tweede blad.
feuilleton.
26. Jaargang No. 62 AM ERSFOO RTSC H DAGBLAD „DE EEM LANDER"
Wie is Edmund Gray?
Maandag
12 September 9.
DE KON. FAMILIE TE KAT
WIJK
DE ONTVANGST DOOR DE
BEVOLKING
Men meldt ons uit Leiden
Zaterdagmiddag heeft de Koninkl. Familie per
auto met haar gevolg een bezoek gebracht aan
Katwijk, waar, zooals bekend. Prinses Juliana
Dinsdag, in verband met haar studie aan de
Leidsche Universiteit, de villa 't Waerle zal
betrekken. Zooals reeds eerder gemeld hadden
de OTanjevereenigingen te Katwijk verzocht,
aan de Koninklijke familie ter gelegenheid van
het bezoek, dot de vorstelijke personen van
middag aan de nieuwe woning van Prinses
Jub'ana zouden brengen, een aubade te mogen
brengen, en was daarop een gunstig antwoord
ontvangen.
Vanmiddag 3 u. zijn Prins,, Koningin en Prinses
Juliana per auto met haar gevolg te Katwijk-
Binnen aangekomen. Zoowel te Katwijk-Binnen
als te Katwijk aan Zee wapperde huis aan huis
de vlag. In verschillende straten waren versie
ringen aangebracht en in de Voorstraat bij
de Badstraat en op den Boulevard op onge
veer 200 Meter afstand van het nieuwe ver
blijf van de Prinses waren eerepoorten opge
richt. Laatstgenoemde eerepoort, die een leng
te had van ongeveer 25 Meter, was samenge
steld uit attributen op de visscherij betrekking
hebbende, zooals vischnetten, grootc en kleine,
beschilderde horingfusten enz.
Bij de aankomst voor het gemeentehuis te
Katwijk-Binnen had zich een talrijke menigte,
o. w. honderden personen uil de omliggende
gemeenten, voor het gemeentehuis verzameld
en juichte ze dc vorstelijke personen luide toe.
Een muziekcorps liet het Wilhelmus hooren.
Voor het gemeentehuis waren ter begroeting
aanwezig het gemeentebestuur, de secretaris,
de heer Kohus en de leden van den gemeente
raad. De burgemeester, mr dr J. J Schok
king, begroette de hooge bezoekers met
een korte toespraak, waarin hij er zijn vreugde
over uitsprak, dat Katwijk als verblijfplaats
voor Prinses Juliana tijdens haar studietijd
was uitgekozen en dat Katwijk het zich tot een
bizonder groote eer rekende, de komende ja
ren de Prinses tot haar inwoners te kunnen
rekenen. Na deze toespraak boden de jonge
dames Jo Ouwehand, een dochtertje van den
wethouder en mej. Betsy Kobus, een dochtertje
van den g♦méénte-secretarjs, V Kcr^'p^m en
dc Prinses bloemen aan. Nadat de leden van
het gemeentebestuur aan de Koninklijke fami-
lielic waren voorgesteld, vertrokken de vor
stelijke personen terwijl de muziek het Wil
helmus (oude toonzetting), deed hooren, onder
luide hoera's naar Katwijk aan Zee.
Bij aankomst op den boulevard aldaar ston
den ongeveer 3000 schoolkinderen in tweo
rijen opgesteld, om de vorstelijke personen in
hun auto's te laten passeeren. Toen dc konink
lijke auto's ongeveer halverwege tusschen bei
de rijen was gekomen, traden vier kinderen
naar voren, welke aan de Koningin en de Prin
ses twee bloemstukken aanboden met de kleu-
ren van Katwijk, blauw en wit. Terwijl de vor
stelijke personen tusschen de rij*n der kin
deren doorreden zongen deze eenige vader-
landsche Liederen
Zoodra Konigin, Prins en Prinses door de
eerepoert -eden. cloten de schoolkinderen zich
aaneen cn volgden ze de koninklijke auto's tot
aan het eind van don Boulevard voor de wo
ning van de Prinses.
