Pp*
ABOMNEMENTSPRUS 3 ZndCD voor™
DE EEMLANDER
BUITENLAND.
V°t0l
„DE WITTE."
KOFFIEHULS'Ö
„De Amersfoortsche Berg"
BINNENLAND.
EERSTE BLAD.
HEIN REISHMANN.
CONCERT.
UIT DEN OMTREK.
2Se Jaargang No. 286
toort1 2.10, per miand f 0.75,
Idem franco per post f 1—, pet week (met gratis
verrekering legen ongelukken) f 0.17&. alzondcrlijke
nummers f C.05.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
f}
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOF?. ARNHEMSCHERpOuRTWAL 2A. POSTREKENING NV 47910. Tfcu. INT. 61S.
Zaterdag 4 Juni 1927
PRIiS DER ADVERTEHT1EH met Inbegrip van een
bewijsnummer, elke regel meer 0.25, dienstaanbie
dingen en Ueldadigheide-adveitentiên voor de belli
der prijs. Voor handel en bedrijf bestaan zeer
voordeelige bepalingen vooz het adverteeren. Ecne
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op
aanvraag toegezonden.
DUITSCHLANn
DE DU1TSCHE EIGENDOMMEN IN
ANGOLA.
Teruggave.
B e r l ij n, 3 Juni. (V. D.) Naar gemeld
wordt, bevat het Portugceschc regeerings-
orgaan een decreet, krachtens hetwelk ook de
in Angola in beslag genomen vroegere Duit-
sche eigendommen teruggegeven zullen worden.
BEPERKING VAN HET ALCOHOL
MISBRUIK.
B e r l ij nf 3 Juni. (V. D.) Den rijksdag is
ceen wetsontwerp voorgelegd, beoogende de
beperking van het alcohol-misbruik, vooral ter
bescherming van de jeugd.
HET NOODWEER.
Regeeringsstcun.
Van regeeringswege is 200,000 mark tei
beschikking gesteld van de slachtoffers van den
wervelstorm te Lingen. Ook te Augsburg heeft
een storm gewoed. Een watertoren en een
fabrieksschoorsteen zijn omgeworpen en aan
talrijke andere gebouwen is schade aangericht.
Ook Mecklenburg bezocht.
Gistermiddag is een groot deel van zuidelijk
Mecklenburg door een wervelstorm en een on
weer geteisterd, die gepaard gingen met ha
gelbuien.
Te Parchim zijn fabrieksschoorsteenen inge
stort en vele daken beschadigd. Hevige regens
zetten de straten onder water, de hagel verniel
de tallooze ruiten, vele boomen zijn midden
door gebroken.
HITTE TE BERLIJN
Te Berlijn heerschte gisteren nu en dan 33
gr. hitte.
HET SAARGEBIED.
De nieuwe regeeringspresident.
Naar de Saar-Brücker Ztg. verneemt, zal de
Canadees Stephens als president der -regee-
ringscommissie van het Saargebied worden
opgevolgd door den Engelschman sir Ernest
Wilton.
HET PROCES TE KEULEN.
Hooger beroep.
Dr. Brücher, die in het proces te Keulen ter
dood is veroordeeld, is van dit vonnis in hoo
ger beroep gegaan. De officier van justitie
heeft verzet aangeteekend tegen het vonnis,
waarbij mevrouw Oberreuter tot vijf jaren ge
vangenisstraf is veroordeeld.
EEN STEIGER INGESTORT.
Te Castrop-Rauxel is Donderdagmiddag eer»
steiger ingestort. Drie arbeiders, die met her„
stel lings werk bezig waren, vielen van een
hoogte van 35 M. omlaag. Twee hunner wer
den op slag gedood de derde echter die even
eens omlaag viel kon zich aan eenige klim-
ijzers vasthouden, nadat hij reeds 7 meter
gevallen was.
FRANKRIJK-
HET TREINONGELUK IN
FRANKRIJK.
Nadere bizonderheden.
