DÉ EEMLANDEa
L. J. LUYCX Zn.
BUITENLAND.
Tarlatan Lamé
Dinsdag 24 Januari ïazö
kbe Jaaiyai g o. ii 6
Draisma VaSkesibirrg Levertraan
Medicinale Levertraan per vierk. flacon 60 cent.
A. v. d. WEG. LANGLSTRAAT 23
langestraat 49 - Tel. 199.
TaHaian
Kei'enavcnd „Oratoria"
„PRINCESS-ROÖM" 8 uur n.m.
LUCHTVAART
AMERSFOORBCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pei 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand I 0.75, per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.17*/*»
Binnenland tranco per pos! per 3 maanden (3.-. Afionderli|ke nummer» I 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
DIRECTEUR-UITG&VEQ: J.VALKHOPF
FiiIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f I 05 met Inbegrip van een bewijsnummer.
1 elke regel meer f0 25 Licfdadighclds-advcrtcntiën voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentiifn „KEITJES bi) vooruitbetaling 1—5 regcli
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.— bewijsnummer extra 0.05
BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2*
DË GESMOKKELDE
MACHINEGEWEREN
HET RESULTAAT VAN HET
OOSTENRIJKSCH-HONGAARSCH
ONDERZOEK
Boedapest, 2 3 Jan. (H. NDe ge
mengde Oostenrijksch-Hongaarsche commissie,
welke een onderzoek naar het incident von
Szent-Gotthard heeft ingesteld, heeft een rap
port uitgebracht, waarin zij vaststelt, dat de
vrachtbrieven, die op 1 Januari aan de Hon-
gaarschc spoorwegambtenaren ter hand wc.den
gesteld, als station van afzending Verona en
els station van bestemming Slomensko—No-
vomesto opgaven.
Volgens de vrachtbrieven was dc afzender
van de 5 wagons de ingenieur Giovanni Curri,
vertegenwoordiger van de maatschappij Com-
mercio Universale in Ferramenta Eduardo
Ordigni en de geadresseerde de fitmn gobr
Berkovits te Slovensko-Novomcsto in Tsjerho-
Slowakije.4,Voorts was op dc vrachtbrief nis weg
van verzending nog opgegeven transito
Warschau. Kort na aankomst van den trein
openden dc Oostenrijksche ambtenaren een dei
wagons en stelden toen de onjuistheid omtient
de opgaaf van den inhoud vast Daar dc wa
gons zich echter reeds op Hongaarsch gebied
bevonden, verzette de Hongnarsche stationschef
er zich tegen, dat de wagons weer naar Oos-
tcnrijksch gebied gerangeerd werden, zoodat zij
onder toezicht van het Hongaarsche personeel
bleven.
Dc houding der Kleine Entente.
Het agentschap Radio spreekt tegen, dat
Roemenië uitstel gevraagd heeft voor aanslui
ting bij den stap der Kleine Entente met be
trekking tot de wapensmokkclarij naar Hon
garije. De formule voor een gezamenlijke inter
ventie is reeds vastgesteld; er wordt alleen nog
over bizonderheden onderhandeld.
HET BEGROOTINGSDEBAT IN DEN
RIJKSDAG.
In den rijksdag kon de begiooting voor I92B
in eerste lezing gisteren nog niet afgehandeld
worden. De rijksminister van financiën, d'
Kohier, trachtte te bewijzen, dat zijn raming
voorzichtig en in overeenstemming is met den
*conomischen toestand De Duitsch-nationia-
afgevaardigde dr. Quaatz drong aan op regee-
ringsondersteuning vooi den Duitschen land
bouw, in het belang van het geheele bedrijfs
leven.
DE NOOD VAN DEN DUITSCHEN
LANDBOUW.
Steunmaatregelen noodig geacht.
B e r 1 ij n, 2 3 Jan. (V. D.) De interfractio-
neele commissie van dc-n rijksdag heeft zich
heden bez:g gehouden met de crcdieten voo'
den landbouw. Alle afgevaardigden zijn het e<
over eens, dot deze steun noodzakelijk is, doch
men weet niet, hoe de benoodigde gelden, die
volgens ingewijden 100 milliocn mark zullen
bedragen, bijeen te brengen.
