FEUILLETON.
Bet Mllioenen-Testament.
BINNENLAND.
23e Jaargang E RS FOO RTSC H DAGBLAD ..DE EEM LANDER" Zaterdag 11 Oct. ««4
TWEEDE BLAD.
in de oude venen.
October begon met een stra'.enden zonne
dag. Mild viel hef nevelige licht over het Frie-
sche land, velden en wijde wateren overgietend
met vriendelijke koestering van de zon. Een
uitgezochte dag om te varen, uur na uur l^ngs
sloolen en breede vaarten, langs weiden en
moeras onder den blauwen hemelkoepel, met
alleen wat lichte vederwolkjes hier en daar in
het tsedere blauw van de herfstlucht.
Wij zouden de oude venen in het wijde on
land rond Eernewoude tusschen Warga en
Wartena en Grouw, de vriendelijke roodge-
daakte dorpen, het oude wilde veenland, dat
daar nog bunder bij bunder ligt, als onbetwist
domein, van welig woekerende pionten en
schuwe voge's. bezoeken. Daar slingert cn wart
dc kamperfoelie zich in de elzenboschjes en
spruit er uit in roomiger aromatischen bloei,
daar rekt zich de lathyrus om de riethalmen, het
waterdrieblad bloeit er met exotisch lijkende
koen, de orchideeën, het handekenskruid voor
aan, pronken paars tusschen de heggen. En wil
de vogels zijn er de kiekendief, de bruine en
de aschgrauwe zweven er rond boven plas en
riet. Wij hebben in Juni het nest met de felle
jongen van den aschgrauwe gezocht en tusschen
de wilde warreling van planten ook indeidaad
gevonden cn ons verlustigd in hun trotsche
houding en hun fieren blik; straks zouden zij
worden als de ouden, de felle roovers van het
riet, wrecde vernielers van kleinere vogels, maar
onmisbaar deel en sieraad toch van dit onge
schonden land. De roerdomp heeft er in 't
voorjaar zijn wonder hoe-oem geluid doen
hooren en er, zoo willen wij hopen, zijn jongen
grootgebracht.
Maar nu is het herfst en het is stil in 't poars-
gepluimde riet. De karekieten, de onvermoeide
zangers van den zomer, wier korre-korre-kiet
geroep overal te hooren is, waar riet wordt ge
vonden, zijn weg en met hen de mildere zan
gers, die de struiken bewonen, de boschriet-
zanger en de spotvogel. Ge hoort geen roer
domp meer en in de weiden is niet de schelle
roep van de weivogels, 't Is stiller van vogels,
maar daarom zijn ze er nog wel. Een bruine kie
kendief zien we nog rondcirkelen; er zijn geen
jonge vogels meer, maar toch hij stoot neer en
vindt blijkbaar nog prooi. De zwarte meerkoe
ten met hun witte bles zitten overal bij troe
pen aan den walkant van plas en vaart, met lui
de spatting van water fladderen ze half vlie
gend, half trippelend over 't watervlak weg, als
we naderkomen met de boot. Een piar wilde
penden vliegen over; weldra, in den vollen trek-
tijd, zullen er meer te zien zijn, meer opvallen
de soorten ook, pijlstaarten en smienten cn al
lerlei ander kleurig ecndcnvolk. Reigers staan
nog in deze herfstdagen aan den slootkant hier
en daar, troepen kieviten zwerven rond in de
weilanden, stil na den drukken lente- en den
vroegen zomertijd, maor ineens in drukke actie
als een torenvalk overvliegt, die weldra t veld
moet ruimen voor de dreigementen van de kie
vittroep. Spreeuwcnfcent vjlegt over soortgenoo-
ten zitten droomerig te fluiten in de iepentop-
pen en doen zich wat later tegoed aan de vlier-
bessen; zwaluwen scheren nog over 't water bij
't begin van onzen tocht, als we nog dicht bij
de huizen zijn. 't Is stil van vogels, zeiden we,
maar als ge aan 't optellen gaat, valt het nog al
mee.
