Amerik. Stoppage
Eerste Amersfoortsche Stoompersiiir.
„Qu ick"
SLIJTERIJ - ÜAViK 41
Handel in Gedistilleerd.
Wijnen en Likeuren.
Advocaat - Boerenjongens - Voor-
I burgli en Massa's „Schitletlje"
Amerstoortsch Dagblad
Laat PALTHE voor U
Sloomen en Verven.
PALTHE Utrechtschestr, 47
STADSNIEUWS.
RECLAMES.
Von 1 4 regels. 2 05, elke regel irieei 0 50
Slationssiraai 16b Tel. 344
Specialité's
j Telef 292 Aanbevelend S. H, MASSA
Afd. Advertentie Burea»
Arnhemsche Pooilwal 2a
Tel. 513
Plaatsing van Ad
vertenties In alle
bladen zonder prijs-
verhooging.
ALMELO - Te! 557
Groen: De Boer (Ajax)Bul J:. (Feijon-
oord), v. d. Pol (NAC)Geutskens (RCH) Vis-
(H.V.V), Van Lcersum (VUC) Lommen
(Roermond), Koonings (Feijenoord), Boger-
man (VIOS), G. Tap (ADO), Van Gelder (V.
LLC) I r -
Zooals men ziet 2iin-het in hoofdzaak wee»
de bekende spelers, die ook reeds in de ploe
gen uitkwamen, die tegen Newcastle United
speelden, die thans weder oen plaats in cén
der vier ploegen vonden
De roodc plcreg het Nedeilandschc elftal,
zooals het de laatste malen gekozen werd
is geheel onveranderdgcblevciv Denis zal in
\crband met zijn arm, welke neg niet geheel
in orde js, zeer waarschijnlijk niet kunnen uit
komen, zocdat voor hem een plaatsvervanger
zei moeten aangewezen worden.
Nieuwelingen in de tweede ploeg zijn Brug
man van R. C. H. en Kools van N. A. C., die
met den naar het tweede elftal bevorderden
Ajacied Volkers en de beide Oosterlingen
Schipper en Klein zeker een sterke voorhoe
de zullen .vormen.
In het blauwe elftal heeft men Ruisch wcdci
een kans gegeven.
In het vierde elftal zijn meerdere nieuwe
gctzichten. Niet iminder dan vijf Hagenaars
vonden in dit elftal een. plaats, van welke Bo-
german, G. Tap en Vis voor de eerste maal,
terwijl verder voor het eerst Koonings van
Feijenoord en Geutkcr.s van R. C. H. in een
Olympisch elftal zijn gekozen.
Dc renige spelers uit de tweede klasse zijn
Elfring en v. Nus.
Van de 44 gekozenen is er geen enkele uit
het Noordelijke district, 4 uit het Oosten, 9
uit het Zuiden en 35 uit de twee Westelijke
districten, terwijl 10 Hagenaars in een der
vier ploegen een plaats vonden.
Opvallend is, dat ondanks de successen der
Oostelijke clubs in "t vorige seizoen, slechts
vier spelers uit nfdeeling III gekozen zijn.
Zwemmen.
DE 2 K.M. WEDSTRIJD DER A. Z. EN P. C.
Groote deelname.
Zaterdag organiseert de A. Z. cn P. C haai
jaarlijkscho 2 K.M. wedstrijd, waarvoor bij dc
zwemmers, zoowel als bij de inwoners onzei
stad altijd zeer greote belangstelling bestaat.
Voor den 2 K.M. wedstrijd zelve hebber
reeds een 35 zwemsters en zwemmers inge
schreven, onder wie de beide winnaars van
1026, mej. E. Smits (A.D.Z.) cn Th. J. de Man
(U.Z.C.), recordhouder op alle lange banen in
Nederland. Verder komt onder de inschrijvers
natuurlijk onze crack H. P. van Haselen vooi,
die natuurijk tot de eerste aankomenden zal
l'chooren. Jammer is dat in de damesafdeeling
bekende zwemsters Mej. Braun, Baron en
Vierdag getroffen zijn door een startverbod,
daar anders deze dames eveneens van de partij
n zijn geweest.
