BINNENLAND.
Ulsters
FEUILLETON.
Een Speelbal der Fortuin,
TWEEDE BLAD.
25eJaargang Ho 149 AMERSFOO RTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER
fl Woensdag
22 December 1926
TWEEDE KAMER.
Dinsdag was aan dc orde de voortzetting
van de behandeling der Indische begrooting.
De heer Jockes (v. d.) bespreekt den fi-
nancicclcn toestand van Indië en noemt die
bevredigend, aangezien de gewone dienst sluit
en de waarde van de kapitaalsgoéderen het
bedrag der uitstaande leeningen overtreft.
Nieuwe onlusten zouden met de meeste
kracht onmiddellijk onderdrukt moeten wor
den, aangezien voorkomen moet worden dat
Nederland in opspraak komt. Vele landen be
nijden Nederlands bezit en hebben zelf kolo
niën noodig. Spr. dringt aan op krachtige be
vordering der ontginning van petroleumvclden
en teelt van handelsgcwassen, kolonisatie van
buitengewesten door Javanen in verband met
de overbevolking op Java. Op luchtvaartge
bied moet Indië spoedig modern worden toe
gerust.
Spr. critiseert het beleid van den gouver
neur-generaal Fock en meent, dat deze te
groote schade toebracht aan de vitale levens
belangen van Indië, zooals onderwijs, land
bouw en wegenaanleg.
Voorts laakt spr. dc wijze, waarop de heer
Fock optrad tegen dc volksbeweging en de
stakingsleiders.
De grondslag dor Utrechtscho leerstoelen
acht hij staatkundig onjuist. De jongste onlus
ten besprekend vraagt spr. zioh af hoe een
sfeer geschapen kon worden om een dusdani
ge beweging ingang te doen vinden.
Spr. uit de hoop, dot de industrialisatiecom-
missie, door mr. Fock opgeheven weder zal
worden ingesteld.
De heer van Rijckevorsel acht dc jong
ste onlusten de meest ernstige die voorkwa
men. Dc regeeringsverklaring van 4 Decem
ber heeft een ernstigen indruk gemaakt.
De heer van Vuuren (r. k.) meent, dat
er nog geen aanleiding kan zijn den nieuwen
gouverneur-generaal vertrouwen te geven of
te weigeren. Spr. wil zijn daden afwachten.
In het licht van den tijd gezien, was het werk
van en gouverneur-generaal Fock noodig en
goed.
Zonder verband met de jongste onlusten
dient toch dc ontevredenheid te worden weg
genomen.
De heer Bijlcveld (a. r.) betoogt, dot het
aspect der begrooting gunstig is doch dat de
groo:tst mogelijke voorzichtigheid geboden
blijft.
Spr. uit woorden van oprechte wanrdecring
aan cmr. Fock, die zijn populariteit prijs gaf en
idealen varen liet om het volk voor financiecle
ellende te bewaren. Ten aanzien van den jong-
stcn opstand mist de beschuldiging aan adres
van dc regime Fock—Do Graaff iederen grond,
aangezien dc opstand niets specifiek inlandsch
vertoonde doch kenmerken had van Russische
invloed.
De heer M o 11 e r (r. k.) bestrijdt do mee
ning van den minister dat de kwestie van art.
177 Ind. Staatsregeling een politieke zou zijn
en betoogt dat de regeling aanleiding geeft tot
onbillijkheden.
De behandeb'ng van dc Oorlogsbcgrooting
werd Dinsdagavond voortgezet. Het duurde
nog geruimen tijd eer Min. Lambooy aan het
woord kon komen. Eerst hield de heer van
Zadelhoff (S D.) een gloeiende toast over de
ontwapeningsgedachte, gevolgd door het be
kende betoog dot ons leger tot niets nut is, en
dat alleen de schijn van een beveiliging wordt
gewekt. Daarna verzette de heer Gerhard
(S. D.) zich tegen dc opheffing van dc militaire
gymnastiek- en sportschool te Utrecht en het
instituut voor psycho-technisch onderzoek bij
het leger.
