l DERDE BLAD.
BINNENLAND
BECHSTEIN VLEUGELS EN PIANO'S
Levertraan Emulsie B. en S.
A. v. d. WEG.
LANGESTRAAT 23.
WILLEM GROENHUIZEN Langestraat 43 Telefoon 582
Gouden Trouw- en Verlovingsringen.
26e Jaargang No. 97 AMERSFOO RTSC H DAGBLAD ..DE EEM LANDER"
Zaterdag
2? October 927
ONZE VERHOUDING TOT
BELGIE
WAT WERD IN DE TROONREDE
BEDOELD?
VERDUIDELIJKING GEWENSCHT
Verscheidene leden achtten, volgens het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer be
treffende de Bcgrooting van Buitenlandsche Za
ken, verduidelijking gewenscht van de zinsne
den, in dc Troonrede aan de verhouding tus-
schen Nederland en België gewijd. Is het
vroegen deze leden de bedoeling van deze
zinsneden geweest, tegenover België te doei)
blijken van onze bereidheid om mede te wer-
lcen aan een herziening van de verdragen van
1859 Zoo ja, dan moeten zij overbodig zijn
te achten. Immers uit de beraadslagingen over
het ten slotte niet goedgekeurde tractaat van
1923 is van het bestaan van een zoodanige be
reidheid reeds voldoende gebleken.
Andere leden uitten de onderstelling, dat de
Regeering het nuttig heeft gevonden :n de-
Troonrede onze goede gezindheid nog eens
uitdrukkelijk tot uiting te doen komen tegen
over de houding van jegens ons onvriendelijke
elements in België, welke in woord en ge
schrift het bestaan van een zoodanige gezind
heid in twijfel hebben getrokken.
Ook omtrent een ander punt bleek verschil
van meening te bestaan. Waren sommige leden
van gevóelen, dat het belang, hetwelk ook naar
hun inzien onmiskenbaar gelegen is in een
zuivere verhouding tusschen Nederland en Bel
gië, op dit oogenblik onzerzijds eerder onthou
ding dan actie vordert, andere leden stelden
daartegenover als hun meening, dat t ge
wenscht is onze verhouding tot België zoo
spoedig mogelijk tot klaarheid te brengen.
Sommige leden spraken het vertrouwen uit,
dat de Troonrede niet bedoelt dat alle onder
werpen, welke in het niet-aanvaorde/verdrag
voorkwamen, opnieuw in behandeling moeten
worden genomen. Zij wenschten onderscheid
te maken tusschen dc wenschen van België en
de wijze waarop daaraan onzerzijds tegemoet
ware te komen. Dc discussie over dit laatste
ware eerst te aanvaarden, wanneer onzerzijds
moet worden erkend, dat aan dit- wenschen een
redelijke grondslag niet ontbreekt.
Dat het samenstel der genoemde vraag
stukken thans het voorwerp is van een nader
onderzoek hier te lande, werd met ingenomen
heid vernomen. Met klem drong men erop aan,
dat bij dit onderzoek in ruime mate buiten de
Departementen staande deskundigen en vooral
ook dc vertegenwoordigers der belanghebben
den zullen worden gehoord. Ook waarschuw
de men er tegen, dat in een en hetzelfde vooi
altijd gesloten tractaot cn samenstel van be
langen zou worden geregeld, welke geen na
tuurlijk verband met elkander hebben en welke
voor een deel slechts in afzonderliike, onzeg
bare verdragen oo hun plaats zouden zijn.
Men dacht daarbij b.v. aan de regeling van
het loodswezen op do Schelde.
Ten slotte vertrouwde mr-n, dot de Regeering
ernstig rekening zou houden met hetgeen in
en buiten d° Staten-Géneronl omtrent het ver
drag van 1925 tot uiting is gekomen.
DE KORTEGOLFZENDER TE
KOOTWIJK
GESLAAGDE VOORTZETTING DER
PROEFNEMINGEN
In aansluiting op het bericht betreffende het
eerste g'-sloagde kruisgesprek door middel vat*
boveng nden zender met Indië, kon worden
medegr dat sedert dien geiegeld gedu
rende o< c dagen per week proefuitzendin-
gen plauts vonden. Gebleken is. dat dc telefo
nie van halflwce 's middags af in Indië zeer
goed overkomt en tot half vijf 's middags nog
steeds in versterking toeneemt.
