FEUILLETON.
ONRECHTMATIG BEZIT.
TWEEDE BLAD.
26e Jaargang No. 152 4MERSFOORTSCH DAGBLAD „DE EEMLANDER
Dinsdag
27 December 1927
TRAÜilSCH AUTO-ONGELUK
DR. A. SvVAN NIEROP MET VROUW
EN DOCHTER OMGEKOMEN
DE AjfJTO REED IN DE RING
VAAR"^ DER HAARLEMMERMEER
Op Zondag, eerste Kerstdag, is in Haarlem
mermeer een auto-ongeluk gebeurd, waarbij
drie personen uit één der voorname Amster-
damsche families het slachtoffer zijn geworden.
De heer en mevrouw dr A. S. van Nierop, wo
nende in de van E^ghcnstraat te Amsterdam,
waren met hun beid»» dochters Marjanna en
Emilie omstreeks I uur met hun auto uit Am
sterdam vertrokken. De oudste dochter, do 20-
jarige Marjanna, die Ankie genoemd werd, zat
aan het stuur. Het doel van de tocht was den
Hang, waar een bezoek aan de familie gebracht
zou worden.
Nabij Halfweg Haarlem word omstreeks hal!
twee de Haarlemmermeer ingereden, waar de
auto in de Ringvaart is terecht gekomen.
Op het oogenblik, dat het ongeluk plaats
greep, bevond zich niemand op den Ringdijk,
doch spoedig kwam hulp opdagen.
De jongen, die op dn fiets langs kwam,
merkte de auto op en zog uit den wagen, die
bijna omgekanteld was, dp arm van een
vrouwspersoon uitsteken. Hij slaagde erin de
jongedame, die bewusteloos was, uit den auto
te trekken en op hot droge te brengen. Maai
toen hij zog dat nog meer personen in den
auto lagen, spoedde hij heen om van uit den
omtrek hulp te ontbieden. Met boerenkarren
en wagens kwamen verschillende lieden van hef
land aanrijden. IJlings werden touwen aan de
auto bevestigd en poogde men met behulp van
paarden dc wagen uit het water te trekken
Na lang pogen gelukte dit en toen bleek, dat
in de auto nog drie personen waren gezeten,
die door den verschrikkingsdood om het leven
waren gekomen.
Inmiddels was ook dr. Melchior uit Halfweg
ter plaatse verschenen, die probeerde de ge
redde jongedame tot bewustzijn te brengen,
hetgeen echter niet gelukte, hoewel de adem
haling nog normaal bleef werken. Men bracht
daarop de jongedame over naar het Wilhel-
minagasthuis te Amsterdam, waar ze eerst laat
in den avond tot bewustzijn kwam.
Ook werden de 3 lijken naar het Wilhel-
minagasthuis vervoerd. Na raadpleging van de
lijst der autonummers ter provinciale griffie te
Haarlem wist men wie de slachtoffers waren
Ze bleken te zijn de 50-jarige dr. A. S. van
Nierop, directeur van de bekende chocolade
fabriek Bensdorp en Co. te Bussum, diens 44-
jarige echtgcnoote mevr. Van Nierop—Polak
Daniëls en hun beider dochter Ankie.
Hun 18-jarige dochter Emilie, die gered is,
verkeerde in zorgelijke toestand. Zij heeft een
longontsteking bekomen.
Omtrent de oorzaak van het tragisch onge
val is niets bekend. Men vermoedt dot de wa
gen geslipt is.
De verongelukte dr. A S. van Nierop was
een zoon van het vroegere Eerste Kamerlid,
wijlen mr. F. S. van Nierop. Hij had in Delft
gestudeerd en promoveerde in Heidelberg tot
docter in de chemie. Dc overledene was
vroeger directeur van de Koninklijke Stoom
weverij „Nijverdal" tc Almelo cn werd later
directeur van de Bensdorpfabrieken te Bussiinv
NEERBOSCH
DE DIRECTEURS-VACATURE
OOK DS. VISSER BEDANKT
Ds. H. Visser, directeur van het internaat
Ruimzicht te Doetinchem, heeft bedankt voor
zijne benoeming tot predikant-directeur van de
wc-esinrichting tc Neerbosch.
MGR. A. J. CALL IER
ERNSTIG ONGESTELD
VOORZIEN VAN DE
SACRAMENTEN DER STERVENDEN
Mgr. -A. J. Callier, bisschop van Haarlem is
ernstig ongesteld.
