ONRECHTMATIG BEZIT.
TWEEDE BLAD.
FEUILLETON.
26 Jaargang No. 141 AM E RS FORTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER" Dinsdag 13 December 1B27
UIT DE STAATSCOURANT
PLUIMVEETEELT
BESTRIJDING DER PULLCRUM-ZIEKTE
BIJ KUIKENS
PROF. DR. H. OORT f
OUD-HOOGLEERAAR
TE LEIDEN
Wedorom tijdelijk benoemd tot leeraar aan
de R.H.B.S te Hurlingen J. D. Jong.
Alphabetische aanbeveling voor kantonrecht
ter te Leiden jhr mr. dr. B. v. d. Brandeler,
substituut-griffier bij de rechtbank te Haark
lein; mr. Jan Sthecwan Hesse, griffier bij het
kuntongerecht te Arnhem; jhr. mr. J. Lun»
ningh Wichers, griffier bij het kantongerecht
te Delft
Alphabetische aanbeveling voor rechter in
do rechtbank te den Haag mr. A. B Bomme-
zijn, rechter-plaalsvervangor in dut college,
mr A. v d. Koppel Jr., substituut-officier bij
dot college en mr. J. R Thorbecke, advocaat
er procu-eur en rechter-plaatsvervonger to
den Haag.
DE GASBEDRIJVEN
HET ONDERZOEK TE DRACHTEN
DE DIRECTEUR VERLAAGD
IN SALARIS
In de Zaterdag gehouden raadsvergadering
Van Drachten werd door de commissie van on
derzoek gerapporteerd, dm de heer A. Son-
derman, directeur der gasfabriek, heeft bekend
over de jaren 1913 tot 1927 een bedrag van
pl.m 5400 aan retourcommissics te hebben
gonoten Lenende op den 25-jarigen diensttijd
van den directeur, waarin door zijn onvermoei
de werkkracht het gasbedrijf te Drachten tot
snellen groei en ontwikkeling heeft weten te
brengen, achtte do commissie geen termen
aanwezig ontslag te vcr'eenen. De gemeente
raad besloot ernstige afkeuring uit te spreken
over de laakbare handelingen door den heer
Sondermnn, in strijd met zijn instructie ge
pleegd. en hef salaris van den directeur nu en
voor de toekomst met 500 per jaar te ver
lagen.
EEN STUDIE-COMMISSIE
Door do A. N. P V. (Alg. Ned. Pluimvee-
fokkers Vereeniging) is ingesteld een commis
sie ter bestudeering en bestrijding van boven
genoemde ziekte. In deze commissie hebben
zitting Drof. De Blieck, dr. Lourens, dr. Berger,
dr. v. Heelsbergen, dr. Te Hennepe, dr. v. d
Plank, de heoren Burgers en Vos, resp. voor
zitter en secretaris der N. P. F., Brenkers, di
recteur van de Roermondsche Eiermijn, Roden
huis, directeur van de N N. C. te Leeuwarden,
v. Haaren, secretaris der N. C. B., mr. Sanne»,
en dr. Leuring, resp voorzitter en secretaris
der A. N. P. V., Kakebceke, inspecteur van der»
landbouw, Tukker, Rijksp'.uimveeteelt-consu-
lent, Westrik, burgemeester van Berneveld, de
Tweed© Kamerleden door Lovink, mr. v. Rap-
pard en dr. Deckers en de heeren Kröller Jr,
Bremer, Jongeling, Korthons en Mantel.
De eerste vergadering der commissie werd
onder voorzitterschap van mr. Sannes op 9
Dec. gehouden in de Lairessezaal te 'sGraven-
hege, In zijn openingswoord woes de voorzit
ter erop, dat het instellen dezer commissie niet
beteekent dat de omvang der ziekte grootei
zou zijn, dan in andere landen; eer is het tegen
deel het geval. Wij zijn echter menig ander
land voor in de ernstige poging om de Pullo»
rum-ziekte te bestrijden en te onderdrukken.
Een tweetal subcommissies worden gevormd.
De eerste zal het vraagstuk van de zijde der
j wetenschap belichten en o.a, de voorwaarden
i omschrijven, waardoor deze tot een afdoend
I bestrijding zou kunnen geraken. De tweede
subcommissie zal de economische gevolgen der
ziekte onderzoeken.
Nadat deze subcommissie rapport zullen heb-
jben uitgebracht, zal de commissie in honr ge-
iheol weder te zamen komen.
I Nadrukkelijk werd reeds in deze zitting ge-
wezen op het groote belang van een goed in
gerichte en met voldoende personeel werkende
voorlichtingsdienst.
