DE WATERSNOOD.
&»r - J*®?*1 imecEip
c
^>sse$£p <Pa1s?yWM.
0 "iisitk
Bureri
^ichetn
ïerit /)rezadtl\
Jiajstl dkeiaif
Os»
«HerwW jk0 oSemmd'
D«eat« ~civt RmiA. Dtof/renwfj
flfterclert. M'--'pr-yo j
Milling
lerf gnoresm -> P ^v^-
AibeTtenj£44jt to. 0Her.*an foc^KjH
Beursen
itI-'N? o Leur. mc.nlre.
'Si fliturct.
•3MCT)
'ft rife
•*5®--.:..-■
Haren?0 r .tiTrdT^HrJii'-
r.jxrw ".,-r ff
L./WDv.MMS«WMl.[
Wlitersnoodozbiecl git/iA
ftêhvcfrt'
itistntf
HufolroJo
«r •ï&M'iita
Vair.' (vv1:?;
V»'j <-
I /?&i(J-7«Q«§
doorirsot i
Zsïland?
*200.000
ftivieran.,
nnmnnr Spoorwegen.
o Dorfie/x. 2> ^ah'jchteri,
TU7E
De Waaldijk bovers Nijmegen doorgebroken Ta! vair
dorpen ten Oosten dezer stad ondergeioopen De
ernstige toestand in het Sand van Waas en Waal De
Rijndijk te Driel dreigt door ie brekenDeventer be
dreigd Twee matrozen en een marinier verdronken
Ovtvasselt J
Vfi Moofe
es ,'«r
if 6.001
jsijt
Zeer ernstige toestond ten
oosten van Nijmegen. Een
groot aantol plaatsen onder-
geloopen.
Men meldde ons Maandagavond te 7 uur de
volgende inlichtingen omtrent den toestond in
liet gebied tusschen Nijmegen en cta Neder»
Inndsch-Duitsche grens, benoorden den spoor
weg noor Cronenburg
lot gisteren had deze streek betrekkelijk
weinig lost von het water. Alleen het water
uit de Waal van de overlaat nabij Nijmegen
stroomde het gebied nabij Beek cn Ubbergen
binnen. Zondagavond is evenwel de Waaldijk
nabij Erlecom bezweken cn tengevolge daar
van is nagenoeg het geheele gebied tusschen
Nijmegen en Mdlingen overstroomd. Het wa
ter uit de rivier stroomde met kracht n den
polder van Eilecom, sloeg o-.er den di;V van
den Ooyschen polder en drong zoo dom lot
Beek en Ubbergen en naar het oosten n>;a«*
Leuth en Krekerdom tot Miihngen. Een groot
aantal dorpen en genachten, o.o. Ooy, d.-:
Plok, Persingen, Erlecom, Leuth, Zeeland en
Krekerdom staat g"eheel onder water.
Van Beek, Ubbergen en Millingv-n xïj-\ de
laaggelegen gedeelten overstroomd De toe
stand, te Beek vooral is zeer ernst'g.
Honderden vluchtelingen uit de or.d'ergeloo-
pen dorpen en gehuchten worden hier aange
bracht. Ooy is nagenoeg geheel door de be
volking ontruimd. In den Ooyschen polder
staat hier en daar 5 a 6 meter water. De ge
vluchte bewoners zij i voornamelijk «e Beek
ondergebracht. Alle hotels, het oatronaatsge-
bouw, de scholen en andere gebouwen zitten
vol vluchtelingen. Ook particulieren nemen
vlubhtelingcn op. 'Anderen zijn naar Ubbergen
gebracht, waar zij eveneens in de voornaam
ste gebouwen onderdok vonden. Zieken, zuige
lingen en ouden van dagen gaan naar het zie
kenhuis te Beek.
Op het oogenblik. Maandagavond 7 uur
duurt het redden der inwon'ers van het over
stroomde gebied nog voort. Mariniers en pon
tonniers verrichten uitstekend werk. Met hun
vletten doorkruisen zij het geheele overstroom
de gebi'cd en halen de inwoners van de be
dreigde punten af.
Gevreesd wordt, dat de Qucrdam tusschen
'den Beekerpolder cn den Wij'crpoldcr
(Duitschland) zal doorbreken
Met man en macht wordt gewerkt om dit 15
voorkomen, aangezien hierdoor het gehcelc-
Duitsche grensgebied tot Cranenburg zou
ovcrslroomen. In Beek is het water nog niet
zoo hoog gewassen.
