Gebr. Perzina Piano's
1
Pianohandel L. KLEIN
Balans-Opruiming
„DE EEMLANDER"
PRIJS OER iEflflIliCSLMT™»
De plaats voor bet gebouw van
Kaasten en Wetenschappen
volie zangrijke toon, uitgebreide Sorteering
e Langestraat
Geruite Blouseszijde 95 ct.
Keper Fluweel 85 ct.
2 Koord Fluweel 1.25 ct. P
BUITENLAND.
MUZIEK-OPRUIMING
F 0,10
23e Jaargang No. 167
MEMEMJs r; m-;r ;r Amm'
toort 2 10, idem uasco
per pos! t yper week (met cratis Terzekcr-ng
legen ongelukken) 0.17* alzondcilijkc nummers
LS)5.
DIRECTEUR"UITGEVER: J. V.4LKH0FF.
BUREAU:
ARNHEMSCH POORTWAL 2A.
POSTREKENING N*. 47910. TEL. INT. 61*.
Donderdag 15 Januari 1925
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie
dingen en Licldadigheids-adve tcntüfn voor de helft
der prijs- Noor handel cn bedrijt bestaan xter
vooideeiigc becalineen voor het advericcrcn hene
ciicuiaire, bevattende de v ooi waarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
Het besef dat Amersfoort langzamerhand
dringend behoefte begint te krijgen aan
een gebouw wat het middelpunt zal zijn van
Kunst, Wetenschap, gezellig verkeer en
ontspanning, dringt merkbaar tot onze stad-
genooten door.
Reeds jaren terug, al voor de groote
wereldoorlog uitbrak, begon deze behoefte
zich te doen gevoelen. Tijdelijk door den
oorlog het zwijgen opgelegd, komt nu de
gedachte weer sterk naar boven en wordt
hoe langer hoe vaker en met steeds toene
mende kracht uitgesproken.
In het einde van het vorige jaar werd de
vereeniging tot stichting van het gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen opgericht
en is nu aan 't leden winnen. Langzaam maar
zeker zal deze vereeniging in loracht en le
dental toenemen en het resultaat kan niet
anders zijn dan dat Amersfoort 't zij dan
over één of over vijf jaar in het bezit zal
zijn van een middelpunt voor Kunst, We
tenschap en ontspanning.
Door sommigen wordt venvacht, dat een
dergelijk gebouw in Amersfoort niet zal
kunnen rendeeren. Deze pessimisten heb
ben evenveel recht van spreken als de opti
misten die de bestaans-mogelijkheid niet
betwijfelen; ze weten het echter geen van
beiden; de tijd zal het moeten leeren.
Intusschen staan wij aan den kant van
de optimisten, wij meenen dat het noodzake
lijk is, en dat in onzen tijd een noodzakelijk
iets recht van bestaan heeft en er dus moet
komen.
Om intusschen de rendabiliteit van het
gebouw zooveel mogelijk safe te doen zijn,
is één ding van het allergrootste belang en
wel, de plaats waar het zal verrijzen.
De plaats moet zijn centraal gelegen, dus
niet op den berg en niet in de binnenstad,
maar er tusschen in. Verder moet het ge
legen zijn, niet in de buurt van een drukken
verkeersweg, maar er direct aar Er moet
direct uitzicht uit het gebouw op het drukke
verkeer zijn, terwijl van af den weg het ge
bouw duidelijk moet te zien zijn, zoodat geen
vreemdeling die Amersfoort doortrekt, naar
het gebouw behoeft te zoeken, maar inte
gendeel voor hij 't zelf weet daar is afge
stapt om zijn kopje koffie, lunch of middag
maal te gebruiken. Het restaurant zal n.l. een
van de belangrijke onderdeelen van het ge
bouw uitmaken.
De juiste plaats voor het gebouw is dus
wel de eerste eisch voor de rendabiliteit.
En het toeval wil dat die juiste plaats ei
is.
Die juiste plaats is naar onze meening
„Nederber g".
