AMERSFOORTSCH DAGBLAD „DE eemlander" «"«"«aau9.«as
FEUILLETON.
De gouden band.
TWEEDE BLAD.
24e Jaargang
No. 39
De Orkaan boven het
Oosten van ons land.
Het relaas van een ooggetuige.
Een onzer lezers uit Hengelo meldt de
Tel. zendt ons eenige impressies van het
noodweer, waarbij hij getracht heeft den storm
op 10 Augustus zoo nauwkeurig mogelijk te
beschrijven. Zoo verhaalt hij
Het was ongeveer zes uur, toen in Weste
lijke richting een onafgebroken gerommel het
naderen van de bui aankondigde. De barome
ter daalde snel, als "t ware zienderoogen
Opvallend waren de vreemde wolk vormingen.
Weldra flitsten van wolk tot wolk tollooze
kleine bliksemstrolen, die de aarde niet bereik
ten. Wij hoorden een eigenaardig gerommel,
dat den indruk vestigde, dat deze ontladingelf
plaats hadden op groote hoogte, zoodat de
donder, hoewel vlak boven ons, slechts als een
ver verwijderd geluid gehoord werd, terwijl de
atmosfeer onheilspellend Tustig bleef.
Dit onweer, daar hoog in de lucht, was
slechts een voorbode van wat nu volgde.
In het Zuidwesten naderde met groote snel
heid een inktzwarte lucht, gekuifd met gelige,
dooiden warrelende wolkflarden, waaruit zon
der ophouden angstwekkend breede, violette
bliksemstrolen naar beneden kronkelden, als
helle barsten in den dreigenden, zwarten wolk-
wand.
De dreunende donderslagen, daar in de ver
te, waren veelzeggend, en in angstig stilzwij
gen wachtte de Natuur op dat, wat komen
zou
Het werd in eenige oogenblikken zóó don
ker, alsof de nacht over de aarde daalde, ter
wijl de omgeving onophoudelijk in blauwen
en violetten gloed stond.
Toen barstte de orkaan los, plotseling, en
smakte neer, in één lange, vernielende vlaag...
Het was niet een storm uit één richting, doch
een dolle, verschrikkelijke werveling, waar
door de modder tot hoog tegen de gevels ge
slingerd werd. Dit bleek later ook duidelijk
uit de wijze, waarop vele boomen vernield
waren. Ze knapten niet af, doch werden als
rt ware af ge wrongen, waardoor de zware stam
men vaak totaal versplinterd waren.
De ontladingen waren buitengewoon hevig
en geen oogenblik was het vuur van de lucht.
Opvallend was tevens de eigenaardige, groen
gele gloed, die gedurende het geheele verloop
van den orkaan heerschte. Ik zag viermaal
na elkaar, met eenige seconden tusschen-
ruimte, een geweldige bliksemstraal langs de-
zelfde baan het luchtruim doorklieven, wat
wel wijst op ontzaggelijke ontladingen.
Het gebulder van den wind mengde zich met
het gekraak van de donderslagen en het ge
rinkel van pannen en glos. Dc boomen bogen,
totdot de kruinen op de doken rustten. Ik zag
een stam van ruim een halven meter dikte
midden doorknappen, de kruin werd opgeno
men, nam die van een er naast staonden boom
mede en kwakte op de daken er achter. De
dradeh van de lichtleiding werden meege
sleurd, waardoor een hevige kortsluiting ont
stond, zoodat de groote, groene vlammen van
het brandende koperdraad fel oplichtten
De winddruk tegen ons huis was enorm, het
trilde en dreunde angstwekkend.
Geen pen kon den indruk beschrijven, dien
«dit natuurgebeuren maakt. Iemand, die zooiets
niet meegemaakt heeft, kon in de verste verte
niet beseffen wat het is, als men voor zijn
oogen alles plot ziet waaien Het is onge-
loofelijk en angstwekkend, en ge voelt u zie
lig klein en nietig
Het noodweer eindigde even plotseling, als
het gekomen was en een kleine tien minuten
er na bescheen de zon de verschrikkelijke ver
woesting, en was hfet weer bladstil
De barometer steeg weer snel.
