Gebruikte
Piano's
Fa. R. van Én Burg
binnenland.
Doorloopend
voorradig
BONTMANTELS EN HOEDEN
TWEEDE BLAD.
Amfo. straat
Mo. 198 9 AMERSFOC RTSCH DAGBLAD „de eemlander"
Zaterdag
5 December 1925
PRINS HENDRIK.
Z. K. H. de Pi ins is Donderdagavond weder
voor korten tijd te 's-Grovenhoge aangekomen
met het voornemen .Zaterdagmiddag naar het
Loo terug tc keeren.
visatrd sproke de vorming van een kabinet op
te dragen. De katholieken wilden niet, hoewel
ze door sprekers program geen boe ol ba heb
ben gezegd. Hij weet dat de katholieken, bij
wie de democrurin gaat boven de beurs, wote'--
•ondden om dit p.ogrum uit te voeren, maar
het mocht niet.
cn daar gnat het nu om: om de democratie
of de beurs. Duizer.d'-n en duizenden der R -K.
Staatspartij hebben in deze dagen hun tan
den op elkoat gezet. Dot zal zoo door gnan
fcn wij, aldus Spr.. hebben geduld.
Hh laatste bericht is: Colïin zal blijven In
dit veiband heii;-eide mr. Merchant ann de
oplosvng. we'ke de Resb. vermeld heeft. Ter
wijl de C.-H t-aerre vergadert, gaat de heer
y j De Visser nud' Het I oo en tracht Colijn de
zaak weer in he' innc tc brengen
De in de bedoelde oplossing genoemde
mogelijkheid is indertijd door oud-minister G.
Heemskerk Azn. verworpen. Men beroept zich
nu op de Ssvornin Lohman. die geschreven
heeft, dat de Tweede Kamer het niet zou kun
nen beletten, indien de Koning een gezant
schap zou willen erkennen, maar tevens heeft
hij geschreven, dat uit het budge'recht der
Steten-Generaal blijkt, dat zij mogen ingrij
pen. Sinds de heo Heemskerk Azn zijn
boek „De praktijk der Grondwet" schreef,
heeft bovendien dn ontwikkeling van het par-
DE KABINETSCRISIS.
Het gezantschap bij den H. Stoel.
Dc Kameroverzichtschrijver van D e
bericht:
Naar aanleiding van een bericht in ,X)e
Residentiebode" d.d. 3 Dec. betreffende het ge
zantschap bij den H. Stoel, dat buiten bezwaar
van s lands schatkist zou worden voortgezet,
had ik gistermiddag een onderhoud met dr. De
Visser. Deze deelde mij op een desbetreffende
vraag mijnerzijds mede, dat vnn christelijk-
hiitorische zijde officieel in dezen niets is ver
klaard. Wel wees de leider der chrhtelijk-histo-
rischc fractie erop, dat wijlen jhr. mr. Lohman
in zijn werk „Onze Constitutie" (2c dr. blz
111) er de aondocht op vestigt, dat er door A
H. M ('e Koningin benoen-de «ezan'schnppen '""«""f f"-,™
mogelijk rijn, ronder dot de Komot -doorvoor ™L.e f.™ ut'ftT'./f"
RECLAMES.
Prijs 1—3 regels f 3.05 elke regel meer f 1.—
geld voteert.
Staatsraad mr. D. P. D. Fabius schrijft het
volgende in het „HblcL"
„Telkens hoort men dezer dagen zeggen, dot
de Tweede Kamer den gezontsohapspost bij
den paus heeft verworpen.
Formeel is d.e wüze van spreken onjuist.
Op hoofdstuk I.I der Slaotsbegrooting wordt
het bedrag der kosten van de gezantschappen
in éóne sera uitgedrukt. Er wordt niet gestemd
over elk gezantschap afzonderlijk. Het amen
dement van de heeren Kersten en Zandt hield
dan ook in, het verminderen van den post voor
de gezantschappen, geraamd op f T.252.0C0,
met 28,0^0 (/CCOO op de jaarwedden en
T9CC0 cp de verblijfsvergoedingen cn tor-
lagen).
Weet de regeering uit het verminderde be
drag ook den gekantsrVp- post bij den ra\"t te
bekostigen, dnn kan zij dit doen met volkomen
recht.
