DE HELLESTRAAT MET
O. L. VROUWE-TORËN
Een ets van Jan Bartelsman als
premie voor onze abonné's.
JE?))
BINNENLAND.
STADSNIEUWS
Ziek en toch gezond,
i A - 4^4
i&U
iSP!1
$j>
J3k
Door een bijzondere overeenkomst met den Haagsc.heri
etser JAN BARTELSMAN zijn wij-in staat onzen lezers
een beperkt aantal van zijn ets Kellèstraat met O. L.
Vrouwetoren (beeldgrootte 30^4 x 50^1 c.M.) aan te bieden
voor den prijs van 4,per ?tuk, afgehaald aan ons bureau.
Behalve de vóór ons bestemde exemplaren, zal' de ets eerst
in 1928 in den hartder wórcfen' gebxaclrt en dan 25.
moeten kosten. A
Wij Amersfoortets zijn trotsch op Onzen fleren toren, de
prachtige plaat van Bartelsman toont .onzen toren
slank en fier uitstekend boven de schilderachtige huisjes
van de Hellestraat. Alle exemplaren zijn door den kunste
naar gesigneerd.
Opdat de plaat kan dienen als St. Nicolaa's- of Kerst
cadeau hebben wij den Kunsthandel K. van dor Vaart,
Arnhemscheweg 32, bereid gevonden er een mooie lijst om
te leveren voor slechts 2.De ets-in lijst is vanaf heden
in bovengenoemden kunsthandel geëxposeerd, oningelijste
exemplaren zijn aan ons bureau te bezichtigen. Ingelijst is
de totaal-prijs dus 6.
Oningelijste exemplaren af te halèn ajn ons bureau,
ingelijste aan Kunsthandel van der Vaart, Arnh. weg 32,
tegen contante betaling van 4.of f 6.— Voor bestelling
gebruik te maken van onderstaande BON.
Adm. Amersfoortsch Dagblad.
De óndergeteekende, abonrié op het Amersfoortsch
Dagblad wenscht te ontvangen:
exempl. ETS JAN BARTELSMAN,
Hellestraat met O, L. Vr. Toren
ingelijst oningelijst.
(Doorhalen wat niet verlangd wordt).
NAAM: ADRES:
EEN SPOORWEGONGEVAL DAT
GOED AFLIEP.
Gisteravond heeft op het' stationsemplace-
ment te £oekelo een spoonvegongeval plaat»
gohpd dat buitengewoon goed is afgeloopen
Door verkeerden wissclstand reed een zware
kolentrein de verbindingslijn op naar de Boer
kelosche Stoomblcekf-rij, welke tegenover hel
Station ligt. Op do lijn log een zwaar vooi
werp,' waardoor drie waggons ontspoorden, Zij
kwamen terecht tegen een ledigen waggon,
die in 'de nabijheid stond; Deze waggon werd
met kracht tegen het ketelhuis der fabriek ge
slingerd en drong door den muur van het
ketelhuis heen. Aan het .ketelhuis werd ern
stige schade aangericht, de stoomleiding knap
te af, waardoor stagnatie in het bedrijf ont
stond en ook de elect rische geleidingen wer
den beschadigd. De 'drie ontspoorde waggons
kregen zeer ernstige schade, de andere wag
gon s werden minder ernstig beschadigd. Ge
durende den nacht heeft het oprüimingswcrk
plaats gehad.
De inspectie uit Hengelo stelt een onder-
..zo.èk in.
EEN MOTOR-ENGELTJE GESCHAAKT.
De-dader door de politie geval.
Door de politie te den Haag is in verzekerde
bewaring gesteld de.27-jarige C J. v. D. uit
de Hobbemastraat aldaar, als verdacht van
schaking van een minderjarig meisje.
