M Fa. R. van den Burg Lampekappen. ZIMMERMANN PIANO'S L. J. LUIJCX Zoon „DE EEMLANDER" BUITENLAND. BINNENLAND. ABONKIMENTSPRIJS ÏOOr,^ PRIJS DER ADVERTENTIE EERSTE BLAD. Arnhemschestraat Amersfoort 25e Jaargang No. 208 ioort 12.10, per maand 0J3, Idem franco per post f 5.—, per week (met qratU ▼ertekeri ng tegen ongelukken) f 0.J7& afzonderlijke nummers 1 C.05. AMERSFOORTSCH DAGBLAD Donderdag 3 Maart >92/ DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ^HEMSCH^RTWAL 2A. POSTREKENING N#. 47010. tEL INT 513. van 1 1 regel» 1.05 met Inbegrip van ccn bewijsnummer, elke regel meer 0.25. dienstaanbie dingen en Ueldadigheids-advei tentien voor de helft der prijs Voor handel en bedrijf bestaan teer voordccligc bepalincen voor het advcrtecrcn bene circulaire, bevattende de voorwaarden wordt dp aanvraag toegezonden. VOLKENBOND. DE VOLKENBONDSRAAD. Briond noor Genève. Briand vertrekt overmorgen naar Genève, waar hij Frankrijk in den Raad van den Vol- denbond zal vertegenwoordigen. De agenda. De Saorkwcstic. Vertrek van Chamberlain naar Genève. Sir Austan Chamberlain en zijn vrouw ver trekken Zaterdag met een aantal ambtenaren van het dep»artement van buitenlondsche zaken naar Genève voor de vergadering van den Raad van den Volkenbond, die Maandagochtend 10 uur onder leiding van Stresemonn begint. Of schoon er op de agenda van dertig punten niets voorkomt, dot bijzonder de aandacht trekt, zal c waarschijnlijk druk van gedachten gewisseld worden over twee kwesties in ver bond met het Saarbekken. DE VOLKENBONDSARBEID IN MAART. Uit Londen wordt d.d. 2 Maart bericht Behalve de 44ste zitting van den Volken- bondsraad, die a.s. Maandag onder voorzitter schap van Stresemann te Genève begint, zul len er deze maand negen verschillende Vol kenbondszittingen plaats hebben. De belang rijkste doorvan betreffen de ontwapening. Als de voorbereidende commissie voor de ontwa peningsconferentie op 21 Maart weer bijoen komt, zal zij den geheclen arbeid van haar ver schillend i technische sub-commissies, sedert Juni 1.1. verricht, kunnen overzien. Doardooi zal zij een programma kunnen opstellen en den datum bepalen van de internationale ontwape ningsconferentie. Tevens zal de kwestie van hot internationaal toezicht op de particuliere wopenfabricage be- handcld worden, nu de speciale commissie, waarin ook de Ver. Staten vertegenwoordigd zijn, op 14 Maart vergadert om een concept- internationale conventie op te stellen voor de conferentie, die door den Bond in den herfst zal worden uitgeschreven. De financieele commissie van den Volken bond zal voorts de mogelijkheid nagaan van een gemeenschappelijk pion voor finoncicclen steun aan een aangevallen staat en de wette lijke positie overwegen, die zou ontstaan, in dien er in vredestijd maatregelen van economi- schen druk worden uitgeoefend, zooals aange duid in art. 16 van het Volkenbondspoct en met name door een maritieme blokkade. Een raadscommissie zal vei der het rapport der sub-commissie onderzoeken, die de vorige maand te Londen bijeen is geweest om do pre ventieve actie na te gaan, die door den Vol- kenbondsroad kan worden ondernomen, terwijl hij een voor hem gebracht geschil onderzoekt. DUITSCHLAND. DE BUITENLANDSCHE POLITIEK. Een rede van Marx. Bij dc ontvangst der vereeniging van bui- tenlandsche journalisten heeft Marx een toe spraak gehouden, waarin hij o.a. zei„Wij verheugen er ons in, dat Briand in zijn verkla ring aan het groote doel van de Fransch-Duit- sche toenadering heeft vastgehouden en deze tot het middenpunt van zijn uitlatingen heeft gemaakt Onzerzijds verklaart ook dc nieuwe regeering eenparig, dot Duitschland deze