DERDE BLAD.
FEUILLETON.
De verborgen vallei.
22e aargang AM E RS FOO RTSC H DAGBLAD „DE EEM LANDER" Zaterdag 14 Juni 1924
Haagsche Brieven.
- De Nijvcrhcidstentoonsietling.
Opnieuw dc autobussen. Een
verrassende raadszitting.
Zaterdag j.l. is in dc zalen van het Kur-
haus dc door het „Nederlandse!! Fabri
kaat georganiseerde tentoonstelling, de
zoogenaamde Nijverheidstentoonstelling ge
opend. Deze expositie, uitgaande van de
\ereeniging welke zich de propaganda voor
in Nederland vervaardigde artikelen ten
doel stelt, was uit den aard der zaak ge
doemd om beperkt in belangrijkheid en om
vang te blijven. Immers alleen Nederland-
sche fabrikaten mochten er getoond wor
den; en overigens biedt het Kurhaus slechts
vrij weinig plaats voor een tentoonstelling.
Buiten dc groote concertzaal kan slechts
gebruik gemaakt worden van een paar pri
mitief te bereiden zijzaaltjes, welke niet in
staat stellen om een mooi geheel van een
tentoonstelling te maken. Ondanks deze
factoren is de N.ijverheidstcntoonstelling er
toch wel eene, welke in staat zal zijn om
publick te trekken. Dat dankt men aan het
feit, dat vele exposanten hun bedrijf in
werking vertoonen. Ook dit moet men weer
niet te grootsch opvatten. Want voor be
drijven in werking, zooals het fabricecren
van chocolade-artikelen en hopjes, het we
ven van vloerkleeden, het drijven van ko
per en brons, cn zoovele andere zaken, heeft
men -waanneer die werking volkomen met
de praktijk zou moeten overeenstemmen
heel wat meer ruimte noodig dan waarover
de exposanten hier beschikken. Dies moet
het publiek zich tevreden stellen met eenige
imitaties, als het machinaal verpakken van
hopjes en chocolade-pastilles, het uit de
hand vervaardigen van bonbons, wat in
werkelijkheid natuurlijk machinaal ge
schiedt, enz. Interessant is dat op zichzelf
natuurlijk toch wel, want alles waarin actie
zit trekt de belangstelling van het publiek.
Er zijn een 125 exposanten op verschil
lend gebied, cn al was het bezoek op dc
eerste dagen niet overdreven groot, toch
heeft men wel vertrouwen in het succes
dezer tentoonstelling, welke op zóó waar
dige wijze door minister De Visser is ge
opend met een rede, waarin hij op het
groote nationale belang van het werk der
Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat"
heeft gewezen.
De befaamde autobuskwestie is weer ur
gent geworden sedert Zondag j.l. Toen ging
namelijk de nieuwe regeling ten opzichte
van het intercommunaal verkeer in, waarbij
voor dat verkeer geen Fordbussen meer
mochten worden gebruikt en de onderne
mers verplicht waren standplaatsen in tc
nemen op het Hofwijckplein, nabij het Hol-
landsche Spoor, terwijl zij tevens in de stad
geen passagiers meer mochten innemen,
omdat zij dan als snorders zouden worden
gebruikt. De ondernemers hadden geza
menlijk een braak liggend terrein aan Je
Amstefdamsche Veerkade gehuurd, waar
zij hun bussen lieten stationeeren, omdat
naar luin meening het Hofwijckplein tc ver
van het centrum is gelegen. Zij maakten
dus een soort eigen station, waar 'dc bus
sen konden staan cn passagiers innemen,
waartegen de politie natuurlijk geen be
zwaar kon hebben. Anders was liet echter
met het innemen van passagiers. Dit ver
bod werd wel overtreden, met het gevolg,
dat de politie tal van processen-verbaal
moest opmaken. Er was dien dag groote
belangstelling van de zijde van het publiek,
dat het meest gedupeerd is met deze zon-
derjinge regeling van het gemeentebestuur.
Het mooiste is echter dat twee bussen in
beslag zijn genomen, wegens overtreding
der bepalingen. Omtrent de geldigheid dier
inbeslagneming zal men nu in kort geding
een uitspraak van den rechter uitlokken.
