Bezoekt de NATIONALE TUINBOUWTENTOONSTELLING
„De Witte" Het Concentratiepunt zoowel voor de Tuinbouwtentoonstelling als de Winkelweek.
P RINC ESS ROO M
AMERIKA
PER RADIO!
F-HlomanSïeief, 483
BUITENLAND.
PXUS DER ADVERTENTIE»
VAN 18 TOT EN MET 21 AUGUSTUS
EERSTE BLAD.
OP ONS 4 LAMPS
DUCRETET TOESTEL
25e Jaargang No. 40
»WHi«itflU$rj7r£ u
iaart f I Ki. kiem iima
V* P"— t k.—p« mi M *rt
mpm oagtUkca) f 0.17*. itrnmtmlijke na
1 OjQS.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DE EEMLANDER"
««ECTEU^TSeVE.: 1. VALKHOPF. ARN„EMscHE^OORTWAL 2A.
POST.EKENINO M*. <7*t«. TEL IBT. BI*.
Maandag 16 Augustus 1926
vm 4 tt|ta UM
m<( rnUcfHy «an «a
bcwijznuciiacr. elke regel raet iXlX d«
dingen eet LJrldjdipheiti*ad*e tenticm
der pr^t. Ycmr handel cd fccdxtjt
voordneiigc bepalingen toot bet aavern
ciradww, bevattende de voorwaarden
iMTTUf: toegezonden.
Jubileum Handel en Nijverheid
1901-1926.
Deze veclc zal het 25 jaar geleden zijn,
dat deze Verceniging is opgericht. Aanvanke
lijk was het de bedoeling om tc komen tot een
reizigers- cn winkelicrs-vereeniging.
Onder leiding van den eersten voorzitter den
heer A. H. van Kalken, heeft de eerste vergade
ring plaats gehad, statuten werden ontworpen
enz. Het verccnigingsleven zat in de lucht en
men begreep, dat door krachtig zich te ver-
eenigen men iets, wellicht veel zou kunnen
bereiken. Daaruit is tenslotte een Handel
drijvende cn Industrieclc verceniging geboren,
cn daarna Winkeliers Ver. om zooveel mogelijk
onze verceniging sterk te maken en het ledental
zoo hoog mogelijk op tc voeren. Vervolgens
is de heer S. J. v. Duinen, voorzitter gewor
den eo daarna de heer L. J. Krook, beiden
reeds overleden. Deze hccren hebben zeer veel
tot bloei van den middenstand bijgedragen cn
het meest krachtige middenstand leven mede
gemaakt, het ledental was toen gestegen tot
245 leden. Tot helaas de separatie kwam, cn
„De Hanzo" cn do Christelijke ver. geboren
werden. Men sprak toen van federatieve sa
menwerking, wat aanvankelijk wel ging, maar
tenslotte toch moest uitloopen, lot een ver
zwakking van het middenstands\cven. Vooral
onder leiding van deze beide hceren heeft onze
vcreeniging machtig gewerkt. Zij beseften vol
komen, het groot nut van samenwerking, om
bij Rijk cn Gemeente wat gedaan tc krijgen.
Onder hun bestuur is de Handelsschool gebo
ren cn ook in 1914 met het uitbreken van den
grooten oorlog toen de middenstand zeer veel
moeilijkheden ondervond, met het credietwezen
is de M.st. bank opgericht in samenwerking met
B. cn W. Het ingrijpen der Regcering inzake dei-
distributie heeft het nog al eens noodig ge
maakt, dat het bestuur der vcreeniging in over
leg moest treden met ons Gemeentebestuur.
Men denke ook maar eens, aan de verorde
ning der winkelsluiting cn vraagt men, heeft
de Ver. H. cn N. aan alles gedaan, om tot ver
betering to komen van M.st.-belangen
Wij hadden zooveel meer kunnen doen, als
de alg. samenwerking er maar ware geweest.
