IV
Tweede hands Piano's
Fa. R. VAN DEN BURG
lil
Cognac Vieux xxx
WIJNHANDEL J.A. SCHOTERMAN&Zn.
r
AMERIKA
PER RADIO!
F.H.LomanSïeief 483
Bliithner - Grotr. Steinweg - Adam enz.
Nutsspaarbank Amersfoort
Bijzondere aanbieding van
enkele zeer goede
per flesch f 4.50.
Electro - Technisch
- - Bureau - -
■■a b n g !Utr,stiaat15
Prijslijsten met volledige om
schrijvingen gratis op aanvrage.
ARNHEMSCHESTRAAT
UTR. STRAAT 17 Gevestigd 1878 - TELEFOON 145
OP ONS 4 LAMPS
DUCRETET TOESTEL
KOLONIËN.
GEBRUIKTE PIANO'S.
Utrechischeweg 1 Telef. 623 - Postrek. 43715
(Aangesloten bij het Nederlandsch Spaarbankbureau).
Geopend: 10-1, 3 -4'/,, 7- 8
Zaterdags: 10-1, 6i/2— 8'/,.
Onvoorwaardelijke waarborg der Gemeente Amersfoort,
ontvangt U
Aangesloten bij den Nedetl, Bond van Radio handelaren
op te stellen. Tc Tsjungsjo, waar dc boycot en
de algemeene staking afgekondigd zijn, zijn
de vrouwen en kinderen der buitenlanders vei
ligheidshalve aan boord van do marinesche
pen op de rivier gebracht. De plnntsclij' e toe
stond schijnt ernstig-. Te Tsjoenking zijn dc
vrouwen cn kinderen thans vertrokken. Vele
Hr.gclsche cn Amcrikaansche zendelingen ko
men thans op raad van de consulaire ambte
naren uit de afgelopen posten in het binnen
land terug. Te Koeling vertoeven nog een aan
tal Engelsche en Ameriknanschc onderdanen,
waaronder enkele vrouwen en kinderen, doch
zij werden klaarblijkelijk in hun bewegingen
belemmerd. Te Kioekiang zijn, naar gemeld
wordt, dc gebouwen van een Amerikaonschc
maatschappij door Chineesche soldaten ge
plunderd, die de wachtposten van hun eigen
troepen overrompelden Naar gemeld wordt,
hebben vele troepen gedurende langen tijd
geen soldij ontvangen, waardoor de krijgs
tucht heeft geleden Ook wordt gemeld, dat
dé economische en financieele moeilijkheden,
welke de Chineesche handel ten gevolge van
de ongeregelde toestonden ondervindt, zorg
aan de overheden te Kanton blijft baren
Dc Armrikaansche versterkingen.
Londen, T2 Jan. (H. N.) Volgens een
bericht uit Sjanghai is admiraal Williams, de
hevelhebber voh do Amorikaanschc vloot, daar
aangekomen
Een verklaring van minister Tsjcn.
Londen, 12 Jan. (H. N.) De minister van
bvritenlandsche zaken der regeering van Kan
ton heeft opnieuw aan één der bladen een
telegram over de betrekkingen tusschcn Enge
land en China gezonden, waarin hij weer ver
zekert, dot de nationale regecring in China zich
verplicht het leven cn eigendom der buiten
landers in China te beschermen en zoo noodig
schadevergoeding voor geleden verliezen te bc-
££££3sw-to--
tolen. De Engelsche staatslieden moeten reke
ning houden mot den ommekeer, die in China
heeft plaats gehad cn dit land niet als een
halve kolonie behandelen. Dc betrekkingen
moeten op zuiver economischen grondslag ge
vestigd zijn. Voorts wijst hij erop, dat, indien
dc Engelsche kooplieden in Honkau blijven
weigeren hun zaken te hervatten, zij hierdoor
duurzame schade aan do Engelsche belangen
kunnen toebrengen.
Mishandeling en bcrooving van
zendelingen.
Uit Sjanghai wordt d.d. 12 Jan. gemeld:
Een Chineesche hoofdconducteur van de trom
in de buitenlandschc concessie tc Sjanghai is
door drie Chincezen vermoord, die ontsnapten.
