KEETJES
KEITJES
KEITJES
HANDSCHOENEN
„DE EEMLANDER"
IBORNEMENTSFRUS
Levertraan Emulsie B. en S.
A. v. d. WEG. LANGESTRAAT 23.
L. J. LUYCX Zn.
26e Jaagang No. 94
looit 110, por BiadfUJ,
Uw kano» por pol t V—por wok (met gritt»
wwkoriog legen ongelukken) f 0.17». ehonderlyke
■enoen 1 CjOS, e e e
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UfTQEVEIt: VALKHOFP. A„N„EMsCHER|o^TWAL 2A.
POSTREKENIHO N*. 4TOIO. Tkl-INT.
Dinsdag 89 October 1927
PRUL DER ADVERTENTIE met inbegrip vaa «ca
bewijsnummer, elke regel meer f 0.25, dienstaanbit»
dingen tn Lleidadighelde-advei tentiën voot de helft
der prij*- Voor handel en bedrijf bestaan seer
aoordeelige bepalingen voor hel advcrleeren. Een«
circulaire, bevattend* de voorwaarden, woedt Of
aanvraag toegezonden.
DE ROMEINSCHE KWESTIE
EEN GUNSTIGE INDRUK IN HET
VATICAAN
Het antwoord in de „Foglio d'Ordini" aan
gaande de Romeinsche quaestie is, meldt de
correspondent van de „Times" te Rome, woor
delijk door Mussolini gedicteerd.
Dit antwoord werd met groote spanning in
Vaticaansche kringen tegemoet gezien. Hooge
dignitarissen van het Vaticaan telefoneerden
met personen daar buiten, om van te voren
reeds iets te weten te komen. Vooral naar den
toon, waarin het stuk was opgesteld, was men
zeer nieuwsgierig. De paus had te kennen ge
geven dat hij direct op de hoogte zou worden
gesteld. En nauwelijks had het eerste nummer
van dc „Foglio d'Ordini" de pers verlaten, of
de tekst der nota werd telefonisch aan den
Paus overgebracht.
De eerste indruk van het fascistische ant
woord was zeer gunstig; een uitvoeriger ingaan
op de quaesties was niet verwacht, daar het
onderwerp dit werd erkend met de groot
ste omzichtigheid dient behandeld te worden.
Het Vaticaan is er o. m. zeer mee ingeno
men, dat voor het eerst sedeert 1870 in een
officieel regeeringsstuk openlijk erkend wordt,
dat er een Romeinsche quaestie bestaat en op
een oplossing wacht.
Ook wekte de opmerking in de nota, dat do
territoriale quaestie niet de voornaamste is,
geen verwonderingook het Vaticaan geeft
toe, dat sedert er in de laatste halve eeuw
door de internationale gebruiken en de diplo
maten andere wegen gevonden zijn om het
principe van souvereiniteit en onafhankelijk
heid op zuiver juridische gronden vast te stel
len, de territoriale quaestie niet de voornaam
ste is. Indien een oplossing op juridischen
grondslag aan den Paus zal worden voorge
legd, zal deze niet weigeren haar in overweging
te nemen, mits deze oplossing alle uiterlijke
teekenen bevat, die algemeen worden aanvaard
als teekenen van souvereiniteit en onafhanke
lijkheid.
SPOEDIGE HERVATTING DER WERK
ZAAMHEDEN IN DE SPAANSCHE
MIJNEN VERWACHT.
Tweederde der arbeiders voor her
vatting.
Madrid, 24 Oct. (V. D.) De gehouden
stemming onder de stakende Noord-Spaansche
mijnwerkers had tot resultaat, dat een meerder
heid van twee derde zich voor hervatting van
den arbeid uitsprak.
MARKIES VAN CAMBRIDGE f
De broeder vnn de Engelschc
Koningin.
Londen, 24 Oct. (V. D.) Hedenavond is
de markies van Cambridge, de broeder van
koningin Mary in het ziekenhuis te Shrowsbury
overleden. Reeds eenigen tijd was de markies
ongesteld. Heden was zijn toestand zeer ver
ergerd, en in allerijl werd hij geopereerd, doch
het was reeds te laat.
De markies van Cambridge, die 59 jaar oud
is geworden, is in Kensington Palace geboren,
als de oudste zoon van den hertog van Teek
en vanprinses Mary Adelaide, dochter van den
eersten hertog van Cambridge. Hij nam actief
deel aan den oorlog in Zuid-Afrika, terwijl hij
tijdens den grooten oorlog als assistent-mili
tair secretaris aan het ministerie van oorlog
en later in de hoofdkwartieren in Frankrijk
werkte in den rang van brigadier-generaal.
