SPINOZA EN DE POLITIEK
EEN DEBAT IN DE STATEN VAN
ZUID-HOLLAND
HET HAAGSCHE SPINOZAHUIS
WORDT GERESTAUREERD
Bi] het voorstel van Ged. Staten om subsidie
te geven voor restauratie van den gevel van
het perceel Paviljoensgracht 72/74 te 's Gra-
venhage (Spinozahuis) betoogde in de Provin
ciale Staten van Zuid-Holland de heer L i n g-
b e e k (H. G. S. P.) de groote gaven van Spi
noza erkennende, dat deze de vader was van
de vrije geesten en voor het land van geen
groote bcteekenis. Er zijn standbeelden opge
richt voor Spinoza, diens geestelijke vader
Cartesius, en zijn vriend Johan de Witt, maar
niet voor de groote helden, die het protes-
tantsch-gercformecrde vaderland hebben voort
gebracht. Spr. voelde dan ook geen behoefte
aan subsidiecring van monumenten voor man
nen, die tot deze helden niet gerekend kunnen
worden. Spr. vroeg stemming.
De heer Kersten ,S. G. P.) kan zich met
de beschouwingen van den heer Lingbeek ver
eenigen.
De heer Bra at (PI. R.) zeide dat het hem
peisoonlijk koud laat of er vroeger een wijs
geer geweest is, dde Benedictus de Spinoza
heette. Spr. verzocht oanteekening, dat hij te
gen het voorstel was.
De heer Borgmeye r.(S.D.A.P.) merkte op,
dat men toch een eigenaardigen gezichtshoek
moet hebben als men zich niet verheffen kan
boxen het standpunt, dat men tegenstanders
niet mag ceren, ook al hebber! zij een greoten
invloed gehad op de levensbeschouwing van
ons volk. Dit is een fanatisme, dat alleen maar
gradueel verschilt van de inquisitie. Het komt
er niet op aan, wie Spinoza is geweest, maar
of hij is geweest een groot Nederlander!
Mevr. Cohe nT ervaart (V.B.) protes
teerde tegen de beschouwingen van de heeren J
Lingbeek en Kersten. Het zou een gevoel van
teleurstelling wekken als het voorstel verwor
pen werd.
De heer Schokking (C. H.) wilde niet diep
ingaan op de principieele quacstie en cr bijv.
slechts terloops op wijzen, dat Spinoza de oor
zaak is geweest van versterking van het gere
formeerde dogma op sommige punten. Hij re
kende zich overigens tot de tegenstanders van
Spinoza, doch daarom gaat het niet. Waar
door restauratie en behoud van tal van kerk
gebouwen en woonhuizen grootere piëteit ge
toond wordt jegens het verleden, meende Spr.
dat ook voor dit gebouw gelden behooren te
worden uitgetrokken. Men mag er óok wel eens
aan denken, dat in den bloeitijd van de gere
formeerde kerk, Spinoza en Cantcsius hier een
plaats kregen, om te spreken en te schrijven.
De heer H o f m a n n (R K.) meende dat het
hier niet gaat om een gevel, maar om den geest
van Spinoza, die vrij wat hooger is. Spinoza is
een der grootste denkers en een prachtfiguur
geweest, maar hij is door zijn monisme de ver
nietiger geweest van de Joodschr leer en een
anti-christelijke kracht. Spreker zou daarom
tegen stemmen.
De heer Rutgers (A.R.) meende, dat de
vraag van monumentenzorg niet in debat is.
Dit maakt het Spr. niet gemakkelijk voor het
voorstel te stemmen. Dit is een vereering van
de persoon, een culte van de ideeën van Spi
noza Men heeft hier ru'et te doen met een na
tionale hulde, maar van hulde van geestver
wanten aan hun voorganger Dat is uit de ver
slagen van de Spinoza-hcrdenking duidelijk ge
bleken. Spreker is daarom wat wantrouwig
geworden. We hebben de hulde gehad voor
De Groot en voor De Witt en daaruit gezien,
dat een huldiging door geestverwanten daarin
niet te ontkennen viel. Spreker vroeg zich
daarom af, of daarvoor gelden uit openbare
middelen moeten worden toegestaan.