Nadat do heer Broat (P. B.) vervolgens weer
had gepleit voor het gebruik van het inlandsch
vlecsch door het leger, kwam dc oud-minister
van Oorlog J. J. C. van Dijk (A. R.) aan het
woord, om op krachtige wijze de z. i. kleine
critiek van de hecrcn ter Laan, Oud cn ven
Zadelhoff te bestrijden. Met name kwam hij op
tegen do voorstelling alsof onze bewapening
ten eenenmale onvoldoende was en ook nor
in orde zou komen. Daartegenover stelde hij u.
het licht, dat de uitrusting van het leger den
laatsten tijd belangrijk is verbeterd cn nog
verbeterd zal worden. Maar alleys kan niet in
eens worden bereikt, merkte de hoer van Dijk
op. Ook aan dc voorziening met de chemische
strijdmiddelen wordt gewerkt. Met klenv kwam
hij ook op tegen dc \oorstclling van dc be
doelde zijde, als zou olschaffing van het be
roepskader gelijk staan met het Zwitserschc
stelsel, waarvoor de ontwapenaars ter Laan en
Oud zich plotseling zoo enthousiast hadden
getoond, wat dc heer van Dijk een lichte aber
ratie van hun kant nóemde. Ging de heer Van
Dijk in deze opzichten met den Minister mede,
hij had ook critiek op verschillende punten:
o. a. dc voorgenomen verplaatsing van het 15c
regiment infanterie van Delft naar Nijmegen,
de voorgenomen opheffing van het instituut
voor psycho-technisch onderzoek, het standpunt
van den Minister inzake dc hoogerc legerlei
ding cn het commando van de vesting Hol
land, de organisatie van het wapen der in
fanterie cn dc vermindering van het „paarden-
besland" bij dc cavalerie.
Alvorens zich met de bespreking van de
eigenlijke begrooting bezig te houden, wijdde
de volgende spreker, do heer Tilonus (C. H.)
cenigc beschouwingen aan de wcnschelijkheid
om in het reglement op do Krijgstucht para
graaf 2 to herstellen betreffende dc waarde
van den godsdienst. Daarop kwam ook deze
afgevaardigde op tegen 's Ministers standpunt
inzake de hoogerc bevelvoering cn het com
mando van de vesting Holland. Hij vroeg ver
der of de Minister bezig is met een langzame
liquidatie van de Nieuwe Hollandschc Water
linie (o. o. blijkens do ontmanteling der ves
ting Naarden) cn of dit reëclc defensiepolitiek
was. Eveneens betreurde de heer Tilonus ten
zeerste de verzwakking van ons zuster wapen.
Hij achtte dit geen gelukkige bezuiniging, doch
erkende aan den onderen kant dot dc vier
compagnieën wielrijders een compensatie vor
men. Waar voorts bij dc relletjes de groote
betcckenis is gebleken van dc geoefendheid
van den troep en van het kader, vroeg hij met
nadruk: durft do Minister wel de volle ver
antwoordelijkheid aan voor den graad van
geoefendheid onzer infanterie Intusschen
verklaarde hij zich inzake de nieuwe orgoni-
sotie van de infanterie (in tegenstelling met
den eher Van Dijk) door dc nadere uiteenzet
ting in dc Memorie van Antwoord bevredigd.
Maar hij keurde zeer ernstig de afvloeiing van
beroepskader bij de infanterie af. Ook had hij
met instemming gelezen wot dc Minister over
dc verbetering in de aanvulling onzer bewape
ning mededeelde. Alleen was hij niet gerust
over dc zorg van den Miester voor de kust
verdediging. Het schijnt in dc bedoeling tc lig
gen de kustartillerie naar Helder over te bren
gen cn IJmuiden, Hock van Holland en Vlis-
singen niet door kustartillerie te verdedigen.
Indien dc discussie over het Belgisch tractaot
iets duidelijk had gemaakt, dan was het dit,
dut èn Limburg èn dc Schelde uit defensief
oogpunt bijzondere aandacht verdienen. Hij
hechtte ten slotte bijzondere beteckenis aan
's Ministers verklaring, dat indien diens bezui
nigingsplannen mochten worden doorgevoerd,
daarna voorshands niet veel meer in dc orga
nisatie van het leger zou behoeven tc worden
veranderd. Hij kwam dan ook tot de conclu
sie dat de wijzigingen, welke dc Minister in
de organisatie thans wii aanbrengen, niet van
dien aard zijn om alleen op grond daarvan
zijn steun aan dc plannen van den Minister te
onthouden. Dit bctcckent dus dot dc christe-
lijk-historische fractie niet tegen dc begroo
ting zul stemmen. Er behoeft dus geen gevaar
te bestaan, dat dc Minister door een combi
natie van* tegenstrijdige stroomingen zal w or
den ten val gebracht.