Bij aarkomst aan de villa der Prinses ston
den daar n-r verwelkoming van de vorstelijke
personen dt. besturen van dc Oranjevereni
gingen Op het plein stonden verder opgesteld
de muziekvereeniging Uitspanning na Inspan
ning (U. N I.), de christelijke zangverenigin
gen Halleluja "n Excelsior, alsmede de gym
nastiekvereniging Hercules. Nadat U. N. L
het Wilhelmus had doen hooren, zongen de
leden van Excelsior het Koninginnelied. Ver
volgers ^rncht de zangvereniging Halleluja
het „Lied vnr de Zee" ten gehoor.
Ki^rea i- iiic-rrdrn dr verschil! ndo vereni
gingen en de schoolkinderen voor de Konink
lijke familie.
Het mi'ziekkoi ps begaf zich hierna naar de
muziektent op het strand en voerde daar ver
schillende vederlandsche liederen uit.
ERNSTIGE AANVARING BIJ
POORTERSHAVEN
HET S. S. IJSSELMONDE GEZONKEN
VIER OPVARENDEN VERMIST
Omtrent de scheepsramp bij Poortershaven
die niet het s.s. IJselkerk doch' het s.s. IJssel-
monde blijkt te hebben getroffen meldt men
ons nader
Ter hoogte van Poortershaven is heden
nacht het uitvarende stoomschip „IJsselmon-
de" van Gebr. van Uden's Scheepvaart en
■Agentuur Mij. te Rotterdam, in aanvaring ge
weest met het binnenkomend Bngelsche stoom
schip „Ellerdale" van de Hindustan Steamship
Compagny uit Newcastle. De IJsselmondc die
1380 ton meet en met een lading kolen van
Rotterdam naar de Oostzee op weg was is
gezonken. De Ellerdale welke met graan van
Amsterdam naar Rotterdam onderweg was, is
opgestoomd naar de Maashaven De IJssel*
monde werd ter hoogte van de machinekamer
getroffen Het schip bevindt zich ter hoogte
van den Zuidwal Omtrent het lot van 4 leden
der bemanning van dit schip vertoefde men
hedenmorgen nog in het onzekere.
De oorzaak der aanvaring is vermoedelijk
gelegen in het uit het roer loopen der Eller
dale.
Nader wordt gemeld dat de vier opvaren
den die nog vermist worden zijn de donkey
man Van Mourik, de matroos Jensen, de licht
matroos Lelleman en de Noor Rasmussen.
De kapitein van het s.s. IJsselmonde, dat te
twee uur de aanvaring onder den Noordwal is
geschied. De „Ellersdale" stootte een groot gat
midscheeps aan bakboordzijde van de „IJssel
monde", waardoor het water de machineka
mer binnenstroomde. De vuren werden onmid
dellijk gedoofd en het schip ook doordat
hei met deklast voer maakte onmiddellijk
zwaar slagzij. Direct werd getracht het schip
aan den Zuidwal aan den grond te zetten, maar
binnen den tijd van vijf minuten kantelde het
geheel. Verscheidene leden van de bemanning
sprongen over boord, andeien klampten zich
aan het schip vast. De kapt. en de loods, de
heer A. de Geus, zijn njet de kanteling van
het schip meegeklommen, zoodat zij tenslotte
op den zijkant terecht kwamen. Toen het
schip eenmaal vlak lag bemerkte men een ma
troos, die met zijn hoofd door een patrijs
poort stak, maar niet verder eruit kon komen.
De man zat tot aan het hoofd in het water. In
het donker is de kapitein onmiddellijk begon
nen zoo goed en zoo kwaad als het ging met
een handzaag den matroos uit te zagen.