Maar zal men wellicht zeggen - dc be
doeling van de Tweede Kamer bij de stem
ming over dat amendement was toch, dat die
gezantschanspos? vervallen zoude, zoodat de
regcer'ng door d'en post te handhaven, waar
schijnlijk met de Tweede Kamer in botsing ge
raakte.
Is dit echter ju'sf
De meerderheid voor het amendement wna
een grmengde; slechts een deel dier meer
derheid was te^en dat gezantschap gekant; het
andere dat bedoelde met hare stemmen de coa
litie van de groepen der rechterzijde te breken.
De meerderheid der Tweede Kamer is voor
behoud van het gezantschap; althans niet da ar
te-gen.
Dr.or het zuiverstellen won cjuaest'ëtt steeds
van helonu is, achtte ik Het wenschelijk, op een
en ander de aandacht te vestigen.
Vergadering der C.-H. Kamer
fractie.
De vergadering van de Chrislelijk-Historische
Kamerfractie, welke werd gehouden in verbund
met den politieken toestand, heeft gistermiddag
van half twee tot 10 minuten na half vier uur
geduurd.
Het Hbld. heeft gehoord, dat op een mee
gaandheid der Ohr.-Hist. in de richting van d*
aanstelling van jhr. van Nispen tot Sevenaer
als gezant buiten bezwaar van s lands schat
kist, nog geenszins mag worden gerekend.
Het blad heeft tevens vernomen, dat het on
waarschijnlijk moet worden geacht, dat dr. P*
Visser, indien hem een opdracht mocht woe
den verleend tot kabinetsformatie, hoar in be
raad zou houden. Hij zou meenen haor niet te
kunnen aanvaarden
Redo van
ferdam.
Mr. Marchant te Rot-
Mr. Marchant heeft gisteravond te Rotter
dam een rede gehouden over de r'egeerings-
crisis. Hij gaf evenals Woensdag te Amster
dam een overzicht van het in de laatste weken
gebeurde. Hij acht, nu hel eerste bedrijf van
het drama is afgeloopen, die uiteenzetting van
beteekenis, omdat men dooi de lezing van
de massa artikelen, welke zijn losgekomen, niet
tot verheldering van inzicht komt; integendeel-
De mogelijkheid van den heer Nolens vnn
een meerderheidsformatie van de democratie
was een dreigement der katholieken tegenover
de-christ.-hist. om dezen zoet te houden. Het
wederoptredén van Colijn op advies van No
lens was echter de les voor de vrijz.-dcrndat
dc katholieken alleen noodgedwongen de coa
litie zouden loslaten en het was voor hen aan
leiding om hun gedragslijn te wijzigen. Men
wist dan ook aun de rechterzijde, dot op den
steun der vrijz.-dem. ten aanzien van het ge
zantschap bij d-n Paus niet gerekend kon wor
den en Spr heeft den voorzitter van den minis
terraad ook medpgedceld, dot hetzclfd? het ge-
va! kon zijn ten aanzien van de splitsing van
de Marine.
Mr Mai chant herinnerde aan het standpunt
der vrijz:-dem. ten opzichte van het gezant
schap b'j den Pauselijken Stoel en zei dat de
partij van ds Kersten de kap^' op de kust is
van de A.-R. en dat. de partij van ds. Lingbeek
de koper op de kust is der C. H. Nu weet men
niet hoe ellendig het is een verkiezingsstrijd
te voeren met zvrik een torpedo?ager achtei je,
die onder ie duiven schiet. En de gevolgen in
de politiek I Men moet met deze menschen
concurreeren.
De stemming ovei het gezantschap is een
ve> schijnsel van de waarheid, dat er op staat
kundig gebied partijen geroaliseerd zijn, die
dat niet behoo d°n te zijn
Spr VArklaarde het stnnnpunt dat. de vrijz.-
dem bij de vtemm'ng ovet het amendement-
Kersten hebben ingenomen en noemde het
volksmisleiding herti van draaierij te beschul
digen.
Zoolang men weet, do' deT coalitie nog leven
kan worden ingeblazen, moet men dat doen.