Bij het opnemen van de omgeving na de
ramp, kreeg ik sterk den indruk, dat de ver
woestende vlogen volgens lange, rechte en
smale bonen gewoed hebben, zoodat soms in
een richting een strook in het geboomte ge
baand werd, terwijl de daarin gelegen gebou
wen ook het meest te lijden hadden.
Ook zijn sommige plaatsen veel erger aan
getast don elders, alsof plaatselijke wervelin
gen daar neerploften en huishielden en het
was dan ook daar vooral, dat, zooals boven
reeds vermeld, de boomen ofgewrongen wer
den.
Beziet men buiten de stad de omgeving, dan
staat alles scheef in de richting W.—O., boo
men, struiken, polen, kortom het geheele land
schap. En het is alsof nog een hevige storm
het geboomte zwieptEr tusschen steken,
overal waar het oog toeft, de wit-blinkcnde
stomfragmenten omhoog cn haast elko boom
is verminkt. Een verbijsterend en droevig
schouwspel
De verwoesting van de kerk
te Langcnkoom.
Van de vele verhalen cn beschrijvingen van
de ramp door den cycloon veroorzaakt moge
hier nog uit een verslag volgen uit de Maasb.
over wat den pater van dc kerk te Langen-
boom is wedervaren.
Om elf uur Maandagmorgen waren de werk
lieden van den aannemer Broom uit Nijmegen
met spiksplinternieuw moteriaol in Langen-
boom gekomen om in de kerk een stelling te
zetten.
Want de kerk van Langenboom, de trots
en de glorie van dc eenvoudige Langenboo-
mers, zcru geheel nieuw gepolychromeerd
worden, en alle vensters zouden vernieuwd
worden met gebrandschilderde ramen.
Precies zes uur was de pater met nog 5
man in de kerk om de eerste werkzaamheden
te bespreken.
Toen stond de pater in het priesterkoor
en keek door de open kerkdeuren naar bui
ten. Hij zag een geweldige zwarte lucht, die
als een dreigend fontoom naar de kerk kwam
'toegeschoven.
De poter, die in Chili is geweest, kreeg op
eens den indruk van een Zuid-Amerikannschcn
tornado.
„Broeder Marcus, doe de deuren toe I riep
hij tot den broeder-koster die juist de kerk
kwam binnengeloopcn. Op hetzelfde moment
werd de versomberde kerk het blauw verlicht.
Het was alsof dc bliksem insloeg, doch er
volgde geen knetterende slag, maar er floot
een helsch gehuil.
„Vlucht mannen f vlucht, de kerk valt in I'
was het eenige, wat pracses Wennekendonk
nog roepen kon. De zes mannen drong«
naar de deur van de sacristie, die reeds ont
wricht, niet meer te openen was. Met een
bovcnmenschelijke krocht zette pater praeses
zijn reuzenfiguur tegen de sacristiedeur er
bonsde de paneelen uit elkaar. Zoo kwa
men ze in de kloostergang, waar een wie
lende zandhoos alle uitzicht onmogelijk maak
te. De mannen grepen elkaar vost, omdat zij
dochten in den grond verzwolgen te worden.
Alles duurde een, twee minuten misschien
Toen zakte de zandhoos neer en konden ze
elkaar weer zien. De kerk log in puin, de
poters en de werklieden zaten vol met scher
ven van glas en stukken puin, maar wonder
boven wonder bleek niemand gewond. Broe
der Marcus, die door de open kerkdeuren naar
buiten wos gevlucht, werd door den wervel
orkaan opgenomen en eenige meters ver ii
don tuin neergeworpen.
Van het klooster waren alle ramen stuk
geslagen, uit hun sponningen gelicht, mu
ren waren doorboord en deuren weggebla
zen, de vloerzeilen opgelezen. Het was als
had een ontzettende ontploffing het oude
hechte huis opgeblazen.
Dc kloosterbewoners, uit hun rustige stu
die opgeschrikt, wisten niet wat er gebeur
de. Buiten zagen zij de boomen als lucifers
afknappen, de groene kruinen gierden door
de lucht. Geel-zwarte wolken draaiden in
een wieling om het huis. Drie minuten later
scheen de zon, praalde een wonderschoone
regenboog aan de lucht en heel laag over dc
stille Maas bromde angstig een vliegmachine.
Het moment van ontzettende verschrikking
was voorbij. Het klooster kan mogelijk ge
restaureerd worden, al is voor het oogenblik
geen kamer bewoonbaar.
