Oe Si. Nicolaas-étalags Is gereed
I
t
HET SPOORWEGONGELUK TE RIJSWIJK
Langestraat 56 Tel. 115
FEUILLETON.
ONRECHTMATIG BEZIT
j..r9.„,no. 1 «AMERSFOHRTSCH DAGBLAD „de eemlander"
Wo^7
23 Nover u»
HET OPENBARE ONDERZOEK
DE VOORTZETTING VAN HET GETUIGEK-VERHOOR
Gistermorgen JHalf tien heeft in „Diligentia"
te Don Haag de commissie-Van der Vcgt het
getuigenverhoor in verband met het onderzoek
inzake de treinbotsing bij Rijswijk vcortpvrt.
Op veizock dor commissie verstrekt aller
eerst dc heer G Muller, stationschef vsn
Den Haag (Holl. Spoor), die gisteren reeds ge
hoord werd, nog eenige inlichtingen.
De voorzitter vraagt hem of in alle ge
vallen, waarin een lastgeving model A wordt
uitgereikt, de hoofdconducteur naast den wa-
genvoerder behoort plaats te nemen.
De heer Huiler antwoordt bevestigend.
Ook bij stoomtreinen behoort dat te geschie
den. In tusschen geeft spr. toe dat het regle
ment te dezer zake wel eens wordt overtreden.
Do taak van den hoofdconductaur is. bij sto
ring toez'cht te houden op de baan. de seinen
enz. In het onderhavige geval stond ac hoofd
conducteur dan ook ingevolge het reglement
naast den bestuurder en hij had daar mede
verantwoordelijkheid.
De heer Lampetje Bzn. uit Amsterdam,
die op z';n verzoek eenicje inlichtingen ver
schaft, gnf als zijn mecning tc kennen dat de
posten gebruik hadden kunnen maken van rnist-
signalen op de rails. Men zou dan wel zijn ge
schrokken, maar de trein zou tijdig tot stil
stand zijn gekomen, omdat de wager.vocrder
attent zou zijn gemaakt, dat èr gevaar dreigde.
Vei der wenscht hij noodremmen op de balcons,
een apparaat voor hét uitbranden van paneelcn
enz. per trein en een verbaftdkist per waggon.
De heer H. J. van Braambeek, secreto
vis van de Ned. Vereeniging van Spoor- en
Tramwegpersoneel, deelt een en ardc-r mede
omtrent de opleiding van de wagenvoerders
Deze opleiding duurt in den regel te kort. In
•het onderhavige geval heeft de wagenvoerdei
van den Haagschen trein zich ook niet op zijn
gemak gevoeld Spreker zou wenschen, dat
evenals bij stoomtreinen de lecrlingmachinist,
bij electrische treinen de aanstaande wagen-
voerder 'n paar jaar naast een geroutirieerdcn
collega zou plaats nemen op het voorbalcon.
Spr. geeft gaarne toe, dat de wagenvoerdcr
van den electrischen trein heel wat minder
manipulaties heeft te verrichten dan een ma
chinist en dat cr veel minder lichamelijke ar
beid van den wagenvoerder wordt verlangd,
Dit geldt evenwel voor normale gevallen. In
ooger.blikken van gevaar moet hij evenwel aan
zeer zware eischcn kunnen beartwoorden en
dat kan hij alleen wanne ei hij in alle opzichten
ervaring heeft verkregen.
Spreker ontkent, dat de hulpstuurstond een
voordeel zou zijn gebleken oradat er meer ruim
te is. Integendeel levert die stuurstand eigen-
ao'-d'ge moeilijkheden vóór den bestuurder.
Dj» indruk van spreker is, dat men te vee!
haast heeft nrehad met de opleiding der wagen
voerders. omdat men den electrischen dienst
sr>l wilde invoeren.
De voorzitter stelt den heer Va,n Braam
beek de vraag of de. door dezen bedoelde wa
genvoerder De Gast. niet voldoende ervaring
bad. De G toch had reel's iaren lang als leer-
J!ng-mochinist dienst gedaan.
