AMERSFOORTSCH DAGBLAD
Gramophoons
Platen
Violen
Mandolines
SiiiHiiiÊiii met inbegrip van een
bewijsnummer, elke rcsjcl meer t 0.25 Kleine
Advertenliën: „KEITJES bij vooruitbetaling 1 5
"regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal
plaatsen 1-Licldadigheids advcrtcnticn voor
de helft van den prijs
ZOEKT GO WERK?
Muziekadres
De Operette Film
Bioscoop Amicitia
L. J. Luycx Sc Zn.
Verhuring van Lips safe-loketten
STADSNIEUWS.
ABONNEMENTSPRIJS T3 Tlf!! v7Amcr
„DE EEMLANÜEK"
HELPT U»
S.Duyker
Langestraat 49 Tel. 190
Een mooi zijden, wollen
of geplateerde KOUSin
luxe doos is zeer welkom
DRIHtCT
véi&xf
lITKOFFIE-HUinO
N.V. MIDDENSTANDS-BANK
Deskundige voorlichting bij
den aan- en verkoop
van Elfecten.
Verzilveren van coupons
Kandelscredieten
Incasseeiingen
Spaar-tieposito's rente 4%
2Ce JAARGANG No. T32
ioort 2.10, idem franco per
post 3.—, per maand 0.75, rer week (met oralis
vei zeker n£ Iepen onqc ukken) 0.17^, aizondeilijke
Dummtn C..0J,
MFDORTSCH DAGBLAD
DIRECTEUR-UITGEVER: J. VALKHOFF. ^rnHEMSCHE POORTWAt. 2 A. POSTREKENING N° 47910. TEL INT 513.
VRIJDAG 2 DCCEJIBRR 1027.
DE GENEEFSCHE
ONTWAPENINGS
CONFERENTIE
DE VEILIGHEIDSCOMMISSIE
HET VERBLIJF DER RUSSEN
TE GENEVE
Genève, 2T Dec. (V. D.) De gisteren
door de commissie tot voorbereiding van de
ontwapeningsconferentie ingestelde veiligheids
commissie is hedenmorgen in haar eerste zii-
ting bijeengekomen Tot voorzitter werd, zoo
als verwacht werd, de Tsjecho-Slowakische
minister van buitenlandsche zaken, dr. Benesi,
gekozen, terwijl Unden (Zweden) en Urrutia
(Columbia), tot vice-presidenten werden geko
zen. De commissie bestaat uit vertegenwoor
digers van alle in de'ontwapeningscommissie
vertegenwoordigde delegaties en is bijna op
gelijke wijze samengesteld als de ontwapenings
commissie. Daar ook de door de veiligheids
commissie te behandelen kwesties over het al
gemeen gelijk zijn aan die, waarmede men zich
in de voorloopigc ontwapeningscommissie be
zighoudt, is het verschil tusschen beide com
missies practisch zeer gering.
Lord Cushendun was voor Engeland, Paul
Boncour voor Frenkrijk en graaf Bernstorff
voor Duitschland aanwezig. De sovjet-delegatie
is vertegenwoordigd door Litwinof, die de eerste
zitting der commissie als „waarnemer" bij
woonde.
Benesj (Tsjecho-Slowakije), en Politis (Grie
kenland), gaven een*uiteenzetting van het werk
programma van de commissie, waarvoor dooi
de laatste vergadering van den Volkenbond de
beginselen zijn vastgesteld. Dr. Benesj wees
op het innig verband tusschen de ontwapening
en de veiligheid.
Politis zette uiteen, waarom de conferentie
over het protocol van Genève in 1924 mislukt
is. Verder besprak hij de kwestie van de bij
legging van internationale conflicten en deed
voorstellen voor een grondige voorbereiding
der werkzaamheden. Het secretariaat-generaal
van den Volkenbond zal daarvoor de noodige
documentatie verschaffen, weike door de com
missie in haar tweede zitting zal worden be
handeld. De tweede zitting zal over ongeveer
drie maanden worden gehouden.