't Is cck leeger van planten nu de hefstwind al
gewaaid heeft en regen en sombere luchten bo
den van 't najaar zijn geweest. Het riet dort en
geelt, de lischdodden staan bruin tusschen 't
welkend blad, 't elzenloof wordt donker, de bie
zen dorren en sterven of. Wat munt geurt en
bloeit nog langs den slootkant, wat dotters
en-een paar roode koekoeksbloemen wekken
herinneringen aan lentedagen op
Ook zoo, stiller en armer aan vogel en plant
en uitbundige vegetatie alom, ook zoo is dit
lar.d in 't vredige herfstlicht vol rijke schoon
heid. Kostelijk stuk onbedorven natuurpracht
tusschen de welige velden van Friesland, waar
wel gejaagd wordt cn gevischt, waar rieren ge
zocht worden in 't voorjaar cn waar de bootjes
tuffen des Zondags, maar waar ge toch nog
overal de plekjes vindt, wnar 't eenzaam is en
ongeschonden, waar geen zeis ooit komt en geen
mer.schenvoet kan treden op den sompigen bo
dem, waar alleen de zon is en 't wijde water en
de stille bewoners, dier en plant, nog ongehin
derd en onbelemmerd leven. God's eigen land,
noemt Curwood een van zijn boeken, zoo zou
men dit landschap kunnen heeten, dat in zijn
wildheid en onbedorvenheid, naast de bekoring
van 't cultuurland zijn schoonheid en stille
vreugden heeft en dat die nog lang moge blij
ven bestaan tot verlustiging van den mcnsch,
die uit studeercel en 't enge kantoor, uitstads-
stof en autogcraas weg wil en in de eenzaam
heid van 't wijde wilde waterland winst kan op
doen voor lichaam en ziel.
A. L. B.
BEGRAFENIS G. J. C. A. POP.
Oud-chef var» den post- cn tele
graafdienst in Indic. Oud-dircc-
teur-gen. P. en T. in Nederland.
Donderdag werd op de begraafplaats Oud Eik
en Duinen bij Den Haag ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van den te Meren over
leden oud-dir.-gen. der P. en T., den heer G. J.
C. A. Pop, oud-chef van den post- en tele
graafdienst in Indië. Zoowel uit de kringen
van het hoofdbestuur der posterijen, als uit de
militaire kringen waren vele bekende persöon-
lijkhoóen op het kerkhof aanwezig om den
overledene een laatstcn groet te brengen.
Van het dienstvak der posterijen en telegra
fie, aan het hoofd waarvan de thans ontslapene
vele jaren stond, waren aanwezig onderschei
dene actief dienende en gepensionneerde hoofd
en verdere ambtenaren.
Voorts waren aanwezig de oud-opperbevel
hebber generaal Snijders; de generaals Van
Terwisgo, Kist, Gey van Pittius en Maris; ko
lonel Römer, overste Vogelaar en de oud-in-
spcctejr der vesting-artillerie Sodenkamp. Ook
werden nog opgemerkt de oud-minister van
financiën mr. De Vries, de heer De Groot,
chef van den droadloozen denst in Ned.-Indië;
Raden Ajoe Jodjono; de heer Merens, commis
saris van het Generaal van Heutszfonds, waar
de overledene mede-commissaris van was.
Onder klokgelui w*rd de kist, gevolgd door
familie en verdere aanwezigen, naar de groeve
gedragen.
Toen allen zich rondom het graf geschaard
hadden, trad naar voren de heer Hofker, die
namens den directeur-generaal der posterijen
en telegrafie een laatsten groet kwam brengen
aan den man, onder wien spr. zoo vele jaren
had mogen arbeiden. Iedereen aldus spr.
zal moeten toestemmen, dat onder het IO-jarig
bestuur van den heer Pop veel is tot stand ge
komen op administratief en technisch gebied.
De jaren 1902 tot 1913, die de heer Pop in
Nederlondschen dienst doorbracht, zijn voor
het bedrijf der posterijen en telegrafie gewich
tige jaren geweest.
De heer Pop zoo vervolgde spr. stond
voor een zeer moeilijke taak. Zijn weg was niet
effen en talloos waren de hindernissen, die hij
moest overwinnen. Stond hij niet, toen hij nau
welijks het ambt van directeur-generaal aan
vaard had, voor de groote spoorwegstaking in
1903? Hoeveel moeilijke dagen heeft hij teen
niet dootgemaakt.
