PADANG-RAMP
Inzameling aan da huizen*
„DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
25e Jaargang No. 61
lM«|[iaïmrt57r^r:^r'
EERSTE BLAD.
Vrijdag 10 September 1926
PRIJS DER ADVERTEREN met inbegrip van aea
Waar Indië klaagt noch vraagt
in nood,
Daar is Hollands plicht te geven
dubbel groot!
Stadgenooten
alleen de particuliere schade meer dan één millioen gulden.
Dit betreft dus slachtoffers, aan wie veel of alles ontvallen is.
op DINSDAG 14 SEPTEMBER a.s.
iooct 2.10, ideas tranro
9** P**1 f per wade (m* gratis ▼errekeriag
tapat oagehikkaO 0.17*. dsoadadijkc naasMtt
1 Wö.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
MRECTEURHMTSEVE*: J. VM.KHOJTF. A(,NHEMSCHE"POORTWAL SA. KKTAEKCNIM «TM*. Tn_iWT.m*
bewijsnummer, elke regel meer O 25, dienstaanbiw
dingen en Licfdadigheids-advei tentien voor de kalft
der prijs- Voor handel cn bedrijf bestaan ascr
voordecligc bepalingen voor het advertecrca. Ëcna
circulaire, bevattende da voorwaarden, wordt 09
aanvraag toegezonden.
VOLKENBOND.
DE VERGADERING Viy\T DEN VOLKEN
BOND.
Een belangrijke rede van Cecil.
G e n v e, 9 Sept. (V. D.) Na dc rede van
den Canadees Foster kwam lord Robert Cecil
(Groot-Britannië) aan het woord. Toen hij op
het spreekgestoelte verscheen, werd hij met
applaus begroet.
Cecil begon met zijn teleurstelling uit tr
spreken over het feit, dat talrijke onder de
auspiciën van den Volkenbond tot stond ge
komen internationale conventies en besluiten
niet geratificeerd zijn geworden Zoo zijn et
conventie*, die door 55 staten zijn onderter-
kend, doch slechts door 23 landen geratifi
ceerd zijn. Dc internationale overeenkomst in
zake den wapenhandel is zelfs nog door geen
enkel land geratificeerd. Cecil diende een re
solutie in, waarin gewezen wordt op het feit.
dat talrijke conventies nog niet geratificeerd
zijn en waarin cr bij dc regceringen op aange
drongen wordt de ratificatie tc bespoedigen
In deze resolutie wordt de Volkenbondsroad
uitgenoodigd een commissie te benoemen,
welke tot taak zal hebben tr. onderzoeken of
men niet tot overeenstemming kan komen,
teneinde een snellere ratificatie te bewerkstel
ligen.
Cecil, voortgaande, betuigde zijn instem
ming met de werkzaamheden van den Volken
bond. „Groot-Britannië wenscht de activiteit
van den Volkenbond niet te beperken".
Cecil diende een resolutie in, waarin wordt
voorgesteld een commissie te benoemen, welke
tot taak ral hebben te onderzoeken, welke
kwesties binnen dc spheer van dc werkzaam
heid van den Volkenbond vallen.
De Voorzitter deelde mede, dat dc beide
resoluties naar de commissie zullen worden
gezonden tot liet uitbrengen van rapport.
Een pleidooi voor gelijkheid van
rechtspositie dor Bondsleden.
Geneve, 9 Sept. (V. D.) Na Cecil kwam
dc vertegenwoordiger van Salvador aan het
woord. Ilij sprak over de crisis, welke momen
teel in den Volkenbond heerscht, doch die
volgens zijn mcening slechts lijdelijk zal zijn
De diepste oorzaak ion deze crisis is onge
twijfeld de- ongelijkheid in de rechtspositie,
welke tusschcn dc leden van den Bond bc-
6taCtf. Het gevolg daarvan is, dat heden Ar
gentinië, Brazilië en Spanje afzijdig staan. Nog
is het tijd. Neg is het tijd om betere gelijkheid
en gerechtigheid to scheppen.
In het belang van dc democratie in den
Volkenbond moeten belangrijke offers ge
bracht worden. Het is echter niet de tank vnn
de kleine landen om daarbij den grootcn mo
gendheden den juisten weg te wijzen.