Toen, eindelijk, te half twaalf, was dc beurt
aan Minister Lambooy gekomen. Deze ver
klaarde tegenover dc ontwapenaars, die het
leger als tot niets nut hadden voorgesteld, dc
verantwoordelijkheid gerust te kunnen dragen,
om met de beschikbare middelen onze defensie
zoo goed mogelijk tc maken. Maar hij vroeg
zich af, hoe de hecren Ter Laan, Oud cn Van
Zadelhoff de verantwoordelijkheid hadden kun
nen dragen voor dc ïedevocringen, door hen
gehouden, waarin zij het buitenland als hel
ware hodden toegeroepen kom in tijden vun
conflicten maar gerust over onze grenzen, het
Ncdcrlandschc volk zal zich als een kudde
schapen gedrugen. Van ons leger ging een
groot preventieve kracht uit; dc chef van den
Duitschcn gencralen staf heeft don ook ver
klaard, dat Duitschland in den wereldoorlog
t door Nederland is getrokken, omdat dit
n te groot deel van de Duitschc strijdkrach
ten zou hebben vastgehouden, cn Ludendorf
heeft medegedeeld, dat Duitschland lang gc-
oerzcld had alvorens over tc gaan tot den on-
bcperktcn duikbootoorlog, omdat er gevaar be
stond dat Duitschland hierdoor ook met Dc-
RECLAMES
Ven 1—4 regels 4.05, elke regel meer 1.—
KLEERMAKERIJ
Fa. E. L. J. LAMMERTS
Amersfoort Groningen
Utrechtsche weg 36. Tel. 587
nemarken en Ncderlend in oorlog zou zijn ge
raakt cn daarvoor geen man beschikbaar was.
Ook citeerde dc Minister dc woorden van Troel
stra op 3 en 28 Augustus 1914, waarbij deze
verklaarde, dat het onze dure plicht was
den oorlog van onze grenzen te houden door
dc mobilisatie. En in zijn brochure De oor
log cn dc sociaul-democrotcn, verklaarde do
heer Troclstra, dat ook België had bewezen,
dat zelfs kleine en zwakke legers voor den
uitslag van den oorlog groene betcckenis kun
nen hebben. Volgens den heer Troclstra liep
dc beweging voor nationale ontwapening uit
op pure demagogie. Ook beriep de Minister
zich op de sociaal-democraten Van dc \feldo
en dc Broucquèrc. Het thans door dc sociaal
democraten ingenomen standpunt wijkt dus af
van datgehc, wot door hen is ingenomen, toen
de nood voor de deur stond cn wat in andere
landen door hen wordt ingenomen.
Vervolgens gaf dc Minister een kleine bloem
lezing van uitlatingen van dc hecrcn Mar-
chant, prof. Van Embdcn cn Oud, voormannen
der vrijzinnig-democraten, tegen eenzijdige na
tionale ontwapening, in 1918, 1920, 1921,
1922 en 1923. „Wc kunnen niets uitvoeren",
beweren dc hceren, ging dc Minister voort.
Mnar wc hebben een leger van 300.000 man
Ons veldgeschut krijgt een dracht van 11—12
K.M. We hebben van deze stukken 225, in
1927 wordt dat 246 stukken van 7 cM., dio
in 1930 volkomen gemoderniseerd zullen zijn.
Daarvan hebben wc 700.000 projectieclcn of
3500 per vuurmond .Bij het veldleger zijn tal
van houwitsers ingedeeld, met 1400—1600
schoten per vuurmond. Bovendien hebben we
voor onze oude kanonnen een nieuw sluitstuk
uitgeVonden, waardoor de bruikbaarheid daar
van is verhoogd We hebben 4000 prachtig©
lichte mitrailleurs, het volgend jaar 5000, en
zware mitrailleurs, die tot 2400 zullen worden
opgevoerd525.000 geweren cn karabijnen,
met 15C milliocr. patronen cn ccn millioen
handgranaten. Men mag dus niet beweren, dat
wij weerloos zijn.