De heer Veraart (R.K.) sprekende namens
de meerderheid zijner fractie, verdedigde een
standpunt, afwijkende van dat van den heer
Hofmann. Wanneer men in die richting gaat,
kan er nauwelijks nog sprake zijn van histori
sche waardeering. Wij moeten dot verleden ne
men met zijn fouten en tekortkomingen, breed
Nederlandsch, zooals wij mogen hopen, dat
het nageslacht ons veel zal vergeven. Spinoza
is een groote historische figuur, dat zal nie
mand betwijfelen. Wanneer men het standpunt
inneemt, dat men hem niet kan vcrceren, dan
kan er niet eens van vereering van zijn naaste
geestverwanten sprake zijn. Spr. zou gaarne
zijn stem aan het voorstel geven.
Na de replieken werd het voorstel van Ged.
Staten om een subsidie van 500 te geven,
aangenomen met 5815 stemmen. Tegen de
heeren Lingbeek (H.G.S.P.), C. Warnaer (A.R.),
Alblas (H.G.S.P.), Guit (R.K.), Rutgers (A.R.),
Hofmann (R.K.), v. d. Vijver (R.K.), v. Hondt
(S.G.P.), Braat (PI. B.), van Muyswinkel (A.R.),
Bergshoeff (S.G.P.), Kersten (S.G.P.), Mast
(S.G.P), de Wilde (A.R). Mooyman (R.K.)
GEDEP. STATEN EN DE
GEMEENTEBESTUREN
HET INTERPELLATIERECHT
DER STATEN
Gisteren werd de zomerzitting van do Prov
Staten van Gelderland heropend onder presi
dium van den commissaris der koningin, mr. S
baron van Heemstra.
De heer K. v. Trigt (S. D. A. P.) c.s. had een
motie voorgesteld over het interpellatie-recht.
Spr. was van meening, dat dc Prov. Staren het
recht moeten behouden om Ged. St. te inter-
pelleeren over het toezicht dat zij op de ge
meenten houden. Niet immer is dit toezicht in
het belang van dc gemeenten. Spr. c.s. stellen
voor aan de regeering mede te deelen, dat de
Prov. Staten van Gelderland de Staten^Gene-
raai verzoeken het wetsontwerp tot wijziging
van de Provinciale wet, waarbij het bedoeld
intcrpellaticrecht den Prov. Staten ontnomen
wordt, zóó te veranderen, dat de Staten het
recht blijven behouden om aan Ged. St. ver
antwoording te vragen van en inlichtingen over
de wijze waarop het toezicht op de gemeente-
besturen als bedoeld in de arlt. 143 tot en met
146 van voormelde wet.
Mr. Everts (V.-B.) bepleitte, mede namens dc
heeren G. Kolff en E. H. J. van Voorst tot
Voorst, dat de Ged. St. zich zouden wenden
tot de Tweede Kamer met het verzoek de
Staten der provincies in de gelegenheid te
stellen hun mecning daarover aan de Kamer
mede te deelen.
De voorzitter meende, dat het voorstel-Everts
c.s. eenvoudig genoeg was om het thans nog
te behandelen; doch spr. meende dat het voor-
stel-Van Trigt c.s. gedurende deze zittingen
niet meer behandeld zou kunnen worden.
De heer Van Trigt wees er op, dat in Octo
ber een extra-vergadering der Staten plaats
zal hebben ter behandeling van het Rijkswegen
plan, wellicht zou dan spreker's voorstel aan
de orde kunnen komen.
De heer H. C. M. van Nispen tot Pannerden,
(Ged. St.) (R.-K.) vestigde de aandacht cr op,
dat de motie geen zin heeft; het wetsontwerp
doet niets anders dan de Provinciale Wet in
overeenstemming brengen met de Grondwet.
Het staat voorts niet vast dat in October ver
gaderd wordt.
Bij stemming werd besloten het voorstel-Van
Trigt in behandeling te nemen; het zal dus eerst
in een commissie van onderzoek worden nage
gaan en heden in openbare behandeling aomen.