De heer No'ens heel' echter, toen hij meende,
dat de coalitie dood was, der Koningin gead-
^tonlsrhep er niet. Het is of in d? co-difi
meer stmt «-.lieden, mnnr k-nn deniers de lriding
hebben. Hoe kr.n men zulk, een onlossirg in
zijn hersens kriigen I De Kamer verwerpt een
gezantschap. Voelt men, dat "Is de reTeering
nu zegt :ik dep het toch. dat dit een eeiste sten
zou zijn in de richting van Mussolini Wij,
kunnen met de Grondwet in de hand Het even
min beletten a's da Koningin manoeuvres veer-
schrijft op Be'gisch gebied. Het zou hetzelfde
zijn als de Koningin nu ze:de ik handhaaf het
gezantschap toch. On dien weg kunnen cn
m^gen wij ons niet begeven.
Stel eens dat de C -H. het drden Denkt
men, dat ds. Lingheak den mens'-hen dan ni°t
zou vertellen wat zit deen is jullie bedriegen?
En als men het deed, d«.rkt men. dat ct don
geen motie van afkeuring over het beleid-Mus-
scb'ni gesteld zou worden
En het prnctische gevolg voer de partijen
der coali';e zou zijn dat ze neg veel meer
zouden afbrokkelen- De dood der coalitie zou
Innrns dezen weg worden verhaast.
Strit men zich op het stanJpuint. dnt
Koning vrij is gemntr-n eon Ie stallen, dan
weet spreker een bet~r middel. Wa hebban te
Lissabon een gezant, die niets te doen heeft.
I «at de Koningin dit gezantschap dan ophef
fen en de duiten besteden voor den gezant bij
d«m Paus We zullen dan tenminste geen gru
bs gezant bit den Paus hebben, gesubsidieerd
door pm-ticuliprc vereenigingen.
Mr. Merchant is bit rPze gesch'eaenis on
vriendelijk behard^'d. Hij kan dan tegen,
maar heeft bet zich wel eeniesrins aarwretrok-
ken wat Aolherse in het Centrum heeft ge
schreven. waarbij deze de C.-H. in de coalitie
wilde vervangen dorr de vrirz-dem Dat heeft
zen bloed aan het koken gebracht, omdat Anl-
berse het geschreven heft. Wat denkt rtvm
wel van de v'rifr-^om.? Sr>r. heeft het belrid-
,Col"n vernietigend veroordeeld cn het schan
delijk voorste' van Aalbes» is het hoog'.ermnt
van de stemming, die a~n de andeTe zijde moet
hee-schen. Met dergelijke onbeschaamde he
le ëdigingen moet men ons niet aan boord
komen.
Er is een anri-katholieke beweging aan het
ookomen Spreker waarschuwt de katholieken
dnarvoT.
Al blüft Colijn, wij nemen de strijdbijl weer
op in de vaste overtuiging, dot de democrati
sche gedachte in Nederland zal overwinnen.
HET ONAANNEMELIJKE TRACTAAT.
Een nieuwe brochure tegen
het ontwerp.
Bij H. D. Tjoenk Wil'ink en Zoon te Huar-
lem is een brochure over het Ncderlandsch-
Bèlgischc ontwerp-verdrag verschenen„Dc
Wederkeerigheid in het ontwerp Nederlandsch-
Belgisch Verdrag, door Spectator S'.upefoc-
tus".
S. I ziet in het ontwerp-verdrag niet zoo
zeer regeling van economische kwesties
als een aans'ag van een in dienst van een
Fransch imperialisme ageerend België op de
Ncderlandsche souverriniteit en op de Viaam-
sche beweging. Ook de opheffing der Fran-
sche „droits d'entrepót" ten gunste der Ant-
werpsche hoven, had volgens hem slechts ten
doel de Vlóamsche beweging ols het ware om
'e koopen door eenig materieel voordeel toe
te kennen aan de meest Vlóamsche sled in
Belgic. De schrijver betreurt vooral de op
heffing der Belgische onzijdigheid. België is
thans vrij zich in de armen te werpen van
Frankrijk De neutra'rteit is niet alleen zeer
nuttig voor Nc-derland, maar ook voor België
zelf
„Verre van een mondigen volgroeiden een
heidsstaat, zooals de Noord-Westelijke kleine
staten van Europa vormen, is Be'gië nu een
maal een onvolgroeide staat, welks twee na
tionaliteiten in een kamp gewikkeld zijn, en
niet in het minst door de voortdurende inmen
ging van een machtigen nobuurstant, die door
economische politieke en cul'ureele belangen
er toe gedrongen wordt, met medewerking van
een machtige groep fn België, de annexatie
voor te bereiden. De verdragmntige neutrali
teit bood daartoe een onoverkome'ijken hin
derpaal, zoolang Engeland garant bleef ert uit
dat verdrag aanspraken kon doen gelden te
gen eèn overgang der kanoohavons nan Frank
rijk Het was deze neutraliteit zelve, d>
Frankrijk min of meer in toom hie'd en die
Vlaanderen met Holland een waarborg bood
ten-en Frans<"he grweldspohtiek.