po» litiek handhaaft. Wij hopen slechts, dat van den anderen kant binnen niet te langen tijd de hinderpalen uit den weg geruimd zullen worden, die gij alle kent en die de waarachtige en noodzakelijke toenadering tusschen beide landen nog in den weg staan. Verder hebben vij de volkomen eenstem migheid in de Duitsche openbare meening ten opzichte van het geschil tusschen Engeland en de sovjet-unie kunnen vaststellen Onze hou ding is op grond van den stand der buiten- landsche politiek duidelijk voorgeschreven. Duitschlands politiek is bepaald door de ver dragen van Locarno en Berlijn en aan deze grondslagen, die ons veroorloven rustig en veilig den gang van zaken gade te slaan, zul len wij ons houden." dc Amerikaansche interventie in Nicaragua en dc Britsche interventie in de Chineesche aan gelegenheden voorts werd daarin de aani censluiting van dc communisten van alle lan- [den tot een eenheidsfront gcëischt. HET MIJNONGEVAL BIJ HAMM. Ernstige schade. Het afdammingswerk in de mijn „Dc Wen- del" bij Hamm wordt ijverig voortgezet. Er is zeer veel schade aangericht. Ongeveer 300.000 ton kolen moeten als verloren beschouwd woi- den. BRAND TE BREMEN. Op het terrein der Hansa-Lloyd te Bremen ontstond gisteren tengevolge van het vuur vatten der olievoorraden een brand, die, dank zij "het onmiddellijk ingrijpen van de brandweer, snel gebluscht kon worden. Dc schade betce- kent niet veelslechts het gebouw, waar de brand uitbrak, werd vernietigd. FRANKRIJK. DE SCHULDEN AAN ENGELAND EN I AMERIKA. In overeenstemming met het verzoek van Paincoré besloot de Kamercommissie van fi nanciën met 10 tegen 7 stemmen uitstel voor te stellen van de bespreking van een- motie- Vincent Auriol, die vraogt credicten te openen voor de «regeling der schulden en aan het par lement de Fransch-Engelschc voorioopigc overeenkomst inzake de schulden over te leg gen. DE ACTION FRANcAISE. Het episcopaat stemt met de beslissing van den pous in. Het geh'eele Franscho episcopaat heeft aan den paus een brief gezonden, waarin het ver klaart volkomen in te stemmen mej dc leerin* gen en besluiten, vervat in de allocutie van den paus in het consistorie van 10 December en in dc besluiten van het Heilig Officium in zake dc „Action Froncaise" EEN BETOOGING VAN WERKLOOZE CHINEEZEN. Chineezen, die ccn bctooging hielden vóót do Chineesche logotie te Parijs, verklaarden, dat zij om hulp kwamen vragen, omdat zij ge troffen waren door werkloosheid. Slechts één persoon werd vastgehouden. Nader wordt bericht uit Parijs, dat ccn der tigtal Chineezen gisterochtend te half ocht do Chineesche legatie binnendrong en verzocht te worden toegelaten tot den gezant, die het ver zoek weigerde, maar er intusschen in toestem de twee afgevaardigden te ontvangen. Hij deed een beroep cp de politie om de betoogers tc verwijderen, die no geringen tegenstond wer den verjaagd. AARDVERSCHUIVING. Een dorp verwoest. Parijs, 3 Maart (V.DDe Matin meldt uit Marseille, dat tengevolge van een aardver schuiving het dorp Corsebissinchi(?) is ver woest. Het dorp telde 600 inwoners. Gevreesd wordt, dat er vele dooden en gewonden zij: WILLEN GROENHUIZEN LAnOeSTRAAT AMIRBROORT Speciaal adre» «nar TiXHIW uu VedwtBQsrinQen Eeti uiterst solied prijswaardig fabrikaat dat in de goedkoope klasse warmdoor onswordt aanbevolen. Vraagt eens prijscouranten en condities aan, bij LANGESTRAAT 49. TEL. 190. ATELIER voor het vervaardigen van doch zijn vrouw scheen door het incident pijn lijk getroffen. Zij begaven zich nog naar do huisjes van enkele zwaar getroffen gezinnen, om van hun deelneming te doen blijken. Om negen uur hedenmorgen is alle hoop opgegeven, dat