In de commissie werden benoemd de heeren v.
Haersma de Wit, v. d. Deurc, Bakker, baron
Van Voorst tot Voorst (Twello) en v. d. Hoe
ven; deze commissie zal tevens over het voor
stel-Everts verslag uitbrengen.
De heeren Van Voorst tot Voorst, v. d. Hoe
ven en Haersma de Wit verklaarden niet in
staat te zijn het rapport voor hedenochtend ge
reed te hebben. Onder algemeenc vroolijkheid
merkte de voorzitter op, dat dan het vooistcl
de afdeeiingen zal moeten behandeld wor
den. De heer v. Löben Seis (Ged. Staten) wees
op, dat het zoo goed als zeker is, dat in
October vergaderd wordt; men kan daar wel
op rekenen. Besloten werd daarna het voorstel-
Van Trigt in October te behandelen. Ged. St.
zullen dan eerst prae-advies over het voorstel
uitbrengen.
DE MELKVOORZIENING TE
AMSTERDAM.
Amendementen in verband met
de behandeling in den raad.
De sociaal-democratische leden van den ge-
mee-. ieraad van Amsterdam, wethouder S. R.
de Miranda, E. Boekman en W. Polak, hebben
een amendement op het voorstel van B. en W.
inzake de melkvooiziening ingediend, hetwelk
betreft de eischen, waaraan melk en (of) melk
producten moeten voldoen volgens art. 3a van
het ontwerp-besluit. Zij willeln die eischen doen
luiden als volgt
„het vetgehalte mag in dc maanden April,
Mei, Juni, Juli en Augustus niet lager zijn dan
2.85 pet.; in de maanden Februari, Maart,
September en October niet lager dan 3 pet.
en in de maanden November, December en
Januari niet lager zijn dan 3.15 pet."
Dezelfde raadsleden hebben voorts een voor
stel ing^iend om punt 2 van het ontwerp
besluit, nehoorendc bij het voorstel van B. en
W. imake de melkvoorziening van Amsterdam,
te do» a vervallen Dit punt luidt als volgt
Ten b» hoeve van de vereeniging tot bevorde
ring vim een hygiënische melkwinning, geves
tigd te Amsterdam, een crcdiet beschikbaar te
stellen van ten hoogste 150.000 voor dc uit
betaling van schadevergoeding aan veehouders
ter zuivering van den veestapel van aan open
tuberculose lijdend vee, een en ander op door
B. en W. nader vast te stellen voorwaarden.
POGING TOT DOODSLAG.
Een onverbeterlijke
Voor de Arnhcmsche rechtbank wprd Dins
dag voortgezet de behandeling van de zaak
van den arbeider die op 2 Mei j.l. voor do
tweede maal een moordaanslag pleegde op
zijn vrouw, die van hem gescheiden leeft. De
vrouw vertoeft bij haar ouders te Schaarsbei-
gen. Tóen op 2 Mei de verdachte zich in de
nabijheid der woning ophield, had hij zijn
vrouw gevraagd buiten te komen. De vrouw
was gevlucht en werd door haar man achter
volgd, die ten slotte drie revolverschoten op
haar loste zonder haar ernstig te verwonden
De substituut officier van justitie, mr. Loson-
der, wees er op, dat de verdachte, na het ple
gen van een zelfde feit als het nu ten laste ge
legde, tijdelijk in vrijheid gesteld, nog vóór de
uitspraak, opnieuw een aanslag op zijn vrouw
pleegde. Verdachte heeft daarmede bewezen,
dat dc invrijheidsstelling een vergissing was,
die gelukkig geen noodlottige gevolgen had
De eisch luidde thans vijf jaar gevungenissttof
De verdediger, mr. v. d. Waag, verzocht een
onderzoek naar dc geestvermogens van ver
dachte in te stellen.
Uitspraak 30 Juli.
bOODELIJK ONGEVAL
Wielrijdster door auto over
reden.
