SPORTNIEUWS
KOLONIËN.
BINNENLAND?"
UIT DEN OMTREK.
de vermindering van 1922. De commissie Is
- verder tot de conclusie gekomen, dat de beste*
leeftijd voor indiensttreding van de vrouwelijke
agenten 25 a 30 jaar is en meent, dat zij
niet alleen of hoofdzakelijk uit de betere klas
sen moeten worden gerecruteerd.
SPANJE.
DE SPANJAARDEN IN MAROKKO.
Verscherping van het conflict
tusschen 't leger cn het direc
torium
B e r 1 ij n, 15 Aug. (N. T. A. Draadloos).
Uit Parijs wordt bericht, dat, sinds Primo de
Rivera is teruggekeerd, het geschil tusschen
het Marokkaansche leger en het directroium
rich heeft verscherpt.
Uit dezelfde bron verluidt, dat het Spaan-
sche leger, hetwelk thans naar het tooneel van
den strijd is gezonden, 260.000 man sterk is.
ALBANIË.
EEN POGING OM EEN LEENING
VAN ITALIË TE VERKRIJGEN.
B e r 1 ij n, 15 Aug. (N. T. A. Draadloos).
Uit Tirana wordt bericht, dat de Albaneesche
regeering met Itoliaansche kapitalisten onder
handelt over 't verkrijgen van een leening,
groot 25 milliocn goudlire.
POLEN.
HET ARBEIDSCONFLICT IN POOLSCH
OPPER-SÏLEZIË.
Maandag hervatting van den
arbeid.
Kattowitz, 15 Aug. WB.) Het con
gres van bedrijfsraden van alle richtingen heeft
de uitspraak van het scheidsgerecht met zeer
groote meerderheid aangenomen cn besloten
het werk Maandag te doen hervatten
BULGARIJE.
DE COMMUNISTISCHE ROERIGHE1D.
Wapensmokkel.
Sofia, 15 Aug. (W. B.) Het Buig. Tel. Ag.
meldt: Den 12den heeft een patrouille ten N.
van Bo°igo« 20 kisten revolvers met de bijbe-
hoorende munitie, 10 kisten met bommen en
40 met karabijnpntronen ontdekt. De wapens
en munitie zijn van Russische herkomst. Do
regeering stelt een onderzoek in naar de smok
kelaars van deze wapenen
Berlijn, 15 Aug. (N. T A. Draadloos,)
Om het smokkelen van wapens van Rusland u'tt
voor de Bulgaarsche communisten tegen te
gaan, heeft de Bulgaarsche regeering blijkens
een bericht uit Sofia nnn de heele Bulgaarsche
kust een bewakingsdienst ingesteld
TRANSJORDANIE.
ONLUSTEN.
Cairo, 14 Aug. (N. T. A. Draadloos).
Naar verluidt, hebben in Trans-Jordaniij ern
stige onl isten plaats gehad. Een troep van 5500
Wahabi's viel het dorp Benisakr aan, plunder
den het cn staken het vervolgens in brand
EGYPTE.
DE TOESTAND IN SOEDAN.
Een Britsch protest bij de
Egyptische regeering.
A e x a n d r i 15 Aug. (R.) De waarne
mende Engclsche commissaris-generaal heeft bij
don wanrnemenden Egyptischen cerste-minister
kiachtig verzet aangctcekend tegen de vandaag
verschenen mededeeling van het Egyptische
ministerie, dat volschelijk de Engelsche troe
pen toeschrijft geschoten te hebben op de be-
toogers te Atbara.
Versterkingen aangekomen.
Cairo, 15 A u g. (R.) Er zijn versterkin
gen van leger en vloot in Soedan aangeko
men, waar de toestand kalm blijft.
Alexandria, 15 Aug. (R.) De dread
nought Marlboiough is hier hedenmiddag
aangekomen.
Anti-Britsche demonstroties
K a r t o e m, 15 Aug. (R.) Voor het Cen
traalstation alhier had zich hedenavond een
groote menigte opgesteld om zoo mogelijk een
demonstratie te houden ten gunste van het
oproerige spooi wegbataillon, dat, naar gemeld
was, per trein zou aankomen. Dit geschiedde
evenwel niet. Aan alle telegraafpalen en huizen
te Omdurman en Kartoem waren anonieme bil
jetten opgehangen, waarin geprotesteerd wordt
tegen dc Britsche wetgeving en verder o.a. ge
zegd wordt
„Wij, inwoners van Soedan, geven hierdoor
uiting aan onzen haat tegen de Britsche regee
ring. Weg met de Britsche overheersching."