Zendelingen, die uit Koeling, Nantsjang en
andere plaatsen te Kioekiang aankwamen om
zich in tc schepen, werden docr Chineczen mis
handeld en beroofd.
De zendelingen verklaren, dat roovers de
laatste twee jaren de provincies Sjensi, Kweit-
sjou, Joenon cn Honan onveilig hebben gemankt
en tienduizenden dorpelingen, die aan de
cischen der roovers weerstand boden, hebben
vermoord.
De invlued der bolsjewisten.
Riga, 12 Jan. (V. D.) Twee en twintig
vertegenwoordigers van het Chineesche revo-
lutionnaire lcgor zijn tp Moskou aangekomen.
Zij hebben deel genomen oan dc besprekingen
met dc sovjet-raden inzake de propaganda.
Rothcnstein, lid van het Russische commis
sariaat voor buitenlandschc zaken, deelde mede,
dat vele sovjet-officieren zijn ingedeeld in de
legers in Zuid-China.
De Britschc concessie te Hanknu.
Londen, 12 Jan. (V. D.) Dc Daily Ex
press meldt, dat de Britscho rcgcering dc on
voorwaardelijke teruggave van de Britsche con
cessie in Hnnkau zni eischen.
VEREENIGDÊ STATEN.
COOLIDGE VRAAGT EEN AANVULLEND
CRED1ET VOOR VLIEGTUIGEN
ENZ.
Washington, 12 Jon. (H. N.) Presi
dent Coolidge heeft vandaag bij het congres
een aanvullend credict van 4495000 aan*
gevraagd voor den aankoop van vliegtuigen
en oorlogsmateriaal zonder ecnige nadere toe
lichting te geven
DE VERHOUDING TOT MEXICO.
Amcrikaansche troepenconcentratie
aan de grens van Mexico.
N e w-Y o r k, 12 Jan. (V. D.) Volgens ver
klaringen van het departement van oorlog zijn
momenteel 15.000 man, hoofdzakelijk cava
lerie cn infanterie, geconcentreerd aan dc grens
van Mexico. Ook zijn er nog officieren naar
dc staten Arizona en Texas gezonden.
Het departement van oorlog laat echter me-
dedeelcn, dat deze maatregelen geen verband
houden met het momenteel dreigende oorlogs
gevaar tusschcn de V. S. en Mexico
GRATIEVERLEENINGEN DOOR EEN
VROUWELIJK GOUVERNEUR.
N w-Y ork, I 2 J a n. (H. N.) Daar de vrou
welijke gouverneur van Texas van haar recht
om gratie te verlcenen op grootc schaal ge
bruik maakt, hebben de rechtbanken in Texas
besloten alle strafprocessen tot Woensdag a.s.
uit te stellen, op welken dag de ambtstermijn
van dc vrouwelijke gouverneur eindigt.
MEXICO.
DE STRIJD TUSSCHEN KERK EN
STAAT.
Dc gevangenneming der geestelijken.
New York, T2 Jan. (H. N.) Volgens con
bericht uitt Mexico ontkent dc Mexicaansche
regecring, dat zij voornemens is bisschop Diaz
uit het land tc zetten. Intusschen is dp ver
blijfplaats van den bisschop nog onbekend.
Men vermoedt, dat hij eenigen tijd in een huis
non de grens gevangen zal worden gehouden,
evenals het geval is geweest met generaal
Domengucz, die enkele weken geleden onder
overeenkomstige omstandigheden verdween en
enkele dagen later in Texas weder opdook.
DE PETROLEUMWETTEN.
Mexico stelt een Amerikaansch-
Mcxicuansch scheidsgerecht voor.
Draadloos wordt gemeld, dat dc minister van
buitenlandschc zaken van Mexico heeft ver
klaard, dat Mexico geen militair geschil met de
Vcreenigde Staten zoekt en thans voorstelt alle
mceningsverschillen voor te leggen aan een te
Washington zitting nemende Amerikaansch-
Mexicoonsche commissie> die als scheidsgerecht
optreedt.
MIDDEN-AMERIKA.