Verder worden de verdecling van de kosten,
de kenalerkweslie, de samens'el'ing der ge
mengde comm-'ssiés enz. behandeld.
Aan de inleiding is het volgende ontleend
over de wijze, waarop het verdrag tot stand
gekomen is en over de manier, waarop h°t
tot nog toe is toegelicht
„Ni^ts is moeilijker, don het herz'en van ver
dragen,- d"e longen ti'd de betrekkingen tus-
schen twee staten hebben geregeld. Het is
vergelijkbaar met de poging die het Algemeen
Nederlendsch Verbond aanwendde om het pot
jeslatijn onze: oudcrwetsche a^surantiepolis-
sen te verd:etschen. Belanghebbenden waren
daarvoor niet te vinden, omdat zij nu precies
w ITT WOLLEN MODERNE SJAALS
'JSTRflEN IN 7I.TDF TRICOT
VANAF F 4.75 F.N CRAPE DE CHINE
VERTEN VANAF F 3.5f>
L'HtROWDSLLE
Amersfoort - 16/18 Langostraaj
wisten wot het abracadabra beteekende, ter
wijl t9kstverondnring tot heel mooi Neder-
landsch de met zooveel moeite verkregen ze
kerheid op het spel zeïte.
Wat dóAr geldt, geldt nog veel meer voor
het verdrag van 1839. dat in tal von nevcn-
regc'ingen was uitgegroeid, zonder welke men
het oude tracloot niet begrijpt. S!?chts inge
wijden zijn in stoot de stof geheel te omvat
ten.
Nu meet ons een klacht van het hart. Ter
wijl in andere gevailen StQten-Gcne-aal en
Publick in staat worden gesield door een doel
matige documen-tnlie, zich een oor<Del te vor
men van wat was en woj deervoor in dc p'aahs
zal woiden gesteld, is erbij dit Ontwerp Ver
drag een uiterst magCTe toelichting gegeven
en v.'O'dt het voor een niet ingewijde zeer
moeilijk te beoórdeelcn waar het Verdrag
reeds bestaande toestanden cn uitleggingen
vastlegt en waar het nieuwe verhoudingen
rchep Nóch weten wij in het locsstc gevn'
het hoe en waarom, of krijgen eenigc reden
voor dc verandering tc hooren. Zoo vinden wij
geen ve k sr rg van de merkwaardige bepaling
in art. VI por 7, dot ann a 'c vreemde naties
volkomen vrijheid van verkeeT cn gelijkheid
von behandeling geeft met de Ncderlandsche
:cheepvo?rt op proctisch ol onze hoofd-bin-
nenwntercn. Hiervan gcn-elen dus aj die sta
ten mede, welke hun eigen softèëpvnnri op al
lerlei wijze bevoordcelcn en is er geen waar
borg, dat zij hun scheepvo-ei j niot op onze bin
nenwateren gaan subsidieeren teaen ons.
Dit is o. i. geen wijze van znken doen en
wij durven beweren, dat onze Stoten-Gcneraal
over tal von pun cn niet niet genoegzame ken
nis van zaken zullen kunnen oordeolen.
Er had behooren te zijn overgelegd een ver
zameling von alle voor?chr"ften voortgevloeid
uit het tractnat van 1839. H"t verband met dc
Rijnvoartncte had moeien zijn verklaard. De
punten wner vrcegor wrijving was voorgeko
men hadden moeten wroden aangestipt en uit
eengezet waarom men nen dc voorgestelde re-
ge'ing de voorkeur gaf.