Als de vergaderingen beter bezocht geworden
waren, wat nu juist geen Amersfoortsche fout
is, ja, dan I1 Tenslotte moet het bestuur de
Jeden achter zich hebben. Wanneer wij willen
slagci^, moeten wij onze eigen groep vooruit
brengen.
Daarom is destijds overgegaan tot de vak
organisatie, wij meenden daardoor beter tc
kunnen slagen, icdcro vakvereeniging aange
sloten bij H. en N. en dan de vakbelangen te
behartigen, daardoor zou komen die echte or
ganisatie, die het cement zal worden van de
middenstands-belangen. Na den oorlog zijner
weer andere moeielijkheden ontstaan, men
denko maar eens aan de coöperatieve vercenï-
gingen. Sommige groepen meenden, dat de
tusschcnhandel nu wel gemist kon worden, ge
meentelijke winkels in enkele steden van ons
vaderland.
Gelukkig heeft onze vcreeniging in overleg
met B. en W. dat kunnen verhinderen. Niet,
omdat wij bevreesd zijn voor felle cbncuxrontie,
maar in het belong van Amersfoort in 't al
gemeen, daar de meeste bedrijven verlies op
leveren.
Heeft men van regeeringswege niet volko
men toegestemd, dat nog altijd de winkeliers
'de beste distribuanten zijn Overheidsbe
moeiing, zij moet er zijn, maar niet op het ge
bied van den Middenstand.Wij zijn niet strijdlus
tig, maar komen voor onze belangen op, nu,
overal cn altijd. Wij zullen in de komende ja
ren vol moed het hoofd bieden aan alle aan
vallen, die ons Middenstandsleven bedreigen,
wij zullen nu in de komende dagen den stad
genoot en vreemdeling tooncn door een
Winkelweek te houden, dat wij er zijn mo
gen, cn niet noodig is, om zijne inkooper»
buiten de stad te doen. Men lette op de geld
prijzen, die daarvoor beschikbaar zijn gesteld,
en onze stadgenooten kunnen de voorwaarden
daarvoor lezen in de bij de deelnemende win
keliers verkrijgbare brochures met inlichtingen
en lijst van deelnemers. Dat ons Nederlandsche
volk zich toch goed bewust moge zijn, dat
eonder een bloeienden Middenstand, ons land
verarmt, en het ontwikkelingspeil van ons volk
daalt, men zie daarvoor maar eens naar de
landen om ons heen. Oostenrijk en Rusland zijn
daarvoor de sprekende voorbeelden. Uit den
middenstand komen onze ministers, parlements
leden en geleerden, waarvan onze midden*
standers weder profitecren, door de nieuwe
•uitvindingen, men denke maar eens aan de
koelapparaten en nog zoo vele andere nuttige
dingen.
Iedereen v;erke mede, om ons middenstands-
bestaan te helpen bevorderen.
V. HOUBAER,
.Voorzitter H. en N.
lUHaiMSVeltl Jf.
VOLKENBOND.
DE VOLKENBOND EN DE ONTWAPENING.
G c n v c, 14 Aug. (H. N.) De militaire
subcommissie voor de voorbereiding der ont
wapening heeft in haar laatste zittingen be
raadslaagd over het Belgische voorstel van Mei
1926 ter aanvulling van de nlgcmeenc vragen
lijst van December 1925 betreffende het in het
leven roepen van een organisatie van den Vol
kenbond, welke alle uitvindingen, die van be
lang zijn voor het voeren van een oorlog, in
strijd met de door de beschaafde naties aan
genomen bepalingen, openlijk zal beker.d ma
ken. Dc subcommissie kwam no ampele be
sprekingen tot het besluit, dat het tot nu loc
door de afdccling voor de ontwapening van den
Volkenbond uitgegeven jaarboek ook vcrdei
zal verschijnen, doch dat vermeden zal worden
aon dit jaarboek het karakter van een controle
orgaan tc geven. Frankrijk had voorgesteld om,
voor het geval het Belgische voorstel aange
nomen wordt, dc desbetreffende centrale orga
nisatie in het leven te roepen, welk voorstel
met meerderheid van stemmen aangenomen is
Over het Belgische voorstel zelf zal eerst in
de volgend® weck een beslissing worden geno
men. Tegen het voorstel bleek bezwaar tc be
staan bij Amerika, Engelond, Italië en Japan,
welke landen alle bezwaar hebben tegen maat
regelen, welke de souvcrcinitcit van een land
kunnen aantasten.