DE OPSTANDIGE BEWEGING IN
NICARAGUA.
Een opzienbarende verklaring
van een agent van Sacasa.
New York, 12 Jan. (H. N.) Veel opzien
is gewekt door de verklaring van den agent
van dr. Sacasa to Mexico, Pedro Zepeda, die
verzekerd heeft, dot de wapenen, waarmee dc
liberalen in Nicaragua dc conservatieve re
geering van president Diaz bestrijden, met
speciale vergunning van het Amcrikaansche
departement van buitenlandschc zaken trit
New Orleans zijn verscheept. Zcpodo ver
klaarde verder, dat de liberalen hun geweren
cn machinegeweren van Amerikonnsche fir
ma's koopen, wat door schriftelijke stukken
bewezen kan worden. Belangrijke Amerikaan-
sche ondernemingen, die voor eigen rekening
in dc neutrale zone werken, helpen dc regec
ring van Sacasa.
Amerikaonsch démenti inzake
Zepcdo's beweringen.
W a s h i n g t o n, 12 J a n. (H. N.) Het depar
tement van buitenlandschc zaken spreekt de
bewering van Zepeda, als zouden met ver
gunning van het departement wapenen aan de
opstandelingen in Nicaragua zijn geleverd,
tegen. Wel kan dit vroeger geschied zijn.
Groeiend misnoegen over
Amcriku's tusschenkomsf.
Londen, 12 Jan. (H. N.) Naar uit
Washington wordt gemeld, ziet men aldaar het
verschijnen van staatssecretaris Kellogg voor
de commissie van buitenlandschc zaken van
den senaat met grootc spanning tegemoet.
Borah moet van plan zijn een scherpen aanval
op dc regeering tc doen. President Coolidge
heeft laten verklaren, dat hij na zijn bood
schap aan dc persconferentie niet meer heeft
te zeggen en dat staatssecretaris Kellogg in de
senaatscommissie voor buitenlandschc zaken al
het verdere zal mcdedeclen. De senaat heeft
voor dc eerstvolgende zitting een debat over
dc buitenlandschc politiek verlangd. In het
Huis van Afgevaardigden heeft een zeer be
wogen debot plaats gehad. De afgevaardigde
Huddeston verklaarde, dat Coolidge er op aan
stuurt Mexico in een oorlog te verwikkelen.
Dc toestond wordt steeds meer gespannen. Er
bestaat ongetwijfeld een ernstig gevaar voor
oorlog, indien het niet op hot laatste oogenblik
gelukt dc bestaande tegenstellingen uit den weg
te ruimen. Hoe dit moet geschieden, is vóor-
loopig nog niel tc overzien. Admiraal Latimer
heeft nieuwe versterkingen, vooral van kleinere
schepen, gevraagd, daar hij onlusten op de
Oostkust van-Nicaragua verwacht. In verschil
lende Zuid-Amcrikaanschc Staten, in Chili,
Argentinië, Guatamale en Panama werden be
toogingen tegen de politiek der Vereenigde
Stoten tegenover Ccntraol-Amerika gehouden.
In het Chileenschc parlement is een interpel
latie daarover aangekondigd
De oppositie in Amerika tegen
de houding der Ver. Staten.
New York. 12 J a n. (H. N.) Ondonks de
uitvoerig!-- r^',"',~-ri'-iy. welke staatssecretaris
Kellogg heeft gehouden ter verdediging van do
regeeringspolitiek ten opzichte van Nicara
gua, is de oppositie nog steeds even scherp.
In het Huis .van Afgevaardigden verklaarde.
één der leden van de oppositie, dat hém geen
enkel geval bekend was, dat het leven of
eigendom van Amerikaanschc onderdanen
ecnig gevaar hebben geloopen.
Een rechtvaardiging van Kellogg.
Kellogg, de staatssecretaris van buitonlond-
sche zaken, verklaart in een bij de Senaats
commissie voor buitenlandsche zaken ingediend
document, dat het voornemen bestaat om La-
tijnsch-Amerika cn Mexico te gebruiken als
bases voor een communistische actie tegei\ de
Vereenigde Staten.