Van D., die een motorfiets had, nam vaak
een meisje uit zijn straat, de 16-jarige T, van
W., mee achterop. Don gingen zij toertjes ma
ken. De vader was hier tegen en voelde niet
veel voor haar omgang met een man, die veel
ouder was dan zij. Maar de omgang werd steeds
inniger en op zokeren dog waren beiden ver
dwenen
De vader wist er h°t zijne van en diende bij
de politie een klacht wegens schaking in.
Na enkele dogen werd hot meisje weer door
der. man thuis gebracht.' Echter op een zonder
linge manier Toen hij n.l. aangebeld had bij
haar woning, liep hij zoo vlug hij kop weg,
wat zeker verstandig Was, want vader was niet
al te best te spreker, over hei gebeurde. Het
bleek, dot beiden in het buitenland vertoefd
hadden, maar door gebrek aan geldmiddelen
verplicht waren naar huis terug te gaan.
Langen tijd liet v, D, niets meer van zich
hooren. Doch op 18 October was dochtertje-
lief weer zoek en bij inforjnotie bleek, dat pok
v D. met de Noorderzon verdwenen was. Weer
diende de vader een klacht in. Het verbond
tusschen beider verdwijnen was duidelijk ge
noeg voor hem.
Men hoorde intusschcn niets meer, noch van
het meisje, noch van D. Zij waren naar hei
buitenland vertrokken. Daat echter hadden zij
geld noodig en dit was langzamerhand opge
rookt. Dus vond v. D. het geraden weer noar
de residentie terug te komen om do noodigo
gelden voor levensonderhoud te halen. Tóen
hij Dinsdag aanlcwnm had hij echter buiter. den
waard, in dit geval buiten de politie, gerekend.
Een rechercheur, die van D. kende, ont
moette hem onderweg En omdat hij vai. het
gebeurde wist, bracht hij hem naa. het hoofd
bureau. Hier werd de man opgesloten
Van D bekepde hét' hem ter. laste gelegde.
Het schandelijke Is zegt het Vad. dat
de man getrouwd is or. twee zeer jeugdige kin
deren heeft Na de eerste klacht is v D. aan
gehouden, doch destijds door do justitie vrijge
laten. Dit zul nu wel niet gebeuren.
'Dé politie wist thans hèt meisje, dat nog van
piets af wist, te bereiken, om haar weer ondcir
haars vaders hoéde terug te brengen.
MISHANDELING MET DOODELIJK
GEVOLG.
Zijn vader te huip gekomen.
De 26-jarige boerenzoon EMS heeft zich
voor de rechtbank to Maastricht te verant
woorden gehad terzake van mishandeling, den
dood tengevolge hebbende
Tusschen de families V. on S boterd- he.
niet best; telkens zaren zij elkaar in de haten
Op 4 Augustus waren de beidt vaders mor el
kaar aan het vechten geruaki er toer hod vet
dachte in drift den ouden V mei een schop
zóó 'op het hoofd geslagen dar de oudt mat
in elkaar was gezak*. en konen tijd daarna was
overleden.
Het O M eischt I Yi jaa* gevangenisstraf
Uitspraak 29 November.
DE RIJKSMIDDELEN
De rijksmiddelen hebber in October
41.972.500 opgebracht, zijnde 523.835
meer dan verleden jaar. De inkomsten uit bui
tengewone bronnen waren echte, bijkans 2
millioen lager Sedert I Januari bedroegen de
ontvangsten uit de gewone bronnen
f 421,505.500. of 15.196.000 meer.
NEERBOSCH.
De weesinrichting ontving een legaat van
IOCO.
I
BRAND IN EEN AARDEWERK
FABRIEK TE GOUDA.
Iet gebouw gedeeltelijk uitgebrand.