Dit klemt te meer, omdat hc| nieuwe trac-
taat geen vei betering schijnt, dear men het
op ziobzc'f niet begaupsn Icon zonder da Toe
lichtende Memorie, die niet alleen toelichting
geeft, maar punten aanroert, doe óf geheel
vergeten zijn in hef verdiag, óf in de Memorie
anders worden geregeld, don uit het Verdrag
zou moeten wo den gelezen. Zóó draagt het
den stempel von overhaasting, die slechts ten
dee'e kon worden verklaard uit den drang der
omstandigheden, waaraan de Hol'andsche on
derhandelaars het hoofd had 'en te bieden, wel
ke drang evenwel sinds 1920 niet meer be
stond. Vrij hadden toen door onze Regeerin'g
volledig moeten zijn ingelicht.
Nu tasten wij in veel gevallen in den b'inde
en het is volmaakt uitgesloten, dat een bui
tenstander zich, ol ware het door diepgaande
studie, een volkomen denkbeeld kan vormen
vnn de e:genlijke bHeekenis. van het Verdrag.
Het gevaar bestaat dan ook, da de ertieksoms
mis zal tosten en dot de verdedigers, die uiter
aard hun inlichtingen van de koks krijcen, op
die mi'iascingen zullen wijzen, ten einde dc
aandocht van wèl gegronde critiek of te leiden.
en den prijs van het vervoer der landsreizigers
in de 2e klasse.
De Kamer kon hiermede niet instemmen. Er
kan niet worden gezegd, dat in ensu een scha
de is geleden, welke in gcid zou kunnen wer
den uitgedrukt, nl moge de le klasse aan
boord von de mailschepen meer comfort bic
den dan de 2e klasse. Doch zelfs indien hier
ecnige aanleiding mocht hebben bestaan tot
het verlcenen van een tegemoetkoming, dan
had deze, naar het gevoelen der Kamer, toch
niet megen worden bepaald op het verschil
tusschen de dooT de Stoomvaartmaatschap
pijen voor landsreizigers berekende prijzen in
beide klassen.
Aon het verslag der
Algcm. Rekenkamer in Ned.-Indië
wordt het volgende ontleend
Dc gedurende het tweede halfjaar 1924 bij
de Kamer ontvangen mededeelingen mankten
melding van 141 gevallen van tekorten, op
enkele uitzonderingen na alle van frauduleuzen
nnrd.
In totaal liepen deze tekorten voor zoover
de bedrogen tot nog toe bij de Kamer bekend
zijn geworden, over een som van 332,908.99.
Over de terugvordering van dc door den ge
wezen hoofdcommissaris vnn politie te Batavia
C. van R. verdu'sterde bcd.ragcn en de toepas
sing der bepalingen omtrent schadeverhaal op
de betrokken landsdienaren bevat het versing
eenigc mede de dingen.
Nadat der Algemeene Rekenkamer gebleken
was, dot gewezen hoofdcommissaris van po
litic tc Batavia C. v. R. berust had in hef, we
gens door hem gepleegde malversation me»
onuitbetonld gebleven traktementen van hel
ng':ntcnper,"cn',cl en met on verrekend-4 bo-ten,
door den Raad von Justitie aldaar tegen hom
cn vnris. verzocht d° K'orr.er tien direc
teur van binn. bestuur bericht welke maatre
gelen dooi hem waren of zouden worccn ge
troffen voor de terugvordering van het ver
duisterd bedrag, zoomede von de niet verant
woorde bedragen, betrekking hebbende op het
tijdvak van Februari tot en met October 1920,
dal door v. R. met buitenlnndsch verlof was
doorgebracht, in welken tijd hij vervangen
was door den toenmaligen ndjimct-hoofdcom-
missaris J- J. L. Verder werd gevraagd of de
bij v. R. in beslag genomen gelden reeds in
's lands kas waren gestort, zoomede of reeds
sloppen waren gedaan tot toepassing op de
betrokken landsdienoren van dc bepalingen om
trent schadeverhaal en, in het ontkennend ge
val, op welk bedrog de aan het land toege
brachte schade, vobr zoover thans bekend, was
te stellen cn of daarvoor nog andere londsóie-
noren dan v. R. en L. ingevolge art. 82 der
Indische Comptabiliteitswet aansprakelijk moe
ten worden geacht.