G e n v e, 1 D e c (V. D.) In de kringen det
delegaties neemt men aan, dat de bijeenkomst
van de voorbereidende ontwapeningscommissie
tcch nog Vrijdagavond, op zijn laatst althans
Zaterdag, zal eindigen. Tot nu toe is nog niet
bekend, of de Russische delegatie na het einde
van de zittingen der commissie Genève za)
verlaten.
Formeel bestaat er voor de Russische delega
tie geen aanleiding dan nog langer in Genève
te verblijven.
Van Zwitsersche zijde wordt erop gewezen,
dat een langer oponthoud van de Russische de
legatie de Zwitsersche autoriteiten in zooverre
in moeilijkheden kan brengen, dat met het ein
digen van de zittingen van de voorbereidende
ontwapeningscommissie het diplomatiek karak
ter van de delegatie ophoudt.
Verder wordt erop gewezen, dat in de Zwit
sersche openbare meening stemmen opgaan, die
een langer verblijf van de Russische delegatie-
in Zwitserland ongewenscht achten.
Lord Cushendun wil zich niet
inlaten met het protocol-idec.
Londen, 1 Dec (H. N Draadloos). Lord
Cushendum heeft vandaag in de zitting der
nieuwe commissie voor arbitrage en veilig
heid te Genève een rede gehouden, waarin hij
herinnerde aan het feit, dat hij burggraaf Ce
cil opgevolgd heeft als vertcgenwootd'ger van
Engeland bij den volkenbond Deze verande
ring beteekent echter geenszins, dat er een
wijziging is ingetreden in de Epgolsche poli
tiek. die er op gericht blijft, dat Engeland zijn
best zal blijven doen om de zaak der ontwa
pening, arb'trage en veiligheid te bevorderen.
Een woord is er, dot hij vermeden zou hebben
indien hij in de plaats van sommige sprekers
zou zijn geweest, n.l hel woord protocol. Lord
Cushendun deed duidelijk uitkomen, dat En*
geland zich niet opnieuw kon inlaten met be
raadslagingen over de denkbeelden, d e in
her protocol zijn vervat Met betrekking tot de
arbitrage wees hij er ap, dat Engeland de laat
ste 50 jaar, dus lang voordat de volkenbond
was georganiseerd, de arbitrage in de prak
tijk ter beslechting van internationale geschil,
len heeft toegepast. Hij stolde voor, dat de
leden van de commissie of van de daartoe
speciaal benoemde subcommissies aan de com
missie een definitief en prnctisch uitvoerbaar
voo—.tel voor arbitrage zullen indienen en
geen vage moties. Engeland is, naar hij d6
commissie verzekerde, even begeerig als
eenig ander land om tot werkelijke resultaten
te geraken.
Geen Aemrikaonsch waarnemer.
De Amerikaonsch'e regcering zal de uit-
nooding, om een „waarnemer" naar de com
missie voor veiligheid en arbitrage te Genève
te zenden, afwijzen, daar zij geen verbintenis
sen kan aangaan. De Amcrikaanrche deelne
ming aan de werkzaamhecden der voorbe
reidende ontwapeningscommissie zal echter
worden voortgezet.
Tegen te uitvoerige documentatie,
Uit Genève wordt bericht, dat bij de ge
dachten wisseling in de veilighcidscommissie
Benesj verklaarde, dat hij in beginsel instem
de met het Grieksche voorstel tot instelling
van een subcommissie. Andere gedelegeerden
verlangden een zoo uitgebreid mogelijke docu
mentatie van de afzonderlijke vraagstukken
waartegen Paul Boncour echter waarschuwde,
daar dit ondoelmntig, immers tijdroovénd was.
Als laatste spreker nam de nieuwe leider der
Engelsrhe delegatie, lord Cushendun, het
woord. Evenals Boncour waarschuwde hij te
gen een als een lawine aanzwellende documen
tatie en langdurige onderzoekingen, waarvan
men de resultaten misschien in h«t oy4»p<»1 ni«"t
meer zo oclcven. Hij eischte ten slotte scherp
omlijnde voorstellen om proctisch werk te
kunnen verrichten, waarvan alleen het succes
afhangt. Benesj ondersteunde dezen eisch.
De volgend© zitting werd op hedenochtend
bepaald.
