Maison de Nouveauté
WILLEM GROENHUIZEN
Westminster Klokken
„KALIEF
OOIEVAAR.,
F. H. Lomans
Gebr. PERZINA
iBMiEMEnsPius r: TiT ;r
DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
Nouveauté's
Langestraat 43 - Telefoon 852
Bioscoop „Amicitia"
Aangename Paaschdagen
Maison „L'HIRONDELLE"
Adviezen voor
Geldbelegging
Verhuring van
Lips Safe-Loketten
Voorjaarshoeden en Confectie
Langestraat 23 - A. VAN DE WEG - Amersfoort
L. KLEIN - Utrechtschestraat
STADSNIEUWS.
EERSTE BLAD.
frankrijk.
Groote keuze
Maandag (2e Paaschdag)
2 uur
Hoofdnummer
Confectie Aanbieding.
N.V. MIDDENSTANDS GREDIETBANK
Piano's 8 Vleugels van
Hofleveranciers van K. M. de Koningin.
23e Jaargang No. 240
ioort 210, idem iranco
per pos; f 1-, per week (met gratis verrekenng
legen oogelukkca) f 0.17* alxondcrlijkc na
0,05.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ARNHEMSCHER|ooRTWAL 2A. POSTREKENING N°. 47810. TEL. INT. 51*.
Zaterdag 11 April 1925
PRtlS DER ADYERIENTIEM met inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienslaanb e-
dingen en Licldadigheids-adve.tentiên voor de helft
der prijs. Voor handel cn bedrijf bestaan zeer
vooidccligc bepalingen voor het advcrtceren bene
circulaire, bevattende de vooiwaaiden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE VERKIEZING VAN EEN NIEUWEN
RIJKSPRESIDENT.
De candidatinir-Hindenburg.
B e r 1 ij n, 10 April. (V. D.) Hindenburg
heeft een telegram gezonden aan Jorres, waarin
hij het betreurt, wegens de ongunstige verkie
zingsvooruitzichten van Jarres, tegen zijn wil
de candidatuur te hebben moeten aannemen.
Hindenburg hoopt het vaderland nog vele dien
sten tc mogen bewijzen.
Dit telegram heeft groote verwarring en ont
zetting veroorzaakt in het rijksblok, wijl het
bewijst hoe slecht Hindenburg op politiek ge
bied is ingelicht. Het rijksblok verklaarde nog
denzelfden dag, dat in het telegram een seinfout
was geslopen.
Het biijkt meer en meer, dat de groot-in
dustrie zeer ongunstig staat tegenover do can-
didatuur-Hindenburg, daar de buitenlandsche
politiek in gevaar wordt gebracht.
De te Hannover verschijnende sociaal-demo
cratische VolkswiUe beweert, dat Hindenburg,
alvorens de hem aangeboden candidatuur voor
het presidentschap te aanvaarden, de volgende
twee voci woorden aan von Tirpitz had gesteld:
In de eerste plaats zou, indien hij tgekozen
mocht worden, de zwort-rood-gouden-standoard
van den rijkspresident worden afgeschaft en
bovendien zou hem een onder paleis, don het
geen Ebcrt in de Wilhelmstrasse had bewoond,
ter beschikking worden gesteld.
Tirpitz beloofde, dat niet deze voorwaarden
tekening zou worden gehouden.
NIEUWE POSTZEGELS.
Het Duitsche postbcstuur zal binnenkort
postzegels uitgeven met de beeltenissen van'
Goelhe, Schiller, Bach en Beethoven.
DE UITSLUITING IN DE BOUWVAKKEN
TE HAMBURG.
Twintig duizend arbeiders
werkloos.
Omtrent de loonbeweging der arbeiders in
de bouwvakken te Hamburg wordt nog gemeld,
dat naar aanleiding van de gedeeltelijke sta
king op Donderdag de werkgevers thans alle
bouwvakarbeiders hebben uitgesloten. In het
stadsgebied Groot-Hamburg zijn door dot be
sluit 20.000 arbeiders werkloos geworden.