Dc subcommissie voor de maritieme vraag
stukken heeft het vraagstuk der militaire waar
de van koopvaardijschepen behandeld. De
commissie vercenigdc zich in beginsel met het
Fransche standpunt, dat aan de handelsvloot
van een land militaire waarde moet worden
toegekend, daar deze vloot voor militaire doel
einden kan dienen, doch de vraag op welke
wijze de militaire waarde van dc handelsvloot
van eenig land onder cijfers moet worden ge
bracht, is nog r.iet opgelost. Dc beraadslagin
gen daarover zullen de volgende weck wordën
voortgezet.
DUITSCHLAND.
HINDENBURG.
B cr 1 ij n 14 Aug. (H. N.) Rijkspresident
von Hindenburg vertrekt Zondagmorgen naar
Pommeren ter bijwoning van het huwelijk van
zijn kleinzoon. Donderdag keert hij naar Ber
lijn terug.
DE BEZETTINGSTROEPEN,
A-
De Times over de kwestie der
vermindering.
In een beschouwing over de belofte het
aantal Fransche bezettingstroepen in het Rijn
land tc. verminderen, zegt de Times o.m.ï
Dc man, die indertijd last gaf tot de bezet
ting van het Ruhr-gebied, zou geen beteren
stap hebben kunnen doen dan de vermindering
te beloven teneinde het Duitsche volk tc ovci-
tuigen van den wensch van Frankrijk om een
nieuwe pblitick van verzoening voort te zet-
ten.
Aangaande dc besprekingen, die in Duitsch-
Iand worden gehouden betreffende de bezet
tingstroepen spreekt de Times de hoop uit, dat
men deze kwestie geen invloed zal laten heb
ben op de toetreding van Duitschland tot den
Volkenbond.
Het blad wijst er op, dat de geallieerden
hunnerzijds, als zij zulks wenschtcn, verschei
den punten zouden kunnen aanhangig maken
met betrekking tot dc ontwapening in Duitsch
land, als onvervulde voorschriften van mili
tairen aard in het vredesverdrag, de actie van
z.g. sportvcreenigingen, het aantal troep-offi
cieren, dat voor stafdienst wordt opgeleid en
de uitgebreide bevoegdheden van generaal v.
Seeckt.
De Times meent echter, 'dat het van weers
kanten verkeerd gezien zou wezen te kibbe
len over kwesties, die niet van vitaal belang
zijn. llndien de welwillende gezindheid, die,
naar wefderzijds verzekerd wordt, wenschclijk
is dat bestaat, van kracht zal worden, moet
men een brecdcn kijk hebben op dc dingen en
moeten verwijten omtrent ipunten van min
dere beteckcnis achterwege blijven.
HET VOORLOOPIG HANDELSVERDRAG.
De politieke commissie van den rijksdag
keurde Zaterdag het~voorloopig Duitsch-Fran-
sche handelsverdrag goed.
DE KABEL BORKUM-AZOREN.
Embdcn, 14 Aug. (H. N.) Het kabelschip
Neptun van de Noord-Duitsche Seekabelfa-
brieken, dat 7 Aug. vertrokken was om in op-
Electro-Technisch
- - Bureau - -
Utr.straat17
dracht van de Duitsch-Atlahtische tclcgraaf-
maatschappij te Berlijn het gedeelte van den
kabel Borkum-Azorcn tot aan kdefi uitgang van
het Engelsche konaal te leggen, is met dit werk
gereed gekomen. De rest van den kabel tot de
Azoren zal waarschijnlijk in December worden
gelegd.
