„DE EEMLANDER"
prijs IH nomimi!»
BUITENLAND.
WILLEM GROENHUIZEN KIM
KOLONIËN.
ABONNEMENTSPRIJS f"3 ™"nden voor^
EERSTE BLAD.
Gewaarborgd Gouden Trouw- en Verlovingsringen. - De juiste modellen.
25e laargang No. 110
loort 2.10, per maand fO,75,
idem franco per post 3.—, per weck (met eratis
verzeker ng legen ongelukken) 0.17&, afzonderlijke
nummers C.O5.
AMERSFOORTSGH DAGBLAD
BUREA'J
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ARNHEMSCHE PO JRTWAL 2 A. POSTREKENING N°. 47910. TEL INT 513.
Zaterdag 6 November 1S26
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbic
dingen en Ucfdadigheids-adve.tentiën voor de helft
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeelige bepalingen voor het advcrlecrcr. liene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLAND.
DE WERKLOOSHEID.
Besprekingen in den rijksdag.
In den rijksdag werd gisteren met dc be
handeling der voorstellen tot uitbreiding der
ondersteuning aan wcrkloozen gedurende den
winter een begin gemaakt. De sociaal-politieke
commissie heeft een verhooging van 10 tot 15
procent der ondersteuning tot 31 Maart van
het volgend jaar voorgesteld. Dc rijksminister
van arbeid, dr. Brauns, verklaarde, dat hij in
het algemeen met dit voorstel mee kon gaan.
Na de rede van den minister, die door de
communisten herhaaldelijk met hoongcroep
onderbroken werd, stelden deze een motie van
wantrouwen tegen den minister van arbeid
voor. De besprekingen werden tot heden 12
uur verdaagd
EEN DRAMA
Dcssau, 5 Nov. (H.N.) Dc gips-arbeider
Rudolf Friedrich, die Dinsdag te Ncustodt zijn
vrouw den hals heeft afgesneden en sedert
voortvluchtig was, is door dc recherche Ie Dcs
sau, waar hij zich bij zijn stiefbroeder ophield,
gearresteerd en naar de gevangenis overge
bracht. De stiefbroeder van den moordenaar
heeft zich door g*as om het leven gebracht uit
angst, dat hij in dc zonk zou worden betrokken.
BOTSING TUSSCHEN TREIN EN AUTO.
B e r 1 ij n, 5 Nov. (H. N.) Donderdag is bij
een overgang van den spoorweg van 1 ilsit
naar Stollupoenen een met drie personen be
zette auto door een goederentrein overreden.
Twee personen werden op slag gedood en de
chauffeur efnslig gewend. Hoewel dc auto het
woarschuwingssignool moet hebben gehoord,
trachtte de chauffeur toch nog den overgang
voor den trein le possceren.
ERNSTIG MIJNONGEVAL.
HomVorn, 5 Nov. (H. N) Een ernstig
ongeluk heeft op den mijn Fricdrich Thysser»
te Hamborn plaats gehad. Drie smeden, die
in de mijn werkzaam waren, werden door
uitstroomende gassen bewusteloos. Twee hun
ner zijp gestikt, doch de derde wist zich nog
half bewusteloos tc redden. Op zijn "lucht
kwam hij echter tc vallen, waardoor hij een
ernstige schedelbreuk opliep Een begin van
brand werd gebluscht, zoodat er geen gevaar
meer voor de overige personen, die in den mijn
werkzaam zijn, bestaat
ACHT SLACHTOFFERS TE
LUDWIGSHAFEN.
Bij de ontploffing van den distilleerketel in de
oude fabriek van dc I. G. Farbenindustrie zijn
acht arbeiders omgekomen.
ZWARE MIST TE HAMBURG.
Volgens een bericht uit Hamburg is gisteren
het zceschepenverkecr op de Elbe en in de
heven, tengevolge van mist geheel gestaakt.
FRANKRIJK.
UIT DEN MINISTERRAAD.
De ministerraad heeft den aanvang der Ka
merzittingen vastgesteld op 12 November. Al
gemeen werd het exposé goedgekeurd, dat docu
Briand werd gegeven over de incidenten in
Vcntimiglio en Tripolis; dc tijdelijke missie
van Maurice Vio'ettc als gouverneur-generaal
van Algiers werd verlengd.