De Minister zou zijn rede Woensdag voort
zetten.
Berichten.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bevorderd bij het departement van koloniën
lot hoofdcommies de commies J. E. van den
Berg;
op verzoek eervol ontslagen mej. W. de
Vos, tc Becmster, als leerares bij het londbouw-
huishoudondcrwijs; idem F. J. Hausman, als
leeraar aan de R. H. B. S. te Deventer;
benoemd tot adjunct-controleur der grond
belasting te Maastricht J. Stout, surnumerair
te Rotterdam; te Zwolle H. O. \Yillemscn, sur
numerair tc Arnhem; tc Groningen A. G. van
der Hout, surnumerair te Rotterdam;
tot belastingontvanger te Tcssel F. v. d.
Weide, commies-verificateur tc Simpclveld;
tot hypotheekbewaarder tc Alkmaar A. Bu-
ning, landmeter bij het kadaster tc Zwolle; tc
Winsdnoten P. Klynsma, i egistratieontvanger
aldaar.
Benoemd iot Kantonrechter-plaotsvervangcr
in het kanton Amsterdam Mr. E. J. Korthals
Altcs, advocaat cn procureur tc Amsterdam
op verzoek eervol ontslagen met dank fyjr. J.
Bakhuyen Schuld nis kontonrcchtcr-plaatsvcr-
vanger in het kanton Wageningcn
benoemd bij het reserve-personeel der land
macht, bij het personeel vaan den Geneeskun
digen Dienst tot Reserve-officier van Gezond
heid 2de klasse W. P. J Lagro en A. T. Lei-
cher, artsen idem tot reserve-cerstc-luitcnnnt
tandarts de reserve-cerste-luitenont F. Hordijk
ven het 7e Regiment Veld-Artilleric. met ge
lijktijdig eervol ontslag uit zijn tegenwoordige
betrekking
eervol ontslagen de iserve-oiiicieren van
Gezondheid 2de klasse Dr. M. Wcstcrtcrp, S.
P. Bakker, A. Endtz cn F. J. J. Kcrstens, nllcn
v on het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmocht
verlengd voor tenminste vijf jaren den termijn
van herbenoeming als Zoodanig van de hierna
genoemde rcscrvc-officiercn van gezondheid 2c
klasse Dr. J. F. Kcllerman Slotcmakcr M. J.
M. C. StrijkersDr. J. GoudsmitJ. F. A.
KremerD. van der KooiDr. L. J. van der
MandeleDr. J. P. van Hiltcn Dr R. Bolh-
mann G. J. A. Essink Dr. C. Mout H. T. van
HeuvelenDr. F. G. J. DuboisA. Winkler
PrinsD. E. W. C. Boswijk E. J. LinzelDr.
S. A. van der Perk Dr. J. J. Visser Dr. T. P.
Fecnstra H. J. Ensink en F. C. L. Kuipers
AUDIËNTIE
Do audiëntie van den Minister van Water
staat zal a.s. Maandag *27 dezer niet plaats
hebben.
HET NEDERLANDSCH-BELG1SCHE
VERDRAG.
Dc kwestie der Schcldc-rcscrvc.
Dc vragen van Herman Vos.
In verband met hetgeen door mr. A. J. van
Vcsscm in ons blad in het midden is gebracht
over de kwestie der Scheldc-rescrve, hetgeen
thans door hem in brochure-vorm is uitgege
ven, wil het Hb 1 d. nog even de aandacht ves
tigen op dc vragen, dio dc heer Vos aan mi
nister Vnnderveldc ten aanzien van deze
quaestio heeft gesteld. Het blad zegt hiervan:
„Als do heer Van Kornebcck dc cenigc
geestdriftige vóórstander van dit verdrag
het hem had gesuggereerd, had de heer Vos
moeilijk iets ondes kunnen doen. De briefwis
seling na het tweede voorloopig verslag dei
Tweede Komer met do regeering tc Brussel ge
voerd, bewijst, dat dezo laatste het nan com
plaisance niet laat ontbreken, nu hoor de mo
gelijkheid toelacht dézen buit binnen tc halen.