Een rede van mr. Rutgers.
Uit Genève wordt d.d. T Dcc. aan de N. R.
C. gemeld De Nederlandsche gedelegeerde
in het comité voor arbitrage en veiligheid, de
oud-minister mr. V. H. Rutgers heeft heden
in de eerste zitting van het comité een rede
uitgesproken, waarin hij het vertrouwen uit
sprak, dot het comité met hem van oordeel
zou zijn, dat de bespreking van het facultatie
ve protocol van art. 36 van het statuut van het
Hoagsche internationale Gerechtshof binnen
den werkkring der nieuwe commissie zou val
len. Het comité zou volgens mr. Rutgers zijn
plicht niet nakomen, indien het verzuimde aan
dit punt zijn aandacht te wijden
Mr. Rutgers sprak voorts de hoop uit, dat
men bij de eventueele vorming der twee door
Politis voorgestelde ondercommissies aan ieder
in het veiligheidscomi'.é vertegenvvoord gd land
de gclegenhed zou bieden een gedelegeerde in
iedere ondercommissie te benoemen Tol van
landen zouden het stelEg op prijs stellen bi]
beide categorieën van vraagstukken hun mee
ning van den beginne af te kunnen uitspreken
Tenslotte verklaarde mr. Rutgers met eeni-
gen schrik alle documentaries van Politis ver
nomen te hebben. Hij vreesde daarvan een
ernsrige vertraging der werkzaamheden. Bo
vendien is een uitgebreid document volstrekt
niet altijd noodig. Het protocol van T924, dat
Politis zelf zoo geprezen had, is in enkele we
ken gered-rreerd, zonder voorafgaande docu
mentatie. Teveel documentatie kan wel eens
schadplijk zijn, zooals dp parlementaire erva
ring den heer Rutgers geleerd had. Menigeen
leest, dan de documentaire gegevens heele-
mnal niet. De heer Rutgers stelde dus voor,
dat men eerst den datum der nieuwe zitting
zou vost stellen en dat men in verband met
de daaruit blijkende beschikbare tijdruimte
daarvan den omvang van het document zou
loten afhangen.
Een tegen de Russen gericht mani
fest.
De internationale vereenigïng ter bestrijding
van de derde Internationale, die haar zetel te
Genève heeft, publ'ceert een manifest tegen
de ontwapeningsvoorstellen der sovjet-delega
tie, waarin wordt gez«gd, dat het roode leger-
van Rusland het mocht'gs'e instrument is voeT
hpt doen uitbrrt-en van een burgeroorlog in
Europa Sovjet-Rusland is op het ocgonMik
het meest militaristische land van de wereld.
Een Russisch memorandum inzake
den wereldoorlog.
De Russische afvaardiging heeft een memo
randum doen toekomen non de voorbereiden
de ontwapeningscommissie over het vraaT-
stuk der ontwapening, waarin zij allereerst de
kwestie der verantwoordelijkheid voor den we
reldoorlog behandelt. De delegatie wijt het
ontstaan van den wereldoorlog louter en al
leen aan den impernlistischen en economi-
schen wedijver der groote kapitalistische sta
ten.
Na een uitvoerige statistiek omtrent de of
fers aan menschenlevens en moterieele bezit
tingen, tijdens den oorlog gebracht, en de
economische verliezen in de jaren na den oor
log, zegt het memorandum, dat volgens de
Russische statistieken de voornaamste stalen
vóó don oorlog 5 700 000 man onder de wa
penen hadden en in 1925 reeds weer 5 200.000
hoewel' de Midden-Europeesche mogendheden
hun legers tot 198.000 man hebben vermin
derd en het leger van sovjet-Rusland 770.CO0
man minder telt dan het tsaristische legei
De overw:nnanrs-staten hebben, met inhegrip
van de onzijdige staten, hun staande legers
na den oorlog met bijna 1.200.000 man ver
sterkt.
Met verwijzing naar de vernietigende uit
werking van den chemischen oorlog en d« toe
neming van alle soorten verniolingsnrddelen
te land, ter zee en in de lucht, wordt met na
druk gewezen op het dreigende gevnor van
een nieuwen oorlog, dut door hpt buitenge
woon onredelijke verdrag van Versailles neg
wordt vergroot. De lcg;sche consequentie van
d't alles noemt het memorandum de door de
Sovjet-Russische delegatie gedane voorstellen
inzake algeheele ontwapening.