De heer Van Braambeek antwoordt, dat
de dienst als leerling-machinist een geheel
ander karakter heeft dan die o!s wagenvoer
der op een electrischen trein. Vre.md is het,
dat men zonder rood? lamp op den trein op
het verkeer ie spoor is gaan rijden. Indien
nervositeit van den wagenvoerdcr i>-ede-oor
zaak van zijn vergissing zou zijn geweest, dan
zou spr. toen willen 'opmeixcn. dat die i.ctvo-
siteit vermoedelijk was ontstaan uit de om
standigheid, dat men zich nog niet volkomen
op zijn gemek geveelde. Bovendien rust de
verantwoordelijkheid bij electrische tractie op
den v. a gen voerder: de hoo'dconducteur treedt
slechts aanvullend op.
De heer G. J o u s t r a, onder-voorzitter van
dr: Ned. Vereeniging, acht een bestuurder vnn
een trein eerst na een aantal jaren ervaring
voldoende voor die verantwoordelijke taak be
rekend.
Spr. vraagt: wordt daar bij dc electrische
tractie wel dezelfde zorg aan het menschen-
motcrieel besteed als men gewend was bij de
stoomtractie? Hij meent, dat de leiding van den
electrischen dienst wel zeer bijzondere zorg ann
het doode materieel besteedt, maar wat vluchtig
over de opleiding is heengestapt. Van de be
drijfsleiding der Ned. Spoorwegen zijn. wc in
het algemeen een bedachtzaamheid gewend;
hier echter was zij z. i. niet volledig. Spr.
noemt dan enkele gevallen, waarmee hij aan
toont, dat dc opleiding wel zeer kort duurde.
De betrokkenen werden te Leidschendam ,,goar
gestoomd" en moesten dan dadelijk verantwoor
delijke wagcnvoerdersfuncties verrichten.
in den uit alle partijen samengestelden pe«'-
soneelraad is deze zaak ook ter sprake ge
weest. Spr.'s indruk is, dat de direc'ie, toen
aan dc gestie der opleiding van de zijde van
den personcelraad twijfel werd geopperd, zich
op een te hoog standpunt heeft geplaatst, daar
nJ werd geantwoord in een toon alsof de daden
der directie boven alles waren verheven. Een
en ander speelde zich reeds af vóórdat het on
geluk bij Rijswijk geschiedde.
Wat het ongeval zelf betreft, schijnt er geen
sprake van overleg tusschen den wagenvoerder
en den hoofdconducteur te zijn geweest. De
wagenvoerder zeidc eenvoudig: „we gaan op
verkeerd spoor" en de hoofdconducteur ent-
v.'oordde: „ja".
Het rijden met den hulpstuurstond moest
geen hindernis zijn geweest en zou dot niet zijn
geweest, indien de opleiding van den wagen-
voerder langer had geduurd, zcodat er gelegen
heid was geboden om alle omstandigheden te
leeren kennen.
De bedrijfsleiding heeft onderschat wat er
noodig is voor een alieszins voldoende oplei
ding. Zij moge hiermee in de toekomst rekening
houden.
Nog wijst de voorzitter op het bestaan
van een afzonderlijk A!g. Regl. Dienstvoor-
waarden voor de electrische tractie. Dot electri
sche A. R. D. is reeds een 20-tal jaren geleden
ingevoerd, toen de dienst Rotterdam (Hof
plein)—Den Haag—Scheveningen werd gesticht.
Ook daarin komt de bepaling voor, dat de
opgeleide wagenvoerder één week naast den
ouderen collega dienst moet hebben gedaan,
alvorens zelfstandig te mogen rijden Daaraan
heeft de spoorwegdirectie zich ruimschoots ge
houden en er is tegen de betrokken bepolin;
het electrische A. R. D. bij sprekers weten
nimmer verzet gerezen.