Nog meer oorlogsschepen naar
Nicaragua
Uit San Dicgo (Californië) wordt d.d. 12 Jan.
gemeld
In marinckringen zegt men, dat vandaag een
konvooischip, een duikboot van tienduizend ton
en en reddingsvaartuig, evenals vier destroyers
naar Nicaragua zullen vertrekken.
EEN REVOLUTIE IN HONDURAS
TE VERWACHTEN.
Uti New York wordt gemeld, dat aldaar het
uitbreken van een revolutie in Hondimas wordt
verwacht, aangezien de regecring van dien
staat den conservatieven president van Nica
ragua Diaz erkend heef».
VERSPREIDE BERICHTEN*
TOENEMING VAN KROP IN
DUITSCHLAND.
Toevoeging van jodium aan kunst
meststoffen noodzakelijk.
In de centrale commissie van den Pruisischen
Landdag heeft de regeeringsvertegenwoordiger
bij de behandeling van het begrootingshoófd-
stukOpenbare gezondheid, meegedeeld dat
de kropzickte (struma) in Duitsohlend sterk
toeneemt wegens het geringe jodium-gehalte
der voedingsmiddelen. Dit is een gevolg van
het toenemend gebruik van kunstmeststoffen.
Mitsdien zal men trachten aan de kunstmest
stoffen het noodigc jodiunvgehalte toe te voe
gen.
GEKNOEI MET SCHILDERIJEN.
Innsbruck, 12 Jan. (H. N.) Volgens de
Innsbrucker Nachr. is een zwendel met schil
derijen van den overleden schilcr Eggcr-Lienz
ontdekt. Een huisschilder te Bozen moet op
gToote schaal stukken, in den trant van Eg
gcr-Lienz hebben vervaardigd, die door een
koopman in Oostcrsche tapijten aan den man
werdén gebracht.
HET LAWINE-ONGELUK.
Bozen, 12 Jan. (H. N.) De slachtoffers
van het lawineongeluk te Vintschg3U zijn als
lijken geborgen.
ERNSTIG MIJNONGEVAL.
Twee mijnwerkers vermorzeld.
Enkele mijnwerkers hebben gisteren in een
mijn te Kattowitz in strijd met dc bepalingen
de lift in beweging gebracht. Daar zij niet
precies wisten, hoe de lift bediend moest wor
den, ging de liftbak te vroeg omhoog. Juist
op dat oogenblik wilden twee mijnwerkers er
gebruik van maken. Een hunner viel honderd-
twintig meter in den liftkoker omlaag en sloeg
te pleiter, De onder werd vermorzeld tusschcn
de lift en den liftkokcrwand.
Oostlndiê.
VERKIEZINGEN VOOR ÜF.N VOLKSRAAD-
Batavia, I 2 J a n. (Aneta.) Bij dc verkie
zingen voor dan Volksraad voor don kieskring
in Wéét-Java zijn bij eerste lezing gekozen da
heeren Djajadiningrat, aftredend lid,- regent
t'an Batavia, en Wiranata KocsOema, aftredend
lid, legent van Bandoeng. Bij tweede lezing is
gekozen dc heer Otto Soebrata, lid van Gede
puteerden van de provincie West-Java. Allen
zijn leden van den Ned.-Ind. Vrijz. Bond.
HULDE AAN HET SPOORWEGPERSONEEL.
Batavia, 12 Jan. (Aneta.) De landvoogd
verzocht telegrafisch den resident van Padang
het spoorwegpersoneel hulde te brengen voot
hun gedrag en houding tijdens de gepasseerde,
moeilijke dagen.
DE AANKOMST DER MARECHAUSSE
BRIGADES TE PADANG.
Pado ng, 12 Jan. (Aneta.) De twaalf bri
gades marechaussee van Java z\jn hier onder
de gróótste belangstelling gearriveerd. Zij zijn
bestemd voor Padang, Padang-Pandjong cn
Fort-dc-Kock.
DE ONLUSTEN IN INDIK-
Geen gevaar voor verdëre
aanslagen.