Woensdagavond om half elf is brand uit
gebroken in de aardewerkfabriek van den heer
v. d. Kist aan de Kuiperstraat te Gouda. Het
vuur greep aanvankelijk snel om zioh heen 2n
weldra stond het gohecl ingebouwde perceel
in, vlam. De zeer spoedig, ici plaatse ijnde
brandweer heeft het vuur met de grootste
voorzichtigheid moeten bevrijdenin de fa
briek stond nl. een pas afgestookte ovenop
«•en temperatuur van 1000 gf. C. en wanneer
•daar water op gekomen was, had zekér een
ontploffing met moeilijk te overzienc gevol
gen plaats gevonden, aldus de T e 1 De po
gingen van de brandweei hebbern echter suo
ces gehad 1 na een goed half uur was .men
den brand meester. De fabriek is gedeeltelijk
uitgebrand, het vele aardewerk, de turf cn het
hout zijn echter totaal onbruikbaar gewórden
De schade wordt niet door verzekering gedekt.
De oorzaak van den brand is onbekend.
ARCHIVARIS-VACATURE TE
AMSTERDAM
Voorloopig aanhouding van 'de
L. bencfeming.
j
In de geheimeraadszitting van Amsterdam
is Woensdag ter sprake gekomen dovoor
dracht van B ..en W. ter benoeming van eön
'gemeente-archivaris, in 'de vacature-dr. Öreep.
Hiervoor wordt, gelijk bekend, als nr. I aan
bevolen mr lc Coscjuino de Bussy, charter
meester bij het Rijksarchief te Utrecht, en als
nr 2 mr. F, Öldcwedt. adjunct-archivaris lo
Amsterdam. Besloten .verd dc stukken op deze
/oordrncht jetrekking rtebbondé ter visie te
'leggen /oor de-tedon .'an-Jen rasd De be
noeming zol in verband hiermede nog eenigen
tijd worden aangehouden.
(Tel.)
VLEESCH-CCRLOG.
Te Purmerend is een vleesch-oorlcg uitge
broken. Wegens oneenigheid met één der sla
gers is bij ailen de prijs van het vlcesch tot 60
ct. per pond gedaald: Eén hunner verkoopt de
runderlappen zelfs voor 55 cent.
VERBRAND IN KOKEND WATER
Tc Busspm is een ruim 4-jarig jongetje van
een kruidenier, aan den Mimtweg spelend, in
een .teil met heet wntei gevallen Met ernstige
brandwonden over het geheele lichaam werd
het arme kind naar de Mojellastichting ge
bracht. waar het gisteren aan de gevolgen is
overleden.
DE ACHT-UREN-DAG.
Een demonstratieve vergadering.
D« besturen van het Nederl. Verbond van
Vakvereenigingen en de Soc.-Dem Arbeiders
partij beleggen een demonstratieve vergade
ring kort vóór dc behandeling van de bcgroo-
ting van Arbeid, speciaal over het vraagstuk
van den acht-urendag en wel ter ondersteu
ning van den eisch hondhoving en verdere
doorvoering van de 48-urige werkweek en don
eisch tot ratificatie der Washingtonsche con
ventie.
Deze vergadering zal worden gehouden op
Dinsdag 22 November a.s des avonds 8 uur
in den Dierentuin te Den Haeg.
Als sprekers zullen optreden mevr. S. Groe-
newèg, lid van de Tweede Kamer en de heer
S. de la Bella Jrx bestuuidcr van het N.V.V.
EXAMENS.
Deze week slaagde onze «adgenuot de heer
D. Snapper voor het laatste gedeelte accoun-i
tancy op de door den Nederlaudsclix 3ond
Van Accountants te Rotterdam gehouden exa
mens.
JESSURUN DE MESQUITA.
Expositie ten huize van Mevrouw
v, <1. Mark, Koningïnnelaan '2.
De Mesquita is een zeer alzonderlijKt- li-
guur, niet alleen in de weieW onzer nationale
schilderkunst, maar ook in die van &Auyp..
Om deee kunst te verstaan moet man ^ich
losmaken van alles wat wij als trad.UoneeJc
schilderkunst konnon.
Daar zij de qenvoud ielve is, valt het niet
rr.oojlijk haar te vei staan, mits men ,zelf ex
zich slechts eenvoudig tegenover stelle.