Cairo, 16 Aug. (V. D.) In Alazhar werd
in de moskee een vergadering gehouden, waar
in ten sterkste geprotesteerd wordt tegen de
Engelsche muchinatiën in Soedan. Besloten
werd een telegram te zenden aan koning Focad,
waarin hem werd gezegd het parlement bijeen
te roepen ter bspreking van den toestand. De
Egyptische regeering heeft haar gezant te Lon
den opgedragen bij de Britsche regeering te
protestecrcn tegen de maatregelen, die door de
autoriteiten in Soedan zijn genomen in verband
met de jongste troebelen. Zij stelt voor, een
Egyptische-Soed.inccschc commissie bijeen to
roepen ter bespreking van den toestand, het
vaststellen der verantwoordelijkheid en het
nemen van maatregelen om de bevolking ge
rust te stellen.
JAPAN.
AARDSCHOKKEN.
Tokio, 15 Aug (R.) Hedenochtend vroeg
zijn te Tokio vijftien zware schokken gevoeld.
In de noordelijke districten was de beving het
hovigst, daar heerschte een algemeene paniek.
Volgens de berichten is de schade gering.
VEREEN IGDE STATEN.
DE WERELDVLUCHT DER AMERIKANEN.
R e i k j a v i k, 15 Aug. (R.) De Amerikoan-
sche vliegers hebben bun vertrek 24 uur uitge
steld.
MEXICO.
DE MOORD OP MEVROUW EVANS
M e x i c o-C i t y ,1 4 A u g. (N. T. A. Draad
loos). De zuster van mevrouw Evans heeft be
zit genomen van het huis in Puebla. De Mexi-
caansche autoriteiten hebben haar bescherming
toegezegd.
Oost-Indië.
I)E KLEWANG-AANVAL IN ATJEIJ.
Aneta-telegrammcn hebben er melding van
gemaakt, dat er in Atjeh weer een ernstige
klewang-aanval heeft plaats gehad. De volgen
de bizonderheden daarover worden thans ont
leend aan een correspondentie uit Koeta-Radja
aan de Locomotief
„Nog liggen de gebeurtenissen in Daja
versch in het geheugen, daar moet ik u alweer
ccn soortgelijk voorval melden, ditmaal in het
Meulabohschc en nu met veel ernstiger afloop
dan toen.
-De 7de brigade marechaussee uit Takeugon,
op patrouille zijnde in het gebergte tusschen de
Gnjo-landen en de Westkust van Atjeh, ging
den 24en Juni 's avonds in bivak aan de Kroe-
ang Lawet, e£n zijriviertje van de groote Meu-
reuboh-rivier, waaraan Meulaboh ligt. Daar dit
bergbeekje een weinig bandjirde, maakte 't nog
meer geraas dan zulke stroompjes gewoonlijk
doen en daaraan moet het wofden toegeschre
ven, dat dc schildwacht niet hoorde hoe om
streeks 3 uur in den morgen het bivak werd be
slopen. Plotseling werd hij aangevallen en
kreeg een klewanghouw, waardoor hem de bei
de armen werden doorgeslagen. Zijn ge
schreeuw alarmeerde natuurlijk de geheele bri
gade, maar te laat. De aanvallers waren al in
l ot bivak doorgediongen. De. sergeant 2e kl.
Kartoprawiro had geen gelegenheid nieer om
op te staan. Door een klewanghouw over het
been en een rent jongsteek in den buik bleef hij
doodelijk gewond liggen. Ook twee andere ma
rechaussees werden zwaar gewond door kle-
wanghouwen over hoofd, schouder, handen cn
beencn. Inmiddels had een ander soldaat een
d-r aanvallers te pakken gekregen, die hem wel
wist te wonden, maar in de worsteling zich
hloot gaf en met de kolf van een karabijn werd
neergeslagen. Hierop namen dc aanvallers dc
vlucht met medeneming- van een #karabijn. In
het nachtelijk duister was er geen denken aan
een achtervolging door het dichte oei woud.