In 1900 volgde hij zijn vader op in zijn titel
van hertog van Teek; in 1917 werd hij markies
van Cambridge.
NIEUWE INVAL VAN BULGAARSCHE
COMITADSJTS OP JOEGO SLAVISCH
GEBIED.
Dc invallers teruggedreven.
B e 1 g r a d o 2 4 Oct. (V. D.) In den afge-
loopen nacht hebben benden Bulgaarsche co»
mitadsji's weer een inval op Joego-Slavisch ge
bied gedaan. Zij vielen het dorp Ibcid aan. Na
hevige gevechten slaagde men er in de aan
vallers terug te drijven.
Later vond een aanval plaats op het munitie
depot te Rylbu. Toen echter de schildwacht
ajarm maakte, sloegen de aanvallers op de
vlucht.
DE PEST IN EEN BRITSCH-INDISCHE STAD
Het mecrcndeel van de inwoners van Se-
cunderabad (Hyderabad) hebben de stad ver
laten, omdat daar de pest is uitgebroken. Ei
sterven eiken dag meer dan twintig pestlijders
en de epidemie verspreidt zich. Een eind buiten
de stad worden thans barakken als noodwo
ningen opgericht en 18,000 menschen zijn te
gen de pest ingeënt.
EEN VORSTELIJK HUWELUK.
Prinses Anne de France.
De hertogin dc Guise heeft bit Koningin
Amelie op het kasteel Bellevue, in de buurt
von Versailles receptie gehouden ter eere van
prinses Anne de France, die in het huwelijk
treedt met den prins de Pouilles.
De hertog en hertogin de Guise zullen in
deze week uit Brussel naar Rome vertrekken;
de koninklijke Iloliaansche trein zal hen naar
Italië brengen. De koning van Spanje zal het
huwelijk, dat te Napels gesloten zal worden
bijwonen.
De uitzet van prinses Anne is gemaakt bi)
een der oudste „maisons de couture" van Pa
rijs. De laatste keer, dat de bruid haar bruids
kleed paste, verzocht zij alle meisjes die aan
haar uitzet hadden gewerkt, ongeveer 22, bi)
haar. te iomen. Elk van hen kreeg als herin
nering een bonbonnière ten geschenke. De
leidster van het atelier gaat mee naar Napels
om de bruid bij haar toilet behulpzaam te zijt».
HET PROCES-
SCHWARTZBARD
MEDEDEELINCEN OVER DE POGROMS
EEN MELODRAMATISCHE
ZITTING
Na de onderbreking gedurende den Zondag
zijn de debatten in het proces tegen Schwartz-
bard, den moordenaar van den Oekrajienschen
betman Petljoera in een kalme sfeer hervat.
Zij waren gewijd aan het verhoor der Jood-
scho getuigen, wier verklaringen sterk ont
roerden. Men hoorde een Joodsche vrouwe
lijke medicus, die de slachtoffers van don
pogrom te Proskoerow verzorgde.
Deze stem eener vrouw, de eerste, die zich
in dit proces deed hooren en die bijzonder
heden mededeelden over de afschuwelijke
verwondingen van vrouwen, grijsaards en klei
ne kinderen, maakten zulk een indruk, dat
Schwartzbad begon te schreien en zich snik
ken in de zaal deden hooren. De dokteres
ging voort op klagelijken toon te verhalen hoe
zij haar ouders in de pogroms verloor en hoe
de gehee^.c Joodsche bevolking gemarteld
werd.
Vervolgens verschenen twee groote Russi
sche oud-advocaten, Goldstein en Sliosberg.
De eerste was president der Joodsche en
quête-commissie inzake de pogroms, dc twee
de president ven het centraal hulp-comité voor
de Joden. Mr. Goldstein stolde de persoon
lijke verantwoordelijkheid van Petljoera vast,
wiens proclamaties tegen de pogroms kunst
matig waren en niet voor de troepen waren
bestemd, maar voor Europa en tevens voor
de Joodsche banken, waarvan hij leeningen
hoopte tc krijgen. De soldaten van Petljoera
dwongen de Joodsche vrouwen om te drinken,
te zingen en te dansen. Vervolgens misbruik
ten zij haar en ten slotte schoten zij op ze.
Sliosberg vertelde eveneens dergelijke gru
welen. Hij was zóó ontroerd, dat hij in tranen
uitbarstte en plechtig verklaarde, dat alle
Joden Petljoera verantwoordelijk achtten. Zij
keuren de misdaad van Schwrotzbard niet
goed, maar begrijpen haar. Geheel Israel zal
Petljoera nimmer vergeten.