In antwoord hierop gaf de heer Joustra
toe, dat de directie naor de letter van het re
glement juist heeft gehandeld, moor niet naar
den geest.
Voorlezing wordt gedaan van het verivoor
van den reiziger C. Blckxtoon uit Rotter
dam, dat, evenn's dat van den wagenvoerdo
De Gast in het Gemeente Ziekenhuis in Den
Haag heeft plaats gehad. Daaruit blijkt, dat da
heer B. gedurende een uur m den wagon be
kneld heeft gezet. Aon doktershulp heeft het
Kern niet ontbroken, doch zijn oordeel is, dat
zijn transport near het Ziekenhuis to lang
geduurd heeft.
De ingenieur van het seinwezen, de heer
A. 't Hooft uit Rotterdam, geeft als 'S-
ktmdige eenige inlichtingen omtrent de bedie
ning der seinen.
De seininrichtingen funcrionnecrden zoowel
vóór als na het ongeval, volkomen. Het feit
dat de seinhuiswaohter het sein niet veilig kon
trekken la* herhalve niet aan een:g technisch
defect. Op een vraag van den voorzitter ant
woordt de deskimd!ge, dat de seinhuiswachtcr
van den post Vaïllantlaan alormi einen had
kunnen geven non Rijswijk cn via den Kleiweg
door naar Delft.
Doordat het gewone wekkersignaal te Rijs
wijk werd ontvangen, moest de bedienende
beambte aldaar aan de telefoon komen en toen
hoorde hij van de Vai'.lontlaan dat hij den
trein moest tegenhouden, maarop laatstge
noemde nog moest vragenwelken trein
Ware het alarmsignaal in werking gebracht
dan hod hij eenvoudig alle treinen moeten
tegenhouden, zoodat er geen twijfel ware ge
weest.
De ingenieur-dhef van de electrische tractie
te Leidschendam, de heer H. Goedzart uit
Voorburg, geeft als deskundige een uiteenzet
ting van de samenstelling van de betrokken
tre'nen en van de situatie na de botsing.
De deuren van verschillende rijtuigen waren
zoodanig geklemd, dat de passagiers ze niet
open konden kr.jgén zoo antwoordt spr
op een viaag dienaangaande \an den vooVt-
ter en verschillende passagiers hebben
i
i
'S" tooi de ramen d' wagons verlaten.
cere wagons aren de deuren volkom
tact.
Spr. is er geen voorstander \an dat in ge
wone omstard'gheden den hcofdccnduct
naast den wagenveerder plaats neemt Mn
heeft zelfs straffen gegeven, wanneer van d«-
bevocgdheid misbruik werd gemaakt. Allicht
toch wordt dc aandacht van don wagenvoer
der afgeleid, wanneer hij in gesprek raakt.
Voorzitter: Kan het niet zijn nut heb
ben, dat cr twee personen in de wegenvoer-
dcrsaldecling zijn ingeval van onwel worden
van den weg on voerder
Ir. Gocdhurt: In zulke gevallen werkt
de bekende dccdeman"-handle, welke de \v*-
genvoerder st eds naar benedon moet houden,
terwijl bij losloting. onmiddellijk do remmer-
autcrnal'sch in werking worden geste'd
Slechts ingeval de trein elcctr'sch zou zip.
•uitgeschakeld dus wonneer die geheel op
eigen vaart mocht loorten, zonder stroomver-
bfrding zou de trein uitloopen.
Daarna deelt deze deskundige nog een en
ander mede omtrent dc opleiding tot wagen-
voerders. Dezen zijn tot nu toe gerecruf^erd
uit dc leerling-machinisten on uit wagen voe'-
dors van andere diensten. Ce Gast behoorde
tot de eerste geslaagden en Spr. heeft hem
destijds een compliment gemaakt vopr zijn ge
bleken bekwaamheid
Op het oogenblik is er ook ander personec»
voor Wagenvoerder in opleiding, maar dit heeft
nog geen proctischen dienst gedaan.
