AMERSFOÜRTSCH DAGBLAD
CIIR9Ë1
Fa. R. VAN DEN BURG
WILLEM GROENHUIZEN
1BACH PIANO'S
EN VLEUGELS
ABONNEMENTSPRIJS 3 """f™ ;;or Aner>
„DE EEMLANDER"
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
<j Mode-Magazijn
i
KmderkBeedmg
A. VAM DE WEG - LANGESTRAAT 23
Automobielen.
uezfi Enropaesche Anto
is verkrijgbaar legen
j den prijs van de goed
koopste Amerikaansche
wagen. Ook op linnr-
kcop condities.
-/raagt demonstratie en prijzen bij
Eaiw MitERMB. ,B'
LOUIS KLEIN
BERG-
HOTEL
1 PARUIEN, RcCEPIIES en D1HERS
A r
vereenigde staten.
MANTELS
Langestraat 43 - Telefoon 852
POLSHORLOGES voor Dames en Hoeren
BINNENLAND.
SPORTNIEUWS
UIT DEN OMTREK.
23e Jaargang No. 94
loort 210, idem lianco
per pos2 f 3.per week (met gratis verzeker ng
legen ongelukken) f 0.175, alzonderlijke nummers
1
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A.
POSTREKENING N\ 47910. TEL INT. 813.
Zaterdag 18 October 1924
PRIIS DER ADYERTENTIEN met inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel racer O 25, dienstaanb'e-
dingcn en Licldadigheids-advc» tentiën voor de helft
der prijs- Voor handel en bedrijf bestaan zeer
vooideclige bepalingen voor het adverlceien. bene
circulaire, bevattende de vooi waarden wordt op
aanvraag toegezonden.
HET PACT VAN LONDEN.
DE DAWESLEENING.
De Engelsche bclongstelling.
Berlijn, 17 Oct. (N. T. A. Draadloos.) Dc
Duitsche leening is op de Londenschc markt
naar schatting 10 maal overteekend. Dit succes
is volgens de Times het grootste leeningssucccs
sinds de Transvaalleening.
DUITSCHLAND.
DE KWESTIE VAN DE UITBREIDING DER
REGEERING.
De eeuwige ondcrhendelingen.
B e r 1 ij n, 17 Oct. (W. B.) De zitting van
't rijkskabinet, die op hedenochtend wns be
paald, werd tot des middags uitgesteld. In
den loop van den ochtend hadden alleen voor
bereidende besprekingen van den rijkskanse
lier met enkele vooraanstaande leden van het
centrum en de Duitsche Volkspartij plaats.
Ook met den rijkspresident had dr. Marx een
onderhoud.
DE OPHEFFING DER „DEVISEN"-WETTEN.
B e r 1 ij n, 17 Oct. (W. B.) Het ontwerp be
treffende de opheffing van de rrDevisen"-wetter
is bij het rijkskabinet ingediend. Men rekent er
op, dat de verordening hieromtrent reeds over
enkele dagen van kracht zal worden.
AMERIKAANSCHE CREDIETEN
VOOR DEN MIJNBOUW VAN HET
ROERGEBIED.
Berlijn, 17 Oct. (N. T. A. Draadloos)
De mijnbouw in het Rorgebied, die onlangs in
Amerika een crediet van 5 millioen dollar ont
ving, heeft thans door bemiddeling van een
New-Yorksch bankiershuis dpnieifw een cre
diet van 2Yi millioen dollar ontvangen.
BREMEN TEGEN DE PROTECTIONISTISCHE
MAATREGELEN.
Bremen, 17 Oct. (W. B.( De Bremen-
sche burgerschap heeft na een uitvoerige ge-
dachtenwisseling met 69 tegen 40 stemmen
een sociaal-democratische motie aangenomen
van wontrouwen tegen den Senaat, omdat deze
het ontwerp-bcschermende rechten had good-
gekeurd.
DE TOCHT VAN DE Z. R. III.
De commandant van het luchtschip
over dc internationale samenwer
king.