Hiermede is bewezen, dat in de gemeen
schappelijkedaguren, wanrh van den korte-
golftelefon'czcnder van de Rijkstelegraaf ge
bruik wordt gemankt, goede telefonie met In
dië mogelijk is.
Dc proeven worden voortgezet om uit te
maken of alsnog vervroeging van het eerstge
noemde tijdstip kon worden verkregen.
EEN ONEERLIJK KASSIER.
Verduistering vnn ƒ42,00.
De rechtbank te Rotterdam heeft uitspraak
gedaan in de zaak tegen den 41-jorigcn kassier
A J. B aldaar, die verdacht was van verduis
teringen van gelden op verschillend' tijdstip
pen in het tijdvak van 28 Maart 1923 tot 5
Augustus 1927, tot een totaal bedrag van
42,000 ten nadeele van de expeditiefirma J.
T. Vervloet en Co., bij welke firma B. als kas
sier in betrekking was. De rechtbank achtte het
tm loste gelegde wettig en overtuigend bewe
zen en veroordeelde B wegens verduistering lot
2 jaar en 6 maanden gevangenisstraf. Dc eisch
was 4 jaar.
BELEEDIGING
Een naspel van den verkiezings
strijd.
Voor de Haarlemsche rechtbank heelt terecht
gestaan de heer E., oud-wethouder, thans
raadslid van Beverwijk, beschuldigd in den
verkiezingstijd een strooibiljet verspreid te
hebben, waarin hij den heer J. Visser, no. 2
van dc candidatenlijst der S.D.A.P., heeft bc-
leedigd. Verdachte ontkende de bedoeling^ te
hebben gehad te beleedigcn. Hij had de biljet
ten geschreven op verzoek van een ander.
Het O. M. eischtc 40 boete of 20 dagen
hechtenis.
(Naar de beoordecling van kunstenaars:) „DE STRADIVARIUS DER PIANO'S"
(Pablo de Sarasate)
„DIE BEICHSTEINSCHEN INSTRUMENTE SIND TONENDE WOHLTATEM FÜR DIE
MUSIKALISCHE WELT." (Richard Warner)
Vertegenwoordigers
PIANOHANDEL v.h. LOUIS KLEIN - Dir. R. VAN DEN BURG
Prima Medicinale Levertraan - Scott's Emulsion
DE AFLEVERING VAN
NEURO-VACCINE
ANTWOORD OP DE VRAGEN VAN
MEVR. DE VR1ES- BRUINS
EEN WETENSCHAPPELIJKE
COMMISSIE INGESTELD
Op dc vragen van mevrouw De VriesBruins
betreffende stopzetting van do aflevering van
Oeuro-voccine en benoeming eener commissie
van deskundigen ter zake van de keuze van de
dan te gebruiken entstof, heeft de minister van
arbeid geantwoord, dat hij 18 dezer heeft be
slist, dat de dermo-vaccinc weder zal worden
verstrekt.. De verstrekking ven de neuro-vaje-
cine is niet stopgezet in verband met de ver
dere bestudeering van het vraagstuk, dat. zich
heeft voorgedaan
Voorshands staat naast dc neuro-vaccine al
leen de dermo-vaccine ter beschikking. Zoowel
de. vaccine cn c^e vaccinatie nis de verschijnse
len' van encephalitis, poliomyelitis en andere-
die daarmede mochten samenhangen, zullen
wetenschappelijk worden bestudeerd door oer»
commissie, die de voorzitter van den Gezond
hc-idsraad op verzoek van den ondergeteeken-
de heeft ingesteld. De commissie bestaat uit
dr. Josephus Jitta, voorzitter; prof. dr. H. Al-
dershoff, te Utrecht; dr. v. Bouwdijk Bastiauns,
te 's Gravenhage; dr. P. Bijl, te Utrecht; dr
Fraenkel. tc Utrecht; prof. dr. Gorter, te Lei
den; prof. dr. v. Loghcm, te Amsterdam; dr.
Terburgh, te 's Gravenhage en dr. Vitringa te
Amsterdam.
Het ligt voor de hond, dat verdere maatre
gelen, met betrekking tot de verstrekking var»
vaccine niet worden getroffen dan na advies
van deze commissie, die heden haar werkzaam
heden aanvangt.