Naar Sor.'s overtuiging is dc opleiding vol-
doende De practijk moet dit verder uitwijzen,
j Wat de diensttijden der wagenvoerders be-
treft, deze bedragen 114 uur per twee weken,
i Voor de machinisten, die veel meer te doen
hebben, is dit getal 106. Het aantal dagtrein»
kilometers op den geheelen electrischen dienst
I is I6.0C0, waarvoor ICO wagenvoerders aan-
i wezig zijn. Per dienst gerekend wordt het maxi
mum bereikt op Zoterdag, nl. 325 K.M. voor
één wagenvoerder, een aantal, dat niet te
hoog moet worden geacht.
Van de aanschrijvingen, ook die welke ver
band houden met de seinen, moet het betrok
ken personeel in zijn wachtlokalen kennis ne
men en in het dogorderboek voor „gezien"
teekenen.
Te twaalf uur was hiermee het getuigenver
hoor volkomen geëindigd en werd de zitting
gesloten
DE TREINSTORING VAN
MAANDAG
DE ABNORMALE IJZEL VORMING
Een methode, waarvoor
l!_ i:
;unb-<
meeste veel, is ce verwarming
h«l
HR. MS. EVERTSEN.
Blijkens bij het Departement van Marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. torpedoboot jagei
„Evertsen", gebouwd bij Burgerhout's Ma
chinefabriek en Scheepswerf te Rotterdam,
Zaterdag te Greenock aangekomen tot het hou
den van proeftochten aldaar.
NED. VFRFEN. TOT BEVORDERING
VAN ZONDAGSRUST.
Een Verzoek aan het Ned.
Olympisch Comité.
Het Hoofdbestuur van de Noderlandsche
Vereeniging tot bevordering van Zondags-
rust heeft zich gewond tot het Nederlansch
Olymp'sch Com'tè en gevraagd om zoowel nu
reeds bij dc voorbereiding als in 1928 bij de
Olympische Spelen in het belang van spoor-
en trampersoneel, politiepersoneel, kellners,
enz enz., zooveel nv>ar eenigszins mogelijk,
rekening te willen doen houden met de
Zondagsrust van genoemd personeel. Het
Comité heeft daarop geantwoord met de wen
schen van de vereeniging bereids zooveel
mogelijk rekening te hebben gehouden door
tijdens de Olympische Spelen des Zondags-
voormiddags algemcene rust tc doen houden,
in het bijzonder ook om elkeen, die zulks
wenscht in de gelegenheid te stellen zijn gods
dienstplichten te vervullen.
Verder kan het Comité tot zijn leedwezen
onmogelijk in dezen goen.
HOE ZAL HET EUVEL IN DE
TOEKOMST
VOORKOMEN V/ORDEN?
Dc ongewone treinstoving die Maandag op de
lijn RotterdamAmstercam heeft plaats ge
had tengevolge van de ijzel-vorftung op de bo
venleiding van den electrischen spoorweg, heeft
terstond al eenige pennen in beweging gezet.
Zoo heeft .Het Volk" cr cp gewezen, dat in de
landen waar wisselstroom gebruikt wordt van
een hoogcr voltage (10 ïi 15,0CO volt) ccn rijp-
vorming vrijwel niet mogelijk is, althans niet
in die storende mate. Gelijk men weet wordt op
onze electrische lijnen gelijkstroom toegepast
van T5C0 volt. De oude Zuid-Hollandsche Elec-
trisiche heeft een grcot getal jaren met wissel
stroom gewerkt van 10,000 vplt en men heeft
in al dien tijd nimmer van dergelijk? storingen
gehoord.
In dit verband hebben wij een onderhoud ge
had met ir. J. J. W. van Locnen Martinet, die
ons meedeelde, dat inderdaad in de lagere vol
tage de oorzaak gezocht moet worden dot bij
de grootc ijzelvorming geen normaal contact
kon tot stand komen tusschen de orbeidsdraad
en den stroomafnemer.