Hedennacht te drie uur is in den ouderdom
vzn bijna 91 jaar te Leiden overleden prof. dr.
H. Oort, oud-hooglecraar in de füculteit der
godgeleerdheid aan de universiteit aldaar.
DE HONGAARSCHE
VALSCHE MUNTERS
AAN TWEE HUNNER
GRATIE VERLEEND
Naar Het Volk verneemt, hebben twee van
de in verband met de Hongaarsche valsche-
rr.unterszaak veroordeelde personen, die sedert
ruim een jaar in de Scheveningsche bijzondere
strafgevangenis zitten, gratie gekregen. Hun
namen zijn Mnnkoviez en Marskovzky. De
hoofdschuldige, Jankowicz, die tot drie jaar
veroordeeld Is, is van deze gratie verstoken.
De twee eerstgenoemden zullen 20 December
a.s de gevangenis verlaten. Hun werkelijke ont-
slngtijd was 2 April 1928.
HET VOORZITTERSSCHAP
DER S.D.A.P.
HENR'. POLAK BEDANKT
DE HEER OUDEGEEST ZIJN
VERMOEDELIJKE OPVOLGER
Naar wij vernemen heeft de heer Ed. Polak,
die candidaat was gesteld voor het voorzitter
schap van de S. D. A- P., voor dezen candido-
tuur bedankt. Zeer waarschijnlijk zal thans de
heer Jon Oudegeest als vermoedelijk oenig
candidaat tot opvolger van don heer Henrl
Polnk als voorzitter van de S, D. A. P. worden
gekozen.
EEN GESTOLEN AUTO TE WATER.
Een Ford in de plaats van
Studcbaker.
Gisteravond is op den Hoagschen straatweg
to Oegstgeest een Studebokernuto waarin drio
passagiers gezeten waren, in een sloot geroden
Na het ongeval zijn do heeren heengegaan
om volgens hun zeggen hulp te halen,
ter. einde de auto te lichten. Zij zijn echtei
niet teruggekomen. Later kwam van de politie
in den Haag bericht, dat op het Buitenhof al
daar een Studebakerouto, toebehoorende aan
de wed van Amerongen te Leiden, was ge
stolen, Een oude Ford was er voor in de
plaats gezet. Naar het drietal wordt thans door
de poiltie gezocht.
MISLUKTE INBRAAK.
In do Munsterkerk te Roermond.1
Zondagnacht is tevergeefs getracht in te brc-
ken in de Munsterkerk te Roermond. Aan den
achterkant van de kerk was in de deur van de
Sacristie vlak naast het slot een gat geboord,
terwijl een breekijzer gestoken zot tusschen
deur cn deurpost. Het schijnt, dat de bedrijvers i
hun taak niet hebben kunnen voortzetten, door-
dot zij gestoord werden. Het breekijzer is in
beslag genomen.
HANDELSHOOGESCHOOL
BENOEMING BUITENGEWOON
HOOGLEERAAR
ALS ZOODANIG BENOEMD
MR. G. A. VAN POELJE
Mr G A. van Poelje, administrateur ter
gemeentesecretarie te 's-Grnvenhage, is be
noemd tot buitengewoon hoogleernor in de
bestuurswetenschappen aan de Hondelshooge-
sc^ool te Rotterdam.
Behalve het theoretisch onderwijs is aan
den nieuwen hoogVeroar mede de leiding op
gedragen van he praktisch onderricht in de
bestuurswetenschap, waartoe de studenten die
aan de Handelshoogeschool de staatskundig
economische richting vollgen, kunnen worden
toegelaten.
Gerrit Abraham van Poelje, geboren te
Naaldwijk. 3T Januari 1884, begon zijn loop
baan aan de gemeentescretarie en verwierf
vele dplomo's welke zijn levensloop teokenen;
condidoat-gemeentesecretaris, staatsinrichting
M O., staatsexamen voor de universiteit, ce.n-
didaatsexamen rechrten. doctoraal examen
rechten Hij promoveerde, zonder ooit de uni
versiteit te hebben gevolgd, op 23 Januari 14
op een proefschrift Lledendaagsch gemeente
recht". Dit proefschrift, vrucht van eigen ctu
die, leverde de eerste poging in ons land om
de studie van ht gemeenterecht los tp mnkei.
lift de jur rlisohe sfeer en zelfstandig de metho
den van het modprne gemeentebestuur en ge-'
meentebrheer op te bouwen.