Gistermiddag omstreeks halfzes fietste de 39-
jarige echtgenoote van den aannemer van
Aken, wonende in de Kerkstraat te den Haag,
na een bezoek aan haar zoon in het Ziekenhuis
te Leiden, nabij Zuidwijck in de richting Wasse
naar. Zij wilde zich van den rijweg op het fiets
pad begeven, toen zij door een haar achterop
komende auto werd gegrepen en op slag ge
dood.
Nader verneemt het Vad., dat de auto mei
zeer groote snelheid in de richting Wassenaar
reed. In den wagen bevond zich, behalve de
chauffeur, een dochter van den heer R. uit
Nijmegen, die in gezelschap van een juffrouw
een pleiziertoeht maakte. Men was van piah
gisteravond Scheveningen te bereiken, om daar
den nacht door tc brengen.
Hoewel de chauffeur krachtig remde, toer.
hij bemerkte dat mevr. v. A. links uitweek naar
het rijwielpad, kon hij de aanrijding niet voor
komen. Mevr. v. A. werd over den berm heen,
die rijweg en rijwielpad scheidt, geworpen op
dit pad. Zij bleek gelijk gemeld op slag
gedood te zijn.
De chauffeur was zoo onder den indruk, d.it
hij niet in staat was den auto verder te be»
sturen, zoodat mej. R. den wagen naar de
garage Den Deyl reed, waar hij door dc Wasse-
naarsche politie in beslag werd genomen. De
chauffeur werd aangehouden, maar na verhoor
heen gezonden. Tegen hem is proces-verbaal
opgemaakt.
Het lijk van mevr. v. A. is naar haar woning
aan de Kerkstraat vervoerd.
NEDERL. FABRIKAAT
EEN BRIEF AAN DE NEDERLAND-
SCHE GEMEENTEN
De vereeniging Nederlandsch Fabrikaat heefl
aan alle daarvoor in aanmerking komende ge
meenten van Nederland den volgenden brief
gezonden
Zooals U bekend is, heeft de vereeniging
„Nederlandsch Fabrikaat" ten doel te bevor
deren, dat aan producten van Nedcrlandsche
nijverheid de voorkeur wordt gegeven boven
buitenlandsche artikelen indien het Neder
landsch'? product, ten minste gelijkwaardig is in
prijs en hoedanigheid met het buitenlandsche.
Tot ons leedwezen ontvangen wij herhaal
delijk klachten, dat in het bijzonder ten aanzien
van de aanschaffing van materiaal, benoodigd
voor plaatselijke brandweerdiensten, dikwijls
aan buitenlandsch materiaal dc voorkeur
wordt gegeven, zonder dat deze voorkeur wordt
gerechtvaardigd, nooh wat prijs betreft, noch
wat betreft kwaliteit, noch wat tijd betreft
voor levering.
Wij veroorloven ons Uw college er op tc
wijzen, dat het toch zoo bijzonder groot belang
is, dat in dezen de Nedcrlandsche autoriteiten
het voorbeeld geven ten aanzien van waardee
ring van het nationale product. Wij doen met
vertrouwen een ernstig beroep op Uw medewer
king en verzoeken U te willen bevorderen, dat,
wanneer wordt voorgesteld aan buitenlandsch
fabricaat dc voorkeur te geven, boven Neder
landsch, moet worden aangetoond, om welke
redenen aan hot buitenlandsche product de
voorkeur wordt gegeven en Uw medewerking
er toe te willen geven, dat ten aanzien van
de aanschaffing ven brandbluschmaferiaal. het
Nederlandsch fabrikaat niet onverdiend ten
achter woidt gesteld bij het buitenlandsche.
Afschrift van dezen brief hebben wij doen
toekomen aan de minister van Binnenl. Zaken
Landbouw, de minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid, den minister vun Financiën en aan
de Rijkscommissie Werkverruiming.
JAN HASSINK OVERLEDEN
TEN GEVOLGE VAN EEN MOTOR
ONGELUK
Hedennacht is te
Eindhoven op 25-jaii-
gen leeftijd overleden
de bekende internatio
nale voetballer Jan
Hassink, lid van dc
Philips Sportvereeni-
ging. Jan Hassinlf is
bezweken aan de ver
wondingen, bekomen
bij het motor-ongeluk,
a'aar van de \orige
week melding is ge
maakt.