Hét uitgebreide programma is door de wa-
terpolocommissie van den N.Z.B. nog verlengd
'net de wedstrijden A.Z. on P.C. I tegen A.Z.
(Amsterdam) en 'AJZ en P.C. 2 legen A.Z. 3
De eerste wedstrijd heeft geen belang moei
voor de competitie, daar A.Z. reeds kampioen
is en de groen-witten definitief de tweede plaats
innemen; desondanks verwachten wij toch een
alleszins te aanschouwen strijd. De andere
wedstrijd is van meer belang, daar hier A.Z. cn
P.C. door een groote overwinning het afdee*
'mgskampioenschap en zoo een plaats in de
Reserve eerste klas kan veroveren. Dat hier
dus hard gestreden zal worden behoeft geen
betoog, voorol daar A.Z. momentcel de eer
ste plaats inneemt. Ook de overige nummers
zijn goed bezet en wij verwachten hierin span
nende races.
AMERSFOORTSCHE ZWEMVEREENIGING
„NEPTUNUS".
Vervolg der uitslagen. '\VeinIg
medewerking tegenover dc pers
In ons blad van gisteren gaven wij uitvoerig
verslag van dc door dc Amersfoortsche Zwem-
vcicc-nigir.g Neptunus georganiseerde 1 K.M.
wedstrijd en moesten daarbij helaas melding
maken van de absoluut gebrekkige organisa
tie, waarvan ook dc pers gedeeltelijk de dupe
is geworden.
Immers, de wedstrijden waren te ongevec-.
6 uur afgcloopen, doch eerst te kwart vooi
negen, dus bijna drie uur later, konden wij
een gedeelte van de uitslagen machtig wor
den, n.l. die van den I K.M. wedstrijd.
De I K.M. wedstrijd werd echter gevolgd
door 25 Meter snel zwemmen voor jongens
cn meisjes, 50 meter voor dames en heeren,
schoolslag, rugzwemmen en schoonspringen
\oor dames cn heeren.
Toen wij de jury om den uitslag van deze
wedstrijden vroegen, wenschtc deze ons die
niet te verschaffen. Ook na herhaald verzoek
bleet de Jury wij spaticeren „jury", dus
niet het Ncptunus-bcstuur weigerachtig ons
dc bedoelde uitslagen te verstrekken, zoodat
wij deze dan ook niet in ons blad van gisteren
konden publiceeren.
Hadden wij van de zijde der jury wat meer
medewerking gekregen, dan had zulks wel
kunnen geschieden.
Het is dan ook geenszins onze schuld, doch
komt geheel op rekening van do onwelwillen
de houding der jury, dat wij bedoelde uit*
slagen eerst nu kunnen geven.
Zij luiden als volgt
25 M. snelzwemmen voor jongens beneden
14 jaar
1. W. Vink (Neptunus) 18.8 sec.
2. G. Broekoma (U. Z. C.) 20.4 sec.
5. T. Korff (Brandenburg) 22 sec.
25 M. snelzwemmen voor meisjes beneden
14 jaar
1 Mej. M. Winklaar (Zwemlust) 19.6 sec.
25 M. snelzwemmen voor jongens van 14
16 jaar
1 G. H. Ritzer (Zwemlust) 16 sec.
2. H. J. Wilson (Zwemlust) 17 sec.
3 G. Timmermans (Zwemlust) 17.4 sec.
4. T. Korff (Brandenburg) 17.6 sec.
25 M. snelzwemmen voor meisjes van 14—
10 jaar.
T. Mej. C. Maat (Brandenburg) 21.8 sec.
2 Mej. B. Dekkers (A. Z. en P. C.) 22 8 sec.
50 M. snelzwemmen voor heeren
1. J Schat (Zwemlust) 34 sec.
2. A. M. Arendsen (Zwemlust 36.4 sec.
3. H. Vierdag (Neptunus 38.4 sec.
50 M. snelzwemmen voor dames
1 Mej. D. v. Dijk (Zwemlust) 52.6 sec.
25 M. schoolslag voor jongens
T G. H. Ritzer (Zwemlust) 18.6 sec.