Zijn verdienste is, dot hij ook in het bedrijf
der posterijen een nieuwen tijd heeft ingeluid
Von hem is maatregel afkomstig, dot hef
personeel zich met klachten of anderszins
rechtstreeks tot den directeur-generaal kon
wenden. Steeds was zijn geest gericht op het
verkrijgen van een meer economisch bedrijf en
vele principieele maatregelen heeft hij door
gevoerd tot h*i verkrijgen van verbeteringen
in den publiekcn dienst.
De heer Pep'was geboren organisator. Or-
ganiseeren was de lust van zijn leven. Ook ont
wikkelde hij groot initiatief. Door zijn volhou
den heeft de radio-telegrafie in ».en zeer vroe
ge periode haar intrede in Nederland gedaan.
Scheveningen-hoven zal blijven een gedenk-
teeken van zijn groote werkkracht. Ook op in
ternationale congressen was de overledene een
zeer geziene persoonlijkheid. Het hoofdbestuur
der Nedarlandsche posterijen, alsook de dienst
van de posterijen in Ned.-Indië, waarvan de
overledene jaren chef is geweest, heeft veel
aan hem te danken.
De algemeene erkenning van zijn groote ver
diensten zij voor de achterblijvende familiele
den een troost.
Hij ruste in vrede 1
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den Heer De Groot, die herdacht het groote
aandeel dat de overledene had gehed in het
werk, waar spr. thans aan arbeidtde dreacL
looze verbinding Nederland-Indië.
Nadar de kist in de groeve was neergelaten
sprak <le oud-m!rrister van oorlog, luitenant-
generaal Pop, broeder van den overledene. Na
mens de familie dankte spr. alle aanwezigen
voor de belangstelling, hiei betoond. De over
ledene was een man, zoo vervolgde de oud
minister, wien het richtig vervullen van zijn
plicht een eerste behoefte was. Met volle toe
wijding heeft hij zich gegeven, dag en nacht,
aan het werk hem toevertrouwd. Na zijn ar
beidzaam leven zij hem de rust gegund, die
hij ten volle heeft verdiend.
PROVINCIALE STATEN VAN ZUID
HOLLAND.
De vacature-Visser van IJzcndoorn.
Het Centraal Stembureau voor de verkiezing
van de leden van de Provinciale Staten van
Zuid-Holland heeft in zijn gistérmiddag ge
houden openbare zitting, ter voorziening in de
vacature in die Staten van Zuid-Holland, ont
staan door het overlijden van prof. mr. A. C.
Visser van IJzendoom, benoemd verklaard tot
lid dier Staten, den heer P. J. de Kantcr, alhier.
HINDERWET-AMBTENAREN.
Dc vergadering bijeen tc Am
sterdam. Oprichting der
„Hindcrwet-Verecniging".
Te Amsterdam is op uitnoodiging van het
Gem. Bouw- en Woningtoezicht ten Raadhuize
een bijeenkomst gehouden van ambtenaren, be
last met het toezicht op dc naleving der Hinder
wet.
De wethouder voor de Volkshuisvesting van
Amsterdam, de heer S. R o d r i g u e s dc Mi
randa, opende deze bijeenkomst. De bevol
king kent wel, zoo zeide hij, den naam „Hin
derwet", doch is met haar inhoud weinig be
kend, evenmin met het werk van de ambtenaren,
die haar moeten toepassen. Alleen zij. die
krachtens hun ambt met de tenuitvoerlegging
zijn belast, kennen haar groote betcekenis De
taak der hoofdambtenaren is het, de uitwassen
der industrie tegen te goan tot bescherming
van de burgerij. Liet men de industrie vrij spel,
dan was een behoorlijke huisvesting uitgeslo-
tea
De heer Dc Miranda wees op het eigenaar
dige verschijnsel, dot de groot-industrie eerst
de klein-industrie heeft verdrongen, om in
latere perioden weder voor hoor plants to moe
ten ruimen, zoonis zich dit typisch in Zuid-
Frankrijk heeft voorgedaan
Een bijzondere vorm van het doordringen
van kleinindustrio in de woonwijken, wordt ge
vormd door het bakkersbedrijf, dat sterds de
bewoning op den voet volgt.