Tn tegenspraak me» de geruchten over de
bezuinigingsdecrcten blijft dc regeering vol
harden in haar houding en zal zij de Kamer
verzoeken de integriteit van de nieuwe
nisatie te handhaven; eventueel zal zij de
kwestie van vertrouwen stellen.
DE BEGROOTING.
Goedkeuring door de Kamer
commissie voor de financiën.
De Kamercommissie Voor de financiën heeft
na verklaringen van Poincarc, die den toestand
optimistisch beschouwt, de bcgrooting in hoor
geheel, goedgekeurd, welke een bedrag van
39.959 "milliocn oan ontvangsten en 39.260
milliocn aan uitgaven aanwijst, zoodat er een
overschot is van 699 millioen.
DE KWESTIE *JER SCHULDEN
Dc subcommissie voor de financiën uit dc
Kamer heeft besloten bij dc Jinancicele com
missie het ropport-Darinc aanhangig tc maken,
dat een objectieve uiteenzetting geeft van het
vraagstuk der schulden, zonder dot er conclu
sies aan worden vastgeknoopt.
NIEUWE CONFERENTIE TUSSCHEN VAN
HOESCH EN BERTHELOT.
Berlijn, 5 Nov. (V. D.). Volgens de och
tendbladen hoeft dc Duitsche gezant tc Parijs
Von Hoescb Donderdognamiddag een uur ge
confereerd met den directeur van het depar
tement van buitenlandsche zaken Borthelot.
DE ARRESTATIE DER SPAANSCHF.
REVOLUTIONAIREN.
Garibaldi ook bij dc zaak be
trokken
Na afloop von don gisteren gehouden Fran-
schen ministerraad vciklaarde dc minister van
binncnlandsche zaken Sarraut aan de journa
listen, dat het administratieve onderzoek naar
het optreden \an kolonel Garibaldi wordt
voortgezet. De justitie zal er zoo noodig in be
trokken worden Reeds thans is gebleken, dat
cr verband bestaat tusschen het Catalaansche
RECLAMES
Van 14 regels f 4.05 olke regel meer 1.—
complot en de ontdekkingen, bij do huiszoe
kingen te Nico gedaan.
Garibaldi is terstond bij zijn aankomst op
het bureau der Süreté Générale ondervraagd.
Een gevaarlijk werkje.
Gemeld wordt uit Perpignan, dat gisteren-
ochtend politiebeambten en mannen van dc
genie zich naar Prots de Mello hebben bege
ven om over te gaan tot het opmaken van een
inventaris van dc opslagplaats van wapens cn
munitie in de villa Denise. Daar de opstande
lingen de politic gewaarschuwd hebben, dat
het hantceren der bommen gevaarlijk was en
daar te duchten is, dot een geëxalteerd per
soon zich met de opslagplaats in de lucht zal
laten vliegen, is dit een hachelijke operatie.
Dc arrestaties.
Tot gisteren waren in de Oostelijke Pyre
neeën 21 Itoliaanen cn 102 Spanjaarden aan
gehouden.
Verdere onthullingen.
Volgens een bericht uit Perpignon zijn kolo
nel Mncia en zijn 5 luitenants de cenigen van de
gevangen genomen separatisten, die in dc pre
fectuur zijn achter gehouden Het onderzoek cn
het verhoor worden voortgezet. Het schijnt uit
de verhooren tc blijken, dat men sedert onge
veer één jaar aan de organisatie van het com
plot gewerkt heeft en dat de Gnribaldiancn en
de Cataloniërs in betrekking tot elkaar ge
bracht zouden zijn door Beltrami, een vroeger
generaal der fascistische militie, die zich van
Mussolini afscheidde toen de duce optrad tegen
de vrijmetselaarsloges. Beltrami, die tc Juvisy
woonde, is ook aangehouden. Het doel van den
opstand was van Catalonië een zelfstandigen
staat te maken Kolonel Macia eischt de gehee»
le verantwoordelijkheid van de beweging voor
zich op. Het geld is gedeeltelijk uit het buiten
land afkomstig.