De gewonden weiden zoo goed mogelijk ver
bonden, draagbaren werden gemaakt om hen te
vervoeren en met het aanbreken van den dag
ging men op marsch in de richting van Meula
boh, een afstand ruw geschat van 60 K.M.
Den loop van de Mcureubo-rivier volgend,
bereikte de sombere stoet den volgenden dag
de uiterste punt van het telefoonnet, von\vnar
Meulaboh werd opgebeld om medische hulp,
die weldra arriveerde. Een kort bericht van het
gebeurde werd doorgezonden naar Koeta-Rad
ja, vanwaar oogenblikkelijk de gouvernemenis-
stoomer Bellatrix werd gezonden met chirurgi
sche hulp aan boord.
Voor den sergeant Kartoprnwiio mocht deze
niet meer baten. Hij was inmiddels aan zijn
wonden bezweken cn werd te Meulaboh be
graven.
De geheele brigade werd hierop per Bellatrix
naar Koeta-Radja overgebracht cn reisde van
daar den 28en Juni per Atjch-tram naar Bi-
reuen cn vandaar naar 1akeugon.
Inmiddels had men in Meulaboh niet stil ge
zeten. BcvolkingspntrouiUes waren uitgetrok
ken om de schuldigen, wier a'ontal men zelfs
niet nauwkeurig had kunnen vaststellen, op te
sporen. En dank zij de activiteit vqn deze pa-
trouillcs en van een tweetal hoofden. Tj Hjhi
Meulaboh en T. Ali Hanafiah van Beutong,
waren er weldra een achttal gearresteerd, van
wie 6 door eerstgenoemd hoofd cn 2 door T.
Hanafiah. Bovendien hod T. Tjhi nog hot geluk
de verloren geraakte karabijn met 4 patro
nen te achterhalen, die hij bij het bestuur in
leverde. Een viertal deelnemers aan don overval
wordt nog gezocht
Al de gearresteerden cn de nog gezochte
kwaadwilligen blijken afkomstig te ziin uit en
kele kampongs aan de bovcr.-Meureuboh.
Djanggèc, Djamba en Kaloembong.
De overval is dus niet het werk geweest van
een bende rondzwervende diahats, zooals na
de eerste berichten voor mogelijk werd gehou
den. Zulke djahots komen n.l. in deze streek
nog voor, o.a. de beruchte Radja Tnmpo. die
tot nu toe nog steeds nan cr.ze patrouilles heeft
weten te ontsnappen.
Het geval blijkt achteraf vrijwel analoog te
zijn met dat 'in Daja. Een goere-mengadji,
een zekere tcungkoe Oebit, heel door voor
lezingen uit den Ouden Atjehschen krijgszang,
de hikajat prang-sabil, zijn jeugdige toehoor
ders tot fnnorisme welen op te zwcepen. De
in de nabijheid bivnkkeerende patrouille bood
de gelegenheid den opgeweklen hartstocht bol
tg vieren cn misschien zich dc heerlijkheden
te verwerven van den hemel, zoonls c?U in deze
hikajat worden afgeschilderd. En het besluit
was spoedig genomen om den overval te vol
voeren. Toch schijnen maar enkelen hieraan
een werkzaam aandeel te hebben genomen.
Hebben zelfs volkomen loyale cn ontwikkel
de Atjehsche hoefden wel verklaaid. dat zij nog
„panos hofi" weiden als zij uit deze hikajat
prang-sabil hoorden voorlezen, in nog veel er
ger mate moet dit wel het geval zijn met de
onontwikkelde bevolking in de afgelegen stre
ken aan de boven-Meurcuboh. Zc'dcn of r.ooit
met andoren, laat staan met de „kompeuni",
in aanraking komer.de, voelt zij zich nog ta
melijk vrij en onafhankelijk terwijl dc nnbii
heid van (en, wie zal het zeggen, misschien
de aanraking mei) Radja Taropo weinig ge
schikt is om de oud? strijdlustige idealen te
doen vergeten. Ik schreef u onlangs, dat in
verschi'lcnde streken de stemming jegens ons
nog altijd zoo is, dat oen vonkje de vlammen
van haat weer kon doen uilslaan. Welnu, do
leerlingen van teunpkoe Oebit hadden dezo
stemming extra geladen en het vonkje was hel
bciicht. dat een brigade in de buurt was.