WONINGBOUW IN PRUISEN.
Tusschcn het rijks- en het Pruisische ministe
rie van financiën is een overeenkomst gesloten
tot uitbreidiifg van het woningbouwprogram
ma in Pruisen met 12,000 woningen, waartoe
het rijk 120 milliocn mark zal bijdragen.
BOND VAN SOCIALISTISCHE DOMINÉ'S.
Op het derde congres von religieuse socialis
ten in Duitschland hebben de socialistische pre
dikanten besloten een broederschap van socia
listische theologen te vormen. Dr. Pic-chnowski
uit Berlijn is tot voorzitter van de broeder
schap gekozen.
DE WERKLOOSHEID.
B c r 1 ij n, 14 ,A u g (H. N.) Het aantal in
geschreven werkloozon te Berlijn bedroeg in
do afgeloopcn week 273.738 tegen '275.639 in
de vorige weck, zoodat een kleine vermindering
vast tc stellen is.
BELGIE.
DE MOORD OP LUITENANT GRAFP.
Do Belgische regecring schenkt
aan dc veroordeelden gratie.
Do Duitsche regeering heeft bericht ontvan
gen, dat de koning van België, op voordracht
van zijn minister van justitie, de vier door een
bezettingskrijgsroad wegens vermoording van
den Belgischen luitenant Graff veroordeelden,
Reinhard, Klein, Grabert en Ricke, begenadigd
heeft cn hun invrijheidstelling heeft gelast.
Het Belgische ministerie van justitie is na
zorgvuldige herziening van het door Duitsch
land ter beschikking gestelde materiaal tot de
overtuiging gekomen, dat de in Stettin door dc
Duitsche rechtbank wegens hetzelfde feit ver
oordeelde politie-agent Engelcr de werkelijke
dader is. De Belgische regeering heelt genoe
gen genomen met do verzekering der Duit
sche regeering, dat dc helpers van Engelcr,
wier zaak nog niet voor de rechtbank is ge
weest, hun gerechte straf niet zullen ontloo-
pen,
FRANKRIJK-
DE BRIEF VAN CLEMENCEAU.
Verklaringen van den „Tijger"
In cern onderhoud met de Intransigcant ver
klaarde Clemenccau zeer verwonderd te zijn
over dc opwinding, die zijn jongste brief heeft
verwekt.
Naar aanleiding van senator Borah's verkla
ring, dat feitelijk alle schulden zouden moe
ten worden geannuleerd om den wereldvrede
te herstellen, zegt Clemenccau; In dat geval
zouden we het wel eens kunnen worden.
Clcmenceau is niet van plan te antwoorden
op dc aantijgingen van senator Borah, noch in
het algemeen noch in bijzonderheden. Zijn be
doeling was geweest het Amerikaansche volk
te bereiken en daarom had hij zich tot den
president gewend, als het hoofd van dit volk.
Voor het overige moest dc uitwerking van
zijn brief aan het volk worden overgelaten en
hij meende nog te kunnen gelooven, dat bij
de komende onderhandelingen zou blijken,
dat zijn brief niet vergeefsch was geweest.
EEN REDE VAN BARTHOU OVER DEN
VREDE.
Aan een déjeuner, aangeboden aan do leden
van het internotionoal democratisch vredes
congres, heelt Burthou, na Poincaré tc hebben
gehuldigd, verkleurd, dat geen land den vrede'
vuriger cn loyaler wenschte dan Frankrijk. No
den lof van het werk von Geneve, woaromv
Frankrijk zijn meest actieve medewerking heeft
verleend, te hebben gezongen, zei Borthou, dat
de Volkenbond de wet von dc toekomst zal
zijn, cn eindigde
Laten wij van dc rechtvaardigheid ons doel.
onze wet maken en laten wij aan jonge ilcd«>,
bevrijd van den geest van revanche cn van dc
enge formules vun een verleden, dot afgedaan
heeft, de ving van die toekomst overgeven,
waarin menschen van goeden wil hun wil aan
dc wereld zullen opleggen.