De president von het Noorsche Huis van
Afgevaardigden wees op de groote beteeke-
r.is van het Permanente Internationale Ge
rechthef tc 's-Gravcnhagc. Hij deed een be
roep op den Volkenbond om groote aondaaht
te wijden nan bet vraagstuk der territoriale
wateren, hetgeen voor Noorwegen van groot
belang is
Jhr. I.oudon (Nederland), daarna aan het
woord komend, verlangde dat alle op de ont
wapening betrekking hebbende documenten
naar dc derde commissie verwezen «ouden
worden. Jhr. Loudorv diende een desbetreffen
de resolutie in waarover morgen zal worden
gestemd
DE TOELATING VAN DUITSCHLAND.
Tsjechische persstemmen.
Praag, 9 Sept. (V.D.) Ook de Tsjechische
bladen bespreken het toetreden van Duitschland
tot den Volkenbond
Dc Bohemia verklaart, dat Duitschlands taak
niet gemakkelijk is, doch zij moet uitgevoerd
worden.
Dc Proger Presse zet uiteen, dat zich voor
Duitschland alle internationale mogelijkheden
openen
DE DEUTSCHE AFVAARDIGING TE
GENEVE AANGEKOMEN.
De Duitsche ofvoardiging tc Ge
neve aangekomen.
Onder een grootcn toeloop van volk zijn
gisterenmiddag om 5.T5 uur ac rijksminister
ven builenlandsche zaken Stresemann, staats
secretaris Von Schubert on ministcraldircktor
dr. Gaus met dc overige gedelegeerden te Ge
neve aangekomen De andere leden der Duit
sche delegatie werden met den avondtrein om
3.40 te Genèvc verwacht.
Stresemann heeft tegen vanavond dc verte
genwoordigers uitgenoodigd der internationale
pers, tegenover wie hij zekere verklaringen wil
afleggen.
De Duitsche delegatie verschijnt
ledcnochtend voor het eerst ter
.itting van de volkcnbondsvcrgo-
dcring
Gisteren heeft de vergadering van den Vol
kenbond na beëindiging van de nlgemecne be
raadslaging over het verslag inzake de werk
zaamheden van den Volkenbondsraad haar zit
ting tot hedenochtend half elf verdaagd. In de
ze zitting zal voor den eersten keer de Duitsche
delegatie verschijnen.
Een rede van Briand te verwachten.
P a r ij s, 9 Sept. (H.N.) Naar in de kringen
van den volkenbond te Genève verluidt, zal bij
de ontvangst der Duitsche delegatie, nadat
Nintsjitsj de delegatie begroet en StTesemann
geantwoord zal hebbén, Briand uit naam van
den raad van den Volkenbond Stresemann be
antwoorden.
Briand zal bij deze gelegenheid de doelein
den, waarnaar de Fransche politiek op interna-
Uit de berichten der Indische bladen is.thans gebleken, welk een omvang de ramp heeft gekregen, die een ge
volg js van de aardbevingen op Sumatra nabij Padang. Volgens betrouwbare schattingen, door liet Bestuur van het
Ned. Öranjekruis uit Indic verkregen, bedraagt'
Indië zelf steunt de getroffenen zooveel mogelijk. Doch liet deel dat men hiervoor van het moederland mag verwach
ten is hier te lande nog allerminst bijeengebracht.
Daarom werden in verscheidene plaatsen van ons land commissies gevormd tot het inzamelen van gelden
voor dc slachtoffers van de ramp. Ook liiei ter stede is. onder Ecre-voor?itter>chep van onzen Burgemeester Mr. Graaf
van Randwijck, /.ulk een Comité gevormd. Dit Comité, dat in overeenstemming met de,11 Koninklijken Nat ionalen
Bond „liet Öranjekruis" te Amsterdam werkzaam is cn aan dezen zijn ontvangsten zal afdragen, doet thans een drin
gend hero- p op ALLER VRIJGEVIGHEID.