Na het gebeurde in Daja betoogde ik hce
gelukkig het was voor de morcelc uitwerking,
dat men daar een .uitbarsting had weten te
voorkomen. De logische consequentie daarvan
is, dat we den ongelukkigen afloop van dezen
overval ols zeef ernstig moeten beschouwen.
Als het verhaal nu van mond tot mond gaat,
zal men zijn eigen tegenslagen belangrijk ver
kleinen, maar het feit, dat cén kafir werd ge
dood en drie gewond, yan wie twee zeer zwaai
gewond, dot de patrouille over zee met een
grootcn omweg r.nar haar garnizoen terug is
gekeerd, zal breed worden uitgemeten. En niet
te vergeten het succes, döt een vuurwapen werd
buitgemaakt. Gelukkig is het achterhaald,
want, was dat niet het geval geweest, de be
zitter er van zou daarin een krachtig moreel
werktuig hebben gehad voer het eventueel
vormen van een bende of voor een hernieuwde
poging tot een overval, afgezien nog van de
pressie, die hij hiermee op zijn kameraden
had kunnen uitoefenen. Ter illustratie van dc
waarde, die kwaadwilligen hechten non het
bezit van vuurwapenen, mag ik nog even in
herinnering brengen, dat, zoonis ik onlangs
schreef, de opzichter B. O. W., Hcins werd
vermoord, oileen om zijn Mauser te bemach
tigen. Een ander Europeaón, op een onderne
ming daar in de buurt, ontging dat lot dooi
voorspraak van een met hem bevriend hoofd.
Deze mcreele resultaten van het gebeurde
maken het noodzakelijk, dat de bovenlanden
van het Mulobolische den eersten tijd weer
bijzonder de aandacht van het militair bestuur
hebben en zelfs dan zal het in verband met
de uitgestrektheid en de onbegaanbaarheid van
het gebied nog weinig verbazing kunnen
wekken, wanneer er weer excessen plaats grij
pen .Trouwens, vier van dc dertien kwaadwil
ligen zijn nog steeds voortvluchtig en zullen
waarschijnlijk den patrouilles weer handen vol
werk geven.
Als nog een andere reden, waai om, voorn!
dit jaar, bijondere voorzichligheid geboden is.
hoor ik het volgende noemen. Een aantal
hadji's schijnt dif jaar uit Mekka te zijn terug
gekeerd met de voorspelling, dat in 1924 de
aarde zal vergaan. Ondenkbaar is het niet, dat
sommigen nu zullen prebeeren zich vóór die
fatale gebeurtenis ren goed plaatsje in den
hemel te verzekeren. Een Javoansch bediende
hier in Koeta-Radja heeft in velband daarmee
al ontslag gevrared hij wilde ten minste od
Java omkomen. En een priester hier in -'e
buurt heeft de bevolking al geld afhandig we
ten te maken onder voorgeven, dol hij de romp
wel wist te bezweren.
Nog mees dan anders is Op het oogenblik
in Atjeh vooizichtigheid oen eerste cisch.
'V Deze T. Tjhi Meulaboh is een volkomen
loyaal hoofd. Oorspronkelijk een soort „belas
tinggaarder" voor den sultan in het gebied
der kawaj ZVI en als zoodanig niet het be
stuur hebbend over eonig gebied, is hij door
ons bestuur ter belooning van dezen dienst aah
gesteld tot bestuurder van enkele landschap
pen in dc onderbfdccling Meulaboh.
Uil de Per*.
DE VERSCHERPING DER LOTERIJVET.
„Een anli-libcroal stukje wet
geving."
In De V ij h e i d schi 'jft Joh. J B. (Mr. Be-
linfantc) over het bij dc Tweede Kamer inge
diende wetsontwerp tot wijziging cn aanvul
ling ven de Lotcrijwet
„Wat baten wetten, die niet gediagcn
worden door dp zeden, door de volksover
tuiging Zonder met Prof. Krabbe den
grondslag van alle recht te wilen zoeken
in het bewustzijn van het volle, mogen wij
toch wel zeggen dat een wet, die in dal
rechtsbewustzijn geen weerklink vindt, lot
mislukking gedoemd is. Zij v.'cfdt niet
gevoeld als t edel ijle cn noodzakelijk maai
a's een hindeilijke belemmering, waaraan
men op a'lc mogelijke wijze tracht te ont
komen.