2. J. -A. Petersen (U. Z. C.) 22 sec.
3. A. Bloerr.sma (Zwemlust) 22.2 sec.
25 M.. schoolslag voor meisjes:
I. Mej. B. Dekkers (A. Z. en P. C.) 23.4 sec.
50 M. schoolslag voor heeren
I. Th. Jacobs (B. Z. C.) 41.3 sec.
2 A. Arendsen (Zwemlust) 45.6 scc.
3. Baron A. ,v. Leeuwen van Brandenburg
(U. Z. C.) 46 scc.
50 M. schoolslag voor dames:
1. Mej. A. Knol (Zwemlust) 48.8 sec.
2. Mej. H. Ballendux (Nept.) 59.2 sec.
25 M. Rugzwemmen voor jongens
I H. A. v. d. Wilt (B. Z. C.) 22 scc.
2. G. Timmermans (Zwemlust) .22.6 scc.
5 A. Blocmsma (Zwemlust) 24.4 sec.
25 M. rugzwemmen voor meisjes
7. Mej. Winklaar (Zwemlust) 26.8 sec.
50 M. rugslag voor heeren
1. A. de Haan (A. Z. cn P. C.) 50.2 scc.
2. Baron A. v. Leeuwen (U. Z. C.) 50.8 sec.
50 M rugzwemmen voor dames:
1 Mej. G. Vierdag (Neptunus) 58 sec.
Schoonspringen voor dames
T. Mej. G. Vierdag (Neptunus) 46 punten.
2. Mej. R. Fresen (B. Z. C.) 50 punten.
Schoonspringen voor heeren
1. J. Wirtz (Blikkenburg) 55 punten.
2. J. Röhner (U. Z. C.) 51 punten.
3. K. v. d. Pol (B. Z. C.) 48 punten.
Wicrlijden.
TOER DCOR NEDERLAND.
Internationale wegwedstrijd
vC'cr amateurs.
Voor het eerst in Nederland zal morgen ..de
4-daagsche toer door Nederland aanvangen
ter voorbereiding voor de Olympische Spelen
1923.
Aan deze toer wordt behalve deelgenomen
door alle bekende Hollandsche wegrenners ook
door renners uit Duitschland, -Luxemburg er»
Zwitserland.
Hieronder gevc-r» wij dc verdceling der 4
étappe's met den vermoede-lijken li'd waarop
dc deelnemers passeeren.
Te Etappe 17 Augustus.
Vertrek: Amsterdam v.m. 7.30
(b. d. Duivendr. Brug)
Utrecht 8.30
Arnhem 10.15
Nijmegen II.—
Venlo n.m. 1.15
Roermond 2.—
Sittard 2.45
Aankomst: Maastricht 3.30
2e Etappe 18 Augustus.
Vertrek: Maastricht v.m. 8.—
Sittard 8.5G
Roermond 9.—
Venlo 9.50
Nijmegen II.30
Arnhem n.m. 12.30
Zutphen 2.—
Aankomst: Deventer 2.30
5c Etappe 19 Augustus.
Vertrek: Deventer v.m. 9.—
Zwolle 9.50
Mcppel 10.45
Smilde II.30
Assen 12.
Aankomst: Groningen n.m» 1.—
4e Etappe 20 Augustus.
Vertrek: Groningen v.m. 7.30
Assen 8.10
Smilde 8.40
Meppel 10.15
Zwolle 10.30
Harderwijk n.m. 12.
Nijkerk 12.50
Amersfoort 1.—
Laren T.40
Aankomst: Gooische Boer 2.—
Hieruit blijkt dwt de renners Zaterdag a.s.
I uur enze plaats zullen passeeren.
Tot op heden zullen 52 deelnemers sterten
doch het is niet' onmcgelijk dat dit oar..-.i nog
overschreden zal worden.
DE DRIE PRIESTERFEESTEN.
De feestdag zelf.
St. Ansfridus.
Bij dc Hoogmis, door den Jubilaris pastoor
S&nclkuyl gecelebreerd, fungeerde ps. Schrüder
(Hilversum) als presbyter assistance, kapl
Groothuys als diaken, rector Teeuwen (St.