ECHTELIJK DRAMA
MOORD IN EEN CAFE
Een echtpaar, waarvan de vrouw 63 en de
man 50 jaar is, wonende in de Westerstraat te
Amsterdam, had voortdurende onecnigheid.
Hedenmiddag bevond zich dit echtpaar in eer.
café in die straat. Daar kregen beiden weei
woorden. Plotseling trok de man een mes en
stak er zijn vrouw mee. Hij li of haar recht in
het hart met het gevolg dat de vrouw dood tei
aarde viel. De man werd gearresteerd.
ERNSTIG ONGEVAL.
De 40-jarige arbeider P. dc Lange, wonende
te Kuinre, werkzaam bij den veehouder J. Mul
der te Kuinre, zou gistermiddag met andere
arbeiders dc kap van een hooiberg opdraaien,
waarbij een der palen, waarop dc kap rustte
brak cn op het hoofd van de Lange viel. Be
wusteloos en hevig bloedend uit neus en mond
werd dc ongelukkige opgenomen. Geneeskun
dige hulp was spoedig aanwezig. Dr. Pel uit
Kuinre uchtto echter opneming in het zieken
huis te Zwolle noodzakelijk. Men vreest voot
zijn leven. Dc man is gehuwd cn vader van
een talrijk gezin.
OP STELTEN DOOR EUROPA.
Reeds verschillende malen is dc hoofdstad
door lieden bezocht, die op min of meer
vreemdsoortige manier om de wereld of dooi
Europa reisden. Do een wilde, over zijn hoofd
duikelende, het traject AmsterdamMarseilk-
aflcggcn, doch moest zijn reis aldus de
Msb. als wij ons goed herinneren, in de
omgeving van Heerlen opgeven. Een tweede
wilde met een ton om de wereld rollen, en het
is niet bekend hoever deze wereldreiziger het
heeft gebracht.
Thans zal er een poging worden gedaan om
op stelten een reis door Nederland en Europa
le maken.
De naam van den steltlooper, die Zondag
morgen om half TT van den Dam zal vertrek
ken, luidt Willy Lobe. Hij zal, na eerst de
voornaamste Ncderlandsche plaatsen te heb
ben bezocht, naaf Engeland oversteken en zich
vervolgens door Frankrijk, Duitschland en
Zwitserland naar Italië begeven. Zelfs de Alpen
schijnen dus voor den steltlooper geen belem
mering te zijn.
Hij zal trachten door den verkoop vun
ansichtkaarten, met ziin portret, in zijn onder
houd te voorzien en hoopt over twee jaar in
het vaderland terug, te keeren.
ONDERWIJSBENOEMINGEN TE HENGELO.
In de raadsvergadering van Hengelo is tot
rector van het gymnasium benoemd dr. P.
Herfst, conrector te Kampen.
Tot lecraar in de Staatswetenschappen aan
de H.B.S. werd benoemd (vaste aanstelling) de
heer W. A. F H. Rijpma; tot lecraai in boek
houden, de heer H. Goedemoed.
VERKEERDE VERKEERING
POGING TOT DOODSLAG
De politie te Den Haag heeft gisteravond in
dc Anna Paulownastraat uldaar aangehouden
den 20-jarigcn fabrieksarbeider I. R., wonen
de tc Delft. Deze heeft verkeering met de 23-
jarigc J. C. T., een Oostenrijksch meisje, dat
in dienst is bij een familie in de Anna Pau
lownastraat. De twee geliefden hadden nogal
eens ruzie en toen Zondagavond R. bij haar op
bezoek was, ontstond op nieuw ongenoegen,
dat in een vechtpartij eindigde. R. heeft zich
daarbij zoo opgewonden, dat hij een scheer
mes trok en zijn meisje een tamelijk ernstige
wonde in den hals toebracht. De jongeling is
hierop naar Delft vertrokken en vertoonde zich
gisterovond weer in de Anna Paulownastraat,
waar hij aangehouden werd. Hij zeide daar te
komen om te weten hoe zijn slachtoffer het
maakte. Hij had in drilt gehandeld, naar hij
zeide en had het mes in een vijver van het
Haagsche Bosch geworpen. Het mes is nog niet
teruggevonden.