Tl ans wil de Minisler van Justitie ech
ter in stede van te erkennen dat het loterij-
verbod een failure is geweest, de deur nog
wat steviger trachten te grendelen. Hij wil
de particuliere pr ■liclceningen al'ccn d-:n
nog toestaan, wanneer geldbelegging, met
een voor den belegger bijkomstige kans op
een premie cn niet speelzucht het motief
is. waarom men ze wil koopen. Hier is do
clcricole bcwinsman aan het woord die
harten proeft en nieren van het koopend
publiek en die tot dat publiek zegt indien
het verlangen naar dc premie bij'u op den
voorgrond stnot, dan zal ik u beletten dot
verlangen te bevredigen want gij zult
niet spelen I Dorh boe dit criterium in do
piactiik te handhaven zonder tot willekeur
te vervallen Een premie!eening wordt
uit den aard der zaak steeds uitgegeven
tegen lager rentetype dan een gewone lee
ning. Wie dus de prcmiclecning neemt,
kiest alleen deze wijze van geldbelegging
om de premie. Die premie is voor hem
alles behalve een bijkomstig motie', doch
wel degelijk een zeer voornaam, zoo niet
het hoofdmotief, waarom hij de obligatie
koopt. Consequent rcdenecrcnd had de-
Minister dan ook a'lc premielceningen be-
hooren te verbieden. Mij ware daarbij ook
gebleven in de lijn van de partij, waarvan
hij deel uitmaakt, die, zooals men weet,
principieel tegen alle geldloterij gekant is.
In parenthesi voegen we hieraan toe dat
het ons nooit duide'ijk is geworden, op
welke bijbelteksten de antirevolutionaire
partij dit programpunt baseert. In elk ge
val bepaalt deze ontirevolutionniio ministei
zich ook in deze wet tot het rcglemcntee*
ïcn van wat zijn partij als zonde be
schouwt hij duift dc premielceningen niet
geheel uit ons land bannen: de „serieuze"
premielceningen zullen toegelaten blijven.
De Ktoon zal in zijn stelsel eventueel heb
ben te bcoordcelen, of al dan niet toestem
ming tot uitgifte van prcniielecningen zal
worden verleend. D toestemming zal al'ccn
kunnen worden verkregen ols de aanleg
ster is een noamlooze vennootschap, een
coöperatieve of andere rechtspersoonlijk
heid bezittende vcrecniging of een stich
ting. En voorts moeten worden nageleefd
nadere voorschriften, die bij jilgemecnen
maatregel van bestuur zullen kunnen wor
den gesteld.
Piactisch betcekent dit dus, dat de de-
parrementsambtenaren voer dc toelaat
baarheid van een premieleening regelen
gaan stellen. In welken geest dit zal ge
schieden, valt af te leiden uit den aanhef
van de Memorie van Toelichting, waarin
de Minister aangeeft, welke kenmerken ei
op wijzen, dat een premieleening v*Jt aan
te merken ols een verkapte loterij. „Uit
gifte van stukken van kleine waarde, het
systeem van inwisselen van oude obligaties
tegen nieuwe met bijbetaling van een klei
ne vergoeding, ten einde wederom aan een
nieuwe trekking te kunnen deelnemen, het
groot aantal op elkander volgende trek
kingen, enz., wijzen erop dat de premie
trekkingen het hoofddoel vormen en niet
de geldbelegging cn derhalve slechts spra
ke is van verkapte loterij". Dat alles zal
dus, wordt dit ontwerp wet, voortaan ver
boden zijn. Maar wat betcekent dit voor
de praktijk In de eerste plaats wel dit.
dat voortaan alleen de meer gegoeden, die
over eenige honderden of duizenden gul
dens ter belegging de beschikking hebben,
aan premiclecningen zullen kunnen deel
nemen cn een grooten prijs zullen kunnen
trekken, terwijl de kleine man, de arbei
der, de beambte of kleine neringdoende
een kansje in een premieleening meer zal
kunnen wagen. Als eerste criterium tcch
voor de verkapte loterij noemt de Minister:
Uitgifte van stukken vop kleine waarde.