Bij den watersnood in 1920 was Beek vrij
van water. Thans staat het in de Dorpsstraat
V- meter hoog. g-
Voor zoover bekend, zijn in dit gebied geen
menschcnlevcns te betreuren.
Altforst in het land van Mans
en Waal ontruimd.
Men seint ons Maandagavond te kwart voor
zeven uit Ravestein
De bevolking van Allforst is naar den dijk
gevlucht, vanwaar de menschen met booten
worden weggehaald. Het water is hier afkom
stig van de dijkdoorbraak bij Nederasselt.
Door het uitdiepen van de Overloatskade bij
Dreumel is men erin geslaagd het water
ecnigszins weg te krijgen Hier wordt op de
Maas zelf weer geloost. Er is een levens-
m?ddelenvoorziening ingesteld. Tot dusver
hadden geen persoonlijke ongelukken plaats»
Het water staat op verschillende plaatsen tot
aan de zolders der huizen
Herncn, Leur cn
ondergeloop en.
Bergharcn
ia Arnhem neemt men alle maatregelen om
zoowel menschen*-als dieren huisvesting te kun-
Vol van het wa'cx tc Boxmeer.
Men seint ons' Maandagmiddag (4 Januari)
te 4 uur uit Bi
De bewoners
vluchten. f
Drutcn
Alen seint ons uit Drutcn d.d. 4 Januari
De binnenwaleren in de dorpen wassen. Het
vee is gedeeltelijk naar de Betuwe gebracht.
'Sommige inwoners vluchten naar Nijmegen.
Gistermiddag werd bericht ontvangen dat
ook dc dorpen Hernen, Leur en Berghnren in
het land van Maas en Waal Maandag geheel
onder water zijn geloopcn. Dc toestand in dit
gedeelte van het land van Mans en Waal is
zeer ernstig, vooral wegens het gebrek aan
vervoet gelegenheid. De bewoners vluchtten
eerst naar de zolders cn toen het water steeds
hooger steeg de was bedroeg ;i rmiddag
sinds Zondagavond ongeveer een Meter
moesten de meeste huizen worden verlaten.
Velen hebben dc wijk genomen naar de „ber
gen", dat zijn hoogc gedeelten in het land.
Hier verblijven menschen cn vee in de open
lucht. De meesten konden er met bootjes
heengebracht worden, dcch and'er n moesten
dooï hot water waden cn er zijn er die-zwem
mende een veilige plaats wisten te bereiken.
Gisteren is de hoofdweg tusschen Hernen en
Berghareni doorgebroken, zoodat cok het ver
derop gelegen land in de richting* van Hors-
sen en Afferden diep onder water komt 'o
staan.
Beneden Leeuwen ontruimd.
Dé stoomboot der Mij. Concordia, welke
gistermiddag met levensmiddelen te Dreumel'
aankwam, is op advies van den burgemeester
doorgevaren naar Beneden Leeuwen, omdat
hij meende, dol men daar nog»rre.T behoefte
had aan hulp. De kapitein vond cr,dc geheele
bevolking op den dijk, o.a. een 'aantal zieken.
De menschen hadden nergens meer onderko
men. Alle inwoners zijn daarop in de boot
genomen, in totaal 250 personen, om van
nacht althans een onderkomen tc hebben. Zo
zullen Dinsdag per stoomboot naar Arnhem
worden gebracht, waar plaats voor dc zieken
is gevraagd in het üiaconessenhuis cn het
Gom. Zbkenhuis.
Al het vee staat op hei oc'genblik in het wa.»
ter, en indien niet spoedig platte vaartuigen
gezonden worden, om hulp te verkeren, zal
hel vee verdrinken.
Een dreigende doorbraak van
den Rijndijk bij Driel.
Uit Arnhem werd gisteravond om II uur
gemeld; c'at, volgens een bericht uit Driel, een
stuk uit den Rijndijk is geslagen. In allerijl
werden maatregelen genomen om het gat
sloppen. Uit Eist en omgeving zijn 2000
ken zand aangevoerd om zoo goed mogelijk
den dijk te versterken. Als voorzorgsmaatreg
is het vee uit de naaste omgeving op or da
ken geborgen. Men hoopt echter der. Rijndijk
te kunnen behouden.