Met is een zonderling treurspel, dat der
Haagsche autobus-kwestie, maar gelukkig
toch een met een komische zijde. Want nu
de reizigers niet meer naar willekeur langs
den weg mogen instappen, heeft een der
undernemers een radicaal besluit geno
men: hij vervoert thans de menschen gra
tis naar Rijswijk. Tot dc beslissing zal zijn
gevallen omtrent de geldigheid van de in
beslagneming zijner bussen!
De Gemeenteraadsvergadering van Maan-i
dag j.|. is er een van verrassingen ge
weest. Allereerst al omdat zij. die een ver-
door HULBERT FOOTNER
VOOR NEDERLAND BEWERKT
- DOOR L. AlETRINO -
■tS
De Indiaan trad uit de schaduw van dc wil
gen te voorschijn. „Opgepast, blanke man!riep
hij blufferig. „Ik heb het op jou gemunt! fk zal
met je afrekenen!"
„Kom op!" riep Ralph welgemoed. Op het
zelfde oogenblik schoot de gedachte hem door
het hoofd: wat kan die halfbloed tegen mij heb
ben? Het was niet de kwestie van doe Mixer;
daarvoor klonk in zijn woorden te duidelijk iets,
dat op persoonlijke vijandschap wees.
Dc maan schoot thans helder haar stralen
neer. üc arena binnen de wilgen was geheel
verlicht. Met opgeheven vuisten snelden de
mannen op elkaar toe daar botsten zij sa
men. De Indiaan was Ralph een waardig tegen
stander: hij vocht als een blanke, en hij vocht
eerlijk. Aan beide kanten vielen feiie slagen.
De een leerde weldra de kracht van den ander
naar waarde schatten, en zij begonnen met meer
overleg hun slagen te richten. Toen de Indiaan
zag, dat hij Ralph niet op het hoofd kon tref
fen, doelde hij op zijn schouders en borst.
Ralph's slagen hadden alle de bleeke ellips tot
volg van het brandweerproef-debat ver
wacht hadden, bedrogen zijn uitgekomen.
Binneneskamers schijnt men het „conflict"
tusschen burgemeester en gemeenteraad te
hebben opgelost. De heer De Meester, het
oudste raadslid, is als afgevaardigde der
verschillende fracties naar den burgemees
ter gegaan om de vredespijp tc rooken en
een zachtcn aandrang op onzen burge
meester nader uit te oefenen, opdat deze
zijn verontschuldigingen aan den Raad zou
aanbieden over zijn onmogelijke houding
in de vorige vergadering. De burgemeester
schijnt een toezegging in dien geest tc
hebben gedaan, maar veel hebben wij er
niet van bemerkt. De burgemeester zegde
een onderzoek toe en beloofde antwoord op
schriftelijk ingediende vragen. De heer
Guit was daarmede begrijpelijker wijs niet
tevreden, maar hij heeft 't toch bij een klein
hatelijkheidje gelaten, zoodat men 't bur
gemeester Patijn nogal gemakkelijk maak
te. O. i. wel wat al te gemakkelijk. Want
na hetgeen er in de vorige zitting gezegd
is, had men thans toch wel op wat meer
klaarheid in deze merkwaardige zaak recht
gehad.
Geruitnen tijd is er verder gepraat over
een schadevergoedingskwestie van onder
wijzers, die een toelage verdiend hadden
wegens werkzaamheden buiten de school
uren. maar deze niet kregen wegens een
eigenaardige opvatting van de zaak door
de Regecring. Het was een vrij ingewik
kelde zaak, waarover niet altijd even dui
delijke betoogen zijn gehouden. I-Iet resul
taat van de debatten was, dat de Gemeen
tekas thans de toelage zal betalen.
En toen kwam dc grootste verrassing:
in een razend snel tempo werd namelijk
de lijvige agenda afgehamerd, ondanks vrij
belangrijke voorstellen als de oprichting
van openbare lycea, uitwerking van een
uitgebreid nieuw kanalenplan, aanleg van
een park in de Oostduinen enz., welke alle
zonder slag of stoot werden aangenomen.
