerende onder de depa'rtc-