Inmiddels was de heer C. Bot, die vlak bij de
plaats van het ongeval een baggenverk uit
voert en die door den slag en het gegil van
de mannen was gewekt, naderbij gekomen met
een sleepboot, nadat hij eerst drie leden van
de bemanning van de „IJsselmonde" uit het
water heeft opgepikt. Met de sleepboot is de
heer Bot onmiddellijk naar Maassluis gevaren
om een brander, waarmede de matToos uit zijn
benarde positie, waarin hij minstens een uur
vertoefd had, te bevrijden. De man is zonder
eenig letsel bevrijd, alleen klaagde hij aan
vankelijk over doofheid. De tweede stuurman
is naar het eiland Rozenburg (Zuidwal) over
gezwommen, waar hij bij een boereninmilic
onderdak vond. De overige ma iron ijn door
omwonenden gered. Nadat zij op het politiebu
reau te Maassluis van kleeding en voedsel
waren voorzien, /ij'1 z'Jn tiaar Rotterdam te-
uggekeerd.
Er worden echter vier menschen van de be
manning, een donkeyman, matroos en twee
Noren, vermist, waarvan met vrij groote ze
kerheid kan worden aangenomen, dat zij zijn
omgekomen.
Over de omstandigheden van de aanvaring
wilde de kapitein zich liever nog niet uitlaten,
al staat vast, dat de „Ellersdale" met groote
kracht tegen de „IJsselmonde" is opgevaren.
Naar wij van andere zijde nog vernamen
voer de „IJsselmonde" langs den Noordwal
vlak langs den daar liggenden hopper „Nieuws
poort". De „Ellersdale" zou steeds meer op
de „IJsselmonde" zijn toegevaren, welke niet
meer naar stuurboord kon uitwijken, daar an
ders de Lopper zou z n aangevaren. De „El
lersdale" is daarna tegen het schip opge
stoomd.
De vermisten zijn de donkeyman Van Mou
rik, de stoker Rasmussen (Noor), de matroos
Jensen (id.), en de lichtmatroos -Lalleman.
GROOTE BRAND TE
HOOFDDORP
EEN OUDE MOLEN EN EEN
WOONHUIS VERWOEST
Een groote brand heeft in den nacht van
Zaterdag op Zondag in Hoofddorp gewoed.
Omstreeks 3 uur in den nacht ontdekten
eenige bewoners van het anders zoo rustige
dorp een hellen rossen gloed op him vensters.
Het bleek hen, dot er brand was uitgebroken
in den bekenden korenmolen „Hoop op Ze
gen" aan de Concourslaan. Ook de bewoners
van het nabij den molen gelegen woonhuis
hadden den brand reeds ontdekt. Zij waar
schuwden de brandweer, die spoedig met een
motorspuit ter plaatse was. Aan redding van
den molen, noch van het woonhuis, dat reeds
vuur had gevat, viel evenwel meer te denken.
De molen, die reeds eenige jaren niet meer
als molen gebruikt wordt, en in welks bene
dengedeelte de heer Deeleman een timmer
manswerkplaats heeft, werd geheel een prooi
der vlammen. Met donderend geraas stortten,
toen de gehoel uit hout opgetrokken molen in
vuur stond, de wieken en daarna ook de mo-
lcnsteenen naar beneden.
Het woonhuis, bewoond dooT den heer Doe-
leman, ging eveneens geheel verloren. De be
woners moesten snel het huis verlaten en
konden niets redden.
Een groote schuur, grenzende aan het woon
huis en toebehoorende aan den heer Doekes,
werd eveneens een prooi der vlammen.
De brandweer moest zich bepalen tot het
beschermen der overige in de nabijheid staan
de gebouwen
De molen en het woonhuis, heide eigendom
van den heer J. van Andel uit Hoofddorp, wa
ren niet verzekerd. Dc schiniT was wel ver
zekerd.
Alle inboedel en ook de inventaris van de
timmermanswerkplaats, waartoe behalve ge
reedschap ook een groote houtvoorraad be
hoorde. ging verloten. Deze waren wel ver
zekerd.
De oorzaak van den brand is onbekend.