De wethouder wees op de tegenstelling, dat
eenerzijds het menschdom behoefte schijnt te
hebben aan ontspanning (auto's cn lekkernijen),
doch anderzijds meent, zich te moeten verzetten
tegen de oprichting van de daarvoor nood
zakelijke inrichtingen, als garages, bakkerijen
e. d. Op de door hem geleide hinderwetzittingen
blijkt hem steeds, hoe moeilijk de opgave is
voor de ambtenaren, om het zoo noodzakelijke
evenwicht tusschen de behoeften en den daaraan
verbonden overlast, te bewerkstelligen
De wethouder zag in deze bijeenkomst een
belang voor de toekomst, met het oog o.a. op
een juiste indeeling.van dc gemeenten in woon-
en industriewijken, het voststcllen van bepaalde
normen voor onderling gelijksoortige gevallen,
enz.
De tank der Hinderwetambtenaren is het een
rustige bewoning tc verzekeren, zonder de in
dustrie de mogelijkheid van haor bestaan te
ontnemen.
De heer Ir. M. E. H. T j a d e n, directeur
van het Bouw- cn Woningtoezicht, die het
initiatief tot deze bijeenkomst heeft genomen,
dankte den wethouder voor zijn woorden. Hij
gaf daarna een historisch overzicht van het
geen reeds voor eeuwen te Amsterdam werd
gedaan ter vermijding van conflicten tusschen
industrie en bewoning.
Nadat ovei wogen was, of het mogelijk was
bij de een of andere vcreeniging aansluiting te
zoeken, besloot de vergadering liever tot het
oprichten van een eigen vereeniging over te
goan, met als voorloopigcn naam „Hind^rwet-
Vereeniging".
•Als voorloopig bestuur werden de volgende
heeren gekozen
tot voorzitterIr. M. E. H. Tjaden, d'rec-
teur van het Bouw- en Woningtoezicht te Am
sterdam
tot secretaris C. Visser, hoofdinspecteur bij
dezen dienst
tot leden lr. J. F. Groote, ingenieur, plaats
vervangend directeur P. W. te Hilversum Ir.
D. Kruyff, directeur van het Bouw- en Wo
ningtoezicht te Haarlem, en Ir. W. Valder-
poort, waarnemend directeur der Bouwpolitic
te Rotterdam.
Bij de bespreking van het arbeidsveld der
vereeniging kwamen uit de vergadering al da
delijk onderstaande punten naar voren
a. de indceling van gemeenten in woon- cn
industriewijken (mede in verbond met het o!
sedert het Stedebouwkundig Congres naar vo
ren gekomen gewestelijk uitbreidingsplan), een
en onder belichaamd in verordeningen ex. art.
4, sub I. 2 en 3 der Hinderwet
b. het stichten van een centraal inlichtin
genbureau, waardoor uitwisseling van gegevens
aanmerkelijk vergemakkelijkt wordt
c. de normoliseering van voorwoorden, voor
zoover algemcene gevallen doorvoor in aan
merking komen
d. dc stichting van garages in verband met
het opbergen van benzine
e. het rook- en roctvraagstuk
f. mogelijke centralisatie van lompen- en
beenderen-opslagplaatsen
g. waterverontreiniging in verbond met de
aanhangige Riolcnwet
h. medezeggenschap in zake de wcnschc-
lijke Hinderwet-wijziging
i. samenwerking met de Arbeidsinspectie
j. onderlinge steun in hooger beroep.
Het ligt in dc bedoeling, om in volgende bij
eenkomsten deze onderwerpen oon de hand
van daarvoor opgestelde prae-odviezen tc be
handelen.
Als plaats voor de volger.de bijeenkomst
werd, met het oog op de centrale ligging,
voorloopig Utrecht gekozen.
Vervolgens was het woord aan den heer
C. Visser, hoofdinspecteur bij het Bouw- cn
Woningtoezicht tc Amsterdam, tot het ver
strekken van mededeelingcn met betrekking tot
de maatregelen, welke daar ter stede worden
genomen ter beteugeling van den hinder van
rook cn roet.
In den namiddag werden ecnige, uit Hinder
wet-oogpunt belangrijke inrichtingen, bezocht,
waarbij de heer Ir F. E. Samson, hoofd van
een afdeeling bij het Bouw- cn Woningtoezicht
te Amsterdam, de 'getroffen maatregelen ter
voorkoming van hinder toelichtte.
GEMEENTELIJKE MEELAANKOOP.
