HOTEL NATIONAAL CONCERT i-ii'ut.r Rijwielhandel W. SLUITER, Eysink Rijwielen vanaf f 75.- HUMOR U5T HET BUITENLAND RECLAMES. Van 14 revels 2.05. elke regel meer 1 0.59 Lange Beekstr. 35. Tel. 958. cel opgesloten was, werd ze er één keer uit gelaten. Dat W9s naar aanleiding van een be zoek van den heer van Roppard aan het ge sticht. Graag had ze hem olies willen vertel len over de barre koude in de cel en het bitter klein beetje eten dal ze kreeg doch ze kreeg geen gelegenheid hem onder vier oogen te spreken De anderen van het gesticht bleven steeds in de nabijheid en dot weerhield hoor te spreken, bong als zo wos later er voor extra gestraft te zullen weiden Met lief eten, dot ze kreeg was het ook niet alles, 's Och tends bracht men haar één boterham en een kopje thee; het middagmonl bestond uit aard appelen, groenten en vet Dc kwantiteit wos echter von dien aard, dat het voedsel lang niet toereikend was om haar honger te stillen Het meisje verklaarde tenslotte nog dot dc meis jes van het gesticht vaak scharrelden met de jongens van dc inrichting 's Nachts kwom-n de jongens vaak naar het meisjes-paviljoen cn bléven daoi dan langen tijd Om in die pavil joens binnen te komen sneden zo de ruiten van de vensters uil en klommen dan naar binnen Dikwijls kwam het vooi dat do meisjes, bij het ter ruste gaon, een jongen onder hun bed vonden liggen Ook haar was dit cenige ma len overkomen. Voor zoover ze zich kon herinneren was Ds. V. in den tijd dat ze opgesloten was geweest nooit aan haar cel geweest. De vroegere opzichter van dc Glindhorst. v. R. werd hierna naar voren geroepen om het gesticht werkzaam te zijn geweest, geheel onder toezicht en onder de bevelen van den getuigenis af te leggen. Hij deelde mede in directeur Ook het slaan van dc verpleegden geschiedde in opdracht van den directeur. Dc cel, waarin hij het meisje moest opsluiten, was onverwarmd. De afmetingen waren 1.60 M bij 2.10 M. Verwarming was er in die cel niet, doch er liep een schoorsteen langs, terwijl cr beneden een keuken was. Dc president„Vond u dot nu een mcnsohc- lijke handeling om een meisje, drie, vier weken in een kille cel op te sluiten De getuige „Edelachtbare, ik ben nog naar den directeur geweest, om te zeggen dot het op die wijze niet langer kon. Meerdere malen heb ik ds. V. op de hoogte gebracht van de omstandigheden, waaronder in de cel te le ven had. Tenslotte zegde hij toe een woim- wa*erstoof te zullen sturen, doch daar is nie mendal van gekomen Van R. verklaarde te vens dat, indien er bezoek kwam, de cpgcslo- tenen uit de cel werden gelaten. Aanvankelijk had de directeur gezegd dal bet maar voor een paar dagen wos, dat hef meisje zou worden opgesloten. Toen dit eoh- ter veel langer duurde heeft getuige den di recteur medegedeeld dat het zoo niet langer kon gaan. Ook tot den heer van Roppard had hjj dit gezegd. De rchtgenoote van v. R. werd ook onder vraagd over het opsluitings-gcval. Zij noemde eveneens de cel in het koude jaargetijde een oi.menschwaardig verblijf. Ook zij had aan dominee gevraagd of er geen einde gemaakt kon worden aan deze opsluiting. Dominee ant woordde toen dat hij druk werk maakte van het geval. Over een mogelijke onzedelijkheid in het Gesticht wist ze niet veel te vertellen Ze was maar vier jaren bij de Glindhorst werk zaam geweest en dat is zoo beweerde ze een zoo één korten tijd dot jc niet met alles op de hoogte kunt zijn. Of er wel eens meis jes bevallen waren, of de jongens 's nachts wel eens bij de meisjes op bezoek gingen, zij wist cr