HET ZIEKT E. EVAL TE
MAASTRICHT
DE KERMIS GAAT TOOR
Het ziektegeval, dat zich te Maastricht in
een woonwagen heeft voorgedaan, blijkt slechts
een overgangsvorm tusschen waterpokken cn
zwarte pokken te zijn.
Daar dit geen direct gevaar oplevert, gaat
de kernvc vel
INSPCTEUR PAUL
DE BE IDF. REVOLVERKOGELS
VERWIJDERD
Naar wij vernemen, zijn de beide revolver
kogels, waardoor de inspecteur van politie de
heer Paul verleden week bij de achtervolging
van inbrekers werd getroffen. Zaterdagmorgen
in het Roode-Kruis-Ziekenhuis te den Haag
langs operatieven weg verwijderd.
Dc toestand van den heer Paul is bevredi
gend.
In verbond met de aanvaring van de „IJs
selmonde" en de „Ellerdale" kan nog worden
gemeld, dat de firma Van Uden met de com
binotie L. Smit Co. Int. Sleepdienst en Van
de Stads Berging-maatschoppij een contract
heeft afgesloten voor de berging van schip en
lading, waarmee reeds gistermiddag een aan
vang is gemaakt.
Het plan is, onder het schip door staaldra
den te leggen ,waormee men het schip weer
recht denkt te zetten tegen den Zuidwal. Zoo
dra het schip omhoog is gezet, zal met de
lossing een aanvang worden gemaakt. Vóór
het gat zal een bekisting worden gemaakt,
waarna het schip zal worden lensgepomot.
Zoodra de „Jsselmonde" vlot is gebracht,
wordt het schip naar het dok gesleept. Dit
werk zal geruimen tijd in beslag nemen.
Zaterdagavond is uit „De IJsselmonde" op*
gehaald het lijk van den 55-jarigen donkey
man Van Mourik, gewoond hebbende aan de
Nadorststraat te Rotterdam.
WINDHOOS BOVEN
KRUININGEN
GROOTE MATERIEELE SCHADE
VERWOESTING ONDER DE
VRUCHTBOOMEN
Zaterdagmiddag is over de gemeente Krui-
ningen (Z.) een winhoos van groote kracht
getrokken.
Tegen kwart voor vier kwam de windhoos
uit Zuid-Westelijke richting, gepaard met hevi
ge regens, opzetten. Vele boomen werden ont
worteld; in één boomgaard niet minder dan
31 vruchtboomen, waarbij 200 'h 300 H.L. ap
pelen op den grond werden geworpen.
Aon de groote kerk, het gemeentehuis cn
vele particuliere gebouwen werd veel schade
toegebracht. Ruiten werden ingedrukt, daken
en schoorsteenen geheel of ten deele vernield.
Op het plein rond de groote kerk bleef geen
boom staan. De daar staande ligtent voor
t.b.c.-pctiënten werd opgenomen en wegge
slingerd. Hetzelfde geschiedde met de bonken
en dc lessenaars uit de muziektent op de
Markt.
Een landbouwer, die achter zijn paarden op
het land liep, werd opgenomen en kwam vóór
de paarden terecht.
Voor zoover bekend kwamen geen persoon-
lijTcc ongelukken voor, maar de meterieele
schade is zeer groot.
HET HAAGSCHE ISR. OUDE
M.- EN VR. HUIS
EEN GIFT VAN F 100.000
Naar vernomen wordt is door een inwoner
van Den Haag, die onbekend wenscht te blij
ven, aan Regenten van het Israclietisch Oude
Mannen en Vrouwenhuis de toezegging gedaan
om voor den bouw van een nieuw gcstich*
100.000.beschikbaar te stellen. Regenten
hopen daardoor uitvoering te kunnen geven
aan hun wensch om hot verouderde gesticht
aan de St. Jocobstraat, opgericht in 1840, door
een moderne inrichting te vervangen.
VOORZITTER EERSTE KAMER.
Baron van Voorst tot Voorst
opnieuw benoemd.
