Hotel „De Witte
„The White Bandop het terras.
DE EEMLANDER"
1W0NNEMENISPRUS
PRIJS DER ADVERIENTIÊN met inbegrip van een
Zaterdagavond
Zondagavond
EERSTE BLAD.
BUITENLAND.
24e 'aargang No 278
food f 2. IQ idem trance
*er po«t f 1pet «eek (met gratis verzekering
••pen ongelukken) f 0.17*, aizonderlijke nummert
1 CD5. -• m 9
AMEBSFOGRTSCH DAGBLAD
Zaterdag 29 Mei 1926
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOPF.
BUREAU:
ARNHEMSCHE POORTWAL 2 A, POSTREKENING N*. 47910. TEL. INT. SIS.
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie
dingen en Licldadigheids-adveitentiën «oor de Mt
der prijs Voor handel en bedrijf bestaan xecr
vooideclige bcpalinccn voor het advcrtëcien- Ecne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
RECLAMES.
Van 1—4 regels 4.05, elke regel meer I.—
en
VOLKENBOND.
DE VOLKENBONDSZITTING.
Genève, 8 Mei. (V D.) Op de agenda
van de op 7 Juni plaatsvindende Volkenbonds
zitting staat Het voorstel van de Honguarsche
regeering tot opheffing van de financieele con
trole can den Volkenbond.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Londen, 28 Mei (H. N.) Volgens een be
richt uit Washington beseft men in de Ver.
Staten - de moeilijkheden, waarvoor de voorbe
reidende ontwapeningsconferentie zich ziet ge
plaatst, doch men hoopt, dat het toch mogelijk
zal zijn een oplossing voor de ontwapening te
land te vinden.
De „New York World" dringt er op aan, dat
de Vereenigdc Staten openlijk zullen verklaren
welke houding aangenomen zal worden, voor
het geval de Volkenbond een blokkade tegen
een aanvaller afkondigt. De werkelijke macht
van den volkenbond tot handhaving van den
vrede hangt af van de blakkade welke slechts
afdoend toegepast kan worden door medewer
king van de Engclschc vloot en de erkenning
daarvan door dc Vereenigdc Staten
DUtTSCHL&ND.
DE OUDSTE REPUBLIEK IN EUROPA.
De oude Hansestad Lübeck zal van 3 tot 6
Juni het zevende eeuwfeest van haar vrijver
klaring vieren. In Juni 1226 verleende' keizer
Friedrich II de toen reeds machtige handels
stad de rijksvrijheid bijeen oorkonde die in
hield, dat „Lübeck steeds vrij zal zijn, een
stad op zich zelf en deel van het rijk, waarvan
zij nooit te scheiden is."
Deze oorkonde zal tijdens de feestdagen in
het stedelijk archief te bezichtigen zijn.
De 700-jarige jubilaresse is waarschijnlijk
de oudste republiek van Europa, die in dc 13e
I4e en 15e eeuw als leidster van de Hanse
steden een groote rol in de geschiedenis heeft
gespoeld. Een historische optocht zal daarvan
een beeld geven.
DUITSCHLAND'S OOSTGRENS.
Te Koningsbergen vergadert thans dc Deut
sche Ostbund. Devoorzitter noemde in zijn
openingsrede Duitschland's Oostgrenzen om-
houdbaar en verzekerde dat de bond niet zal
ophouden naar hun herziening te streven.
„Duitschland's toekomst zal in het oosten be
slist worden."
FAMILIEDRAMA.
Te Hohen Schoenhausen heeft gisternacht bij
een echtelijke twist een 34-jarige koopman
zijn vrouw en zijn 5-jarigcn zoon door revol
verschoten ernstig gewond, en daarna zichzelf
een kogel door het hoofd gejaagd. Vader en
kind stierven kort nadat zij naar het zieken
huis waren overgebracht. De toestand van de
vrouw is ernstig.
EEN LIEFDESDRAMA.
De weduwe van den te Berlijn vroeger zeer
bekenden parfumfabrikant Schwarzlose had on
langs een 23-jarig student, die geheel onbe-
middels was, in huis genomen om hem in
staat te stellen, zijn studies voort te zetten.