niets van. Onmogelijk was het evenwel niet. Als iemand haar misschien eens non een bepaald geval hernnerde, dot zou haar mis schien wel weer iets in het geheugen schieten.. Vaak had ze er bij den directeur op aan gedrongen dat cr in de cel een brits moest kumen. Toen Sjoukje in de cel zat stelde zc zich erg onverschillig aan. En als dc andere meisjes langs haar cel kwamen, dan riep ze allerlei „viezigheid" door het sleutelgat. Wer kelijk, het was noodig dat dit meisje werd afgezonderd, want het zou zeer onverstandig geweest zijn haar met de anderen te laten om gaan. Volgens getuige kwam Sjoukje abso luut niet te kort waar het de oeding betrof Alleen aan haar eigen onwilligheid was het te wijten dat ze te weinig voedsel kreeg. Steeds werd er genoeg gebracht, doch altijd roerde ze het grootste gedeelte niet aan. Ettelijke ma len heb ik eten moeten weggooien. Ook wal de dekking betrof, getuige heeft Sjoukje alles 'gegeven wat, dc omstandigheden in aanmer king genomen, onder haar bereik was. De verdachte wilde dc rechtbank verzoeken aan de verklaringen van de getuigen, over het peil van dc zedelijkheid in het gesticht, niet al te veel waarde tc willen hechten. Een keer. en wel in het jaai 1920, heeft zich in de Glind horst een bevalling voorgedaan, en toen zijn alle maatregelen genomen om klaarheid in.de zen misstand tc brengen. Dc president antwoordde, dat de rechtbank met deze vragen geenszins de bedoeling had den verdachte te bezwaren, doch dat deze slechts gesteld werden om een indruk tc krij gen van den geest welke in het gesticht heerschte. De heer C. van Dorssen, eerste observator van het Meteorologisch Instituut in De Bilt deed eenige mcdedeelingen over de tempera turen in de maanden December en Januari van tie betrokken jaren. In dien tijd bleef dc tem peratuur meerdere malen ver benedon het nul punt. Hierna trad de pauze in. Te ongeveer twee uur werd de zitting weer geopend. Een vroegere verpleegde van de Glindhorst was de eerste getuige die na dc pauze gehoord werd. Zij verklaarde eens met een stok over rug en armen geslagen tc zijn. Het was dc directeur geweest die haar deze klappen toediende. Ook hod zij von andere meisjes wel eens gehoord, dat die ook door do minee geslagen werden. Slaan was dagelijksch werk op dc Glindhorster ging geen dog voorbij of er vielen klappen in de inrichting Ook dc pleegouders ontzagen zich niet cr op te ranselen. Een kind von I Vi jaar, dat wel eens ondeugend was, werd vaak als straf in een inmaakton in den kelder gestopt. De behan deling was meer dan bar en daarom was ze don ook het gesticht ontvlucht. Op een vraag van den verdediger, antwoordde deze getuige dat dominee over het algemeen genomen „niet kwaad" voor de jongens en meisjes was. Dominee sloeg, doch er waren ook anderen die sloegen. Een vroegere dienstbode van dominéé V. had gehoord dot enkele jongens, die bij den directeur in diens studeerkamer hadden moeten komen, door dominee geslagen werden. Er was cr toen cén bij met een kaal hoofd en die had voortdurend geroepen dat men zou ophouden, omdat het hem zoo'n pijn deed. Ook had dit meisje wel gezien dat er dikwerf jongens uit Amersfoort kwamen om met de meisjes van de Glindhorst tc scharrelen. De verdachte wilde het meisje vragen of het lawaai dot zij hoorde" toen de jongens gesla gen waren, ook wel niet van hem zelf afkom stig had kunnen zijn. Hij had toch zoo be weerde hij tegen dc jongens „z o o'n strot" opgezet De getuige verklaarde in antwoord op deze vraag dot ze zeker wist dot het" de jongens