Van de hand van mr. van Poelje zijn voorts
verschenen „De Nedrrlandsche Gemeente, een
inleiding tot de kennis van het bectmir en be
heer", en een groot aantal, gedeeltelijk gebun
delde opstellen in de vaktijdschrift'*n. Hij
maakt deel uit van het bestuur van tal van or
ganisaties, die op het bolang dei gemeentelijke
bestuursi'nrichring betrokking hebben.
HOFBERICHT,
Aon den maaltijd van Koningin, Prins en
Prinses Juliana nomen Zondag de Koningin-
Moeder en hoor broeder, de vorst van Woldeck
en Piermont, deel.
EEN STEIGER INGESTORT
ERNSTIG ONGEVAL BIJ DE
HOOGOVEN-FABRIEKEN
DRIE DOODEN
Gistermiddag omstreeks kwart na vier wa«
I ren cenlge arbeiders bezig met het monteeren
j van een opslogkraan op het terrein van de
j Hoogovenfabrieken te IJmuiden. Door tot nu
j toe onopgehelderde oorzaak stortte de steigei,
waarop zij zich bevonden, in elkaar en een
'drietal arbeiders vielen van een aanzienlijke
hoogte naar beneden, tengevolge waarvan twee
van hen. Kuycr, wonende tc Utrecht en Arerids,
wonende to Haarlem, op slag werden gedood.
Do derde, een jongeman, C. Meyer genaamd,
wonende te Vrlsen, die deerlijk werd gewond,
is later aan dp b'komnn verwondingen overle
den
GROOTE BRAND TE
IJSSELMUIDEN
HOOIPERSERIJ EN
DRIE HUIZEN VERNIELD
Men seinde gisterenavond uit Kampen aan
i de Msb.
Te IJsselmuiden bij Kampen is door onbe-
j kende oorzaok de hoolperserij van den heer
j H Post Greve in brand geraakt. Reeds zijn
I drie belendende huizen eveneens afgebrand,
j Op het oogenblik dat wij dit seinen (negen
j uur n.mwoedt de brand nog hevig voort,
terwijl gevaar voor uitbreiding blijft dreigen
SCHEEPSBRAND
AAN BOORD VAN HET S.S. RIJNSTROOM
EEN SALON UITGEBRAND
Het stoomschip „Rijnstroom" van do Holl.
^Stoomboot-Mij., is gistermorgen te Amster-
;dam binnengekomen en heeft gemeerd aan den
kop van de Handelskade.
j Gisteravond was men nog druk aan het los
sen toen men bemerkte, dat er midscheeps rook
kwam uit dut gedeelte van het schip, dat be-
j stemd is voor passagiers. Do rook werd hevi
ger en boende zich een weg door do naden
ivan deuren. Deze waren echter afgesloten dooi
den hofmeester, die de stad in was gegaan
j De brandweer werd gewaarschuwd. Deze zog
de brand, die beneden in het salon moest woe-
,den. aanvankelijk ernstig in. Zij kwam met
j groot materiaal. Weldra waren op het etablis
sement aanwezig twee motorspuiten, terwijl
aan bakboord de drijvende stoomspuit Jason
meerde. Twoe slangen werden op do motor
spuit gekoppeld en daarmee werd het vuur be
streden. De rook was echter hevig. Met een
rookmasker van het oude type drong de brand-
j wacht naar binnen.
Zaterdagmiddag heeft een ernstig auto-ongeluk plaats gehad
te Maassluis. Bij de kruising van den Rijksstraatweg reed
%ocn autobus van do Eerste Vlaardingsche Autobus Mij. op
een van Maassluis komende stoomtram. De chauffeur werd
gedood, terwijl de eenige passagier licht gewond werd.
Vrijdagnacht woedde in een perceel Wijde Steeg te Amsterdam een zware
brand, waarbij verschillende étages vrijwel geheel uitbrandden. Een kijkje
op een van de verwoeste verdiepingen.
j Zondagmorgen werd het nieuwe motormailschip do ..Chiistiaan Hijygens" gebouwd
j voor rekening van de S. M. Nederland, op de werf van de Ncdtfrlandschc Stoom
vaart Maatschappij, overgebracht naar de Amsterdamsche Droogdok Mij., waar het,
schln In het Julinnadok werd gesleept.
Spoedig wist men, dat het vuur zich niet
zou uitbreidon. Tenslotte bleek, dat een salon
gedeeltelijk was uitgebrand, hoofdzakelijk aan
bakboordzijde. De oorzaak von do brand kon
niet dadelijk worden vastgesteld. Vermoed
wordt, dat het vuur is ontstaan door vonken
uit de kachel, die daar heeft gebrand.
