COACH
AMERSFOORT
IBONHEMENISPRUS Zl r?da>
DE EEMLANDER"
BUITENLAND.
fkOFFIEHULSTO
DE WRIJFWAS
ZONDER
WEERGA
J. J. MOLE MAAR
EERSTE BLAD.
'V€c$uy
Xbn >atirq«ni No. 1?7
loort 110. pt n fOJ1»
Wc» Ira nee per peal f 1-% per week (met cratia
ickeriBg tegeo ongelukken) f 0.17°. eixondalyka
1 CDS.
AMERSFOOBTSCH DAGBLAD
ii
DIRECTEUR-UITQEtfER: J. VALKMOFF. AANMEMSCHERP0 JRTWAL A. M$r*EKKNIN« N» 47010. Ttw. fur. ff».
Zaterdag 26 November 192V
PRUS DER ADVERTENTIE» met Inbegrip van ace j
bewijsnummer. elke regel cnccr 0.25. dicnstaanbi^
dingen eo Ueldadi«heidvadve teotiêo root de htlÈ
der prijs. Voot handel en bedrijl bestaan aeer
eoordeeiige bepalingen root het adveriecren bene
drcn aire, bevattend® da voorwaarden, wetdt op
aanvraag toegezonden-
WESTSiriGEL TELEF «05
AGEMT V00R
AMERSFOORT
HET ROEMEEtSCH-
HONGAARSCH GESCHIL
ROE IV. EN IE AARVAARDT HET
RAPPORT DER COMMISSIE-
CHAMBERLAIN
Uit Genève wordt d.d. 25 November aan de
N R. C. bericht:
Het Volkenbondssccretariaat ontving heden
eer telegram van den Roemeenschen minister
van buitenlandsche zaken Titulesco, dat Roe
menië het rapport aanneemt van de raads
commissie van drie leden onder leiding van
Chamberlain, met betrekking tot de compe
tentie van het gemengde arbitragehof te Parijs
inzake de Roemeensch-Hongaarsche agrarische
geschillen. Titulesco heeft aan deze aanvaarding
van het rapport van Chamberlain echter toege
voegd, dat de Roemeensche regeering dit lap-
port beschouwt als een ondeelbaar geheel, te
zamen met de daarin opgenomen conclusies.
Deze woorden moeten waarschijnlijk aldus op
gevat worden, dat de Roemeensche rcgecring
de aanbeveling inzake de competentie van het
gemengde arbitragehof van Parijs alleen aan
vaardt, indien de Volkenbondsmad ook de con
clusies van het rapport der commissie-Chain-
berlain tot de zijne mankt, die betrekking heb
ben op de sancties tegen staten, die zich niet
naar de aanbevelingen inzake de competentie
zouden willen voegen. Zoo had Chamberlain
bijv. voorgesteld dat, als Hongarije aanbeve
lingen inzake de bevoegdheid van het arbi
tragehof niet I mocht aannemen, de Volken
bondsraad geen nieuwen rechter in het arbi
tragehof tc Parijs ter vervanging van den
tciuggeroepen Roemeenschen rechter zou be-*
noemen en dus den verderen arbeid van het
gemengde arbitragehof onmogelijk zou maken.
Zooals men weet hebben eenige gedelegeer
den in de laatste raadszitting, o.a. Stresemonn
en jhr Loudon, die in het laatste gedeelte der
raadszitting minister Beelaerts von Blokland
verving, ernstige bezwaren geopperd, dnt de
Volkenbondsraad aldus ols politiek lichaam den
partijen een oordeel over de competentie var»
her arbitragehof zou opdringen en zich in de
rechtspraak van het gemengde arbitragehof
zou mengen Het is nauwelijks aan te nemen
dar de leden, die aldus tegenover Chamberlain
voor de onafhankelijkheid der arbitrale colleges
Var den Volkenbond gestreden hebben, thans
hun standpunt zouden willen prijsgeven cn zich
met de sancties van Chamberlain zouden ver
eenigen. Onder deze omstandigheden staat dus
de aanneming door Roemenië van het rapport
dei raadscommissie van drie onder het voor
behoud, dat het rapport met dc conclusies in
zake de sancties als een ondeelbaar geheel
wordt beschouwd, vrijwel gelijk met een wijzi
ging van de door den Raod in September ge
dane aanbevelingen, die opzettelijk geheel los
weien gemaakt van de conclusies inzake
sancties.