Vooral omtrent het kanalenplan dat be
oogt een geheel nieuwe verbinding met het
Westland tot stand te brengen en in aan
sluiting daaraan eenige vaarten te dem
pen, waardoor in de stad mooie verkeers
wegen zullen worden verkregen had
men eenig debat tnogen verwachten. Waar
schijnlijk stelden dc leden zich op het
standpunt dat men zich door het vastleg
gen van een principe nog niet aan de uit
gewerkte plannen bond. en dat tnen dus
nog alle gelegenheid zou hebben om bij dc
behandeling dier plannen het nootlige te
zeggen. Wat inderdaad ook wel mogelijk is.
Brieven uit Rotterdam.
ten belangrijke factor; de fac
tor. Bezuinigingen Museum
Boymans cn nieuwe schenkin
gen. Tooneelspel en film.
Wethouder van der Hoeven was stellig tm een
oudejaarsavond stemming toen hij. om een beeld
te geven van den toestand waarin wethouder
Van Aalten hem de gemeentekas nagelaten had.
sprak van leege oesterschalcn en uitgeknepen
citroenen; het kan zijn dat mr. Van Aalten ge
durende zijn wethouderschap wat te optimis
tisch is geweest; daartegenover staat dat inr.
v d. Hoeven wel wat tc pessimistisch redeneert.
Hij kon het. zei hij, met geen factor doen lager
dan 1.35. De raad voelde er wat voor, maar
wilde aan den anderen kant de burgers liet vel
niet over de ooren halen. De ervaring leert dat
zoo'n hooge factor, gevoegd bij het feit dat
Rotterdam geen ideaal woonstad is. de men
schen met een eenigszins ruim inkomen naar
den Haag drijft. Wethouder Dc Jong, die on
danks zijn grijze haren nog een jeugdig opti
misme ontwikkelen kan, heeft daarom ook den
ractor 1.1 bepleit. Het schijnt er zoo bij te hoo-
ren. zei hij. om bij de aanbieding van begroo
tingen pessimistische beschouwingen tc hou
den. Laten we toch met dit systeem breken, het
is uitermate gevaarlijk, je jaagt er dc menschen
de stad mee uit
Het was een moeilijk geval. Ten slotte moe:
het geld er toch komen, en wilde men de be
lasting niet verhoogen, dan diende er een an
dere weg aangewezen te worden om uit deze
moeilijkheid tc geraken. Dat deed het voorstel
Richteis, dat verschillende bezuinigingen be
oogde. o. a. door herziening van loonen, cn
vermeerdering van inkomsten; de werktijden
van het gemeentepersoneel zouden worden be
paald op 48 uur per weck, de loonen van ver
schillende categorieën verlaagd, de kunstsubsi-
mikpunt, waardoor het gelaat van den ander in
het maanlicht werd aangeduid.
Ralph had een voordeel: het hoofd van zijn
tegenstander was eenigszins beneveld. Hij be
gon er eindelijk in het .vilde op los le slaan
Ralph trol hem zóó, dat hij op dc knieën viel,
en ging even een eindje achteruit, om hem te
laten opstaan. Toen zij weer op elkaar toe
snelden, werden Ralph's enkels van achteren
vastgegrepen, en smakte hij tegen den grond,
het hoofd voorover.
Als op een onmetelijken afstand hooide hij
den halfbloed zeggen: „Vervloekte kleine udderf
Waarom deed je dat? Ik wil zelf met hem af-
rekener.I"
Toen stierven de stemmen weg. Ralph hoor
de nog van uit dc laagte een vetten lach, en
daarna het geplas van pagaaien in het water.
Hij begreep dat ze v.eg- waren.
Nog half verdoofd van zijn val, stond hij op,
bijna stikkend van woede. Hij baande zich door
de struiken een weg naar den waterkant. Zijn
boot lag onderstboven op de steencn en in het
maanlicht onderscheidde hij verscheidene brec-
de sneden in het wasdoek.
„Die schurken!" mompelde Ralph. „Wat een
laffe, gemecne, minne kerels!"
Zij hadden de boot niet zóó beschadigd als
klaarblijkelijk in hun bedoeling had gelegen;
bovendien had Rulph losse stukken zeildoek bij
zijn bagage en een konnetje solutie om tc kun
nen plakken. Hij ving onmiddellijk aan met het
repareeren van zijn vaartuig, en werkte stevig
door. Zijn plan stond reeds vast.
