IWISLÜÏÏËR
REGENJASSEN
Santega
Durable
Waterproof
Raat honing
RECLAME
OFFERTE
JOH. BOTTIWGA
L. STOLBERG,
medebewoonster(ers)
een net Meisje,
Pieter Bothlaan 16,
Engelsch.
KCRENSOM
SPECUIAA
Maison Reinboud,
12 Maanden schriftelijke garantie
Varkensmarkt 13-15 - Tel. 582 I
Maison de' Nouveauté
Bn Massa's SEijteiij
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
BINNENLAND.
Advertentiên
NIEUWE NOTEN
Vergelijken
P. E. RINTEL
de huishouding
VIOLONCEL-ONDERWIJS.
Openbare Aanbesteding
Aardappelen.
Levering Schoolpantolfels
L. CLOO
Utr. weg 42 Tel. 56(7
Bontwerken.
Utr weg 33. Tel, 302.
Steeds Nouveauté's in Jronstolfan
in Wo', F.'uwee1 en Zijde.
zijn verkrijgbaar
„Bootz" likeuren als;
„Crème de Roses"
„Crème de Vanille"
„Berliner Kummel"
Bitterkoekje a f3. - p.flescïi.
en verder
Massa's Schilletje
Advocaat
Massa's Boerenjongens, enz
HAVIK 41 - Telefoon 292
Alleen bij
Langestraat 28
Afd. Advertentie Bureau
Arnhemsche Poortwal 2a
Tel. 513
Plaatsing van
Advertenties in
a!3e bladen zonder
prJjsverhooging
442ste STAATSLOTERIJ.
Vijfde Klosse. Eerslc weck.
Trekking van 22 Sept. 1920 (700 loten).
Ten kantore van den Collecteur A. C. R. O.
LeinWeber te Amersfoort {Breestroat 26) zijn
de navolgende nummers zonder prijs uitgetrok
ken 4937, 16455 cn 16470
Telefonisch Weerbericht
Naar waarneming in den ochtend van heden.
Hoogste stond: 771.3 te Maastricht en Pa
rijs.
Laagste stand: 744.3 te Reykjavik.
Verwachting tot den avond van 24 Sept.:
Zwakke veranderlijke wind, licht tot half be-
\yolkt, droog weer, weinig verandering in tem
peratuur.
De Staatsbegrooting '1927.
DE MILLIOENENNOTA.
Overschot op gewoon van
12.000.000. De eisch
van bezuiniging. Nog
steeds te hoogc uitgaven.
Stelt men de ramingen van het dienstjaar
1927 tegenover elkaar, dan vindt men dat ge
raamd wordt
Gew. Dienst Buitengew. Dienst Totaal
Ontv. 603.901.717 7.906.588 611.808.305
Uitg. 591.868.646 55.098.050 646.966.696
Batig
saldo 12.033.071
Nadeelig
saldo 47.191 462 35.158.391
Dc gewone dienst zou dus een overschot op
leveren van 12 millioen, indien niet dit bedrag
onmiddellijk vermindert moest worden nvt
3.7 millioen, zijnde 60% van dc opbrengst
der rijwielbclasting, welk bedrag bestemd is om
in 1927 te worden toebedeeld '6het in ie
stellen Wegenfonds
Het restccrend overschot is beschikbaar om
eenig begin te maken met dc hoogst noodzake
lijke belastingsverlaging op den gewonen dienst.
De Minister is van meening dot dit begin van
verlaT !ng het meest doeltreffend wordt aan
gebracht door, onder handhaving van dc voor-
gcstolde vermindering van dc successierechten
en van dc pcrsoncele belasting, voorshands
niet aan te dringen op een onverwijlde behan
deling der weeldeverteringsbelasting.
Wordt de op het oogenblik bij dc Kamer aan
hangige belastingverlaging op den gewonen
dienst, waarvan het offer voor do schatkist op
18 millioen wordt geraamd, nanvaard en komt
daarnaast dc nieuwe hotclbclnsting, met een
geraamde opbrengst van 10 millioen, tot
stand, don zal do positieve verlichting, voor
zoover die den gewonen dienst betreft, op 8
millioen zijn te stellen. Het resteerend over
schot op dc aangeboden begrooting biedt hier
toe dc gelegenheid.
Dc omstandigheid, dat een kleine verlich- i
ting van druk in zicht is gekomen, mag niet
het oog doen sluiten voor het feit, dat het peil
der uitgaven zich nog steeds op een bedenke
lijke hoogte bevindt.