„Kan dit een motief in handen geven van
hen, die den wisselstroom prefereeren boven
gelijkstroom?"
„Misschien wel, maar dc wisselstroom heeft
weer onmiddellijk andere nadeelen, waardoor
wij voor ons land de voorkeur hebben gegeven
en nóg geven aan het stelsel van den gelijk
stroom. Bovendien het komt niet zoozeer
aan op het stelsel dat men toepast, maar op de
w ij z e waarop men dit stelsel toepast."
„Acht u het mogelijk bij het huidige stelsel
verschijnselen te voorkomen als die zich nu
hebben voorgedaan?"
.Het is noodzakelijk, dat dit verschijnsel
geen herhaling zal hebben, en ik ben overtuigd
dat er een oplossing te vinden is, waardoor
herhaling is uitgesloten.
•Daarvoor is het echter allereerst noodig de
juiste oorzaken vast te stellen. De voornaam
ste van die oorzaken is de abnormale ijzelvor
ming, maar onmogelijk is niet dat ock in de
technische uitrusting der wagens ccn deel van
de schuld gezocht moet worden. Op het oogen
blik wordt dit nauwkeurig nagegaan, het resul
taat is mij echter nog niet bekend. Wanneer een
deel van de sc%uld in dc installatie ligt, zal met
een betrekkelijk eenvoudige wijziging verbe
tering verkregen kunnen worden. Het staat
vast, dat dc rijpvorming in hoofdzaak op de
rijdraad heeft plaats gehad, maar ook op de
stroomafnemers kan zich ijzcl hebben afgezet.
Ook dit punt moet officieel worden vastgesteld.
„Heeft u concrete oplossingen ter voorko
ming van het euvel op het oog?"
„Er zijn verschillende methoden, die expe
rimenteel getoetst dienen te worden. Men kan
voor aan den beugel een soort tandrol aan
brengen, die den ijzel van den rijdraad weg
neemt. Wanneer een dergelijk systeem woidt
gebruikt zal de tonc'.rol ven een stevig metaal
dienen t» zijn, omdat anders de ijskorst niet
overwonnen wordt. Er kan don echter een an
der - uvel optreden, waardoor deze op'ossing
minder aanbevelenswaardig wordt. De t-*"drcT
n.l. kan in aanraking komen met den rijdraad
ze'f en groeven veroorzaken, die de duurzaam
heid van den draad verminderen.
Een andere oplossing is het gebruik van pe-
tro'.eumfokkc's, die in Amsterdam op wissels
worden toegepast. De fakkels zouden hier op
de bovenleiding gericht moeten worden. Zii
spuiten de lifcht ontbrar.dbare vloeistof tegen
den draad; de olie ontvlam ten door de hitte
smelt de ijzel.
De hulp van locomotieven inroepen heeft ook
haar bezwaren, vooral daar de ijzelvorming tij
dens den dienst kan doorgaan. Dot is Zondag
avond al gebleken, toen de treinendienst volop
in gang was.
S'ftE
ding zoodat ijzelvorming nier tm5
verwarming zou electr. moetij
zou den rijdraad permunent op(I Of
ten houden cn zorgen dat de 7
het vriespunt komi. Natuurlij!"-*
makkelijke geschiedenis, omdri,
grillig is en de draad onder
koeling stout, maar het zou
die volgens mij dc plaag van
lijk kan weren'.
„Is het de bedoeling dat dei
den draad dan den geheeleni
heeft?" fcEN
„Neen, maar zij zou moetelV
zoodra zich weersveranderingen^ v0j_
ijzelvorming waarschijnlijk ma# un hcl
ons in verbinding stellen mcl\enheJd
gisch Instituut en dan bij bericgcrjc^t
mir.g aankonc igen de vonvfU'dut
stelicn."