„Ze zullen wel stevig slapen op al hun bor
rels," dacht hij grimmig. „Ze denken, dat ze
me hier een poos hebben vastgespijkerd. Een
bezoek- verwachten ze in ieder geval vannacht
niet van mij."
Toen hij alle scheuren had voorzien, maakte
dies afgeschaft, dc vermakelijkheidsbelasting
opnieuw tot het oude peil teruggebracht van
10 op 20 en de veergelden verhoogd.
Daarmee hoopten de voorstellers een resultaat
van 6 a 800.000 te bereiken.
Het is zonderling dat het college van B. en
W. zich ten dbzc het initiatief heeft laten ont
nemen. Van een krachtige leiding zou men een
voorstel in dezen geest hebben mogen verwach
ten, indien men vooropstelt dat het college wist
welke meeningen er in den raad waren, welke
moeilijkheden ditmaal zich bij de vaststelling
van den factor zouden voordoen. De politiek
heeft wel degelijk een woordje meegesproken.
Men kreeg soms den indruk dat de factor 1.1
verdedigd werd in de hoop dat het „boerencol-
legc" zooals de heer Ter Laan het college van
Gedeputeerden minder vleiend betitelde, de noo-
dige correctie wel zou aanbrengen, want het
verschil tusschen den factor 1.35 en 1.1 is rond
f 1.300.000, welk verschil d,an als volgt zou
moeten worden weggewerkt: 200.000 verhoo-
gmg van de vermakelijkheidsbelasting, eenzelf
de bedrag uit de invoering van de 48-urige
werkweek, f 400.000 door de andere voorgestel
de maatregelen en de resteerende f 500.000
„door een meer optimistische beschouwing van
cfe cijfers" zooals mr. De Visser dat uitdrukte.
De raad heeft drie dagen aan den factor
zoek gebracht. Jammer genoeg heeft mr. Van
Aalten, die een vacantia in Spanje doorbrengt,
zijn beleid niet kunnen verdedigen; zijn be
schouwing miste men noode. Ten slotte hebben
wij 1.1 gehouden, met dc uitnoodiging aan B.
en W. om met de bezuinigingen tc komen door
de heeren Richters c.s. aangegeven.
De kunst komt nu nog meer in de verdruk
king, nu men op subsidies bezuinigen gaat.
Vroeger maakte de bioscoop het verlies van
den schouwburg goed, 20 werd er van alle
vermakelijkheden geheven, maar de Kunst gaf
men in de linkerhand wat men haar uit Je
rechter ontnam. De felle campagne, verleden
jaar gevoerd om dc amusementsbelasting te
doen dalen tot de helft, werd met succes be
kroond, maar veelal is de belofte om de entree
prijzen tc verlagen niet nagekomen, zoodat nu
aan den anderen kant vele raadsleden er niets
op tegen zullen hebben om de hooge belasting
opnieuw in te voeren. Die zich de weelde van
kunst en amusement veroorloven wil, moet maar
betalen, zegt men, een redeneering die niet
zonder bedenking is. Gevaarlijker lijkt ons de
verhooging van de veergelden, omdat dit de
concurrentie van dc bussen in de hand zal wer
ken. Reeds met de thans geldende tarieven is
er een groote achteruitgang. De Heen- en Weer
diensten brachten verleden jaar f 48.0(10 min
der op dan in '22.
Zaterdag is minister De Visfer hier geweest
om de twee zalen van Boymans open te stellen,
waarin de verzameling Domela Nieuwcnhuis ge
deeltelijk is ondergebracht. Bij die gelegenheid
is de schenker, dr. A. J. Domela Nicuwenhuis,
met den heer J. P. van der Schilden, wien lier
museum ook vele kunstschatten dankt, door den
minister gehuldigd. Dr Domela Nicuwenhuis
heeft zijn verzameiing in Duitschland bijeenge
bracht, in samenwerking met den in den inter
nationalen kunsthandel bekenden Hugo Helbing,
en het scheelde niet veel of hij had haar aan
zijn laatste woonplaats, Mtihclien, geschonken.