ENr-ELANb.
DE LIBERALE PARTIJ.
Aftreding van den Chief Whip.
Londen, 5 Nov. (V.D.) In verband met
het aftreden van lord Oxford als leider der
liberale partij is sir Godfrey Collins afgetre
den als voornaamste Whip der partij. Dit af
treden komt niet onverwacht, aangezien Col
lins één der onderteekenaors was van den brief,
waarin Lloyd George's houding tijdens de ui-
gemeen e staking gecritiseerd werd. Naar ver
nomen wordt, zal een aanhanger van Lloyd
George hem in deze functie opvolgen.
HET GESCHIL IN DE MIJNNIJVERHEfD.
Besprekingen tusschen de
mijnwerkers cn de regee
ring.
In Downingstrect hebben gisterenochtend on
derhandelingen plaats gehad tot bijlegging van
het geschil in de mijnindustrie cn men heeft
daarbij snelle vorderingen gemaakt. De be-
middelingscommissic van het Vakverbond werd
ontvangen door Baldwin en de volledige kolen-
commissie uit het kabinet. De bemiddelaars
verklaarden, dat het bestuur der mijnwerkers-
federatie hen gemachtigd had districtsovereen
komsten als grondslog van onderhandelingen
te aanvaarden, mits cr# waarborgen waren, dat
dezelfde nationale beginselen, welke waren be
lichaamd in de laatste nationale overeenkomst,
in alle districtsovcreenkomsten zouden voor
komen.
De premier stemde er, na do bemiddelings
commissie tc hebben gehoord, in toe het be
stuur der mijnwerkers te ontvangen. Dienten
gevolge verschenen de mijnwerkersleiders in
Downingstrect en vertrok dc bemiddelings
commissie, waarbij een der leden dezer com
missie zeide „De onderhandelingen zijn defi
nitief geopend en we laten het nu aan de
mijnwerkers over."
De bespreking tusschen de leden der regce-
ring en de mijnwerkersleiders werd geschorst
gedurende lunchtijd en later op den dog her
vat
Intusschen wordt vernomen, dat de regee
ring in contact is geweest met de mijneige-
nnarsvereeniging. Toen de mijnwcrkersleiders
gisteravond Downingstrect verlieten, werd mee
gedeeld, dat dc besprekingen hedenmiddag zou
worden voortgezet.
De regeering zal met dc mijn
eigenaars confereeren.
Vandaag, vóór dc samenkomst van de re
geering met de mijnwerkers, zal er een confe
rentie plaats hebben tusschen de regeering en
dc mijneigenaars
Cook verdedigt zich tegen een
verwijt van lord Birkenhead.
Londen, 5 Nov. (H.N.) Cook, de secre
taris van den mijnwerkersbond, heeft zich gis
teren in eer rede verdedigd tegen het verwijt,
door lord Birkenhead geuit, dat hij volgens
dc instructies van Moskou zou hebben gehan
deld. Cook verklaarde, dat hij uitsluitend dc
instructies van de vakvereeniging der mijn
werkers heeft opgevolgd. Hij wees er op, dat
niet alleen uit Rusland, doch ook uit Duitsch-
land, Amerika en elders gelden voor de En-
gelsche mijnwerkers zijn ontvangen, en dat van
geen enkele zijde voorwaarden voor dc be
stemming van de gelden zijn gesteld.
Gcoft een prachtigcn glans aan
meubelen, geverfde- of Parket
vloeren en Linoleum. Gemakke
lijk en economisch in het gebruik.
EEN kwaliteit, DE beste
In doozen van: f 0.25. f 0.55. f 1.—.
Overal verkrijgbaar.
Importeurs: N.V. Ilandel Maatschappij
RECKITTS, Rotterdam.
De werkhervatting.
Gisteren werkten cr 298.458 mijnwerkers,
zijnde een vermeerdering met 426T, vergele
ken bij Donderdag.
hevige regenval.
Devonshire in het Zuidwesten van Engeland
i de graafschappen aan de Westkust van
Schotland zijn gisteren getroffen door stort
regens, die op talrijke plaatsen de rivieren bui
ten haar oevers hebben doen treden. Op dc
Clydo kon geen schip verder komen don Gree
nock en in Glasgow zelf zijn dc lager gelegen
delen der stad overstroomd en de kelders on-
dergcloopen.