Maandagmiddag te vier uur is hij voorzier»
van de H H Sacramenten der St-irvendcn.
HET KANAAL NEDER WEERT—WESSETd.
Op de vragen van den heer Kortenhorst, lid
van de Tweede Kamer, betreffende het tijdstip
der openingstelling voor het verkeer van het
kanaal NederweertWessem heeft de minister
van waterstaat geantwoord
I. De opening van het kanaal WessemNe
derweert voor de scheepvaart zal tegemoet kun
nen worden gezien zoodra de electrische bewe
ging sinrichtin gen van de sluis te Panheel vol
tooid en beproefd zullen zijn, hetgeen vfrI1JPe"
delijk omstreeks het einde van Februari 1928
het geval zal kunnen wezen.
II Het wordt niet raadzaam geacht deze ka
naalverbinding voor het verkeer open te stel
len, vóórdat bedoelde bewegingsinrichtingen
gereed zijn, daar het niet verantwoord zou we
zen om de bediening van deze kostbare sluis,
met zijn voor ons land ongewoon groot ver
val, te doen geschieden met primitieve hulp
middelen.
HOOG WATER
SNELLE WAS DER MAAS
OM MAASTRICHT
EEN GROOTE WATERVLAKTE
Men meldt ons uit Maastricht d.d. 25 Dec
De Maas is in de laatste 48 uur T M. 78 ge»,
stegen en de laatste 24 uur 1 M. 01, zoodat de
stand hedenmorgen bij de Maasbrug 3 M. 03
was, hetgeen gelijk is aan 45 M. 04 A. P.
Van de Maasbrug tot de spoorwegbrug is
een groote watervlakte, daar de Groote
Griendt geheel is ondergeloopen.
Uit België wordt geseind: Dc Boven-Maas
wast langzaam. De Ourthe eveneens. De Sam-
bre is stationnair.
Uit Roermond d.d. 26 Dec.: Het water van
de Maas is in de laatste dagen dermate ge
wassen, dat thans de uiterwaarden geheel on
der water staan.
Uit Grave d.d. 26 Dec.: De rivier do Maas
bij Grave is van 24 op 25 December 2 Me
ter gestegen, zoo'n verbazend snelle was is in
de laatste jaren niet voorgekomen. Istc Kerst»-
dag om 12 uur gaf do peilschaal 8 50 M. en
om 16 uur 8.80 M., alles N.A.P. Op 2en Kerst
dag 8 uur 9.58 M. en om 12 uui 9.71 M., al
les N.A.P. In de laatste 24 uur steeg het wa
ter dus 1.21 M. Met water stijgt nog steeds
zeer snel.
Hedenmorgen gaf de peilschaal aan de
Maasbrug te Maastricht aan 44.91 M. N AP
Er werd 13 c.M. gemeld.
R. K. ZUSTER DOODGEVAILEN
Bij het glazen wasschcn.
De Eerw. Zuster Alphonsa (in de wereld
Cath. Bos uit Helden), die in het klooster der
Eerw. Zusters Ursulinen te Grubbenvorst de
glazen aan het wasschen was, viel uit de bo
venste verdieping op dc binnenplaats. Na toe
diening van H Oliesel gaf zij den geest.
HET ACAD ZIEKENHUIS TE LEIDEN.
Het afbouwen der laboratoria.
Vanwege het departement van Financiën is
hedenmorgen aanbesteed het afbouwen van de
laboratoria voor pathologie, medische chemio.
en bacteriologie van het nieuwe academische
ziekenhuis aan den Rijnsburgerweg te Leiden
Laagste inschrijver was G. B. van Hoek te
Delft met 345.400.
TELEFOONSTORING TE HEEMSTEDE.
De centrale ondergeloopen.
Tengevolge van een defect aan de water
leiding in do ambtswoning van het P. en T.-
gebouw te Heemstede is de telefooncentrale
ondergeloopen met het gevolg, dot het ge-
heele telefoonverkeer te Heemstede stop staat,
zoowel locaal als intcrlocaal. Dc storing is van
dien aard, dot het publiek nog wel eenigc
dagen geduld zal moeten oefenen voordat deze
storing geheel zal zijn opgeheven.
Inmiddels stelt de technische dienst van de
rijkstelegraaf alles in het werk om geleidelijk
de verbindingen te herstellen.