de arbeiders, die zich nog in d - mijn bevinden, nog in leven zijn. Geduren de den nacht hebben zich bij de mijnschacht hartverscheurende tooneelcn afgespeeld. Sol daten van het Leger der Heils trachten zoo goed zij konden troost te bieden. Tot nu toe zijn 16 lijken geborgen, terwijl men in den loop van den dag nog 19 omge komen mijnwerkers in de mijn heeft gevonden Er worden thans nog 17 mijnwerkers vermist, zoodat de doodenlijst voor deze mijn thans 52 bedraagt. Slechts een van de 13 mannen, die om hei leven zijn gekomen bij de ramo in Nottingham shire, is vandaag gevonden. Dc andere slacht offers liggen nog op den bodem der schacht onder de puinhoopen bedolven. SPANJE. EEN SPAANSCH-AMERJKAANSCHE HOOGESCHOOL? DE TOESTAND VAN LOEBE. B e r 1 ij n 2 Maart. (V. D.) De toestand van den voorzitter van den rijksdag blijft bevredi gend. Waarschijnlijk zal hij echter nog gerui- men tijd bedlegerig blijven. COMMUNISTISCHE PARTIJDAG IN DUITSCHLAND. Essen, 2 Maart. (V. D.) De 3e partij dag van de communistische partij in Duitsch land werd heden tc Essen geopend Aanwezig waren 14 vertegenwoordigers van dc partij in de verschillende landen Ter bespreking wer den gebracht de gebeurtenissen in China zelfs werd een* film vertoond, een beeld ge vende van den toestand aldoor aan de com munistische partij in China werd een telegram gezonden Een telegram, gericht aan het cen traal comité van dc Russische communistische partij, waarin, in verband met de nota van Chamberlain, nogmaals de nadruk werd ge legd op de solidariteit tusschen de Duitsche en de Russische arbeiders, verwierf grooten bij val. Van de 186 gedelegeerden, die ter ver gadering aanwezig waren, bevonden zich slechts een tiental in de oppositie. In dc begroetingstelegrammen, welke door het uitvoer end comité van de communistische internationale cn het centraal comité van de communistische partij in Rusland aan de ver gadering waren gezonden, werd gesproken van ENGELAND. DE VERHOUDING TOT RUSLAND Chamberlain over den brief van Sinofjef. In het Lagerhuis werd gisteren aan minister Chamberlain gevraagd, of er door de jongste nntwoord-nota der sovjct-regecring of dooi cenige andere bron twijfel gerezen is aan de juistheid van de conclusie, dot de brief van Sinofjef, waardoor in 1924 dc Lobour-regee» ring ten vol werd gebracht, geen vervalsching was. Chamberlain antwoordde, dat zich een nonleiding voor dien twijfel niet heeft voorge daan. Integendeel de tegenwoordige regee ring heeft twee bewijsstukken ter beschikking, die de Lobour-regeering niet bezat, welke de juistheid der conclusie bevestigen. Op dc vraag of de regeering bereid is deze bewijsstukken bekend te maken, antwoordde de minister ontkennend Onze bronnen van in lichtingen zijn volkomen betrouwbaar, maar indien wij er nut van willen blijven hebben, moeten zij geheim gehouden worden. DE MIJNRAMPEN. De slachtoffer». In het Lagerhuis is bekend gemaakt, dat blij kens officieele berichten het totaal aantal mijn werkers, hetwelk bij dc mijnramp tc Ebbw Vale den dood vond, 52 bedraagt, in Nottinghamshire 13 Demonstraties tegen Baldwin. Alle hoop op redding opgegeven. Uit Londen wordt d.d. 2 Maart aan de Tel. gemeld: Dc premier en mevrouw Baldwin hebben heden een bezoek gebracht aan het door de ramp van gisteren zoo zwaar getroffen dorpje Cwm in Wales. Dot de gemoederen in deze streek nog niet geheel tot kalmte zijn geko men, bleek wel uit het feit, dai Baldwin het middelpunt is geworden van een incident, in den vorm van een vijandige demonstratie Bij de mijn werd de premier ontvangen door directie en autoriteiten van dc maatschappij. Er stonden toen wel reeds