Louis) als subdiaken en de ecrw. heren van
Wcezel Errcns en Venings als cantores.
In dc feestpredicatie vun ps. H. F. van der
Hoist (Zwolle) bracht deze donk acn God voor
dtn priester, cn dank aan den Jubilaris namens
de parochie.
Het zangkoor voerde Missa Sccunda uit var»
H. Andriessen Jr. voor knapen- en mannenkoor
cn zong na den H. Dienst de Pricstercantate
van Haagh
St Franciscus Xavcrius.
Hier werd de Jubilaris pastoor Hartman bij
he' H. Officie geassisteerd als diaken d^or zijn
broeder ps. Hartman (Enschede) cn als subdia
ken door rector van den Hengel (Utrecht). Als
cantores fungeerden 4' .Franck en kapl. van
Stiaclcn.
In het priesterkoor waren gezeten mgr.
Schaepman president van 't groot-seminarie te
Rijzenburg, mgr. Evers, hoofdaalmoezenier van
Leger cn Vloot, Kanunnik Jansen (Utrecht), ps.
Hoogeman (Amsterdam) cn ps. Beumer (Bus-
suin)
Rector van dien Hengel sprak de feestpredi
catie, en wees daarbij op wat de parochiq kan
zijn voor haar herder, daar ook hier wisselwer
king is als bij de opvoeding in het gezin, 'waar
mcr ook kan zeggen, dat dc kinderen meewer
king vederkecrig pan de vorming der oudets.
Het zangkoor zong Missa Regina Mnrtyrum
van Licinio Rcficc voor gemengd koor en na de
H. Mis dc- cantate van Haagh. Ook Maandag
werd uitmuntend gezongen in beide kerken.
De receptie.
Deze w os in tweedoelen, waarvan het eer
ste hoofdzakelijk voor de besturen der R. K.
erecnigingen en corporaties, die zooals dc in
leiders en dc- jubilarissen deden uitkomen, in
zoo hooge mate steun verleenen aan het
werk van den priester. Het tweede gedeelte was
voor de parochianen in hei algemeen cn allen
die zich daarbij aanslqjen.
Pater Rottier leidde daarbij in St. Ansfridus
en kapl Brouwer in St. Franciscus. Eerstge
noemde had het Friduum geleid, dc driedaag
se)!».- godsdienstige oefening, die op den Berg
onn het feest was voorafgegaan.
Dc twee recepties waren op verschillende
uren gesteld, zoodat aan beide ken worden deel
genomen.
Wcih. Veis Heijn, waorry."burgemeester, weth
Joiissen cn de gem.-secreb dc heer Kaan
biechten op deze recepties dc gelukwënsch
oyP£ van het Gemeentebestuur. Ook werd op
gemerkt mgr. A. Ariens, die verblijft in het Sl
Jozefshuis aan de Wuyticrslaan. Dr. Visser
(directeur R. O. G.) kwam feliciteercn namens
het college van curatoren van het Gymnasium
Zoonfë reeds werd gemeld, was het op deze
recepties in het Patronaatsgebouw cp den Bei g
en in gebouw St. Acchten nan het Zand, dat
de parochianen hun feestgave boden. Dit ge
schiedde voot St. Franciscus bij monde van den
heer Herm. Kroes, oudste lid van het Kerk
bestuur, en voor St. Ansfridus door kapl. Groot
huys, waaraan de heer Huygen een hartelijke
speech namens dc parochianen toevoegde.
B'.j het parochiecadcau aldaar (tegelvloer)
voegde het Zangkoor een kunstvol wierookvat.
Dit zangkoor gaf met verschillende liederen
ccr. aangenaam toevoegsel aan deze receptie.
Aen hef Zand zorgde daarvoor het zangkoor
door hot nogmaals zingen van het Zilveren
Feestlied cn het Patronaatsstrijkje, dat zeer ver
dienstelijk verschillende nummers spccld»? cn
tel kei) si het „Lang zal, hij leven!" ophaalde dat
dan door allen uit vollen borst werd meegezon
gen.
Ook van de open receptie werd een zeer druk
gebruik gemaakt.