De commandant van de Z. R. IE, Eckener,
heeft den rijksprosident een telegram doen toe
komen, waarin hij de hoop uitspreekt, dat de
succesrijke overtocht van de Zeppelin de vreed
zame samenwerking der beschaafde volkeren
zal bevorderen.
DE KOSTEN VAN 'T LEVENSONDERHOUD.
Beriijn, 17 Oct. (W_ B). He>t rijksindex
cijfer voor de kosten van het levensonderhoud
bedroeg op 16 Oct 1.7 procent meer dan dc
vorige week. De ooTzaek hiervan is vooral de
verhooging der leverusmiddelenprijzen,
DE MOORD OP ERZBERGER.
Schulz wordt over de grens
gezet.
Boedapest, 17 Oct. (W. B.) De „Obër-
stadthauptmann" heelt besloten, dot Schuiz-
Foerster niet n3ar het tuchthuis zal worden
overgebracht, maor morgen door de crimi-
neele politie naar de grens zal worden ge
voerd en daar aan zijn lot zal worden overge
laten.
BELGIE.
HEN NOODLOTTIGE MIJNSTORT1NG.
Brussel, 17 Oct. (V. D.) Bij een mijn-
storting in de mijnen van Flémi zijn 15 arbei
ders door het vallende gesteente bedelven. Tot
dusver zijn reeds 2 lijken geborgen
FRANKRIJK-
UIT DEN MINISTERRAAD.
P a r ij s, 17 Oct. (B. T. A.) De minister
raad hechtte zijn goedkeuring aan het wets
ontwerp betreffende de herziening van d'e sol
dij der militairen en stelde de voorwaarden
vast van het desbetreffend onderzoek. Hij keur
de voorts de voorstellen tot beperking van
het aantal ambtenaren en tot wijziging van de
werktijden goed Clémentel gaf een uiteenzet
ting van het salarisontwerp.
DE FRANSCHE OORLOGSBEGROOT1NG.
P a r ij s, 17 Oct. (Havas.) Bij dc behande
ling van de oorlogsbegrooting in de commissie
van financiën van de Kamer heeft Herriot mee
gedeeld, dat de Fransche troepen in Syrië op
1 Januari tot 14.100 man zullen zijn vermin
derd. Hoewel het is Syrië rustig is, acht Her
riot een verdere vermindering voorloopig on
mogelijk, daar nog lal van vraagstukken de,
aandacht der regeering vorderen. Met deze
verlaging blijft Frankrijk echter binnen de be
palingen van het mandaat. In Marokko is de
toestand heel anders. De gebeurtenissen in
Spaansch Marokko manen tot voorzichtigheid
in de Frarvsche zone. Het zou onvoorzichtig
zijn het tegenwoordig effectief aldaar, dat
64.500 man bedraagt, o.w. 20.000 Franschen,
te verlagen, zoolang de onrust voortduurt.
In antwoord op een vraag inzake de leger-
hervorming en den mi'itairen dienstijd gaf ge
neraal Noliet te kennen, dat hij zich een dienst
tijd van één jaar ten doel stelde, maar dat deze
hervorming niet tot stand kan komen binnen
het kader van de tegenwoordige lcgerorgani-
saie. Men moet de regeering tijd loten eerst de
territoriale organisatie, de mobilisatie en de
instructiebataljons, waarin de lichtingen moeten
worden opgenomen, uit tes werken.
INTERNATIONALE SPOORWEGUNIE.
P a r ij s, 17 Oct. (B. T. A.) Het uitvoerend
comité der Internationale Spoorwcgunic heeft
zijn jaarvergadering gehouden, waaraan do
meeste groote spoorwegmaatschappijen deel
nomen, o.a. vertegenwoordigers van de nieuwe
Duitsche maatschappij en die der Unie van
Sovjetrepublieken. Besloten werd o.m. tot in
stelling van een centraal bureau voor de com
pensaties, dat op T Januari 1925 te Brussel zol
werden geopend, tot helwelk alle spoorwegbe-
sturen zich kunnen richten in verband met het
compensceren hunner rekeningen.
DE GRAAN- EN MEELVOORZIENING.