Mej. T. was, hoewel zij veel bloedverlies had,
gewoon naar bed gegaan. Den volgenden och
tend kwam de daad echter nan het licht cn
werd geneeskundige hulp verleend.
De jongeman zal aan de justitie worden
overgeleverd.
VLIEGWIEL DOOR EEN DAK
EEN ONGELUK DAT GOED AFLIEP
Tijdens het in vollen gang zijnde bedrijf van
de Naamlooze Vennootschap Reuvers Houtza
gerij, Kuiperij en Kistenfabriek te Oss sloeg
gistermiddag plotseling met donderend geraas
het vier Meter in doorsnee metende en onge
veer 3000 K.G. zware vliegwiel in ettelijke
sukken door het dak der machinekamer. Zware
ijzeren balken werden uit den muur gerukt en
verbogen. Tientallen K.G. zware stukken wer
den links en rechts verspreid. Een der stukken
trof dc woning van A. Bijkersma, gelegen in
de nabij de fabriek gelegen Carmelietenstraat.
Het stuk sloeg door het dak en zolder, grond
en vloer op nog geen halven meter afstand van
een in de kamer staande wieg, waarin een
klein kind lag te slapen. Wonder boven won
der bleef het kind ongedeerd. Een ander stuk
van het vliegwiel trof de op ongeveer 300
meter afstand gelegen tramrail zoodanig, dat
de rail afbrak en totaal verbogen werd. Dap-
pannen en stukken hout liggen honderden me
ters verspreid. De machinist keerde van het
stookhuis terug en had den toegang tot de
machinekamer gesloten, toen het ongeval
plaats vond. Van de overige in de machineka
mer aanwezig zijnde machines is wonder ge
noeg niets beschadigd. Omtrent dc oorzaak
van het uit elkaar slaan van het vliegwiel is
nog niets met zekerheid te zeergen.
DE GRENSWIJZIGING VAN
HAARLEM
MILLIOENEN ALS SCHADELOOS
STELLING GEVRAAGD
Ingevolge de grenswijzigingswet kunnen de
gemeenten Bloemendaal, Haarlemmerliedc en
Heemstede recht doen gelden op een schade
loosstelling te betalen door Haarlem, wegens
geldelijk nadeel dat door deze gemeenten
wordt geleden door de grenswijziging. Het
verzoek daartoe moet worden gedaan vóór 1
'Augustus 1927.
De gemeente Haarlemmerliedc zal een be
drag vragen van T2.000.
De gemeente Bloemendaal ziet er van af, een
extra-schodcloosstelling te vragen voor ver
lies aan inkomsten, voortvloeiend uit het ver
lies van ingezetenen, die naar Haarlem zijn
overgegaan.
Wegens geldelijk nadeel, dat Bloemendaal
bij de aan het verlies van eigendommen van
het gasbedrijf (buizen e.a.) lijdt, zal het
350.000.vragen
wegens geldelijk nadeel dat de gemeente
lijdt in de exploitatie van het gasbedrijf zal
zij vragen 285.000.
Wat Bloemendaal voor het waterleidingbe-
driif vragen zal, is nog niet bekend.
Wegens schulden door Bloemendaal aange
gaan voor de uitvoering van werken op grond
gebied dot naar Haarlem is overgegaan, zal
het een bedrag van 73.816.vragen.
voor woningen, die door Bloemendaal ge
bouwd zijn ingevolge de Woningwet en naar
Haarlem overgegaan zijn, een bedrag van
168.000.-.
Totaal zal Bloemendaal dus een bedrag van
900 000 a I millioen vragen.
Dc gemeente Heemstede zal aan extra-tege
moetkoming, voor schade door de annexatie,
een bedrag van 2 millioen vragen. Het bere
kent dat de feitelijke schade cenige rrrillioenen
meer is, maar aangezien het bedrag, dat ge
vraagd mag worden, door de wet beperkt is op
maximum van 2 millioen, volstaat zij met de
maximum aan te vragen.