De bekende paardenfokker boron van Voor -
lot Voorst te Eldsn zal Dinsdag zijn kostbr.re
stoeterij naar Arnhem overbrengen.
Het water le Arnhem is sedert gistermid
dag 5 c.M. gezakt.
Llit Arnhem werd cm half ren gemeld
De burgemeester van Driel heeft' dringend
hulp gevraagd. Hoewel men een uur geleden
meende den dijk te kunnen behoudm, vreest
men thans, dat een doorbraak van don Rijn
dijk onvermijdelijk is. Deskundigen fneenèni
dat hij het geen uur meer zal houd'en. Ooger-
blikkeiijk is uit 'Arnhem militaire hulp ver
leend, terwijl ooi; von gemeentewege zooveel
mogelijk werkkrachten naar het bedreigde punt
zijn gezonden. De bevolking, die steeds ver
trouwd heeft, dat deze zware bandijk het wel
houden zou, is nu overal bezig om te redden
wat nog mogelijk is. Het vee wordt overal op
den dijk gebracht, terwi.il men ook zóóveel
'dat in den donk'er mogelijk is, uit de woningen
alles naar den dijk brengt. ï)e honderden zak
ken zand, die nog een uur geleden het gat in
den dijk vulden, zijn alle weggespoeld en men
vreest het ergste. Indien de dijk werkelijk
doorbreekt is de ramp niet te overzien, d.v.r
dan de geheele Overbetuwe met zijn honder
den warmoezierderijen tusschen Arnhem en
Nijmegen onderloopt.
Hedenmiddag tegen 4 uur is, de hoogste
j stand van hel water L reikt. H?t winter begin»
'angr.cam te vallen. Dc toestand in hei dorp
is dragelijk.
Tc Lóbith de tocs and iets gunstiger.
Men seint ons uit' Lobith d.d. 4 Januari '0
uur n.m. Over het a'gemeen is- de toestand
hir'c niet.zoo ongunstig meer. Dc hoogste sturd
voh deze weck was hi r 16.91. Hcc^n was hli
li».-L*O cn in vergc'.i|kir- me; giste:en is e. een
val te cönstateeien. Enkele inwoners V.bhcn
hunne, huizen moeten ontruimen en zijn cldórs
ondergebracht.
N'og was tc Alphen.
j Men seir.t ons Maandagavond i? 6 uw uit
A'phzn
Het vee staal op den dijk cn Ls in tenten on-
dcgcL-i'icht. Énkel vbe is verdr enken. Men
I V cioan de c!-n per bo*.*: na.ir Den
Ih.sr». ovcï te brengen', daar m -vreest, c!nt
d? Waaldijk' het niet ral kunnen houden. Hoe-
va i het itdMn cEv inwoners met ^'-oole moei
te ep.-i iid ging, zijn er toch geen ménschep
ic vuns tc betreuren. Ddorpsbewoners zijn
naai de hccger gele n punten gebracht. In
het nahiigM:-cn Maasbommel is het water nie:
zoo hocg. Ha: wa'st chtcr nog langzaam.
Tc Appel tern
Ui[ Appeilcrn seint men ons
Toj hrcirn O uur is, near men ons seint, de
Maas bij \ppcltern neg .gewassen. dorp en
de buil mv. ;-gen zijn oversn ocmu. O»» vc'e
plaatsten s.crt .het water bijna toi n;m de
d-tken. De bewoners ijn naar hooger gelegen
plaatsen p p lucht.
Horssen gcdccUeliik ontruimd
Alaandi g avond te half zeven meid Ia nier»
or.s uit 3ï
Het water van de Mao'sstroomt bier nog
:eni-p: nr'Lrs lic-og door de straten.'De inwo
ners 7ijn grootendéels in tgeroquireerde booten
in veil - i :d gebracht. Giootendoels bevinden
zij zich in dc Oude Kerk cn in het hooger ge
legen kasteel van den heer Van Harpen Kuy-
per.» Levensmiddelen worden Ixiei vanuit Nij
megen aar.gcvGerci cn door militairen Uitge
deeld.
WamcTs 1 v\*r-rs greotendceig in
veiligheid.