Bij K. B. is benoemd tot voorzitter van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal gedurende
de zitting die zal aanvangen op den derden
Dinsdag in September 1927 J. J. G. baron van
Voorst tot Voorst, lid van die Kamer.
DE BIOSCOOPWET.
De Amstcrdamsche bioscoop
commissie tegen het ontwerp
der Staatscommissie.
In hare vergadering van 5 September 1927
heeft de Amsterdamsche Gemeentelijke Bios
coopcommissie, na gehouden bespreking, be
sloten aan de vereeniging van leden van ge
meentelijke en particuliere bioscoopcommissies
in Nederland voor te stellen: „den minister
van binnenlandsche zaken en landbouw beleefd
te verzoeken, terwille eener richtige uitvoering
van de Bioscoopwet, bij het ontwerpen der
Algemeene Maatregelen van Bestuur ter uit
voering van de artikelen 15 en 18 der genoem
de wet, de desbetreffende ontwerpen der
Staatscommissie, ingesteld bij Koninklijk be*
sluit van 2 November 1918, No. 110, niet zon
der meer over te nemen, maaT te willen toet
sen aan de beschouwingen, welke de Amstcr
damsche Gemeentelijke Bioscoopcommissie
aan deze ontwerpen der genoemde Staatscom
missie heeft gewijd".
llit de uitvoerige beschouwingen van do
Amstcrdamsche gemeentelijke bioscoopcom
missie blijkt, dat zij de bezwaren van de
Staatscommissie tegen het vestigen van den
zetel der centrale commissie te Amsterdam,
niet kan onderschrijven, want dat ook hier aan
menschen, „staande in het volle leven", geen
gebrek is. Uitvoerig worden in de beschouwin
gen bezwaren geuit tegen do keuring, de her
keuring en het vervallen van de toelating.
Voorts worden tal van technische bezwaren
geuit
ALG. NED. VERBOND
VERGADERING DER GROEPNEDERLA1
TAL VAN AF DEELINGEN SLAPE
In het Kurhous te Scheveningen is Zater
deg de vergadering gehouden van den Raad
van Groep Nederland van het Algemeen Ne-
derlandsch Verbond, onder voorzitterschap van
prof dr. A .A. van Schelven.
Behalve leden van het bestuur en enkele be
langstellenden waren aanwezig afgevaardigden
van twaalf ofdeelingen, uitbrengend 35 stem
men.
In de openingsrede betreurt de voorzitter de
houding der Regeering inzake den Bogroe-
tingsdag te Breda, blijkens uit het antwoord
van dien minister van Binnenlandsche Zaken
op de vragen van den heer Van Gijn, en
drukte hij mede zijn teleurstelling uit, dat in
de Staten-Generaal niet is geïnterpelleerd over
het herhaald optreden van zekere elementen
uit België, o.a. „Ie brillont officier", die uit
een vliegtuig briefjes strooide.
Dc vergadering deelde deze teleurstelling en
verzocht het bestuur een onderzoek in te stel
len naar de feiten, te Breda en Roosendaal
voorgevallen, waar het haar aandacht trok,
dat blijkens een antwoord van den minister
van Binnenlandsche Zaken in elk geval een on
welwillende houding Is aangenomen tegenover
een vergadering van stomverwanten.
Tevens werd het Groepsbestuur uitgenoo-
digd om de noodige stoppen te doen. Indien
daartoe aanleiding zou zijn. In de open plaat
sen in het bestuur werd als volgt voorzien t
gekozen tot secretaris mr. W. J. L'. van Es,
Den Haag, tot penningmeester mr. F. J. M.
Tonino, Haarlem, tot Hd J. N. Pottfct, Den
Haag, aftredend.
De bespreking van werkzaamheden 'der af-
deelingen in het komend winterseizoen, de
herinrichting der groep en het opwekken der
slapende afdeelingon, gaven tot uitvoerige be-
schouwingen aanleiding.