GROOTE BRAND TE LIVERPOOL.
In Liverpool is gisteren een groot pakhuis
oan de haven von 7 verdiepingen tot den grond
toe afgebrand. Belangrijke partijen koopwaar
en ecóige millioenen gonje-zakken zijn vernield.
Het duurde 5 uur voor dc brandweer het vuur
gclocoliseerd had.
ZWEDEN.
NA HET BURGERLIJK HUWELIJK VAN
PRINSES ASTRLD.
Stockholm, 5 Nov. (V. D.) De konink
lijke personen zijn naar de resp. hoofdsteden
vertrokken. Prinses Astrid en haai moeder
zijn naar Malmoe vertrokken om zich naar
Vlissingen in te schepen.
ITALIË.
NA DEN AANSLAG OP MUSSOLINI.
Drastische maatregelen der re
geering. Invoering van dc
doodstraf.
Dc ministerraad heeft verschillende maatre
gelen, door Fcderzoni, den minister van bin-
nenlandsche zaken, in het belang der openbare
rust voorgesteld, aangenomen, o.a. het herzien
van alle paspoorten voor vreemdelingende
intrekking met ingang van 9 Nov. van alle
paspoorten, behalve van die, welker houders
op het oogenblik in het buitenland zijn
krachtige strafmaatregelen tegen hen, die me
dewerken tot een ongeoorloofd uit hun vader
land halen van Italianen, schorsing voor onbe-
paalden tijd van alle tegen het regime ge
richte publicaties, ontbinding van alle partijen,
vercenigingen en organisaties, wier optreden
tegen het regime gericht is.
Dc minister van justitie zette daarop de
groote lijnen uiteen van het wetsontwerp ter
verdediging van den stoot, waarbij dc dood
straf wordt ingevoerd voor alien die een aan
slag plegen op het leven, de onafhankelijkheid
en de persoonlijke vrijheid van de souvereinen
en het hoofd der regeering.
Oppositie tegen de doodstraf?
Rome, 5 Nov. (V. D.) Hec voorstel om
de doodstraf weer in te voeren, zal morgen in
den ministerraad krachtig bestreden worden
door den minister van justitie Rocco Ondanks
het feit, dat de geheele fascistische pers zich
verklaard heeft voor wederinvoering der dood
straf, acht men het waarschijnlijk, dat hot
standpunt van minister Rocco zal zegevieren.
HET ITALIAANSCHE VERLANGEN NAAR
KOLONIËN.
Rome, 5 Nov. (H. N.). De Tribuna brengt
een hoofdartikel over het koloniale vraagstuk,
waarin gezegd wordt, dat Italië dringend ko
loniën noodig heeft, in verband met zijn over
bevolking. Italië verlangt niet, dat Frankrijk
Italië Fronsche kolpniën zal schenken, doch
het verlnr.gt, dot Frankrijk niet systematisch
de Italionnschc pogingen zol bestrijden om een
herziening von de vcrdceling der koloninlp
mandaten te verkrijgen
HOOG WATER IN VENETIË.
Het Markusplein en dc lager gelegen studs-
gcdcclten van Venetië zijn door de aanhou
dende regens overstroomd.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
EEN HONGAARSCH PROTEST
Tegen dc agrarische rechten
P r n a g, 5 Nov. (V. D De Venkov roeent
te weten, dat Hongarije voornemens zou zijn
een klacht in te dienen bij den Volkenbond
tegen dc Tsjechische agrarische rechten. Het
blad zegt, dot noch Hongarije noch dc Vol
kenbond het recht hebben de economische cn
agrarische politiek van Tsjccho-Slownkije te
dictceren.
DE ECONOMISCHE ONDERHANDELINGEN
MET HONGARIJE.