M Al SON DE JAGER
finan-
«mm» Ml ?d te
FJPe-
1 -ten
DE CORRUPTIES B»-
GEMEENTEBEDRlP
NADEELIGE GEVOLG
VOOR DE ARBEIDER
ONTSLAG BIJ DE FIRMAe,
Op een dezer dogen gehoudeiibld.
stu ure verga dering van den N-,
R.K. Metaalbewerkersbond, werd ^ster-
sproken dat wegens de bekende met
tic, verschillende gemeentebesturen bui
van gasfabrieken, volgens aan déz/ant
strekte inlichtingen, met name dc«gee-
de gasfabriek te Den Haag, ertoe waar
gaan werk te onthouden aan de o^ant
van de firma Wilson te Den Haag-,,
hiervan was dot aan deze ondernljen-
40 arbeiders wegens slapte ontslag/van
wijl voor de overigen de orbcidsduj dit
uur per weck is verminderd en e be
gaan dot de fabriek gesloten zal Wjand
neer de toestond zoo blijft, dat nafcen-
orders meer worden opgegeven. Bet^n.
dat van bedoelde maatregelen der
besturen de arbeiders die aan deze
welke ook door den bond wordt afgcr
heel onschuldig zijn, de dupe worde.^
der wordt er door het hoofdbestuur
bond bij de betrokken gemeenteberi6'
speciaal dat van de gemeente Den
ernstigste op oangedrongen dot aon_N
trokken firma's onder contróle van
bare ombtenaren, wederom opdracht
worden verstrekt <ÏL
Het raadslid van s-Gravenzande d< in
v. d. Pot heeft naar aanleiding van Snt-
over corruptie in de gemeentebeden,
V-Gravenzande aan B. en W. van
zande eenige vragen gesteld ter beont*
in dc eerstvolgende openbare gemee
vergadering. In verband hiermede
heer O. v. Bruggen, gcmeente-arch'
's-Gravenzande zioh met een klacht tern
ficicr von justitie te 's-Gravenhagt^de
daar hij zich aangetast acht in eer er'n
naam. )e
Een onderzoek wordt ingesteld. M-
Naar wij vernemen bestaat tevens iti
Westlandsche dorpen neiging om con.
de bedrijven uit te oefenen, teneinde na t
of alles in orde is.
TEWERKSTELLING
ONVOLWAARDIGE ARBElDSXRACh
Een Staatscomm
1
Naar het V a d. verneemt, is in voorber
de benoeming van een Staatscommissie tr(
studeering van het vraagstuk der tewerk;»'1
van onvolwaardige arbeidskrachten. H<i^'
niet onmogelijk zijn, dat deze commissi
pet manent karokter zou krijgen.
2000 AAN BANKBILJETTEN
GEVONDEN.
De motorbootkapitein J. Joontjes heelt
Steenwijk, enkele minuten buiten de Woldpa^c
aldaar, op den rijksweg naar Heerenveen
bedrag van 2000 aan samengevouwen IxT
biljetten, 19 van 100 en 4 van 25, gevr
den. Hij heeft op het politiebureau van
vondst kennis gegeven.
Men moet niet altijd zegden, wat men denkt
maar wel altijd denken, wat men zegt.
Naar het Eogelsch
Door Mr. G KELLER
De inlichtingen waren anders tamelijk
sc'naarsch, daar de briefwisseling tusschen
Panna Rudkowska en Kazimira Swigello ver
van druk was. De ontvangst van dc prent
briefkaart was near behooren bericht en een
paar vragen waren gedaan betreffende het
landgoed, welke vragen on zeer diplomatieke
wijze waren uitgelokt. Het ging moeielijk
verder te gcon, zonder Penna Rudkowska s
natmnlijk wantrouwen op tc wokken door
haar, zij het ook slechts gedeeltelijk, een blik
te geven on Kötya's eigen inzichten. Maar
daardoor werd de schooljuffrouw in vertrou
wen genomen, werd hnir een blik geschonken
op de synoothie, die Kntya voor de ballingen
gevoélde. De wensrh om z:rh in hun oogen
te rechtvaardigen speelde hier, half ^cwusi,
een rol bij. Misschien koesterde zij wel de
onbestemde hoop, dat en'"»!e harer woorden
zouden worden overgebracht wat ook in-
der daad het geval was, daar Panna Rud-
howske's tamelijk levendige fantasie geprik
keld was door het eigenaardige karakter van
den toestand. Haar nationale vooroordeelen
Sföien m verloot» van tijd geswicht voeK ?n
ander, streelender gevoel en juist in de brief
wisseling met een echte, levende gravin, ol
leefde deze in ballingschap, speelde het gevoel
van om te gaan met de groote wereld een
niet onbelangrijke rol. Uit dit alles ontwikkel
de zich een soort van eenzijdige intimiteit,
zich beperkend tot één kont en vrij van we-
derzijdschc genegenheid. En uit die intimiteit
speurde Katya weder kruimpjes nieuws, dio
haar verbeelding met gretigheid aanvaardde.