TWEE JEUGDIGE MOORDENAARS
VEROORDEELD.
De rechtbank te Bayreuth heeft eergisteren
twee broeders van 16 en 17 jaar die in October
hun ouders en hun twee jongere broers met
bijlslagen hadden gedood, tot 10 jaar gevan
genisstraf veroordeel.
BELGIE.
DH JONGSTE VERKIEZINGEN.
Vandervelde kabinetsformateur?
Brussel, 10 April. (H. N.) Algemeen
wordt verwacht, dat de koning den socialist
Vandervelde opdracht zal geven om een kabinet
te vormen. Aangezien het socialistische con
gres dan zal moeten beslissen of Vandervelde
de opdracht zal aanvaarden, zal met de vor
ming van het kabinet nog wel geruime tijd
gemoeid zijn, zoodat de nieuwe regeering nog
wel eenige weken op zich zal laten wachten.
AFTREDEN VAN HET KABINET-HERRIOT.
Een interpellatie van Francois
Marsal in den Senaat De
stemming in den .Senaat tegen
Herriot
P a r ij s, 10 April. (Hbl.) Het votum van
vertrouwen in de regeering, dat gisteren in de
Kamer werd verkregen met een sterk vermin
derde meerderheid, belette vandaag den Senaat
niet den aanval tegen Herriot te hervatten. De
vroegere minister van financiën, Francois Mar
sal, interpelleerde na ruggespraak met Poincaré
Herriot juist over zijn gisteren afgelegde ver
klaringen. Een dramatisch oogenblik deed zich
voor, toen Marsal voorlezing deed van de brie
ven, die de raad van de Fransche Bank aan
de regeering had geschreven, waarin hij protes
teerde tegen haar handelingen, waarschuwde
dat de toestand ernstig was, omdat het land
vertrouwen miste in de tegenwoordige politiek
en de regeering schier dreigde financieele maat
regelen tegen haar te zullen nemen.
Herriot hield wederom een lange rede, waarin
hij uiteenzette, dot zijn financieele gestie het
onvermijdelijk gevolg was van de houding van
zijn voorgangers. Hij wees met kracht de tegen
hem geuite beschuldigingen terug, doch de
groote meerderheid der Senaatsleden applau
disseerde voor zijn tegenstanders, terwijl Her
riot gedurende zijn rede slechts van uiterst
links applaus kreeg.
De heele kwestie is thans of Herriot den
Senaat nog zal verzoeken een votum van ver
trouwen aan te nemen. Men twijfelt aan de
mogelijkheid van een dergelijk votum, doch
Herriot zou nog eenigen tijd aan het bewind
kunnen blijven, wanneer hij de oppositie van
den Senaat slechts negeerde. Men heeft echter
opgemerkt, dat Herriot in zijn redevoeringen
hcrhan'.de'ijk spreekt van de moeilijkheden, die
zijn opvolgers wachten.
Nadere bizonderheden over de
discussies in den Senaat.
Parijs, 10 April. (H. N.) De Lastcyrie,
de oud-minister van financiën, heeft de verkla
ringen van Poincaré cn Bokanowski bevestigd
en op ziin eerewoord verklaard, dat de grens,
waartoe bankbiletten mochten worden uitgege
ven, tijdens zijn ministerschap nooit is over
schreden en dat het juiste cijfer steeds in den
bankstaot is meegedeeld.