BRANDEN
EEN AUTOGARAGE IN
VLAMMEN OPGEGAAN
SCHUUR MET 14 STUKS VEE
VERBRAND
Zaterdagavond is de londbouwschuur van L.
Assenberg in de kom van het dorp Oostvoorne
afgebrand. De brandweer wist het vuur te be
perken, zoodot hot woonhuis behouden bleef en
alleen dc in dc schuur aanwezige voorraden
hooi en stroo benevens een partij graan verlo
ren gingen. Het vee kon bijtijds gered worden
De oorzaak is nog onbekend Verzekering dekt
dc schade
Zaterdagavond is brand ontstaan in de gara
ge van de autobusondernemers Hoenrt en van
Rooy aon de Hoogstraat te Eindhoven doordat
bij de controle van een der autobussen, de
eenige die in de garage stond, een der onder
nemers een lucifer in een plasje benzine had
laten vallen. Met minimnx-oppnratcn en andere
bluschmiddelen trachtte men het vuur te doo
ven, docht de benzinetank werd verhit cn
sprong uit elkaar. Daarop nam de brand een
zoo grooten omvang, dat spoedig dc gehccle
garage, tevens werkplaats, in lichte laaie stond.
Aan redden van den inventaris viel niet meer
te denken Onder geweldig grknal sloegen de
diverse olie- benzinetanks uit elkaar.
De brandweer kon hot gebouw niet behou
den, zoodat dit totaal is uitgebrand. Het was
laag tegen brand verzekerd Van den inven
taris was niets verzekerd alleen de groote
autobus.
Vrijdagavond omstreeks half zeven brak naai
het „D. v. N B." meldt, brand uit in dc aan-
gienzende schuur van de boerderij van den heer
E. G. Romme, aan het Hooge Veer te Reams-
donkveer.
De schuur brandde tot den grond toe af
Drie paarden en elf stuks vee kwamen in do
vlammen om. Bij het losmaken van het vee
liep R. verschillende brandwonden op
Van de schuur sloegen de vlammen over np
de groote boerderij met stolling van V. Zijl
mans Tzn welke eveneens tot den grond af
brandde Het melkvee en een gedeelte van den
inboedel van Z. kon gered worden.
Om acht uur was men het vuur meestei.
Do boerderij van R wist men te behouden
De perceelon waren goed, de inboedel echter
long verzekerd. Oorzaak onbekend.
Zaterdagmorgen is, naar de „N.R Crt." meldt,
brand ontstaan in het heerenhu:s Hoofdgracht
75 in Helder, eigenaar c!e heer W Hevmnn en
bewoond door luitenant ter zee Rotgnns. Do
brand werd door vo'orbügangers ontdekt, die,
aangezien zich niemand in de woning bevond,
de voordeur forceerden. Zij konden een deel
van den inboedel r.-dden, die in het naastgele
gen gebouw der Marinechib werd onderge
bracht. Het huis brandde geheel uit. Verzeke
ring dekt de schade.
Behalve het gemeentelijke bluschmaterinal,
namen ook twee stoomspuiten van de marine
aon het blusschingswerk deel. De oorzaak van
den brand is onbekend.
HET IJS.
Van Schiermonnikoog wordt ons geschre
ven
Zoterdag is het ijs om het eiland weggedre
ven, zoodat de postboot den dienst kon her
vatten en Schiermonnikoog uit zijn isolement
vprlo^t is
Den laatsten dag was het isolement nog ver
ergerd door het verbreken van de telefoni
sche cn telegrafische gemeenschap met het
vaste land. De postboot heeft Vrijdag getracht
het eiland te bereiken en heeft toen het ank-
laten vallen juist op de plek waar de telegroaf-
en telefoonkabel ligt. Bij het ophalen van het
anker brak de kabel en was elke verbinding
met het eiland verbroken.