De voorzitter meent, dot de toestand ernstig
is. Tal van afdcelingen slapen. Zoo bleek on
langs dat in een ofdeeling de secretaris, die
in 1905 van zi}n benoeming had kennis gege
ven en sedert dien als zoodanig te boek stond,
niet eens wist, dat hij secretaris was. Er kan
meer leven komen als bepaalde ofdeelingen
zich met een bepaalde taak belasten.
Bij de bespreking werden allerlei denkbeel
den naar voren gebracht, na het gezomenb'jk
optreden van ofdeelingen, het samenwerken
met andere lichamen bij het houden van avon
den, zoonis het comité voor Indische lezingen,
of den Volkszangbond. Het groepsbestuur zal
nader de pionnen uitwerken.
Vervolgens werd aan mevr. VeenBoons uit
Zaandam het woord verleend over het door
haar ingesteld onderzoek naar het aanleeren
der volksliederen op de- lagere school, waarbij
bleek, dat hierin geen vaste lijn is en dat op
sommige scholen in Zaandam de volksliederen
niet geleerd worden, zoodat een deel der
jeugd opgroeit zonder deze liederen te ken
nen.
Een levendige bespreking volgde, waarna dï?
vergadering den wensch uitsprak, dat het
groepsbestuur de afdeelingen uitnoodigt, dit
onderzoek uit te strekken tot de scholen op -
hun gebied.
Bij de rondvragen werden nog ter sprake l
gebracht het meer voeling houden der afdee*
lingen onderling, de meerdere belangstelling
bij openbare lichamen, ook bij <Je spoorwegen,
voor het bezigen der Nederlandsche taal,
waarbij evenwel de afwijzende houding terza
ke van de Fran^che reclame voor „do Noord
ster" (Etoile du Nord) critiek uitlokte; den
Stamdag te Brussel in October a.s., .het be
noemen van straten naar voortrekken van den
Nederlandschen Stam.
Na afloop werd de Reclame-tentoonstelling
bezocht, waarna een feestmaal volgde in het
Kurhaus, gezamenlijk met vertegenwoordigers
der vereenigingen, die aan deze tentoonstel
ling hadden medegewerkt.
DR. H. J. NASSAU NOORDEWIER. f
In den ouderdom van 89 jaar is te Arnhem
overleden dr. H. J. Nassau Noordewier, doctor
in de letteren, oud-rector van het Gymnasium
te Delft. De teraardebestelling vindt Dinsdag
middag op Moscowa plaats.
Geautoriseerde vertalin gnaar het Engelsch van
WALTER BESANT.
door Mej. E. HOOGEWERF.
40
„Ik geef toe, dat het mij aangenaam zou
zijn, als ze allen met de bekentenis voor
den dag moesten treden, dat hun verdenking
overijld en ongegrond was! Wel heb ik ver
keerd gedaan met weg te gaan, ik had behoo-
ren te blijven. Dat za lme wat zijn geweest
voor den ouden man, om veertigduizend pond
te verliezen, hij, die de onaantastbaarheid van
den eigendom voor zoo heilig houdt."
„O, we zullen de certificaten wel terugkrij
gen, of nieuwe er voor in de plaats".
„Is het je ooit ingevallen, dat Checkiey de
eenige is, die controle houdt over de brieven,
en ten allen tijde toegang heeft tot het kan
toor?"
„Zeker."
„Checkiey heeft geen vossen- maar een jak-
halzennatuur, zie je. Nu acht jaar geleden, bij
voorbeeld, kan hij een sommetje hebben ge
maakt met een vervalsching. Niet, dat hij die
zelve beging, maar hij verrichtte loonarbeid,
vergat er enkel bij, dat banknoten genummerd
zijn, en toen hij zich dit herinnerde, legde hij
ze terug Nu heeft die vriend de vervalscher,
er een zorgvuldig uitgewerkt plan op bedacht,
om aandeel?h in handen te krijgen, niet we
tend, dat die voor een ander van geen waar
de zijn".