Uit Parijs wordt d.d. 3 Juni nader bericht
aan de Tel.
Omtrent het spoorwegongeluk, dat met den
nacht-express Parijs—Nimes nabij het station
Bessay heeft plaats gehad, kan nader het vol
gende worden gemeld
De machinist van een goederentrein be
merkte, dat een der wagens w.as ontspooid,
doch nog meereed. Hij stopte direct, doch de
gederailleerde wagon kantelde en kwam op het
parallelspoor terecht. Voordat de machinist
voorzorgsmaatregelen kon nemen, kwam de
personentrein met een snelheid van 75 K-M.
aangereden en liep op den omgeslagen wagon.
De locomotief kantelde, terwijl twee derde
klasse rijtuigen geheel werden ingedrukt, en
twee andere derailleerden. Reddingspatrouilles
en ambulances werden direct naar de plaats
des onheils gezonden en de niet gewonde pas
sagiers sloegen terstond de hand aan het werk
voor de redding der verongelukten. Heden
morgen waren negen lijken geborgen, waaron
der dat van den machinist van den personen
trein. Van de 23 gewonden zijn zeven ernstig
gekwetst.
Nader wordt gemeld
El blijken ten slotte alleen 7 menschen ge
wond en 16 gekneusd te zijn bij het spoorweg
ongeluk te Bessay.
ENGELAND.
DE VERJAARDAG VAN DEN KONING.
L o n d e n 3 J u n i. (V. D.) De koning vierde
heden zijn 62sten verjaardag. Dit heugelijk
feit werd met kanonschoten begroet, welke wer
den afgevuurd te Londen, Windsor en van uit
de marinehavens en militaire centra Het Fran-
sche eskader, dat een bezoek brangt aan
Portsmouth, alsmede de Britsche schepen
waren gepavoiseerd. De lijst van onderschei
dingen naar aanleiding van 's konings jaardag
bevat een ongewoon groot aantal namen van
vrouwen voor philanliopiscS werk, alsmede die-
van vooraanstaande figuren in het politieke
leven, terwijl erkentelijkheid wordt geuit aan
verschillende personen, bij den vliegdienst
werkzoam, alsmede voor den arbeid, in Egyp
tisch Soedan en China verricht.
Een feestmaal aan 't diplomatieke
corps.
Gisteravond heeft de minister van buiten-
landsche zaken sir Austen Chamberlain, ter
eere van 's konings verjaardag, het diploma
tieke corps een feestmaal aangeboden. Vóór
den oorlog werd dit banket elk jaar gegeven,
lhans had het voor de eerste maal na den
oorlog plaats met zijn vroegeren luister.
DE REIS VAN DEN HERTOG
EN DE HERTOGIN VAN YORK
Londen, 3 Juni. (V. D.) De Renown, aan
boord waarvan zich de hertog en de hertogin
van York zich bevinden, is to middernacht van
Mauritius vertrokken. Gedurende het korte ver
blijf aldaar heeft men den hoogen bezoekers
een hartelijke ontvangst bereid.
HET ENGELSCH-RUSSISCHE
CONFLICT.
Verklaringen van Roscngolz.
Voor zijn vertrek uit Londen verklaarde Ro
scngolz, dat hij tijdens zijn verblijf in Groot-
Britannië van dit land heeft lceren houden en
dat hij in sommige opzichten groote bewonde
ring heeft voor de nationale cultuur. De ge
voelens van vriendschap tusschen de Russische
en Britsche volken, aldus Roscngolz, zijn niet
verzwakt, ondanks het verbreken der officicele
betrekkingen. Het zou een der grootste mis
daden in de geschiedenis zijn, wanneer men
tusschen twee zoo groote naties vijandige ge
voelens te voorschijn zou roepen
De Britsche diplomatieke missie zou gisteren
uit Moskou vertrekken en naar Engeland terug-
kecren via Riga, waar zij den nacht zal door
brengen.
AUSTEN CHAMBERLAIN GEWOND
BIJ EEN AUTO-ONGELUK.