Praag, 5 Nov. (V. D.) Dc Tribuna ver
neemt omtrent het afbreken der onderhande
lingen over het sluiten van een handelsver
drag met Hongarije, dot dc Hongoarsche ge
delegeerden slechts vertrokken zijn om deel
te nemen oan de besprekingen betreffende dc
herziening van het Fronsche-Hongnnrsch han
delsverdrag en dat zij binnen enkele dogen
naar Praag zullen tcrugkceren om dc onder
handelingen te hervatten. Een pessimisme is
thans misplaats
POLEN.
DE STRIJD TUSSCHEN DE REGEER1NG
EN PARLEMENT.
Trompezinski, voorzitter van den Senaat,
heeft gisteren dc Senaatscommissie van buiten
landsche zaken bijeengeroepen om te protes-
teeren tegen het vertragen van de bijeenroe
ping van de volksvertegenwoordiging, hoewel
de regeering uitdrukkelijk tc kennen had ge
geven, dat zij zich niet in de vergadering der
commissie zou loten vertegenwoordigen.
Dadelijk bij dc opening der vergadering
cischte een lid von één der regeeringsportijen
verdaging tot na het openen van de scnoats-
zitting. De voorzitter protesteerde in een uit-
oerige rede tegen dit voorstel, dat hij door
niets gemotiveerd achtte. Het is daarop met
olgemcene stemmen op écn na (van den voor
steller) en één onthouding verworpen.
OOSTENRIJK.
HET GESCHIL MET DE AMBTENAREN.
Gunstiger vooruitzichten.
Bij de onderhandelingen nopens do salaris
sen der ambtenaren heeft de regeering nieuwe
voorstellen gedaan, die cenigc ontsponning in
den toestond hebben gebracht, zoodat thans de
mogelijkheid cener oplossing van het conflict
bestant.
HONGARIJE.
HONGARIJE EN DE HABSBURGERS.
Bij de behandeling von het'wetsontwerp tot
hervorming von het Hoogerhuis in de Nationa
le Vergadering stond graaf Bethlcn langen tijd
stil bij de vraag van het voortbestaan van de
Habsburgsche troonaonspraken. De rechtscon-
tinuïteit, zeide hij, is onderbroken, maar het
door de Nationale Vergadering aangenomen
wetsartikel één, van het jaar T920, is de eerste
stap #tot herstel der rechtscontinuïtcit geweest.
ROEMENIE.
TIEN DORPEN AFGEBRAND.
In de buurt van de Zevenburgsche stad No-
gyenyed ontstond een brand, die zich uitbreid
de tot tien naast elkaar gelegen dorpen. Hon
derden huizen werden in de asch gelegd.
ZUID-SLA VIE-
UIT DE ZUID-SLAVISCHE POLITIEK.
Belgrado, 5 Nov. (H.N.). In verbond met
dc opposite van de Pasjitsjgroep verwacht men
dat het kabinet binnen enkele dogen zal af
treden. De ministerraad, die gisteravond werd
gehouden, heeft besloten het aantal ministers
van 18 tot 11 te verminderen.
TURKIJE.
DE GOEBEN.
Uit Constantinopel, wordt bevestigd, dat de
Turkschc regecring heeft besloten het herstel
len van de Gocben, den vioegercn Duitschcn
kruiser, op tc dragen aan een Fronsche maat-*
schappij, gevestigd tc St. Nozoire. Het contract
is echter nog niet geteekend. Het werk zal in
Turkije worden uitgevoerd, in een door de
Duitschcrs gebouwd droogdok.
PALESTINA.
DE ELECTRIFICATIE VAN PALESTINA.
Londen, 5 Nov. (V.D.) Lord Reading is
benoemd tot voorzitter van de Polcstijnsche
electriciteits-corporotic, welke Palestina elcctri-
ficccren moet. Nuor vernomen wordt, is het
bcnoodigd kapitaal reeds bijeengebracht cn Ru-
tenberg, die het plan heeft opgesteld, is reeds
op weg naar Palestina, om dc voorbereidende»
werkzaamheden uit tc voeren.
CHINA.
DE BURGEROORLOG.
Dc inneming van Kiockiong.