DE POGING TOT VERGIFTIGING TE
JUBBEGA.
Een volledige bekentenis afgelegd.
Omtrent de poging tot vergiftiging te Jub-
bega verneemt de lei; uit I warden nog het
volgende
Dc vrouw A. J. had sinds u.tijd in
een ongeoorloofde vcrlic 'dirig tor den weduw
naar De K. gestaan, waarep zij door heer mar,
verschillende molen zou zijn gewezen Telkens
beloofde zij beterschap, welke belofte zij even-
wel niet nakwam. Toen eenigen tijd geleder
wederom oneehtgheid tusschen man er vrouv.
over deze verheuging ónpito.nd, vatter. De K er-
vrouw J. het plan op, den man door middel
van arsenicum uit den' weg tc ruimen. Oniar.gs
echter ontving De K. een briefje van dc vrouw,
waarin op deze plannen werd gezinspeeld. Bu
ren vonden dit briefje cn brachten het bij de
politie, waarop arrestatie van het tweetal volg
de. Beiden hebben iritusschen heden volledig
bekend. Zij zijn ingesloten in het huis van be-
wnring te'Leeuwarden. Gelukkig heeft de po
ging tot. vergiftiging geen gevolgen gehad;
de man is reeds weder herstellende.
WANORDELIJKHEDEN BIJ BETOOGINGEN
De minister zal strenge be
straffing cler leiders niet be
vorderen.
Op, dc vragen van den heer Braai betreffen
de het instellen van» een strafvervolg:ng tegen
Ieders van volksbetocgingen, we;kc wanoi
lijkhedèn- op den publicken weg veroorzaken,
heeft minister Donncr geantwoord dat van een
strafvervolging, c.cj. bestraffing naar ons recht
eerst sprake kan zijn, indien het overtreding
geldt van wet of wettelijke voorschriften.
Zoodanige overtreding nu heeft het gedrag
van de leiders der bedoelde betoogingen niet
opgeleverd, behoudens dat in één geval ter
gelegenheid van dat optreden overtreding
van een bepaling der straatverordening heeft
plaats gevonden, welke echter, gelet mede oo
de betcekenis van dat concrete feit on tc
meer waar het iemand betrof, die den sterken
arm der politie reeds aan den lijve had onder
vonden, ook naar het oordeel van den ministci
onvervo'gd kon worden gelaten.
In verband met een en ander is de minister
niet bereid te bevorderen dot bedoelde leiders
Streng worden gestraft
GEMEENTERAAD VAN
AMSTERDAM
EEN ADVIESBUREAU INZAKE
WONINGHUREN
DE WETHOUDER GELOOFT NIET
AAN EEN ALGEMEENE BUITEN
GEWONE HUUROPDRIJVING
- Na twee zittingen heeft dc gemeenteraad
vnn Amsterdam gisteravond aangenomen het
prae-advies vnn B. cn W. op voorstel van der.
heer De Miranda
Het voorstel bedoelt huurders k beschermen
tegen onredelijke huuropdrijving Daarvoor zal
aan den gemeentelijken woningdienst een bu
reau ingericht worden waar dergelijke huurders
met rond en 'daad zullen worden terzijde ge
staan. Bij abncrmnle huurverhooging zal door
het bureau met de woningvcrhuitrdcrs onder
handeld worden. In bijzondere gevallen zullen
dergelijke huurders dc voorkeur hebben vnn dc
beschiUbaie gemeentewoningen in een voot
den huurder bereikbaren prijs In den loop van
het debat deelde de wethouder voor volks
huisvesting mede dat hij niet gelooft aan een
algemecne bLiitengewono huuropdrijving war:
er zijn bij hemcenige verzoeken van woning-
bouwvercenigingen ingekomen voor huurverH-
ging. Deze verzoeken zijn doorgezonden naai
de regcering.
HET SPOORWEGONGELUK
BIJ RIJSWIJK
DE OPENBARE VERHOOREN
Vernomen woidt, dat bij de commissie var»
onderzoek inzake het spoorwcgongeval bij
Rijswijk hc: voornemen bestaat om dc open
bare ver hoot en te doen plaats hebben op 21
en zoo noodig op 22 Nov a.s. in het gebouw
Diligentio te Der Haag
NEDERLANDSCHF KAMER VAN KOOP
HANDEL VOOR DUITSCHLAND.