Aangezien verder bij do behandeling van
dcz'e zaak gebleken was, dat dc gepleegde ver
duisteringen mogelijk waren gemankt door het
bestaan von een- zoogenaamde ogentenkos. be-
s'aande uit onuitbelaold gebleven traktemen
ten van het ngcntenpersonecl cn onverrekend
gaan van het Verbond van Nederlandscho Fa
brikanten Vereenigingen, van 28' November
1925:
dat bij een vonnis, door de rechtbank t«
Dordrecht gewezen in hooger beroep van een
vonnis von den kantonrechter to Sliedrccht, do
directeur von een werf vnn rechtsvervolging
werd ontslagen, hoewel rost was komen t«
staan, dat een zevental zijner arbeiders na .het
uur, waorop het werk volgens de voorwaarden
der geldende ovcrwerkvergunning moest ein
digen, aan den arbeid waren;
dnt deze arbeid bestond uit het herstellen
von een schip en art. 42f von het Werktijden
besluit boonalt, dnt tusschen 6 uur v.m. en 10
uur n.m. langer don 8]^ uur gewerkt mog
worden ann herstellingen van schepen;
dnt uit deze beslissing blijkt, dat zondor
ovcrwerkvergunning, mits tusschen de boven
genoemde uren, aan scheepsherstellingen mag
worden gewerkt:
dat een cassatieberoep tegen dit vonnis niet
is ingrstcld
2o. Wil de minister medcdeelcn, of. deze
uitleg van hel betreffende artikel in het Werk
tijdenbesluit juist is en, zoo ja, op welke be-
i paling der Arbeidswet 1919 hij eventueel
steuni
3o. Ingeval deze uitleg niet juist is, wil de
minister dan mededcelen, wat ter beteugeling
dezer wetsovertreding zal worden gedaan, cn
voorts ook, waarom tegen dit vonnis van do
rerhtbnnk te Dordrecht geen cassatieberoep is
ingesteld
DE VROEDVROUWENSCHOOL TE HEER
LEN.
Het voorloopig verslag over het
nieuwe ontwerp. Dc inrichting
veel te grootsch von opzet.
Verschenen is het voorloopig vQrslag der
Tweede Kamer over het ontwerp tot verhoo
ging van hoofdstuk X der Slaatsbegrooting
voor 1925.
Verscheidene leden juichten het toe, dat do
regeering een oplossing heeft gevonden om
het voortbestaan von de Vroedvrouwenschool
tc Heerlen mogelijk te maken. De aangegeven
regeling scheen hun in de gegeven omstan
digheden aannemelijk.
Intusschen moesten deze leden hieraan toe
voegen, dot uit de thans overgelegde cijfers en
gegevens blijkt, dnt de inrichting veel to
grootsch van opzet is cn dit in dc toekomst ook
zal blijven. Sommige hunner konden niet nala
ten, hun verbazing uit te spreken over de
erregannde weelde, die bij den bouw van do
school nan den dog is gelegd. Dezo lieden
konden het tot dusver ten aanzien van dezo
school gevoerde regeeringsbelcid allerminst
bewonderen en constateerden met voldoening
dat de Kamer daaraan een einde heeft ge
maakt. Nu oon hetgeen bij de inrichting van
de instelling is geschied, niet meel valt te ver
anderen, zol het voorstel der regeering wel ols
de meest gunstige oplossing moeten worden
aonvoord.
Andere leden konden vooralsnog met het
i a jj;... wetsontwerp met medegoon. Zij stelden hun
gebleven boeten, werd ten slotte den du er- r J
r -L, r ji.__ medewerking aan het behoud von dez.e school
in de eerste plaats afhankelijk van de vraag.
VERSLAGEN REKENKAMERS.
Verschenen zijn de verslagen der Algemeene
Rekenkamers in Nederland en in Nederlondsch-
Indië betreffende haar werkzaamheden ovc
1924.