Padang, 12 Jan. (Aneta.) De speciale
correspondent van 'Ane.ia meldt uit Sawfth
Loento het volgende
Alle hoofdleiders zijn gevangen of gedood,
met uitzondering van Tnib. Het gevaar voor
verdere aanslagen is geweken. Het treinverkeer
vla Siloengkang naar Mocara-Kelaban wordt
door militairen bewaakt, aangezien wraakne
ming van kleine benden niet uitgesloten wordt
geacht. De tunnel bij Sawehloento wordt zcet
scherp bewaakt. Sawah Loento is omringd
door militairen cn politieposten Het autover
keer is des avonds verboden
Ik doorkruiste het geheele verzetsgebied, aï-
lea is rustig, in het Soloksche wordt de veld
arbeid gewoon verricht. Siloengong is uitge
storven, Mocara-Kelaban is zeer rustig, Pa-
dang-Sibocsoek en Tandjoeng-Gampaloe zijn
verlaten. Totaal zijn 900 personen gearres
teerd. Moeara, eert belangrijk knooppunt voor
Diambi, is nagenoeg zonder verkeer.
De stemming onder de Europeanen le Sa-
wnhloento is zeer rustig en opgewekter cn
minder geprikkeld dan te Padang.
Hoe lui». Simons sneuvelde.
Over het sneuvelen van luitenant Simons
zijn nog de volgende bijzonderhedeh ta ver*
melden
De auto, waarin luitertant SimoUs zat, werd
gesommeerd halt te houden. Hij meende met
politic tc doen te hebben, waarom hij uit do
auto stapte, doch toen hij bemerkte, dat hij
verzetslieden voor zich had, sommeerde hij
hen zich over te geven. Op hetzelfde Oogen
blik werd een salvo gelost, waArdoor luitenant
Simons doodelijk getroffen werd
De moord op Lcurs.
Oftitrent den moord op den wegbaas van den
waterstaat Leurs te Siloengkang. kan het on
derstaande worden medegedeeld
Honderden communisten, onder aanvoering
vén Salim, die gekleed was in can oude offi
ciersuniform, versierd met veel rood, kwamen
aanz« Uen. De troepen droegen voor een de*!
rood© hemden, allen hadden een band aan,
versierd met de sovjet-emblemen. Zij passeer
den na dén aanval op hot station het huis "art
Lcurs, die vader is van vijf jonge kinderen.
Op de vraag wat zij van plan waren, werd
hem geantwoord, dat men hem wilde ver
moorden, hij moest zich op dc eeuwigheid
voorbereiden. Lcurs antwoordde, dot hij zich
zou overgeven, indien zijn vrouw cn kinderen
gespaard bicven, waf d.i misdadigers beloof
den. Leurs ging daarop naar buiten, waar hij
dadelijk, doorzeefd met kogels, neerzonk. Do
moordenaars dwongen de vrouw bij het afma
ken van haar echtgenoot tegenwoordig te zijn.
Nadat hij was neergeschoten, werd Leurs mef
klewangs bewerkt. De assistent-resident Ker
sen ontzette de weduwe cn weezen na een ge-*
vecht, waarbij de communisten 2T dooden kr©*
gen, zestig werden gevangen genomen
Höe het communisme zich ontwikkelde.
De Indische bladen van 50 Nov. j.l. gaven
uitvoerige beschouwingen over den toestand
einde November, begin December. Uit een en
ander blijkt, dat de toenmalige wijze van op
treden van het gezag dc communistische actio
niet heeft kunnen in toom houden. Het ver
wondert nu ook niet, dat in het begin van dit
jaar de beweging op West-Sumatra weer op
nieuw opflikkerde. Aan dc „Sum.-Bode" wordt
het volgende ontleend
Ook in de Bovenlanden wordt thans oprui
ming gehouden onder de communisten. Zoo
meldt men, dat een dezer dagen te Manindjau
zes communisten zijn aangehouden. Dit zijn
irrootendeels personen, die uitgeweken zijn uit
Atjc'h.
Een groot aantal van deze uitgewekenen
komt uit het district Manindjau. Op Bajoer
vooral vindt men vele uitgewekenen. Oogen-
schijnlijk lijden deze mcnschcn, zoo zij niet
openlijk propaganda voeren, een rustig bestaan,
doch het is bijna niet oan te nemen, dat zij
zoo plotseling van ideeën zullen veranderen.