De kerk is onherstelbaar verwoest, is één
puinhoop. Met weemoed keek pater praeses
naar zijn dierbare kerk, die hij juist \kilde
beginnen te verfraaien en in een moment van
felgeschokte zielontroering snikte hij„Hoe
kan Onze Lieve Heer zelf zóó Zijn ruiten
ingooien
De ramp van Maandag als
natuurverschijnsel.
De weerkundige medewerker van het Vad.
schrijft
Hoewel thans de belangstelling van heel
Nederland gericht is op de groote verwoes
tingen welke voornamelijk in den Gelderschcn
Achterhoek zijn aangericht, vragen we toch
de aandacht voor onderstaande beschouwingen
over de oorzaken van het buitengewone na
tuurverschijnsel, dat eenig is in de geschie
denis van ons land. Wij kunnen thans veilig
aannemen, dat bij mcnschenheugenis cn long
voordat de oudste menschen in ons land, die
thans nog leven, geboren werden, nooit zoo'i
heftige uitbarsting van het onweer is voorge
komen. Alle bekende zware stormen van dc
negentiende en de twintigste eeuw schijnen op
den achtergrond gedrongen te worden door
wat nu gebeurd is, zelfs de drie beruchte stor
men van 30 September 19T1, 26 Augustus
1912 en 6 November 1923. En in de jaarlijks
door het Meteorologisch Instituut gepubliceer
de boekjes over onweders in Nederland, die
samengesteld zijn op grond van mededeelingen
van een paar honderd onweers-waarnemers, is
niets te vinden dot gelijkt op het onweer van
Zondag. Zoo zal don do romp van Zondag
9 Aug. 1925 er een zijn, die altijd een der
belangrijkste historische gebeurtenissen van
ons land zal blijven.
Gaan wij de thans losgekomen uitvoerige
berichten na, dan blijkt dot de hevigste ver
schijnselen en grootste verwoestingen zijn
voorgekomen in drie deelen van ons land t.w.
een streek bij Bergen-op-Zoom en Roosendaal,
een streek, waarvan Zeeland in N.-Br. het mid
delpunt vormt en het gedeelte von den Gel-
derschen Achterhoek waar Borculo het voor
naamste centrum van vormt. Tusschen de
tweede en derde streek ligt don nog een vierde
klein gebied bij Didam.
Op de kaart gezien blijken deze vier ge
bieden te liggen op een rechte lijn, die een
richting heeft van W.Z.W. naar O.N.O.,
nauwkeuriger Z 60 gr. W—N 60 gr. *0. In
deze vier streken is het onweer losgebroken
op tijdstippen, die niet zoover uiteen liggen,
moest tusschen 6 en 8 uur 's avonds (5—7
middelb. tijd), d. i. ongeveer ten tijde van een
maximum-phase in de warmte-onweders. Aan
beide zijden van deze lijn kwamen wel onwe
ders voor, maar van mindere hevigheid. Alle
droegen min of meer het karakter von plaat
selijke buien, zoodat talrijke haarden van elcc-
trische ontladingen voorkwamen. Buiten de
streken van de groote verwoestingen, waar
men uit den aard der zaak op iets anders
had te letten dan op meteorologische waar
nemingen, heeft men beter acht geslagen op
de verschijnselen.
De berichten stemmen overeen op het punt
an de wijze, waarop de electrische verschijn
selen zich voordeden. Men zag meest een onge
woon groot aantal lichtflikkeringen („het licht
niet van den hemel", en dgl. uitlatingen) maar
men hoorde weinig donder. Een betrouwbaar
waarnemer te den Hoog kreeg den indruk,
dat dc ontladingen meest boven in de wolken
plaats hadden. Schrijver van deze regelen zag
vele molen in de wolken ontladingen, die van
óén punt tallooze kronkelende lijnen in alle
richtingen uitstraalden. De meeste ontladingen
waren opflikkeüigen van een paarsblauw licht.
De wijze, waa^> het geonweerd heeft, was in
ieder geval iets buitengewoons.
In de tweede plaats is in.de verwoeste streken
opgemerkt, dat neergevelde boomen wijzen op
kringvormige windstooten Hier hadden wij
dus te doen met hoozen. Het zou van groot
belang zijn, dot vóór het; ©pruimen, van om
gewaaide boomen, dén?erntrent nauwkeurige
waarnemingen worden gedaan.