Tenslotte deden verschillende omstandigheden
dr. Domela Nieuwenhuis besluiten zijn levens
avond in Holland door te brengen, en het is
aan dr. H. Weve gelukt zijn vriend tc bewegen
de schoor.e collectie aan het Rotterdamsche
museum te schenken, waarvoor heel kunstlie
vend Rotterdam hem wel dankbaar moet zijn.
Het is hier niet de plaats om ook maar ing
groote trekken te beschrijven wat ons museum
den bezoeker biedt, ondanks de weinige mede
werking welke dc stichter Boy mans, bij zijn
werk van de gemeente ondervond; de teleur
stelling daarover sprak wel heel duidelijk uit
zijn testament is het hem gelukt een buiten
gewoon mooie verzameling aan te leggen, welke
later door den vroegeren directeur Schmidt
Dcgener is gecompleteerd Ook dc tegenwoor
dige leider, de heer Hnnnenia. heeft heel mooie
stukken voor zijn museum aangekocht, cn de
verzameling welke er nu pas bijgekomen is,
heeft de belangrijkheid in zeer groote inate ver
hoogd. Het museum is al tc klem geworden:
dc oude localifeit van de gemeente-bibliotheek
in de Boyniansstraat is thans ter beschikking
van den directeur gesteld
Comoedia bespeelt lvet Casino met een melo
dramatisch blijspel, een opeenhooping van koste
lijke nonsens die aan de prikkellcctuur-bestrij-
ding van Veth doet denken: „De £eve:i sleutels
van Baldpate". In den schouwburg is de bios
coop getrokken, met een film van de bestijging
van den Mount Everest, een bujtengewoon in
teressant werk, dat f ons verrassende dingen
hij een klein vuurtje op de stecnen, cn hield
de boot *r boven om het rubber te doen opdro
gen.
Binnen twee uur was dc boot weer zeewaar
dig. Toen legde hij een vuur aan boven op den
oever, en zocht bij een gloed daarvan zijn eigen
dommen bijeen. Dat vernieuwde zijn woede. In
zijn ongeduld wierp hij alles op een verworden
hoop in zijn boot en zette af. Hij maakte geon
gebruik van zijn pagaai, uit vrees dan te vlug
vooruit te komen, maar liet zich door den
stroom meevoeren, terwijl hij ingespannen naar
beide oevers tuurde. Geen schaduw kon zijn
blik entsnappen.
Hij was niet veel meer dan ec-n mijl vereer
gekomen, toen hij reeds gewaar werd, waar
naar hij uitkeek hun kano, die tegen de stec
nen lag opgesleept. Een gevoel van voldoening
doorstroomde hem. Met behulp van zijn pagaai
stuurde hij nu op den oever aan, liet zijn boot
vasllcopon en luisterde scherp of zijn komst,
nog niet bemerkt was. Een zacht gesnurk op den
oeverrand boven hem, stelde hem dienaangaande
gerust. Een minachtende glimlach plooide z'n
lippen. In hun dronkemcns-onbezonnenhcid had
den zij het grootste deel hunner bagage in de
kano gelaten. Ralph wilde hen niet den honger
dood loten sterven, of hen bcroovcn van hun
laatste redmiddel om weg tc komen. Omzichtig
legde hij alles op de stqenen neer. Toen moaktc
hij hot touw los waarmee dc boot aan een boom
was bevestigd, en duwde haar den stroom in.
Hi| nam nu gcenerlei voorzorg meer in acht;
het kon hem niet schelen of zij het ai dan niet
hoorden. Maar cr werd geen alarm geblazen.
Ralph sprong wéér in zijn eigen boot en
sleepte de groote kano naar het midden van
den stroom. Hij stelde zich hun gewaarwerding
voor, wanneer, zij, wakker geworden, hun vaar
tuig niet meer zouden vinden, en voelde zijn
Iaat zien, waarvan men tot dusver het bestaan
niet wist. Intusschcn heeft de expeditie van ge
neraal Bruce den top van den berg niet bereikt,
zooals men weet, al is zij tot 27.250 voet geko
men. Het hoogste punt ligt 1750 voet hoogcr.
Dc Kon. Ver. Het Ned. Tooneel bespeelt den
circus-schouwburg met „Het teeken op de
deur". Maar dat is, naar ik meen, de vorige
maal reeds aangekondigd. De verhooging van
dc belasting zal aan het bezoek in de zomer
maanden stellig geen goed doen.