VERHOOGING VAN INVOERRECHTEN.
Het Staatsblad bevat een decreet waarbij dc
invoerrechten op zekere artikelen met 30%
worden verhoogd. Vrijgesteld van dc verhoo
ging zijfi tabak en sommige levensmiddelen, als
gedroogd fruit, verschc cn gedroogde groenten
DE FRANSCHE OORLOGSSCHEPEN UIT
MAROKKO TERUG.
De indertijd ter bewaking van dc Rifkust
uitgezonden Fransche oorlogsschepen keeren
naar de vndcrlandsche havens terug.
DE FRANSCHEN IN SYRIË.-
Dc opstand bedwongen
Van Fransche zijde wordt uit Beiroet ge
meld, dat dc 5000 rebellen, die nog stand
hielden in den omtrek van Damascus, geheel
uit elkaar zijn gejaagd en naar hun dorpen
terugkeerden. Slechts eenige hoofden trachten
nog stand tc houden, maar tevergeefs. Do op
standige beweging kan thans als geheel geëin
digd worden beschouwd.
BOSCHBRAND IN DE LANDES.
Naar de Fransche bladen melden, zijn in de
Landcs boschbranden uitgebroken, waardoor
verscheidene honderden hectaren bosch wer
den verwoest. De schade bedraagt millioenen.
Men heeft het vuur weten tc beperken.
SPOORWEGONGELUK.
Gisteravohd had bij dc Gare dc Lyon om
elf uur een spoorwegongeluk plaats. Een voor-
stadtrein botste tegen een personentrein, die
aan het rangcercn was. Twee wagons werden
omver geworpen. Een persoon werd gedood,
28 personen werden gewond, waarvan 6 érn
stig.
ENGELAND-
GEEN INKOMENDE RECHTEN
VOOR ZIJDE.
Teneinde cvcntuecle misverstanden te voor
komen maakt het Engelsche departement voor
den o^erzeeschcn handel bekend, dat geen in
komende rechten zullen worden geheven van
zijden of kunstzijden artikelen, tocbehoorende
aan reizigers, die daarmee het Vereenigde Ko
ninkrijk passeeren op weg naar een buitenland-
schc bestemming, of van dergelijke artikelen,
toebchoorcndo aan reizigers, die tijdelijk in 't
Vereenigde Koninkrijk verblijf houden.
HET KIT CHEN ER-MY S T ERIE.
Londen, 14 Aug. (H. N.) Dc Engelsche
journalist Power, die dc admiraliteit reeds uit
haar tent heeft gelokt door zijn beweringen,
dnt het lijk van lord Kitchener ann dc kust
von Noorwegen aangespoeld cn daar begraven
zou zijn, heeft thans het opzienbarende bericht
in do wereld gezonden, dot donk zij zijn be
moeiingen het lijk van lord Kitchener opgegra
ven cn naar Londen overgebracht is. Hij biedt
nan het stoffelijk overschot ter beschikking van
de regecring te stellen, om dit op plechtige
wijze ter aarde to doen bestellen. In hoeverre
Power in staat is zijn beweringen waar to
maken, blijft of to wachten.
SIR WILLIAM RIDGEWA7. f
Te Cambridge is de'archaeoloog sir William
Ridgcway, 73 jaar oud, overleden. Hij word in
1892 tot hooglccraar benoemd on was een tijd
lang voorzitter van het Royal Anthropological
Institute. f
Ridgcwny die in 1918 in den adelstand word
verheven, schreef o. n.: „The Dramas and Dra
matic Danscs of Non-European Races", eon
studie omtrent het ontstaan van het drama, die
in 1915 verscheen.