De ministerraad besloot gisteren, zooals wij
reeds meldden, tot de instelling van een open
baar bureau voor de voorziening van Frankrijk
met broodgraan en meel. In het bureau zul
len zitting hebben vertegenwoordigers van het
parlement, van de verschillende betrokken mi
nisteries, von graanimportcurs en verbouwers,
van meelfabrikanten, bakkers en verbruikers.
Het bureau zal de middelen bestudeeren ter
verzekering van de voorziening des lands en
desbetreffende wetsontwerpen voorbereiden.
ENGELAND.
NA DEN VAL VAN
T KABINET-MACDONALD.
De verkiezingsactie.
Londen, 13 Oct. (R.) In zijn verkiezings
manifest zegt Macdonald, dat de nederlaag der
regeering het begin was van een gemeenschap
pelijk beraamd plan. om een eind te maken aan
het nrbeidersbestuur. Als de verkiezingen een
maand later waren gesteld, zou dit voor den
handel oneindig veel schadeliiker zijn geweest
en het langer duren der onzekerheid zou voor
iedereen veel ongemak en verlies hebben be-
teekend. Het afdoen der buitenlandsche staats
zaken zou er eveneens buitengewoon door zijn
bemoeilijkt.
CANADA EN WEMBLEY
Blijkens een draadloos N. T. A.-bericht wordt
uit Montreal geme!<\ dat de Conadeesche re
geering haar inzending op dc tentoonstelling
te Wembley het volgende jaar zei cor.tinuee-
ren.
IERLAND.
DE IERSCHE GRENSKWESTIE.
Dublin, 17 Oc. (RDc Senaat van den
Vrijstaat heeft een motie aangenomen ten gun-
se van een regeling van het grensvraogsuk door
overleg met de regeering van Ulster.
ITALIË.
DE BEËEDIGING DER FASCISTISCHE
MILITIE.
Naar uit Rome gemeld wordt, zal de plech-
tige aflegging van den eed aan den Koning
door de fascistische militie 28 October a.s.
te Rome en Milaan plaats hebben.
VOLKSBROOD EN LUXEBROOD.
Rome, T7 Oct. (V. D) Het kabinet heeft,
na de hooge kosten van het levensonderhoud
besproken te hebben, besloten den export vun
mais te beperken en twee soorten brood te
doen bakken. De cene soort zal „volksbrood"
de ar.dere „luxebrood" hcetcn.
POLEN.
OPROER IN OEN GEVANGENIS TE
I.EMBERG.
Een Wolff-bericht uit Lemberg meldt, dat in
de strafgevangenis aldaar oproer is uitgebro
ken. Het personeel greep naar de wapens, vele
gevangenen zijn gewond.
BULGARIJE.
BOTSINGEN MET COMMUNISTEN.
Londen, 17 Oct. (V. D.) Naar uit Bel
grado gemeld wordt hebben in Zuid-Bulgarije
hevige botsingen plaats gehad tusschen com
munistische benden en regeeringstroepen. Na
dere bizonderheden ontbreken nog.
RUSLAND.
DE OPSTANDELINGEN IN GEORGIË.
Londen, 18 Oct. (N. T. A. Draadloos).
De Parijsche editie van de Chicago Tribune
meldt, dat volgens berichten uit Constantinopel
de opstandelingen in Georgië een aantal petro-
leum-raffinoderijen in Bakoe in de lucht hebben
doen vliegen en op verschillende plaatsen de
pijpleiding van Bakoe naar Batoem hebben ver
nield.
HET EILAND WRANGEL.
De Amerikaanschc kolonie weg
gevoerd door een Russisch
transportschip.
Nw York, 17 Oct. (R.) Vpigens berichten
uit Siberië heeft een gewapend Russisch trans
portschip de Amerikaansche kolonie van het
eiland Wrange! weggevoerd. Stefanson ver
klaart, dat hij de kolonie het vorig jaar ten be
hoeve van de Ver. Staten gesticht had.
Men verwacht hier, dat de Amerikaanschc re
geering zich met de vraag, aan wien het eiland
toebehoort, niet zal bemoeien.