groepjes mijnwerkers bij de kantoren, doch demonstraties hadden niet plaats. Langzamerhand echter verzamelden zich buiten het gebouw meer mijnwerkers en toen de premier en zijn vrouw na het bezoek weer naar buiten kwamen, werden rij door een aantal mijnwerkers toegeschreeuwd en uitge jouwd. Verschillende minder vleiende opmer kingen werden gemaakt, als: „Waarom gaat ge zelf niet naar beneden." De premier bleef kalm, In het Hbl. ovcr Sevilla schrijvend, deelt G. Nypcls mee, dat er, op 17 Mei 1924, ineens een pracht van een koninklijk besluit kwam, v/aorbij don Alfonso plechtig een Spaonsch- Amcrikoansche universiteit stichtte tc Sevilla, waarvoor „de stad van het licht en van het aroma" zoo luidde het in dit.staatsstuk van Primo de Rivera het holvc cirkelvor mige, enorme paleis ter beschikking gcstcid had, dat men daar, met staatsgelden, op do plaza dc Espana van het tentoonstellingster rein aan het bouwen was. Toen ik enkele maanden geleden in Madrid was, vroeg ik een der hoogc autoriteiten daar hoe het nu met die universiteit stond en vei- nom toen, dot daar niets meer van vernomen werd en dat die zaak dus alweer begraven leek. „Kon dat dan mour, nadat men den persoon j des konings er de hond aan heeft laten slaan en het hem zoo plechtig heeft doen afkondi gen?", zoo vroeg ik hem; waarop hij mij ant woordde: In Spanje kan alles. Dat en nog veel meer! Ook als ze er den koning niet slechts een hand, maar ook nog zijn beide armen cn beenen in hadden laten steken, ware dot nog aller minst een reden geweest om de zaak daarom niet te laten vallen. Vjor hoeveel gebouwen cn inrichtingen heeft men hem niet een eersten steen laten leggen, die daarom toch nooit ge bouwd werden? Kijk' eens: voor een universiteit is hot niet voldoende, dat men een architect in dezeri modernen tijd een ouderwetsch gebouw laat ontwerpen cn dat men dit don door een paar invloedrijke Katolanen, die men zoet wil hou den, met door den stoat voorgeschoten gelden laat bouwen. Er zijn nog twee dingen noqdig: professoren en studenten! Waar moeten die vandaan komen? Wat dc Spanjaarden van het hispano-americanismc denken, is je bekend: elk Spanjaard, die de toekomstige, nieuwe grootheid van zijn land nu eens niet in Afrika zocht, doet dat in Zuid- en Centraol-Ameriko, viert elk jaar ccn idioot „feest van het ros" en verzekert, dat wij, Spanjaarden, vooral: „dc banden sterker moeten aanhalen". Hoe dat ge beuren moet en wat voor banden dat zijn, weet geen mensch en daar bekommert zich ook nie mand om; maar men spreekt al vast van ons „onmeetbaar geestelijk imperium". In Zuid- en Centroal-Amerika houder, ze heel veel van ons; d w. z van onze typiek en onze kunsten, omdat ze er zelf nog geen heb ben cn dé onze hun 't naast liggen Ze houden er van onze toonccl- en variété-artiesten, onze nooitvolprezen danseresjes, guitaarspelers, voetballers en stiervcchters. Zelfs van onze dichters, tooneel- en romanschrijvers niet het minst van de zeer vele pornografen, die we rijk zijn wier werken zij geregeld na drukken onder andere titels of opvoeren zon der er auteursrechten voor te betalen Veel verder gaat de liefde van dien kant echter niet. Onze versteende generaals- *en bisschoppen-regeering cn monarchie mitsga ders heel ons nog middeleeuwsche Spanje vin den ze wel pittoresk en grappig, maar staat kundig tc veel achterlijk bij zichzelf om et op dot gebied iets mee tc maken tc willen hebben; laat staan het dc leiding toe tc ver trouwen in een soort bond van Spaansch sprekende volken. Dacht je, dat die Zuid-Amerikanen ooit hier zouden komen studccrcn in dot heerlijke, moor ook nog vrceselijk oudcrwctschc en