Op het eiland is men zeer ontstemd over
het feit, dat het isolement onnoodig lang ge
duurd heeft Te Oostmahorn lagen de geheele
week twee krachtige booten, n.l. de reddings
boot „Insulinde" en de rechercheboot „Laman
de Vries", die zeker in staat zouden zijn ge
weest een verbinding met den vasten wal tot
stand te brengen, terwijl dc oude postboot dit
niet kon Toen de postboot Zaterdag weer voor
den eersten keer vertrok, kon zij slechts vijf
van dc ongeveer veertig wachtende passagiers
medencmen
DE GASBEDRIJVEN
HET ONDERZOEK
TE SCHAGEN
VERHAAL DER RETOUR
COMMISSIES OP DEN DIRECTEUR
B. cn W. van Schngon hebben in de Don
derdagavond gehouden raadsvergadering ver
slag uitgebracht van het onderzoek, door hen
ingesteld nuar de handelwijze van den direc
teur der lichtbedrijven. Zij zijn, naar Het Volk
meldt, tot de volgende conclusie gekomen
T. De houding van den directeur tijdens het
onderzoek was niet sympathiek. De wethou
ders, die zich waarschijnlijk meer dun dc fei
ten en omstandigheden gedoogden, door hun
ne gevoelens eten leiden, hebben zeer zeker
recht gehad een ecriijker houding van den
directeur tegenover zich te vinden.
2. De door de justitie in twee gevallen bij
leveranties in beslag genomen boeken leveren
zoodanige gegevens, dat geen andere indruk
mogelijk is, don dat door v. d. Stel genoemde
percentsgewijs berekende retourcommissies
werkelijk in de proctijk worden uitgekeerd.
3. De bekentenissen van den directeur gaan
blijkbaar juist zoover, als hij meende, dot bij
het verdere onderzoek toch zou uitkomen.
4 Doordot de inbeslagneming van boeken
door de justitie beperkt bleef tot de gevnllen
Wilson en Gautzsch, is buiten het geval Berg
huis' Kolenhandel geen bewijs aanwezig, dat
van nog meer firma's retourcommissies, op-
zetgclden, of douceurs zijn ontvangen. Het is
echter zeer moeilijk aon te nemen, dat de
corruplieve handelingen aon onze gasfabriek
zich precies tot de drie genoemde leveranciers
zouden bepalen.
5. Dc bekentenissen van den directeur en
de uitkomsten van het justitieel onderzoek ge
ven recht als bewezen tc beschouwen het tou-
chceren door den directeu# van de volgende
retourcommissiesvan Wilson's Gasmeterfa-
brick ƒ919.50; van Gautzsch Industr. Maat
schappij ƒ317.60; van Berghuys' Kolenhandel
ƒ1029,75; to;nal ƒ2266.85.
6 De gemeente is in den loop der jaren
door het systeem der retourcommissies zonder
twijfel voor belangrijke bedragen benadeeld-
Het feit dezer benadeeling pruat men niet weg
door te wijzen op dc algemeenheid van het
systeem (dit kan voor den individueelcn gos-
directeur op zijn hoogst als verzachtende om
standigheden gelden), noch door te wijzen op
vaste verkoopprijzen. Er volt niet te twijfe
len onn een zoodanige olgemeenheid van het
kwaad, dnt de retourcommissies eenvoudig een
geijkt onderdeel van kostenden prijs of ver
koopprijs zijn geworden.
Het college van B. en W. heeft na zeer ern
stige overweging den raad het volgende voor
ste! gedaan
a. den directeur thans niet te ontslaan
b het in conclusie 5 gemelde bedrag ad
2266.85 op den directeur te verholen, met
dien verstande, dat uiterlijk binnen 10 jaar
na 1 Januari 1928 het totale bedrag in dc kas
van het gasbedrijf moet zijn gestort en dot bij
eventueel eerder ontslag of eindiging van het
dienstverband op andere wijze het eventueel
dan nog resteerende bedrag op de bestaande
borgstelling zal worden verhaald
c. den directeur schriftelijk zeer ernstig tc
berispen, met de mededceling dat, ir» geval
blijkt, dat nog of wederom retourcommissies,
douceurs of opzetgelden worden getoucheerd,
ongeacht tot welke bedragen, onmiddellijk on
eervol ontslag zal kunnen volgen
d. een nieuwe instructie voor den directeur
d?r lichtbedrijven vost te stellen, waarin voor
zooveel noodig en mogelijk het sub b en c
bedoelde wordt omschreven cn welke in
ductie door den directeur voor accoord moet
•vorden geteekend;
e. bij weigering van den directeur om het
bedrag ad 2266.85 aan het bedrijf te res-
titueeren, hem oneervol te ontslaan en gemeld
bedrog, voor zooveel mogelijk, op dc bestaan
de borgstelling te verhalen.
Bij de behandeling van het rapport in den
raad, ging' het nog al eens rumoerig toe. De
ex-wethouders Gorter en Van Erp kwamen
or tegen op, dat B. en W. den heer Van der
Stel om inlichtingen hadden g-evraagd.