Van veel practisch belang is het intusschcis
niet wat Rocmenië's standpunt ten opzichte
van de aanbevelingen is, daar Hongarije 'm*
mers eergisteren uitdrukkelijk de aanbevelin
gen ook zonder de conclusies inzake dc sancties
van de hand heeft gewezen.
Over dc door Hongarije gewenschte hervat*»
ting van de rechtstreeksche Hongaarsche onder
handelingen over een oplossing van het ge-
hecle agrarische geschil zelf, meent men hier
te Genève te weten, dat het door Hongarije d»">n
Roemeniërs gedane compromis-voorstel voor
namelijk van financieelcn aard was en nee.-
kwam op de betaling door Roemenië van een
supplcmaire schadeloosstelling voor de ont
eigende Hongaarsche grondeigenaars in Zeven
bergen Het Hongaarsche voorstel moet echter
bij de Roemeensche regcering geen gunstige
ontvangst gevonden hebben.
IIET DREIGEND OORLOGS
GEVAAR
EEN OPZIENBARENDE
REDE VAN FIMMEN
De zoogenaamde oorlogsgevaarconierenlie,
die gedelegeerden van vele landen omvat, is
gisteren te Londen bijeengekomen. De Jouve-
ncl, die onlangs altrad als Fransch gedele-
geerde in den Volkenbond, kon niet aanwezig
zijn, maar zond een telegram, waarin hij ver
klaarde, dat het gebouw, opgetrokken dooi
de vredesverdragen, z. i. vijftien jaren stand
zou houden, maar dat hij tegen 1935 verwik
kelingen duchtte. Clynes betoogde de behoef
te aan opvoedkundig werk door de pacifisti
sche vereonigngen tot steun van den Volken
bond
Fimmen, van dc internationale transporter*
bcidersfederatie, wekte opschudding met een
revolutionaire redevoering, waarin hij den Vol
kenbond een gezelschap dieven noemde en
verklaarde, dat de arbeiders de bourgeoisie
moest bevochten inplaats van hun mede-arbei
ders. Ten besluite spoorde Fimmen aan tot
een burgeroorlog tegen de kapitalisten De re
de lokte een storm van protesten uit. De Duit»
sche generaal von Schoenaich verklaarde, dat
het oorlogsgevaar werd veroorzaakt door het
bezit van df grondstoffen.
verboog! Uw werfkracht eo
energie 25 besparing
spaart Uw heurs! A'dam. Tel.
24346, A'loort, Tel. 1200.
OVERBRENGEN VAN AFBEELDINGEN
LANGS TELEGRAFISCHEN WEG.
Een dienst BerlijnWeenen
Berlijn, 2 5 Nov. (H. N.) Zooals reeds
vroeger gemeld, znl met ingang van 1 Decem-
bei tusschen Berlijn en Weenen een dienst
woidcn geopend voor het overbrengen van
afbeeldingen langs telegrafischen weg. De
dienst zal worden geopend met het oversei
nen der portretten van dr Marx door het kan
toor te Berlijn en van mgr. dr Seipel door het
kantoor te Weenen. Terstond daarop wordt de
dienst voor het publiek opengesteld. De af
beeldingen, welke men wil laten overseinen,
moeten in een formaat van een bepaalde
breedte worden ingeleverd. De hoogte kan
door den afzender worden bepaald
EEN TUSSCHENT1JDSCHE VERKIEZING
VOOR HET ENGELSCHE LAGERHUIS.
Een conservatief gekozen
De uitslag der tusschentijdsche verkiezing
voor het Lagerhuis in het district Canterbury,
noodzokclijk geworden door de verheffing van
MocNeil tot peer, is als volgt gekozen Way-
lond (conservatief) met 13 657 stemmen tegen
Carnegie (liberaal) met 10.175 stemmen.
Et is geen verandering in de partijverhou
ding gekomen.
OOSTENRIJKS BUITENLANDSCHE
POLITIEK.
Pleidooien voor nonshuting bij
Duitschlond.