De samenstelling van het bestuur.
In .een dezer dager, tc Der. Kuog gehouden
vergaderii g van hei dagelijksch bestuur van
de Nederlandse!".- Knmei van Koophandel voor
Duitschland werd dit dug. bestuüi a's vo'.gi
samengesteld
C. J. A. Begeer, Wassenaar, algemeen voor-
zitter.
Ir, H. W. ter Horst, Konsul der Nederlanden
te Frankfurt o/M., voorzitter.
W. C. Bolle, Rotterdum.
Mr. D. Crena de Iongh, Amsterdam
F. H. Fentener van Vlissingen, Utrecht.
E. H. M. dc Gruyter, Berlijn.
Dr. N. A. Halbertsma, Eindhoven
E. T. Piersmu, Frankfurt a/M.
Ir. A. Plate, Rotterdam.
A. Spanjaard, Den Haag.
F. I. de Wolff, Frankfurt a/M.
Dr. Th. Metz, Frankfurt a/M., alg. secretaris
In het algemeen bestuur der Kamer werd op
genomen jhj, J. A. H. van der Does, tc Arnhem.
VAN EEN PORTEFEUILLE VAN 1100—
BEROOFD.
Gevaarlijke veerlui.
Het gerechtshof tc Arnhem heeft uitspraak
gedaan tegen de gebroeders van H., die in'-
dertijd een koopman uit Leerdam van een
portefeuille, inhoudende 1400— hadden be
roofd.
Beiden hadden indertijd op zich genomen
den koopman met een roeiboot de Waal over
te zetten. Toen het echter zoo ver kwam, trok
ken zij hem plotseling een zak over het hoofd,
waarna zij hem beroofden.
Een der verdachten bekende, zijn broeder W.
van H. ontkende. De rechtbank te Tiel had
laatstgenoemde tot 2!j jaar gevangenisstraf
veroordeeld en zijn broeder A. v. H. tot VA
jaar gevangenisstraf.
Het Hof tc Arnhem in deze zaak uitspraak
doende, veroordeelde W. v. H. tot 5 jaar ge
vangenisstraf en bevestigde den strafmaat van
don anderen verdachte.
DE CULEMBORGSCHE
MOORDZAAK
DE NIEUWE BEHANDELING
VERMOEDELIJK EERST IN
JANUARI 1928
Culemborg. In verband met dc herope
ning van het onderzoek in de Culcmborgschc
moordzaak verneemt het Hbld. het volgende:
Dooi dc beslissing van het Arnhemsche Ge
rechtshof is aan den i echter-commissaris te
Tiel opgedragen een onderzoek naar dc be
trouwbaarheid van de getuigen mej Huveman
en Dc Smnle; in de tweede plaats een schrift
onderzoek van de anonieme brieven in het
dössier.
Het proces-verban! van de tweedangsche zit-
ting van het gerechtshof kwam zeer onlangs
gereed en is naar Tiel verzonden. Na bcstudcc-
ring van dit zeer lijvige dossier zal de rechter
commissaris kunnen overgaan tot de benoe
ming van deskundigen. Hierbij kan worden op
gemerkt dat de vermijding vnn gevoeligheden
de instructie niet zal worden gevoerd dcór den
rcchter-commissaris mr. Hofdijk, die de zaak
kent, maar door mr. D. Knars Sypestoyn, rech
ter tc Tiel, die zich nog moet inwerken
Het deskundig schriftonderzoek zal betrekke
lijk wéinig tijd vorderen, maar wel zal er veel
tijd gemoeid zijn met het onderzoek der te
benoemen psychiaters deskundigen Tot dezer,
znl vermoedelijk behooren dr. Schnitzler, die
voor het Hof werd gehoord cn dc gchcclc be
handeling der zaak meemaakte. Dpor de ver
dediging werd verzocht als tweede deskundige
prof. Wicrsda aan te wijzen. In het geheel /.ui
len er drie psychiaters-deskundigen worden be
noemd, hetgeen op het meer dan gewone ge
wicht van het onderzoek wijst. In den regel
worden slechts twee psychiaters aangewezen.