In den senaat heeft Francois Marsal over den
financieelen toestand geïnterpelleerd en even
eens betoogd, dat men steeds beneden de wet
telijke grens van den bankbiljetten-omloop is
gebleven. In 1923 heeft de Lastcyrie wegens de
aanvallen op de Fransche franc het maximum
der voorschotten, welke de Bank van Frankrijk
aan den staat heeft verschaft, niet willen mee
deden, doch op geen enkel oogenblik is do
grens voor de uitgifte van biljetten overschre
den. Marsal zeide verder, dat hij eerst sedert
15 Januari 1925 zijn vertrouwen in het kabinet-
Hcrriot heeft verloren. Voorts vestigde hij do
aandacht op de daling van de Fransche rente
en andere staatsfondsen, waarvan hij de schuld
aan de regceringspolitiek weet. Noch een hef
fing van het kapitaal, noch een gedwongen lee
ning zullen het vertrouwen van het land in
de tegenwoordige regeering herstellen. Diepen
indruk maakte de voorlezing door Marsal van
brieven, welke de raad van beheer van de
Bank van Frankrijk tot de regecring heeft ge
richt en waarin geprotesteerd wordt tegen de
tegenwoordige politiek, waardoor het vertrou
wen verloren gaat en het crediet wordt ge
schokt. Marsal drong er op aan, dat Herriot tot
een andere financieele politiek zijn toevlucht
zou nemen en gaf te kennen, dat anders andere
maatregelen zullen worden genomen om de po
sitie van de Bank van Frankrijk te verdedigen.
Herriot beantwoordde Marsal met ongeveer
dezelfde argumenten, die hij gisteren heeft aan
gevoerd en weet de tegenwoordige moeilijk
heden opnieuw aan de door zijn voorgangers
gevolgde gedragslijn.
Een besluit van de Kamer
commissie van financiën.
De commissie uit de Kamer voor financieele
aangelegenheden heeft Vrijdag besloten alle
tegen-ontwerpen betreffende een gezondmaken
van de Fransche financiën ten onderzoek aan
den minister van financiën terug te zenden cn
zich onmiddellijk uit te spreken vóór verhoo
ging van de papier-circulatie, onder voorbe
houd, dat de wet tot gezondmaking der finan
ciën vóór I Juli zal ingrijpen.
Een motie van vertrouwen in het
kabinet-Hcrriot door den Senaat
verworpen.
Na een interpellatie van Marsal over dc finan
cieele politiek van de regeering, heeft dc re
gecring de kwestie van vertrouwen gesteld. Met
156 tegen 132 stemmen weigerde dc Senaat dit
vertrouwen.
Dc leden van de regecring begaven zich naar
het ministerie van buitenlandsche zaken, waar
zij hun collectieven ontslagbrief aan president
Doumergue opstolden.
Een motie van wantrouwen aan
genomen.
Na met 156 tegen 132 stemmen een motie
van wantrouwen in de rcgcering te hebben ver-
wropen, heeft de Senaat met 163 tegen nul
stemmen een motie van wantrouwen in het
regccringsbcleid aangenomen.
De president der republiek
neemt het ontslag van het
kabinet aan.
Herriot cn zijn ministers zijn Vrijdag om tien
minuten over tienen op het Elyséc gekomen om
het ontslag van het kabinet president Dou
mergue aan te bieden. Deze aanvaardde het.
Wie zal de nieuwe premier worden
P o r ij s, 10 A p r i 1. (V. D.) Een nieuw ka
binet, steunende op het cartel met als nieuwen
leider Painlevé zou verzekerd zijn van een
meerderheid in de Kamer, maar zou van den
Senaat verzet moeten verwachten, die een
motie heeft aangenomen, waarin op de vorming
van een concentratie kabinet wordt aangedron
gen. Het is niet mogelijk den afloop van de
crisis te voorzien. Beide Kamers zullen con
cessies moeten doen. Doumergue is voorne
mens o.a. Briond, Steeg en Loucheur te raad
plegen. Het is niet waarschijnlijk, dat voor
Zondag de opvolger van Herriot wordt aange
wezen.
Naar verluidt, worden in Fransche politieke
kringen de volgende combinaties overwogen
een tweede kabinet-Herriot of een kobinet-Bri-
and-Loucheur. De omgeving van Poincaré ver
langt een ministerie, dat de nationale vereeni-
ging verwerkelijkt van alle partijen met inbe
grip van de socialisten-. De ccnige taak van een
dergelijk ministerie zou het gezondmaken van
den parlementairen toestand zijn: De ontbin
ding van dc Kamer wordt onwaarschijnlijk ge
acht. Talrijke afgevaardigden brachten Herriot
bij het verlaten van den Senaat een levendige
ovatie.
ENGELAND.