Bij een autorit van het departement van bui-
tenlandschc zaken naar zijn woning is Austen
Chamberlain in Parliament Spuare bij een
botsing licht gewond.
DENEMARKEN.
ENGELSCH VLOOTBEZOEK.
Te Kopenhagen is gisterochtend een uit der
tien eenheden bestaand Engelsch eskader aan
gekomen met een bemanning van 3000 kop
pen.
PORTUGAL.
DUITSCH VLOOTBEZOEK.
Een Duitsch eskader is de haven van Lis
sabon binncngcloopen. De admiraal, die het
bevel voert over het eskader, overhandigde
aan de Portugeeschc regeering een boodschap
van de Duitsche regeering.
OOSTENRIJK.
OVERSTROOMING.
Door het snelle smelten van de sneeuw zijn
de Inn en haar zijrivieren gedeeltelijk buiten
de oevers getreden Wanneer het water blijft
wassen, loopt Innsbrück gevaar.
HONGARIJE.
EEN HITTEGOLF.
Te Boedapest heerschte Donderdag een ge
weldige hitte, die zelfs in de schaduw 35 gr.
bedroeg. Zij maakte talrijke slachtoffers. Ook
op straat zakten vele personen in elkaar.
ROEMENIE.
HET KABINET AFGETREDEN.
Generaal Averescu heeft gisteren den koning
het ontslag van hot kabinet aangeboden, dat
werd aanvaard.
De leiders van alie politieke partijen kwamen
gisteren in een conferentie bijeen.
ZUID-SLA VIE.
HET GESCHIL MET ALBANIË.
De tolk zal worden vrijgela-
Een officieel communiqué van het Zuid-Sla-
visohe departement van buitenlandsche zaken
bevestigt, dat de Zuid-Slavische zaakgelastig
de te Tirana wel degelijk bij de Albaneesche
regeering met klem heeft aangedrongen op
dc vrijlating van den gearresteerden tolk en
heeft gedreigd met het geheele legatieperso^
neel Albanië te verlaten, als aan zijn eisch niet
wordt voldaan.
De Albaneesche gezant te Belgrado had vol
gens een nader bericht gisteren met den mi
nister van buitenlandsche zaken MarinkowitsJ
een langdurig onderhoud over de arrestatie
van den tolk der Zuid-Slavische legatie te Ti
rana, naar aanleiding van welke aanhouding
Zuid-Slavië met het afbreken der betrekkingen
had gedreigd. De Albaneesche gezant ver
klaarde, dat de Albaneesche regeering het in
cident zoo spoedig mogelijk uit den weg zal
ruimen en den tolk gisteren reeds of vandaag
vrij zou laten. Door deze verklaring van den
Alboneeschen gezant is in den toestand tus
schen Zuid-Slavië en Albanië een belangrijke
ontspanning ingetreden.
GRIEKENLAND.
DE GRONDWET GOEDGEKEURD.
B e r 1 ij n, 3 Juni. (V. D.) Naar gemeld
wordt, heeft de Grieksche Kémer de grondwet
definitief goedgekeurd-
RECLAMES
Van I4 regels 4.05, elke regel meer 1.—
KWALITEIT-DE BESTE'
Overal verk krijgbaar.
Importeurs: N.V. Handel Maatschappij RECKITTS Rotterdam.
lederen avend CONCERT
ook Zondagmiddag.
Onder leiding van den Heer
j Verhoogt Uw werkkracht en
energie 25 besparing, spaart
Uw beurs! A'dam Tel. 44316
A'foort Tel. 1200.
Bezoekt de theetuin
lederen middag en avond
EGYPTE.
DE ENGELSCH-EGyPTISCHE SPANNING.
De Egyptische antwoordnota
overhandigd.
Gisterochtend is dc antwoordnota van de
Egyptische regecring aan sir Lloyd, den En-
gelschen hoogen commissaris, overhandigd,
nadat het Egyptische kabinet nog een laatste
bijeenkomst van ruim een uur had gehouden.