Weenen, 25 Nov (H. N.) In de begroo»
tingscommissie van den netionalen road hec-ft
de socialistische afgevaardigde dr Rennet
vandaag een rede gehouden over de buiten
landsche politiek von Oostenrijk, die veel op
zien heeft gewekt Hij verklaarde daarin, dut
Oostenrijk in poliiek opzicht slechts bevrijd
kan worden door aansluiting aan Duitscnlnnd.
Verder wees hij op het gevaar, dnt zoowel de
kwestie van het Burgenkind als de spanning
tusschen Italië cn Zuid-Slavië voor Oostenrijk
vormen Na Renner sprok de Groot-Duitsch^
afgevoord'gde dr. Strnssner, die betoogde, dnt 1
Oostenrijk zoowel in politiek ols economisch I
opzicht een onopgelost vraagstuk is cn even
eens op annslirit;ng bij Dirii«=chlond aandroeg
Voorts verlangde hit. dot Oostenrijk bij den
volkenbond vertegenwoordigd zal ziin door
een persoon von groote bekwaamheden, die
bij iedere gelgenheid den volkenbond op het
OosJcnrijksche vraagstuk opmerkzaam moet
maken.
TRAÜRSf AKENG IN EGYPTE
De overheid heeft de te Alexandria uitge
broken tramstaking onwettig verklaard De
regeering heeft politieversterkingen naar Coïro
gezonden bij wijze van voorzorgsmaatregel.
De maatschappij tracht voorloopige diensten
te organiseeron. moor zonder succes
MIST EN IJSGANG OP DE ELBE
Op de ElEbe is het opnieuw hevig gaan
misten. Het scheepvaartverkeer is daardoor
sinds vannacht onderbroken De passagiers-
en vrachtschepen op de bcnedn-Elbe komen
met groote vertraging aan. Ook uit Cuxhavcn
wordt zware mist gemeld. Door het stijgen V3n
het water is bovendien do ijsgang verergerd.
WILLG0
Kindervragen No. 5
„Wat doen zc toch in „Mansion" waardoor alles zoo n prachtige» glans krijgt?*
Het dienstmeisje wist dat Mansion Polish Meubelen cn Vloeren vlug en zonder moeite
een schitterenden glans gaf, maar ze had zich nooit afgevraagd waarom.
HET ANTWOORD IS
Mansion Polish wordt samengesteld
uit de fijnste soorten was, die met
minimum wrijven een effen schit
terenden glans geven.
Overal verkrijgbaar.
Importeurs:
N.V. Handel Mij. Reckltts,
Rotterdam.
DE MOEILIJKHEDEN
TUSSCHEN POLEN
EN LITAUEN
RUSSISCHE BEDUCHTHEID
VERKLARINGEN VAN LITWINOF
Ds. Iszwestia stelt in een hoofdartikel vost,
dot de Poolsche voorbereidingen voor een in-
al in Litauen reeds een zeer concreet georga
niseerd karakter hebben aangenomen. Het vet-
zamelen van Poolscho samenzweerders in dc
Poolsch-Litauscho grensstreek wordt door het
Poolsch telegraofagentschap zelf medegedeeld
Het b'nd schriift vcrd«»r, dot in dc streek Ko
ningsbergen—R'gn—Wilna minderwaardige ele
menten worden uangeworvcn voor een gewa-
penden inval in Litauen. De sovjet-unie kan niet
onverschillig blijven voor dezen onrustbarender»
aanval op het zelfbeschikkingsrecht van kleine
staten.
Tijdens het bezoek, dot Litwinof bij Strese-
marin heeft gebracht, kwam ook de vraag van
de betrekkingen tusschen Polen en Litauen tei
sproke. Litwinof deelde den minister van bui
tenlandsche zaken mede, dat de Russische re.
geering te Warschau een nota heeft overhan
digd. Men is het er over eens, dat het in 'i
algemeen belang dringend wenschelijk is om
elke verstoring van de vreedzame ontwikkeling
te voorkomen.
Maarschalk Pilsoedski is gisterochtend uit
Wilna naar Warschau teruggekeerd. Alle blo
den bevatten geruchten, dat Zaleski en moge
lijk ook Pilsoedski naar Genève zullen gaan om
het Poolsche standpunt in de kwestie met Li
tauen persoonlijk te verdedigen. (Te Genève
weet men inmiddels nog niets van Pilsoedski's
komst).
SCHIP IN NOOD.