DE BETOOGING TEGEN BALFOUR
TE DAMASCUS.
Ernstige relletjes
Volgens een bericht uit Damascus hebben
daar Donderdagmiddag ernstige onlusteh
plaats gehad. Een volksmenigte deed een po
ging om binnen te dringen in het hotel, waai
Balfour verblijf hield. Het gepeupel wierp met
steenen en sloeg met stokken los op de politie
Men was op relletjes voorbereid geweest en
Ballour waagde het niet zich te vertoonen.
Troepen, waaronder bereden manschappen, met
gepantserde auto's en vliegtuigen, die rook
bommen lieten vallen, wisten ten slotte de
menigte schrik aan te jagen. Er zijn enkele
polilie-agentcn gekwetst, van wie twee ernstig.
De menigte had vijftig gewonden, van wie vijf
tien in het ziekenhuis liggen.
De hoog^ commissaris vcor Syrië, generaal
RECLAMES.
Prijs 1—3 regels 1.55. elke regel meer 0.50.
Utrechtsche weg 38. Tel. 302
in Zomerstoffen, en passen
de garneeringen.
Borduursels, festons, linnen
kanten
Juwelier
TOEGEWENSCHT DOOR
Den volgende week voort
zetting der voordeelige
Electrische
Kookapparaten
Kookplaten
Strijkijzers
Utrechtschestraat 15 Te!. 483
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Langegracht No. 4 - Telefoon 304
Zooals steeds is ook nu de sorteering
zeer groot en daarom noodigon wij U
ter bezichtiging daarvan uit, zonder
eenige v e r p I i c h t i n g Uwerzijds
eb „L'HIRONDELLE" sa
16-18 Langestr. - Amersfoort.
Sponsen - Zeemen - Dweilen - Meube'was - Linoleum-
was - Terpentijn - Borstelwerk - Verfwaren - Venster
glas - Behangselpapieren
Sarrail, bracht 's middags een bezoek aan Bal
four. Men neemt aan, dat Sarrail aan Balfour
den raad gaf te vertrekken. In elk geval vertrok
Balfour een uur later zonder opgemerkt te wor
den in een auto naar een onbekende bestem
ming. De troepen hadden door vertoon de aan
dacht der menigte ofgeleid.
Balfour naar Beiroet.
Balfour is naar Beiroet gegaan, waar hij aan
boord zal gaan van een schip. Het geringe
aantal gekwetsten, dat officieel is opgegeven,
geeft een volkomen misleidenden indruk van
de ernstige beteekenis der troebelen. Dat er
geen dooden zijn gevallen, wordt toegeschre
ven aan de onversaagdheid en het zelfbedwang
van de Fransche politic, die geen oogenblik
haar tegenwoordigheid van geest verloor.
HOE LONDEN PASCHEN VIERT.
Londen, 10 April. (V. D.L De vacan-
tie is heden te Londen aangevangen en nimmer
tevoren zijn er zooveel Londenaars naar buiten
getrokken. Het parlement is voor drie weken
verdaagd.
De binnenlandsche moeilijkheden in Frank
rijk, België en Duitschland maakten vorderin
gen op buitenlandsch gebied onmogelijk, ter
wijl de heele zakenwereld met spanning uitziet
naar Churchill's begrooting.
Baldwin is naar Worcestershire vertrokken,
Lloyd George zocht den zonneschijn te Ma
deira, terwijl Macdonald naar Cornwall gegaan
is om de politiek van de Laboxrrparty tezamen
met Thomas, lord Arnold en lord Thomson te
bespreken.
Heden verschijnen er geen bladen. De trei
nen vervoeren duizenden naar alle deel en des
lands. Talrijke zokenhirizen zijn niet voor Dins
dagmorgen weer open. De groote vraag is het
weer. De winter scheen al zoo mooi voorbij,
doch vannacht zag het er naar uit, dat het
weer regenen gaat.
GROOTE BRAND.
Londen, 10 April. (V. D.). Een groote
brand heeft gewoed in de Mc. Cowans con
fectiefabrieken nabij Falkirk (Schotland). De
schade bedraagt tien duizenden pd. st.