Dezer dagen kon men in het Amers-
foortsc-h dagblad lezen: „Nu de Gemeente
de vrije beschikking krijgt over „Neder-
berg" met omliggend terrein, een paar jaar
geleden aangekocht, zal binnenkort de zoo
wenschelijke verkeersverbetering aldaar tot
tot stand komen.
Nu behoeft over de wenschelijlcheid van
deze verkeersverbetering niet veel gezegd
te worden, 't is eenvoudig bloot toeval, dat
op die plaats nog geen hoogst ernstige on
gelukken hebben pleats gehad. Het voor
nemen dit te verbeteren, is dus toe te
juichen.
Verder vertrouwen we dat de Gemeente
de bedoeling heeft deze verkeersverbete
ring practisch zoowel als aesthetisch, goed
te laten ontwerpen en uitvoeren.
Het is dan ook niet, onidat bij ons hier
omtrent twijfel - bestaat, dat wij hierbij een
schetsplan voor deze verkeersverbetering te
publiceeren. Wij doen dit, omdat hier twee
zaken gediend kunnen worden en wel het
verkeer en het gebouw voor kunsten en
wetenschappen.
■De juiste plaatsis die niet van het
grootste belang voor het gebouw, maar niet
minder voor onze goede stad.
Wie zou ooit van het café „de la Paix"
gehoord hebben, als het niet aan de krui
sing van de avenue de l'Opéra en de boule
vard des Italiens gelegen was En waarom
zou de bouwmeester van het jaarbeursge
bouw te Utrecht het restaurant direcf aan de
drukke straat gemaakt hebben en niet
ergens drie-hbog-achter En waarom gaan
we hier in Amersfoort (al doen we het dan
schuchter, haast schuldbewust) liever aan
„Monopole" op het Stationsplein zitten, dan
in de. Bree- of Krommestraat
Het als van zelf sprekende antwoord op
al deze vragen is, dat wij na een wandeling
of fietstocht, na het vermoeiende gewinkel
in de stad, willen uitrusten op een plaats
waar iets te zien is, waar onze geest op niet
vermoeiende wijze wordt bezig gehouden.
We willen onze lunch of middagmaal niet
gebruiken met het uitzicht op een saai
plantsoentje of een verlaten dwarsstraat, we
zoeken de rnenschen, de beweging, het
leven.
Die gezellige drukte moeten we zoeken
op een kruispunt van flinke verkeerswegen
en al zullen we in Amersfoort te vergeefs
zoeken na3r de woelige Parijsche boulevard
of zelfs naar de bedrijvigheid van het Vree
burg te Utrecht, toch zien we door de „ver
keersverbetering'' bij „Nederberg"v een punt
in Amersfoort ontstaan, waar een gezellig
verkeer zal wezen en waar het aangenaam
zal zijn eens uit te rusten.
Waar het voor het restaurant van het ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen een
eerste eisch is op een druk punt gelegen te
zijn, daar is het voor den schouwburg en
groote en kleine vergaderzaaltjes noodig on
geveer in het centrum van Amersfoort te
liggen, zoodat niemand kan zeggen dat "1
hem te-ver-uit-de-buurt is.
Verder kan een dergelijk groot gebouw
een mooie afsluiting vormen aan een ruim
plein, zoodat ook stedebouwkundig nier
voor een goede oplossing te vinden zal
zijn.
Als we de hierbij geplcalste afbeeldin
gen eens nader bezien, dan geeft fig. I de
i__i
SDoocLWn-nDST
r~i
enen - AMCQiroooT
toestand weer, zooals deze thans is. We
zien hier de smalle vrij lange S-bocht in den
Utrechtschen weg, zonder uitzicht op het
te-gemoet-komend verkeer en de eveneens
smalle bochtige aansluiting van den Vlas-
akkerweg op deze gevaarlijke kronkel. Daar-
en-boven het volkomen gemis aan een ste
debouwkundig schoon moment, wat juist op
een knooppunt van verkeerswegen zulke
verrassende stadsbeelden kan geven.
Hoe deze verkeers-belemmering te ver
beteren en daarvan tevens een goed stads
beeld te maken is, geeft fig. H in platte
grond aan.
RECLAMES. Prijs 1—3 regels 3.05, clko regel meer 1.—.