„Hij heeft toch het dividend van vier maan
den ontvangen?"
„Dat is-vast watl Is het dezelfde hand van
den wissel, ben je daar zeker van?"
„Daar is juist geen twijfel aan. Het zou wel
vreemd wezen, dat twee verschillende handen
van schrijven precies diezelfde kleine onregel
matigheden zouden begaan in een krul en een
puntje".
„En al die overdrachten zijn voor dezelfde
persoon? Hoe is zijn naam?"
„Edmund Gray, en hij heeft kamers, 22
South Square Gray's Inn".
„Nummero 22? Daar woont Freddy Carsto-
ne ook. Weet je iets van dien zoogenaamden
Edmund Gray!"
„Ik ben er op uit geweest, om inlichtingen
in te winnen betreffende hem. Hij werd be
schreven door den huiseigenaar en door zijn
werkster, als een oudachtig heer".
„Nu, Checkiey is oudachtig".
„Ja, daar heb ik ook wel aan gedacht. Maar
het moet een „echte gentleman" zijn, en met
den besten wil van de wereld, kan je dit van
Cherkley toch niet getuigen?"
„O, dat woord „gentleman" is zeer rekbaar!
De een spreekt van een „gentleman", waar de
ander er niet aan denkt Weet je neg wat
meer van hem?"
„Nog iets! Hij heeft zijn kamers al een jaar
of negen en hij betaalt zijn huur geregeld, den
dag vóór den termijn. Ik ben pas bij hem
geweest, toen zijn werkster er bezig was fr\
aan zijn eigen tafel heb ik een briefje aan hem
zitten schrijven Het vertrek staat vol socialis
tische boeken en schotschriften. Hij is dus,
hoogst-waarschijnlijk, een socialistisch leider
wachtl Er staat een socialistische
brief in de „Times" van vandaag!" Hij haalde
de courant te voorschijn. „Kijk, hier heb je
het stuk, geteekend met naam en toenaam,
door „Edmund Gray, 22 South Square, Gray's
Inn". Wat een onbeschaamdheid voor zoo'n
man, als hij toch de vervalsching bedreef!"
George las den brief zorgvuldig door. Hij
was een kolom-lang en het was een goedmoe
dig, eenvoudig pleidooi voor socialisme, zon
der de minste bitterheid er in, vandaar dat de
redacteur het dan ook zeker opgenomen had.
„Wij, die verlangen dat het bezit verdwijnt,
niet door geweld of revolutie, maar door een
snelle daling en afname van de stukken van
waarde, wij beschouwen den tègenwoordigen
toestand van de bezitters met de grootste vol
doening. Allerwege opwekkende teekenen.
Geld, dat vroeger vijf percent opbracht, geeft
nu de helft. Aandeelen, die tien, twaalf tot
twintig percent maakten, dalen snel. Vennoot
schappen die ieder oogenblik als uit den
grond verrezen, in de hoop groote winsten te
maken, gaan uiteen Al die ondernemingen, die
zoo vele handen aan het werk zetten, als dok
ken, spoorwegen, drukkerijen, fabrieken, van
allerlei soort, komen zoo langzamerhand in een
toestand, dat ze in het geheel geen dividend
meer kunnen geven, daar alles opgaat aan hel
betalen van loonen en het onderhoud van de
gereedschappen. Als dat punt is bereikt, zal
het heele kapitaal, dus de millioenen, daarin
gestoken, voor goed verloren zijn. De aandee
len kunnen dan niet meer verkocht worden,
want ze brengen niets op; zijn dus verdwenen.
Met andere woorden sir, wat ik uwen lezers on
der het oog wensch te brengen is, dat, hoe u
nu ook over socialisme denkt, de eenige voor
waarde, die socialisme mogelijk en noodzake
lijk maakt zich van zelve ontwikkelt in de we
reld, namelijk de vernietiging van kapitaal.