Zuinigheid in het stedelijk
beheer.
In twee voorafgaande artikelen („De open
bare veiligheid in eenige steden" en „Treffende
verschillen") hebben wij enkele cijfers uit de
jaarcijfers der gemeente-uitgaven van 1920 ge
geven om aan tc toonen, hoezeer die uitgaven
uiteenloopen. Wij stelden voorop, dat de gege
ven cijfers niet zijn definitieve cijfers, dat het
geven van definitieve cijfers voor buitenstaan
ders zelfs bijna onmogelijk is, doch dat deze
cijfers (die overigens officieel zijn) er wel op
wijzen, dat cr in dc verschillende gemeenten
zeer uiteenloopende meeningen zijn over wal
duur cn wat niet duur is.
Wil men weten zoo dachten wij of men
zuinig beheert, dan dient men vooral te weten
wat een gelijksoortige voor gelijksoortige be
langen uitgeeft en welke waar hij krijgt voor
zijn geld.
Uit den aard der zaak is zuinigheid-toepas
sen in het openbare beheer niet gemakkelijk,
uit den aard der zaak is dat speciaal in het ge
meente-beheer heel moeilijk. Het wil ons dan
ook voorkomen, dat men nog niet in alle ge
meentebesturen voldoende doordrongen is van
de noodzakelijkheid om zuinig te zijn cn om
inderdaad daar te bezuinigen, waar bezuiniging
mogelijk is. En hoe wil men beter leeren waar
bezuiniging mogelijk is dan door vergelijking
met gelijksoortige gemeenten?
Nu weten wij wel, dat er hier bezwaren zijn,
cn dat cr vcrscheidenen zijn, die van deze ver
gelijking niets willen weten, omdat de plaatse
lijke omstandigheden zoozeer uiteenloopen.
Dat die uiteenloopen is natuurlijk niet te ont
kennen. Doch wanneer die verschillen relatief
in veel gevallen zóó enorm groot zijn, als wij in
de twee bovengenoemde artikelen hebben aan
getoond, dan ligt toch het vermoeden voor dc
hand, dat men hier wel degelijk kleiner ver
schillen zou kunnen krijgen als men zijn voor
deel deed met dc bestudecring van de elders ge
volgde methodes.
Laten wij. dit nog ecus door enkele cijfers
mogen demonstrecrcn. Wij kunnen nog een
groot materiaal vinden in dc eerder geciteerde
Rijksstatistiek doch Wij willen ons nu voorloo-
plg. beperken tot zeer enkeje speciale takken
vai: dienst die gemakkelijk vergelijking toela
ten. Wij geven daarvoor nu hieronder eerst nog
eens een lijst van de bedoelde gemeenten, waar
in wij achtereenvolgens opgeven wat in die ge
meenten per jaar cn per hoofd der bevolking
volgens de gegevens van 1920 werd besteed
aan politie, brandweer cn verlichting.
Kosten per hoofd der bevolking (1920) van
politie
brand
verlich
weer
ting
Utrecht
6
0.69
2.4
Groningen
5.2
„•1.16
18
Haarlem
8.3
0.24
2.8
Arnhem
8.22
0.38
1 51
Nijmegen
5.6
0.52
3.3
Leiden
5.4
0.54
2.7
Tilburg
7.3
0.42
2.69
Dordrecht
6 2
0.24
1 60
Leeuwarden
5.7
145
1.424
Schiedam
5.8
0.92
1.8
Delft
„46
0.22
2.1
's-Hcrtogenbosch
7.
0.43
1
Zwolle
5.3
0 27
2.9
Alkmaar
3.85
0.71
2.09
Zutfcn
4.2
1.5
Assen
3.3
0 36
1 49
Amsterdam
9.7
2.17
1.425
Rotterdam
9.1
0.54
L428
Dc.i Haag
9.42
2.1
2.38
Over de politie-cijfers spraken wij hierboven
al. Opmerkelijk is het stellig hoezeer de cijfers
wraak bevredigd. Hij luid niet de geringste spijt
over hetgeen hij gedaan had; slechts betreurde
hij dat dwaze gewetensbezwaren hem er van
weerhouden hadden, het eerder tc doen. Zijn
vijanden bevonden zich niet in onmiddellijk ge
vaar: zij hadden een voorraad voedsel alsmede
geweren en ammunitie. Zij zouden waarschijn
lijk een vlot bouwen cn ondertusschen zou hij
zoo'n voorsprong op hen krijgen dat hij voor
goed buiten hun bei eik kwam. Hij was zijn ver
volgers kwijt. Een gevoel van rust en kalmte
kwam over hem.