Medeburgers! Laten wij met onze hulp niet achterblijven. Laten \vij in de >tad van de „Kei toonun, dat deze
steen NIET liet svmbool van ons hart. Lat 1 we MILD EN MET VREUGDE GEVEN AAN DE DOOR EENE ON
AFWENDBARE NATUURRAMP ZOO ZWAAR GETROFFEN BEVOLKING, met wie wij ..oor de hechte handen van
Oost en r-t verbonden zijn. WAAR IMDIë IN ZOO RUIME MATE HULP HEEFT VERLEEND BIJ DE RAMPEN
VAN BtoRCULO EN DEN WATERSNOOD, die Nederland troffen, zuil» 11 naar ons Comité vertrouwt, ook allen bereid
blijken daar te helpen, waar men zich kort. geleden nog zoo offervaardig toonde.
Wij zullen U liet geven gemakkelijk maken door het houden eencr
waartoe wij de toestemming van het gemeentebestuur hebben verkregen. Zorgt allen, dat ge l'we gaven dan klaar
hebt liggen n dat den volgenden dag de Amersfoortsche binden kunnen getuigen, dat pe Uwe harten en bijgevolg
ook Uwe beurzen wijd geopend hebt voor on zo zwaar getroffen broeders en zusters in liet Oosten!
Voor de bewoners van Arhorsfoort's omstreken is er gelegenheid hunne gaven te offeren op een lijst, welke
dezer dagen ter ihtcekening ligt in Bockhandel Ittmdnn. Utrcchtschestraat. tegenover het Politiebureau.
Het Amersjoortsch Comité voor de Padang-Ra nip
Mr J. C. GRAAF VAN RANDWIJCK, Ferc-Voorzitter.
Prof. Mr. G. J. NOLST 1 RENJTE. Voorzitter.
Mevrouw G. E. VAN DIJK—SMIT KLEINE, Secretary e.
I. A. RANT. Penningmeester.
Y B VAN.
Mr, E. II. BERGSMA.
Ds. F. A. DEN BOEFT.
AD. TF.R COCK.
Deken L. A F X FOCK
Mevrouw M. VAN HAMEL—ELAND.
Mevrouw M. J. II WINGA.
II. BARON VAN LSSLLMl DEN
Mevrouw KAMERLING—RITSEMA VAN ECK
R. II KUIPER.
C. C». VAN LI NTEREN.
DJ. R. MIEDEMA
.T. L. VAN DER MOER.
NOORDEWIER.
G. J. DE NOOY.
J. OVEREEM.
Mevrouw F. VAN DER POST—LIEFRINK.
H. VAN RAALTE.
E. ROODHt"IJZEN.
tionoal gebied streeft, toclcihtcn, vijzen op
Frankrijks streven tot bevordering van den
vrede, het werk van Locarno, op de reeds be
reikte resultaten.
Voorts zal hij cr nog op wijzen, wat nog
door loyale toepassing van het verdrag van
Locarno en het pact van den volkenbond kan
worden bereikt. Briond zal van deze gelegen
heid gebruik'maken om dc verklaringen, die hij
dezer dagen tegenover een buitcrtlnndsch jour
nalist heeft gedaan, nader toe te lichten, in het
bijzonder wat betreft de gevolgen van het van
kracht worden van het Rijnlandpact voor Euro
pa, teneinde een mogelijke verkeerde uitlegging
van zijn verklaring onmogelijk tc maken. Hij
zal cr op wijzen, dat dc Rijnlandovcreenkomst
in geen enkel opzeiht dc bepalingen van het
verdrag van Versailles heeft gewijzigd en dat
de vciligheidsclausule van hel verdrag van
Versailles zoowel als het Rijnlandpact slechts
betrekking hebben op de gedcmililariscci<fe
zone cn niet op de Duitsche Rijnlandzone.
DE KWESTIE VAN TURKIJE'S
TOETREDEN TOT DEN VOLKENBOND.
Van officieuze zijde worden de berichten,
als zou Tuikijc binnenkort in den Volkenbond
treden, tegengesproken. Wel is. waar is de
toetreding van Duitschland een reden, cm deze
aangelegenheid meer ^aandacht tc schenken,
maar zij is niet acuut.
Verzet tegen 't Fransche plan,
om geen raadszitting tc hou
den voor de aanwijzing' der
nict-pcrmoncntc leden.