DE POLITIEKE TOESTAND IN
ROEMENIË.
Brotianu zoekt contact mei Maniu.
De minister-president Brotianu heeft aan
Maniu een voorstel tot samenwerking gedaan.
Maniu zal morgenmiddag antwoorden.
EEN AARDBEVING GEREGISTREERD.
Het observatorium der universiteit "an
Georgetown deelt mee, dat er Woensdagnacht
van 23,56 of een zware aordbeving werd waai-
genomen in het Zuiden van den Stillen Oceaan
en dat zij 3 uur duurde.
DE BURGEMEESTER VAN MADRID
AFGEZET.
Een officieel Spaansch communiqué zegt.
dat de ministerraad een decreet uitgevaardigd
heeft, waardoor de burgemeester van Madrid
uit zijn ambt ontzet wordt wegens beleedigen-
de beschuldigingen, door hem tegen den minis
ter van financiën geuit.
DE NIEUWE BELGISCHE REGEERING.
Een motie van vertrouwen.
B r u s s e 1, 1 D e c. (V. D.) Na het debat over
de ministerieel© verklaring heeft de Kamer met
95 tegen 63 stemmen een motie van vertrou
wen in de regeering aangenomen.
EEN „KEITJE" IN HET
Van 1—5 rpgels f 0 50, Bij 3 x p'aatsen f 1
Elke regel meer 10 cent. Uüslui'end bij vooruitbetaling,
5 W 2
tu O
mei de mees! amusante 'af.eel-
1jes en muziek komt 10 DECEM
BER in
Di pl Maatsch.
t b.d. Toonkunst
F1ANOS en
ORGELS
avik 2g Tel. 773
Verhoont Uw werkkracht en
energie 25 besparing
spaart Uw hears! A'dam. Tel.
24346, A'fourt, Tel. 1200.
vooi Amerstoori en Omstreken
Langegracht No. 4 - Telefoon 304
AMERSFOORT
SPOORWEGSTAKING IN
SAKSEN
HET GOEDERENVERKEER REEDS
STOP GEZET
Nadat Woensdag te Dresden de onderhan
delingen tusschen de spoorwegdirectie en den
bond van spoorwegpersoneel zonder resultaat
waren afgebroken, zijn ongeveer 10CO ar-
bcideis bit verschillende afdeelingcn in sta
king gegaan De directie tracht met ambte
naren het bedrijf aan den gang te houden
Gisteren kwamen hier en daar dc treinen reeds
aanzienlijk te laat Dc personeelbond verwacht,
dat de staking zich ook tot buiten Dresden
zal uitbreiden, als geen onmiddellijke overeen
stemming kan worden bereikt.
De landdagfiactie der D V.P. heeft in een
motie de regcering uitgenoodigd het Saksische
economische leven tegen ernstige nndeclen te
beschcre en doe op tegemoetkomende wijze
in het geschil op te treden.
Volgens berichten in de avondbladen uit
Dresden -ou dc staking reeds geleid hebben
tot de stopzetting van het goederenverkeer
Naar de nvendéditie van het Berliner Tnge-
blatt meldt, heeft de plaatselijke commissie
van den algemccnen Duitschen vakbond be
sloten de staking goed te keuren en den boy
cot uit tc spreken over de spoorwegwerk-
plantsen.
Nader wordt uit Dresden d.d. T Der. gemeld
Het aantal organisaties, die door de staking
getroffen ziin, breidde zich niet uit. De sta
king bepe-kt zich neg steeds tot Dresden. Het
reizigersvervoer wordt in vollen omvangvoor^-
gezet. Men heeft nog geen goederen gewei
gerd.