In 1913 was het bedrog der gewone Staats
uitgaven 219 millioen. Dit staat gelijk bij een
indexcijfer van 170, met 354 millioen thans.
In 1918 waren de 219 gestegen tot 333. In
1919 tot 444 millioen. In 1920 tot 613 mil
lioen. En sedert is het cijfer in do buurt van
dit laatste bedrag gebleven.
Dc minister zou er daarom tegen willen
wanrschüwcn, het doelpunt reeds bereikt tn
achten met de geringe verlichting, die thans
mogelijk werd
In de naaste toekomst zal op ecnige onver
mijdelijke nieuwe uitgaven moeten worden ge
rekend. Een viertal daarvan moge hier in her
innering worden gebracht.
In dc eerste plaats dc sunccring dor pen
sioenlasten.
De commissie-Van Vuurcn heeft in een voor-
loopig rapport aan den minister het voorstel
gedaan om een annuïteit vost tc stellen, die de
Staat, in de plaats vnn het volgens de Pen
sioenwet verschuldigde, jaarlijks aan het fonds
zou hebben uit te keeren. Dc commissie becij
ferde deze annuïteit op ongeveer 34 millioen
's jaars. Op dc begrooting 1927 is ter zake
van de pensioenen rond 28 millioen uitgetrok
ken, in dc naaste toekomst valt dus met een
uitgavenstijging van 6 millioen 's jaars :o
rekenen.
In dc tweede ploots dc afschrijving vnn het
spoorwegkapitoal.
Het bedrag dat jaarlijks ten loste van dc ex
ploitatierekening der spoorwegen wordt ge
bracht, blijft beneden het bedrag, dat op tech
nische gronden noodzukclijk moet worden ge
acht. Vooral nu door de opkomst van nieuwe
verkeersmiddelen do spoorwegen uit hunne
monopolistische positie worden teruggedron
gen. Dc nieuwe lasten moeten wellicht op 5
millioen in het jaar gesteld worden.
In dc derde plaats znl dc versterkte storting
in het Invaliditcitsfonds, waardoor de begroo
ting voor 1927 met een nieuwo 2 millioen is
belast, ook in de jaren 1928 cn 1929 het bud
get nog respectievelijk met 2 millioen erv
4.2 millioen doen stijgen, te zomen dus een
stijging van 6.2 millioen in twee jaar tijd.
In de vierde plaats zal, ten einde de zuivere
scheiding tusschen gewone en buitengewone
uitgaven op do Waterstaotsbcgroofing volledig
door to voeren, de gewone dienst van deze be
grooting in dc ccrstvolgendo jaren nog met
rond 4 millioen moeten stijgen, die tot dus
ver onder buitengewoon zijn ondergebracht.
Van bovengenoemd viertal toekomstigo ver-
hoogingen is feitelijk alleen de tweede, de sub- j
sidie op dc spoorwegen, onzeker. Onzeker,
zoowel wat betreft het bedrag der versterkte
afschrijving, als wat de vraag aangaat of die
afschrijving een nieuwen last voor het budget
zal meebrengen. De mogelijkheid bestaat na
tuurlijk dat een toenemerld vervoer en een
verminderde declasseering der reizigers het
subsidiebedrag, waarop in de aang-eboden be
grooting gerekend is, niet geheel noodig zul
len maken.
Het streven der regcerirg is op voortgezette
bezuiniging gericht.
Door het brengen van buitengewoon naar
gewoon is bij de Murine de laatste buitengewo
ne uitgaaf verdwenen cn derhalve dc toestand,
zooals die door verschillende omstandigheden
sedert een tiental jaren was ingetreden, nu ten
volle gesQnccrd.
Ook bij Waterstaat is men door ander
maal 1 millioen van buitengewoon naar ge
woon over tc brengen in deze richting werk
zaam.
Hieronder volgt nog een beknopt overzicht
van dc voornaamste hoofdstukken der Staats
begrooting.
BUITENLANDSCHE ZAKEN.
Een nieuw gezantschepsgcbouw.
Hoofdstuk III (Buitenl. Zaken) van dc Staats
begrooting voor 1927, wijst een hoogerc ra
ming aan van 435.280, in verband met den
wederopbouw van het gezantschapsgebouw tc.
Tokio, dat in 1923 door brand als gevolg van
de aardbeving, geheel verwoest werd.
In overeenstemming met het advies der des
kundigen zal het, met het oog op het veelvul
dig voorkomen van -aardbevingen en branden
in Japan, dc voorkeur verdienen, voor het nieu
we gebouw, van gewapend beton gebruik te
maken.