Voor de berekening van de door Heemstede
geleden schade, heeft het gemeentebestuur
van Heemstede zich de medewerking verzekerd
van prof. Volmcr uit Leiden en van het ac
countantsbureau Limpcrg uit Amsterdam.
DE OMGEVALLEN LOCOMOTIEF
TE SASSENHEIM.
Kwaadwilligheid in het spel.
Uit het door de directie der Z.H.H.M. voor-
loopig ingestelde onderzoek is naar nader
aan de N.R.Ct. gemeld wordt gebleken, dat
de schroef, waarmede de bout aan den wissel
was bevestigd, nogwelaanwezig was, maar
geheel was losgeschroefd; dit kan, aldus zeide
men van don kont der directie, onmogelijk
vanzelf geschied zijn. Dc wissel zelf was vol
komen in orde.
HET TROELSTRA-OORD.
Eon motie der Fricsche Raods- cn
Statenleden.
De vergadering van dc afdeeling Friesland
van de Vereeniging van Sociaal-Democratische
Raads- en Statenleden heeft, naar Het Volk
meldt, Zondag de volgende motie met alge
meenc stemmen aangenomen
,.De afdeeling Friesland van de Vereeniging
van Sociaal-demociatische Raads- en Statenle
den, in vergadering bijeen, afgaande op de be
richten, dot het in dc bedoeling ligt in het
Troelsti a-Oord alkoholhoudcnde dranken ver-
krijgbaer te stellen, doet een dringend beroep
op de leidende organen in de moderne arbei
dersbeweging cr naar te streven het gebouw
alkohol-vrij te doen zijn."
De motie is opgezonden aan het Komitee tot
stichting van het Troclstra^Oord en tevens aan
het Partijbestuur, met het verzoek hieraan ad-
haesic tc willen betuigen.
A. R. OPHORST.
Een huldiging bij zijn 70c
verjaardog.
De heer A R. Ophorst, gep luitenant-ge
neraal en lid van den gemeenteraad van Am
sterdam, die gedurende de mobilisatie de
functie vervulde van commandant der stelling
van Amsterdam en thans behalve voor zijn
lidmaatschap van den gemeenteraad, zich nog
geeft voor clleilei arbeid op het gebied van
het kerkelijk leven en dat der lichamelijke ont
wikkeling, hoopt 24 September a.s. zijn ze
ventigsten verjaardag te herdenken.
Teneinde den heer Ophorst op dezen dag
een huldeblijk aan te bieden, heeft zich een
comité gevormd, waarvan mr. L. M. de Jong(
Schouwenburg voorzitter, de heer H. de Goede
penningmeester en de heer N. Roodenburg
secretaris is, terwijl voorts in dit comité nog
zitting hebben de dames mr. C Frida Katz en
Lizzy Ansingh en de heeren J. ter Haar Jr.,
W F. C. Druyvesteyn, W. F. Looman, mr
H. Verkouteren en P. A. R. C. van Linden Tol.
DR. J. H. WAKKER, f
Bckend plantkundige.
In den ouderdom van 68 jaar is tc 's-Her-
togcnbosch overleden dr. J H Wakker, tot
voor kort leeraor aan de R. H. B. S. cn het
gemeentelijk gymnasium aldrar, en bekend
plantenkundige Dr. Wakker is een tijdlang
directeur van het proefstation voor suikerriet
te Pnsoeroean geweest, waar hij het zaadriet
P. O. J. no. 100 wist te maken. Zijne bekend
heid dankt hij vooral aan zijn ontdekking van
de eerste plantenziekte, door bacterieën te
weeggebracht, zijn ondei zoekingen over aleu-
ronkorrcls en als grondlegger van de patho
logische plantenanatomie.
BENOEMING UIT WACHTGELDERS.