Tc Zaandam ofgcwimpcld.
Te Zaandam heeft een samenspreking plaots
g-ehad tusschen de burgemeesters der Zaan-
sche gemeenten, het college van B. cn W. van
Zaandam en vertegenwoordigers van de Bok-
kcrspotroonsverecniging cn de Coöperatie „De
Eenheid" omtrent de vraag of het wcnschelijk
is voor gezamenlijke rekening meel oan te
koopen. Nadat het voor cn tegen was overwo
gen, verklaordc het college von B. cn W. van
Zaandam zich in beginsel tegen aankoop van
meel voor rekening der gemeente.
Hierdoor kwam van zelf dc quoestie van het
gezomenlijk inkoopen tc vervallcne zoodnt dc
vergadering geen rcsultoat heeft opgeleverd.
WERKZOEKENDEN IN BELGIË.
Teleurgestelde arbeiders.
Dezer dagen werd gemeld, dat bij de ar
beidsbemiddeling zich te Emmcn elf Drcnt-
sche oibeiders h£ddcn gemeld, die in België
werk zouden hebben gekregen, doch terugge
zonden waren. Toen zij zich n.l. bij hun nieu
wen patroon te Lourette (oan de Fransche
grens) acnmeldden, stuurde deze hen weg,
met de opmerking, dat hij geen werk voor hen
had. Na vruchtclooze pogingen om werk tc
krijgen keerden zij naar Holland terug cn
kwamen doodmoe en zonder een cent op zak
te Roosendaal aan. Daar heeft men zich over
hen ontfermd cn hun den terugkeer naar hun
gezinnen verder mogelijk gemaakt.
Naar aanleiding van d t bericht deelde de
heer Frijlink, directeur der werkloosheids
verzekering en arbeidsbemiddeling nvede
De aangevraagde arbeiders waren bestemd
voor het aanleggen van een rangeerterrein te
Louiette (Belgisch-Luxemburg). Nadat te vo
ren do directeur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering enz. cn de referendaris
van dien dienst een bezoek oan het werk had
den gebracht, teneinde een onderzoek in te
stellen n3ar de logies enz. en om zekerheid
te krijgen van voldoende werk, is de aanvrage
door cc arbeidsbemiddeling te Emmen in be
handeling genomen.
Nadat oan alle formaliteiten was voldaan,
zijn de arbeiders voor overheidsrekening naar
Roosendaal gezonden, waar reeds voor logies
enz. voor hen was gezorgd. Den volgenden
dag ziin zij, eveneens voor rekening van de
overheid, doorgereisd naar Lourette.
De vertegenwoordiger van den werkgever,
de heer Ceulemons, heeft de arbeiders echter
zonder vorm van proces teruggestuurd.
De houding van den werkgever is alleszins
onverklaarbaar. Hem is vanwege den rijks
dienst op Moandag 29 September uit den
Haag een telegram gezonden, dat dc arbeiders
Dinsdagsmiddags zouden aankomen. Toen men
hem naar dit telegram vroeg, erkende de
werkgever dit ontvangen tc hebben en ook er
kende hij dot hij arbeiders uit Nederland had
aangevraagd. Hij wcnscht deze arbeiders niet
meer in dienst te nemen cn wilde verder nie
mand meer te woord staan.
De nrbeidefs zijn daarop, ingevolge het hun
reeds tevoren verstrekte advies, naar de ar
beidsbemiddeling tc Brussel gegaan en de heer
De Keizer aldoor heeft nog getracht, hen in
de omgeving von Brussel oan het werk te stel
len, wat hem evenwel niet is gelukt. Toen zijn
dc arbeiders teruggegaon naar Roosendaal,
waar voor hun terugkeer naar Emmen :s zorg
gedragen.
Hcvwcl ccnigszins teleurgesteld, waren do
arbeiders toch niet erg ontmoedigddc ge-
heele ploeg vcrkloorde zich dadelijk bereid,
werk te aanvaarden te Overpcld, eveneens in
België.
DEMONSTRATIES VAN POSTPERSONEEL.
Te Rotterdam. Geweldig
rumoer tegen de federatie.
Door den C. N. A. B. en den C B. P. T.