Dit is nu het gevaar dat in het terugzenden
van communisten naar hun geboorteplaatsen
is gelegen. In hun land teruggekomen, zoeken
zij elkaar weder op en wroeten zij in het ge
heim voort.
Dc op den voorgrond tredende leiders van
den laatsten tijd in ons gewest zijn groóten-
deels persoQen die uitgeweken zijn, want zit,
die hier twee of drie jaren geleden aan de spits
van dc communfstisch© beweging stonden,
zitten thans voor het grootste deel in het ge
vang, wegens ccn of andere ernstige overtre
ding. zooals Soctan Said Ali, H. Soetan Per-
paiih. D.iomaloeddin Tamin, Hadji Datoek Ba-
toeoh, Natar Zainocddine Baharocddin Salch,
Idrocs cn talrijke andoren.
Sinds deze menschen van het tooneel zijn
verdwenen, is eigenlijk van geen krachtige or
ganisatie sprake meer geweest
Inmiddels kwamen meer en meer uitgeweken
partijgonooten terug in het gewest. Deze per
sonen hebben zoo'n beetje, waarschijnlijk om
den broode, het zaakje warm gehouden. In vel©
gevallen is het gebleken, dat zij in het geheim
aan het werk waren.
Er zijn talrijke andere voorbeelden, ook in
de Bovenlanden, waaruit valt af te leiden, dat
de uitgeweken communisten niet ongevaarlijk
zijn voor de Omgeving. Evenwel is tot dusver
viet gebleken, dat zij in staat waren de leiding
op zich tc nemen, als in den tijd, dat hier ter
kuste van een krachtige organisatie van de
communistische beweging gesproken kon wor
den.
De voorgenomen relletjes zouden geleld
worden door Hadji Mohamed Noer Ibraham,
een der oude bestuursleden, de eenigc over
geblevene van het vroegere bestuur, die van
eenigc betcckmis is en die nogal invloed had.
Hadji Mohamed Noer Ibrahim stond in ver
binding met de agitators van de Ommelan
den. Voldoende is gebleken, dat dc heelc or
ganisatie in de Ommelanden met hun titans
nog voortvluchtige leiders als Potai, Gandjü,
Hadji Imam Samad, meer een boos plan van
misdadigers is geweest. Hadji Mohamed Noer
Ibrahim scheen deze menschen tot zijn work-
tuigen te hebben willen maken, teneinde on
rust tc verwekken.
De gepleegde ieiten in dc Ommelanden too*
non aan, dot deze kerels zeer gevaarlijk moe
ten worden geacht. De talrijke rampokpartijen,
waarin nog geen opheldering is gekomen, doen
ten sterkste vermoeden, dat hier de thans ge
zochte vluchtelingen aan net werk zijn ge
weest. Het heeft den schijn, dat de kampongs
bevolking wel deg-elijk wist, dat Patai en zijn
kornuiten in de buurt rondzwierven en zoo nu
en don hun slag sloegen. Diep te betreuren is,
dat niet één den moed heeft gehad hen aan
tc geven bii het bestuur, uit vreés voor wraak.
De Vereeniging van Duivels.
Reeds in het jaar 1925, toen de communis
ten een agiteerende houding begonnen aan te
nemen, moeten reeds plannen zijn gesmeed
om met wapengeweld tegen het gezag te agee-
rcn. Dc leiders bewogen zich voornamelijk in
de Ommelanden ven Padang en in het begin
van Maart kwam men tot de oprichting van
de „Sarekat Djihin" (Vereeniging van Duivels),
waarvan wij reeds eenige malen melding heb
ben gemaakt.
De oprichtingsvergadering vond plaats In de
open lucht bij Tampek Locar, in de buurt van
Balai Gadanggin het Kota Tangahsche. In een
parok (tuintje) verzamelden zich eenigc hon
derden menschen. terwijl de vergadering werd
geleid door hadji Samad, die thans nog voort
vluchtig is Op de vergadering waren ook an
dere leiders tegenwoordig, zooals Labai Pataf£