Verder valt op de buitengewone kracht van
den wind in de verwoeste 'streken. Daar de
beruchte Novemberstorm windsnelheden heeft
voortgebracht van hoogstens 50 meter per
seconde, waarbij niet zulke beschadigingen zijn
aangericht als thans, moeten de windstooten
veel hooger worden geschat maar men kan
er slechts met de muts naar gooien.
Over het verbond tusschen de buien en de
kleine secundaire depressies heeft het Meteor.
Instituut reeds een mededeeling gepubliceerd.
Het overtrekken van meer dan een zoo'n de
pressie- is te den Haag door de barograaf vrij
goed geregistreerd. De rust in den dampkring
is intusschen nog niet geheel weergekeerd.
Blijft ten slotte over een verklaring te vinden
voor de ontzettende uitbarsting der elementen.
Om hiertoe te komen moet in aanmerking
worden genomen, dat tevoren de temperatuur
zeer hoog is geweest. Tot ver in oostelijke
richting over het vasteland (Berlijn hooger dan
35 gr. C.). Een buitengewone oververwarming
an de onderste luchtlagen over een zeer groot
gebied met een verbreking van het stabiele
evenwicht tusschen de lagere en hoogere lucht
lagen is daarvon het gevolg geweest. Dit ver
oorzaakt dan een naar boven stijgen van de
warme lucht. De koudere omringende lucht
^dringt zich onder de warme, tilt deze op,
waarbij wolkenvorming plaats heeft. Dit toe-
stroomen van de koude lucht heeft gewoon
lijk plaats met groote kroct. Dat alles nu is
gegaan met meer dan buitengewone krocht ls
Sterker dan het lot is de moed, die het
standvastig draagt.
te verkloren, door aan te nemen, dat enorme
mosso's warme lucht opgestegen zijn, waarbij
de toestroomende lucht wellicht sledhts langs
smalle banen kon toestroomen cn dit dus met
razende snelheid heeft moeten doen. Dot in
ieder geval veel koude lucht is toegestroomd
wordt bewezen door de sterke afkoeling na
Zondag en Maandag cn den mist, die later
is opgetreden.
Dc groote duisternis tijdens het onweer is
eensdeels een gevolg van de enorme dikte van
de gevormde wolkenlaag, ondcrdecls van de
dichtheid van de wolken zelve door de bui
tengewone sterke condensatie von den water
damp.
Bovenstaand mag slechts als voorloopige
verklaring von het natuurverschijnsel worden
aangenomen. Pas als olie beschikbare waar
nemingen verzameld cn uitgewerkt zijn, zal dc
juiste toedracht kunnen worden nagegaan.
Dc drukte te Borculo.
De redacteur Onder de Menschen der N. R.
Ct. schrijft:
Kenmerkend is, dot vanmorgen om negen
uur in geen van de vele garages te Apeldoorn
meer een auto was te krijgen, omdat ze schier
allemaal al vroeg met gasten waren uitgereden
naar Borculo. Aan ieder von deze garages vond
ik menschen, die tevergeefs trachtten nog «ïn
vehikel te bemachtigen, om naar het verwoeste
stadje te komen. En een von de verhuurders
zei wel terecht: „niet alleen geen wogen meer
te huur, er is er ook bij particulieren geen
enkele meer in heel Apeldoorn over gebleven,
en dogen vooruit Js alles al door de gegadig
den besproken."
1 och ligt deze stad nog een vijftig kilometer
von de plaats des onheils verwijderd. Moor ook
tal van autobussen hadden zakelijk den dienst
daarheen verlegd. En toen ik, dank zij vriende
lijke bevoorrechting, over een poor uur tóch
nog een Studebaker mocht verwachten, zag ik,
vóór het hotel Van den Burg gezeten, één
schier eindeloozcn stoet van automobielen,
waarvan verscheiden uit Rotterdam en Pen
Hoog, door de hoofdstroot voorbijtrekken op
weg naar de puinhoopen van den cycloon, dc
inzittenden veelal met enorme kicktocstellen ge
wapend, omdat voor de duizenden vocontie-
gongers Borculo nu eenmaal het doel van hun
uitstapjes is géworden. Te eerder, nu de mee-
doogenlooze natuur, uitgebulderd, weer met
hoor lieftolligst zonnigen lach dc menschen den
schoonen buiten in verlokte.