DE LITAUSCHE PREMIER NAAR
BERLIJN.
B e r 1 ij n, 2 3 Jan. (H N Woldemaras
wordt Woensdag te Berlijn verwacht, waar hij
verscheidene dagen zal vertoeven Het -loei
van de besprekingen, die hij wil voeren, is om
tot principieele overeenstemming omtrent het
tc sluiten handelsverdrag te geroken en vei der
verschillende vraagstukken te regelen, die doo'
den overgang van dc souvereinitoit over het
Memelgebied aan Litauen aan dc orde zijn ge
komen. Voorts wil hij ook onderhandelen over
een verdrag van arbitrage.
TyPHUS-GEVALLEN IN DE BUURT VAN
HANNOVER.
In de buurt van Hannover schijnt een typhus-
epidemie te zijn uitgebroken. In het district
Alfeld zijn vier nieuwe typhuslijders in het
ziekenhuis opgenomen. Het totaal aantol
typhuslijders bedraagt thans 22; er is één
persoon gestorven.
GLOZEL.
Een belangrijke grot gevonden.
Uit Vichy wordt gemeld, dot bij Glozel een
belangrijke grot van 15 M. doorsnee is gevon
den
DE FINANCIEELE POLITIEK VAN HET
NATIONALE BLOK.
De Lasteyrie contra Caillouw
Parijs, 2 3 Jan (H.N.) De vroegere mi
nister de Lasteyrie van het nationale blok
heeft in een rede te Lyon de finaacieele po
litiek van het nationale blok verdedigd te
gen de aanvallen van Caillaux, waarbij hij
deed uitkomen, dat, zoo Caillaux de politiek
van het nationale blok veroordeelt. Hij daarbij
vergeet, dat cie oorzaak, waarom Frankrijk tot
een leen;ngspolitiek zijn toevlucht moest ne
men, hierin gelegen was, dat Duitschland zijn
verplichtingen voor de schadevergoeding" niel
nakwam en eerst door de bezetting van het
Roergebied er toe gebracht is, om het Da-
wesplan te onderteekenen Wat de belasting-
politiek van het kabinet-Poincaré betreft, deed
de Lasteyrie uitkomen, dat zonder de invoe
ring van nieuwe en hooge belastingen een
financieel herstel van Frankrijk na de heer
schappij van het linksche kartel onmogelijk
zou zijn geweest
DE POOLSCH-LITAUSCHE
BETREKKINGEN
WEINIG-GUNSTIGE
PERSPECTIEVEN
Berlijn, 23 Jan. (H. N.) Volgens berich
ten uit Warschau wordt het steeds duidelijker,
dat de Litausche ontwoord-nota, waarvan de
inhoud nog steeds niet is gepubliceerd, voor
Polen weinig bevredigend is. Het blad Glos
Prawdy, dat in nauwe betrekking tot Pil-
soedski bestaat, bevat een scherp artikel tegen
de politiek van Woldemaras. Dc Poolsche re-
gcering heeft zich volgens dit blad nog niet
met het antwoord van Woldemaras bezig ge
houden. Dit antwoord kan ook niet ernsrig
worden opgevat Andere Poolsche bladen
schrijven in denzelfden geest, zoodat het niet
waarschijnlijk is, dat spoedisr pen beg'n met de
onderhandelingen zal worden gemaakt. Het
ziet er dus naar uit. dat de Volkenbond zich
in de zitting van Maart opnieuw met het
Poolsch-Litauschc conflict bezig zal hebben te
houden.
HET GESCHIL IN DE DUITSCHE
METAALNIJVERHEID.
Staking en uitsluiting.
Het verbond der metoalindustrieelen in het
district Halle heeft gisteren besloten de arbei
ders, die nog aan het werk zijn. Dinsdagavond
uit te sluiten.