T werd gisterenmiddag voor het Hoofdpost
kantoor op den Coolsingel vs Rotterdam een
demonstratie gehouden tegen dc ingevoerde
loonsverlaging. Ook vele leden der federatie
namen aan deze bctooging deel, die een orde
lijk verloop had.
No afloop werd onder voorzitterschap van
den heer Noordhof in het Alg. Verkooplokaol
een vergadering gehouden, waar door den hce»
v. Stapele, hoofdbestuurder von den C. N. A.
B. het woord werd gevoerd.
Deze hield een korte rede, waarin hij de
regeering verwijten deed over de ingevoerde
loonsverlaging. Hij wekte allen op zich met
kracht hiertegen te verzetten. Verder deelde
spr. mede, dat namens het Rotterdamsche P.-
cn T.-Personccl oan dc commissie voor Geor
ganiseerd Overleg, die tc Den Heag vergader
de een telegram was verzonden, waarin tegen
de ingevoerde v^rslechtingen werd geprotes
teerd,
De rede van den heer Van Stapele, die met
aandacht was gevolgd, werd met een luid ap
plaus beantwoord.
Doorop ontstond eensklaps een onbeschrijfe
lijk rumoer, daar dc heer Schenk, hoofdbe
stuurslid von dc federatie, de vergodering wil
de toespreken. De vooritter wilde hem dit be
letten, doch de heer Schenk sprak door, terwijl
dc vergadering deels begon te juichen cn deels
tc joelen, waardoor niemand meer verstaan
baar was. Zelfs vrouwen sprongen op het too-
necl cn te protesteeren. Ten slotte verlieten de
leiders van de vergadering, die zich in twee
groepen hadden verdeeld, het podium. Daarop
trachtte de heer Schenk zijn aanhangers nog
toe te spreken, wot dc anderen hem trachtten
te beletten. De spr. deelde oan den directeur
ven het Verkooplokaol mede, dot dc federatie
dc 'aal overnam.
Onder een geweldig rumoer ging men uiteen,
terwijl heftige verwijten werden gehoord.
NAWEEEN VAN DE TEXTIELSTAKING.
Heftige incidenten in den raad van
Goor.
In de vergadering van den raad der gemeen
te Goor kwam het tot heftige incidenten, als
gevolg van besprekingen, naar aanleiding van
het laatste groote texticlconflict No afhande
ling van de ogendn bracht een van de S. D.
A. P. raadsleden (de raad telt 8 S.D.A.P. ers,
o. w. dc beide wethouders) ter sprake de on
dersteuning von die arbeiders, welke niet meet
in de fabrieken der firma Jonnink toegelaten
zijn.
Het lid Wijgman stelde voor om nan B. cn
W., een blanco credict tc verlecnen ten behoe
ve van steun aan deze arbeiders.
Do heeren Moormonn en ten Cate verklaar
den zich hiertegen, omdat h. i. geen enkele re
den bestond alleen de uitgesloten arbeiders tc
steunen cn de andere werkloozen aan hun lot
over te laten.
Weth. Gies voer dauma heftig uit tegen den
heer Moormunn. Dc fabrikanten hebben een zoo
infame tactiek toegepust aldus spr. dat
zij niet alleen enkele willekeurig arbeiders op
straat geworpen cn broodeloos gemankt heb
ben, maar zij hebben daarbij tevens gezorgd,
dat deze arbeiders, waar zij ook aankloppen,
afgewezen worden. Dot vindt de christelijke
heer Moormonn natuurlijk goed.
Geld maakt alleen rijk, als het hart tevens
rijk is.
Goethe.
door HULBERT FOOTNER
3
Nog meer dergelijke vragen volgden en Jock's
antwoorden voldeden Mr. Delamare blijkbaar.
Hij vouwde het popier op cn zocht in dc lade
naar iets anders. Zijn volgende vraag was heel
zonderling
„Draagt u het horloge van uw vader
„Hoe zoo, ja I" stamelde Jack.
Het was het eenige voorwerp van waarde,
dat hij bezat. Hij nam het van den ketting en
gaf het. De bankier deed den achterkant van
de kast open, als wist hij wat hij er vinden
zou, en het glimlachend gezicht van Jack's
moeder als bruid kwam te voorschijn. Uit de
lade haalde hij een ouderwetsch kabinetportret
en vergeleek dat dan met dat in de kast van
het horloge.