-Zoools de trek uit Apeldoorn was, moet hij
ook geweest zijn uit alle steden en dorpen,
waar logeergasten hun verloftijd doorbrengen.
En de nummerborden op de auto's bewezen,
dat dc belangstelling in de ruïne van een letter
lijk kapot gewaaid stndjq, tot in de verst afge
legen provincies uit Zeeland, uit Friesland, uit
Limburg, de menschen had gemobiliseerd. En
tienduizenden wielrijders, hcelc zwermen cn
stoeten van wielrijders, van burgers en boeren,
trachtten door die overstelpende drukte over de
prachtige heerbanen hun spoor al hellend vci-
mengd met het claxon-geweld, mocizaom te
vervolgen, nu cn dan amechtig neerstrijkend in
de bosschen of langs de bermen om te picnic-
kcn. Een ramp voor enkel© honderden, die een
vacontie-aantrekkelijkheid voor tallooze duizen
den is geworden, cn waar heel wat onderne
mers een winstje uitslaan, omdat nu eenmaal
den een z'n dood den onder z'n brood im
mers is.
Een damp van benzine en uitlaatgassen hing
er over het land, en van de kort geleden nog
onder de hoozen blank staande wegen, joeg het
stof olweer in wolken op uit het hier en daar
niet te verzwelgen verkeer, waarin vooral de
rijtuigen, de bocrenwagentjes, nog met anachro
nistische paaracn ervoor, het vaak te kwaad
kregen.
Trouwens gemeente- en rijkspolitie, en heel
wat maréchaussees zorgden op voorbeeldige
wijze voor de orde, waardoor tot nu toe onge
lukken waren voorkomen. In de gemeente
Voorst reeds werden de naar Borculo toe
jagende, en dc door vandaan terug racende
stroomen gescheiden. En bij de puinhoopen van
t stadje zelf, onder 't reeds dorrend loover von
de afgerukte kruinen bedolven, had de Gelder-
sche verkeerspolitie zich met de regeling belast.
>t „normole" leven keert terug.
Dc meeste auto's, motorfietsen en rijwielen
werden aan de grens weggezet op weiden, die
ondernemende bewoners daarvoor verhuur
den, en zij zullen er een deel hebben uitge
slagen voor het herstel van hun verniej^e wo
ningen. Want vele duizenden wagens daags
posseeren er de tol, waarvan de aorder hulp
heeft moeten nemen om maar links en rechts
dc dubbeltje non te pokken eu hei bonboek is
sedert den eersten dag iang irftgep«rt Verschei
den auto's hodden in Rintrlo trouwens reeds
den moed opgegeven om er doorheen te komen
en in den tuin van het hotel Avenorius bleef
het eindeloos open tafel.
Dc boeren waren inmiddels alwwer bezig den
verstormden oogst to vergaren, hier en dnnr
uif draden cn van de dokspanten geharkt.
Een wogen met de eerste zakken kalk voor den
wederopbouw geraakte met een traag paard
ervóór in de kluwe van gerij verword. En el
ders zaten huisvaders, veelal met verbonden
hoofden, alweer op de daken von hun ge
kraakte woningen, om tenminste den regen er
uit to houden. Want regen, door is Borculo
nu vooral bang voor, omdat ze nergens meer
voor het hemelwater beschut zijn dot de restes
van hun verhovenden inboedel nog verder zal
vernielen, cn vooral hun beddegoed, hier en
daar uit het puin vandaan gehaald, dot nu in
de zon over muurblokkcnen neergeslagen bol
ken schamel lag te drogen.
Toch is hcj verwonderlijk hoe snel bij som
mige menschen de energie zich herstelt. Vcr-
scheidencn profiteerden er von den dichten
stroom van vremdelingen die zij vroeger
zóó zelden in hun stadje zogen door tafel
tjes neer te zetten, waarachter zij sigaren,
sigaretten, biscuits, ventten, en zelfs stond er
een outo-buffet met limonades en vruchten tot
lafenis en afkoeling van de voetgangers in den
feilen zonneschijn, waar olie boomcnlommer
immers was weggestormd. En gruwzaam
luguber stoken door de verminkte kale boom
stompen achter uit op. Andere bewoners had
den van den nood een deugd gemaakt. Waar
nog maar vier muren, zij het brokstukken,
somen stonden, zonder vensters, zonder deu
ren. de flarden behangsel er langs, zaten zij
toch, als in wonderlijk rustieke piicclen samen
aan de straat, om een koffieblad, cn keken uit
naar dc duizelingwekkende drukte, sommige
dames, wier garderobe blijkbaar in het onge-
reedo geronkt was, met doeken om.