De districtsconferentie van het vakvereeni
gingsv/rbond van Duitschc metaalarbeiders
(Hirsch-Duncker), dat aan de staking deel
neemt, heeft te Dessau een besluit genomen,
waarin zij o.a. verklaart, de door de arbitrale
uitspraak voorgeschreven verhooging van 3 pt
volstickt niet in twijfel gesteld mag worden er,
dal de reëele looncn der metaalarbeiders de
hoogte moeten bereiken, die de loonen in nn
Here industrieën bereikt hebben Dc verant
woordelijkheid voor dc staking berust ai eer.
bij de Middel-Duitsche mctaalindustrieelcn
Overigens worden de leden verzocht de in
structies der organisatie op te volgen.
Dresden, 23 Jun (V. D) Hedenochtend
heeft te Freithal-Doehlen een vergadering
plaats gehad van het personeel der Saechsische
Gusstahlwerke A G aldaar, dat gisteren uiige
Moten werd, daar dc arbeiders weigerden dc
bepalingen van de arbitrale uitspraak van 29
December j.l. na te komen. In de vergadering
werd een stakingscommissie gevormd. Dooi
de uitsluiting worden 2000 arbeiders getrof
fen
Nader wordt bericht, dat te Dessau het sta
kingsbevel van den Duitschen metaalarbeid, rs-
bond in alle ijzerfabrieken is opgevolgd. Meer
dan 4000 arbeiders stoken.
DE DUITSCHE KANALEN.
Grootschecpsche plannen.
De minister van verkeerswezen heeft aan den
rijksdag een uitvoerig memorandum toegezon
den in verbond met de ten uitvoer re brengen
kannalplannen. In de onderhandelingen nopens
overneming van de kanalen der landen heelt
het rijk zich verplicht het Mittellnndkanaol to
coltooien (van Keine tot Burg), de Rijn-Muin-
Donauvcrbinding tot stond te brengen, waartoe
behoort de voltooiing van de stuwen bij Dessau,
de laagwuterregcling van den Donau van
Regensburg tot Passau en dc kanalisatie van de
Main van Aschaffenburg tot Würzburg. Ook de
Neckor zal van Mannheim tot Heilbronn geka
naliseerd worden.
Het doel van dit programma is om het Wes
telijk en Oostelijk kanolennet te verbinden en
Beieren en Wurtemburg aan de groote water
wegen aan te "sluiten. Dc verschillende werk
zaamheden zullen een tiental jaren in beslag
nemen Daarna zal het rijk opnieuw met de
inndsregeering in onderhandeling treden. De
kosten zullen 3.37 milliocn mark bedragen.
ONTSLAG VAN AMBTENAREN IN
ZEVENBURGEN
Boedapest, 23 Jan. (H.N.) De burge
meester v/in Giosswardein heeft 93 ambtena-
ten ontslagen, die reeds in dienst waren, toen
Zevenburgen nog tot Hongarije behoorde.
Sommige ambtenaren hadden een diensttijd
van 20 tot 25 jaar achter den rug.
EEN SCHIJNTERECHTSTELLING.
Zaterdagmorgen, om II uur, vond op de
Groote Markt te Antwerpen een schouwspel
plaats, dat de voorbijgangers deed stilstaan. Er
werd tot het ter dood brengen van een veroor
deelden spion overgegaan, genaamd Van I hie
len. Natuurlijk betrof het hier een voltrekking
van het doodvonnis in schijn, want de dood
straf wordt, zooals men weet, in België niet
meer toegepast.
Van Thielen werd namelijk bij verstek ver
oordeeld en is nog steeds voortvluchtig.
De werkzaamheden van den beul Nieuwland
bepaalden zich dan ook tot een uiltreksel van
het arrest aan den paal te spijkeren en verdei
te wachten tot de tijd, bepaald voor het uit
hangen van het vonnis, verstreken was.
Zooals dat gewoonlijk bij deze schijnterecht-
stplling het geval is, waren vier gendarmen te
paard, naast den paal opgesteld, die met ge
trokken sahel de wacht hk-lden.
Na een uur werden paal en vonnis opge
borgen en vertrokken gendarmen en beul.
EEN DOODVONNIS.