Dc student maakte spoedig het hof aan de
eenige dochter van mevrouw Schwarzlose, die
echter zijn liefde niet beantwoordde. Uit wan
hoop heeft nu de student het 19-jarig meisje
!n de gang van de woning doodgeschoten en
vervolgens gepoogd zelfmoord te plegen. Hij
werd ernstig gewond naar het ziekenhuis ge
bracht. Mevrouw Schwarzlose heeft, nadat haar
beide zoons in den oorlog waren gevallen, door
dit drama haar laatste kind verloren. Haar man
is verleden jaar overleden. De student is in het
ziekenhuis overleden.
HET SPOORWEGONGELUK TE MUNCHEN
De begrafenis der slachtoffers-
Gisterochtend heeft de begrafenis der slacht
offers van hét spoorwegongeluk te München
onder buitengewoon groote belangstelling
plaats gehad. Aan alle openbare en stedelijke
gebouwen woei de vlag halfstok, evenzoo op
talrijke particuliere huizen en verder bij alle
consi-caten.
Bij de godsdienstplechtigheid, welke voor
de begrafenis plaats had, waren, behalf de
nagelaten betrekkingen ook tal van officieele
personen tegenwoordig.
In den landdag herdacht de voorzitter van
de constitutioneele commissie de slachtoffers
van de ramp, waarna de zitting onderbroken
werd.
Voor de begrafenis vond in de Frauenkirche
een plechtig requiem plaats, dat o.a. werd bij
gewoond door kardinaal Faulhaber, den aarts
bisschop van Munchen De kisten waren in hrt
middenschip yan de kerk opgesteld. Agenten
van de Beiersche politie hielden de eerewacht.
Tot de aanwezigen behoorden o.a. nog de
Beiersche minister-president Held en een drie
tal leden van zijn kabinetvoorts Königsbauo*-,
president van den Beierschen Landdag, met een
aantal leden daarvan Schamagel, burgemees
ter van de Beiersche hoofdstad, - de Fransche
consul-generaal en andere consuls, vertegen
woordigers van de rijksv.'ecr, politic, brand
weer, spoorwegorganisaties enz.
BELGÏE.
DE FINANCIEELE CRISIS
De regecring stelt ingrijpende
bezuinigingen voor.
De Belgische minister Francqui en de minis
ter van financiën hebben in den ministerraad
een uiteenzetting gegeven van den financieelen
toestand en de grondslagen der financieele
ontwerpen. De ministerraad ging hiermede nc-
coord De voorstellen zullen de volgende weck
worden ingediend, terwijl de definitieve tekst
Maandag zal worden vastgesteld
Betreffende de vermindering der openbare
uitgaven zijn dc voornaamste maatregelen: de
opschorting tol nader order von dc uitvoering
van alle openbare werken, waarvoor tot nu
toe geen toestemming was gegeven, geen en
kele subsidievcrlcening zonder" machtiging var\
de schatkist, ontslag van alle tijdelijke ambte
naren aan de departementen, hervorming in
dc organisutie en de diensten van de marine,
vermindering van de centrale administratie,
van de administratieve diensten en van de na
tionale verdediging, ontslag met een opzcgtèi-
mijn van een maand van 100 stuutscommissa-
rissen bij dc rechtbanken voor de oorlogs-
schadevergocdingen.
De regeering zal spoedige stemming vragen
over een voorstel tot spoedige vermindering
van het aantal ambtenaren aan de gerechts
hoven en bij het gevangeniswezen.
FRANKRMK.
DE FRANSCHE POLITIEK.
De houding der socialistische
radicalen.
De socialistische radicale Kamerleden heb
ben den toestand bespioken, ontstaun door de
stemmingen van Donderdag. Zij hebben een
motie goedgekeurd, waarin verklaard wordt,
dat men den radicalen ministers om een ver
klaring betreffende hun houding in dc toekpmst
zal verzoeken.
De pat dj besluit verder in beginsel, dat er
jïen nieuwe interpellatie zal worden ingediend,
wanneer de regecring binnen acht dagen haar
financieele ontwerpen aan de Kamer niet heeft
medegedeeld.
BRIAND.