NOORWEGEN.
DE POOLEFEXDITIE VAN AMUNDSEN.
Stockholm, 10 April. (H. N.) Dc ex-
peditie-Amundsen-EHsworth is gisteren uit
Tromsoe vertrokken in de richting van Spits
bergen, waar men ovqr 5 dagen hoopt Q°n te
komen.
SPANJE.
ERNSTIG SPOORWEGONGELUK BIJ
BARCELONA.
Vele tientallen dooclon cn ge
wonden.
Een electrische trein, die Vrijdag uit een
voorstad van Barcelona naar Las Palmas ver
trok, is in botsing gekomen met' een anderen
trein.
Do trein, die derailleerde, bestond uit twee
wogens derde klos cn één twcede-klas-wogcn.
Er waren honderdtachtig mcnschcn in den
trein. Tengevolge van overmatige snelheid of
door slechte werking van de remmen is de
trein in een bocht ontspoord. Dc geheele trein
werd tegen den tunnel verpletterd, de wagens
zijn letterlijk versplinterdf hetgeen het oprui-
mingswerk bemoeilijkt. Tot Vrijdag" waren 25
lijken uit de wrohhoopen gehaald cn 105 mcn
schcn gekwetst. Sommige lijken ziin geheel on
kenbaar door verminking en van de gekwetsten
verkcercn er verscheidene in hopcloozcn toe
stand. Er waren gezinnen in den brein, die ge
heel zijn omgekomen.
Volgens de bloden had de trein op hel
oogenblik, waarop het ongeluk plaats greep,
ccn snelheid van 110 kilometer.
FABRIEK VERBRAND.
Santander, 10 April. (V. D.) Een
groote tabaksfabriek is door brand vernield.
RUSLAND!
DE MOSKOUSCHE SOVJETS.
In de gisteren voor het eerst na de nieuwe
verkiezing gehouden vergadering van dc Mos-
kousche sovjets is Kamencf met algemecne
stemmen tot voorzitter gekozen.
HET VLIEGONGELUK.
De oorzaok van het ongeval.
Enkele weken geleden is nabij Tiflis een
vliegtuig naar beneden gestort." Twee leden
vond en centr. uitvoerenden raad van de sovjet-
regeering, die zich naar een congres wilden
begeven, werden bij dit ongeluk gedood. De
regeering van Moskou benoemde een commis
sie, die de oorzaken van het ongeluk moest
nagaan. Uit het onderzoek van de commissie
is gebleken, dat de reizigers, die ook van plan
waren op jucht te gaan, wat buskruit cn boven
dien 175 scherpe Mauser-patronen bij zich
hadden. Vermoedelijk is er nu brand in do
cabine ontstaan, doordot zij, ondanks het ver
bod, rookten. Het vliegtuig bevond zich op
het oogenblik van het ongeluk nabij Tiflis en
getuigen hebben duidelijk rookwolken uit de
cabine zien opstijgen. Tevens hoorden zij ont
ploffingen van de patronen. De bestuurder
poogde nog te landen, toen hij den brand be
merkte. Het vliegtuig bevond zich op 800
meter hoogte, toen het bezinereservoir even
eens in brand vloog. Do brandende benzine
stroomde uit het reservoir en de bestuurder
verbrandde levend.
JUBILEUM N. VELS HE7N.
25 jaar raadslid.
Naar dc Aiwersf. Post verneemt heeft zich ter
gelegenheid van het a.s. jubileum van onzen
wethouder Veis Heyn, in verband met zijn 25-
jarig raadslidmaatschap cn 10-jarig wethou
derschap, ccn Huldigingscomité gevormd,
waarin de volgende heeren zitting hebben.
Mr. L. Stadig, voorzitter mr. J. H. Schcu-
rer, secretaris J. H. v. Lonkhuyzcn, penning
meester J. P. Boender, P. Grnoff, A. A. Kloos-i
termen. Joh. T. dc Lange, H. Palfcnicr, ds. J.
Pnnnebakker, J. Stuurop.