BORSTBEELD VAN RIMBAUD.
Te Charleville is het borstbeeld van Arthur
Rimbaud onthuld. Ernest Raynaud, Ernest
Delahayc, Lucien Hubert en anderen hebben
daarbij het woord gevoerd.
Na een maaltijd is een bezoek gebracht aan
do tentoonstelling, in het stedelijk museum
met betrekking tot Rimbaud aangericht Henri
Davremont heeft daar een rede gehouden.
Er waren ook afgevaardigden uit België ge
komen. Aan tafel heeft de heer De Braux uit
hun naam gesproken.
HEVIGE AARDBEVING.
Vermoedelijk ligt het centrum In
de Stille Zuidzee.
New-York, 24 Oct. (H.N.) Uit San
Francisco wordt gemeld, dat de seismograaf
aldaar een hevige aardbeving heeft gere
gistreerd, waarvan het centrum vermoedelijk
in de Stille Zuidzee, 1000 mijl van Mexico
verwijderd, gelegen is. Ook de seismografen
in andere Amerikaansche steden hebben de
aardbeving geregistreerd. De telegraafmaat-
schappijen hebben echter geen stoornis be
merkt. Uit Petersburg in Alaska wordt ge
meld, dar daar vanmorgen vroeg aardschok
ken zijn gevoeld, die echter geen schade heb
ben veroorzaakt.
Prima Medicinale Levertraan - Scott's Emulsion
Langestraat 49 - Tel. 190
Enorme keuze T icot en ge
breid. Gevoerd en fantasie.
Nappa gevoerd en met bon
OP ZOEK NAAR DE BOLSJEWISTEN.
of: dc vrouw met den gToencn
papegaai.
Dezer dagen ontving, zoo meldt het Hbid.,
een Londensch zakenhuis een brief van den
volgenden zonderlingen inhoud:
rThe Cottage, Wivilscombe Saltash
Cornwall, Oct. 8, 1927, Dear Sir, Zoudt gij
zoo beleefd en vriendelijk willen zijn, mij mede
te deelen, waar ik mij kan wenden om te Lon
den in aanraking te komen met de Russische
regeering? Be zou haar van dienst kunnen zijn
voor propagandawerk. Onder betuiging van
mijn erkentelijkheid, M. Chan-Toon".
Deze brief is ter kennis gebracht van Sii
William Joynson-Hicks, den minister van Bin-
nenlandsche Zaken, den Engelschen staatsman,
die cenige maanden geleden den opzienbarenden
politioneelen inval in het Sovjethuis te Londen
deed uitvoeren en thans vorscht naar de her
komst van bovenbedoelden brief.
Intusschen heeft de „Daily News" de lucht
van het geval gekregen en één zijner verslag
gevers naar Wivilcombe gezonden om daar uit
te vorschen, wie toch wel degeen is, die naai
den exotischen naam van Chan-Toon luistert
Hij heeft het raadsel niet heelemaal opgelost,
doch genoeg inlichtingen verkregen om aan t*
nemen, dat men hier te doen heeft met ee*
zeer zonderlinge zonderlinge; want Chan-Toon
blijkt een vrouw. The Cottage, waar zij haar
brief schreef, ligt op een zeer afgelegen plaats
in het land op verscheidene mijlen afstand van
Saltash. Het huisje wordt bewoond door zekeren
Pean, een werkloozen zeeman, die daar met
zijn vrouw en kind sedert 10 October verblijft.
Toen de verslaggever hem vroeg, mede te dee
len, waar hij Chan-Toon kon vinden, keek hij
zeer verbaasd, doch later kwam hij aandrozen
met een enveloppe met een poststempel uit Pa
rijs, die in Machineschrift aan „mrs. M. L.
Chan-Toon" was geadresseerd.
De eigenares van deze envelop was ruim een
week geleden 's morgens vertrokken om naar
de bank in Plymouth te gaan en sedert niet
weer teruggekeerd. Pean deelde verder mede,
dat mrs. Chan-Toon een vrouw was van een
jaar of 60, die steeds in het zwart gekleed ging
en door haar rijzige gestalte cn markante trek
ken de aandacht trok van iedereen. Maar het
meest merkwaardige aan haar was, dat zij
steeds, waar zij ook ging, een groenachtigen
papegaai op haar linkerschouder droeg.
Mrs. Chan-Toon, die zich soms ook anders
noemde, was in Mei van dit jaar in The Cottage
gekomen in gezelschap van een man, genaamd
Eskil. Eskil, alios Engelbert Lynnybcrg, die zich
een Zweedsch graaf van koninklijken bloede
noemde. Eskil verhuisde echter naar de gevan
genis wegens het plegen van fraude.