UTRECHTSCHESTRAAT 44
m S
O^BP TEP<0W
e
Restanten Garneeringen
Spotkoopjes
De twee niet in één lijn. liggende gedeel
ten van den Utrechtscheweg monden hier
irit op een ruim plein, waar uitzicht en dus
veiligheid is, terwijl het gaand en komend
verkeer automatisch geregeld wordt door
het midden-gazon, waar het in rechtsche
richting omheen rijdt.
De aansluiting van den Vlasakkerweg is
verbreed en recht geworden, wat hst uit
zicht ten goede komt.
Aan dit plein nu is het gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen met het biibehoo-
rend restaurant geplaatst.
Het cijfer 1 duidt den schouwburgaan,
het groote hoog opgaande gebouw met een
voorbouw voor den hoofdingang bij 2. Deze
monumentale hoofdingang ligt juist midden
voor den Utrechtscheweg (stadszijde) en
wel achter een klein rond gazon, zoodat de
voor deze ingang wachtende voertuigen niet
hinderlijk zijn voor het doorgaand veleer.
Dit gebouw heeft op den beganen grond
een winkelgalerij (3) langs den Utrechtsche
weg (bergzijde), wat voor het verkeer het
voordeel heeft dat bestuurders elkaar onder
de bogen dezer galerij door reeds van verre
kunnen zien aankomen.
Boven deze galerij is de foyer gedacht,
de groote zaal ligt in het midden van het
hoofdgebouw en het tooneel aan den ach
ter- of Westkant.
Aansluitend aan dit hoofdgebouw komt
dan langs de lange zijde van het plein het
restaurant te staan (4) met daarvoor een
overdekt terras (5), wat 's winters als serre
wordt ingericht. Boven dit restaurant zullen
dan de kleine zaal en verschillende ver
gaderkamers gelegen zijn.
Deze vleugel is lager als het hoofdge
bouw en heeft voor de bovenzalen een in
gang aan den Vlasakkerweg (6).
Verscheidene van de mooie boomen,
welke in den tuin van „Nederberg" staan,
zullen kunnen worden gespaard, daar zij
juist in de geprojecteerde gazons vollen,
zoodat slechts enkele boomen zullen moe
ten verdwijnen.
Met deze, hier nog maar zeer schema
tisch aangegeven oplossing, meenen wij dat
twéé vliegen in één klap gevangen zijn, de
verkeersverbetering is gemaakt en het ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen
komt te staan waar het behoort te staan.
J. B. VAN DE HAAR Jr.
DUITSCHLAND.
DE REGEERINSCRISIS.
De vermoedelijke samenstelling
van het kabinet.
Volgens een eindelijke overeenkomst tus
schen Centrum en Duitsch-nationalen wordt het
kabinet-Luthcr als verzekerd beschouwd. Als
vermoedelijke ministers worden genoemd:
Luther: rijkskanselier.
Stresemann: buiten! an dsche zaken.
Schiele (D.-nat.): binnenlandsche zaken:
Brauns (centrum): arbeid.
Siimisch (ongeveer D. V. P.): financiën.
Neuhaus (ongeveer D.-nat.): economie.
Gessler (democraat): rijksweer.
Zal de regeerjngsvcrklaring mor
gen kunnen worden afgelegd
Berlijn, 14 Jan. (H. N.) Het seniorencon
vent van den Duitschcn rijksdag heeft beslo-
Een groote partij populaire
Fransche, Engelsche en Duit
sche MUZIEK te koop aan
geboden tegen
per nummer.
MUZIEKHANDEL
F\ R. VAM DE BORG.
Arnhemschestraat.
REGENKLEED1NG
in leor UITGEBREIDE KEUZE.
(Ruim 2{f0 stuks)
met BIJPASSENDE HOEDEN.
De Prijzen zijn zeer coulant.
Dames en Meisjos-Mode-Magazijn
„L'HIRONDELLE"
16/18 LAMGESTRAA7 AMERSFOORT
ten op de agenda voor a.s. Vrijdag- ook de
verklaring van de nieuwe regeering te breng-en,
echter onder voorbehoud, dat het dan moge
lijk zal zijn deze verklaring af te leggen.