Nu achten wij juist de betcekcnis uit maat
schappelijk oogpunt van de loterij hierin
gelegen, dat zij voor dé minder gegoeden
een mogelijkheid opent om het wat beter
te krijgen dat zij wat hoop, wat zonne
schijn brengt in menig vreugdeloos be
staan, waarin geen enkel perspectief is om
vooruit te komen. Wie hier op aardo tot
de beter gesitueerden behooren, hebben
de loterij heel wat minder noodig dan de
kleine, de economisch zwakken, die toch,
al spaarden zij alle guldens, welke zij daar
aan besteden zorgvuldig op. nooit 't bedrag
bij elkaar zouden kunnen krijgen dat een
gelukkig toeval hun op hun briefje brengen
Van. Maar juist daarom moet het bedrog
der stukken zoo klein mogelijk ziin. Wat
hier wordt voorgesteld is derhalve een be
voorrechting van het bezittend deel dei
natie cn gaat in tegen het voksbclong. Het
is ook onmenschkimdig want wonneer men
den maatschappelijk zwakken elke kans cn
elke hoop ontneemt om tot <?cn onderen
staat des levens te geraken, dan vermeer
dert men de som van ontevredenheid, die
het voortbestaan der maatschappelijke
orde bedreigt.
Om al deze redenen kunnen wij ons met
dit wetsontwerp allerminst vercenigen. De
ze zaak is geenszins zoo onschuldig, als
sommigen wellicht meencn het gaat hier
in wezen tegen de loterij els zoodanig, al
durft de Minister, zcoals wij zagen, dc
consequenties van ziin standpunt niet in
volicn omvang aan. Zij die, niet den heer
Staalman, bezwaar hebben tegen de tegen
woordige ongebreidelde mogelijkheid om
ook insolide, ja zwcndellotcrijcn op te zet
ten, zulcn ons moeten toegeven, dat op
ander terrein o men denke aan de oprich
ting van allerlei naamlooze vennootschap
pen \an bedenkelijk, aan het plaatsen van
aandeelen en obligaties van woordelooze
ondernemingen straffeloos hcél wat
nicer cn ergoc geknoeid en gezwendeld
wordt cn dot de daardoor berokkende na
deden heel wat ernstiger zijn. dan wanneer
er op loterijgebicd kaf onder het koren
loopt. Intusschen ontmoet een wettelijke
regeling, die tegen oneerlijkheid cn kwade
piaktijkcn op hef gebied der particuliere
loterij waakt, bij ons hoegenaamd geen
principieelc bedenkingintegendeel, wij
zouden zulk een regeling, ols in het alge
meen belang met ingenomendheid begroe
ten. Maar het on'. .erp. dat thans is inge
diend, is van veel verdere en naar wij
niecncn te Rebben aangetoond van zeer
bedenkelijke, strekking. Men la'p zich door
begrijpelijke' ergernis over dc wüze van op
treden van een Broekruvs niet vctleiccn oni
dit onti-liberool stukje wetgeving te slik
ken, tc minder, nu het niej- n'lcen in het
voornemen ligt om het particuliere initia
tief op lotcrijwet te fnuiken, maar tevens
om de Staatsloterij geleidelijk n; te schaf
fen ten einde ons vclk tegen zijn zin te be
letten eens een kansje te wagen en het een
opvatting van zodeijkheid op te dringen,
dig'liet, als met zijn naid in strijd, vei-
werpt
Waarom wel het gokken met
kleine sommen verboden en
niet het spcculccrcn
Ongeveer in gelijken geest nis hierboven dc
Vrijheid schrijft de Middelburgsche
Courant
„Minister Heemskerk is niet gelukkig
met zijn wetsvoorstel tegen de loterijen.
Anderhalf jaar nadat hij in dc Kamer mee
deelde een wetsontwerp daartegen voor
tc bereiden, kwam hij met zijn dezer da
gen vermeld wetsontwerp tegen premie
lceningen, die geen geldbelegging bedoel
den doch verkapte loterijen zijn. Maar ter
zelfder tijd staan de couranten vol met
reusachtige advertenties o\cr ccn nieuwe
onderneming die feitelijk ook weer een
loterij instelt, niaai niet volgens het sys
teem van ccn premieleening. We vragen
ons trouwens af, of hot wetsontwerp van
Minister Heemskerk nog nocdig was, na
dat de rechterlijke macht de oude premie
lceningen van Ërockhuijs zoo volkomen
had onmogelijk gemaakt, getuige diens
eigen verandering van stelsel.
