TAFELZILVER WILLEM GROENHUIZEN Wollen Dames-Vesten IMTSPRIIS p5 :°or Amtts- DE EEMLANDER" EERSTE BLAD. Breng ons, o, Kerstnacht. Wanneer is het Kerstmis? N.V. MIDDENSTANDS CREDIETBANK Rentevergoeding voor Deposito's var, 3j2 5rb Ducanola-Piano's, Feurich, Lipp. Auto-Piano's, Perzina, Klein en Adam. Mode-Magazijn? Heden J Langestraat 36Ti wederom een keuze ontvangen. Prijzen vanaf f 3. rijke 8 Bericht. tegen uiterst billijke prijzen DAMES-MODE-MAGAZIJN ,,L' HIRONOELLE" FEUILLETON. Het Millioeiien - Testament. 23e Jaargang No. 151 loort 1 2 10, idem lianco per post 3.per weck (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17* afzonderlijke nummers 1 Cj05. AMERSFÖGRTSCH J) DIRECTEUR-UITGEVER; J. VALKHOFF. ARNHEMSCHER|êoRTWAL 2 A. POSTREKENING N°. <7010. TEL. INT 513. Woensdag 24 December 1924 pms om Mtnaifl r, wst. 'f. bewijsnummer, elke regel meer 0 25, dienst.nnb c- duigcn cn Licidadigheids-adve.tentién voor de helft der prijs. Voor handel cn bedrijf bestaan zcci vootdccligc bepalinccn voor het advenecicn. hone ciiculaire, bevattende de voorwaar Jen. wordt ep aanvraag toegezonden. 4 Het eerstvolgend nummer verschijnt Zaterdag 27 December a.s, Breng ons, o, Kerstnacht, waarnaar wij smachten Geef ons de Liefde, waarop wij wachten. Geef ons de reine on hooge gedachten. Geel ons de hooriijkc Goddelijke krachten Voor hoogen strijd Breng dc vergeving aan hen die haten, Trocsi aan de eenzamen, di - verlate n Ver ven de Liefde in duister 'zaten. Geef, ook de kiocnt, nan ciie slil-geluten Zich zelf bestrijdt Breng ons, o, Keistnocht, wat wij verlangen, Spreek ons van L:efdc in Uw gezangen. Sterk Kier de zwakken en levênS-bangen, Wil met Uw reinheid ons hart omvangen. Voor d' eeuwigheid. Dcc. '21. WILLEM BRANDT. (Nadruk verboden). Het ijs moeilijk, en toch is het ook soms weer heel gemakkelijk een juiste tijdsbepaling omtrent Kerstmis tè geven. Men brengt dit innigste en heuglijkste feest verband met een geschiedkundige gebeurtenis en met een astronomisch-ge- ge\en. Men viert als Christen de geboorte van Christus en als na-Lu urm ens'c-h den zonnestilstand. Maar op welk' oogenbük van den kalender is Christus geboren en op welk oogenblik van den kalender heeft de zon ha'&r laagste punt bereikt? Als men ten opzichte van deze beide -vragen' volstrekt nauwkeurig wil zijn, \iert men Kc-rstipis allicht te vroeg of te laat. Maar is Kerstmis aan een historische ge beurtenis of aan eén sterrekundig gegeven verbonden? Is het niet eer de Keisfge- dac'h'te, die Kerstmis maakt? Of liever: het Kerstgevoel, ée Kerststemming; dé olge- meene gesteldheid onder de menschen. die, naar het treffende woord van Dickens, bij Kerstmis denken aan een gelukkigen, ver- gevenden, liefderijken, aangenamen tijd; den eenigen tijd in den langen jaarkalender, waarop mannen en vrouwen a's bij onder linge overeenkomst hum gesleten harten vrijelijk openen, en denken aan lieden be neden hen als aan werkelijke medereizigers naar het graf, en niet als aan een ander ras van schepselen, clat naar een ander eind doel reist. Door deze Kerststemming bevangen, vra gen wij niet, of nu wel juist op den 25sten December de geboorte van Christus of de zonnestilstand vallen. Laat de kalender zich vergissen, het menschelijk hart ver gist zich niet. Het viert Kerstmis ook zon der geschiedkundige zekerheid of sterre- k-undige berekening. Niettemin blijft ook voor hen, die