Op zijn 64e jaar nog
huwelijksbootje.
het
De Fransche minister-president is, zoonis
men weet, nooit getrouwd geweest en nu komt
de Daily Express vertellen, dat hij in het na
jaar waarschijnlijk zich uit de politiek zal te
rug trekken en trouwen mot mevrouw Jour-
dain, een knappe weduwe-met-fortuin vai vijf-
en-veertig jaar, die aan de Zuidkust van Bre-
tagne woont. Zij is, evenals Briond uit Bre-
tagne geboortig en zeilen en visschen zijn haar
lievelingssporten. Briond is vier-en-zestig jaai
oud; zijn plan zou zijn tot September in de
politiek te blijven en de vergadering van den
Raad van den Volkenbond, die waarschijnlijk
Duitschland's toetreden tot den bond zal be
vestigen, nog mee te maken Want Briand be
schouwt het verdrag van Locarno en Duitsch
land's intrede in den Volkenbond als hoogte
punten van zijn politieke loopbaan. Moor na
September zou de vermoeide staatsman zich
met zijn jonge vrouw want, niet waar, aldus
de N R. Ct., in onze dagen is een vrouw van
vijf-en-veertig jaar héél jong met zijn jonge
vrouw dus, terugtrekken in het huis van zijn
bruid aan de eenzame kust van de wijde zee
BRAND IN DE AUTOFABRrEK
VAN RENAULT.
Gistermiddag heeft er een zeer hevige brand
gewoed in dc automobielfabriek van Renault
te Bellancour.
De brand begon in het benzine-depót. Het
bandenmagazijn is geheel afgebrand.
De fabriek was juist gister weer in werking
gesteld na een vrij lange staking.
Men achte het niet onmogelijk dat er brand
stichting heeft plaats gehad.
Volgens een later bericht moet de brand
aan kortsluiting en niet aan boos opzet zijn
te wijten geweest. Eenige arbeiders kregen
brandwonden.
ENGELAND.
HET GESCHIL IN DE ENGELSCHF.
LIBERALE PARTIJ.
Een rede van burggraaf Grey.
Een pleidooi voor deelne
ming der werklieden aan het
beheer.
Londen, 28 Mei. (V. D.) De geschillen
welke zijn gerezen tusschen lord Oxford, den
leider der liberale partij, en Lloyd George,
den voorzitter der liberale partij in het Lager
huis, in verband met de houding van laatstge
noemde ten opzichte der jongste algemeene
staking, werden door burggraaf Grey op het
tapijt gebracht op een lunch der nationale li
berale partij.
Hij zcide „Ik sta naast en achter lord Ox-
CrEïYT EEN BUITENGE
WOON MOOIEN GLANS
AAN VLOEREN EN MEI
13KLEV DOET LINOLEUM
GLANZEN EN' IS TEVENS
1IET BEHOUD ERVAN.
Overal verkrijgbaar:
N V. Han'del-Maatschappij Reckitts.
Rotterdam.
ford. Aan ieder is het genoegzaam bekend, dat
hij in de moeilijkste tijden altijd de geduldig
ste en riddcrlijkstc der collega's is geweest, en
dat, zoo er in de liberale partij geschillen zijn
en geweest zijn, deze niet door hem zijn te
weeg gebracht. Diegenen van ons, die nauw
met hem verbonden zrjn geweest, gevoelen, dut
men zich niet verwonderen moet, dat thans
iets heeft plaats gehad, maar dat het nog
lang uitgebleven is."
Grev critiseerde eenige handelingen, zoowel
van de regecring als van het vakvercqnlgings-
congrcs in verband met de algemeene staking.