Naar uit Genève bericht wordt, wordt in
Volkcnbondskringen verzet merkbaar tcgjn
het plan, om vóór dc nieuwe verkiezing van
de niet-permanentc leden geen raadszitting 'e
houden. Men verklaart, dat men Duitschland
dc genoegdoening verschuldigd is het in eer.
speciale raadszitting welkom te heetcn, ter ver
vulling der toezegging, dat Duitschland bij
het toetreden tot den Raad dezen op dezelfde
wijze samengesteld zal zien, als het geval was
bij het indienen van zijn verzoek, om daarin
1c worden opgenomen.
Dc ontvangst tc Moskou.
M o s k o 119 S c p t. ,(V. D.) De mcdcdeeling,
dat Duitschland tot den Volkenbond is toege
treden, werd in diplomatieke kringen te Moskou
koel ontvangen. Men verwacht, dat Tsjitsjerin
telegrammen over deze kwestie met Stresemann
zal wisselen. Zelfs verwacht men, dat er een
gedachtcnwisseling zal plaats vinden, waarbij
verschillende aangelegenheden van Duitschlands
politiek tegenover sovjet-Rusland zullen wor
den besproken, ook in verband met het Bcrlijn-
sche verdrag. De Russische gezant Krestinski,
die momentcel tc Londen vertoeft, heeft de op
dracht gekregen onmiddellijk naar Berlijn terug
te keeren.
DUITSCHLAND.
MIJNONGEVAL.
Berlijn, 9 Sept. (V.D.) Tengevolge van
oen stcenstorting in dc Clothilde-mijn bij Eis-
leben werden eenige mijnwerkers in een schacht
ingesloten. Twee hunner werden gedood, een
zwaar cn een licht gekwetst!
ZWARE BRAND.
In dc badplaats Seep bij Kolberg zijn in den
nacht van 8 op 9 Sept. zeven boerenhofsteden
met olie bijgebouwen door brand vernield.
FRANKRIJK.
EEN JUWEELEND1EF GEPAKT.
Maandag kwam een kleine caféhouder van
Montmartrc bij een juwelier en verzochr hem
eenige juweclen te taxeeren. Hij had er 30
Engelsche ponden op geleend, doch was gaan
twijfelen of hij niet bedrogen was. De juwe
lier zag dadelijk, dat hij met echte en kost
bare stukken te doen had, afkomstig van een
diefstal, cenigen tijd geleden gepleegd bij den
graaf van Charbannes te Moulins. Do waarde
bedroeg een paar honderdduizenden Holland-
sche guldens. De juwelier waarschuwde do
politie, die met den caféhouder meeging om
den bclecncr te arrestceren, als deze de juwee-
len zou komen inlossen. Inderdaad verscheen
deze, een jongmensch van 24 jaar, later op
den dag in het cafétjc. Hij werd dadelijk ge
grepen en bekende onmiddellijk, dat de ju*
weclen van den bedoelden diefstal afkomstig
waren.
ENGELAND.
MELLON TE LONDEN-
Mellon, de Amerikaanschc minister van fi
nanciën, heeft gisteren zoogenaamde bclcef-
heidsbezoeken gebracht bij Churchill en Mon
tage Norman, den president van dc Bonk \an
Engeland.
HET GESCHIL IN DE MUNNIJVERHEID.
Cook over de a.s. onderhandelingen.
Cook is Woendsagavond uit Bournemouth te
Londen teruggekeerd. Hij zeide, dat dc verte
genwoordigers van dc stakers de bijeenkomst
van de drje partijen stellig zouden bijwonen,
maar dat zij het recht zouden opeischen om
vriie onderhandelingen te voeren met hun eigen
concessies als uitgangspunt. Zij kwamen in
geen geval ter c^jercntie om het hoofd tc bui
gen voor eiken cisch, dien dc eigenaars zouden
stellen, zooals sommigen van hen schenen tc
donken, vooral in Lancashire en Cheshire. Dc
arbeiders hadden dc grootste offers gebracht
cn de hoogste mate van inschikkelijkheid ge
toond, maar cr is eens een grens.
De werkhervatting.