EGYPTE.
IN AFWACHTING VAN ZAGLOEL PASJAS
TERUGKEER.
Cairo-, 17 Oct (R.) Hier worden uitge
breide toebereidselen getroffen om Zogloel bij
zijn terugkeer feestelijk te ontvangen.
ARABIE.
DE ACTIE DER WAHABIETEN.
Cairo, 17 Oct (R) De voorzitter van den
raad van notabelen te Djeddah doet een beroep
op alle moslims om voor het herstel van d:n
vrede in Hedjaz op te komen.
Zie onze afdeeling
brengen wij een schitterende
sorteering, voor eiken leeftijd j
voor eiken stand, voer ieders fe
j Langestraat 36beurs
MEDICINALE LEVERTRAAN, LEVcRl RAAN EMULSIE
VOOR ZWAKKE EN KLIERACHTIGE KINDEREN
Het ideaal van
ieder muziek
liefhebber,
jü
Pianohandel
Catalogus op aanvrage.
Iele'. 1924.
HPtïsr
BIPBraEÏ£33£2S52SSESE3^a0Sa«iLï
BLÜTHNER
PERZINA
FEURICH
f KLEIN ADAM j
PIANOHANDEL I
Utrechtsche straat 44
I (3S2SSEH
RUIME
ZALEN
GESCHIKT VOOR
T ~T "T" ~T~ ~T" T" T" T" T" A. TT "V "V
flHIN A.
DE BURGEROORLOG.
De strijd om Sjonhaikwan.
Volgens een in een vorige editie door ons
opgenomen telegram van Reuter veroverde
Tsang Tso Lin de stad Sjonhaikwan. Thans
meldt Reuter d.d 17 October uit Peking dut
volgens een officieel communiqué de hevige
strijd om Sjanhaikwan voortduurt. De troepen
van Tsang Tso Lin trachten deze stad in te
nemen, maar lot dusver zonder succes.
Schending der neutraliteit door
Frankrijk cn Japon
B e r 1 ij n 17 Oct. (N. T. A. Draadloos).
De correspondent van de Times te Pe
king meldt, dot elk schip, hetwelk Marseille
verlaat, voor Tsang Tso Lin oorlogsmateriaal
aanvoert met toestemming der Fransche cn Ju-
pansche regeerinsr, ofschoon deze zich onzijdig
hebben verklaard.
DE SHENANDOAH.
Londen, 13 Oct. (N. T. A. Droadloos).
Uit New-York wordt gemeld, dat het luchtschip
Shenandoah op zijn vlucht van 7000 mijlen
langs de kust van den Stillen Oceaan herhaalde
lijk heeft te kampen met hevige stormen, die
zelfs een snelheid bereikten van 80 mijlen, voor
al ten Zuiden van San Francisco.
VLIEGTUIGONGEVALLEN.
Londen, 18 Oct. (N T. A. Draadloos).
Uit San Diego in.Californië wordt gemeld, dat
2 marine-vliegtuigen met elkaar in botsing kwa
men, waardoor 2 personen werden gedood. Een
derde bereikte door het gebruiken van een
parachute ongedeerd den grond.
Te Glendale in Calif ornië kwam een vlieg
tuig in aanraking met een electrische kabel,
waardoor toestel en avioteur verbrandden.
Japonnen
ZEER GROOTE Jumpers
SORTEERWG Xesffn
mm i rn i Handschoenen
WOLLEN Kousen
J Sjaals
Prijzen Coulant, als steeds
„L'HIRONDELLE" 16118 Langestr.
Juwelier
Uitgebreide keuze
in Goud, Züver en Nikkel.
Tweede Kamer.
Bij den aanvang der vergadering vraagt de
heer W ij p k o o p (c.-p.) verlof tot interpellee-
icn over dc aangekondigde maatregelen dei
Indische regeering tot bestrijding van de be
weging onder de Indische arbeiders en Moo-
ren.