Zoo bij dezp kunst ven eenige traditie
sprake is. dan van de Aziatische. De Japan
eche en Ovineesphe invloed op de Mesquitu's
werk schijnt duidelijk maa» hij is een
ta ornstig en tp intuïtief kunstenaai, dan dat
die invloed tot imitatie zou verworden. Men
kan veeleer spreken van een m luurlijke yecst-
verwantschap. Do Mesquita strcefr naar ee»,
uitersto vorm-vereenvoudiy.ng. Hij vermijdt
alle heftigheid, alle oogenblikkelijkheid.
In streng getrokken contouren geeft hij een
veralgemeende gcstijlde samenvatting der din
gen. De kleur blijft stil, teruggetrokken. Nooit
tracht hif een illusie to geven der stoffelijke
v/erkelijkhoid,
Dit alles karakteriseert de Aziotische kunst,
moor toch stemt het overeen met vole aesthe-
tische orpiratjes van onzen tijd. De Mesqui-
to's werk is oen nobel symptoom van do hun
kering der Westerlingen naar het Oosten.
Het Is een bewijs, dat dezer hunkering berust
op wezenlijke krachten en behoeften.
Het is een aristocratische kunst, uit streng
ste concentratie geboden, een kunst die een
sfeer van voornaamheid on stilte schept. Hoe
lééder en hoe koel tegelijkertijd, hoe wijdsch
bovenal, hooft de^e eenzelvige schilder de
gehoimzinnige duiven geheeld I Hoe weet hij
met epn enkel contour-lijn de. mysterieus?
waardigheid van eer, hert of roofvogel te sug.
gereeren I
Dat een kunstenaar van de Mesquita's aan
leg zich tot do houtsnede voelde aangetrok*
ken, spreekt vanzelf. De houtsnede is de kunst
der sobere synthese, der stijlvolle vereenvou
diging, der gespannen concentratie. Met zeld
znme zuiverheid heeft hij die techniek too
gepast.
Maar dezt straffe teekenaar heeft ook zH\
op geheel andere wijze beleden, 't Is of dc
bezonnenheid vsn zijn kunst hem soms tot
een benauwenis werd. zoodat hij zich genoopt
voelde zuiver Tn zonder nagedacht te verboel
den wat in ziin droonwnd onderbewustzim
rich voltrok. Uit deze duistere, onbestemde
droomwereld zijn dc groteske visioenen ont
staan, die een zeo afzonderlijk deel vormen
van zijn oeuvre. Sombere spooksels, vizioenen
van schrik, van ellende, van metsphysisch-er.
angst, van satyrischen "spot en haat: zoo heefi
men deze intuitieve verbeeMirgen grooten-
dcels to zien on te oom-aarden. Men verstaat
ze, zocdrn men ophoud» tc vragen naar d?n
t'n der motieven. Eenmaal verstaan, za*)
men dezelfde stii'kracht, d?nTelfden c-til-hoog*
hartigen en meditatieven geest er in herken
nen. die zoo boeit in zijn houtsneden er.
aquarellen
Het is voo, ons een trrotK voorrecht, m
s»nat te worden gesteld dit zoo ongemeene
werk iii oer rust ge ongoving tc beschouwetx
De werken, welke hie» var< dt Mesquita zijn
san ingebracht, mogen zender twijfel eer. keur-
collectie heeten (Hij heeft ook zijn cerebrolen
in dorren kant I)
Aan deze tentoonstelling zijn enkele sta
tuette? toegevoegd var. een nog zeer jong en
weinig bekend becldhomver, v d. Nat, sta»
tuetjes di- doo; hut fijne ronkheid en plas
tiek? kracht reeds mijn aandacht trokken, toen
ik zo en^e. maanden geledon, voor 't eerst
ej een Hangschc expositie ontdekte.
Her is te hopen, dat niet tientallen doch
honderden dezer dagen dc gastvrije wonnig
var mevrouw v. d. Mark zullen bezoeken. De
entrée-gelden. die luttel zijn, korren ten goe
de aan do Amersfoortsehe nfdeeling van het
Nederlandsche Kunstverbond.