Mrs. Chan-Toon placht veel te schrijven er.
sprak soms over Rusland en China, doch in
zeer vage termen.
NA HET BRUIN KOOL CONFLICT.
De productie reeds weer op peil
Zoolals werd gemeld is in alle mijnen in het
Midden-Duitsche bruinkolengebied vanmorgen
het werk hervat.
De communistische agitators, die gisteren
overal in de vergaderingen der stakers opge
doken en de mijnwerkers trachtten over te
halen geen genoegen te nemen met de ver
hooging van 60 pfennig per dag, hebben dus
geen succes gehad. Zelfs in dc districten Meu-
selwitz en Zeitz-Weissclfcld, die voor bolwer
ken van het communisme gelden, zijn gistermor
gen de mijnwerkers al weer aan den slag ge
gaan en hebben de communistische onrust
stoker dus bot gevangen.
Ondanks het feit, zoo lezen we in het Hbid.,
dot de kolendelving een week lang heeft ge
rust, hebben dc meeste mijnen Maandag weer
haar volle productie bereikt. Slechts op enkele
mijnen was dit om technische redenen nog
niet mogelijk, maar men verwacht, dat ook
daar heden weer normael zal worden geprodu
ceerd.
Men dient thans af te wachten of de mijn-
bouwindustrie de hoogere lqonen al dan niet
kunnen opbrengen. Het verluidt reeds, dat ver
schillende ondernemingen onder de nieuwe
omstandigheden niet rendabel zullen kunnen
werken en dat zij daarom het bedrijf onher
roepelijk zullen moetén stopzetten, als dc ko-
lenprijzen niet worden verhoogd.
LOONSVERLAGING IN ROME.
Rome, 24 Oct. (H.N.) Tusschen den fas-
cistischen bond van handelaren en de in aan
merking komende vakvereenigingen is een
overeenkomst tot stand gekomen volgens Wi-
ke de salarissen der handelsbedienden en van
het personeel in den handel werkzaam, met
10 pet. verlaagd zullen worden.
HERDENKING BAUDELAIRE.
Rede van Bourget.
Door een pèlerinage naar het kerkhof van
Montparnasse hebben de vrienden van Char
les Baudelaire Zondag, zestig jaar na zijn
dood, zijn nagedachtenis geëerd. Paul Bourget
heeft er het woord gevoerd. Hij noemde Bain*
deloire de grootste figuur der I9e eeuwsche
dichtkunst, die in Les Fleurs du Mal levende
psychologie heeft geschonken.
LLOYD GEORGE OVER HERZIENING
VAN VERSAILLES.
Voor de ontruiming van het
Rijnland.
Lloyd George zeide, in een redde op een
vergadering ten gunste van den Volkenbond,
dot, toen het vredesverdrag werd opgemaakt,
men inzag, dat er later wijzigingen zouden
moeten worden aangebracht. De Volkenbond
alleen kan deze aanpassingen niet tot stand
brengen, maar elke poging tot herziening moet
met discretie en geduld wordn ondernomen.
Het gevaar komt voort uit de al te strenge
interpret&tie der vredesverdragen of de niet-
uitvoering van hun bepalingen door de over
winnende naties, vooral de clausules over de
bescherming der minderhedenook de voort
zetting van de bezetting van het Rijnland, na
dat Duitschland een eerlijke en doeltreffend©
poging gedaan heeft orn zijn verplichtingen na
tc komen. Lloyd George koestert vrees om
trent de gevolgen, indien de Fransche *egee-
ring zich uitspreekt voor een voortzetting der.
Rijnbezetting.
DE MANDATENCOMMISSIE
EEN NEDERLANDER GEHULDIGD
DE JEUGD MOET BETER WORDEN
VOORGELICHT
In de mandatencommissic, welker zitting gis»
teren is geopend, is onze landgenoot de heer
Van Rees door den voorzitter der commissi#
en den Geneefschen hoogleeraar Rappard ge
huldigd voor een onlangs door hem uitgegevenl
boek, getiteld: „Les mandats intemationaux",
dot, zooals de voorzitter het uitdrukte, de com
missie haar moeilijko taak, de publieke opinie
meer vertrouwd te maken met het werk der
mandaten commissie, wezenlijk heeft verge
makkelijkt.
De heer Van Rees gaf verder, volgens het
Hbid., een overzicht van de besprekingen, die
in de jongste zitting van den Volkenbondsréad
en in de zesde commissie van de jongste Vol*
kenbondsvergadering omtrent het beheer der
mandaten hebben plaats gehad.