Berlijn, 25 Nov. (H. N) Volgens een
bericht uit New-York, zendt het stoomschip
Mexico, dat met ruim 150 personen aan boord
zich in de golf van Mexico bevindt, noodseinen
uit. Het schip is aan den grond geloopen. Er
bestaat echter geen gevoar. Volgens een late:
bericht zijn de passagiers door een ter hulp
gekomen schip overgenomen.
(Volgens een ander telegram is het schip
weer vlot geraakt en stoomt het op eigen
kracht naar Vera Cruz).
HET NIEUWE DRAADLOOZE NOODSEIN.
Het nieuwe draadlooze noodsein „Maydoy*
zal, aldus wordt nog gemeld, voor radiot
elcfonisch gebruik dienen, zooals het
S O. S -sein dient voor het radio-t e 1 e g r a-
f i s c h gebruik.
LOENARTSJARKI GEZANT TE ROME?
Berlijn, 25 Nov. (H. N.) Volgens een
bericht uit Moskou zal vermoedelijk Loennrt-
sjarki, de vroegere volkscommissaris voor on
derwijs, tot gezant van Rusland te Rome wor
den benoemd.
GROOTE SPANNING TE
KOWNO
DE DICTATUUR VAN
WOLDEMARAS BEDREIGD
Ui: Berlijn wordt d.d. 25 Nov. aan de N. R
C. gemeld
Het kabinet-Woldemorns goot, aldus de
correspondent van de Vossische Zeitung to
Kowno, een tijdperk van groote moeilijkhe
den tegemoet, dot beslissend zal zijn voor het
voortbestaan van de dictatuur in Litauen De
stemming, aldus deze correspondent, is te
Kowno op het oogenbilk zoo, dat de een den
onder niet meer vertrouwt. Woldemora- heeft
wel is wour in een tijdperk van fouten cn vcv
zuimen nog getracht de linkerzijde voor zich
te winnen cn hoor te bewegen den godsvrede
te sluiten, maar de onderhandelingen zijn blij
ven steken. Woldemaras staat thans tusschen
de linkerzijde en de rechterzijde. Hij weet
niet meer op welke officieren hij kan rekenen
beweerd wordt zelfs dat zeer invloedrijke le
den van den Litauschen generalen staf, die
verleden jaar hebben deelgenomen aan den
staatsgreep, bereid 2ijn door een nieuwen
Putsch bij to drogen tot den val van de dic-
totuur.
De positie van de Lhausche dictatuur is
nog nooit zoo hachelijk geweest als thanseen
verandering van den toestond kan eiken dog
worden verwacht.
De Poolsche politiek is het sterkst betrok
ken bij de voorbereidingen, die in deze rich
ting worden getroffen. Aan deze politiek is
het te wijten, dot voor het regime van Wolde
maras gevluchte politici zich te Riga en Wil
na hebben geconcentreerd. Deze politici wor
den door Polen uitstekend behandeld en ook
financieel gesteund. Hun leider is Pletskaitis,
gewezen lid von den Litauschen landdag, die
op het oogenblik met Polen onderhandelt over
een expeditie naar Kowno, ten einde in Li
tauen een Poolsch-gezinde regcering tc vor
men Tusschen de Litausche migranten te
Wilna en de Litausche grenspolitie is het bij
de grens reeds tot een botsing gekomen.
In Letland wordt de toestand in L'tmicn
uiterst ernstig geacht, ook hier vermoedt men
dot Pletskaitis van plan in met de hulp van
Polen naar Kowno op te rukken. De Litausche
te Riga wonende emigranten zijn, voor zoover
ze tot de aanhangers van Pletskaitis behooren.
telegrafisch naar Wilna entboden.
De tegenwoordige wojwode van Wilna zal.
aldus de Poolsche bladen, weldra worden ver
vangen, door generaal Sellgofski. die indertijd
Wilna bij Polen heeft ingelijfd en onlangs ont
slag heeft genomen uit d«n mi'itmren dienst-
DE VERVALSCHTE HONGAARSCHE
OBLIGATIES.
Arrestatie*.
In verband met de zaak der Hongaarsche
effectenvervalschingen hebben volgens een be
richt uit Parijs opnieuw arrestaties plaats ge
had. Het betreft drie bankbedienden, o.w. één
Oostenrijker.