Kerst mis vieren om de goede gedachten on ge voelens, die dit feest meebrengt, dc vraag bestaan, wanneer het eigenlijk Kerstmis is. Telken jare bederven nog niaar al te veel menschen hun Kerstvreugde met deze splinlerige vraag. Pr zijn er, dié er over klagen, dat Kerst mis tjo lang reeds ge'eden is. Eens, aan het begin onzer jaartelling, moet Hij heb ben geleefd, die men huldigt als den Stich ter ven het feest. Toen ruisohle het „Eerc zij God, en vrede op aarde, in menschen welbehagen" van den. hemel; loen zont?en de engelen cn brachten cje koningen hua geschenken agn hei kin-J in den, stel. Tcèn bezaten dc mensehen gelpof. en de. oude Simeon, rechtschapen en vroom de ver troosting van Israël verbeidend, nam het kind in zijn armen en prees God in een lofzang. Maar dit is thans, leng voorbij.' Hoe an ders is alles nul Waar zijn de rechtscha penen gebleven cn hoe is het. gesteld mei het geloof? De herders hebben hun een voud verloten en Koningen verootmoedi gen zich niet meer in een stal- Donker is de wereld en verdorven de menschhèid, én wanneer zij, die zoo spieken, op den Kerst dag de oude varhalen herlezen', is het met. sjvrok in het har; over het. afvallige heden. Kerstmis ligt voor -hen in een verleden, dat onherroepelijk is. En al dc Kerst drukte en al de Korst vreugde'is hun slechts schijn. Tegenover hen staan die anderen, die de Kerstvreugde naar de toekomst verplaat sen. Ook zij hebben niets dan geringschat ting voor wat zij noemen het Klatergoud van clen Kerstboom. De kaarsjes en siera- di.ën en die zoetelijke rose vloeitjes in de winkel-uitstalling dienen, naar zij zeggen, nergens anders toe dan om de werkelijke harteloosheid der menschelijke samen leving te verbloemen. Bijkans tweeduizend jaar is het geleden, dat Christus zijn blijde boodschap van liefde en broederschap bracht cn nog steeds gedragen zijn zooge naamde volgers zich even meedoogenloos onder elkaar. Maar eens, in de toekomst, waarnaar deze menschen verlangen en waarvoor zij strijden, zal het Kerst-ideaal van vrede op aarde en in menschen welbehagen zich ver wezenlijken; dan zal een kameraadschap pelijke wereld zich hebben, gevormd, waarin do tegenstellingen zijn opgeheven en ieder zich kan ontplooien naar eigen aard. Dan zal dat heerlijke tijdperk aanbreken, waar van de oude profeten hebben gezongen, toen zij gewaagden ven den wolf, die met het lam graast en van de speren, die tot sikkelen, de zwaarden, dia tot ploegscharen zullen zijn omgesmeed. Maar nu?! Is dit Kerstmis, aldus smalen zij, nu men middelen beraamt tot een nieu wen oorlog, gruwelijker nog den de \orige? Is dit Kerstmis, nu malaise cn.werkloosheid zoove'en uitsluiten van den d'sch, dien de Schepper voor al zijn kinderen heeft aan gericht? Is dit Kerstmis, deze tijd van mis daad en leiigèn en schijn? Zooals die- anderen Kerstmis naar het verleden verplaatsen, verplaatsen dezen Kerstmis naar de toekomst. Naar mijn stellige overtuiging, hebben beide partijen ongelijk. Op de vraag: Wanneer is het Kerstmis?, antwoord ik zonder voorbehoud: Nul I Heden is het Kerstmis, \oor u en voor mij. Heden, op dezen eigensten dag. Wan neer zcu het anders zijn, dan nu door een on nas peur lij ken, wonderbearlijken drang al onze harten weer tot elkaar neigen, al onze blikken gemeenschappelijk zich verheffen naar het licht, dat uit de duisternis is op gestegen, opstijgt en opstijgen zal, altijd en altijd