ONDERWIJS/KUNSTEN EN WETEN
SCHAPPEN.
Hoogcn raming 3 millioen. Het
voor 1926 toegestane bedrag
voer het bijzonder onderwijs is
reeds met ruim 1 millioen over
schreden.
Voor Hoofdstuk VA (Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen) is op de Staatsbegrooting
1927
Geroomd voor 1927 144.915.307
Toegcstuan voor 1926 - 142.024.552
Zoodat thans meer geraamd is 2.890.755
Dc minister vestigt er nadrukkelijk aandacht
op, dat deze verhooging uitsluitend aan recht
streeks uit wettelijke bepalingen voortvloeien
de uitgaven te wijten is en niet aan een gemis
non de ook o.i. nog altijd zeer noodige zuinig-
beid bij het ramen van 's Lands uitgaven. Voor
vergoedingen krachtens dc Loger-ondcrwijswet
zal ruim 2.600.000 meer noodig zijn cn de
pensioenlasten zullen 1.375.000 meer vragen.
Zonder deze twee onvermijdelijke verhoogingen
zou het eindcijfer van het hoofdstuk, verge
leken met 1926, niet hocger maar ruim
100.000 lager zijn geworden.
Meer wordt aangevraagd aan subsidies voor
gemeentelijke cn bijzondere gymnasia en
hoogerc burgerscholen rond 508.000 en voor
opleiding van leeraren bij het Hervormd Kerk
genootschap cn de Remonstranten samen
8000.
Het Nijverheidsonderwijs vordert 468.800
meer, voor het Handelsonderwijs wordt circa
54.000 meer aangevraagd.
Dc voorgestelde subsidies aan instellingen
van Kunsten en Wetenschappen alsmede ten
behoeve van historische gcdenktcckenen vor*
deren in totaal rond 28.000 meer dan het vo-
rigc jaar.
Hoogcr onderwijs.
Omtrent het Hoogcr Onderwijs wordt betref
fende de Rijksuniversiteit te Lei
den medegedeeld, dat er, naar de meening
van den Minister, alle aanleiding bestaat thans
over t~ gaan tot de aanstelling van een lector
voor dc neurologie, in welken belangrijken tak
van onderwijs'sedert cenigen tijd is voorzien
door een privaat-docent.
Ook worden gelden aangevraagd voor een
tweeden hooglecraar in dc dierkunde, in ver
bond met de toeneming van het aantal studen
ten in de biologie.
Het lectoraat in de histologie kon hierdoor
vervallen, zoodat met de instelling von dezen
leerstoel slechts een verhooging van 1000 is
gemoeid.
Voorts stelt de Minister voor dc gelden voor
herstelling von het lectoraat in het Socnda-
necsch uit te trekken.
Betreffende dc Rijksunivernitcit tc
Groningen wordt voorgesteld om den bui-
tengewoon hooglecraar voor do dematologic to 11
benoemen tot gewoon hooglecraar.
Betreffende dc Technische Hooge-
school wordt o.m. opgemerkt, dot in de laat
ste tien of vijftien jaren dc economische be-
teckenis der verbrandingsmotoren bijzonder
is toegenomen.
Het het oog op dc meer en meer op den voor
grond tredende meening, dat grondig labora
toriumonderzoek cn onderzoek van uitgevoerde
machines een vcrcischtc is voor een stelsel
matige verdere ontwikkeling, is sinds cnkclo
jaren uitvoering van speciale onderzoekingen
in het laboratorium voor werktuigbouwkunde
naast dc algemcene technische metingen voor
het ingenieurscxamen verplicht gesteld.
De dagelijkschc leiding dezer onderzoekin
gen kan niet door den betrokken hooglceroor
op zich worden genomen.
De Minister acht de aanstelling van een
lector in dc werktuigbouwkunde ter uitvoering
van do bovenomschreven toak daarom nood
zakelijk.
Het aangevraagde bedrog van het matericclc
Crcdlet voor dc Technische Hoogcschool te
Delft beloopt ƒ489.822.—; voor 1926 werd
toegestaan 481.850.voor 1927 wordt dus
meer aangevraagd 7972
Dc kosten der bijzondere scholen.