Er werkten gisteren weer 45.079 mijnwer
kers in 106 schachten in Nottingham- cn Der
byshire, een vermeerdering v«n 1150 vergele
ken bij het aantal van Woensdag.
De rcgccringsvoorstellen door
beide partijen verworpen.
Londen, 9 Sept. (H.N.) Churchiil's voor
stellen tot bemiddeling in het kolenconflict zijn
zoowel door dc mijneigenaars als dc mijnwer
kers verworpen.
HET VAKVEREENIGINGSCONGROS.
Dc mijnwerkers cn Bromley.
Gisteren in de middagzitting van het con
gres van het Engclschc vakverbond ontstond
opschudding, toen Bromley, leider der spoor
wegarbeiders, zich verhief tot het steunen van
een resolutie, waarin ?r bij dc leden der vak-
vereenigingen op wordt aangedrongen hun
krachtsinspanning ten behoeuc van den finan-
cieelen steun der mijnwerkers tc verdubbelen.
Bromley, dien de mijnwerkers ervan beschuldi
gen, dat hij hen verraden heeft, kon zich ten
gevolge van het lawaai der protesteerende af
gevaardigden der mijnwerkers niet verstaan
baar maken. Ten slotte schorsto de voorzitter
de zitting. Toen de zitting hervat werd, las
Bromley een rede voor, die men onder volko
men stilte aanhoorde.
EEN „STROP" VOOR COOK.
Cook, de secretaris van den mijnwerkers-
bond, heeft, naar de Westminster Gazette ver
telt, op het congres van het Vakverbond een
pakje ontvangen, inhoudend een stuk touw me*
een briefje cr bij, waarin te verstaan werd ge-
goven, dat hij cr een „lus" van moest maken.
„Ik laat me hangen, als ik het doe", zei Cook
na opening van het pakje.
DE WRAAK VAN EEN ONTSLAGEN
BEDIENDE.
Twee oude dames vermoord.
Op Burghill Court, een buitenverblijf in de
nabijheid van Hereford, woonden, aldus ver
telt dc N.R.C., de dames Woodhouse, die om
hun liefdadigheid in dc hcelc streek zeer in
aanzien stonden. Haar personeel bestond uit
een huishoudster cn drie mannelijke bedien
den. De hofmeester, een man van 45 jaar.
die al 22 jaar bij dc familie diende, was on
langs in ongenode gevallen cn werd Maandag
op staanden voet ontslagen. Den volgenden
ochtend, toen één der domes in de keuken
was,, verzocht de huishoudster hour den man
tenminste nog ccn weck in dienst te houden.
Mij. Woodhouse weigerde zulks echter. Toen
zij daarop de keuken verliet, klonk er cei\
schot cn stortte zij tor neer. Hoar zuster snel
de dc gang in, waarop een tweede schot ook
haar terneer, wierp. Toen de bedienden aan
snelden, zagen zij den hofmeester dc dienkeu-
kon in vluchten. De beide dames, die 58 on
65 jnor oud waren, lagen tc zieltogen. Toen
de dokter verscheen, waren zij nl overleden.
De onmiddellijk gewaarschuwde politic
slaagde cr na ccn uur onderhandelen in den
hofmeester tc bewegen uit dc dienkcukcn te
komen. Hij had getracht zich den hals af te
snijden en zich vrij ernstige verwondingen
toegebracht. Bij zijn arrestatie verklaarde hij
iti drift de dames neergeschoten tc hebben.
SPANJE.
DE GEBEURTENISSEN IN SPANJE.
Dc opstandigs officieren voor den
krijgsraad.
Naar men te Parijs uit Madrid verneemt, zul
len van dc 2400 officieren, die aan dc opstan
dige beweging hebben d-elgenomen, slechts
150 voor krijgsraden worden gebracht, die in
verschillende steden zullen bijeenkomen.
POLEN.
JA7.WINSKI DOOR PILSOEDï^i
BEGENADIGD.
Gcnejoul Jozwinski, die met 3 andere genr-
iculs der rcgcering-Wites na de Mci-revolutle-
gearresteerd was, is na ccn long gesprek met
maarschalk Pilsoodiski uit de gevangenis tc
Wilna ontslagen cn raar Warschau vertrokken.