Do heer Vondcrvclde zal op die vrogen na
tuurlijk wel een zoodanig antwoord formulcc-
ren, dat aan lichtgcloovigc zielch kan worden
wijsgemaakt, dot de Schelde-rcscrvc niet be
staat.
Het is de verdienste van mr. v. Vcssem's
brochure, dat hij dat iets moeilijker mookt.
Met de geschiedenis dezer reserve is minder
dan ooit aannemelijk tc maken, dat ccne inter
pretatie in een complaisant briefje van den
heer Vandervelde dc bcteekenis der reserve
te niet kon doen.
In zoover is de vondst von inr. v Vessem
van moer dnn gewone v/onrdc. Zij maakt het
dengenen, dio voor dit Versoilluansch docu
ment willen stemmen in do Eersto Kamer,
moeilijker don ooit den indruk tc vestigen, dat
zij de bcteekenis van hun stem niet ten volle
konden bevroeden.
De stemming in Zeeland
In ecnige Zeeuwscho gemeenten, dio tezamen
39,426 kiesgerechtigde inwoners tellen, zijn
20,392 handteckcningen op het adres aan de
Eerste Kamer tegen het Nederlondsch-Belgi-
schc verdrag geplaatst. Hierbij zijn niet geteld
de ruim 5000 personen, die tc Middelburg
het adres reeds hebben geteekend.
HET OVERLIJDEN VAN
MR. H. C. DRESSELHUYS.
Koninklijk rouwbeklag.
Bij de familie van wijlen mr. H. C. Dressel»
huvs zijn brieven van rouwbeklag ingekomen
van de Koningin, de Koningin-Moeder en den
Prins.
E. R. VAN NES VAN MEERKERK.
4 Oud-hoofdinspecteur-generoal
departement van Woterstoot.
In 77-jarigen ouderdom is te 's Gravenhogc
overleden dc heer E. R. van Nes van Meer
kerk, oud-Jhoofdinspecteur-generoal van het
departement von waterstaat, ridder in dc orde
van den Nederl. Leeuw en commandeur i:x de
orde van Oranje-Nassau.
Dc begrafenis van het stoffelijk overschot
is bepaald op Vrijdag a.s. op Oud Eik cn Dui*
nen vertrek x an het sterfhuis, Balistraat 99,
tc half twee.
J. CARPENT1ER. f
Oud-dir. cif. v. gezondheid Te kl.
Te Den Haag is overleden dc heer J. Carperx-
ticr, oud-dirigeerend officier "van gezondheid
der le klasse. De ontslapene, die den leeftijd
van 69 jaren bereikte, was ridder in de Oranjc-
Nassau-prdc on hij was begiftigd met hot .cruis
van verdienste von het Ncdcrl. Roodc Kruis.
Do crematie zal plaats vinden op Donderdog
23 dezer, te kwart voor twaulf, te Driehuis.
VOORSTEL ONTWAPENINGSWET-
K. TER LAAN C. S
Beantwoording door dc voor
stellers. Dc luchtmacht van
andere londen.
In ccn nota ter beantwoording von het ver-*
slag inzako het voorstel-ontwopcningswct van
den heer K. ter Laan c.s. verstrekken do voor
stellers o m. inlichtingen over de sterkte van
het luchtwopen in onderc londen. In Duitsch
land mag dc weermacht over geen luchtwnpen
beschikken. België heeft 250, Engeland 500
vliegtuigen, plus de strijdkrachten van Austra
lië, Canada cn Zuid-Afriko, Frankrijk ongeveer
6000, Italië 1000, Tsjccho-Slowokije 300, Rus-
lond 500 vliegtuigen.
Dczo cijfers zijn genomen uit het Taschen-
buch der Luftflottcn van dr. ing. W. von Longs-*
dor ff Ten opzichte van dczo getallen is allo
twijfel geoorloofd. Zoo stoot Italië tc boek voor
1000 vliegtuigen. Maar op het eind© van dat
jor.r kwam er een officieele mcdedecling, waar
in het getol 2200 genoemd werd en in 1926
is dc aanbouw sterk voortgezet Zoo blijkt ook
uit de. voklittcrotuur, dat Frankrijk, behalve do
6000 posklorc vliegtuigen, er stellig nog
evenveel heeft, in onderdeden gereed, dio
slechts ineengezet behoeven te worden.