Sommigen ook, heel naarstig zetten zelf de
noodigste ruiten in, cn zelfs hadden eenige
winkeliers den chaos dan» binnen zoo goed
mogelijk geredderd cn ordenden nu hun uit
stalkasten weer netjes, enkelen speciaal mei
artikeltjes nis souvenirs voor dc bezoekers. Een
keurige jongen ventte pre '.iriefknnrtcn, mnor
dc meesten wilden ze niet, ndat zij nog waren
van zooals Borculo vroeger er zoo vriendelijk
cn welvarend uitzag. Dc jonge koopman zei
mij hij was leerling van dc mulo-school, ge
vestigd op de verdieping boven dat groote,
nieuwe gebouw van de lagere school. Maar
aar hing het dak nog neer tusschen de inge
vallen muren. Zijn vader was slager, de slagerij
was vernield. Er moest dus wat verdiend wor
den. Daarom liep hij nu met zijn bok met
koorten rond. Vlak waar wij stonden, eta
leerde een knpper weer zijn haarwater.
Opruiming cn herstel.
Inmiddels had het werk der organisatie, on
vermoeid door burgemeester De Muredt Keloid,
wonderen verricht. Nu de kom van de ge
meente voor de kijklustigen afgezet was, zoo
lang daar geruimd werd, zoodra een straat
weer schoon is, mogen de belangstellenden er
.weer longs nu schoot het karwei zóó ver
wonderlijk vlug op, nu deden al die geniesol-
dotcn zoo hartelijk hun best, dat de ravage
longs de wegen vrijwel verdwenen wos. Vracht
wagens vol puin trokken gestadig verder. Do
genisten met schoppen en haken waren overal
non den gong en wat hun handen vast vonden
om te herstellen, deden ze maar meteen, nllen
blijkbaar zooveel mogelijk zelfstandig gelaten
en in overleg met de bewoners. Dezen was bi)
proclamatie verzocht het bruikbaar materiaal
uit dc puinhoopen te zoek en weg te bergen.
En zoo waren ze hier cn door olweer aan het
optassen van nog heelc dakpannen, het ber
gen van balken, cn zelfs om de ruïne van de
Hervormde kerk was nu orde geschapen. Al
leen op sommige plaatsen aan den buitenkant
von het stadje waren dc wegen door over
elkander gevallen barrières van boomen nog
ontoegankelijk.
Vanmorgen is er over de vrije wegen weer
melk bezorgd. Dokloozcn, die in aanmerking
komen voor noodwoningen, waren opgeroepen
naar het raadhuis. Eveneens zij die tengevolge
nn de rump broodeloos zijn geworden. Voor
hen allen zal gezorgd worden.
Dii bestier geschiedt op het gemeentehuis,
waar de burgemeester de verschillende commis
sies geïnstnV" >rd heeft. In zijn eigen kamer
legen naast de stapels brooden voor de leven
den, de vijf palmtakken met witte bloemen
Naai het Engelsch 'van
DAVID LYALL
49
„Dat vind ik ook. 't Is je eigen familie en
je zuster houdt heel veel-van je. Zij heeft eer
lijk beproefd vriendelijk tegen Winnie te zijn,
maar er was altijd iets, waardoor Winnie tel
kens heel onhebbelijk tegen haar was. Ik heb
haar gezegd, dat het niet anders kan zijn, dan
dat zij wrok blijft koesteren. Zij heeft het jc
familie nooit vergeven, dat zij haar van het
begin af niet goed voor je hebben gevonden."
Sherston wist dat dat eigenlijk het punt was
fcWaar het om ging, maar hij vervolgde het ge
sprek niet.
„Dus ga je naar Digswell Het is een mooie
oude plaats. Dc hoop dat je fcr óók van 'zult
houden. J^ moet me schrijven en ervan ver
tellen.