Mi nècgavönd ia half :icn seinde men ons
uit Wamel
Do binnenwateren in de gemeente kVamel
vvassen neg steeds. De inwoners zijn nu voor
het grootste gedeelte in veiligheid gebracht
fviii!gen zullen zij n-,.ar A'.nbem \»'crden over-
g kracht. Het reddingswerk weedt onder lei
ding va:i;ma'*cchauss(n^ voortgezet.
In erbn.nd met geruchten, volgens welk»
huizen zouden zijn ingestort, deelt de burge
meester van Wamel ores mede, dat. hem daar
van nog r.lcts bekend is.
kels voorzien, waardoor de komst der Jantjes
in den duisteren avond reeds van verre^werd
aangekondigd. VanmoTgen aniveerden de Ko
ningin cn Prins Hendrik met gevolg. Zij be
zochten in de morineschuilen de onderstroom-
de gedeelten <kr stad. De armste buurten aan
het Het jé, werden niet verg-etcn.
Het peil van de Maas is veel hooger dan in
het lampjaar 1880. Thans is de ramp vee!
zrootr-r en de gevolgen zullen veel meer ge
voeld worden dan toen. Dc toeslond is hiei
zT durcncle den nacht iets verbeterd, daar het
water ruim 10 c.M. is gevallen. Het water is
thans stationair.
Nadei wordt 'gemeld.
De twe'cce nacht, dot de stad iu duisternis
gehuld v.*q3, bood een nog boosteloozer en
meer luguber schouwspel dan de eerste. Een
stormachtige wind, vergezeld van klettercnden
regen, maakt den toestand nog hopeloozer. De
nacht was stikdonker, geen hand voor oogen
was te zien. Door do duisternis schemerde uit
enkele huizen een zwak licht v°a een petro
leumlamp of een kaarsje en de met water ge
vulde straten geleken duistere kanalen, waar
ccn snelle en sterke stroom doorheen kloof.
De stroom was aan de Roermondsche straat,
Groote Beekstraat en Jodenstraat zoo sterk,
dat de mariacvaartuigcn er slechts met moeite
tegenop konden komen. Het verkeer geschiedde
in hoofdzaak met sloepen en roeibootjes, die
me erende c!s heel slecht verlicht zijn en, veelal
beelgurd door gewillige, maar ongeoefende
handen, wel eens hun komst aankondigen door
't tinkelen van glas, afkomstig van de vitrines,
waar het vaartuig doorheen geschoven is.
Het is mogen gelukken de watervoorziening
I te verzekeren. Ondanks bovenmenschelijke po-
g in gen v^n de directeuren der gasfabriek en
van de clcctrische centrale mocht men er' niet
in slagen de lichtvoorziening op gang te hou
den of weer op geng te brengen. Voordat het
water gezakt is kan niets hieromtrent met ze-
keiheid bepaald worden.
Een nog ernstiger probleem biedt de voed
selvoorziening. Ofschoon marine, brandweer
en Gemeentewerken hun uiterste best doen,
zal het te bezien zijn of hun pogingen slagen
Bakkers, slagers, kol en leveranciers,, melkin
richtingen zijn gi celen de els onder water gezet
en kunnen niet werken of leveren en de weini
gen die dat kunnen, zijn onvoldoende om in
de behoeften te voorzien. Er heeft zich' een
wntersnood-comité gevormd, dat speciaal ten
doel heeff bij - voedselvoorziening handelend
op te treden.
Het ergste door de ramp getroffen is het
Het}?, dat Overbevolkt is en waar het w ater tot
aan ce 'daken staat. De bewoners zijn gered en
goed ondergebracht te Blerick.
Vlok lenover Venlo weiden Zondag 150
personen dakloos. Zij allen zijn ondergebracht.
Veer bedden, matrassen, dekens enz. werd
door d^ militairen gezorgd.
De rivier is lot gistermorgen een 25 centi
meter gevallen. Hier en daar is reeds een win
kel van het water bevrijd, maar aan het ge
heele aspect van troosteloosheid heeft de val
nog niets veranderd.
In tusschen 'houdt ïde bevolking den strijd
vol' logen d.e elementen. Zij strijdt en redt wat
zij kan en men verliest den moed niet.
De toestond te DoMir.chcm
Uit Dc: .i.-.chcm d.d 4 Januari (TO uur n.m.)*.