ge weest waren die geschreeuwd hadden. Een andere vroegere verpleegde van dc Glindhc ,t zeide ook eens klappen van den di- recteui te hebban gehad, omdat ze met een jongen een uitstapje in het bosch had ge maakt Met zekerheid kon ze verklaren dat tusschen dé vrouwelijke en mannelijke ver pleegden van de Glindhorst voortdurend vlec- schelijke gemeenschap bestond. Dc jongens klommen door de ramen en wisten zoo de meisjes in hun slaapzalen te bereiken. Verdachte „Ik kan alleen niet begrijpen, hoe de jongens bij dc meisjes konden komen". Getuige „Het raam was draaibaar, en daar door konden de jongens gemakkelijk het pa- vil loen inklimmen". President„Ja, liefde is slim". Het bleek dat de verklaringen vin deze ge tuige betreffen de meisjes, die op aparte ka mertjes sliepen. Ook zij zelve had zoo'n ka mertje. Verdediger: „Maar u hebt toch nooit de er varing gehad, dat jongens u lastig vielen?" Getuige: „Neen." Een reiziger, die verpleegde was geweest van de Glindhorst, zeide in dien tijd tot verschil lende meisjes in intieme verhouding tc hebben gestaan. Met verschillende meisjes, Edelacht bare, want „we hadden dc keus" Doch niet alleen met de jongens uit het gesticht gingen de meisjes om. Ook met jongens uit Amersfoort gingen ze uit. Zoo kwam er vaak een Heilssol daat uit Amersfoort, die met dc meisjes op stap ging. Deze getuige verklaarde verder, dat hij door den verdachte met de hondenzweep is geslagen, omdat hij met meisjes was uitgeweest. Slaan kwam volgens hem dikwijls voor, hetzij dat de dominé het met de hand deed of met een stok, een eind hout. Getuige heeft dat meermalen gezien, maar hij moest cr bij zeggen: als hot gebeurde, was het verdiend ook. Mr. Van B r a k e 1 „Had dat opvoedings middel wel eens resultaat?" Getuige „Dikwijls wel Het maakte in icd*r geval indruk." Het was eveneens voorgekomen, dat er een von de meisjes moest bevallen Dit meisje heeft eenige dagen in het bosch rondgezworven was toen weer opgenomen. Ook had hij wel eens een van de jongens-verpleegden met een blok aan zijn been door het gesticht zien rond- loopen. Getuige deelde als zijn totaal indruk van het gesticht mede, dat het door gevolgde op voedingssysteem niet deugde. Zelf had hij hij was particulier verpleegde bij dc Glind horst geweest niet bepaald te klagen gehad. Vers-j.-reidenc verp:eegdcn zoo verklaarco deze getuige die vroeger slaag kregen van den dominé, zouden het, zelfs in dien tijd, graag voor hem hebben opgenomen, omdat hij nooit onrechtvaardig strafte. Verdachte: „Wos ik slap in hot bestrijden van onzedelijkheid Getuige „Uit mijn verklaring blijkt wel van niet. Ik heb er tenminste slaag voor gehad." Verdachte deelde verder neg mede, nocit een jongen een blok aan het been te hebben gebonden. Dc getuige bleef evenwel volhou den het zelf te hebben gezien. Misschien heeft een van het personeel het gedaan, of heeft men, om een grap te hebben, aan de ketting, die dc jongen droeg om hem het wcgloopcn te beletten (wat hij dikwijls deed), een blok vast gemaakt. Verdachte zeide, niemand van ziin perso neel daartoe in staat te achten. Een dienstbode uit Amsterdam was in Mei 1919 in dc stichting gekomen. Daar was ze eens door den directeur met een hondenzweep afgeranseld, omdat ze met een jongen was uitgeweest. President „Dat scheen daar schering en in slag te zijn, dat uitgaan met jongens, niet Getuigo„Ja". Dc andere meisjes werden ook wel eens ge slagen door dominé. Op een keer zag ze dat van R. er met een strijkplank op timmerde. Ze mocht dominé wel. maar