Het rapport werd aangenomen met 7 te
gen 4 stemmen, die van genoemde heeren en
van de twee katholieken.
De heer Gorter stelde daarna voor, ook een
onderzoek te doen instellen naar de werklie
den van de gemeente-gasfabriek.
Mi Buyskool. raadsman van den directeur,
had aan alle raadsleden, behalve den wethou
ders, een dag te voren nog een verweerschrift
gezonden.
Te Hecrenvcen.
In de Donderdag gehouden vergadering van
den gemeenteraad van Schoterland hebben B.
cn W. in besloten zitting rapport uitgebracht
over hun onderzoek naar het beheer van de
gasfabriek te Heerenveen.
Bij heropening van de vergadering bleek, dat
ook de directeur van deze fabriek gelden in ont
vangst heeft genomen van personen, die aon
dc fabriek leveranties gedaan hadden.
Aan het slot van een Vrijdagavond gehouden
geheime zitting van den gemeenteraad van
Lemsterlond heeft de voorzitter een rapport
uitgebracht betreffende dc corruptie aan de
gasfabriek in De Lemmer, naar aanleiding van
-n door B. en W. ingesteld onderzoek. De
directeur der gasfabriek heeft blijkens dit rap
port van de firma Goutsch te Amsterdam 764
en van de firma Bruns 50 aangenomen. De
gemeenteraad heeft de aanneming von die gel
den ten zeerste afgekeurd, maar voor ditmaal
zich van toepassing von straf onthouden.
De chef-fitter van de gasfabriek te St Anna-
porochie heeft zich ook schuldig gemaakt aan
het aannemen van giften. De gemeenteraad
von Het Bildt heeft hem een ernstige waar
schuwing gegeven cn zijn salaris verlaagd.
Volgens de boeken van de firma Wilson In
Den Haag en de firma Goutsch te Amsterdam
heeft dc directeur van de gosfobriek te Heeren
veen in totaal van deze firma's ongeveer
6000 ontvangen
De burgemeester van Zuid-Scharwoude en
Noord-Schorwoude heeft een onderzoek inge
steld naar vermeende door den directeur dor
gasfabriek te Noord-Schurwoude gepleegde
coiruptics, waarover hij een uitgebreid roppo-t
heeft uitgebracht, afwijkende van de door de
goscommissic vastgestelde conclusie, dnt van
geen schuld sproke was. Dit rapport komt do
volgende week in de raden van Noord- en
Zuid-Scharwoude aan de orde.
Dc gemeenteraad van Broek op Langendijk
heeft besloten, het rapport der commissie van
de gemeenschappelijke lichtbedrijven te Lan
gendijk en St. Pancros, waarbij de directeur on
schuldig werd verklaard aan corruptie, voor
kennisgeving aon te nemen De directeur zelf
heeft een onderzoek bij de justitie aanhangig
gemaakt.
DIRECTIE GASFABRIEK ARNHEM.
Voorloopjg nog geen voorzie
ning m dc vacature.
B en W. yan Arnhem hebben in verband
met de vacature van directeur der gasfabriek
aan den Raad meegedeeld, dat zij het wén-
schelijk achtten, om voorloopig nog geen
steppen te doen ter voorziening in die vaca
ture en dnt rekening moet worden gehouden
dat misschien pas na een jaar een definitieve
oplossing wordt gevonden Zij stellen thans
voor. om met ingang van 1 Januari tijdelijk tc
belasten' met de waarneming van de direc
teursfunctie den heer R. T. Heukers, ingenieur
bij het gasbedrijf
100 JAAR.
Gisteravond werd de heer Daniëls. te Bever
wijk, 100 jaar.
KOLENDAMPBEDWELMING.
Toen Vrijdagmorgen de mijnwerker M. ,te
Sonsberg Bocholtz van zijn wacht thuis kwam,
vond hij tegen de gewoonte in de huisdeur nog
gesloten. Na zich toegang te hebben verschoft
trof hij zijn vrouw en zijn kind alsmede de bij
hen inwonende ouders tengevolge van kolen
damp bewusteloos aan. Dr Buysrogge van
Dintelveld kon het kind en het oude echtpaar
door kunstmatige ademhaling spoedig bijbren
gen, doch de vrouw van M. moest ter verdere
behandeling naar het ziekenhuis te Heerlen
worden overgebracht.