Hij verklaarde, dat de les, die men trekken
r^ocst uit de algemeene staking en het mijn-
geschil, was, dat de betrekkingen tusschen
werkgevers en de arbeiders veranderd moesten
'worden. Er was slechts een zaak, welke inder
daad goeden wil en gemeenschap tusschen
werkgevers en geëmployeerden tot stand kon
brengen, n.l. volkomen deelgenootschap in dc
industrie. Dit beteekende niet enkel aandeel' in
de winst, hetwelk de wereld altijd zou be
schouwen als een gift, of een lokaas om dc
arbeiders rustig te houden. Het gevoel von gc
meenschop kon slechts aanvangen door deel
neming aan het bestuur. De moeilijkheden wa
ren zeer groot, maar indien zij den goeden wil
der werklieden kregen, zou het voordeel, hen
aan het bestuur te laten deelnemen, zwaarder
wegen den eenige moeilijkheid, welke zou
kunnen ontstaan, doordat het bestuur uitge
breider werd. Ook moest er verandering ko
men in de geestgesteldheid der georganiseerde
arbeiders. Hun standpunt moest worden ver
plaatst naar het ideaal van samenwerking De
industrie zou niet gered kunnen worden, als
men den staat de plaats liet innemen van par
ticuliere ondernemingen.
Londen, 28 M e i. (V. D.) Het geschil tus
schen de liberale leiders vormt thans het hoofd
onderwerp der politieke besprekingen. Men
erkent algemeen, dot de geschillen van neuten
aard zijn. Eenige liberale bladen trachten het
geschil te verbloemen, maar andere organen
zijn van oordeel, dat een definitieve splitsing in
de liberale partij plaats vindt.
Lloyd George en Asquith zijn thans beide in
Londen terug, en verdere ontwikkelingen van
den toestand worden met veel belangstelling
afgewacht.
DE GRIBkSCHE SCHULD AAN ENGEJ.AND.
Londen, 28 Mei. (V. D.) Onderhandelin
gen zijn gaande tusschen de in Londen vertoe
vende delegatie welke de Gricksche regeering
vertegenwoordigt en de autoriteiten van het
departement van de Schatkist betreffende een
regeling van dc Griekschc oorlogsschulden aan
Engeland ten bedrage von ongeveer 20 mil-
lioen pond. Het aanbod van Venize-
los om de Grieksche delegatie te assisteeren
is aanvaard door de Grieksche regeering en
de Britsche regeering is cr van in kennis ge
steld dat hij Tsouderos en Caclamos zal as
sisteeren bij de verdere besprekingen
DE TUSSCHENTIJDSCHE VERKIEZING IN
HAMMERSMITH.
Winst voor de Labourpartij.
De uitslag van de tusschentijdsche verkiezing
in Hammersmith isGardner (labour) 13.095
stemmen, Gluckstein (conservatief) 9484, Mur-
sitt (liberaal) 1974 Labour heeft hiermee den
zetel veroverd.
Bij dc verkiezingen in T924, toen de con
servatief gekozen werd, was er geen liberale
candidaatgesteld.
HET MIJNCONFLICT.
Een denkbeeld von een mijnwer-
kcrslcidcr tot oplossing von het
geschil.
De aandacht in Engeland heeft jthuns een
ontwerp tot oplossing van het geschil in dc
mijnindustrie van Vurley, urbeiderslid van het
Lagerhuis cn lid van het bestuur der mijnwer
kersfederatie. Ofschoon zijn standpunt zuiver
persoonlijk is, is het toch van belong, omdat
het verder gaat dan alles wat totnogtoe van
mijnwerkerszijde is voorgesteld. Hij geeft in
overwegingeen onverwijlde verlaging van
het nationaal-vastgestcldc minimum loonpcr-
centoge mot'8ka pet. (de regecring stelde 10
pet. voor), doch terwijl de regecring deze loon
schaal slechts voor een recks van weken wil
de hundha cn, zou hij ze met behulp van een
verhoogde subsidie, dfe hij op zes millioen
pond schat, tot het einde des jnars willen hand
haven. Intusschen zou de reorganisatie der mij
nen worden ter hand genomen. Wat de beta
ling der subsidie betreft slelt Vorley voor dat
dc mijneigenaars afstand doen van hun winsten
totdat zij weer de tegenwoordige loonen kun
nen betalen, en zij een subsidie ontvangen' al-
leoen om hun individueelc verliezen goed te
maken. Mijnen die een grootor verlies lijden
dan twee shilling per ton, zouden dit uit hun
eigen middelen moeten dragen, of de produc
tie moeten staken.