Bij voortzetting der algemeene besprekingen
over het tarief-ontwerp, betoogt de heei
Snoeck Henkcmans, (c.-h.) dat van pro
tectionisme weinig sprake kon zijn, al kunnen
voor sommige fabrikanten uit dc verhoogde
rechten gunstiger voorwaarden voortgroeicn.
Een invoerrecht alleen op producten, die hier
te lande niet worden vervaardigd, is onmoge
lijk.
Het verhoogde tarief is slechts bedoeld als
een fiscale maatregel en technische verbetering
Spr. hoopt echter dat de verhoogde opbrengst
zal worden aangewend tot versterking der be
zuiniging dat met name de ambtenaars-sala
rissen zullen worden gehandhaafd.
De heer Van den Heuvel, (r.-k.) verde
digt het ontwerp. Als eenige protectie plaats
heeft, is dit een nevenverschijnsel, doch geen
doel van het ontwerp. Van verhooging van di
recte belastingen kan geen sprake zijn, daarom
moet men het wel zoeken in de indirecte. Vooi
vijandige tegenmaatregelen van het buitenland
is spr. niet bevreesd. Wei heeft het buitenland
dikwijls maatregoien op ons gericht, zooals
Spanje en Zweden
Mevr. Bakker Nort (v.-d.) verheft als
huisvrouw haar stem tegen het ontwerp, daar
zij meent, dat de meest simpele levensbehoef
ten duur zullen worden
De heer Hermans (s.-d.) gelooft, dat het
verhoogde tarief niet zal worden betaald door
de binnenlandsche consumenten, maor door de
buitenlandsche fabrikanten.
De heer Fleskens (r.-k.) brengt hulda aan
het beleid von minister Colijn cn juicht het
ontwerp toe, dat er toe zal medewerken onze
industrie op volle capaciteit te brengen. Spre
ker hoopt dat de minister van Arbeid binnen
kort met nadere voorstellen zal komen ter be
scherming van onze industrie.
De vergadering wordt hierop verdaagd tot
Dinsdag te 1 uur.
Berichten.
CHR. VERZ: VAN ZENUWLIJDERS
Algemeene vergadering tc Am
sterdam.
Donderdag werd te Amsterdam onder presidium
von prof. dr. Hugo Visscher, de 24e nlgcmeeno
vergadering gehouden van de Verccniging tot
Christ, verzorging van Zenuwlijders in Neder
land.
In zijn openingswoord releveerde de voorzit
ter het droevig verlies dat de verccniging leed
doordot de directeur van haar sanatorium to
Zeist, dr. D. Schermers, wégens ernstige onge
steldheid, ontslog móest nemen. Hij was voor
de verccniging een kundig man en bij de pa
tiënten zeer bemind. Spr. sprak namens perso-
nebl cn verccniging een wóórd van donk voor
al zijn arbeid.
Mét een enkel woord verwelkomde de voor*
zitter den nieuwen directeur, dr. O. Scheffer,
le gcnceshcor-directeur von Veldwijk te Ermc-
lo. Zuster dr. Klomp ontving een eeresoluüt
voor hAor werk.
Hierna kwam het jaarverslag Van den secre
taris, dr. A. v. Andel uit Hilversum, aan de or
de.
Douruit blijkt dot de beer G. J. E. du Mnr-
chie von Voorthuijscn, na 18 joor de verccni
ging te hebben gediend, als bestuurslid ontslog
heeft genomen. De vcreeniging stelde voor haar
personeel een pensioenfonds in. 7 zusters haal
den het einddiploma. Het sanatorium was regel
matig bezet.
Het aftredende bestuurslid ds. A. v. Andel
(Hilversum) werd herkozen en gékozen dc heer
J. Verkerk te Gouda.
Ann H. M. dc Koningin-Moeder, bescherm
vrouwe der verccniging, werd een schrijven ge
zonden.
14 Maart 1925 zal de vcreeniging. hoor zilve
ren jubileum vieren.
In dc middagvergadering hield dr. Th. Mei-
ncma von Ermelo een voordracht over „reli-
gicuse hallucinaties".