De oude belangstelling was in deze maanden
van uiterste eenzaamheid buïtengewoonn ge
groeid, nu zij een vasten bcdem had gekregen.
Op het met een dikke ijslaag bedekte meer
ritselden de rietstengels als droge takken tegen
elkaar. Het was onmogelijk geworden door
het onder sneeuw bedolven park te wandelen,
en de wind, die cr doorheen uilde, was beladen
met angstaanjagend suggesties, dtiar hij uit de
Litausche wouden kwam, die uitgestrekte, on
gebaande, onmetelijke wouden, welke de volks
verbeelding ook thans nog met monsters be
volkt. Die wouden waren hun schuilplaats, hun
heiligdom. Daar legden zich alle oude dieren
van de v.'etéld ie sterven, ongezien, wat dc
ooi zaak is, dat geen merVscheiijk oog ooit het
lijk van een wild dier, dat zijn natuurlijke dood
is gestorven heeft waargenomen. Daar hielden
de viervoetige roovers hooggericht en gingen
me; tand n klauw den veroordeelden misda
diger te lijf Dat alles had Kntya te uit en te
no gehoord vnn dezelfde kinderjuffrouw, die
haai op de vliering had opgesloten En op de
lange avonden, dip zij doorbracht met de
doorgaans duttende Maiania Petrowna als
eenig gezelschap, was de stem van den win
terstorm voldoende om de oude Herinneringen
bij haar wakker te roepen, ze deoude wegen
wijzend en altijd uitloopend op.hetzelfde punt:
de teruggave van het onrechtmatig verworven
goed, waarvoor zij geen ander middel zag als
haar e:gen dood ofdie andere mogelijk
heid, waarop zij dezen morgen tegenover Ma
iania had gedoeld, dezelfde mogelijkheid,
welke zij op dien Septemberdag in de boot
zoo ernstig had bepeinsd.
Sedert was zij steeds meer vertrouwd met
die gedachte geworden en steeds duidelijker
teekende de mogelijkheid zich voor haar af
Het daarin opgesloten offer want hst
verlies van de vrijheid zou bijna een zwaar
zijn als het verlies vart het leven maakte
het denkbeeld bijna nog verleidelijker. Per»»
soonlijke gevoelens speelden geen rol in de
zaak. Doch eerst sinds dezen morgen over-
woog zij haar denkbeeld volkomen kalm De
door haar voogd aan de hand gedane echtge
noot had in haar geest weer een anderen echt
genoot opgeroepen Wat zij nan Maiania had
gezegd omtrent haar plannen om niet te trou
wen, was bijna een verrassing voor haar zelve
geweest, al was het ook de vrucht van de over
peinzingen gedurende den halven winter.
Toen zij voor de deur'van de school stond,
sloeg iemand voor haar aan. Het volgende
oogenblik stond de politiecommissaris naast
haar slede.
„Heeft u de courant van vandaag al inge
zien?" vroeg hij met iets deelnemends in zijn
stem en oogen.