Aan het verslag der Alg. Rekenkamer in
Nederland wordt het volgende ontleend
Toekenning ccncr schadeloosstelling
aan een ambtenaar wiens gezin ten onrechte
in de 2e klasse in plaats van in de le klasse
van een stoomschip was vervoerd.
Aan een OosNlnriisch ambtenaar, wiens gezin
nbsuvievelijk den overtocht naar Ned.-Indle ha
gemaakt in de 2^ klasse van do boot, werd
deswege een schadeloosstelling ad ƒ1125 too-
gekend en uitbetaald.
De rekenkarper verzocht dien minister van
koloniën medcdeel'ng of de overtocht inder
daad in de le klasse had plaats gehad en be-
anghebbende uit e:gen middelen f 1125 ha
moeten bijbetalen. Naar haar oordeel zou al-
een dan schede zijn geleden, welke door toe
kenning van genoemd bedrag diende te wor
den vergoed. Uit het antwoord op dit verzoek
om toelichting bleek, dat de reis, als gevolg
van een fout van het departement van kolo
niën, was gedaan in de 2e klosse.
Daar de betrokken reizigers verstoken waren
geweest van de voorrechten, welke de le kl.
biedt, kwam het ósn minister billijk voor eer
schadeloosstelling te verlecnen tot het verschil
tusschen de werkelijk betaalde passage-kosten
teur mcdedceling verzocht of deze kas met
medeweten of voorkennis van dc betrokken
afdeeling van zijn departement was opgericht
cn welke bedoeling daarbij had voorgezeten.
De Kamer teekende daarbij aan, dat het naar
haar gevoelen aanbeveling zou verdienen om,
indien zulks nog niet mocht zijn geschied, de
in die kas aanwezige gelden in 's lands kas te
rug te storten, terwijl, bijaldien ook nog op
andere plaatsen zoogenaamde egentenkossen
of andere soortgelijke fondsen waren gevormd,
naor het oordeel van het college ook de daarin
aanwezige gelden in 's lands kas dienden t«
worden teruggestort.
In antwoord daarop ontving de Kamer o m.
de medcdceling
dat. waar het plaatselijk bestuur de midde
len in handen had gehad tot. toetsing van het
aantal door r, R. opgegeven lagere inlond-
sche politic-beambten aan dat, hetwelk vol
gens het repisfer der nagstellings- en ontslag
besluiten werkelijk, in d'enst moest zijn, door
voormeld bestuur van die middelen had kun
nen zijn gebruik gemaakt om controle uit te
oefenen op de aangevraagde bezoldigingen
dat den resident van Batavia inlichting was
verzocht omtrent de storting in 's lands kas
van de in besleg genomen gelden en nopens
het bedrag der in deze verduistcringsznnk aan
het land toegebrechle schade, zoomede
hoeverre, c. q. tot welk bedrag, ook dc heer L.
daarvoor aansprakelijk moest worden gesteld;
dot de z.g. agentenkas, gevormd uit onuit-
bcto"ald gebleven traktementen van het egen-
tenpersoneel en onverrekend gebleven boeten,
niet met medeweten of voorkennis von de bi
trokken afdeeling van het departement was
opgericht en oldanr van het bestnon van der
gelijke kassen te voren zelfs niets bekend was.
zoomede dat dc hoofden van gewestelijk be
stuur zouden worden uitgenood'gd om, waar
bij de algemeene po!it:e een z.g. agentenkas
bestaan mocht, deze nl dadelijk te doen op
heffen en de onbetaald gebleven bezoldigin-
gon, van het lager politiepersoneel in 's lands
kas terug te storten
Sedert werden door het dep. van B.B. ver
schillende stukken ingezonden o.rrv. een schrij
ven van den resident van i Batavia, waaruit
bleek, dot het totaal bedrog der ols gevolg
van de malversat:ën aan den lande toege
brachte schanog niet was vast te stellen,
anngez:en dr- uitkeering uit den faillieten boe
del van v. R. nog niet had plaats kuuncn vin
den. in verbond waarmede voorshands tot het
instellen van het schadeverhqnl geen verdere
sta1"pen konden worden gedaan.