Donderdagavond was er al een kabinetsraad
gehouden, die 3 uur geduurd had en waarop
men het nog niet volkomen eens was gewor
den. De inhoud van de nota is niet bekend ge
maakt, maar men verwacht te Cairo, dat de
Egyptische regeering haar standpunt van non
interventie bij legevbenoemingen gehandhaafd
heeft
SCHEEPSONGELUK OP DEN NUL.
Zestien dooden.
Een boot, die pelgrims vervoerde van Mi-
nfeh naar Samaloet is in oanvarig gekomen
met een sleepboot, die omsloeg. Er zijn zes*
tien personen verdronken.
CHINA.
DE VERWARRING IN CHINA.
De Engelschen te Peking treffen
voorzorgsmaatregelen.
In verband met de gebeurtenissen van den
laatsten tijd zenden talrijke Britsche inwoners
hun voorwerpen van waarde naar de legatie-
wijk of naar Tientsin. Eenige vrouwen en kin
deren vertrekken en dc Britten bereiden er
zich op voor om zich in geval van nopd in de
legatiewijk te vestigen.
Een succes der Zuidelijken.
B e r 1 ij n, 3 Juni (V. D.) Dc Hankau-
tiocpen hebben, naar de bladen melden, een
-belangrijk spoorweg-knooppunt, Dsjang-Dsjau
in de provincie Honan bezet.
VEREENIGDE STATEN.
DE COMMERCIEELE BETREKKINGEN
MET RUSLAND.
Londen, 3 Juni. (H. N.) Volgens het
Journal of Commerce overwegen de Amerl-
kaansche bankiers de vraag, of zij op giooterc
schaal credicten aan Rusland zullen toestaan,
teneinde de handelsbetrekkingen met Rusland
uit te breiden, nu de betrekkingen tusschen En
geland en Rusland verbroken zijn. Het blad
geeft echter als zijn meening te kennen, dat de
kan op een handelsovereenkomst tusschen d<
Vercenigde Staten en Rusland onwaarschijn
lijker dun ooit is. Ook do Amerikaansche re
gecring is onder den druk van de openbare
meening niet voor het verleencn van credicten
aan Rusland.
MEXICO.
MOEILIJKHEDEN MET AMERIKA.
Londen, 2 Juni (H.N.) Uit Washington
wordt gemeld, dat de diplomatieke betrekkin
gen tusschen Mexico en de V.S. weer zeer
precair zijn geworden door dc verordening
van Calles, waarin een boycot voor Ameri-
kaanschc goederen wordt uitgesproken en het
aan den leiders der Mexicaansche regccrings-
departementen verboden wordt goederen in
de V.S. te koopen, als deze elders verkrijg
baar zijn. Calles heeft tot deze maatregel be
sloten als antwoord op het Amerikaansche
embargo. Wat Calles eigenlijk onder dit Ame
rikaansche embargo verstaat, is niet recht dui
delijk. Vermoedelijk bedoelt hij het verbod
tot uitvoer van wapenen uit de V. S. naar
Mexico. Het Amerikaansche gezantschap te
Mexico heeft om een officieele uitlegging ge
vraagd.
GEVEN DE KATHOLIEKEN HUN VER
ZET OP?
Londen, 2 Juni. (H.N.) Volgens een be
richt uit Mexico is daar een manifest gepu
bliceerd, waarin de katholieken aangespoord
worden om de wapenen neer te leggen en
zich met den toestand te verzoenen. Het ma
nifest zegt, dut tengevolge van de militaire
nederlagen en het ingebreke blijven van de
Amerikaansche organisaties, om de beloofde
fondsen tc verschaffen, dc zaak der katholieke
opstandelingen thans geen uitzicht op succes
meer heeft.
MEVROUW CALLES GESTORVEN.
Londen, 3 Mei, (H. N.) Volgens een te
legram uit New York is de vrouw van presi
dent Calles, na een buikoperatie te hebben
ondergaan, gestorven.