Het onderzoek znl geruimen tijd in beslag
nemen. Mej. Hnvcman woont te Assen, zoodpt
reizen'naar die plaats daarvoor noodig zijn.
Het kan als uitgesloten worden beschouwd,
dat het Arnhemsche Hof reeds half December
de behandeling der zaak zou hervatten; een
tijdstip valt niet aan te geven, doch zeker wordt
het in Januari T928.
BETEUGELING DER MAAS
DE PLANNEN TOT SLUITING VAN DEN
BEERSCHEN OVERLAAT
UITVOERING VAN HET RAPPORT-
LELY— REEDS 17' M1LLIOEN
BIJEEN.
Dondei dag heeft tc 's Gravenhage een con-
I. rentie plaats gehad tusschen den minister van
Waterstaat, leden van dc provinciale besturen
van Noord-Brabant, Gelderland en Limburg cn
hoofdingenieurs van den Waterstaat.
Naar de Msb. verneemt, zijn in deze confe-
icntie de pionnen besproken tot grondige ver
betering van het stroomgebied der Maas, welke
neergelegd zijn jn het rapport, dot dr. C. W
Lcly hieromtrent aan het departement van W-
terstnnt uitbracht en waarvan wij destijds de
hoofdzaken publiceerden.
De \iitvocring dezer plannen zal in de Toe
komst o.m. leiden tot sluiting van den E." -
schen Overlao., waardoor, naar men verwacht,
een einde wordt gemaakt aan den onhoudbare:»
ocstand in het betreffende gebied.
Ten einde de Maas, na het sluiten van dei,
Becrschen Owrlant, ook bij dc hoogste water
standen in bedwang te kunnen houden cn den
waterafvoer rechtstreeks te regelen langs der»
loop der rivier, zol, hoofdzakelijk boven Grnvr,
een aantal werken tot stand moeten worden
gebracht, di volgens roming een bedrag van
20 millioeu vergen.
De uitvoering dezer werken is, naar werd
verzekerd, slechts een kwestie van geld. Dit
moet worden bijeengebracht door de belang
hebbende provincies cn het Rijk.
Uit de thans geveerde besprekingen is geble
ken, dut men reeds een bedmg van 17^ mil-
licen gulden kon bijeenbrengen. Verwacht inug
worden, dat men ook de beschikking zal krij-
g,cn over de ontbrekende 2 XA millioen, omdat
door de uitvoering dier werken voor goed ccn
einde zal worden gemankt aan de ellende, waar
door een groot gebied gcregc-ld wordt rreteis-
lerd.
NEDERLANDSCH-DUITSCHE
VEREEN IGIN'GEN.
Dezer dagen heeft in het gebouw der Kamer
van Koophundel te Düsseldorf een vergadering
plaats gehad van afgevaardigden van de Ncdcr-
landsch-Duitsche Verccniging hier tc lande en
van alle Deutsch-Nicdcrlundischc Gescllschal-
ten in Duitschland, benevens van het Holland
Inslitut in Frankfort.
Er werd van gedachte gewisseld over de wen-
schclijkhcid tot eene betere organisatie der on
derlinge betrekkingen tc komen, hetgeen nier-
toe leidde, dat het bestuur van dc Deutsch-
Nie.dcrlandischc Gcscllschaft te Aken (adres hij
den consul-generaal cier Nederlanden, Freiheir
von Pelser Bcrensberg) voorloopig nis centraal
secretariaat voor al dergelijke vereenigingen in
Duitschland werd Aangewezen, terwijl evenals
tot nu toe het hoofdbestuur der Nedeilandsch-
Duitsche Vereeniging als centrale voor ons
land zal dienst doen.
Voorts bleek men het eens te zijn over dc
wcnschelijkheid om dc uitwisseling vun kinde
ren en jongelieden tusschen beide landen tc be
vorderen en daartoe beroep tc dóen op dc gast
vrijheid vnn families aan beide zijden van de
grens
Ook werden cr plannen beraamd over- de
uitgave van een gemeenschappelijk Duitsch-
Nedérlandsch orgaan, waarin de 'betrekkingen
tusschen beide landen op cultureel gebied ge
regeld zouden worden behandeld.
Men stelt zich voor deze eerste bijeenkomst,
die zoo geslaagd was, bij gelegenheid tc her
halen.
DE STAKING IN DE AM$TERDAMSCHt
HAVEN.