Onze hoofdstad is binnen een uur van do
grens of bereikbaorbelangrijke spoorweg-
knooppunten liggen daar nog aanmerkelijk
dichter bij. Wij zullen zelfs geen tijd hebben
om vliegtuigen tc montccrcn, die niet geheel
gereed zijn op 't oogenblik, dot ccn ooriog uit
breekt.
Schending der neutraliteit.
De schending der neutraliteit kan geschieden
op twee wijzen
Ie. door kleine groepen, dus niet liggendo
in den opzet van den Stoot, waartoe zij boboo
ien
2c. door zeer groote troepen, kenndijk met
een vooropgezet strategisch doel, gelijk het ge
val was, toen dc Duitschcrs in T9I4 Bclgic bin
nenvielen
In het eerste geval is do veiligheidswacht
stellig voldoende.
Het tweede geval staat geheel anders. Als er
een geordend leger over onzo grenzen trekt,
dan zal de veiligheidswacht in staat zijn dö
ncutroliteit te kunnen handhaven, in den zin
van die te niarkecrcn Zij is niet in stoot het
lond te verdedigen, moor dit ligt ook niet in do
bedoeling Maar dot kan de tegenwoordigo
strijdmocht evenmin I Wel zol er een groot
verschil in gevolg zijn, ccn onnoemelijk ver
schil in bloedvergieten en verwoesting.
Het Volkcnbondsvcrdrng legt inzake mili
taire aclie geen enkele verplichting op, die do
instandhouding der tegenwoordige Nedcrland-
sche weermacht noodzakelijk zou doen zijn
Geen enkel land behoeft zijn militaire macht
grooter te maken, don het zelf goedvindt. -
De voorstellers zullen gaarne afwachten, 'wel-*
ke critiek op de door hen geraamde bedragen
zal worden geoefend.
Tot op dit oogenblik hebben zij daarvan
niets mogen vernemen andere cijfers don do
hunne zijn niet in het geding gebracht cn hoo
gerc bedragen zullen stellig met ccnig recht
niet worden genoemd. Het voorgestelde stelsel
zal niet meer van dc schatkist vorderen don 1/6
cf 1/5 van de tegenwoordige kosten.
DE NIET-UITGEVOERDE MOTIES
BULTEN EN SURING.
De Onderwijs-Ccntrale opnieuw
op audiëntie.
Als vervolg op het onderhoud met minister
De Geer had de Onderwijs-Centrale, vertegen
woordigd door dc hccren H. J. Bon cn L. Noo-
tcn. Maandag een onderhoud met den minister
van onderwijs, kunsten en wetenschappen. In
verband met de aangenomen motie-Suring
werd door hen Bij den minister aangedrongen
op het herstel vnn de zevenjarige leerverplich
ting Tevens werd de achterstelling der onder
wijzers op solarisgebied betoogd cn op onjuist
leven in dc bestaande snlarisregcling gewezen.
Uit de besprekingen met minister Waszink
bleek, dat dc minister geneigd is, het herstel
van deze zevenjarige leerverplichting zooveel
mogelijk te bevorderen, ook door maatregelen
betreffende dc herplaatsing van wachtgelders.
Naar het Engelsch van
RAFAEL SABATINI.
Geautoriseerde vertaling van A T.
In zeer goede stemming dus stapte hij Paul's
Head binnen, om een onaangenaam tooneei
met juffrouw Quinn te hebben Het was het
juweel dat fatale juweel dat het onheil
uitlokte. Het gezicht er van wekte haar woede
op, en dreef haar onmiddellijk tot ongeoor
loofde gevolgtrekkingen.
„Ge hebt het niet verkocht," gilde ze, toen
hij in de achterkamer kwam, waar zij op het
oogenblik bezig was, en zij wees naar de oor
bel, die als een gloeiende kool schillet de onder
zijn bruine krullen. „Ge zijt van plan veran
derd. Ge wilt hier weer komen jammeren, op
dat ge het sieraad op mijn kosten kunt spa
ren." En toen fluisterde de duivel haar een on
gelukkige gedachte in, cr. wekte plotseling eer.
hevige jaloezie in haar op.