clericole Seville, in de stad van dc florcs, mujeres y toros? ITALIË. EEN LEENING VOOR DE STAD ROME. B e r 1 ij n, 2 Maart (V. D Naar uit Ncw- York wordt gemeld, worden momenteel dooi den gemeenteraad van Rome onderhandelin gen gevoerd met een bankcn-consortium to New-York, teneinde tc geroken tot de afslui ting van een leening van 30,000,000 doüar op langen termijn. POLEN. SPIONNAGE. Blijkens een bericht uit Warschau heeft dc politieke politie ccn voor Rusland werkende bende spionnen ontdekt, die onder leiding staat van een vrocgeren tsoristischen stafofficier Verscheidene leden der bende zijn geurres- teerd. HONGARIJE. HET COMMUNISTISCH COMPLOT. Naar van de zijde der politieke Hongaorsche politic wordt medegedeeld, is het vooronder zoek over de organisatorische werkzaamheden der communisten te Boedapest cn in dc pro vincie bëin'digd. De leider der communistische organisatie, Szanto, heeft een bekentenis afge legd, maar weigert de namen van zijn mede plichtigen te noemen. Ook dc communist Vogi heeft bekend. ROEMENIE. DE JODEN IN ROEMENIE. Een vergadering van Joden, aldus een be richt uil Sofia, toekende verzet aan tegen de anti-semitische politiek der Roemeensche re geering en besloot zich tot de Europoesche regeeringen en don Volkenbond tc wenden om bescherming der Roemeensche Jcdcn. TURKIJE. HEVIGE KOUDE IN KLEIN-AZIË. B e r 1 ij n 2 Maart. (V D.) Uit Constanti- nopcl wordt gemeld, dot in Klein-Azic een he vige koude, gepaard gaande met zwaren sneeuwval, hcerscht. Aan beide zijden van den Bosporus trekken de wolven bij groote troepen door het land cn ondernemen geregeld aan vallen op de dorpen BRITSCH-INDIE. GODSDIENSTONLUSTEN. Twintig Mohammedanen gedood. Door het gebruik, dat de politie op last van den magistraat in het gebied van Backcrgungo, op 200 mijl ofstonds van Calcutta, van haat vuurwapens maakte, werden twintig Mohamme danen gedood en veertig/ gewond. Dc Moham medanen deden een aanval op een godsdienst», processie der Hindoes. Zij gingen op last der politie uiteen, maar kwamen terug en deden een aanval op dc politic zelf. EEN ENORME BRAND. Naar gemeld wordt uit Rangoon zijn bij een brand in de stad Tavoy driehonderd huizen verwoest met inbegrip van dc lokalen der Chartered Bank. Er zijn een honderd dukloo- zen. Er zouden geen dooden zijn. JAPAN. DE STRIJD TEGEN DE PROSTITUTIE. Het door alle partijen gesteunde wetsont werp tot algeheele afschaffing der boideelen 1932 is bij het Japanschc parlement inge diend. CHINA. DE VERWARRING IN CHINA. Desertie in Soen's leger. Een groot aantal soldaten van het leger ven Soen Tsjoean Fang is naar de Zuidelijke over- geloopen. Zendelingen bedreigd. Uit China door dc missies ontvangen berich ten houden in, dot dc zendelingen daar te lande in zeer groot gevaar vcrkcercn. Dc verdediging der nederzettingen. Sir Austen Chamberlain heeft in het Lager huis verklaard, dat wegens den delicoten toe stand, die te Sjanghoi is ontstaan, de Britscho troepen bij wijze van voorzorgsmaatregel posi ties hebben ingenomen langs de verdedigings linie, gedeeltelijk buiten dc grens der nederzet ting. Dc Italioanschc troepen werken met de Brit sche samen bij deze operatie, maar dc minister kon niet zeggen, of dc Itoliaonschc posten bui ten dc grenzen der nederzetting woren ge plaatst. Het innemen van deze bijzondero po sities werd noodzakelijk gemaakt door dc tac tische eischen von het oogcnblik. Dc boycot cn stoking tc Itsjung geëindigd. Tc Itsjang is een overeenkomst bereikt'en geteckcnd tusschen do Britsche firma's cn de vakbonden, waordoor ccn eind wordt gemankt non den boycot cn dc stoking. Dc Amerikanen tc Sjanghai. Er zijn