„Ja, ik heb de courant reeds gelezen Dank
u wel; ja, h^Ip mij maar even uit de slede Ik
moet hier zijn"
„Maar dat is de schooll"
„Juist, ik heb iets met de schooljuffrouw te
bepraten".
„Als ik me niet vergis, heb ik u al eens vroe
ger Hier gezien".
„Precies. Panna Rudkowska is een van mijn
vriendinnen. Dank u. Goeden dap'**
Voor zijn verbaasde oogen slipte zij het
schoolgebouw binnen.
Panna Rudkowska was nog in de school,
waarvan de atfosmeer nog vol hing van on-
frissche kinderadems, en waar op het zwa»te
bord met groote letters dc woorden „Po-t
Arthur" waren geschreven. Bij het gezicht
daarvan fronste Katya de wenkbrauwen, en
de schooljuffrouw kreeg daarvan een kleur,
terwijl zij haastig een doek greep om de veel-
beteekenende woorden weg te vegen.
„U leert ze dus zich te verblijden over onze
nederlagen", zei Katya, terwijl zij haar bontjas
open maakte en zich op een der schoolbanken
zette.
„Ik leer ze alleen de geschiedenis van den
dag", verklaarde hét meisje, dat zich toch wel
eenigszins schuldig- gevoelde.
„Nu, ik kan me het wel begrijpen. Waarom
zoudt ge met ons treuren, terwijl wij zoo vank
ulieden hebben doen treuren? Ik zou intusschon
wel eens willen weten, of de Swigello's zich
erg hartelijk verheugen over onzen tegenspoed.
U heeft mij nog nooit medegedeeld, of Kazi
mira in hoar brieven ooit van den oorlog gc-
waogt".
„Soms wel," erkende Panna Dudkowska.
„En natuurlijk verheugt zij zich over den
loop er van oven als gijzelf
„O, ik tel niet mee." haastte de school
juffrouw zich te verzekeren, „en wat haar
betreft, nu, dat kunt u toch wel begrijpen I
Denk tr.aar eens aan al wat zij hebben onder
vonden r
„Bestaat er kans, dat ik dat ooit vergeten
zal Laat ik u mededeclen, Panna Rudkowska.
dat ik onlangs mijn testament heb gemaakt".
De andere keek haar vragend aan.
„En ik heb het te hunnen gunste vermaakt.
Als ik morgen aan den dag kom te vallen, dan
gaat Lubynia en elke stuiver, die ik bezit, a!
de Swigello's."
„Zoo," zcidc de schooljuffrouw, en von ve,
bazing ging zij tegenover Katay zitten met der'
doek nog tusschen haar met inkt besmeurd-
vingers, Na een oogenblik peinzens liet zij e
op volgen:
„En vindt uw voogd dat goed
,Jk heb het hem nooit gevraogd. Het U-)
ook zijn zaak niet."
„Maar u is nog niet meerderjarig'."
„Wat doet dat er toe? Ik ben oud genoeg
om te weten wat ik wil. Dat maakt ge4
verschil." -Vi]
Panna Rudkowska, die heel wat rneej
zaken afwist dan Katya, dacht von wel,
zij hield haar meening voor zich. WaaromV n
zij die gemoedsrust verstoren Doch
daarna was er weer twijfel op haar gelaL v
lezen.
„U is zeer edelmoedig, maar vergeef mij o!
opmerking: het kon toch wel eens gebeuren,
dat u in het huwelijk trad, en danji
„Ik trotrw nooit I" riep Katya uit, „behalve
„Bt.halve wonneer?"
„Wanneer mijn huwelijk het landgoed a«i
den rechtmatigcn eigenaar terug zou gevei>
„En dat zou alleen mogelijk zijn door e^qf
hirwelijk vroeg Panna Rudkowska met
schroomde verbazing.
„Ik zie er geen anderen uitweg op. Als een
der broeders van Kazirrira Swigello mijn echt
genoot wordt, trouw ik, anders word ik oef
oude juffrouw."
(Wordt vervolgd.)