Da toestand voor Do> tinchem blijft kritiek. Hef
writer s'ij neg steeds. De burg. meester heeft
alle verkeer, ook van .voetgangers over de
Ussélbrus- verboden. De txom Zutphen—Em~
msrik -heeft hedenmiddag over de geheele lijn
dan dienst mcr '.cn staken. Langs een omweg
rijden van Zutphen naar Dcetinchem nog
autobussen dor Maatschappij.
De toestand tc Venlo. j
Uit Venlo werd gistermorgen geseind
Zondagavond is een detachement marine en
mariniers te hulp gekomen. Den geheelen
nacht hebben zij met de brandweer docr de
ondergeloopcn straten g»epatrouillecra om het
verkeer te onderhóuden ert zoo noodig hulp to
vcrleenen. De schuiten waren van gioote fak-
Ooyen ven dc wereld afgesloten.
Het dórp Ooyen, bij Venlo, onder de ge-
meent e Broekhuizen, aan de Maas gelegen, is
al zeer zwaar door het water bezocht. Ver
scheidene huizen staan er tot aan het dok in
en het plaatsje is door den stioom geheel van
1 ce wereld afgesloten. Er is een menigte vee
verdronken, o.m. een stal met 30 koeien. Ook
is er veel huisraad en wintervoorraad verloren
gegaan. Zooveel mogelijk wordt er met behulp
van vaartuigen gered.
Redders verdronken.
Gisteren zijn twee matrozen en één marinier
verdronken; de matrozen onder Beugen, de
marinier te Cuijk, waar een sloep met mari
niers is omgeslagen, waarbij allen te water ge
raakten en de hierboven genoemde marinier is
verdronken.
De hulpverleening.
Maandagavond werd ons te half TI uit Den
Bosch geseind
Geregeld komen te s Hertogenbosch vluch
telingen binnen, die in de Isabellakazerne en dc
Citadelkazerne onderdak wordpjü gebracht. Uit
Dreumel zijn nu alle vluchtelingen binnen. Het
werd dan ook hoog tijd, want de weg loopt
nu eveneens onder water.
Er is weer een boot met vce uit Grave aan
gekomen, terwijl vanuit Velddriel enz. kudden
vee langs den dijk naar hier worden gedreven
en hier ondergebracht. Vanuit Den Bosch zijn
4 auto's met booten geladen naar het kruis
punt Beugen gezonden. Vanavond laat komen
uit Dordrecht 12 auto's met booten, die via
Nijmegen naar Mook worden doorgezonden,
waar jhr. Van Meeuwen ze verder verdeelen
zal.
Het Huisvestingscomité tracht ook van Deur-
ne uit hulp te verleenen aan Oeffelt Morgen
vertrekt kapelaan Verhoeven van daar om zoo
veel mogelijk per auto en verder met booten
de vluchtelingen over brengen. In het kloos
ter is ruimte gemaakt voor 200 personen. Het
Huisvestingscomité tracht ook Beugen met le
vensmiddelen te bereiken. Vanuit Uden over
Haps.
Men wil probeeren dc vluchtelingen daar per
lorrie en over den dijk naar Mill en vandaar
per trein naar Uden e:\ verder op te zenden.
In Tilburg zijn de kazernes disponibel gesteld
met het gebruik var» keukenw2rer-c. enz
De commandant der cavalerie laat ze reeds
inrichten. In Geertruidenberg wordt een kazer
ne ingericht. Het Huisvestingscomité te Arn
hem berichtte, dat daar morgen he; ss. Con
cordia met vluchtelingen wordt verwacht. Deza
worden doorgezonden naar Zutphen en Leeu
warden.
Op schitterende wijze v/9rdt het Huisves
tingscomité, waarvan het Bosschs hoofdkwar
tier hier rusteloos van minuut tot minuut alle
zaken leidt, van alle zijden geholpen. Allerhan
de organisaties komen hier hulp aanbieden.
Uit Haarlem kreeg 'het comité bericht, dat de
Bisschop aan kapelaan Wennen, lid van het
hoofdbestuur, heeft opgedragen overal in het
Haarlemsche diocees comitc's op te richten en
de bestaande comité's tot groote actie aan te
sporen om gelden en levensmiddelen in te
zamelen. Deze worden naar den Bosch gezon
den.