Voordot hij kon antwoorden, voordot hij be
komen kon van de stomme verbazing, waar
mede hij den aanval van hacr woede aan
hoorde, ging zij voort
„O, ik begrijp het I" Zij loerde een oogen
blik leelijk. „Het is een liefdesteeken, hè. Mis
schien het geschenk van een dikke Vlaamsche
burgemeestersvrouw, die ge zeker bedrogen
hebt, zoonis ge mij hadt willen bedriegen.
Daarom kunt ge er niet von scheiden zelfs
piet om mij het geld te betalen, dat ge voor
inwoning en kost schuldig zift, voor het voed
sel, dat ge opgeschrokt, cn den wijn, dien ge
gedronken hebt, jij slechte, armzalige fat.
Maar je bent gewaurschuwd, cn daar je er jc
niet aan stoort, zal ik de.
„Houd je mond, vrouw," iel hij met donde
rende stem in de rede, en hij bracht haar door
die plotselinge drift tot zwijgen. Hij kwam
op haar af, zoodat zij met eenige angst terug
zak haalde hij dc zware, hertogelijke beurs,
schoof de gouden ringen terug, waarmee ze
gesloten was, cn bracht de groote goudstukken
naar voren.
„Wat is het totale bedrag van uw rekening?"
vroeg hij minachtend, met een rest van zijn
woede. „Zeg het, neem uw geld, 'en laat me
met rust
Maar zij dacht nu niet meer aan haar re
kening. Zij was stom vanverbazing op het
gezicht van dc beurs in zijn hand cn het goud,
waarmede ze gevuld was. Met groote oogen
keek ze er naar, cn toen naar hem. En omdat
zij de bron van dien plotselingcn rijkdom niet
vei moeden kon, nam zij dadelijk het ergste
aan, zooals zulke karakters als het ware ge
neigd zijn te doen. Dc verdenking deed haar
heer blauwe oogen toeknijpen zij groeide aan
tot overtuiging, en de lippen van hoor breeden
mond krulden zich onaangenaam.
„En hoe komt ge aan dit goud," vroeg zij
hem met sombere kalmte.
„Is dot uw zaak, juffrouw
„Ik dacht, dat ge boven stelen verheven
waart," zei ze, mot groote minachting. „Maar
het schijnt, dat ik ook in dat opzicht bedrogen
in u ben, evenals in zooveel onderc opzichten.
„Onbeschaamd wijf I" brulde hij in zijn
woede, en zij werd er bleek van.
„Jij vuile landlooper, is dot een uitdrukking
voor een eerlijke vrouw
„Eerlijk I Noem jij je zelf eerlijk Jc schan
delijke rekening logenstraft dat Zeg mij het
totaal dat ik de afzetterigc som kon betalen,
en het stof van jc herberg van mijn voeten
schudden
Dit was slechts het begin vun oen tooncel,
waarvan ik u niet al de bijzonderheden wil
geven. Sommige er van zijn niet to herhalen
Haar stem werd gillend als von een visch-
vrouw, en trok de oandacht von de weinige
personen, die in dc gelagkamer waren, cn deed
Tim, den tapper, met schrik naar de deur von
het kamertje komen
En ondanks al zijn toorn, begon kolonel
Holles ecnigszins ongerust te worden, want,
zooals men weet, was zijn geweten niet hccle-
moal zuiver, en de schijn kon gemakkelijk tegen
hem gekeerd worden.
„Jij stelende, onbeschaamde verrader," gilde
zij „Denk jc, dat jc hier tegen me kunt komen
aangaan, jij, die mijn fatsoenlijk logement tot
een hol von verraders gemaakt hebt I Ik zol
je manieren leeren, onbeschaamd galgenaas'.
En teen zag zij Tim's verschrikt gezicht om
de open deur kijken. „Tim, haal de politic,"
schreeuwde zij. „Mijnheer zol zijn kamers hiet
verwisselen voor Newgate, dat beter voor zijn
soort post. Haal de politie, zeg ik jc. Loop
hord, jongen."
Tim vertrok. Dat deed de kolonel ook, hij
begreep op eens, dat het niet goed zou zijn,
te blijven. Hij ledigde de helft, van den inhoud
van de beurs in zijn hand, en zooals Jupiter
het hof maakte aan Danae maar zonder iets
van Jupiter's verliefde bedoelingen, stortte
hij die open om haar uit in een regen van
goud.