dat slaan met dien zweep, dat had ze altijd wc] een beetje bar gevonden. President „En ging beklaagde ook niet naar dc kamers der meisjes, om ze daar tc tuch tigen Getuige „Dat is een enkele keer gebeurd." Getuige verklaarde nog, eens een brief aan haar moeder te hebben geschreven, waarin zij klaagde over het slaan Die brief werd gevon den door een lid van het personeel, die den brief afnam, en hem aan den dominé gaf Ge tuige heeft den brief nooit terug gehad Wel heeft dominé haar over dien brief onderhou den Maar weggestuurd mocht hij hiet worden. Over hpt slaan van getuige is een artikel ver schenen in de Bnrneveldschp Courant onder het hoofd „Een blauwtje geloopen" Zij liep dan ook met een blauwe striem in het gezicht. Verdachte zeide, zich daarvan niets te herin neren. noch van den brief, noch van het artikel in de krant. Ook deze getuige zeide, dat zij de straf wel verdiend vond, al k'wnm zij wat hard aan Een andere oud-verpleegde van de Glindhorst. een dienstbode uit Amsterdam, was op d't eigen kamertje enkele molen geslagen door dominé. De pleegouders sloegen ook Moeder Zoete deelde in hef bizonder bij het minste of ge ringste klappen üit. De President: „Ze deed dus haar naam geen eer aan I" De volgende getuige verklaarde op een vraag van den President, dat het slaan in het Gesticht terstond ophield, toen de dominee het directeurschap neerlegde Ze was bepaald on tevreden over dc behandeling in de Glind horst De volgende getuige,.evcneons een der oud- verpleegden, heeft gezien, dat dominé een meisje, dat hij strafte, met het hoofd tegen een kast sloeg. Verdediger: „Kan hel ook pci ongeluk ge weest zijn Getuige weifelde met een antwoord. President: „Was het opzettelijk of niet?" Getuige doelde mede, dut het meisje door de klippen, die zij kreeg, met het hoc»/d legen de kast aankwam Ze was al eens tegen de kast aangevallen, maar niet met het hoofd Een andei meisje was zoo erg door den di recteur geslagen, dat ze er striemen van op den rug had Tegenwoordig wordt er niet meer geslagen op dc Glindhorst Als dp jongens of meisjes strof verdienen, dan worden ze opge sloten in een kamertje. Het oude cachot is buiten dienst gesteld. Thans was het woord aan de mannelijke ge tuigen Een gewezen kippenringenmaker, thans schilder, had eens van dominé met een zweep op zijn gezicht gehad. omdat hij met enkele makkers oen buks had weggenomen. Als hij laat thuis kwam of met meisjes uil wos ge weest, dan kreeg hij er ook wel van langs Overigens was dominé altijd goed voor mij zoo vertelde deze getuige. Mr van Brnkel vroeg getuige naar aanlei ding van deze mpdrdeeling of hij. indien hij een broertje had die naar een inrichting ge zonden moest worden hij dan moeite zou doen dat broertje in een gesticht als dot van dominé indertijd, geplaatst te krijgen Getuige weifelde met een antwoord. Mr vanBrukel: „Als je het niet wilt zeg gen, weef ik het wel Verdediger: „Je zegt toch zelf, dat je het op de Glindhorst niet slecht hebt gehad Hielden jullie niet van den dominé?" Getuige: „Jawel Een schilder uil Hengelo was ook op de r.dhorst als verpleegde geweest Zelt had i' "ooit slaag gehad, dat anderen het kregen, daarvan had hij nimmer iets berrerkt. Een nagelheotcr uit Rotterdam was door ds V. met een klomp geslagen Moor tooh, domi nee is nltijd „reusachtig" voor ons geweest t Was ccn zachte, lieve man. Dc getuigen a décharge Tenslotte werden gehoord de getuigen h dé charge Er waren cr zes. Een monteur uit Hamswecrt vertelde dat de jongens op de Glindhorst nooit opzettelijk