Sally beloofde Ket niet Haar oogen keken
vreemd peinzend en toen zij haar handen op
haar knie vouwde, had haar gelaat een zeer
kinderlijke aandoenlijke uitdrukking.
„O mijnheer Sherston, ik wilde dat het Win
nie was geweest, die vriendschappelijk omging
met je zuster en dat zij naar Digswell ging,
niet» ik."
Sherston antwoordde niet dadelijk, en ont
week den oprechten wat droevigen blik van de
kinderlijke oogen.
„Dat wensch ik niet," zei hij beslist. „Ik
vilde, dot ik jou in plaats van Winnie had ge
trouwd. Wat zou het er dén heden anders uit
zien
Sally's gelaat werd wat bleek, maar zij keek
hem dapper aan, hopende dat hij haar beven
niet zou opmerken.
„Zeg zulke dingen niet. Je zegt ze alleen
maar, omdat je zoo somber gestemd bent. We
zijn goede kameraden en dat wenschen we ook
te blijven, tenminste ik. Ik ben Winnie's kame
raad ook en ik heb haar nooit verraden. En dat
zal ik nu ook niet doen, en ik blijf gelooven,
dat alles terecht zol komen cn je nog gelukkig
zult worden. Zooals ik eens gezegd heb, déér
ben ik van overtuigd."
Sherston was haar dankbaar voor haar tact
en fijn gevoel. Maar hij mankte geen veront
schuldiging voor zijn woorden, die hem door
den drang van 't oogenblik ontsnapt waren. Zij
hielden een voldoende dosis waarheid in om ze
niet te kunnen herroepen. Hij stond op en stak
zijn hand uiteen flinke mooie gestalte, zoo-
als hij daar in schemerdonker stond.
„Vaarwel, kleine kameraad; ik zal je nooit
vergeten, en indien en indien de gelukkige
dag, waarover je spreekt, ooit komt, dan zal
het in hoofdzaak aan jou te danken zijn. Ik
wilde, dat er meer zooals jij in de wereld wa
ren. Het zou dan een betere wereld zijn voor
arme stakkerds, zoools ik."
Daarna vertrok hij, vóórdat Sally Withers
voldoende haar zelfbeheersching terug gekregen
had om te kunnen antwoorden.
Zij zog hem verdwijnen door de openslaande
deur en zonk toen terug op den lagen stoel
met een vreemde gemartelde uitdrukking op
het gelaat.
A
Sally was diepontroeid, dieper dan zij zelf
weten wilde cn in het diepst van haar ziel was
een schrijnende smart.
Indien slechts indien slechts
„Solly Sally Withers zwijg houdt je
dopper I Wees geen kleine dwaas I" fluisterde
ze somber cn vastbesloten.
„D<x. je werk goed Solly doe het goedl
Er 'is in de wereld niets zóó dc moeite waard.
Erv er zijn er zooveel die het niet doen. O mijn
God zoovelen I"
Zij bracht de handen een oogenblik vóórhaar
oogen om de brandende tranen terug te drin
gen. Zij was daar geheel alleen in het sche
merdonker, de lichten waren nog niet opge
stoken en niemand was getuige van de zoo bit
teren strijd, dien de trouwe kleine ziel alleen
moest doorwostelen.
Zij zat daar een geruimen tijd en toen zij
zich voldoende hersteld had, stak zij de sigaiet
aan, die Sherston haar had gegeven en die zij
om de één of andere reden niet in zijn tegen
woordigheid had willen rooken. Zij voelde heel
juist hoe hij over enkele dingen ducht; zij wist
wat hij in een vrouw graag zag en wat hem
kwetste. Zij had vaak gezien, hoe zijn trekken
zich verhardden, als Winnie méér dan gewoon
uitdagend in haar spreken en haar houding
was en zij had het begrepen.
Ondanks haar dappere woorden was zij niet
heel optimistisch over de toekomst van dó
Sherstons. Zelfs al liet zij geheel in het mid
den aan wie van de twee nu de schuld was,
kon zij toch geen stevige basis voor hun geluk
vinden.
Zij dacht daarover na, toen de toeslaande
dubbele deuren weer opengingen en Winnie
binnenkwam in een zwart zijden mantel, dien
zij over haar zomerjapon droeg en het met
bloemen versierde hoedje op, dat haar gezicht
je zoo pittig en iig maakte.