weer, zoo.lang een noodwendige lots bestemming de mensohelijkc ziel en de menschelijke maatschappij heeft voorbe schikt tot het eeuwige worstelperk tusschen goed en kwaad. Heden is het Kerstmis, nu wij aan dat sprookjesachtig verleden lerugdenken en ons laven aan toekomstvisioenen. Heden, nu wederzij dsche innigheid en onderlinge verknochtheid ens tot elkaar brengen in een stemming van godsvrede, nu wij teza men voor de- zoöveelste, maar nooit voor ce eerste en ook nooit voor dc laatste maal hei wonder beleven, dat hei hemelsche met heU aardsche cn het aardsche met hei hemelsche ineenvloei. Het wondere tijdstip, waarop licht en duister elkaar omhelzen in die feestelijke schemering ven liet jaar. Hoort kinderstemmetjes zingen en dennetakjes knetteren; de geur van bran dend1 hars mengt zich met den geur van gebak en gebraad. Tranen blinken in ver teederde oogen en handen leggen zich zégenend cp handen. Dit is geen nagalm uit hei verleden, geen toekomstvisioen ook. Dit is rechtstreekse!-!?, waarneembare wer kelijkheid; dit is' de realiteit van het oojcn- bllk. Heden is het Kerstmis; laat ohs'de \rucht plukken van dit heilig uur, voordat het weer in den nevel der tijden verdwijnt. H. G. CANNEGIETER. RECLAMES. Prijs 1—3 ogels 3105. elke regel meer .f 1 Voor Amersfoort an Omstreken Langegracht No. 4 - Telefoon 304 AMERSFOORT. CREOIETEN INCASSO'S DEPOSITO'S LIPS SAFE-LOKETTEN Lanoestraai 43 -.Woon 852 Uitgebreide rollerbibliolheek. Wij zenden gaarne catalogi er. prijslijsten. Pianohanden KLEiN, UtreGhtscheslr,44 H STADSNIEUWS. Zij, die zich met ingang van 1 Januari a.s. AbonnecrcD op hat AlfiERSFOORTSCH DAGBLAD, oiUvanyen de tot dion datum verschijuendQ nummers gratis. LEZING VAN MliVR. HENR. ROLAND HOLST. Voor dc al'd. Amersfoort van B. K. S. P. Moandugnvönd sprak mevr. Roland Holst in j Amsvöid? óver Dc weg- naar hei Commu Juwelier Seze v/eek voortzetting der Groot© van aiie voorradige MANTELS M JAPONNEN Confectie aic BLOUSES 16 18 LANGESTRAAT AMERSFOORT DEZE WEEK TOT HALF TIEN GEOPEND. rusmc. Sinds 1921, zegt spreekster, K c'c kans op I een maotechoppciijke omkeer wei, kleiner ge- worden'. De bourgeoisie gcvc.it zjch wee; veirig cn behoeft hict meer bevreesd le zijn. loch woedt in olie landen de strijd tegen het communisme'fel mó;r dan ICO000 commu nisten en geestverwanten zuchten in Wos.- Europa in de gevangenissen. Daaruit blijkt wel, 'c-at 't communisme een groote macht is, waardoor 'de bourgeoisie zich bedreigd ge voelt. Zij "gevoelt vooral sterk de bedreiging, die er schuilt in de aanwezigheid van Sovjc-t- Ruslnnd, v.aar een begin hoe klein cn on zuiver don ook nog is gemaakt met den opbouw van een montschoppijvoim, die be stemd is de burgerlijke te vervangen. De bourgeoisie voelt de wrakheid van hear cul tuur En nu is hcj een droevig feit, cat de bour geoisie zich daarvan beter bewust is dun de g.oote massa van <L> arbeiders. Vooral in ons land denken velen, opgevoed als ze zijn in burgerlijke sfeer, nog te burgerlijk, maar ook internationaal is het proletariaat te weinig klassebewust, gevoelt het niet, cal internatio nal verbroedering ncodig is om het sterk ge organiseerde kapitaal te kunnen bestrijden. Tol van urbeideis hebben tegen het commu nisme dezelfde bezwaren a's d- bourgeoisie, bewijs, dat ze nog te burgerlijk donken. Si)" wil enkele van deze bezwaren, ei- dikwijls worden aangevoerd, hedenavond behandelen. Men