Een plechtig Lof besloot in beide kerken ci«v
fecstvieiing. 's Avonds werd hieraan nog een
serenade toegevbegd.
St. Elizabethsgasthuis.
Hier vierde rector F. B. Ir. Stroetman -ij n 40-
jatig priesterfeest.
Tien jaar geleden dwong gezondheidstocstond
den Jubilaris den parochiearbcid als pastooi te
Loenersloot neer te leggen. Deze purochia
evenals Nieuw Schooncbeek, de daaraanvoorof-
gnnnde standplaats toonden bij deze gelegen
heid hun pastoor van weleer niet te hebben
vergeten.
Het koortjcAder Zusters in het Gasthuis had
voor deze gelegenheid dc driestemmige mis van
Singenberger ingestudeerd en voerde haar uit
onder leiding van den heer H. Ramsclaar. En
later in de zaal der Zusters, tot feestzaal inge
richt, werd zelfs een feestcantate gezongen.
Ooi; hier kwam het Dagelijksch Bestuur der
gemeente Amersfoort gelukwenschcn, evenals
mgr Ariens en dc hcogccrw heer deken Fork.
Tal van bloemen, gelukwcnschen en cndcaux
"kwamen binnen cn dc Jubilaris maakte een
rondgang langs dc bedden der patiënten om
hun felicitatie te ontvangen.
Mild was de dank van rector Stroetman ook
in den vorm van tractatie voor zusters, perso-
ner-l, pensiongasten en patiënten.
GARNIZOEN
Herhalingsoefeningen.
Op 29 Augustus a s. komt het voor-detoche-
rnent der hcrhalingslichtingen van de Infanterie
onder de wapenen van 5 en 16 R. I. te Amers
foort en van het 21 R. I te Harderwijk.
Mutaties.
Dê Eerste-Luitenant H. H. van Beek, van het
2Te R. I. wordt op 27 Augustus a.s. ontheven
van zijne detacheering bij het 18e R. I.
Benoemingen.
Bij Kon. Besluit zijn benoemd cn aangesteld
tot rescrve-eerste-luitenant
bij het 5e R. I. de reserve-tweede-luitcnant
T. Kranenburgbij het I6e' R. I. de reserve
tweede luitenants B. H. Erné, W. J. van dar
Star, J. \V. A. van Kaltum, C. D. Hoogstraten
cn J. J. H. M. Hehenkempen bij het 21c
R. I. dc rcserve-tweedc-luitenant B. Sc'noltc.
EXAMENS.
Te Utrecht slaagde voor het examen Fransch
L. O onze stn'dgcnoote, mej. A. H. Knapen.
VEREENIGING VAN ONDEROFFICIEREN
„ONS BELANG".
Sanatoriumstichting afdccüng
Amersfoort.
De heer G. J. de Nooy, voorzitter der
commissie sanatorium-stichting schreef ons het
volgende met verzoek om plaatsing
„Tijdens den Landdag te Barneveld zal, met
toestemming van B. en W. dier gemeente door
bovengenoemde afdeeling een inzameling woi-
den gehouden ten bate der stichting.
Waar ongetwijfeld ook vele ingezetenen on
zer gemeente derwaarts zullen trekken, doe ik
gaarne van hieruit een beroep op de liefda
digheidszin van U allen, opdat wij met genoe
gen op den tccht naar Barneveld mogen terug
zien.
Mogelijk zijn er onder de lezeressen dames,
die de vacantie biedt er zoo'n schoonc ge
legenheid toe gaarne daadwerkelijk willen
toonen iets voor het goede doel over te hebben
en bereid zijn op dien dag in Barneveld
bloempjes aan te bieden. Ik zie dan gaarne
naam en adres tegemoet. Het licht voorts in dc
bedoeling Vrijdag tijdig naar Barneveld tc gaan
opdat van 12 uur af tot na afloop der Histo
rische optocht gewerkt kan worden.
Wij voldoen hierbij gaarne een dit verzoek
cn voegen cr tevens nog een opwekkend woord
aan toe tot hen, die dit goede doel daadwer
kelijk willen steunen.