In ieder geval heeft men hier een sterk
voorbeeld van dc onmacht van den staat
als wetgever tegenover dc sluwheid van
iemand die weet dut een zeer groot deel
van het publiek hem steunt, omdat het nu
eenmaal geen kwaad ziet in een klein
gokkerijtje. Wanneer er eens een lijst werd
gepubliceerd s an de nomen der menschen
die een kansje waagden in de Broekhuijs-4
loterijen zou nien, naar wc vermoeden,
merkwaardige dingen kunnen con.statee-
ren
We zullen die gokneigingen van zoo n
groot deel van ons publick niet loven.
Maar de ergste gokker ij gebeurt niet met
dc luttele sommen die gewaagd worden
in de kwasic-premiclceningcn of sneeuw
ballen. Die gebeurt aan de Beurs. Daar
worden sommen gewaagd, die den gokker
wèl in den afgrond kunnen brengen.
En als nu door dc partij van Minister
Heemskerk om ptincipicelo redenen de
staatsmacht wordt to hulp geroepen om
ons volk te verbeteren door bij de wet
dwingend voor te schrijven dat loterijen
niet mogen plaats hebben, dan mag de
vraag gesteld wordenwaarom wel tegen
het gokken met kleine sommen opgetre
den, en het speculceren om groote som
men in aandeelen en valuta's ongemoeid
gelaten
Het antwoord is gemakkelijk: men ziet
er geen kans toel Maar sluit dat niet in
zich een veroordeeling van een poging
om terwille van het zedelijkheidsprincipe
slechts een deel van de gokkerijen te
verbieden
En als men slechts een deel van dat
gespeel tracht te belemmeren, kan nien
dan niet op z'n vingers narekenen, dat
de spcelnciging van het publiek zich dan
zal richten naar dc methoden die niét
door den maatregel werden getroffen
Men ziet het trouwens' nu oor zich de
premieleening werd onmogelijk gemaakt
door den rechter, cn ded-elijk werd de
sneeuwbal, aan het rollen gebracht. En
a's dien sneeuwbal wordt belet verder
te rollen er is al door sommigen uit
gerekend dat hij niet kan blijven rollen
dan zal de man die zoo vernuftig op
dat gebied bleek, er wel weer wat andcis
op vinden, nog daargelaten, dat d*e men
schen, die er den smaak van beet heb
ben, iederen dag terecht kunnen op het
véél gevaarlijker terrein van de Beurs.
We zien daarom heel weinig heil in
wettelijke maatregelen. We kunnen heel
oprecht zeggen zelf geen smaak in gok
kerijen tc hebben. Maar dat is een zuiver
persoonlijke opvatting. En ols een ander
wèl er iets voor voelt om ccn kans te
wagen, dun is het ons onverschillig of
hij het doet in suiker, in koffie, in oon-
deelen, in franken, in de staatsloterij,
of in een Broekhuijsje. Wie een ander
om zedclijkheidsbeginselen veroordeelt
omdat hij een paar gulden in een loterij
waagt, moet dat ook een handelaar doen,
die tarwe of erwten koopt met de hoop
dat een piijsverondering hem ccn zoet
winstje zal bezorgen.
i Wie uwer zonder zonde is, werpe den
eersten steen 1
Broekhuijs cn onderen mogen u anti
pathiek zijn door hun uittarten van de
overheid en door hun hecle handelwijze,
ge zult toch bij het inroepen van de
staatsmacht tegen hun gedoe u moeten
afvragen of er werkelijk kwaad door
geschiedt, cn of dat kwaad in ieder ge
val niet veel klcir.cr is dan het groote
kwaad dat g'e ongemoeid laat. En laten
moet, omdat de Slaat er onmachtig te
genover is.
School- en Kerknieuws.
INWENDIGE ZENDING.
Een conferentie van diokonen.
Door de Broederschap van Diokonen is een
zeer belangrijke conferentie uitgeschreven
voor arbeiders in dienst der inwendige zen
ding, te houden op 16, 17 en 10 September a s.