Nodere plannen zullen ter zijner tijd worden
medegedeeld.
HEEMRAADSCHAP.
Verkiezing.
Bij de verkiezing van hoofdingelanden van
het heemraadschap de Eem cn aankleve van
dien werden herkozen in het 1c district (Wou
denberg) de heeren mr. A. Royoards van
Scherpenzeel en W. H. de Beaufort, cn in het
3e district (Hoogland) dc heer H. C. A. do
Jong.
GEREF. KERK.
Predikontsvacoture.
Ds. van Dijk, van Groningen, op wicn door
de Ger. kerk alhier een beroep was uitge-
brocht, heeft voor dit beroep bedankt.,
GARNIZOEN.
Overplaatsingen.
Bij beslissing van den Inspecteur der Infan
terie, worden, met ingang van 1 Juli a.s., over
geplaatst
de adjudant-ondcroffirier-instructeur A. Ko-
terberg van de School voor Verlofsofficieren bij
het 21c Regt. Infanterie te Amersfoort
de sergeant-majoor-instructeur C. B. Ter-
maat, von het 18e Regt. Infanterie te Amers
foort, bij de School voor Verlofsofficiercn.
Voorts wordt de odjudont-onderofficicr-ih-
structeur B. A. L. Brugman, van het 21e Regt.
Infanterie #te Amersfoort, op I Juli c.k. ont
heven van zijne détacheering bij de School
voor Verlofsofficieren cn weder geplaatst bij
het 21e Regt. Infanterie.
MUZIEK.
Toonkunst.
Aangemoedigd door het groote succes en
gevolg gevende aan den van verschillende zij
den uitgesproken wensch, heeft het bestuur van
Toonkunst in principe besloten, na een gewone
uitvoering aan het eind van het volgende sei
zoen wederom een uitvoering von dc Johannes
Passion van Bach te geven.
Die uitvoering zal plaats hebben op Maan
dag en Dinsdag vóór dc Lijdensweek.
Df S. K. F.-FILM.
Op 17 April aus. in Amicilio.
Naar wij vernemen bestaat er voor den film
avond op Vrijdag 17 April o.s. in Amicitio,
welke avond wordt georganiseerd door het
Dep. Amersfoort der Ned. Muatschoppij voor
Nijverheid en Handel, weer groote belangstel
ling.
Deze interessante film zal ons iets te zien
geven van een buitenlandsche industrievoor
namelijk het geheele fabrikotieproces van ko
gellagers, vanaf het delven der ertsen tot het
voor aflevering gereede product.
De directeur, de heer Ir. I. Jacobson, zal
hierbij een causerie houden, die de filmbeelden
toelicht en aanvult.
Leden en introducé's, welke nog verzuimden
toegangsbewijzen aan 4e vragen bij den secre
taris van het departement, den heer A. P. Dek
ker, Sluisstraat 2, (tel. 506) hebben hiervoor
alleen nog gelegenheid op a.s. Dinsdog. Aan
vragen na dien dag binnenkomende kunnen
niet meer in behandeling worden genomen.
ONZE BIOSCOOPMIDDAG.
Wij herinneren hiermede nog even aan onzen
kinder-bioscoop-middog op o.s. Maandag, 2
uur in Amicitia. Gedurende de Paaschdagen
zijn kaarten nog verkrijgbaar in ten Hove's Si
garenmagazijn, Langestraat, hoek Varkens-
markt cn verder 's middags aan de zaal.
DE EMMABLOEM-COLLECTE.
Het was vandaag wederom de jaarlijksche
Emmabloemdag. De elk jaar terugkeerende
collecte die aller sympathie verdient. Reeds
vroeg in den ochtend waren reeds de ijverige
verkoopsters present en hadden zij overal in
de stad en in de buitenwijken post gevat om
den voorbijgangers een bloempje te verkoopen.
En het behoeft bijna niet gezegd dat vrijwel
ieder in den loop van den ochtend getooid was
met het bekende blauwe bloempje. Wij
twijfelen dan ook niet, of de opbrengst zal ook
dit jaar niet gering zijn.