ZUID-AFRIKA.
DE VLAGGEKWESTIE.
Een bericht uit Paapstad houdt in, dat men
meent te weten, dat een zeer invloedrijke
groep der nationale partij voor het dagelijks
bezigen van de Britsche vlag zou zijn on voet
van gelijkheid met de voorgestelde Zuid-Afri-
ka6nsche vlag.
Tweede K&tner.
In de zitting van Vrijdag werd aan de agenda
toegevoegd 't ontwerp Comptabiliteitswet. De
voorzitter deelt mede, dat op 8, 15 en zoo
noodig 16 Juni in de afdeelingen zullen wor
den onderzocht o.m.wijziging Dienstplichtwet
en het z.g. Haringwetje. Z. h. st. worden aan
genomen de wetsontwerpen inzake naasting
van den spoorweg Enschedé—Ned.-Duitschc
grens in de richting Ahausbekrachtiging
overeenkomst Ned.-Wclstfaalsche Spoorweg
betreffende den naostingprijs van den spoor-
weg-Zutphen langs Winterswijk naar de Prui
sische grens in de richting van Borkum en
van Bocholt.
Aan de orde is het ontwerp tot wijziging
der Zegelwet 1921 en dc wet op de kanse
larijrechten.
De heer E b e 1 s betreurt dat de onvermo-
genden hun paspoorten zullen moeten beta
len.
Dc heer Ti la n us wenscht, dat de regee
ring zal voorzien in de mindere ontvangsten,
die de onbezoldigde consuls zullen krijgen
door de verlaging der paspoortkosten.
Minister Beelaerts van Blokland
zegt, dat indien de regeering de paspoortkos
ten verlaagt, dit terugkeeren is tot den nor
malen toestand, en dat dus den onbezoldigden
consulairen ambtenoren geen onrecht weder
vaart.
Z. h. st. wordt het ontwerp aangenomen.
Aan de orde is dc voortzetting der beraad
slagingen over het ontwerp tot nadere rege
ling van de collectieve arbeids-ovcrcenkomst.
Een amendement-van Schaik om tot dwin
gend recht te maken de bepaling dat dc leden
cener contracteerendc vcrceniging aan de
overeenkomst gebonden zijn, ook na verlies
van het lidmaatschap.
Het amendement wordt bestreden door den
Minister en door de hecren Heemskerk, Schok
king en Knottenbelt.
Het amendement wordt daarna aangenomen
met 4328 stemmen.
Do heer van Schaik licht een amende
ment toe om te bepalen dat ontbinding dezer
vereeniging geen invloed heeft op de rech
ten en verplichtingen van partijen.
Minister D o n n e r merkt op, dat hetgeen
de heer van Schaik wil, reeds voortvloeit uit
algemeene rechtsbeginselen. Spr. neemt echter
het amendement over, nadat de redactie is ge
wijzigd.
De heer van Schaik licht nog een amen
dement toe om sanctie tc verleencn aan do
bepaling, dat een patroon die een collectief
contract heeft, geen contract met ongeorgani
seerden kan sluiten waarvan de bepalingen af
wijken van die van het collectief contract.
Dc heer Knottenbelt heeft bezwaar
tegen art. 14. Het amendement hoort in een
privaat-rechtelijke regeling niet thuis.
Dc heer Marchairt betoogt dat als dit
artikel niet in de wet stond men het bedrijf
zou kunnen volstoppen met ongeorganiseer
den.
Dc heer Schokking meent dat h*t ar
tikel niets met de bindend verklaring te Qtn-
ken heeft en ziet daarin tevens een waarborg
tegen het verplicht lidmaatschap.
Minister D o n n e r heeft bezwaar tegen het
omendement-v. Schaik, omdat het geven von
recht aan ongeorganiseerden buiten het ka
der van het ontwerp valt.
Spr. neemt nog over het amendement-v
Schaik om indien de schadevergoeding niet
in geld waardeerbaar is, die niet te doen be
palen door den rechter, doch in de eerste
plaats door partijen onderling.