AVONDKLOKKENSPEL.
Woensdag 0.30—9.50.
Deze week luidt het programma
Klein Vogelijn Joh de Veer;
Beiaurdlied Benoit
Bakmarsch
Vlaanderen Rich. Hol
Mijn Nederland dezelfde
Een deuntje van dc Hop Piendclshof
Omdat ik Vlaming ben Matthijsen
Zechhymne
Wie dat sich selfs verheft Valerius.
HANDEL EN INDUSTRIE.
Fa. A. van Slooten en Co.
Radio-grossiers.
Blijkens een in dit nummer voorkomende ad
vertentie is de radio- en groshandei, firma A
van Slooten met ingang van heden verplaatst
van Zuidsingel 13 naar Korte Bergstraat 1
Bij ons bezoek aan het/nieuwe home dezer
firma waren wij in de gelegenheid kennis te
maken met de verschillende merken radio-arti
kelen, die door haar worden gevoerd. Zoo za
gen wij naast vrijwel alle gangbare typen luid
sprekers ook de „Ar ti"-luidspreker, die door
de firma wordt vervaardigd en geïmporteerd.
Een fraai apparaat in ronde uitvoering, ma
honie- of eikenhout, met een prima weergave
Van spraak cn muziek. Ook andere merken als
Philips, Grawor Concert, Sterling, Stradivarius,
e.a. waren in ruime mate tegenwoordig. Voorts
is deze firma ook fabrikanïe der Arti, toe
stellen, lampvoetcn, tranformatoi en, enz, ter
wijl zij tevens generaal-vertegenwoordigster is
voor Holland en Koloniën van verschillende
Duitsche en Fransche fabrieken oa, van de
„Dihag". Ook van dit merk kon men hiei ver
schillende luidsprekers vinden, o.u een bui
tengewoon elegante combinatie vun iuidspi<.Ker
en schemerlamp'. Onder de complete toestellen
viel vooral op een 3 lorr.ps-super-hcterodyni
met raamantenne gebouwd volgens een spe
ciaal door de firma gekocht schema, naar mei
ons mededeelde, dat als salon-meubel lang geer
slecht figuur maakt Voorts zagen wij een ruime
sorteering onderdeelen, spoelen, condensatoren,
lompen, enz. van diverse fabrieken.
Betreffende de indeeling van het pand zelf
kunnen wij nog medëdeelen, dat de eigenlijke
kantoorruimte door een gordijn in twee ge
deelten is verdeeld, zoodat men gelegenheid
heeft op rustige wijze zaken te doen. Want zoo
als bekend is, levert de firma alleen aan der.
handel Resumeerende mag men zeggen, dat dc
inrichting dezer firma niets te wènschen over
laat. Belanghebbenden kunnen wij een bezoek
dan ook ten zeerste aanbevelen. Vermeld zij
nog, dat de nieuwe zaak Zaterdag in tegen
woordigheid van enkele belangstellenden is ge
opend.'Van verschillende zijden waren fraaie
bloemstukken aanwezig.
VECHTPARTIJ.
Amcr in het spel.
Gistermiddag kregen een tweetal jongens
van 15 jaar hoogloopende ruzie, die op eer»
finale vechtpartij uitliep. De oorzaak van dezes
oneenigheid was niets meer of minder dan
de „liefde", voorzoover die tenminste bestaat
in een 15-jarige jongensbrein. Wat toch was
het geval. Dc 15-jarige H. S. had zich het
hart weten te veroveren van de 14-jarige
Betsy.
On zekeren goeden, of beter gezegd, kwa
den'dag, zag H. S. dat „zijn" Betsy in een
naar zijn zin al tc vriendschappelijke verhou
ding stond tot v. G., die ook al 15 jaar oud
was. Zooals te begrijpen is, was dat te erg
voor H. S. Hij noodlgde daarom v. G. uit om
maar eens op het Spui te komen daar zou
den ze wel eens uitvechten „aan wie Betsy
toebehoorde". En aldus geschiedde, gistermid
dag na afloop van het werk. Het duurde niet
lang of er werd flink op los getimmerd en
van beide konten vielen krachtige vuistslagen
en stompen. Met het noodlottig gevolg^ echter
dat v. G. plotseling bewusteloos neerviel. H'i
moest per brancard naar zijn huis vervoerd
worden. H. S. werd naar het politiebureau ge
bracht, waar hem eens duidelijk werd ver
teld, dat dergelijke onridderlijke wijze van
ducllecren niet toegèstaan is. En vermoedelijk
zal het hiermee voor den stoutmoedigen held
nog wel niet zijn afgeloopen.