Een der beide werkloozen, die verleden jaar
den burgemeester van Lods hebben vermoord,
is ter dood veroordeeld. De ander zal deze
week eveneens worden gevonnist
m
I /iN
in a'te kleuren, 35 c'. p M
65 cent per Meter.
vanuit Concertgebouw Amsterdam
Solisten uit Brussel, A'dam,
R'dam. Te volgen in
ANALFABETEN IN RUSLAND.
Berlijn, 23 Jan. (H.N.) Volgens de g-
gevens van de laatste volkstelling in Rusi nd
waror er in Grooi-Rusland op iedere hon lerd
mannen 59 en op iedere honderd vrouwen
33, die lezen en schrijven konden Aan het
hoofd ven dc statistiek staat het districf win
Lening-ad en het industriegebied van Mid.Ien-
Ruslond. waar bijna alle mannen van 20—24
jaar konden lezen en schrijven.
WERKSTAKING VAN INDISCHE
SPOORWEGARBEIDERS
Uil Calcutta wordt gemeld, dat tienduizend
spoorweg lieden in de werkplaatsen der spoor
wegen den arbeid neerlegden naar aanleidinp
/an cen geschil over de loonen.
EEN SCHOUWBURG AFGEBRAND
Een gTootc schade
Het nationale theater te Neusatz (Novisad)
is door brand geheel verwoest Er zijn geen
persoonlijke ongelukken voorgekomen, doch
er is voor milÜoenen dinar schade aangericht
DE OVERSTROCMINGEN VAN DE
THEEMS
Finoncieelc hulpvcrlecning.
Londen, 23 Jan. (V. D) Behalve de
50,000 pond-sterling, welke bijeen zijn ge
bracht voor de inwoners van Londen, die dooi
de overstroomingen van de Theems schad.
hebbij geleden, is in de buitengemeenten ruim
40,000 pond sterling bijeengebracht voor dc
schude daar geleden.
Omtrent den huidigen hoogen stand van de
rivier wordt gemeld, dat deze als normaal is
te beschouwen en derhalve worden ook geen
overstroomingen verwacht
HET ROEMEENSCHE BEWAPENINGS
PROGRAM.
Boekarest, 23 Jan (H.N.) Onder voor
zitterschap van prins-regent Nikolaos heeft
een vergadering van der» oppersten legcrraad
plaats gehad tot vaststelling van het bewa-
peningspregram voor de eerstvolgende 10
jaar. welk programma een uitgaaf van on
geveer 159 milliard lei vereischt. Deze uitga
ven zullen worden gedekt door buitengewone
cïedicten, zoodat elk jaar ongeveer 10 mil
liard lei zal worden aangevraagd.
SLACHTOFFERS VAN DE WINTERSPORT
Te Schierke, de bekende wintersportplaats
it. den Harz, reed Zondag een bobslee, waarin
vijf personen zoten, in volle vaart tegen een
boom. Een Berlijnsche jongedame, die in de
slede zat, werd zóó zwaar gewond, dat ze wel-
Ira overleed Haar verloofde liep zeer ernstige
verwondingen op. Bij Schreiberh.au in het Reu
zengebergte is een zeer bekend Berlijnsch da-
meskapper eveneens bij een sledeongeval om
het leven gekomen.
AMERIKA'S HOUDING
TEGENOVER NICARAGUA
DE STRIJD TEGEN SANDINO
Zondag zijn duizend Amcriknunsche marine
matrozen te voet uit Leon vertrokken op weg
naar den staat Nueva Segovia, in het Noorden
van Nicurugua, waar generaal Sandino verzei
blijft bieder).
Volgens een bericht uit Managua moet gene
raal Sandino de laatste dag n aanzienlijke ver
sterkingen hebben gekregen van do Oostkust
Gisteren zijn bij een schermuts ling met
Aineriknonsche matrozen en zeesoldaten bij
Granad i drie Nicoraguancn gedood, wien eerst-
genoemden wilden beletten een vierden Nica
raguaan te dooden
SPOORWEGONGELUK IN
BRITSCH-INDIE
ZEVEN DOODEN
EN VIJFTIEN GEWONDEN
Uit Gorakhpourk wordt gemeld, dat een ge
mengde trein met reizigers en goederen tus
schën Haiyagat en Kishanpour is verongelukt.