HET GESCHIL IN DE
MIJNNIJ VERHEID.
RedcvOcryigcn van Cook on
Smillie.
Cook heeft in Yorkshire een rede voor
12.000 man gehouden, waarin hij onder ap
plaus herhaalde, dat dc tegenwoordige leiders
nooit ccn contract met den achturendag als
cén van dc bepalingen zouden or\dertcekcncn.
Cook zcide verder, dat hij hoopte, dat dc con
ferentie van Maandag 16 Aug. de verwerping
van dc voorstellen der bisschoppen ongedoan
zou maken, maar dot was ook het uiterste,
wot Smith, Richardson cn hijzelf als leiders
zouden aanraden.
Robert SmiJlic sprak terzelfder tijd to
Morpeth in Northumberland. Hij zcide ervan
overtuigd tc zijn, dat de missie in Amerika zon
slagen; niet alleen uit financieel oogpunt,
moor vooral omdat allo mijnwerkers buiten
Engelond zouden inzien, dat de Engelsche ka
meraden streden voor betera levensvoorwaar
den voor hen allen en dat zij het belang zou
den begrijpen van de Engelsche stakers, die als
het ware voor alle houwers ter wereld het
spit afbijten, krachtig to blijven steunen, mo
reel zoowel nis financieel. Smillie wekte zijn
8000 hoorders op geen kamp te geven en
werd eveneens levendig toegejuicht
ADVERTENTIES OP POSTZEGELS.
Teneinde de bronnen van inkomsten der
possterijen to verhoogen, heeft de Britscho
postmaster-gcncrol een aantal contracten af
gesloten, om bij wijze van advertentie in de
poststempels mcdedcelingen van handelsfir
ma's, gemeenten cn andere lichamen op to
nemen. Dc opbrengst van deze reclame wordt
jaarlijks op een kwart millioen pond sterling
geraamd.
EEN PROPAGANDA-AUTOBUS.
Een der nieuwe Londcnschc omnibussen met
overdekte imperiaal werd Vrijdag uit Londen
verzonden naar het vasteland, waar het voer
tuig ccn groote reis zal maken, o.m. door Leip
zig, Boedapest en andere steden. Onderweg
zal het nut van dit nieuwe model aan de ge
meentelijke autoriteiten gedemonstreerd wor
den.
AARDSCHOKKEN.
In verschillende deelcn van Engeland zijn
gisterenochtend om 5 uur lichte aardschokken
waargenomen. De slopende inwoners van vele
plaatsen, o.a. Worcester, Bristol, enz. werden
door het gestommel opgeschrikt. In velo plaat
sen gingen de schokken gepaard met ondcr-
aordsch gerommel. Schade werd niet aange
richt.
GERED DOOR EEN KAT.
Een Engelsch blad vertelt van cn kruidenier,
die door ccn kat gered is. Do kruidenier, die
boven zijn winkel woonde, werd 's nachts ge
wekt door zijn kat, die zachtjes zijn gezicht
aanraakte. Hij zag toen, dat zijn huis in brand
stond en vond nog juist tijd om uit het raam
te springen. De kat was al gestikt, toen zijn
baas probeerde hem te redden.
SPANJE.
SPANJE EN DE MOGENDHEDEN.
Ie San Sebastian is Zaterdag de minister
van buiten lands che zaken aangekomen. KJjj
heeft langdurig gesproken met de gezante i
van Duitschland, Engeland, de Ver. Staten cit
Italic, cn met den Franschen zaakgelastigde,
die bij hem bleef déjeunecren.
HEVIGE ONWBDERS.
De Spaansche bloden melden uit Barcelona,
dat een groot gedeelte van do stad en de
voorsteden door onweersbuien onder water is
gezet. Er zouden tal van slachtofiers zijn, ter
wijl de stoffelijke schade .viruimlijk is.