Naar het Engelsch van v
Door Mr. G KELLER
45
„Tadeusz, wat bedoel je? Waar ga je heen?
Dit kan toch niet het einde zijn 1"
En nu keek zij hem ten slotte in het gelaat,
het gerimpelde voorhoofd, de onverbiddelijke
oogen, zooals zij zich die in haar oogenblikken
van angst had voorgesteld Maar neen, toch
niet zoo, ze waren nu veel meedoogenloozer,
veel moeilijker te verdragen dan wat haar ver
beelding haar ooit had afgeschilderd. En o, hoe
hooghartig keken die oogen haar aan 1
Haar eeTste beweging, maar waaraan zij
instictmatig weerstand bood, was haar gelaat
weer met hare handen te bedekken.
„Tadeusz, je moet gelooven, dat iL je lief
heb, je moet dat I" smeekte zij, terwijl in haar
oogen was te lezen, hoezeer haar ziel gemarteld
werd. Als toom hem niet verblind had, zou hij
het hebben moeten zien. Maar hij was te zeer
verblind en gepijnigd om niet wreed te zijn.
„Ik geloof niets meer", zeide hij, terwijl zijn
neusvleugels zichbaar trilden, „behalve, dat
je een der volleerdste tooncelspeelsters bent
die ik ooit op het tooneel of daarbuiten ben
tegengekomen-"
„Maar je beloften, Tadeusz, je eeden
kermde zij, terwijl zij krampachtig een punt van
zijn jas vastgreep. „Heb je niet honderden ma
len verzekerd, dat je de mijne was voor je le
ven
„Mijne eeden heb ik aan Katsryne Sagorska
gezworen. Kataryna Malkoff, is voor mij een
vreemde".
„Maar Tadeusz
„Kataryna Malkoff is voor mij een vreemde",
herhaalde hij met nadruk, zijn jas bevrijdende
uit hare vingers als zij behoorden aan een of
anderen lastigen bedelaar.
„Tadeusz ,riep zij weder, maar zonder dat
er iemand tegenover haar stond Want toen
zij de tTapen, welke haar het gezicht benamen,
uit de oogen had weggevaagd, kwam Katya tot
de ontdekking, dat zij niet 'anger op haar
knieën lag voor haar aardschen rechter, maar
enkel voor het houten beeld aan het kruis in
haar nabijheid. De bries, die tusschen de hoo
rnen opstak, deed de kruinen der dennenboo-
men zwiepen en de houten kwasten sloegen
tegen elkander. Op dat oogenblik leek het Ka
tya als het geklepper van doodsbeenderen, de
droeve resten van iets, dot eenmaal schoon er»
liefelijk was geweest.
VIERDE DEEL.
W arscheu.
HOOFSTUK I.
Heet eerstvolgende.
Een ruime, akelig netjes gemeubileerde kamer
waarin ongeveer een dozijn mennen van ver
schillende leeftijd, maar van een en denzelfden
stand, dien der min of meer welgestelde ari
stocratie. Kleeding en manieren zijn onberispe
lijk. Arendsneuzen, aanmatigend gekrulde lip
pen deftig neergeslagen oogleden vormen de
meerderheid. Een handjevol groote heeren,
waarmee vergeleken een even groot aantal
Engelsche landeigenaars of Duitsche Jonkers
er vost en zeker wanhopig ordinair zouden uit
zien, maar even vast en zëker voorbestemd om
vóór dezen onder te gaan in den strijd om het
bestaan.
Op dit oogenblik schenen zij dien strijd om
het bestaan bijzonder hard te vinden. Een uut
lang hadden zij sigaretten gerookt en dc ge
beurtenissen besproken, zonder in staat ge
weest te zijn om ecnig tastbaar resultaat te be
reiken.
„Scheurpapierzei er een. zijn sigaret
wegwerpend, doch met een gezicht waarop te
lezen stond, dot het door hem bedoelde scheur
papier elders moest gezocht worden.
„Voor ons al van evenveel nut als het too-
neel-afficho van gisteravond"
„Dat noemen ze een grondwet I Ik noem het
een handvol zand, de wereld In de oogen ge
strooid I"
„Het is in ieder geval beter dan niets", waag
de een zeer jong ventje te zeggen, met het be
schroomde optimisme," aan zijn leeftijd eigen.