Betreffende de afdceling Lager Onder-
wijs Financieel wordt o.m. opgemerkt,
dot 2.000.Ö00 hoogcr geraamd is don voor
1926 is toegestaan. Tengevolge van dc zeer
sterke stijging van het aantal lectlingen aan
de bcstaondo bijzondere logero scholen, waar
door een grooter aantal onderwijzers voor
Rijksvergoeding in aanmerking komt, alsmede
door het voortdurend nog oprichten van nieu
we bijzondere scholen, is het voor 1926 toege
stane bedrog thans reeds met ruim
1.000.000 overschreden.
Ook in 1926 is het aantal bijzondere scholen
nog toegenomen, n.l. tot 1 Juni 1926 met 56
scholen.
Diverse subsidies.
Onder dc subsidiëp aan *m u s e a ten be
drage vnn ƒ12.800 zijn als nieuwe posten be
grepen 's-Gravenhage, Oranje Nassau-Mu-
seum 400 cn Loosdrccht, Huls Sypesteyn
f 2000.
Onder de subsidiën voor dc uitgave van
boekwerken en tijdschriften ten
bedrage van 52.090 is een nieuw subsidie
van ƒ5000 uitgetrokken voor een nieuwe Von
deluitgave van de Maatschappij voor goe
de en goedkoopc lectuur te Amsterdam, in tien
dcelen.
Als subsidie voor het 4e driejaarlijksche
congres van het „Instituut i n t e r n a t i o-
n a 1 d'A nthropologi e", dat in 1927 tc
Amsterdam bijeen komt, wordt 4000 uitge
trokken en als subsidie voor' het internationaal
congres voor d c g c s c h i e d e n i s der
geneeskunde, Amsterdam 1927, 2000.
De minister wenschte een einde te maken
aan dc in 1922, door stopzetting der subsi-
dieering van nieuw opgerichte openbare
leeszalen, geschapen toestand van onge
lijkheid tusschen oude cn nieuwe leeszalen. Hij
zou ook de nieuwe leeszalen, die aan de voor
waarden voor dc subsidiecring voldoen, op
denzelfdcn voet als de andere leeszalen voor
een rijksbijdrage in aanmerking willen bren
gen. Ter vermijding van een te snel accres
der uitgaven zou hij echter de nieuwe sub
sidies niet anastonds in hun geheel willen
toekennen, doch deze geleidelijk willen opvoe
ren. Indien in 1927 een derde wordt verleend,
in 1928 twee derden cn in 1929 het volle
bedrag, zal daarvoor in 1927 6550 noodig
zijn, welk bedrag wordt aangevraagd.
Onder dc gesubsidieerde or k e s t e n wenscht
de minister ook thans dat te Haarlem op
te nemen, dat in een noodtoestand verkeert.
Hij trekt daarvoor 5000 uit. Dp post voor
orkesten wordt daardoor verhoogd tot
f 135.000.
Als subsidie voor de unificatie van
muzickexamcns trekt dc minister 2000
gulden uit en voor de subsidiecring van dc
uitgave van muzikalo composities 1500.
De minister wenscht wederom over te gaan
tot subsidieering der muziekdra
matische kunst, welke geëindigd is door
het schrappen indertijd van f 30.000, waarmee
de Ned. Opera werd gesubsidieerd, Thans is
er een nieuwe onderneming, die het nogmaals
gewaagd heeft de muziek-dramatischc kunst
in ons «land te dienen, n.l. dc Co-Opero-tie.
Zij vraagt om eenigen rijksstcun. De minister
heeft gemeend hiertegen geen afwijzende hou
ding te mogen aannemen en stelt een gedeel
telijk herstel van het vroegere rijkssubsidie tot
een bedrag van 5000 voor.
Getrouwd:
A. A. VAN EASELEN
en
J. LOOKHORST.
die, mede namens wederzij d-
sclio familie hartelijk dank
betuigen voor de vele blijken
van belangstelling voor en bij
hun huwelijk ondervonden.
Amersfoort, 23 Sept. 1926.
Op 21 Sept. 192G over
leed tot onze diepe droef
heid. ten huize van haar
Zuster tc Hilversum,
waar zij tijdelijk ver
toefde. onze lieve Echt-
genooto. Moeder cn Bo-
lniwdmoeder. Mevrouw
Artonetta Margritha Pelronella
van der Mosr, geb. Klaassen.
J. L VAN DER MOER.
Bennekom:
M. AGNES E. MAAS-
VAN DER MOER.
P. F MAAS.
Amersfoort.
P. Bothlaan 3G.
Geen bezoek.
in blikjes
delicatessen
Arnh. straat 1
hoeX Varkensmark'
Telefoon 941
is Koopen bij
DAME, 1). h. h„ zoekt
flink huis, tevens voor waar
nemen huishouden.