Toen Jack het tweede portret zag, werd hij
wakker geschud uit zijn beschroomdheid. „Het
portret van mijn moeder I Hoe komt u daar
aan
Mr. Delamare liet hem de twee portretten
naast elkaar zien. „Niet hetzelfde portret, maar
ongetwijfeld dezelfde vrouw I U mag ze allebei
houden I"
Hij gaf ze hem. Het portret, dat hij uit de
lade genomen had, stelde Jacks moeder op
jeug<iiger leeftijd voor, toen zij met al de ont
roerende onschuld der jeugd langzamerhand
vrouw werd. Jack's oogen vulden zich met tro
nen.
„Wat beteekent dit alles prevelde hij.
„Nog één vraag," zoide Mr. Delamare. „Geef
me een zoo kort mogelijk overzicht van uw le
vensgeschiedenis."
Jack deed het, zonder er veel van te begrij
pen, en de bankier controleerde die op een
ander met machineschrift beschreven stuk pa
pier, dat hij in zijn hond hield.
„Dat is voldoende," zeide hij eindelijk.
„Hoe weet u dit alles? vroeg Jack. „Ik dacht
p.iet, dat iemand ter wereld belang stelde in
welke baantjes ik had of waar ik woonde.
„Zoo iets kon je nooit van te voren zeggen.
Zet nu nog even uw handteekening en don zal
ik u alles vertellen."
Jack deed wot hem gezegd werd. De bankier
vergeleek de handteekening met een, die hij
reeds bezat.
„Welnu," zeide hij, „hoe zoudt u het vinden
rijk te zijn?"
Jack keek hem verbijsterd aan.
Delamare lachte. „Rijker dan oen vrek ooit
gedroomd heeft I Tachtig millioen I
„Tochtig millioen I" prevelde Jack.
„Zooals u daar op het oogenblik zit, bent u
tachtig millioen woord misschien meer
„En hoe kom ik daaraan stamelde Jack.
„Silos Gyde heeft u al zijn bezittingen na
gelaten."
Jock's gezicht was een cn al verbijstering,
ongeloovighcid, om niet te zeggen angst. Bij
het zien daarvan barstte Mr. Delamare in een
schaterlach uit.
„U 'moet het niet zoo erg opvatten I U zult
cr wel overheen komen I"
„Wat was ik van Silas Gyde
„De heele geschiedenis ken ik nigt. Mr. Gyde
r.am niemand ter wereld in zijn vertrouwen. Ik
geloof echter, dot hij indertijd zonder succes
om de hand von uw moeder gevraagd heeft. Die
liefde moet hij niet vergeten hebben, want hij
is nooit getrouwd."
„Tachtig millioen I" prevelde Jack, niet in
staat zich een begrip van die som te vormen.
Bijna vijf millicen per jaarvierhonderddui
zend per maand dertienduizend per dag.
Die cijfers hadden een overtuigenden klonl?
De kleur kwam op Jock's wongen terug en een
heerlijke warmte sloeg om zijn hart. Het kostte
hem niet veel moeite in zijn goed geluk te gc-
looven, omdat hij het zich reeds in zijn ver
beelding voorgesteld hod. Zijn eerste gedachte
was voor Kate. „Nu kan ik alles voor haar
koopen I"
Een klein oogenblik kon hij geen woorden
vinden. Delamare, die zijn oogen droomerig zag
worden, glimlachte weer. „U geeft het al uit,
zie ik I"
Jock kreeg een kleur cn keerde naar de aardo
terug. „Vertel me er als het u blieft alles van!"
„Ik zal u vertellen wat ik v/eet. Zoools ik
reeds zeide, het volle vertrouwen van Mr. Gyde
had ik nietdat had niemand. In werkelijkheid
kende ik hem maar oppervlakkig Hij was een
goede cliënt van de bonk, maar hij deed alles
op zijn eigen bijzondere manier. Hij huurde een
grooten kelder van ons en liet de sloten onder
zijn eigen toezicht veranderen. Ik geloof, dat hij
daar het grootste gedeelte van zijn bezittingen
en effecten bewaarde. Maar hij kon ook andére
kelders gehad hebben.