In dc gemeente WinkeL
De raad der gemeente Winkel kon de be
noeming van een hoofd der school te Lutje-
winkel en van onderwijzeressen te Winkel niet
laten doorgaan, omdat juist een dag vóór de
vergadering de Eerste Kamer het gewijzigde
wetsontwerp tot wijziging van dc artikelen 56,
97 en 203 der onderwijswet-1920 had aange
nomen. Dc proeflessen waren gegeven, de voor
drachten opgemaakt, doch volgens de nieuwe
wet zou allei eerst getracht moeten worden, dc
keus te doen uit dc wachtgelders.
Op een telegram, tijdens de vergadering aan
den minister van onderwijs gezonden, of zon
der gevaar voor het verlies ven dc riiksvergoe-
ding de benoeming van genoemde leerkrachten
kon plaats hebben, is gisteren het antwoord
ontvangen, dat in de vacature van onderwij
zend personeel niet anders mag worden voor
zien dan uit wachtgcldeis, tenzij gewichtige
redenen kunnen worden aangetoond, in v/elk
geval de minister overwegen zal, of ontheffing
op grond van het nieuwe vijfde lid van artikel
56 der Lageronderwijswet-1920 kan worden
verleend. (N. R. Ct.)
VLAAMSCHE NATIONALISTEN AAN
DE GRENS.
Eigenaaidig optreden der Ne-
derlandsche grensbewaking.
Een gezelschap Vlanmsch nationalisten,
waartoe o.m. behoorden Rosa de Guchtenaerc,
Herman Vos, Boudewijn Ma es. Ward Hermans
en andere vooraanstaanden der Frontpartij,
bracht j.l. Zondag te Breda een bezoek aan
de in Nederland wonende activisten voor de
viering der z.g. Dietsche dagen, waarover wij
reeds berichtten. De Ncderlandsche grensbe
waking heeft naar de Antwerpsche corres
pondent der N. R. C. meldt, het gezelschap
dnmes en heeren niet zonder meer tot het
Nederlandsch grondgebied toegelaten.
In de visitatiezaal te Roosendaal, bij het
controleeren van hun nationalitiitsbewijzen,
zijn verschillende vragen gesteld, die voor an_
dore reizigers niet gebruikelijk zijn. Zoo is
gevraagd „Komt u wel meer in Holland" en
„Waar gaat uw reis heen Bi' het vernemen,
dot het gezelschap naar Breda wilde reizen,
werden de dames en heeren verwezen naar
een wachtmeester der marechaussee. Deze
scheen weinig lust te gevoelen den toegang
tot het land te verleenen. Elke identiteitskaart
werd nauwkeurig onderzocht.
Aon Ward Hermans, wiens identiteitskaart
als nationaliteit (in stede van Belg) Vlaming
vermeld, werd het verder reizen verboden. Een
stntionsnmbtenaar maakte den. wachtmeester
erop attent, dat er gccnerlei aanleiding be
stond om den Vlamingen het doorreizen te
bemoeilijken, nan Word Hermans te beletten.
Dit bleek de wachtmeester ter slotte ook in
te zien. Hij liet althans hot geheele gezelschap
ongestoord dc reis naar Breda voortzetten.
BRAND IN EEN VISCHBAKKERIJ.
Vermoedelijk doordat de vlammen in een
pan vet sloegen, ontstond brand in de visch-
bakkerij van de fa. Jacob Toet aan de Schie-
kade Oostzijde te Rotterdam. De eigenaar was
niet thuis en dicr.s zoon had nimmer het
bedrijf uitgeoefend. In enkele oogenblikken
stond het gehcele sous-terrain dat als bakkerij
was ingericht, in lichte laaie. Een groot aantal
spuiten w.o. een stoomcr rukte uit, doch met
enkele stralen op de waterleiding kon men het
vuur in bedwang houden cn alleen tot de bak
kerij beperken. Deze evenwel werd een prooi
der vlammen, terwijl groote waterschade werd
toegebracht aan den daarboven gelegen winkel,
De schade wordt door assurantie gedekt.
P. P COUVRET. f
In den ouderdom van ruim 66 jaar is over
leden ds. P. P. Couvret, predikant te Ewijk
aan de Maas