De burgemeester die werkwil
ligen ounnam.
Op de vragen van den heer Brautigom, lid
var» de Tweede Kamer, omtrent een' door den
burgemeester van Huizen verspreide circulaire
betreffende het aanbieden van werkgelegen
heid tijdens een staking
heeft de minister van binncnland$cne zaken
cn landbouw geantwoord
Uit de den ondergetcckende verstrekte in
lichtingen blijkt, dat in de gemeente Huizen
veel werkloosheid hccrscht. Ter bestrijding
daarvan pleegt de burgemeester dc aandacht
te vestigen op elke werkgelegenheid, die te
zijner kennis komt. Ock de in dc vragen be
doelde circulaire was een uitvloeisel van dit op
zich 'elf lofwaardig streven. Kennelijk was dar»
ook den burgemeester de gedachte ver om zich
partij te stellen in een conflict tusschen werk
gevers en werknemers.
DRAMA AAN BOORD VAN
HET SS. „ALMKERK"
51 CHINEFZEN VERBORGEN IN EEN
GEHEIME TANK.
BIJ AANKOMST TE FREEMANTLE
ACHT GESTORVEN
Een United Press dépeche aan de Tel.
meldt omtrent dit door ons reeds in 't kort
vermeld geval nog het volgende:
Douancbcamten te FreemuntL (West
Australië), die een onderzoek instelden nan
boord van hot Nederlandschc stoomschip
„Almkerk", ontdekten in een geheime bullastr.
tank vier-en-vijftig Chineezen, die zich daar
klaarblijkelijk hadden verborgen, om onge
merkt aan land te komen.
Dc atmosfeer in de slechts tien voet in het
vierkant metende tank was dei mate bedorven,
dat acht Chineezen bleken tc zijn overleden,
terwijl onderen bewusteloos waren geraakt.
Voor dc beambten de overlevenden konden
bevrijden, waren zij genoodzaakt gasmaskers
te gebruiken. Volgens de Chineezen, die bc»
weerden drie-en-dertig dogen in hun nauwe
schuilplaats te hebben doorgebracht, was de
geheime tank geplaatst door dc agenten van
ccn uitgebreide organisatie te Rc'terdam, welke
zich speciaal met clandestien transport zou
bezighouden.
Dc havenautoriteiten zijn echter van mce-
ning, dat dc verstekelingen te Port Soid aan
boord gekomen zijn, zich onder in het schip
hebben schuil gehouden en dat dc tank eerst
geplaatst is bij hot binnenkomen van dc haver»
HET VLIEGONGELUK TE SOESTERBERG
Dc toestand der gewonden.
De toestand der militairen, die gisteren het
slachtoffer werden van het vliegongeluk te
Soestcrberg en verpleging genieten in het Mi
litair Hospitaal alhier, was hedenochtend naar
omstandigheden i edelijk wel.
AUDIËNTIES.
De gewone audiëntie van den minister van
Koloniën zn'i op Vrijdag 21 October a.s. niet
plaats hebben.
HET SPOORWEG-ONGEVAL BIJ DE
VINK.
Een gerechtelijke vervolging.
Naar „Het Volk" verneemt, zo' de recht
boek to 's Gravenhage, naar uanlciding van
het rapport der daarvoor door hoar benoemde
commissie van deskundigen, overgaan tot ver
volging van de sch"ldigcn nan het spoorweg
ongeval bij De Vink. od '6 September vnn het
vorig jaar
BELANGRIJKE UITBREIDING BIJ DE
KUNSTZIJDEFABRIEK TE ARNHEM.
Werkgelegenheid voor 1000
personen meer.
Naar wij vernemen bestaat er bij de directie
van de Enka plannen om het fabriekscomplex
tc Arnhem bijna te verdubbelen. Door deze
uitbreiding znl aan ruim 500 mannen en 500
meisjes meer werk kunnen worden verschaft
Aan de uitvoering van het een en ander zal
ten spoedigste gevolg worden gegeven.
AUTO VERBRAND.
Gistermiddag geraakte op den dijk bij het
landgoed „Dc Hacrc" onder Olst een auto, uit
Noord-Brabant afkomstig, in brand. Dc chauf
feur en de passagier wisten zich bijtijds te
redden, maar de auto ging geheel in vlam
men op.