mootregclcn genomen om zoo noo- dig olie Amcrikoonschc vrouwen cn kinderen, die thans tc Sjonghoi zijn, tc Manilla onder tc brengen. Dc naderende strijd om Sjanghai/ Sir Pcrcivol Philips meldt uit Sjanghai oan dt Daily Mail, dot dc troepen von gcncroa* Tsjong-Tsocn-Tsjong, den gouverneur van Sjontoeng, geleidelijk in de plaats komen von dc troepen von den verslagen maarschalk Soen-Tsjoeon-Fang Laatstgenoemde kon niet meester blijven over zijn troepen wegens ge brek aan officieren. Dc troepen worden opge steld op ongeveer 25 mijl ten Z. van Sjanghoi, waar de strijd met dc Kontonncczcn verwacht wordt VEREENIGDE STATEN. DE DRIE NIEUWE AMERIKAANSCHE KRUISERS. Coolidgc geeft toe. De credicten voor het begin van den bouw van de drie nieuwe Amerikaansche kruisers, welke het congres tegen Coolidgc's wil op dc begrooting van marine gebracht heeft, zijn gis teren door den president getcekcnd. MIDDEN-AMERIKA. DE OPSTAND IN NICARAGUA. Waorom dc Colombo werd gezonden. In het Lagerhuis heeft minister Chamberlain op ccn vraag betreffende het zenden van een Britschen kruiser naar Nicaragua meegedeeld, dat dc Britsche zaakgelastigde tc Managua op 17 Februari seinde, dot dc toestand zeer drei gend .vos en dat de Amerikoorischc gezont geen enkelen waarborg voor de veiligheid van dc Engelsche onderdanen in dc drie voornaam ste steden kon geven Daarom mankte de Britsche regecring uit, dot het noodig was ccn kruiser te zenden, teneinde dc vluchtelingen zoo noodig behulpzaam tc zijn. maar het is niet het voornemen der regecring den kruiser long te doen blijven. VERSPREIDE BERICHTEN. OM AAN EEN „PRIMEUR" TE KOMEN. Een T9-jarig verslaggever van een blad le Londen in Ontario heeft bekend schuldig te zijn oan brandstichting. Hij erkende, een gebouw in brand te hebben gestoken teneinde een con- currecrcnd blad een journalistieke „primeur" of tc snoepen. Tweede Kamer. Aan de orde was Woensdog de voortzetting der behandeling van het ontwapeningsvoorstel Ter Laan. Dc heer V e r a a r t (r.-k.) behandelt ecrsl het oorlogs- en ontwopeningsvroogstuk in het algemeen. De offers die de moderne oorlog eischt, zijn noch economisch noch geestelijk, noch cultureel gerechtvaardigd. Spr. aanvaardt niet het fatalisme, volgens hetwelk wegneming van den oorlog een illusie is cn heeft meer eci- bicd voor een volk, dot van geweld afziet don voor een volk dat een machtsapparaat helpt vervolmaken. Spr.'s bezwaar tegen het voor- stol is dat het aan den eenen kant geen ont wapening brengt cn oan den onderen kant dót het opzienbarend verminderen van ons contin gent in dezen hoek van Europa door andere mo gendheden niet zou worden geduld. De heer Van der Heiden (s. d.) bestrijdt de opvatting, dat de oorlog een gevolg zou zijn van de zonde. Ook de pest, die door den mcnsch in Europa overwonnen is, werd als een gevolg der zonde beschouwd. Geen zedelijk doel kan worden gediend door een volstrekt onzedelijk middel. Spr. hoopt dan ook dat ons land vooraan zal gaan in ontwa pening. De heer Arts (r. k. volksp.) betreurt, dat nan dit voorstel niet is voorafgegaan een voor» stel tot afschoffing van de dienstplicht. Nu dit r.ict zoo is, kon hij toch met overtuiging voor stemmen, daar de Christelijke liefde bo ven de verdediging van het land gaat. De heer J. J. C. v a n D ij k (o. r.) acht het voorstel een stuk propaganda voor de S. D. A P. en hij ocht het in strijd met de Grond wet, die bewapening voorschrijft, zoowel uls verdediging. Bovendien noemt spreker ontwa pening gevaarlijk, doordot wij dan den strijd naar ons toe trekken. Belligerenten zullen op

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1927 | | pagina 1