UIT DEN RIJKSDAG.
Verschillende onderwerpen.
De voorzitter van den Rijksdag, Loebe, heeft
gisteren in den rijksdag de innige deelneming
van het Huis voor de nabestaanden der slacht
offers van da spoorwegromp bij Heme geuit.
Hierna werd het verzoek tot het doen staken
der gerechtelijke vervolging tegen verscheiden
Rijksdagleden om advies in honden gesteld van
de commissie voor het reglement van orde.
Met algemeene stemmen werd een voorstel
van den democraat Schücking aangenomen, be
helzende, dot dc commissie voor het onderzoek
near de oorzaken van den oorlog weer dient
te worden ingesteld.
Hierop volgde een beraadslaging over voor
stellen van leden uit alle partijen over de werk-
loozen-ondersteuning. Er werd afgezien van
een inleidende toelichting dier voorstellen, om-
dot nog geen regeering bestaat, die tot het uit
voeren van besluiten in staat zou zijn. De
voorstellen worden verwezen na-er verschillende
commissies.
DE HANDELSBETREKKINGEN MET ITALIË.
De Duitsche pers publiceert den tekst van
een Italiaansche nota met het daarop ontvan
gen Duitsche antwoord, waarin de beide rijken
elkaar wederkeerig een behandeling op voet
van meest begunstigde natie toestaan. Het ver
drag sluit van beid^ kanten bepaalde artikelen
van die moestbegunstiging uit
INTERNATIONAAL SOCIAAL-POLITIEK
CONGRES.
Te Frankfort heeft dc eerste internationale
sociaal-politieke conferentie plaats gevonden,
die sedert het uitbreken van den oorlog in
Duitschland was gehouden. Doe] is een fusie
tot stand te brengen tusschen internationale
vereenigingen, die zich bezighouden met orbei-
dersbeschermmg. Bestrijding van werkloosheid
en arbeidersverzekering. Vertegenwoordigd wa
ren Duitschland, Oostenrijk, Frankrijk, Engeland,
Italië, België, Zwitserland, Nederland, Finland
en Tsjecho-Slowakije. Voorzitter was een
Fronschmon de discussies vonden in dc beste
harmonie plaats.
DE RIJKSBOND DER DUITSCHE
INDUSTRIE.
De nieuwe voorzitter.
In de gisteren gehouden zitting van het pre
sidium van den rijksbond der Duitsche indus
trie werd met algemeene stemmen Geheimrat
dr. Duisburg als opvolger van dr. Sorge tot
voorzitter gekozen.
HET FINANCIEELE SCHANDAAL TE
BERLIJN.
De zook-Barmat.
Uit Berlijn v.cidt d,d. 14 Jen. aan de N. R.
Ct gemeld
De verdedigers van de 'gebroeders Barmat
hebben aan de pers een lange verklaring ge
stuurd, waaraan wij de volgende bijzonderhe
den ontlccnen Beweerd is, dat in liet kantoor
van Julius Barmat te Amsterdam een portret
van rijkspresident Ebcrt hangt, w A ar op Julius
Barmat persoonlijk zou hebben geschreven
„mijn vriend Fritz Ebert". Op het Amstcr-
damsch kantoor van Barmat heeft nooit een
portret von Ebcrt gehangen. Wel bezit Julius
Barmat een portret van den Diritschcn rijks-
president, moor dit portret is weggesloten.
Julius Barmat hoeft de fotografie persoonlijk
van Ebert gekregen en dezo heeff er toen zijn
handtekening op gezet maar cok niets meer.
Julius Barmot heeft het portret ■gekreun, toen
hij eens op een avond in 1919 bij den rijks
president uitgenoodigd was. Dit geschiedde,
nadat hij te Amsterdam dc vertegenwoordigers
van de Duitsche sociaal-democraten in verbin
ding hod gebracht met hun Fransche, Belgische
en Engelsche geestverwanten. Over zaken heeft
Julius Barmat met Ebert niet gesproken. Op
dit tijdstip deed hij overigens nog in het ge
heel geen zaken met instellingen van het Duit
sche rijk.