Het plaatselijk bestuur van de spoorwegar-
beidersorganisatie heeft aan den directeur dei
spoorwegen Dresden een brief gericht,
waarin zij verklaart, dut de organisatie tot
zijn beschikking staat om tc onderhandelen,
teneinde een vermeerdering der spanning te
voorkomen
Een telegram uit Berlijn, d.d. I Dcc., aan
het Vad houdt in
Te Be-'ijn bestaat ook gevaar voor stading
onder het spoorwegpersoneel De plaatselijke
leiders van di" persencel hebben reeds aon dc*
directie medprrpjeeld, dat morgen zou worden
gestaakt, indien niet vooraf dc directie van
de spoorwegmaatschappij een besluit inzake
de plaatselijke toeslagen zou hebben gevat.
Naar nwn weet, werd de stoking te Dres
den uitgeroepen, omdat de directie drie leden
van het personeel, die ophitsende toespra
ken hadden gehouden, op stannden voet bad
ontslagen. De gisteren gevoerde on^erKónde-
linge zijn mislukt, juist omdat de directie zich
niet lie. bewegen de ontslagen arbeiders weder
in dienst -e nemen In een vergadering, die
daarop gis'eravond werd gehouden, besloten de
i og aan aan het werk ziinde leden van het
"personeel eveneens te staken De goederen
treinen, vertrokken van Berlijn en Praag, zijn
hedenochtend niet meer uit Dresden vertrok
ken
Volgens een bericht uit Saarbrirckcn hebben
aldaar de arbeiders der spcorwcgwe.kplaotscn
eveneens het werk gestaakt.
WEERBERICHT
Naar waarneming in den ochtend van beden.
Hoogst© stand 775.7 te Stockholm.
Laagste stand 750.0 te Jen Mayen.
Verwachting tot den avond van 3 December:
Meest zwakke wind, uit O. richting, nevelig
tot zwaar bewolkt of betrokken, waarschijnlijk
droog weer, temperatuur om het vriespunt.
WIELRIJDERS.
Fietslantaarn aansteken 4 uur 15 min.
DE STAKING DER
AUSTRALISCHE
HAVENARBEIDERS
PREMIER BRUCE VRAAGT IN
■T PARLEMENT VOLMACHTEN
In het Australische Huis van afgevaardigden
heeft de premier Bruce voorgesteld de behan
deling der agenda op te schorten, om v»en toe
stand in de nijverheid, vooral met betrekking
tot de scheepvaartcrisis te bespreken. Bruce
werd telkens door Labour-ofgevaardigden ge
ïnterrumpeerd. De wanordelijkheden duurden
twee uur. Een Labour *»id werd geschorst.
Bruce stelde een resolutie voor, krachtens
welke het Huis en de regeering eiken maat
regel steunen, noodzakelijk voor het bereiken
van samenwerking tusschen de Australische
staten, teneinde wet en orde te handhaven en
de voor het welzijn van het land noodzakelijke
diensten te doen voortduren.
Het Huis van Afgevaardigden heeft met 33
stemmen tegen 16 een motie aangenomen tot
ondersteuning van de regcering in haar strijd
om de orde en de scheepvaart te verdedigen
tijdens dc staking der havenarb°iders.
Volgens een bericht uit Sydney verwacht
men, dat er heden 50 000 arbeiders zullen sta
ken tengevolge van het stilleggen van het werk
in de havens. De mijnen beginnen reeds te slui
ten
EEN WANORDELIJKE
TOESTAND TE SJANGHAI
INTIMIDATIE EN DADEN VAN
GEWELD
Uti Sjanghai wordt gemeld, dat zich aldaar
een dreigende toestand ontwikkelt door de toe
neming der daden van geweld en dc her!ev:ng
van dc hevige communistische propaganda, dj©
genaard gaat met brutale intimidatie van de
arbeiders Er gaat haast geen dag voorbij zon
der moord of poging tot moord op politie
agenten of meesterknechts in de fabrieken. Om
do arbeiders tot staken te dwingen Werd gis
termiddag zefls het tramverkeer stopgezet,
doordat de agitators het vuur openden op een
tram, wnarbij oen Engelschmnn en 2 Chinee-
zen gewond werden. Een Chinecsche politie-
ogent schoot 2 opruiers neer.
KENNISGEVING.
Miltvuur.
De Burgemeester van Amersfoort brengt ter
kennis, dat in de gemeente Lcusden een geval
van miltvuur is voorgekomen.