Vóór hij de kano aan den stioom prijsgaf,
bedacht hij, dat zij geschikter was om de
slroomversne'lingcn mee door te gaan dan zijn
eigen onhandig schuitje. Hij overlegde. Een ge
voelsoverweging was het ten slotte, die 'ncm
er van terug hield over te stappen. „Als ik het
ding gebruik, staat wat ik gedaun heb, met
diefstal gelijk," meende hij. En dit fijne onder
scheid besliste over den geheclen verderen loop
van zijn geschiedenis. Hij liet de kóno oon den
stroom over. Er was geen kans, dat de wind
haar naar den oever zou drijven, en waarschijn
lijk had zij een lange reis voor den boeg.
Gedurende het overige deel van den nacht
pagaaide Ralph voort, zonder te rusten. Tegen
het aanbreken van den dageraad was hij ter
hoogte van de eilondjes gekomen, die hem be
wezen dat hij het eind der Rijst-rivier naderde.
Hier wus het ook, dat hij op de vorige reis, het
eerst geblinddoekt werd, en met verhoogde
nieuwsgierigheid wachtte hij, welk een aanblik
de rivier hem thans zou bieden.
±5ij zonsopgang ging hij een groote boent
om; teen had hij een breede watervlakte voor
zich: dc groote splitsing van dc Groote Geest
rivier. Er wes geen vergissen mogelijk. De twee
rivieren hadden haar stroombed in dezelfde val
lei, dc eene kwam van het noorden, de andere
voor dc brandweer uiteenloopen. Laten wij hier
dc grootste en de kleinste steden buiten be
schouwing, dan krijgen Wij b.v. tusschen
Leeuwarden cn Delft, twee gemeenten die rog
geen 4000 in zielental verschillen, een verschil
van f 1.23 per hoofd der bevolking alleen aan
een zoo ondergeschikten post ais brandweer.
Men heeft dat verschil slechts met het aantal
zielen tc vermenigvuldigen om te begrijpen wat
het verschil in jaarlijksche premie bedraagt, dat
cenerzijds Leeuwarden anderzijds Delft voor
deze brandverzekering tc betalen heeft.
Naast Leeuwarden heeft men onder dc mid-
d 1-stcdcn nog Groningen, onder dc kleine
Zutphen, die abnormaal veel betalen, ikt ware
nu toch werkelijk van belang te weten of het
brandgevaar in deze drie steden geringer is
dan in alle anderen, die vrij wat minder beta
len.
Voor dc groote steden heeft dezelfde kwestie
zich voorgedaar tusschen Amsterdam en Rot
terdam en daar is, meencn wij, uitgemaakt, dat
het brandgevaar in Amsterdam, dat viermaal
meer uitgeeft dan Rotterdam, niets geringer is
dan in de Alaasstad.
Het heet, dat Amsterdam alleen zooveel uit
geeft uit... grootdoenerij, omdat het nu voor
een gemeente eenmaal beter schijnt ten heele
tc dwalen dan ten halve te keeren. Den Haag
moet tot inkeer gekomen zijn.
Geldt dit ook voor die vccl-uitgcvcnde klei
nere steden?
De verlichting hebben wij Ineer als waar
schuwing tegen voorbarige conclusies dan om
een andere reden opgenomen. Hier betaalt Nij
megen f 3.3 per jaar per hoofd voor kunstlicht
tegen Leeuwarden lang niet de helft. Doch het
is bij uitstek gevaarlijk hieruit eenige conclu
sies, welke ook, te trekken, daar wij hier veel
al met een rekenpost te doen hebben, die voor
ve. gelijking geen ruimte laat.
Genoeg intusschcn om aan tc toonen, dat wie
zuinigheid wil hier een weg vindt om een doei
te bereiken, dat langs eiken anderen weg wel
haast onbereikbaar lijkt: voortdurende bezuini
ging in het gemeentelijke beheer.