Waarom hebben niet alle menschen ten allen
tijde gich vereenigd tot den arbeid? Omdat het
kapitaal hun dit belette. Als er geen kapitaal
meer over is om ze te gebruiken, hun de baas
te zijn, wetten te maken tegen hun samen
doen, of om ze om te koopen, dan zullen ze
wel voor zichzelvcn moeten werken. Ze zullen
er toe gedwongen worden. Werk zal noodza
kelijk zijn voor een ieder, er zal geen bevoor
rechte stand meer wezen, alleen die werken
zullen betaald worden voor hun arbeid, vol
gens gelijken maatstaf. Die weigeren te wer
ken, zullen dan moeten vergaan".
De brief ging voort met uitweidingen over
enorme verliezen aan kapitaal gedurende de
laatste vijftien jaar en besloot:
„Wat mij betreft, ik erken, dat het vooruit
zicht van de toekomst mij met voldoening
vervult. Geen jongelui meer, die leeg zitten,
geen menschen van middelbaren leeftijd, die
niets dan zich te goed doen, en oude men
schen, die terugzien op een tijd van luieren.
Niemand, die tracht te sparen, want de toe
komst van de ouden van dagen van de wedu
wen, de kinderen, de gebrekkigen en de hul-
peloozen, zal de zorg zijn van de sterken en
jongen, de juvenes, de arbeiders van den
staat. Geen berooving meer, geen standen die
niets inbrengen. Daarom zijn er nog wel de
gelijk geleerden en menschen, die de weten
schappen beoefenen. Die worden ook als Wer
kenden beschouwd. Ook zijn er nog wel dich
ters, roman- en tooneelschrijvers, schilders,
musici. Die worden eveneens als werkenden
besohouwd. En het aanbreken van dien tijd
hoeft ook niet met vrees tegemoet gezien te
worden. Langzaam en zekei komt die naderbij,
en tegen dat het zoo ver is, zullen wij er wel
degelijk op voorbereid zijn. De oudm bnder
ons kan het ter harte gaan, dat ze niet lang
genoeg meer zullen leven, om bij te wonen,
dat het laatste stuk bezit het algemeen eigen
dom ten goede komt. De jongen van jaren
hebben des te meer reden, om zich te verheu
gen over hun jeugd, want zij kunnen nog den
grooten dag der menschelijkheid belevenl
Edmund Gray, 22 South Square, Gray's Inn".
„Heb je den brief gelezen?" vroeg George.
„Ja, vanochtend al, eer ik nog wist, dat de
onderteekening van zóó veel belang wasl Het
is 't schrijven van een 'droomer. Hij stelt het
zich voor, zooals het gebeuren kon, en denkt,
dat het nu ook zoo gebeuren zoll Het kapitaal
is nog te sterk."
„Vindt je dit het schrijven van een verval
scher, een samenzweerder, een dief?"
„Neen. Het klinkt niet zoo. Toch zijn vele
dieven op groote schaal dikwijls zeer aange
name menschen in het particuliere leven. Er is
geen reden waarom deze droomer der droo-
mers niet even goed een vervalscher en een
dief kon wezen. Intusschen zou het een merk
waardig geval wezen, dat geef ik toe."
„Kunnen er twee Edmund Gray's zijn, vader
en zoon?Of kan die Edmund Gray een
klerk hebben, die héél onbeschaamd gebruik
maakt van den naam van zijn heer en soms do
brieven opent, die daar komen? Stel je eens
voor: die klerk is een vriend van ouwen
Checkiey. Die klerk bedenkt het plan, Checkiey
doet zijn deel. We kunnen anders makkelijk wat
meer te weten komen van den man, omdat mijn
oude vriend Freddy Carstone, kamers heeft op
dezelfde verdieping. We zullen daar, na het
eten, naar toegaan en als Freddy nuchter is, in
den regel is hij om dien tijd aangenaam, nief
stom-dronken, dan zal hij ons wel vertellen,
wat hij weet van zijn buurman."
(Wordt vervolgd).