„Ben je daar. Sol, dat is het eerste geluk dat
ik vandaag heb! Dc ben doodop!" riep Winnie,
terwijl zij haar een vluchtigen kus gaf cn neer
viel in den stoel waaruit Sherston pas was op
gestaan. „O wat een dag I Maar ik heb de
meubelen uit de komers ik bedoel al wat
van mij is. Ik slaap er vannacht en ga morgen
terug naar moeder."
Sally zei niets gedurende een oogenblik. Een
hevige tweestrijd woedde in haar binnenste.
Zou zij Winnie vertellen van Shcrston's bezoek
of niet Zij besloot het te laten afhangen van
wat Winnie zelf zou zeggen.
„Ik heb een bedorven dog gehad, heelemaal
bedorven. Alles ging verkeerd. De verhuiswa
gen kwam niet op tijd er* ik heb na gisteren
avond, toen ik met Perry gedineerd heb bij Pol-
dini, geen behoorlijk maol gehad. Maar daar
na was mijn geluk ook dadelijk uit. Hij bracht
mij naar huis in een taxi cn daar stond Jack
te wachten- Ik verzeker je dat ik schrikte.
,Dat zou ik denken, 't Is afschuwelijk, hoor
je Win, zoo te spelen met Pèrry Butler. Waar
om doe je het Je geeft zelfs niet om hem.
Indien dat zoo wos, zou er een excuus zijn."
,Laat dot toch rusten. Goede, oude moeder!
Dc blijf met Perry uitgaan, omdat ik hem kan
gebruiken en hij mij een prettigen tijd bezorgt.
Dc heb nu een beetje genoeg van hem, ik ge
loof, dat Jack van Portsmouth kwam om mij
mee te nemen als een pakje of i reistasch,
maar ik heb Kern heel gauw verb dat ik het
niet deed."
„Wat heb" je tegen Portsmouth, Winnio?"
„Dc wcnsch Londen niet te verlaten. Indien hij
mij hier een thuis kan verschaffen en een goed
inkomen, zal ik mijn deel van do overeenkomst
houden. Hij is in gebreke gebleven."
Waarin bestond dat?" vroeg Sally met
langstelling.
Maar toen het erop aankwam, kon Winnio
geen bevredigendo verklaring geven.
„Hij bedroog mij," herhaalde zij, do oude
grief weer te berde brengend. „Dc zou hem
nooit getrouwd hebben, indien ik niet gedocht
had, dat hij geld had. Dat doet heel wat over
't hoofd zien. Hii schijnt te denken dat het er
niet op aankomt, maar ik wel."
„Geloof je niet, dot hij nu goed op weg is
geld te maken vroeg Solly onschuldig.
„Dat zegt hij, maor ik heb bewijzen noodig.
Indien hij ooit goede winsten maakt irit den
rommel van de kampt dan ben Ik bereid met
hem te wonen."
„Schaam je je niet, zoo'n afgod van het geld
te maken Winnie Tebbft V
„Mevrouw Jack Sherston als 't je belieft,"
zei Winnio met een loch. „Je meg nog zóó
hoogdravend redeneeren, Solly, zooveel en zoo
lang ols je wilt, maar je zult moeten toegeven,
dot w© het niet zonder geld kunnen doen. Jo
zoudt hier b.v. niet zoo gezellig en geriefelijk
kunnen wonen, als je niet goed geld verdiende.
Jij hebt geluk en 't mijne is uit. Ik geloof niet,
dot Je eerlijk geprobeerd hebt mij een plaats
op je bureau te bezorgen."
.Ik heb het eerlijk geprobeerd," zei Soüy
kalm, maar zij gaf zich geen moeito uitbundig
te zijn in haar verzekeringen.
„Zeg mij Win, is het je werkelijk ernst? Wil
jem orgen niet met je man naar Portsmouth
gaan
„Wie heeft je verteld, dat hij morgen ging,"
vroeg Winnie, die haar oogen als twee harde
kralen dadelijk op 't gelaat van Sally vestigde.
■Hij. Hij is hier geweest, Win; hij is nog niet
langer dan twintig minuten vertrokken. Het
verbaast me, dat je bem niet bent tegengeko
men." i
(Wordt vervolgd).