zegt vaak, dut de arbeiders neg niet rijp zijn voor hef communisme, noch zelfs voor den strijd voor het communisme Doch do arbeiders zullen in den kopiti'.is- tischen staat nóóit rijp kunr.cn worden vcot de socialistische maatschappij. Zij kunnen ci mee beginnen in hun organisaties cn nnrtijen, maar dat is slechts een eerste begin. Zij kun nen alleen voorbereid worden voor het leven in de socialistische maatschappij ia do revo lutie, in den strijd. Onder het kapitalisme worden zij behcerscht, zijn zij onmondig, kunnen zij zich niet ontplooien, kunnen zij niet komen tct zelfstandig oordeel; zij kunnen niet leeren het leiden van dc productie, het reger- ïen van don staaf zoo lang zij staan onder do kapitalistische klasse. Wel wordt in dc wcsl> rv.chc landen iets go- daan voor dc ontwikkeling van clo arbeiders. Maer avnt ze doordoor leeren goat om buiten de greoté vraagstukken, di<* voor dc arbeid-rs, voor ons allen van het allergrootste belang zijn. Zij leeren geen wcrc'dbeschouwirvg ken nen, die hun een inzicht geeft in do toekomst van de mcnschheid, en dc bourgeoisie kan zulk een wereldbeschouwing' niet geven, omdat ze die «zelf met heeft. Daarentegen is het gevaar groot, dot do zoo ontwikkelde urbcide s ver burgerlijken, „meneer" worden, en ulle voel van snamhoorigh'eicl met hun komrrnden vetkezen, zooals hof ook maar al te dikwijls gaat nv t vakverecnigingsbe-tuurders. De arbeiders kunnen hun los slechts leeren in en door den strijd en deer vele cn grooto fouten begaan. Lcnin zei cn schreef her haaldelijk Wc hebben ors >.oi"00telijks vergist cn zoo'n vergissing in do revolutie wecgl ontzettend zwaar f Maer bij Lcnin vond men dun nooit zwak berouw*hij zag ifi. dat men slechts zóó kon leoen, in cn door de praktijk* Voor oen situatie als de arbeidersklasse in Rusland had men nog nooit gestaan. Do af schaffing vsn den privaateigendom der pro ductiemiddelen. de regeling van do voortbren ging waren dingen,waarvan men gren voor beeld had in dc geschiedenis, cn die mdn dus do -nde en al vergissende moest loe ien. En daarbij kwpm nog, dcf men dot olies moest bereiken met menschen, die voor oen sociulistischc samenleving r.o-T niet geschikt v.aren. De gemcenschnpsgevoeiens in den mensch zijn nog zwak, en dan nog hoofdzakelijk ge richt op het gezin Dc egoïstische gevoelens daarentegen zijn a'tiid door het kapitalistische stelsel aangekweekt. Uit de kapitalistische sa menleving. vaccin geen gemeenscha.nswezens te kweeken zijn, moeten wij hef socialisme ma ken, waarin gemeenschapsgevoelen^ kunnen worden aangekweekt De kapitalisten bcvorde- ren het egoïsme door hun razenden v/ediiver, waarin zij do wereld desnoods te grende rich ten, maar om de menschen tot gemeenschaps wezens le maken doen zij niets. Doch raat de onder hun stelsel ongevoccle arbeiders moet men het socialisme beginnen, en duorin moe ten zii verder worden opgevoed. In Rusland is door een vooruitstrevende groep, iets verder dan de anderen, een begin gemaakt, en daar genieten de arbeiders nu een zeer betrekkelijke vrijheid. De daar epTe- voedc kinderen kunnen stroks weer iets verder komen. Ik kön niet te dikwijls herhalen, dat voortdurend en met succes worstelt tegen zijn eigen karakter. EULWER. door HULBERT FOOTNER Even voor éénen kwam Jack te voet naar het Madagascar uit de richting van de Fifth Avenue. Hij was op der hoek uit zijn taxi ge stapt, daar hij