Hij kondigde aan nader te zullen terugko
men op een vraag van den Nooischen gedele
geerde in de Volkenbondsvcrgadering Nonsen,
of de bespreking van sommige quaesties van
meer algemeen belang niet in het openbaar
zou kunnen plaats vinden.
De heer Van Rees vestigde ten slotte de aan
dacht van de mandatencommissie op de ge
brekkige wijze, waarop de schooljeugd in som
mige landen over het mondatenstelsel wordt
ingelicht en deed het denkbeeld aan de hand
den Raad te verzoeken, de commissie voor in-
tellectueele samenwerking hierop opmerkzaam
te maken en laatstgenoemde commissie te vra
gen, bij haar bestudering der middelen om de
jeugd beter vertrouwd te maken met doel en
werkwijze van den Bond, speciale aandacht aan
het mandatcnstelsel te wijden.
DE EXPLOITATIE VAN DE MINERALE 1
RIJKDOMMEN DER DOODE ZEE.
Gunstige vooruitzichten voor
Palestina.
Londen, 24 Oct. (V. D.) Met groote
belangstelling is hier kennis genomen van het
bericht, dat een Britsch syndicaat de concessie
heeft verkregen, om de minerale rijkdommen
van de Doode Zee te exploiteeren. Sir Alfred
Mond ontkent echter, dat het bedoelde syndi
caat de als Imperial Chemical Industries be
kende chemische combinatie is, waarvan Mond
het voorzitterschap bekleedt.
Omtrent de onderneming zelf, zcidc Sir Al
fred deze als zeer interessant te beschouwen;
aan het hoofd van het syndicaat, dat de con
cessie heeft verkregen, staat een ingenieur, die
reeds zeer veel op het gebied der exploratie
heeft gedoon. De onderhandelingen ter verkrij
ging van deze concessie hebben vijf jaar ge
duurd; thans nu een definitieve stap was ge
nomen, verklaarde Mond zich bereid, om den
toestand te onderzoeken en zich een opinie te
vormen betreffende de commcrcicele waarde
van het project, indien althans de onderneming
op aannemelijke voorwaarden voortgong kan
hebben. Ook gaf Mond nog uiting aan zijn
meening, dot indien de mogelijkheid tot door
voering van het project wordt geschapen, dit
ongetwijfeld ten goede zal komen aan dc ont
wikkeling van Palestina, eenerzijds omdat ter
plaatse dan een middel tot vruchtbaarmaking
van den bodem kan worden verkregen, ander
zijds doordat hierdoor een voor een klein land
zeer belangrijke industrie in het leven wordt
geroepen. Evenwel zouden er veel verbeterin
gen aan de vervoermogelijkhcden moeten wor
den aangebracht; op het oogenblik vormen al
leen landwegen de verbinding tusschen de
Doode Zee en de Middellandsche Zee-havens.
OXFORD SCHOONHEID BEDREIGD.
De twintig schoonste steden.
De schoonheid en distinctie van de oude
universiteitsstad Oxford worden ernstig be
dreigd door plannen om er nieuwe woon- en
fabriekswijken aan te leggen. Er is een verga
dering van invloedrijke mannen gehouden, die
hier maatregelen tegen willen nemen, en daar-s
in heeft Fisher, de oud-minister van onderwijs
verklaard, dat dc stad gevaar liep, een tweede
Detroit te worden.
Er is nu een trust opgericht voor de onge
repte instandhouding van onbebouwde landou
wen enz. en de kanselier van de universiteit
heeft deze nieuwe vereeniging ingewijd.
In de Engclsche pers is naar aanleiding van
deze gebeurtenis ter sprake gekomen, welke
de twintig mooiste steden van de wereld waren
en de lijst waarover men het eens schijnt te
zijn, is de volgendeRome, Florence, Vene
tië, Sienna, Athene, Konstantinopel, Parijs,
Stockholm, Den Haag, Boedapest, Neurenburg,
Rotenburg a. d. Taube, Dijon, Angoulème,
Quebec, Agra, Benares, Edinburg, Bath, Ox
ford. Amsterdam noch Bordeaux noch Napels
worden, gelijk men ziet onder deze twin
tig schoonste steden geteld.
OPSTAND IN ALBANIË. ri
Gevolg van den moord op
Tsena bey.
Uit Tirana wordt gemeld, dat in Albanië
eenige stammen in opstand zijn gekomen,
aangezien zij den premier, Achnied bey Zo^ae,
verantwoordelijk achten voor de vermoording
van den Albaneeschen gezant te Praag, Tsena
bey.