MR. DR. C. H. GUÊPIN.
Bij koninklijk bosluit is mr. C. H. Guépin,
voorzitter van de commissie to reorganisatie
van 's Rijks werven, benoemd tot ridder in de
orde van den Ncderlandschen Leeuw.
Zorg, dat de kleine zorgen van het leven
u niet klein maken,
Naai het Engclsch van 11J
Dooi Mr G KELLER
H4
Zij hield op, van haar stuk gebracht, zich
bewust, dat vier paar verbaasde oogen op haar
gericht waren. Een pleidooi ten gunste van den
Russischcn londnaid van Poolschc lippen waa
nog nooit gehooid en het maakte het effect
van een koud stortbad.
„Misschien heb je wel voel vrienden onder de
Russen", merkte Kazimira op als de meest aan
merkelijke verontschuldiging voor deze schijn
baar buitengewone houding.
Katya aanvaardde dio verontschuldiging met
beide handen.
„Ja, dat is inderdaad het geval, en het hin
dert mij, hen zoo verkeerd beoordeeld te hoo-
ren, ze over één kom te zien scheren met die
mannen, die zich in bloed wentelen
Een oogenblik stokte hot gesprek onder het
gevoel van gedwongenheid, on Katya begreep,
dat zij aan een zeer ernstig gevaar ontsnapt
was.
„Ik zou wel eens willen weten, of zij niet wat
Russisch bloed in de aderen heeft", zei Olympia
zoo terloops, toen r\i alleen was met Kazjmiro
„Zij spreekt het Russisch ook onberispelijk, met
die oilde dame spreekt zjj nooit iets anders."
„Het zou ten hoogste een enkele druppel
kunnen zijn", va;klaarde Kazimira, instinctma
tig de onaangename onderstelling ter zijde
schuivend. „Maar natuurlijk, nu zij daarginds
woont, spreekt hot wel vanzelf, dat zij Russisch
Spreekt."
Nogmauls werd haar een schrik op het lijl
gejaagd door ton toevallige opmerking van
Kazimira betreffende de moeilijkheid om ver
trouwbaar nieuws te krijgen omtrent hetgeen
er werkelijk gebuurde in Russisch Polen. „Ik
heb enkele konnissen te Warschau, en een te
Feliksoto, in de huurt van Lubynia, zooals je
weet. Maar natuurlijk durvep zij de waarheid
niet in hun brieven zetten uit vrees voor de
censuur. Het Is in'usschen al een heek* tijd ge
leden dat Panna Rudkowsku mij heeft geschre
ven. Ik hoop maar, dat men haar in dien
lusschentijd niet achter slot en grondel heeft
gezet."
„Zool Correspondeer je met haar", vroeg
Katya, plotseling 'mor odem inhoudend, omdat
zij nog juist bijiijds inhield het woordje „nog",
dat bijna was gezegd en zeker argwaan zou
hebben gewekt.
„Niet dikwiils, maar ik heb haar eens ge
schreven sedert ik hier ben
Katya zweeg, zij worstelde mot een vaag ge
voel van dreigend gevaar. Zij had Punna
Ruddowsda's bestaan, het nuttige instrument,
dat zij nu niet langer kon gebruiken, geheel
vergeten. Het was haar in zeker opzicht nier
aangenaum om aan haar herinnerd te worden
Zij had oen onbestemd idee van een mogelijk
verraad, maar het was te onbestemd om een
blijvende schaduw te wei pen. Zij schudde dje
gedachte dus wear van zich nf en zalig liet zij
zich woer voortdrijven op don stroom, want
het was Zaterdag, de mooiste dag van de gan-
sche week.
De duidelijke merkbare verergering in den
toestand van Kazimira was de ernstigste scha
duw op haar geluk. Want ook Katya had nog
nooit een vriendin gehad, en in haar edelmoe
dig hert was plaats genoeg voor vriendschap
naast liefde, een vriendschap en een liefde
t.ouwens, welke zich dooreen strengelden, daar
een gemeenschappelijke vrees de beide gelie
ven in enkele weken intiemer had gemaakt dan
mogelijk zou geweest zijn in maanden van
gewonen omgang.
Nooit was Kutya zich daarvan zoo sterk
bewust geworden als op een Zondag, toen zij,
achter Kazimira's rolstoel loopend, voor een
der voornaamste kunsthandels in de stad was
blijven staan, waar achter het uitstalraam een
uitgezochte verzameling platen hing.