DiEFSTAL.
Van een portemonnaie.
Dezer dagen bemerkte een passagier van
een autobus, dat hem tijdens den rit zijn por
temonnaie was ontstolen. Het is gebleken dat
deze diefstal gepleegd is door zekere B. met
hulp van eene v. O., die zich eveneens in den
bus bevonden. B. zoowel als v. O. zijn ter be
schikking van de Justitie te Utrecht gesteld.
BURGERLIJKE STAND
Geboren Willem Cornclis z. v. Willem Cor
nells de Gons en Elisabeth Christina Hacye-
maycMargarctha d. v. Joseph Jacob van
Nijkerk cn Anna Clara Margrietho Vredding.
OverledenPetrus Gerardus Steltenpool
oud 20 jr ar ongehuwd.
SACCOEN VAN ZET TI
In een beschouwing van Julius Elbau (Vossi-
schc Zeitung) komt een opmerkelijk» analyse
voor van de psychologische cn sociale ver
schijnselen, die zich in het geval-Sacco cn
Vnnzetti laten gelden.
De staat Massachusetts, waarin het misdrijf,
waarvoor Sacco en Vonzctti hebben terechtge
staan, plaats greep, is er trotsch op, het angel-
saksisch karakt,r gestempeld door de puritcin-
sche zede, in den loop der tijden het trouwst te
hebben bewaard. Hier zijn vóór meer dan 300
jaar de bekende Pelgrimvaders geland. Uit de
vrome puriteinen kwamen geduchte kooplieden,
vermetele zeevaarders, succesvolle smokkelaars
roekclooze rebellen tegen het oude vader
land voort. De hoofdstad Boston gaf het sig
naal voor don afval van de 13 koloniën. Geen
wonder dot hier het Amerikancndom trotsch is
op zijn 100 geen wonder dot dc puritein-
sche vorm van godsdienstigheid hier in eigen
gerechtigheid cn onverdraagzaamheid ontaardt.
Geen wonder ook, dat de trots op het groote
aantal voorbeeldige onderwijs-instellingcn het
gevoel van „Uberlegenhcit" nog versterkt.
In dit opper-amcrikaansche gebied zijn de
laatste 20 jaar landverhuizers binnengestroomd
uit de onderste volkslagen, waaronder 120,000
Italianen cn 100,000 Russen. In den uiterst
dichtbcvolktcn staat werken' de niet-Ameriknan-
sche elementen dubbel aanstootelijk, deze men-
schen die gebrandmerkt zijn door armoede, on
wetendheid en een vreemden landsaard.
De doorsnee-Italiaan, dien men daarginds
kent, stamt uit de armste, achterlijkste doelen
cn dc meest onderdrukte kringen vun zijn va
derland. Dc meeste Itnliannsche landverhuizers
komen uit Zuid-Italië, meer speciaal Sicilië, heb
ben weinig behoefte, raken in het nuchtere, za
kelijke 'Amerika nimmer op dreef, sluiten zich
ghetto-achtig tezamen cn vollen toch overal
op. Bovendien laden zij nog dc verdenking op
zich van radicalisme, waarvoor ieder geboren
Amerikaan, in de overtuiging opgevoed dat
geen grondwet een volk gelukkiger maoki dan
dc Amcrikaansche, den dicpsten afkeer heeft.
Ziedaar nu de twee arme, politiek verdachte
Italianen Sacco werkte op een schoenfabriek,
en Vanzetti verkocht gebakken visch op straat
voor de puriteinschc gezworenen van Nieuw-
Engeland. En desondanks is het vonnis tot
dusver niet ten uitvoer gelegd. Sedert '21 is
het gansche apparaat voor hen mobiel ge
maakt, waarover anders alleen rijke lieden kun
nen beschikken.