Ann den IJssel. Devcntoü
bedreigd.
Vannacht om 1 uur werd uit Deventer ge
meld Vannacht is de dam bij de Nieuwe Ha
ven, die Knutteldorp moest beschermen, door
gebroken. Een meer naar den kant van de
gasfabriek opgeworpen reservedijk werd door
de kracht van het aanstormende water even
eens overstroomd. De gasfabriek is door dam
men beveiligd on werkt nog. Het water vult
■met kracht de Nieuwe Haven en zal daarna
het Knutteldorp .binnenstTOomen. Dit stadsge
deelte wordt in allerijl ontruimd. Bij het Sta
tionsplein wordt in allerijl een dam van zand
met zakken er boven op opgeworpen ten
einde het plein droog te houden»
Uit Zutphen Enkele straten loopen onder.
Men verwacht nog 17 c.M. was.
Hulp door de marine.
Uit Den Helder wordt gemeldGisteravond
en hedenochtend werden nog 3 motor- en 7,
gewone vletten uit Hellevoetsluis naar Nijme*
gen gezonden.
Naar Gorinchem zijn op dringend verzoek
twee vletten gestuurd. Er komen nog 2 stuks#
Van Den Helder vertrekken Dinsdagochtend
nog 25 bevaren manschappen, zoodat reeds
bijna 1000 man marine zich in het over
stroomde gebied bevinden.
20 koks zijn gereed om op den eersten op
roep te vertrekken ter bediening van dc doof
de landmacht beschikbaar gestelde keukenwa
gens, waarvoor bij het leger geen koks be
schikbaar waren.
Vrijwel in elke gemeente der Maas zijn eem-
ge vletten der marine.
Dinsdagmiddag vertrekt vice-admiraal C.
Fock. commandant der marine in Den Helder
met zijn adjudant naar het overstroomde ge
bied, teneinde zich van de hulpvcrleening door
de marine en de verzorging van de manschap
pen op de hoogte te stellen.
De minister van Oorlog bezocht gisteroch
tend de overstroomde streken in den omtrek
WijchenMook en zal ten I ure van Nijmegen
naar Maastricht vertrekken.
Het Huisvestingscomité te Tilburg heeft da
beschikking gevraagd en verkregen over ko-
^erneruimte, nachtleger en keukenwagens daar
ter stede.
Te Renswoude is een militair detachement
geplaatst ter bewaking van een d!jk, genaamd
de Groepqfikadc.
Het spoorwegverkeer Eindhoven—Weeil—
Roermond is hersteld.
Schade aan steenfabrieken.
Hit de kringen van de steenfabrikanten
wordt gemeld
De steenfabrieken aan de Waal, van Lobith
tot aan Wamel, staan alle onder water, ook
de steenfabrieken aan den Rijn zijn reeds on-
dergeloopen.
Omtrent den toestand van de fabrieken aan
den IJsel is nog niets bekend.
Het verlies aan ongebakken steenen bedraagt
ongeveer 150.000.000 stuks.
De watersnood in cn om AlmeE.
Men meldt ons uit Almelo d.d. 3 Jan.
Almelo heeft vooral Zaterdag en Zr-d"g
zeer veel van het hoóge water te lijdc - -
had. Vele straten zijn afgesloten, daar
geheel blank staan. Vooral in de Prinsen
straat hebben vele bewoners hun huis moe
ten ontruimen, daar het binnenst room ende wa
ter van de Looier de huizen onbewoonbaar
maakte. Op de Bornscho straat is men ccn
geheelen dag druk in de weer met het leg
gen van dammen om het steeds hooger stij
gende water te stuwen en te beletten, dat de
geheele Riet de nieuwe stadswijk onder-*
stroomt. Alle landerijen in de omgeving va*
den Bornschen weg staan blank; de daar lig-«
gende villa's zijn slechts met groote moeifea
te bereiken. Aon den Vriezenveenschen wéflf
bij het klooster „de Goede Herder" is ee*
dam doorgebroken, zoodat daar alle landerijen;
en boerenwoningen blonl; staan. Aan den Bo-^
nerbroekschenweg iè het niet beter gestelek
Do daar in de omgeving wonende boeren kim-*
non slechts door middel van een booiic^derv
'hoofdweg bereiken*