JUST HA VELAAR.
TOONEEL.
N.V. Vcrcenigd Rotterdamsch
Hofstad Toonccl ,JDe Spook
trein".
De N.V. Het Vereenigd Rotterdamsch Hof
stad Tooneel zal op initiatief van de af deeling
Amersfoort van h*t Noderlandsch Tooneelver-
bond op 21 November as een opvoering ge
ven van „Dc Spooktrein" van Arnold Ridley,
De tooncelrccensent van de Telegraaf zegt van
dit stuk
Ik kan mij voorstellen, dat een schrijver op
het idee komt een griezel-tooneelstuk te schrij
ven, enkel door het hooren van nachtlcijkc
spoorweggeluiden, signaten, gefluit, gestamp
en wat dies meer zij. De schrijver hier heeft
er een zeer handig gebruik van gemaakt. Hei
is een alleraardigst gevonden, spannende his
torie cn ik wil dm lezer de spnnn'ng niet ver,
slappen. De voorstelling van dit in ziin snort
zeer knappe stuk wos zeer bevredigend. Hel
zol zeker trekken, want het is vrij van door
zichtige trucjes, die zulk werk gewoonlijk nar-
kleven Integendeel, hoe knap is hier jurst olie
bijwerk gebruikt, om ons het wachten en de
spanning te verlichten, terwijl dc vernuftige
vinding zelf van de intrige zich nergens óp-
dringt.
AMERSFOORTSCHE KUNSTKRING.
Het eerste abonnementsconcert
uitgesteld.
Door plotse'irge crg^ste'dhe'd van Vi Tori
no van der Wcrff, de olt-zargerrs u t dan
Haag, die met onzen stadgenoot Gerrit van
den Burg de reeks abonnementsconcerten op
morgen zou openen, is dit concert verdaagt tot
Dondeidag 1 December.
is uien bij verKoudheid. Uwe
ziekte naagt mi eea geneesmiddel
terwijl Uwe gezondheiu U naar een
lokkernij doet verlangen, Gebruikt
daarom
ITAL9ANO
het nieuwe iiurMiuiadei. dot go
noeskrachtlg en lokker ugolilk is^
Ita'iano staat under vvaVtdtuen-le
jonrrole .ar» Dt v. HaMEL KóOS t
ITARMENS en is in de bekende itn
liaiivx-zakies rit 20 cent uer ons bij Uw
winkelier verkrijgbaar.
amicitia.
Dansavond.
Het bestuur van Amicitia verzocht ons mede
de dee'.en, dat a.s. Maandag na afloop van de
looncelvoorstelling ,De Spooktrein" (welke voor
stelling niet in abonnement is) een dans
avond gehouden zal worden voor de '.eden van
het tooncelverbond en de leden van Amicitia.
OLYMPISCHE SPELEN 1928 AMSTERDAM.
Een g'ds voor de Olympische
Spelen voor deelnemers cn
bezoekers.
Aan de Nuainiooze Vennootschap Handels
drukkerij Holden Co., en de Nanrruoozo
Vennootschap Algemeen Advertentie Bureau
A. de la Mar Azn, te Amsterdam is door het
Comité 1928 toestemming verleend gezamen
lijk een gids uit te geven, waarin met mede
werking van het Comité alle gegeven worden
opgenomen omtrent de Spelen en tevens alle
bijzonderheden, welke voor een bezoek uan
Amsterdam zoowel voor deelnemers als be
zoekers van belang te achten zijn. Deze uitga*
ve zal derhalve oen offieteel karakter dragen.
De gids zal vermoedelijk in vier taten -bo
werk» worden en voor den aanvang der Spelon
verschijnen.
GEEN VERGUNNING.
Door de Rijksveldwocht werden in beslag
genomen in eenige kruidenierswinkels flesschan
mei advocaoi, boerenjongens en andere alco*
holhoudende dranken. Er werd proces-verbnal
opgemaakt, wegens overtreding van de drank
wet.