De schrijver gelooft niet dat er bizonderc re
den is om ach cn wee te roepen over de de
mocratische wijze van rechtspreken in 't alge
meen en de Amcrikaansche democratie in t
bizonder.
Over de beele wereld is het moeilijk een oude
rechterlijke dwaling te herstellen. Dubbel moei
lijk, wanneer politieke hartstocht zich. er in
mengt. Wanneer het den communisten werke
lijk ernst was met den wensch, het leven der
beide veroordeelden te redden, zouden ,zij er
van afzien, de zaak tot een kwestie van in-*
vloed tc maken. Het is een biltere pil, die de
justitie te slikken krijgt, temeer indien dc triomf
van de rcchlsgedachte als een overwinning van
de communistische internationale over de Ame-
rikaansche bourgeoisie wordt uitgelegd.
De Amerikaansche pers publiceert een
schrijven van Sacco, waaruit blijkt, dot hij de
zaak zuiver ziet als een machtsvraag. Zijn eeni-
ge hoop is een bctooging, waarven zijn vijan
den schrikken en waardoor zij teruggehouden
worden van hun misdrijf.
Zoo spreekt, aldus Elbau, een verbitterde,
wien onrecht geschiedde, maar ook een fanati
cus. die de wereld, waarin hij werkte, naar bro
chures en leuzen beoordeelt. Als Sacco gelijk
had, zou hij hopeloos verloren zijn. Wat voor
hem en zijn bescheiden kameraad spreekt en
werkt, is iels, waarmee al zijn Moskousche
leermeesters en alle andere geweldaanbiddera'
spetten het gevoel voor recht en gerechtig
heid, dat in het 'Amerikaansche volk aanwezig
is en een rcëele macht vormt, hetgeen o.a. blijkt
uit de stemmen die zich laten hooren ten gun
ste van het gekleurde ras, dot immers nóg la
ger staat den de meest recht- en hulpelooze
landverhuizer.
Wie meen: door een beroep op het klasse
instinct oer Amerikaansche arbeiders de ge
vangenisdeuren te kunnen laten springen, kent
noch de kracht van het staatsgezag, noch de
anti-socialistische stemming in de breede lagen
van het Amerikaansche volk. De Amerikaansche
arbeider is steeds bereid zijn bevoorrechte po
sitie tegenover dc uithecmsche elementen te
verdedigen. Tegen het bolsjewisme voelt do
man, die 'in zijn eigen auto naar de fabriek rijdt
cn 's avonds in de bioscoop of aan de radio de
vreugden des levens geniet, denzelfden afkeer,
half afgrijzen en half ironie, als alle andere
Amerikanen, die zich in hun optimistische „Da-
seinsbejahung" hoogst ongaarne loten storen.
De democratische ideeën, waarop de Ame
rikaansche grondwet gebouwd is, hebben bewe
zen nog niet zoo slecht te zijn. Uit de dertien
kolonies, die uit menschen van alle naties be
staande/met moeite en niet zonder dwang lot
een statenbond zijn samengevoegd, is in den
loop van anderhalve eeuw het machtigute rijk
der wereld geboren, dat l et overgrooto aantal
zijner bewoners een beter lot waarborgt don
elk ander land het vermag.
In deze anderhalve eeuw is veelvuldig en
groot oniccht geschied. Tegen de oorspronke
lijke bevolking, tegen de immigranten, de
buren, de natuurwonderen van het land. Maar
welk volk durft het wagen den eersten steen
op te heffen Niemand vermag te zeggen, wat
in de toekomst de ongehoorde opstapeling van
materiecle middelen uit zal werken. Maar
aldus Elbau wanneer er een grens bestaat
tegen machtsmisbruik en willekeur, dan is zij in
de democratische overlevering te vinden, waar
aan het Amerikaansche volk geloovig vast
houdt. In het gevoel zijner kracht kan het ook
de zelfoverwinning toonen, door de „bevrij
ders" van Sacco en Vanzetti in den waan te
loten, Amerika door bazuingeschal te hebben
getemd.