,fW?et u wat dat js vroeg Tadeusz haaf,
op de grootste gravure wijzend
Zij zag een groep ballingen tusschen rotsen,
een jongeman met epn viool tegen den schou
der. Van het onderschrift „Een lied uit het
Vaderland", gingen haar blikken naor de hand
tekening in don hoek. Zij keek haar metgezel
vragend aan
„Dat is mijn vader's meesterwerk geweest,
geschilderd naar het leven, natuurlijk."
Katya keek or lang naar, geep détail ont
snapte haar. En het was zijn vader, die dat had
geschilderd, naar het leven. Haar oogen wer
den door tranen verduisterd.
„Het is haast niet te begrijpen, dat hij het
ar levend afgebracht heeft'', zeide zij zachtjes.
„Ja. dot deed hij wel, maar volstrokt niet
zonder schade voor zijn gezondheid. Kazimira
betaalt nu het gelag."
„Wat bedoelt u
„Ik bedoel, dat vader uit Siberië terugkeerde
met aangedan© longen. Waarom da kiemen ven
de ziekte overgingen op Kazimira in plaats van
op Witek of op mij, moeten de geleerden maar
uitmaken, als zij kunnen. Maar van het oogen
blik af, dat zij ziek werd, heb ik het gevoel
gehad, dat haar doodvonnis daarginds", met
een gebaar naar „Het Lied uit het vadeilond"
was geteekend."
„Neen, het doodvonnis niet, vast niet I" zei
Katya haastig, en zij liep verder, naar Kazi
mira's rolstoel, welken Witek duwde, en die
door was gereden.
Ben zwijgend schouderophalen was voor het
oogenblik zijn eenig antwoord daarop. Eerst
toen zij bijna door de anderen zouden kunnen
worden gehoord, keerde hij zich weer naar
haar om en sprak haastig en zacht„Panna
Katya" (reeds eenigen tijd geleden had hij dat
onaangename „Panna Sagorska" afgeschaft),
ik ?ou u gaarne neg een dienst willen vragen,
li zou liefst uw oogen voor de waarheid geslo
ten willen houden, ik ook. Maar elke week hier
komend, zie ik maar al te duidelijk, dat er
verandering plaats grijpt. Bovendien heb ik met
den dokter gesproken. De wetenschap, dot u
bij haqr is, is voor mij een geruststelling, maar
het zou voor mij nog grooter geruststelling zijn
als u mij iets wilde beloven."
„Wat don V' vroeg zij bijna onhoorbaar.
„Alleen, dat u, ingeval u eenige verandering
of vererging opmerkt, mij schrijft of mij
telegrafeert Do zaak is veiliger in uw handen
dan in die van Pani Grnbinska; die heeft het
er te druk voor. Als zich iets dringends mocht
voordoen of zelfs iets onverwachts, aarzel dan
niet mij te roepen. Ilt zul cr dan tijd voor vim-
den. Wil u mij dat beloven
„Gaarne", zei Katya zachtjes.
Reeds ongeveer tien dttgen later moest zi)
aan deze haastig gemaakte afspraak gevolg
geven In Kazimira's toestand was geen ern
stige verandering te zien, maar er was iets
gebeurd, dat men onverwacht mocht heater»
Der. laatster» Zondag was hij niet overgik
me.,, voor het eerst sinds langen tijd, maat
een niet langer uit te stollen rakenrejs was
daaivan oorzaok.
Drie dagen na dien langen, vervelenden Zon
dag moest zij haar belofte nakomen, tenge
volge van eon oven onverwachte als treurige
gebeurtenis.
In den afgcloopcn nacht was zij nu en dan
wakker geworden door ongewone geluiden
gedempte schreden, voorzichtig openen en
sluiten van een deur. welke de deur schoen te
zijn van haar buurman, den teringachtigen jon
gen man Reeds vroeg in den ochtend werd
er aan haar deur geklopt, en Pani Gabrinska
verscheen in een vuilen peignoir en met oogen
die duidelijk :-lanp tekort waren gekomen-
„Hebt u vannucht iets gehoord vroeg zij
na zorgvuldig de deur te hebben gesloten en
onderzocht te hebben, of de tusschendeur naar
Mal-inia's kamer wel dicht was.
..Ja Wat is er geweest
Het kwam uit dat de dood, als een dief in
den nacht, een bezoek aan het pension had
gebracht en onverwachts den jongen tering
lijder had weggerukt
Katya rilde, toen zij het hoorde, want haar
buurman in dc gang was gisteren nog aan het
middagmaal geweest, doch bij het avondmaal
weggebleven.
(Wordt vervolgd).