De eindstemming over het ontwerp zal
plaats hebben op een nader te bepalen xlag.
De vergadering wordt verdaagd tot Woens
dag I uur.
Radionieuws.
KRUISGESPREKKEN MET NEDER-
LANDSCH OOST-INDIË.
Een eerste poging tot een kruisgosprek tus
schen Oost-Indië en Nederland is, naar wij ver
nemen, op 1 Juni, den dag dat H. M. de Ko
ningin en H. K. H Prinses Juliana het woord
richtten tot de koloniën, in het Philips' labo
ratorium, .gedaan. In het Philips' laboratorium
werden toen de zendproeven van den telefonie»
zender van Dr. ir. De Groot van het station
Malabar, waargenomen op het moment, dat de
Koningin en dc Prinses in het radio-labora
torium aanwezig waren. De onlvongst dezer
uitzending uit Indië kon toen aen de Hooge
bezoekers worden gedemonstreerd.
In verband met de atmospherische toestan
den en met de nog betrekkelijk geringe kracht
van den Indischen zender, was de ontvangst
nog zeer onduidelijk en kon slechts zeer wei
nig van het gesprokene worden verstaan. Wel
werd echter, nadat door den Philips' zender aan
In3ië gevraagd was om te spreken inplaats van
muziek tc geven, aaa dit verzoek voldaan.
Gezien de goede ontvangst van de uitzendin
gen van den Philips' zender in Indië, maar men
dus verwachten, dat een weikclijk kruisgesprek
met Indië binnen afzienbaren tijd te verwezen
lijken zal zijn.
De proeven van het Philips' laboratorium tot
het voeren van kruisgesprekken met Indië zul
len hedenmiddag worden voortgezet.
A.N.R.O. CONTRA LIÜSTERGIDS.
De „Radio Luistcrgids" in beslag
genomen.
Krachtens door den president van de recht
bank te Amsterdam, op grond van artikel 28
van de Auteurswet verleende vergunning, is
gisteren, naar de Tel. meldt, revendicatoir
beslag gelegd op de oplage von den „Radio
Lxristcrgids", uitgave N.V. Drukkerij Jacob van
Campen te Amsterdam.
GEMEENTERAAD VAN UTRECHT.
In de Vrijdagmiddag, onder leiding van den
burgemeester dr. J. P. Fockcma Andreac
voortgezette gemeenteraadsvergadering, werd
o.m. goedgekeurd een voorstel tot het be
schikbaar stellen van een crediet von 134.000
voor de verbetering van de bctonwoningen
aan de Borrot-, J. S. de Rijk-, Sonoy- en
Cora. Roobastraat. Deze werkzaamheden had
den reeds eerder moeten verricht zijn, doch
men heeft ze destijds nagelaten om de bouw
kosten te drukken.
Zeer langdurig is daarna bcraadslaogd over
de voordracht in zake verkoop van grond ch
credietverleening ad 204.000 (zijnde 80
van de kosten van den bouw van 56 wonin
gen en 20 pakhuizen,'waarbij 25 werkloozen,
die opgeleid zijn tot bouwvakarbeiders, gedu
rende 24 weken arbeid kunnen verrichten) aan
de N.V. Mij. tot Expl. van Onroerende Goe
deren Gebrs. Bredero.
Na uitvoerige verdediging door den heer
Smulders (R.K. weth.) werd de voordracht
aangenomen met 16 tegen 13 stemmen, nadat
verworpen was een voorstel-de Weerd (S.D.
A.Pstrekkend om de voordracht aun te hou
den en tegelijk te behanndelen met door den
Nuts-woningbouw ingediende plannen. Deze
aanvrage van het Nut werd daarop in handen
on B. en W. om prae-advies gesteld.
Vervolgens werden benoemdtot regent
van het Stadsambachts-kinderhuis dr. R. van
Woclderentot leden der commissie tot we*