„Een jaar of vijf geleden kwam hij mij zeg
gen, dat hij een kleine safe in onze kelders wil
de huren, zooals wij dat voor tien dollar per
jaar doen. Hij drong z<5ó aan op geheimhou
ding, dat wij hom /toestonden die onder een ge-
fingeerden naam te huren. Een ander bestuurs
lid en ik werden in het geheim genomen. Mr.
Gyde gaf mij een duplicaatsleutel met dc in
structie de safe tc openen, als er ooit een dag
voorbij ging, zonder dat ik van hem hoorde. Ik
geloof, dot hij zelf naar de safe kwam kijken
om te zien of ik er niet aan gev/eest was, maai
zijn eigenaardigheden waren zóó bekend, dat
niemand dit hem kwalijk nam.
„Van af dat oogenblik is hij dagelijks hier
geweest of heeft hij mij of mijn secretaris op
gebeld. In den beginne heb ik me dikwijls afge
vraagd, woarom hij zoo iets deed, maar na ver
loop van tijd werd het zuiver een vorm en ein
delijk vergat ik hoe de gewoonte begonnc-n was.
,Toen, ik nu eergisteren van zijn dood hoorde
was alle herinnering aan do kleine safe bij mij
verdwenen. Mijn secretaris deed er mij weer aan
denken, door te zeggen, dat het dagelijksch gc-
bel nu uit was.
,Ik zocht den sleutel op cn maakte dc safo
open. De papieren waren er, de safe zelf ge
zegeld, zoodat zij er niet uit gehaald konden
worden zonder het lak te breken. Echt iets
vdor Mr. Gyde.
,Dc inhoud bestond uit zijn testament, gede
tailleerde aanwijzingen, waar ik u vinden en hoe
ik u identificeeren kkon, en verscheidene sleu
tels, die ik u moest ter hand stellen. Hier zijn
ze. En hier is het testament, een model van
kortheid en duidelijkheid, zooals u zien zult."
Jack las„Ik Silos Gyde, in het volle bezit
van mijn geestvermogens, vermaak bij dezen
alles, wat ik bij mijn dood bezit, oan John Far
row Norman, zoon van John Goadby Norman
en Phoeba Fnrrow, cn benoem genoemden
John Farrow Norman cn Walter Delamare,
president van de National New 7ork Bank, tot
executeurs testamentairs.
„Mijn instructies verzekeren," ging Mr. De
lamare voort. ,dat de getiu'gen bij het testa
ment tweo klerken waren, indertijd bij Mr. Gyde
in betrekking. U ziet, dat hij niets vergeten
heeft..
„Wat die sleutels betreft, zij zijn voor de
verschillende deuren en Mr. Gydc's opparte-
menten van het hotel Modagasor. Mijn instruc
ties luiden, dnt ik ze oon niemand anders dan
u ter hand mag stellen, cn de uwe dat u onmid
dellijk alleen naar dc appartementen moet goan.
Altijd geheimzinnig, zooals u ziet. Tusschen
twee haakjes, Mr. Gydo was de ecnige eige
naar van het hotel Madagascar, cn dus is het
nu van u."
„Ik zal zeker wei advocaten moeten raad
plegen," zeide Jack.
Mr. Gyde had geen persoonlijke advocaten.
Hij log altijd in ccn proces, maar voor ieder
geval norn hij een onderen odvocaat. Blijkbaar
heeft hij deze regelingen op zijn eigen initiatief
gemookt. Ik vermoed, dnt u cn ik zijn bezittin
gen moeten opsporen. Ik zal mijn advocaat het
testament loten deponeeren. En ik geloof, dot
het hei beste zijn zal, dot u ook een advocaat
in den arm neemt. Hebt u er een op het oog?"
Jack knikte van neen.
„Goed, dan zal ik u een briefje medegeven
voor een vriend van me, voor wiens eerlijkheid
en bekwaamheid ik insto. Hij heet Hugh Brome.
Hij is nog jong net als u en deze zaak zal hem
goed te stade komen, dot wil zeggen, als u geen
bezwaar hebt tegen zijn jeugd I"
„Heelemaal niet!" zeide Jack.^
Mr. Delamare schreef een briefje en gaf hem
dat. „Ga zelf eerst kijken hoc u hem vindt
vóór u uw belangen oon hem toevertrouwt.
Valt hij in uw smaak, dan kunnen we later
hier met ons drieën praten.'
f
t(Wordt vervolgd.)