Eenigen der ouderen keken hem ernstig aan
„Erger dan niets, wilde je zeker zeggen",
verbeterde hem de grijsharige gastheer, die als
president van de informeele vergadering fun
geerde.
„Het is een hapje, dat ons wordt toegeworpen
om de ontwakende beweging in slaap te wie
gen, en wij willen niet in slaap gewiegd wor
den vóór wij gekregen hebben wat wij wen-
schen".
„Maar eenige vrijheden worden toch ge
waarborgd
„Niet de vrijheden, welke wij wenschen. of
in ieder geval niet in die mate als wij willen.
Wat helpt het ons, als de moujik vrij is, zoo
lang wij slaven zijn".
„En hoe zal het met ons gaan, wanneer de
socialisten terrein winnen? Het ergste is wel,
dat men het zonder de Rooden niet stellen kan.
Wij hebben ze noodig om een einde te ma
ken aan de dagelijksche sleur, maar eenmaal
aan den gang gebracht, dient men nog er
voor te waken, dat zij niet met den buit gaan
strijken"
„Maar wat moeten wij dan doen vroeg
een der naeive gemoederen van dc vergadc-
"ng'
„Stil en heimelijk ons wapenen. We hebben
geen tijd te verliezen, daar elke dog ons het
oogenblik kan brengen, waarop wij, te zomen
er op inslaand. Polen uit zijn asch kunnen
doen herrijzen"
„Of anders de kurassiers van keizer Wil
helm over de grenzen halen'".
Deze woorden werden geuit door den eeni
gen niet-rooker van het gezelschap, naai wiep
zich nu alle hoofden met een uitdrukking van
verontwaardigde verrassing keerden.
Sedert hij was binnengekomen, een half uur
geleden, had deze groote, bruingebrande man
zitten luisteren, naar het g'epraot om hem
heen, stom, maar blijkbaar met gespannen
aandacht Toen hij bemerkte, dat aller oogen
op hem gericht waren ging hij bedaard weer
in zijn stoel zitten.
„Als ge de deur voor de Pruisen wilt open.,
zetten, kunt ge niet beter doen dan de proef
von 1863 herhalen".
„U vindt dus het oogenblik voor een op
stand ongeraden V
„Tk vind den ,opstond zelf ongeraden. Dat
heb ik al eens vroeger tot u gezegd"
„Wil dnt beteekenen, dat u zou weigeren
het zwaard te trekken voor het herstel vah
Polen
„Ik weet niet wat ik zou doen of niet doen
ouder den druk der gebeurtenissen, maar voor
het herstel van Polen, gelijk het was het
Polen der geschiedenis zou ik mijn zwaard
nimmer met overtuiging trekken".
Van alle konten deden zich protesten hoo-
ret«, en aller voorhoofden rimpelden zich.
„U zegt dat De zoon van uw vader
„U zou mij ten zeerste verplichten, mijne
hoeren, als u mijn vader buiten de zaak liet.
Hi| handelde naai eigen inzicht, en heeft er
voor geboet ïk wensch naar mijn inzicht te
handelen, en misschien zal ik daar nog ern
stiger voor moeten booten dan hij, hoewel de
rekening niet in Siberië behoeft tc worden
opgemaakt".
„En naar uw inzicht is het onnoodig, dat
Polen wordt hersteld schamperde de voor
zitter
„Niet in zijn vroegere gedaante En elk
woord dat ik vandaag hier heb hooren zeg
gen, is voor mij een aanwijzing, dat u daar
wol op wilt aansturen Wat ik hoorde leerde
mij ook, dat de geschiedenis ons niets heeft
geleerd Maar het is toch wel tijd, dat wij
wijzer worden, en tevens dat wij ons niet
langer beschouwen als de romantische helden,
waartoe de verbeelding van Europa ons heeft
gemaakt. Ge spreekt over de nationale zank,
ge deedt beter en juister te spreken van de
zonk uwer klasse. Ge zoudt Polen hersteld
willen zien, niet alleen omdat het is uw ge
boorteland, maar in de eerste plaats omdat
het is het land waar gij en uw vaderen hebt
kunnen heerschen over de verblinde massa,
kunstmatig verblind gehouden, en met geen
lastigen roiddrtn'-»nnd tegenover u om met uw
hplangen te wedijveren Ge wérkt niet voor
de natie in haar geheel, maar voor de voor
rechten van een handvol belanghebbenden, van
u zeiven",
Wordt vervolgd.)'