Een wagon met goederen ontspoorde en kwam
in botsing met een wagon met reizigers. Ze
ven personen werden g< dood, vijftien gewond,
van wie elf zwaar
DE WONINGNOOD IN DUITSCHLAND.
B e r 1 ij n, 2 3 Jan. (V. D.) In de woning-
oommissie van den rijksdog verklaarde de so-
ianl-democratische afgevaardigde Lipinski,
dat tot het jaar 1935 2,509,C00 woningen
moeten worden gebouwd om definitief een ein
de aan den woningnood te maken.
DE DUITSCHE KOLENLEVERINGEN
AAN FRANKRIJK
Bezwaren van Engelschc mijn
eigenaars.
Londen, 23 Jan. (H.N.) De Engelsche
mijneigenaars hebben zich tot de regeering
gewend met het verzoek, bij de Fransche re
geering te protcsteeren tegen hei voornemen,
om neg nicer kolen uit Duitschland op reke
ning van de schadevergoeding te betrekken,
aangezien door deze plannen de belangen von
Engeland geschaad zouden worden en Enge
land evengoed ols Frankrijk een schuldeischcr
van Duitschland is
DE MALVERSATIES MET DE GOEBEN.
Het rapport der commissie van
onderzoek.
Het rappoit der commissie uit het Turksche
parlement, belast met het instellen van ee-n on
derzoek naar de onregelmatigheden met het
contract inzake het verrichten ven herstellingen
aan het schip, dut vroeger Goeben heette,
.raagt zware straffen voor hooggeplaatste
ambtenaren aan het departement van Marine.
Het rapport eischt eveneens opheffing van h=t
parlementaire onschendbaarheid von het
Kamerlid dr. Fikret Bey. Drie andere personen,
die bij de zaak betrokken zijn cn gevangen
gezet, zijn de oud-kolonel Nizam Bey, Saban-
jali Hakki, en Konitsjoli. Noeroddine. Dc com
missie eischt, dat alle beschuldigden voor het
hooggerechtshof zullen worden gedaagd.
ZWARE STORM IN HET NOORDELIJK
DEEL VAN DEN ATLANTISCHEN OCEAAN
Naar de New-York Herald uit New-York
meldt, moet er volgens daar ontvangen berich
ten in het Noordelijk deel van den Atlnntischen
Oceaan en op Groenland een zeer zware storm
woeden De kapitein van een Fransch stoom
schip rapporteerde, dat 't de ergste stern,
rinds jaren was De groote stoomschepen, die
op weg naar Amerika zijn. hebben alle ten
njfnste een etmaal vertraging.
WEERBERICHT 24 JAN.
Hoogste stand 743.4 te Toulouze.
Laagste stand 71*9,2 te Thorshave.
Verwachting tot den avond van
IJPB Jantiari.
Stormachtige tot krachtige tijde-
w ).ik afnemende Z. \Y. tot \Y. wind, jaj
lel rokken of zwaarbewolkt met tij-
lijlo opk'l.iriug. regenbuien, aan-
\?/t vunkelijk «achter, later iels kouder, jaj
HET ECONOMISCH
HERSTEL VAN EURCPA
DE BRITSCHE GEZANT TE
PARIJS AAN 'T WOORD
Londen, 23 Jan. (TI. N. Draadloos). Lord
Crcwc, de Eng. lschc gezant te Parijs, heeft
vanuvond in de toespraak, welke hij voor de
Engelsche kamer van koophandel te Pu ijs
hield, medegedeeld, dut het vermoedelijk de
laatste' keer zul zijn, dnt hij de jaarlijksche ver
gadering nis cfficieele gast bijwoont Hij gaf
zijn voldoening te kennen over de samenwer
king, die er in den tijd, dat hij gezant is ge
weest, tusschen het gezantschap en de kamer
heelt bestaan. Nn verwezen te hebben naar de
betere vooruitzichten voor den handel cn de
nijverheid van Engeland, sprak Crewc als zijn
nu cning uit, dat over het algemeen het econo
misch herstel van Europa gestadig voortgaat.