Het oanbod van het regeeringssubr.idic loopt
intus'schen Maandagnacht af. tenzij voordien
de'mijneigenaars of mijnwerkers zich met con
nieuw voorstel tot den premier wenden.
Steun uil het buitenland.
De mijnwerkers ontvingen de volgende bij
dragen van de Intern. Federatie Duitschland
5000 pond sterling, Tsjecho-Slownkijc 1000,
Oostenrijk 145, Nederland Ï00„ België 750,
Zuid-Slavië 60. Duitschland beloofde een
tweede bedrag van 5000 pond; Nederland be
loofde 100 pond per week te zenden gedu
rende de staking.
ZWEDEN.
DREIGENDE KABINETSCRISIS IN
ZWEDEN.
Stockholm, 29 Mei (V. D.) Als gevolg
van het uitbreken concr mijnwerkersstaking in
Zweden wordt verwacht dot de regeering zal
aftreden. Dc regecring verzet zich tegen het te
werkstellen van werklooZen in dc mijnen.
NOORWEGEN.
KONING HAAKON DOOR EEN HOND
GEBETEN.
B c r 1 ij n, 28 Mei. (V. D.) Naar uit Oslo
bericht wordt, is koning Haakon, toen hij met
de beide dwergwindhonden der koningin ging
wandelen, bij een aanval van bulldog's op de
ze honden, in den arm gebeten, en, naar men
zegt, vrij ernstig gewond.
PORTUGAL.
EEN MILITAIRE PUTSCH IN PORTUGAL?
Uit Lissabon wordt gemeld dot een militaire
beweging des lands in het Noorden en het Zui*
den des lands ingezet. Twee divisies neipen er
aan deel. De regeering rekent cr op, deze be
weging gemakkelijk meester te worden.
Nader wordt gemeld dat het de achtste di
visie is, die aan 't muiten gegaan is. De troe
pen van Oporto hebben zich bij de beweging
aangesloten, alsmede een aantal andere re*
gimenten, die den opmarsch naar de hoofd
stad meemaken.
In het land is alles rustig.
Lissabon, 29 Mei. (V. D.) De leiders
van de militaire beweging hebben den presi
dent der republiek uitgenoodigd een republi-
keinsche extra-parlementaire regcering te vor
men en de leiders der politieke partijen bijeen
te roepen. Dc regeering meldt, dot het land
kalm is. De opstand zou zich beperken tot
enkele divisies.
ITALIË.
EEN NIEUWE VLAG VOOR MUSSOLINI.
B c r 1 ij n, 28 Mei (V. D.). Naar uit Rome
bericht wordt, heeft het Italiaansche ministerie
van marine ecne verordening ontworpen, vol
gens welke op schepen, waarop zich een re-
geeringschef bevindt cene vlug moet worden
geheschcn.
POLEN.
HET NIEUWE KABINET.
Generaal Malczewski in de
gevangenis.
Generaal Malczewski, de minister van oorlog
uit het kabinet Wit os, die sinds dagen vermist
werd, blijkt thans, naar de bladen te Warschau
melden, in de gevangenis aldaar opgesloten te
zitten.
Tegen Korfanty.
De minister-president heeft op grond van h^t
in October 1925 bevolen onderzoek in zake de
Schlesische Bank, tot Korfanty het verzoek ge
richt, zich als voorzitter van den raad van be
heer dier bank terug te trekken.
OOSTENRIJK.
EEN GROOTE PETROLEUMBRON.
Berlijn, '28 Mei. (V. D.) Volgons do
Wcensche „Reichspost" is bij Wiesolburg in
Ncdor-Oostenrijk op 168 Meter diepte een
groot petroleumvcld uungeboord.
ROEMENIE.
DE UITSLAG DER VERKIEZINGEN.
Boekarest, 28 Mei. (V.D.) Do vcrkïe-
zingen hndden tot resultaat, dot 280 manda
ten door dc volkspartij veroverd werden, ter
wijl het nationale bocrenblok 80 zetels kreeg,
de liberalen 15 cn do christelijke liga 9. Do
socialisten en communisten kregen geen zetels.
BALTISCFE STATEN.
RUSLAND EN LITAUEN.