Dc bezetting van Kiockiong is do ernstigste
tegenslag, welken dc Noordelijke troepen se*
dert den val van Honkuu hebben ondervonden
en belet dc poging vun Wocpcifoe cn Soen-
tsjoconfang om hun legers te vcreer.igen en Hon-
knu te hernemen. Japansche, Fronsche, Ameri-
koansche en Britsche matrozen bewaken do
buitenlandsche concessies te Kiockiong.
VEREENIGDE STAVEN
DE VERKIEZINGEN.
Dc officicclc uitslag.
N c w~y o r k, 5 Nov. (H. N.) Volgens ccn
officieel bericht zijn in den senaat 47 republi
keinen cn progressie ven, 47 dcmocrutcn en 1
arbeider gekozen, terwijl omtrent één zetel nog
onzekerheid bestaat, hoewel deze waarschijn
lijk non do 'republikeinen zol komen. In het
huis von afgevaardigden zijn gekozen: 236
republikeinen en progressieven, 195 democra
ten, 2 arbeiders en 1 socialist, terwijl de uit
slag voor één zetel nog onbekend is.
MIDDEN-AMERIKA.
EEN POLITIEKE MOORD TE NICARAGUA
Generaal Humberto Diaz, die genoemd werd
als mogelijke enndidout voor het presidentschap
on Nicaragua, is ter oostkust vermoord door
liberale revolutionairen Hij maakte een in
spectietocht op do Escondido-rivicr in een klein
bootje cn werd van den oever beschoten. Zoo
wel de generaal als dc man, die roeide, werden
gedood.
EEN AARDBEVING IN NICARAGUA.
Verschillende slachtoffers.
Een hevige aardschok heeft Donderdag Mo-
naguo, de hoofdstad van Nicaragua, geteisterd.
Er moeten minstens 20 dooden en eenige
honderden gewonden zijn, van wie dr moesten
echter licht. Het gebouw der volksvertegen
woordiging en dc kathedraal hebben ernstige
schade beloopcn, evenals andere gebouwen.
ZUID-AMERIKA.
DE AARDVERSCHUIVING IN COLUMBIA.
Ruim 100 dooden.
Uit Bogota wordt d.d. 5 Nov. bericht, dot bij
do oordverschuiving meer dan 100 personen
moeten zijn gedood en 60 gewond. Vele hui
zen zijn ingestort, de bewoners onder het puin
begravende. Er zullen verscheiden dagen heen
gaan, voordot de slachtoffers zijn opgegraven.
Oost-lndië.
HET COLLEGE VAN GEDELEGEERDEN
VAN DEN VOLKSRAAD.
Alle wijzigingen cn voorstellen
door dc regeering afgewezen.
In den Volksraad heeft mr Schriekc bij dc
behandeling van de kiesverordening voor het
college von gedelegeerden van der: Volksraad
het ontwerp toegelicht cn uls het oordcel van
de regecring te kennen gegeven, dat do metho
de der regeering technisch het minst oanvecht-
boor is.
Bovendien moedigt het grocps- of partijvor^
ming aan.
„Al moge zich samenwerking bij verkiezin
gen op minder eervolle basis denken of al
moge die somenwerking tot moreele gebonden
heid voeren, don nog moeten deze mogelijk
heden aanvaard worden en het waken tegen
misbruiken worden overgelaten aan het gewe
ten der leden van' den Volksraad, omdat een
vertegenwcoidiger.d stelsel zonder samenwer
king in partij- of groepsverband niet bcstaon
kon" verklaarde dc regcerings-gemochtigdc
Daarom moet de regecring alle aan de hand
gedane wijzigingen en voorstellen afwijzen.
Dc kiesverordening aangenomen.
De Volksraad heeft de kiesverordening voor
het College van Gedelegeerden van den Volks
raad aangenomen na wijzigng, door aanvaarding
van een stelsel-Dwidjosewojo betreffende gun
stiger positie der kleine partij wat betreft dc
zetelverdecling.
het indische" agentschap aan het
DEPARTEMENT VAN KOLONIËN.
Algemeenc instemming in den
Volksraad.
In het afdcelingsverslag van den Volksraad
over de suppletoire bcgrooting voor 1927
wordt de instelling van een ogentschop voor
Indische zaken aan het departement van kolo
niën met olgemeene instemming begroet.
In haar memorie von antwoord zegt dc re*