bang was, dat deze in de stille straat de aandacht trekken zou. Hij ging naar binnen door den privé-ingang die naar Silas Gydc's kamers leidde. Toen hij „ontslagen" weid, had hij de voorzorg genomen de sleutels te houden. Hier wachtte hij, terwijl hij met zijn horloge in de hand de kamer op en neer liep. De mi nuten verstreken met iooden langzaamheid. iHij dacht na over wat er gebeurd was sinds hij voor het eerst met kloppend hart in de ka mer gekomen was. Niets w as erin veianderd zelfs dc petroleumlamp en de petroleumkachel stonden er nog. Evenals alle phantasierijke mannen vlak vóór een' beslissende daad, werd hij overvallen door de somberste vermoedens. Hij herinnerde zich hoe dikwijls do oude man hem nog op het allerlaatste oogenblik ontglipt was. Ongetwij feld zou zijn duivelsch geluk hem weer hel pen. Zij zouden hun plannen veranderd heb ben cn elders zijn gaan lunchen; of iemand had hem verraden hij had overal zijn spionnen of zijn scherpe oogen ^hadden de detectiven in den hall zien komen. Te midden van die sombere overpeinzingen hoorde Jack het afgesproken signaaldrie tikken op de deur. Een reactie greep in hem plaats. „Kitty heeft me niet in den steek gelaten! Alles is in ordel" docht hij. Hij belde het bureau op en vroeg Connolly te spreken. ..Ccnnollv, heb je vier man in je kamer,, die op instructies wachten „Jo, sir." De hoteldetectivc had geen flauw idéé met wien hij sprak. „Zeg hun dan, dat zij hun plaatsen inne men." Jack wachtte twee minuten om den mannen tijd te geven boven te komen. „Nu al dien tijd cn na al die mislukkingen zal ik over een mi nuut toch tegenover hem staan!" Hij deed dc deur naar de hotelgong open. Vier stappen verder stond de deur der staat- sic-appartemen'en op een kiertje open. In do gang zag hij de vier detcclicvcn hun plaats innrrren. Een posteerde zich bij de deur, waar door hij binnenging. Jack liep vlug en géruischlócs dooi de eerste kamers van het appartement. In zijn zak hield hij zijn revolver gereed.. Hit ging door Miri am's boudoir naar dc Hollandschc kamer. Dnnr zag hij Kate bij het raam Staan met haar han den op haar borst gedrukt, om haar zenuw achtigheid tc beheo'-schen. Uit de Hollandsche kamer klonk .vrooüjk gepraat cn gelach. In het voorbijgaan ïaakte Jack Kate's koude hand onn, om haar gerust tc stellen dan deed hij de deur open. Hij zag- het' viertal aan de kleine tafel zitten. Toén dc deur open ging-, keek Miriam om. Zij wilde zeggen „Mary, waar ben je ge weest?" maar toen zij zag wie het was, bestier ven de woorden op haar lippen. Bobo keek ook op. „J Jack!" stamelde hij. Met vei bazende vlugheid sprong de kaal hoofdige man op, trapte zijn stoel weg cn vloc-g, zonder om tc kijken, hals over kop naar de deur links. Deze leidde naar den foyer en den hoofdingang van de appartementen. De detectiven stonden daar, waarom Jack hem liet gaan. De oude dame had haar gezicht met haar hnndc-n bedekt. Bobo zat als een steencn beeld naar Jack tc staren. Dot alles was in een oogwenk gebeurd, Mi riam was ook opgesprongen cn liep van de tafel naar dc ramen. Toen Jack verder de ka mer inkwam sprong zij plotseling achter hem in haar eigen kamer. Jack stond naar geluiden uit den gang te luisteren, toon plotseling achter hem een waarschuwing gilde. Instinctief liet hij zich op den grond vallen.. Een schot weerklonk. De kogel vloog op de plek, waar zijn hoofd ge weest was. Van