ERNSTIGE ROODVONK-EPIDEMIE
TE WARSCHAU.
De roodvonk-epidemie, die tc Warschau
sinds eenige weken heerscht, heeft dee loat-
stcn tijd bedenkelijke afmetingen aangenomen
Alleen in het ziekenhuis tc Warschau liggen
reeds meer dan 650 aan roodvonk lii:'ende
kinderen.
HONGARIJE.
REDEVOERINGEN VAN LEDEN DER
REGEERING.
Boedapest, _9 Sept. (II. N.) Dc minister
van justitie heeft te Kölesk ccn rede gehouden,
waarin hij cr op wees, dat de rcgccring, nu de
mntcricclc saneering tot stand is gekomen, der.
plicht heeft het land ook in sociaal en staats
rechterlijk opzicht gezond tr maken. Het is
noodig, dat cr een eerste kamer wordt inge
steld, wier taak het zq! zijn de tegenstellingen in
de politiek met clknor te verzoenen. Het zou
kunnen voorkomen, dat cr verschil bestond tus
schcn den wil van dc nationale vergadering en
die van het hoofd van den staat In een dergr-
lijk geval kan een eerste kamer dc tegenstel
lingen overbruggen cn een vredelievende onl-
wikkAng verzekeren. Dc nieuwe eerste kamer
moet cchtc-r op ccn verkiezingsstelsel berusten,
Het werk van de regcering wordt bemoeilijkt,
doordat getracht wordt de tegenstellingen op
sociool-nutionanl en confessioneel gebied nog te
verscherpen. De verscherping der tegenstellin
gen op sociaal gebied zou het lond door klnssc-
hccrschappij op den weg vnn revolutie-dicta
tuur en vnn den ondergang voeren. Dc nntiona-
listischp propagandisten moeten door niemand
worden gesteund, aangezien in Hongarije ook
de burgers, die andere talen spreken, gezien cn
geacht zijn. Dc Hongaren en dc Duitschers in
het land hebben cr in gelijke mate belang bij,
dal het tot nu toe bestaande stelsel gehandhaafd
wordt. Tenslotte vermaande dc minister zijn
toehoorders om ook op confessioneel gebied
den vrede tc bewaren.
Ook dc plaatsvervangende minister-president
Dr. Vass voerde het woord en wees op het ge
vaar van confcssioneele tweedracht. Hij wees
er op, dot hijzelf katholiek priester is, doch els
zoodanig veroordeelde hij het ten scherpste, dat
men tusschcn katholieken en protestanten loop
graven wil aanleggen cn prikkeldraadversper
ringen oprichten. Het religieuze gevoel moet
worden ontwikkeld. Hij achtte dc Joden, die
trouw aan hun geloof blijven, hoogcr dan de
ongeloovigen. Wie zijn geloof verlaat, verdient
geen vertrouwen, want hoe kan men van iemand
trouw aan het hoofd van den staat cn aan de
wetten van het land verwachten, als hij de
wetten van God en van zijn eigen kerk niet
naleeft
STEFAN FRIEDRICH ZIEK.
Boedapest, 9 £cpt. (H.N.) De oud-
ministcr-prcsidcnt Stefan Fricdrich, die se
dert longen tijd aan asthma lijdt, is in het
Roodc Kruis-hospitaol opgenomen.
RUSLAND.
FENG JOE SIANG NAAR CHINA TERUG.
Volgens de berichten in de avondbladen is.de
Chinecsche generaal Feng Joe Siang met zijn
adjudant naur China vertrokken.
EEN PROCES TE SEBASTOPOL.
B c r 1 ij 11, 9 S e p t (H.N.) Volgens een be
richt uit Moskou is te Scbastopol voor den
oppersten krijgsraad het proces begonnen te
gen 23 personen, die in dienst van een anti
revolutionaire organisatie stonden, zich mees
ter hebben gemaakt van het stoomschip
Utrich, een kruitmagazijn tc Scbastopol in de
lucht hadden laten springen en verschillende
andere vergrijpen hebben begoan. De meeste
beklaagden hebben volgens dit bericht hun
schuld reeds bekend.