J)e navolgende onderwerpen komen aan de
orde „Is de nion geschikt voor ziekenverple
ging?" door dr. M. Colenbrander, Heemstede;
„Ziekenverpleging en inwendige zending" door
br. M. \V. Heykoop, Utrecht; „Krachten en
weerstanden in de opvoeding" door P. Ooster-
Ice te Nijmegen; „De practischc opvoeding als
werk der inw. zending", door br. Boonstra, Dic-
verbrug; „Dc ontkerstening van ons volk, haar
oorzaken cn hare bestrijding" door ds. E. B.
Couvée te Utrecht; „Evangelisatie in de groo
te stad" dcor br. J. C. dc Grnaff te 'Amster
dam; „Evangelisatie op het plctlcland" ^oor
br. P. Boon te Brcezftndl
Leider der conferentie is dr. O. Norel, dir.
der inw. zending, terwijl br. Morrn en br. Hoe
kendijk de gcdsdienstoefen'ngen leiden.
De conferentie wordt gehouden in het be
kende Kamp tc Lanteren.
Mgr. BIERMANS.
„D^ M sbode" bericht de docr den Paus
b- kiachtigd benoeming van den Nederlandschen
bisschop rngi. Biermans tot algemeen overste
van dt» St. Joscph-Cor.gregnlie \an Mill-Hill.
Mgr. Biermans, die 25 Juli 1896 priestci go-
wijd is to Mil'Hill, werd in September 1912
verheven tot Apostolisch Vicoris van ('cn Bo-
vcn-Nijl cn bisschop van Gargara cn wordt
dus thans na 28 jont- missie-arbeid, benoemd
tot bestuurder missie congregatie welke endor
hare leden ook ongeveer 200 Ncderlondsche
prieslcr-missioi.nrisscn telt cn 0 niigest»ekf*
arbeidsvelden heeft in Afrika, Eng.-Indië. Bor
neo, Irilippiinrn cn Nicuw-Zeeland. Het is de
eerste maal dot een Nederlander lot de hoog
ste functie in deze missie-congregatie geroepen
wordt.
NEDERLANDSC.IIE JAARBEURS.
Utrecht. Dr. II. Th. 's Jacob; Commis
saris der Koningin in rle provincie Utreehti
heeft het Eere-lidmaatschap van do Vereen i-
ging tot liet houden van Jaarbeurzen in Ne
derland aanvaard.
Barne veld. In plaats van wijlen den heer
R. van Ec, in leven lid van den Raad dez^r
gemeente, ;s door het hoófdstcmbureau tot
raadslid alhier benoemd verklaard dc heer P.
Bleijerveld, beh'oordcpdc tot de Chr.-Hjst. partij.
Vrijdag zijn ten gcmccnlehuize alhier in
den echt vereenigd een jonge nian cn een jon
ge viouw, die beiden totaal blind zijn.
Dc heer A. de Biuin, voorheen commies
tc secretarie alhier, is benoemd tot secrcarH
bij hot gewest Pieang cr-Regcntschappcn, te
Bandoeng (Neo.-Indië).
DE ZWEMWEDSTRIJDEN VAN MORGEN.
IIocwol het Bestuur der A. Z. en P. C. er
in het begin van deze week over dacht, om
de nationale wedstrijden maar eon weck uit
tc stellen, met oog op hot geringe aantal in
schrijvingen, is het toch gebleken, dat hun
vrees ongegrond was.- Immers, Dinsdag en
Woensdag regende het plotseling met aan
melding tot deelname.
Uit Apeldoorn, Amsterdam, Zwolle en an
dere plaatsen, kwamen de inschrijvingen als
bij afspraak alle tegelijk opdagen. Het A Z.
en P. C.-bestuur kan dan ook ruim tevreden
zijn. Diverse Olyïüpiade-menschen zullen
morgen in dc zwemschool van Pezie elkoar
bekampen!
Alleen valt het te betreuren, dat bet A. Z.
en P. C.-lid, Marie Vierdag niet op de \Vod-
strijden van haar club uitkomt.
Wat dc polo-wedstrijden betreft, kunnen
wij ons slecht aan een voorspelling iVagen.
H. P. C. is ons absoluut onbekend, aangaan
de haar prestaties op polo-gebied. Maar we
rekenen er op, dat Wagenaar met z'n man-