„Dat is om je schrceuwerigen, schelderigen
mond te stoppen," riep hij. „Betaal je zelf
daarmede^ jij heks. En de duivel hale je l"
Hij vloog weg in razende woede, bijna vlak
achter Tim en van het half dozijn mannen in
dc gelagkamer durfde niet ccn hem tegen
houden. Hij bereikte de straat, en was ver
dwenen, en liet stukken van zijn kleeding achter
als een herinnering aan zijn merkwuardig ver
blijf, en een waardin, die tronen stortte van
toornige uitputting.
Hoofdstuk XIV.
- Wanhoop.
Drie weken lang wachtte kolonel Holles te
vergeefs in de Harp in Wood Street op dc
beloofde boodschap van zijn Genade van
Buckingham, cn zijn onrust nam toe in dezelfde
metc als zijn geldmiddelen verminderden. Watt
hij was niet zuinig geweest op zijn betrekkelijk
geringe fondsen. Hij wos goed gehuisvest, ot cn
dronk van het beste, kocht een paar mooie
pakken bij tweede honds kleermakers in Birchin
Lane hij vond dit voorzichtiger en zuiniger
dan naar de winkels in Paternoster Row terug
te gaan en hij had zich zelfs overgegeven
aan het spel, wat een van zijn groote zonden
was.
Eindelijk werd hij boos over het voortdurende
stilzwijgen van den Hertog, die hem zooveel
hoop gegeven had. En hij koesterde nog een
andere soort onrust. Er was, dat wist hij, een
achtervolging tegen hem aan den gang ten
gevolge van de wraakgierige woede van juf
frouw Quinn, cn hij dankte het alleen aan het
feit, dat zijn werkelijk vrblijf hoor onbekend was
dat hij aan gevangenneming was ontsnapt.
Hij wist, dat cr in de Bird in Hand naar hem
gezocht was, want hij had haar gezegd, dot
hij plan had, daarheen te gaan. Hij durfde
niet aan te nemen, dat de nasporingen op
gegeven waren. Ieder oogenblik kon hij ont
dekt en gepakt worden. Dat het onderzoek tot
nu toe niet met meer kracht voortgezet was,
kwam, vermoedde hij, omdat cr andere ge
wichtige dingen waren, die dc openbare aan
dacht bezig hielden. Want het waren opge
wonden, onrustige dogen in Londen.
Den eersten der maand waren de menschcn
in dc stad opgeschrikt door het verwijderd
geboem van kanonnen, dat den gcheclen dag
geduurd had, als een bewijs, dat de Holland
schc en Engelsche vloten slaags geraakt waren
cn wel beangstigend dicht bij. Zooals men weet,
was de slag dicht bij de kust in de buurt van
Harwich, en eindigde hij met groot verlies
voor dc Hollanders, die zich naor Texel terug**
trokken. Er werd natuurlijk aan beide zijden
als gewoonlijk sterk overdreven, en de Engel-
schen zoowel als de Hollanders maakten aan
spraak op een volkomen overwinning cn ont-
stuken vreugdevuren.
Wij hebben echter niet te maken met hetgeen
in Holland gebeurde. Van den 8sten Juni,
toen de eerste tijding kwam ven de volslagen
nederlaag der Hollanders en de verwoesting
van de helft hunner schepen, tot den EOsten
die als een dag van dankzegging voor die groo
te overwinning was vastgesteld, waren er in
Londen groote feesten, die hun toppunt bereik
ten te Whitehall op den 16den, om den Hertog
van York als overwinnaar te verwelkomen, die
zooals Pepys ons vertelt van zee terug
keerde dik en verbrand en stevig, omdat hij
steeds in dc zon wos geweest. En het wos
goed of misschien ook niet dat er zooveel
opwinding was, om do gedachten van het
volk af tc leiden van hetgeen in hun midden
gebeurde, om hen blind te maken voor de
verbreiding van de pest, die, hoewel langzaam,
toch gestadig voortging, een vijand, dio zou
blijken minder makkelijk verslagen tc worden
dan dc Hollanders.
(Wordt vervolgd.)'