met het doel tot mishondelen, slaag kregen Je klappen die uitgedeeld werden, berustten zuiver op dc motieven „wie niet hooren wil moet maar voelen" In de ruim drie jaren die ik in het gesticht doorbracht, was dominee voor mij een lieven vader Versteld stond ik dan ook, toen ik in de kranten las van dc beschuldigingen tegen dominee uitgebracht. Van onzedelijkheid had getuige op de Glind- ïorst nooit iets bemerkt. (Deze mededecling ontlokte aan de vrouwelijke getuigen, allen oud-verpleegden van de Glindhorst, een on- 'erdrukt gelach). Een varensgezel deelde mede, dat indien er in het gesticht onzedelijkheid voorkwam, dit dc chuld was van de meisjes. Voor hem was 'omince altijd als een vader geweest En die verpleegden, die hij kent, denken er pre cies zoo over. Hij kreeg wel eens klappen, doch indien dit het geval was, dun was dat v°.l verdiend Dat hij in de mantschnnnij goed s terecht gekomen, heeft hij te donken aan le goede opvoedende leiding in het gesticht. Tegenwoordig is het er lang niet zoo gunstig ds onder het directeurschap van ds V. Twee Sroers van hem, die thans in dc Glindhorst 'ernleenrd worden, kwamen Zaterdag 1.1 totaal vervuil en verwaarloosd thuis Bij herhaling add en ze met een eind' touw op hun boddy r^had Neen. vroeger, onder dominee V., nod 'e het er bist. Verdachte„Is den getuige bekend, dat ik zelf tegen een der vcrDlecgcien een klacht rij de rechtbank heb ingediend, dat hij is ver oordeeld cn hij mij daar nu nog dankbaar voor is?" Getuige„Zeker, weet ik dut. aDt ben ik zelf geweest Een volgende getuige h décharge, die zich zelf als zoodanig heeft aangemeld, legde on geveer gelijkluidende verklaringen of. Gedu rende een verblijf van 18 maanden heeft hij een uitstekenden indruk van de Glindhorst en van den dominee gebreken. Een huisvader in de Westervcld-stichting tö Bnrneveld, wiens pleegzoon op de Glindhorst was geweest, hnd nooit slechte-dingen von ds. V gehoord. Klachten over een slechte behan deling waren hem nooit ter oore gekomen. Een kantoorbediende uit Amsterdam die van 1918 tot '22 bij ds. V. had ingewoond, kreeg nooit den indruk dat de straffen dc gren zen tc buiten gingen. Hij kon wel bulderen, doch meende het niet zoo kwaad Van onzede lijkheid tusschen dc jongens en de meisjes had hij wel gehoord, zelf bemerkte hij evenwel nooit iets van dien aard. (Wordt vervolgd). Zachtaardig toeschouwer, als de mfddenvoor van de thuis- clut v.k»j Je twee-te tnaa. een «pgcieg le kaïlS VOOt -»»r -*Q j goal must: ..Verbazend Jammer, niet?. (Uuwonet} j Vrouw (terwijl mannequin verschijnt met een allerkost baarste japon): Dat zou het ou oog eens goed doen op on^n iansavond den 20en vindt je nier? L Alan: -- Ja zeker. Stuur haar een uitooodiging. (Punob}, 't Is geen IcveD meer met m'o man, Juffrouw Willemse; de grootheid ts "m naar z'o kop gestegen Hy voert u-en steek meer on. sinds die pille 'm opgekoapt hebben °n 7'n port re: in de krant het gestaan. (Humorist) Bezoeker: Ik wist niet dat je ook al in een van die beroerde fabriekswijken was verzeild geraakt Inwoner: 0. dat is bet piet. De groote schoonmaak is begonnen. (Passing Show) w Hoor een9 Ma ry lief je verloofde hegfnl opi m'n «enawen ie werken. Dat gelast en bevecht nifM hjso 1 hij thuis Ss - Wpfw ma/»- ->ngepi«t mama over Teer-] tien dagen trouwen we. 't fa zijn laagte wtl (Ruy Bias) Vrachtrijder, op een regennchtigen win*erJ .'dag Waar wilt U den zonnewijze gezet r»»-b- ben, meneer? (1/onion Opinion}

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1926 | | pagina 6