•Amersfoort, 1 December 1927.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
DE NIEUWE OUD-KATHOLIEKE KERK.
Do vlug in den nok.
De bouw van de nieuwe Gregoriuskerk der
Oud-Katholieke Gemeente aan liet Zand is
thans zoover gevorderd, dat aan den nok van
den toren cle ving geheschen is.
REMONSTRANTSCHE KERK'.
Wijdingsuur op Zondagochtend.
Men deelt ons mede, dot de godsdienstoefe
ning in de Remonstrantsehe kerk, o.s. Zondag
ochtend te half elf meer het karakter zal heb
ben van een wijdingsuur. Het onderwerp van
dit wijdingsuur onder leiding von Dr. R. Mie-
demo zal zijn „Vol verwachting". De bekende
tenorzanger Evcrt Miedemo zal zijne mede
werking verleenen, terwijl de heer J. R. van
der Glas het orgel zal bespelen.
AMERSFOORTSCHE KUNSTKRING.
Eerste abonnementsconcert.
Het uitgestelde abonnementsconcert van den.
Kunstkring, te geven door Victorine van der
Werff, zang en Gerrit van den Burg, piano,
zal nu plaats vinden op Woensdag 7 December
in Amicitia. Er bestaat nog gelegenheid zich
voor het abonnement op de vier concerten op
te geven bij den secretaris, Utrechtsthew. 177.
Voor bijzonderheden verwijzen wij naar de
advertentie in dit nummer.
VEREENIGÏNG TOT HET HOUDEN VAN
KUNSTBESCHOUWINGEN TE AMERS
FOORT.
Eugènc Lücker.
Deze vereeniging houdt Zaterdag 3 Dec. en
Zondag 4 Dec. in do Soc. „Concordia" een
kunstbeschouwing van het werk van de Nij-
mecgsche kunstenaar Eugène Lücker. Het hier
te exposeeren werk toont ons Lücker ais een
knop grafisch kunstenaar Zijn etsen, goed van
compositie, gedurfd van zwart- en witverdee-
ling vertoonen tendenzen, die ons aan Brong-
wijn, een enkele keer aan Bauer doen denken.
Krachtig staan zijn torens, als beschermend hun
zware schaduwen werpend cp de daken der
omringende huisjes; een schitterend begrijpen
van het alles overheerschende in het zoo vlak
ke landschap. „Veere" en „Zicrikzco" zijn hier
wel de krachtigste. In zijn hout- en lirtoleum-
sneden is Lücker wat te massaal; de sterke con
trasten brengen geen evenwicht in de compo
sitie, hoewel een enkele als „de oude kastanje
boom" wel fijn van dctaillcering is.
De kleur-etsen, wel het beste deel van do»
verzameling, geven door de lijn gevoelde kleur
een rustige atmosfeer en dienen in dit verband
speciaal te worden genoemd „Straatje to
Brugge", Venetiaansche paleis", „Oude huizen
te Mechelen".
Van de kleinere etsen treft een „Geldcrsch
bocienhuis" dooi rustige uitbeelding, het „.rek
je te Echt" is van bepaalde iijngevoehghcid.
Lücker verraste ons met een interessante ver
zameling krachtig werk. die zeer zeker 'veler
belangstelling mag hebben.
Wij kunnen dan ook een bezoek aan deze
belangwekkende expositie ten zeerste aanbe
velen.
De tentoonstellingsurcn zijnZaterdag van
V/a4 uur en Zondag van 10—4 uur.
NUTSSPAARBANK.
Overzicht November.
Ingelegd in 9354 posten f 406.3S5.20
Terugbetaald in 3836 posten 353.°P'5.^8
Meer ingelegd don terugbetaald 53.178 92
Nieuwe boekjes uitgegeven 159
Gespaard in busjes 1.247.68
POSTKANTOOR.
Postpakketten met Sint Nico-
laas.
De directeur van het Post- en Telegraafkan
toor vestigt er de aandacht op, dat op Zater
dag 3 December a.s. het kantoor voor zoover
de aanneming van postpakketten betreft voor
het publiek tot 19.30 geopend zal zijn."