Do laatste modenieuwtjes
uit het buitenland.
Morgen is het Pinksteren I Moge er dan
een Pinksterzonnetje zijn I En don allemaal
in leuke, fleurige jurken de wei in l De kinde
ren en ook Moeder dc Vrouw I Dnt ïs toch
innnr wat fijn tegenwoordig, dnt ook Moeder
zelf zich zoo vroolijk kleeden kon. Wat kleu
ren betreft, is hel dit jaar een heel aardige
mode. Jc ziet veel groen cn geel, blauw en rood,
vooral rood, in mooie nieuwe nuances. Maar
hot kost van den zomer wel veel geld om cr net
jes uit te zien, want alles moet in één tint zijn,
of ten minste in een corrcspondecrende kleur.
De jurken op 2ichzclvcn zijn hyper-eenvou
dig: een gladde, rechte koker, langs boord cn
hals omboord met een biesje in een contras-
teerenda tint; verdertwee kleine zakjes van
voren één voor de beurs en écn voor het zak
doekje, dn» ook in ditt contrnsttint is cn dot is
alles wal de jurk betreftdoch dan moet cr
een hoed bij zijn precies von hetzelfde, ên
kousen On schoenen.cn don loopt het toch
nog erg op, vooral üls je er een poor jurken
in versclullendo kleuren op na houdt.
Verleden jaar was het veel gemakkelijker;
toen werd er veel wit gedragen, doch dnt komt
nu zoo goed uls niet meer voor.
De mode der schoenen is op liet oogenblik
overdreven kostboormen droogt zc in twee
kleuren cn twee materialen, bijv. zwart lakneu
zen met rood Suèdc achterstuk of roode neus
met groenen hiel.
Gelukkig, dat die groote luxe in ons land
nooit populair zal worden. Zwarte of witte
schoenen voor dogelijksch gebruik, grijz» of
beige Suède voor meer gekleed cn, vooral
als u heel mooi wilt wezen, een paar zilveren
of groene schoentjes zal ruim voldoende zijn.
Om nu letterlijk van den huk op den tok to
springen de porapluies cn parasols zijn dit
jaar allergrappigst, maar léélijkoef.
Dikke, zware, korte, plompe knuppels, haast
geen stok, enkel middenmoot I En de knop is
èf de kop van een buldog, een kangoeroe or
een kat, óf de knoestige, knobbelige, doornige
knobbel van een landloopersknotsI
Een spotprentje beelde onlangs een schoonh
of met hoor paropluitjcde stakker had een
kruiv/ngen genomen om het ding te vervoeren;
het leek wel een klein kanon, dat zij voor zich'
uit duwdeNeen, geef mij liever de slanke,
gracieuze naaldfijn opgerolde parapluies van
een paar modes her I
van het zuiden en recht stroomden zij op el
kaar in, om dan samen nanr het oosten of 1»
buigen. De groene stroom cn dc bruine streden/
onafgebroken om het bezit van de bedding*
Thans stond de Stanley hoog; verscheidene mij*
len had zi[ het water der Rijst-rivier terugge
drongen. De scheiding tusschen het golvende
bruine cn het bewegingloozc groene water was
7.oo scherp getrokken als die tusschen water en
land. Toen hij den voorsteven von de boot mid
den in den stroom stuurde, werd zij met een
i uk op zij geslingerd, en bijna weggespoeld
door dc watermassa. Ralph herinnerd» zich da
delijk de gewaurwording toen hij geblinddoekt
in de kano lag: nu vond hij er een verklaring
voor.
\V,eldra dreef hij voort op de majestueuze
baan van de nu verbreede rivier; uit de verte
begon het gemurmel von de stroomversnellingen
tot hem te naderen; zijn hurt klopte angstig.
Nu zou hij met zijn boot de eerste vuurproef
moeten doorstaan. Het gemur/nei werd tot een
gerommel, het gerommel tot een gebrul. Ein
delijk kon hij dn de laagte vóór zich de massa
witgekuifde golven onderscheiden, die onophou
delijk, als een volksmenigte in wilde opwinding
de naakte" armen ten hemel hief.
(Vo.dt vervolgd.)