Het Russische sovjetgczantschop te Berlijn
heeft in een blad beweerd nooit zaken met
Barmat to hebben willen doen, door men in
sovjetkringen hef Barmut-conccrn niet al te
ernstig opnam. Dc verdedigers von Barmat ver
klaren thans, dat de Ockroinischo sovjetregee-
rihg een belangrijk contract met de Ameximo
had gesloten over het leveren van waren. Do
Ameximo voldeed aan haar verplichtingen,
maar do Ockroinischo sovjetregeering zocht
moeilijkheden, in de hoop zich van het c°n-
tract te kunnen bevrijden. Een scheidsgerecht,
dot onder voorzitterschap van prof. Sinzheimer
uit Frankfort bijeenkwam, was von oordeel, dot
de Ameximo -gelijk had en dat de klachten van
dc Oekroinische regeering ongemotiveerd wa
ren. Deze werd daarop veroordeeld een scha
devergoeding te betalen, hetgeen zij ook deed.
Daarop heeft de Ockroinischo sovjetregeering
•getracht weer in verbinding mof de Amcximn
te treden.
Ook de communistische per9 heeft Bortnat
niet gespaard. De verdedigers herinneren er
nnn, dat Koenen, voorzitter van do communis
tisch? groep in den Rijksdag, in het jaar 1920,
toen hij in Nederland vertoefde als lid von een
Duitsche delegatie van stakende transportar
beiders, een bezoek aan Jidius Barmat bracht
en hem verzocht zijn vloed te doen gelden
ten einde levensmiddelen naar Duitschland te
sturen. Bovendien leende Koenen bij deze ge
legenheid pcrrsoonh'jk igcV! von Barmat. Hij
heeft pas do helft van het bedrag, dat hij toen
ter leen ontving, terugbetaald. De vrouw von
Koenen heeft Bnrmst herhaaldelijk dringend
verzocht geen woord over deze aangelegenheid
te reppen,aangezien haar man doordoor in
groote moeilijkheden zou kunnen komen. Bar
mat heeft tot nog toe gezwegen, maar de aan
vallen van de communisten dwingen hem dit
oHes mede te deelen. Er is ook beweerd, daC
Julius Barmat onzuivere zaken in levensmidde
len mef Duitschland zou hebben gedaan. Do
verdedigers herinneren eraan, dat Barmot in
1920 aan den vrijstaat Saksen voor 211 millioen
mark levensmiddelen op krediet heeft (geleverd.
Deze k-vcnmiddelen werden later met gedepr^*
ricerd geld betaald en Barmat leed hierdoor
ernstige verliezen. Naar aon'eidïng van deze
leveringen werd door enkele Bcrlijnsche bladen
een campagne tegun Barmat 'gevoerd. Dezo
diende een klacht in en de bladen bog^n hun
crontschu'digingen aan.
Ten slotte zegt de verklaring, dat de Bar-
mat's geen geld oan do organisatie de Rijks
vlag hebben verstrekt en ook geen procenten
uit de opbrengst van hun levcnsmiddelenzaken
aan dc sociaal-democratische partij hebban be
taald.
KANNIBALISME.
Uit de berichten over hetgeen, langzamer
hand oan het licht komt over de misdaden van
den massamoordenaar Denke te Münsterberg
blijkt wel, dat de man, die op de markt van
Breslau een bekend type was (iedereen kende
„Vader" of „Onkel Denke"), handel dreef in
het vleesch van zijn slachtoffers en er waar
schijnlijk ook zelf van leefde.
Naar aanleiding van het vaststellen van deze
abnormaliteit vestigt het Berl. Tagcbl. de aan
dacht op een onlangs uitgekomen Russisch
werk „De honger", een studie, samengesteld
door eenige professoren te Charkof ov«jr 'het
gebruiken van menschenvleesch als voedsel in
de Russische hongerdistricten in de jaren '20
tot '22. De bevolking in die streken heeft, na
dat zij paarden, honden, katten, schoenleer en
stroo gegeten had, ten einde raad mensohen?