Br. onder No. 5207 bureau
Amcrsf. Dagblad.
Wed. «n. 1. wenscht gaarne
waar tc nemen van bejaarde
Heer of Dame hulp \oor ruw
werk.
Br. onder No. 5203 bureau
Amersf. Dagblad.
Frans Deirkauf, Yio'oncel leeraar,
paedagoog uit Den Haag,
Dipl. Kon. Conservat.
komt eiken Dinsdag te Amers
foort les geven. Heeft nog
ecnige uren disponibel.
Inl. Paul us Buyslaan 22
Amcrsfooit cn brieven: Zout
manstraat 19 Haag.
Er biedt zich aan
liefst tc Amersfoort.
Br. onder No. 1926 aan
RIETBERGEN. Boekhandel,
Putten.
E.Tt
lieden overleed, tot 01110 dicpo droefheid, onzo lnnift
geliefde Man, Vader, Behuwd- en (Rootvader,
NICOLAAS WOLFSWINKEL,
In den ouderdom vau 07 Juren.
AmersfoortG. WOLFSWINKEL—VAN EIJKEN.
J. RICHARD—WOLFSWINKEL.
F. F. G. RICHARD.
E. WOLFSWINKEL.
E WOLFSWINKEL—MAJOOR
A VAN DEN DONKER—WOLFSWINKEL
C. VAN DEN DONKER.
E. JONKER—WOLFSWINKEL.
E. JONKER.
II. WOLFSWINKEL.
W. WOLFSWINKEL—BURGWAL.
Sommelsdljk: J. WOLFSWINKEL.
W. WOLFSWINKEILANGENBERG.
Amersfoort: G. WOLTHUIS—WOLFSWINKEL.
II. J. WOLTHUIS
cn Kleinkinderen.
Amersfoort, 22 September 1020.
Muurlinizen 3.
Geen bloemen. Geen bezoek.
De teraardebestelling zul plaats hebben Maandag 27
September op de Nieuwe Algemcene Begraafplaats to
Amersfoort. Vertrek van het Sterfhuis 12 uur.
Voor garnizoen on Rijksop
voedingsgesticht to AMERS*
FOORT op VRIJDAG 1 OCTO
BER a.s. om 12 uur middag
ten burcclc van den Inten
dant hij de IVc Divisie tc>
AMERSFOORT.
Leveringstijdvak l Novem
ber lltóü t.m. 31 Mei 1927.
In dc biljetten afzonderlijk
te vermelden den prijs voor
klciaardappclon en/of voor
goolvleezigo zandaardappclon.
Zie. ooi. de advertentie in
do Nod. Staatscourant van
l i Sept. j.l.
Nadere inlichtingen op voor
meld bureau.
Rami rug 250.000. K.G.
O. L. Schooi 7.
Inlichtingen:
Oude Soesferweg 80
vóór schooltijd.
Tuinarchitect
AMERSFOORT
Me|. H. REESE,
Leerarcs Eng. M.O. (A en B).
Opleiding voor L. O. cn M.O.
(A) en andere examens.
Conversatie lessen.
JAN STEENSTRAAT 16.
.stelt alle andere
fabrikaten in de schaduw
Verkrijgbaar bij:
Dames- oil
Hccrcnklecrmakorii
LANGESTRAAT 74.
Aan onzo zaak Is tevens
verbonden een atelier voor
het vervaardigen
van Japonnen en Blouses.
Speciaal adres voor hel
vervaardigen en veranderen,
van allo soorten
Luxe Brood-, Beschuit- en Banketbakkerij
R. BERKENBOSCH v/h C. J. PRINS
Utrechtschaweg 70 Telefoon No. 891
HOFLEVERANCIER
LEVERT ALLE SOORTEN GEWOON EN LUXE BROOD
van do boste hoodanigheden
Zwart en gewoon zoet Roggebrood, 12 en 24 cent
Boeren roggebrood, 13 en 26 cent.
Onze speciale
ES
OMREKENINGSKOERSEN.
Off. Not. Niet Off. Not.
22 Sept. 28 Sept. 12 tu r
Lom'en12.JH 12.115/.
Berlijn 0.0(1.18 0.59.46
Pari.»6.90 6 96
Brussel6 53 6 6.
7witserland 48.21 48.24
Weenen 35.25 85 25
Kopenhopen 66 524 66.32!
Oelo54 75 64 75
Stokholm6677! 66.77!
NewYorck2.49s/, 2*49%.
a
9 Alleenverkoop
I P. E. RINTEL