den grond af zag Juck de twee vróuwen om het bezit van het pistool worste len. Hij sprong Kate le hulp en ontwapende Miriam, Hijgend cn grommend als een wild dier, trok zij zich in clen versten heek der ka mer terug-. De geluiden van buiten waren geruststellend. Een geschuifel cn dc kaalhoofdige man werd door twee detectiven in de kamer geduwd. Hij hield zijn hoold nog omlaag, maar toen hij bij Jack kwam. hief hij het met koelbloedige en glimlachende, brutaliteit op. Nu was het Jack's beurt om verbijsterd te zijn. „Harmon Evers!" liep hij. Het was inderdaad de philosophischc klein© pruikenmaker. HOOFDSTUK XXXIX. Jack staarde met open mend naar zijn te genstander. Hij had vrij langen tijd ncodig om zich in de situatie te denken. Zijn gezicht werd grimmig maar toch kon hij het hu moristische van het geval ook inzien. „Geen wonder, dat je van al mijn bev/egfh- gen op de hoogte was, daar ik me bij jou kwam vermommen I" „Een grappige situatie r.iet?" zeidc Evers spottend. „Was het een toeval „O, ncenl Ik heb gewild, dat je bij nto kv.am." Jack herinnerde zich den jongen, die hem het eerst Evers' naam genoemd had. Inmiddels had Miriam haar zelfbchcersching teruggekregen. Zij kwam uit haar hoek, liep naar, den brigadier en zeide uit dc hoogte „Wat bctcekent dit alles ?*Dit" en zij wees op Bobo „is Mr. Jack Farrow Norman cn ik ben Mrs. Norman. Dc heer, dien u da «r vast hebt, is mijn oom, George Gulbvcth. Je zal hier zwaar voor boeten De twee detcclieven kwamen onder den in druk van haar vr.stberoden toon. Maar Jack's glimlach stelde hen weer eenigszins gerust. ..Die man probeerde te vluchten," zcido de brigadier. „Ik denk, dat hij «jrulp ging halen," zcide Miriam vlug. „Waarom heb je dan gescholen „Ik heb geschoten zooals ik op iedciecn zou schieten, die in mijn kamers binnendrong. Laat dien heer los I Ik cisch een verklaring,!" Evers stond met zijn hoofd grappig scheef naar het plafond te staren. Hij scheen dc kalmste in het vertrek. De brigadier knikte naar Jack. „We staan onder zijn bevelen, Miss. U zult het hem moe ten vragen." „O, ik ken hem 1" riep zij uit. „Een wegge jaagde bediende van mijn mon Hij is in staat ons van alles te beschuldigen. Ik zou maar voorzichtig zijn om hem tc veel tc gelooven Zij wendde zich tot Kutc. „En deze vrouw f Zij heeft hem binnengelaten! Alweer ccn onbe trouwbare dienstmeid. Het wordt een mooie boel, als menschen als wij aan de genade van het personeel overgeleverd worden I" „Scheid toch uit, kind 1" zcide Evers op hfocdcn toon. „Je bedoelt het goed, maar het spel is verloren I" Maar Miriam was door het dolle heen. „Ik eisch, dat de eigenaar van het hotel hier ge haald wordt 1" „Dat is niet noodig," zeide Jack. Hij had Mr. Delamare binnen zien komen. „Hier is iemand, die zal zeggen wie ik ben. Zog haat' eerst wie deze mijnheer is." „Mi. Delamare," zcide de brigadier eerbie dig. Miriam, die den vertrouw el ijken glimlach, welke door Delamare cn Jack gewisseld werd, zag, voelde den grond onder haar voeten weg zinken. 'Zij werd doodsbleek. „In ieder geval ben ik Mrs. Norman," ri.'p zij uit. „Niets kan dat veranderen „Zeg hun als het u blieft wie ik ben," zeido Jack. De larnarc legde zijn hand op Jack s schou der. „Dit is mijn goede vriend Jack Norman," zeidc hij. ,J)e ecnigc erfgenaam van wijlen Silas Gydc." (Slot volgt).

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1924 | | pagina 1