VEILING.
Ten overstaan van notaris J. G Klaassoj»
werd gisterenavond in „d« Zwaan" geveild
een perceel bouwterrein nan de Wilhelmina-
strnnt groot 772 M*.
Het perceel werd opgehouden voor 4100.
POLITIENIEUWS.
Korte berichten.
Tegen een koopman die zijn trekhond op er
gerlijke wijze schopte is proces-verbaal opge
maakt terzake dieienrqishandeling.
Een verlofhouder dia in zijn inrichting sterke
diank jn voorraad had is bokeurd wegens over
reding van de denkwet.
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS.
Aanvragen van werkgevers
boven do 18 jaar.
T boekbinder. 3 dagmeisjes, 1 dienstbode,
T electricien, 5 fabrieksarbeiders, 1 buffet
juffrouw, 1 kok, I reiziger.
beneden de 18 jaar.
2 banketbakkers, 3 perronjongens, 2 loopjon
gens, 5 fabrieksarbeidsters.
Aonbiedingen van werkzoekenden
boven de 18 jaar.
2 banket- en broodbakkers, 2 bankwerker»,
2 b'ehangers-stofleerd^rs, 1 boekdrukker. 3
broodbakkers, 3 chauffeurs, 4 fabrieksarbei
ders. 41 .Grondwerkers, 1 huisknecht, hulp
i d. bu'shoud:ng. 5 kantoorbedienden (monn.),
1 kantoorbediende (vrouw.), 6 kantoorwerk-
sters, 2 kellncrs, 2 straatm -handlangers, 1
borduurder, I waschkrecht, I lukkcr-biezer, 1
kerver 1 filiaalhouder-kruideniersbcdrirf, 3
kleermakers, 3 kruideniersbedienden, 13 let
terzetters. 1 loodgieter. 4 loepknechts. 90 los
se arbeiders, 5 machinale houtbewerkers, 2
moch'ne-bankwerkcrs. 1 machinist, 4 magu-
zijnkneohts, I mctaaldraaier, 11 metselaars, 3
meubelmakers, I monteur (auto), 53 opper
lieden, 3 reizigers, 54 schilders (hujs), 1 koet
sier, 1 kruier, 1 schilster, 1 2de meisje, II
schoenmakers. 8 sigarenmakers. 5 cmri"n. 2
slagers, 1 steenhouwer, 2 strnatmakers, 9 stu
kadoors, 1 suikerwerker, I tabakbewerker,
1 teekena-w (bouwk V 41 timmcrl'eden, 2 tuin
lieden, 2 voegors, 6 voerlieden, 10 werk\ rou
wen, 1 wever, 1 winkelbediende, 1 winkeljuf
frouw
beneden de 18 jaar.
1 leerl. metselaar, 2 schilders, 2 timmer
lieden, 1 kleermaker. I leerl.-metaolsh-per, 1
biocd- en banketbakker, 1 broodbakker, 4
losse arbeiders, 2 kantoorbedienden (vrouw-b
BURGERLIJKE STAND.
GeborenCatharina Mnrgorétha d. v. Dirk
Si ijders en Lamberta Margaretha I'ïoutve^n.
Morinus Comelis z. v. Johannes Hsnricus Pa-
schedag en Gijsberta Bolkesteyn. Johanna Bar
bara Theodora d. v. Dirk Tuninga en Frnn-
cina Gerarda van Manen.
Ondertrouwd Gerard van der Werff en Wil-
helminn Cornelia van Eykelenburg, Wouterus
van Vulpen on Willemino Bakker.
Getrouwd Evert Jan Overeem on Hendrika
Haaxman. Frederik Kuiper en Maaike Anna
Heuvelink.
Overleden: H?nJrik VeenenJoal oud 73 joar
wed.naar var. Oij»bcrta Buys. Harm Christoffel
van Buiten 76 jaar.
WIELRIJDERS.
Fietslöntaarn aansteken 4 uur 30 min.