Met opzicht tot de z.g. agentenkassen werd
medegedeeld, dat von een negental hoofden
van gewestelijk bestuur bericht ontvangen was
dat dergelijke fondsen in hun gewest niet be
stonden, terwijl aan de bestuurshoofden, die
ter zake nog geen mededeelingcn hadden ge
daan, nadere inlichtingen waren gevraagd.
Nadere gegevens over deze zaak waren bij
dn afsluiting van het verslag bij de Kamer nog
niet ontvangen.
UITVOERING ARBEIDSWET 1919.
Overwerk en scheepsherstellingen*
Door den heer Kuiper zijn aan den minister
von Arbeid, Handel en Nijverheid de volgende
vragen gesteld:
lo. Heeft de minister kennis genomen von
het bericht in De Nederlandsche Nijverheid, or-
of zij, ols de moeilijkheden eenmaal overwon
nen zijn, uit eigen krocht kon blijven beltoon
cn of zij voldoend'-' waarborgen biedt voor een
goede opleiding. Zij meenden dit vooralsnog
te moeten betwijfelen. Volgens deze leden is
de reorganisatie onvoldoende geweest.
Voorts merkten deze leden op, dot het aan
tal verlossingen per leerling veel te gering is.
Zij betwijfelden, of in de toekomst de school
door 60 leerlingen zol worden bezocht, zoools
schijnt te worden verwacht. Gevraagd werd, of
de leerling-verpleegsters zich inderdaad na
hoor opleiding in het zuiden des lands vesti
gen.
Voorts mankt de omstandigheid, dat de plan
nen om te Breda een vroedvrouwenschool to
vestigen, steeds vaster vorm aannemen, dot
aan de school te Heerlen veel minder behoefte
bestaat.
Vnn andere zijde werd opgemerkt, dot van
de leerlingen, die de school verloten, 73 pCt.
blijft in de provincies Limburg cn Noord-Bra-
bont.
Sommige leden betoogden dat, nu de ge
bouwen der vereëniging toch aan het Rijk
zullen komen, het de voorkeur verdient de
school gehee] tot Rijksinrichting te maken.
Andsre leden hadden hiertegen bezwaar, om
dat zij vreesden, dot dit voor het Rijk tc kost
baar zou worden.
V erschcidene leden wcnschtcn nadere in
lichtingen over de voorwan'den, waaronder
de Regeering voornemens is de overeenkomst
met de verecniging aon te gaan.
Zij meenden, dat de' voorgemelde steun van
het Rijk bovendien slechts zol kunnen worden
verleend, wanneer aan de volgende voorwaar
den zal zijn voldaan.
In de eerste plaats moet de vooropleiding
worden verbeterd. Vooits moeten dc leerlingen
op de school blijven, totdoi zij hel noodigc
aantal bevallingen hebben igeleid en (of) bij
gewoond en moeten zij verplicht worden zich
na haar opleiding op een aangegeven plaats
te vestigen. Er moet een commissie vnn be
heer worden ingesteld door de regcerimg, zoo
nooc'ig in samenwerking met de provincie en
de gemeeïtio Heeilen te benoemen, waarin in
ieder geval een medicus cn een finoncieclc spe
cialiteit, bij voorkeur een accoinvtant, zal zit
ting moeten hebben. Ten shotte moet een ge
deelte van her veel tc uitgebreid terrein non
gemeente Heerlen worden teruggegeven.
In verbond hiermede werd door vele leden
gevraagd, of het niet mogelijk zou zijn, dat
de school weer in hef oude gebouw werd 'ge
vestigd, dat veel gunstiger gelegen is don het
nieuwe.
Het nieuwe 'gebouw zou dan kunnen worden
bestemd voor andere doeleirdcn, zooa's sana
torium, krankzinnigengesticht, enz.
Voorts werd er op aangedrongen de ver-
hooging van het schoolgeld ongedaan te ma
ken.
Ecnige leden wcnschten e^n onderzoek te
z:en ingesteld naar de geschiktheid en tact van
de adjunct-directrice. Zij meenden, dat de ern
stige klachien, daarover vernomen, de school
impopulair maken. Naar hun meening staat de
handhaving zoowel van den directeur als vnn
de adjunct-directrice aan de gezondmaking van
de inrichting in den weg.
Sommige leden keurden het af, dat de com-
missie-Jitia, zelfs op een verzoek van den mi-