Volgens een telegram uit Moskou aan de
Vossischc Zeitung zouden de Russisch-Litau-
sclïe onderhandelingen over het sluiten van
een neutralitcits- en vriendschapsverdrag reeds
zeer ver zijn gevorderd. Bij dc onderhandelin
gen dient het nieuwe Duitsch-Russische vo.r-
drog tot voorbeeld. Litouen zou zich bij een
gemeenschappelijke actie van Polen en de Bal-
tischc staten niet willen aansluiten.
RUSLAND.
GROOTE BRAND.
Ren stad bijna geheel ïn d«
h gelegd.
Moskou, 28 Mei. (H N.) De stad Kotel-
nitsj in het gouvernement Wjntko, die voor
het grootste gedeelte uit groote huizen be
staat, staat seder 3 dogen in brand. Alle ste
delijke g' bouwen zijn reeds vernield. De scha
de loopt in de inilh'oenen Ruim 7(X) mensphen
zijn zonder dok. Of er ook menschcnlevens t«
betreuren zijn kon nog niet worden vastgesteld.
NOORD-AFRIKA.
DE ONDERWERPING VAN ABD-EL-KRIM.
Generaal Simon noar Marokko.
In verband met de overgave vnn Abd-el*
Krim, heeft de regeering generaal Simon met
een missie naar Murokko gezonden. De gene-
rual zou gisteravond naar Fez vertrekken, waar
hij met Steeg en met generaal Borchut zal con-
fc-reeren.
De Fransche en Spaansche regoeringen heb
ben overleg gepleegd over het herstel der vei
ligheid in het rif.
Abd-cl-Krim's onderhandelingen.
De coorrespondent te Tnnger van de Times
deelt mede, dat Abd-el-Krim in een jaar tijds
twee maal de tusschcnkomst van de Engelsche
regeering heeft ingeroepen, n.l. in Juni cn in
Juli van het vorige jaar. De correspondent van
de Times diende daarbij als tusschenpersoon.
De Engclschc regecring weigerde en deed haar
tweede weigering' vergezeld gaan van den
raad, dat Krim direct met dc Frnnsohen en de
Spanjaarden moest onderhandelen.
Volgens den Times-correspondent heeft Abd-
el-Krim toen in een andere richting pogingen
gedaan en van een zijde, die naar alle waar
schijnlijkheid binnenkort zal worden bekend
gemuakt, de aansporing ontvangen in zijn strijd
te volharden en den raad niet met Frankrijk en
Spanje te onderhandelen.
Abd-el-Krim heeft den strijd voortgezet en
de Petit Parisien, die van het telegram van de
Times melding maakt, spreekt de meening uit,
dat de Fransche en de Spaansche rcgccringcr.
goed zullen doen overlegging te eischen van de
door Abd-el-Krim met Europeesche staatslie
den gevoerde correspondentie.
Volgens een telegram, dat op het departe
ment van oorlog ontvangen werd, bevindt Abd-
el-Krim zich nog steeds te Torqirist, vanwaar
hij niet wil vertrekken alvorens zekerheid te
hebben van het lot van zijn vrouwen en familie
cn von zijn goederen, die daar gisteren zijr
aangekomen.
Gisteravond zou de plechtige onderwerping
plaats hebben aan generaal Bouchut.
De Fraosche verliezen.
In den loop der laatste gevechten hebben d<
Fransche troepen slechts een honderdtal man
nen verloren, de inboorlingen inbegrepen.
De verdere onderwerping der
oproerlingen.
Een officieel Spaansch communiqué meldt,
dat men met de onderwerping en de -ontwape
ning der oproerlingen doorgaat.
De Fransche en Spaansche troepen hebben
bij Sjekrane een verbinding tot stand ge
bracht. Donderdagavond en gisternacht duur
den de onderwerpingen in de streek der Berii
Zeroeal voort. Drie Rifstammen tusschen Tar-
guist en de zee hebben afgevaardigden naar
Targuist gezonden, waar Abd el Krim zich
thans bevindt, in afwachting van zijn gezin en
zijn eigendommen.
Verwacht werd, dat de broeder en de oom
van Abd el Krim zich gister bii de Fransche
linies zouden aanmelden.