Volgens zijn meening hebben dc volken ge
heel afgedaan met het oude bcdriegelijke be
ginsel, dut een land dc- welvaart van zijn nabu
ren met wantrouwen moot gadeslaan- Zelfs ui
mochten in Frankrijk, Engeland of Duitschland
enkele personen profilceren vnn het ontbreken
van buitcnlnndsche mededinging, dan nog zal
ven land ols geheel erbij verliezen, indien do
internationale handel geblokkeerd wordt.
EEN VöLKISCH STRIJDBLOK.
Te Berlijn is Zondag het Volkische „Kuntpf-
block" gevormd, waartoe tot dusver de orga
nisaties Wehrwolf, Banner Schwarz-weiss-rot,
Nationaler Gewerlcschpftsbund, Deutschvölki-
\che Freiheilsbewegung, Duitsch-sociale partij
e.a. zijn toegetreden.
SCANDINAVIË EN DE ONTWAPENING
B i 1 ij n, 2 3 J a n (H N Draadloos). In
de eerste. Kamer van Zweden is door de soc.-
domocruten een motie ingediend om gemeen
schappelijk met de overige Scandinavische
landen tot ontwupening over te gaan.
DE PHOEBUS-AFFAIRE.
B e r 1 ij n, 2 3 J a n. (V D.) Bij den aanvang
van de heden gehouden zitting von den Rijks-
Jug deelde d voorzitter Loebc mede, dat in
verband met de door de Phocbus-uffairc ont
stane kosten een suppletoirc bcgrooting te
verwachten is.
POGINGEN OM DE EXECUTIE TEGEN TE
HOUDEN.
Drievoudige tcrdoodvcroordecling.
Wegens moord op een bokser te Cardiff,
David Lewis, werden drie mannen, de gebroe
ders John en Edward Rowlands cn Daniel Drls-
coll, ter dood veroordeeld Eerstgenoemde
werd in de cel krankzinnig, de beide onderen
zouden Vrijdag a.s ter dood gebracht worden.
Numcns dc veroordeelden worden pogingen in
het werk gesteld om te voorkomen, dot de
executie plaats heeft. Heden zou Sir Austen
Chamberlain als minister von binnenlandsche
zaken nd interim kennis nemen van verklnrin-
gen, waaruit zou blijken, dat de dood van het
slachtoffer niet het gevolg was van hem toe
gebrachte verwondingen, maar van hartverlam
ming. Dokters, die de lijkschouwing hebben
bijgewoond, hebben hun verklaringen voorge
legd aan een specialiteit uit Harley Street,
Griffiths, die zich aan de Riviera bevond. Déze
/ond hierin aanleiding zoo spoedig mogelijk te
ug te keeren; in twee dagen tijds legde hij
per auto ruim 1400 Km. af om tijdig terug te
zijn.
Bovendien is er een uitgebreide adresbewe
ging op touw gezet ten behoeve van do tcr-
doodveroordeelden.
Uit Londen wordt d.d. 23 Jan. nader aan het
Hfcld. gemeld
De beweging ten gunste van begenadiging
/an de moordenaars Dan. Driscoll en Edward
Rowlands, veroordeeld wegens moord op den
voetballer Lewis te Cardiff, heeft thans vasten
vorm aangenomen door de indiening van twee
monslerpetitics. de een met 120,000 en dc
ander met 70.0C0 handteekeningen bij Sir
Austen Chamberlain, die gedurende de afwe
zigheid von den minister van binnenlandsche
zaken Joynson-Hicks ook diens departement
waarneemt. De krankzinig-geWorden veroor-
leelde John Rowlands is naar Broadmoor, het
krankzinigcngesticht voor misdadigers, over
gebracht
HET VLIEGTERREIN BIJ GENEVE.
Berlijn, 23 Jan. (H. N. Draadloos). Het
.liegterrein Cointrin bij Geneve zal binnenkort
op aondrirgen van het secretariaat van den
Volkenbond volgens de meest moderne begin
selen tot een modelvlieghaven worden gemaakt*