Spreker legde er nadruk op dat we bij hal
lucinaties eigenlijk tc doen hebben met een on
bewuste objectiveering ven den eigen gcvoels-
cn gedachten-inhoud von den hallucinant.
Hierdoor is het te verklaren, dot die hallu
cinaties in den régel zulk een cnormen invloed
en macht hebben over het gchcele ziclelevcn
van den lijder. Waar nu bet religieuse element
zulk een belangrijken factor vormt in ons, ge
moedsleven, kon bet nic( verwonderen, dot bij
allerlei zielsziéktcn ook dc hallucinaties zich
noor hun inhoud bewegen op godsdienstig ter
rein. Met enkele voorbeelden werd dit nader
geïllustreerd.
Van meer algemeen belang dan die religieuse
hallucinaties bij. nport-kronkzinnigen zijn echter
de religieuse visioenen zoools ons die worden
meegedeeld von normale personen, olthons von
personen, die zich niet duidelijk als geestes
ziek ojjenbnorden. Van personen bijv. die in
ccn reuk van bijzondere heiligheid stonden,
wier visioenen door hun tijdgenooten als godde
lijke openboringen werden aanvoord; cn von wie
sommigen zelfs in het wereldgebeuren een
meer of minder belangrijke rol hébben ge
speeld. Dc visioenen dus van Mahomed, van
Jeanne d'Arc, von Froncïscus van Assisi, van
Swcdcnborg en van vele onderen.
Zeer in het kort want meer bchooreode
tot de competentie von den theoloog werd
nog besproken dc waordeering van deze ex
tatische verschijnselen, waarbij dc Katholieke
en de Protestontsche, meer speciaal de Gere
formeerde opvatting, tegenoyer elkaar werden
gesteld, en het verschil tusschen wore en vol-
sche mystiek wordt belicht.
Dc voorzitter dankte den referent voor zijn
inleressontc beschouwingen en sloot na enkele
plichtplegingen dc vergadering op gebruikelijke
wijze.
VOETBAL.
H. V. C.Spartaan.
Morgenmiddag krijgen de H. V. C.'ers bezoek
van Spartaan, welke club momenteel op de
zevende plaats staat. En aangezien onze stad-
genootcn op het ranglijstje no. 3 staan, zou men
allicht mogen concludeeren, dat H. V. C. het
sterkst'zal zijn. Maar de geschiedenis leert, dat
het ranglijstje volstrekt geen waarborgen biedt
voor juiste voorstellingen, en wij durven dan
ook maar niet zoo, zonder meer, op een H. V.
C*-overwinning rekenen. Wel gelooven wij, dat
de puntjes in Amersfoort kunnen blijven en wij
vertrouwen ook wel, dat onze stadgenooten
daarvoor hun beste krachten zullen geven. Doen
ze dat, dan zal de uitslag o i. niet twijfelachtig
zijn.
ATHLETIEK.
Aan den te dezer stede gehouden athletiek-
cursus werd door 27 heeren deelgenomen, waar
van er 11 den leiders-cursus volgden. Hiervan
waren er 3 klaar om examen te doen voor het
N. A. U. examen, maar dit aantal was te gering
'om de technische commissie der N. A. U. hier
te krijgen om het examen af te nemen. De
Amersf. Bond voor Lichamelijke opvoeding heeft
nu zelf een examen afgenomen, waaraan vijf
heeren konden deelnemen. Deze vijf zijn allen
geslaagd, nl.: H. v. d. Vlugt, An. Becker, K.
Bëcker, J. J. Bouvé en H. Vial. Deze heeren ont
vangen nu het athletiek-lciders diploma van den
A B v. L. 0.
SCHAAK VEREEN ICING „AMERSFOORT".
Donderdag zal Mr. G. C. Oskam uit Rotterdam
voor de leden van de schaakvereeniging „Amers-
fcor" simultaan spelen.
GEMEENTERAAD VAN UTRECHT.
Gistermiddag bij de voortzetting der raads
vergadering, kwam in behandeling een aanvrogo
van het kerkbestuur der R.-K. Parochie van
St. Joseph om gelden uit de gemeentekas vqor
de stichting van een bijzondere lagere school
