L. J. LliYCX Zn.
t
20'
BUITENLAND.
Verhuring van Lips safe-loketten
BINNENLAND.
DE EEMLANDEU
Vr ag 10 i ebruari 1928
IGlrotnaniSlteinroefi PIANC*Ó?
N.V. MIDDENSTANDS-BANK
Deskundige voorlichting bij
den aan- en verkoop
van Etfeclen.
Verzilveren van coupons
Handelscredieten
Incasseetingen
Spaar-deposito's rente 4%
Lampekappen.
Craote voorraad üraadvonr.en
en Fournituren.
OOST-INDIE
«s Firma M. A Ramselaar s*
4 o| koiling oo alle
b VI oliën Dekens
1ERSF0
ABONNEMENTSPRIJS 3 raaaodeo voor Amersfoort f 2.10 per maand 1 0.75 per
wtck (mei gratia verzekering tegen ongelukken» I 0.171/*
Btnnenland franco per post per 3 maande© f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKKN1NG 47910 TELEFOON INTERC 513
Ï'SOH DAGBLAD
DIRECT EUR UITGEVER. J.VALKHOfT
PRIJS OER ADVERTENTIEN "M '0* ml mbtgrtp v«d m otwtuoummtr.
1elke regel meet f0 25 Licfdadigheids-advertentiSn voor da
helft van den prijs. - Kleine Advertentlön -KEITJES' bil vooruitbetaling —3 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent. driemaal plaatsen I.— Hewtjsnummet eatr» 00S
BUREAU: ARNHEMSCHE P003TWAL 2*
zoe iiaitjanq i»o. «al
EEN FINAKCIEELE
DEBACLE TE WEENEN
EEN BANKIER PLL EGT
ZELFMOORD
Dt firmant Robert Wortmann von de bank
Nagel en Wortmann, vice-president von de
Weenschc beurs, pleegde gisteren zelfmoord
door zich op te hangen. De bloden vernemen,
dat Wortmann tengevolge van ongelukkige
speculaties in aandeden van de Fried. Krupp
A G Berndor's de deposito's van zijn cliën
ten aantastte en effecten verduisterd zou heb
ben tot een bedrag van ongeveer 7 miliioen
schelling. De Vcrecniging van Oostenrijksche
banken en bankiers kwam laat in den nacht
bijeen, om maatiegelen te beramen om de
beurs van Weenen tegen de gevolgen van
deze catastrofale ineenstorting te beschermen.
De zitting werd heden voortgezet. De zelf
moord van Wortmann baarde groot opzien in
geheel Oostenrijk.
NOODWEER IN
NOORWEGEN
DE SPOORWEGVERBINDING BERGEN-
OSLO VERBROKEN
SLACHTOFFERS
VAN AARDVERSCHUIVINGEN
Tengevolge van noodweer heeft Woensdag
op 26 mijl afstand van Bergen een ernstige
aardverschuiving plaats gehad, die dc spoor
wegverbinding Oslo—Bergen heeft verbroken.
In den loop van den nacht en van gisteren
werd de toestand nog erger Er deden zich
een aantal nieuwe aardverschuivingen voor, die
vele bruggen en de spoorbaan deels verniel
den deels beschadigden. In het hoogland kwa
men groote sneeuwmassa's naai beneden. Dc
directeur det staatsspooiwogen heeft verklaard,
dat dit de grootste ramp is, die ooit de lijn
naar Bergen heeft getroffen.
Het noodweer bepaalde zich echter niet tol
de streek van Bergen ook in het zuiden van
Noorwegen heerschte een hevige stoim. In de
gemeente Baicstrand werden gisteren door een
groote aardverschui 'ing drie woonhuizen en
een aantal kleine gebouwtjes vernield. De eige*
naar van een huis, zijn vrouw en drie kinde
ren zijn vermoedelijk omgekomen
Van dc kust komen berichten binnen over
tol van scheepsrampen.
ONZETTEND TRAM-
ONGELUK BIJ 1HI3NVILL"
TALRITKE DOOIEN EN
GEWONDEN
Een aantal wagens van de tramlijn N rd ei
Lorraine, die los waren geraakt, kwamen tus
schen Terville en Dnspich in botsing met
tramwagens r'L van Hnva-go kwamen. Er wer
den 12 menschen gedood en 31 gewond.
(V. D. rept van 15 dooden en acht gewon
den).
DE DUUSCHE SCHOOLWET
HEI STANDPUNT DER
DUITSCH-NATIOALEN
HET CENTRUM UIT DE COALITIE
B e r 1 ij n, 9 F e b r. (V. D.) De Duitsch-na-
tïonale persdienst deelt mede
De Duitsch-nationaJe volkspaitij acht her
tot stand komen van de rijksschool wet geen
politieke noodzakelijkheid, doch acht oplos
sing van de geschi'punnten volstrekt moge
lijk. De Duitsch-nationilen zullen niet toestem
men in uitstel van dc beslissing Graaf WcsT-
arp zal nog deze week de irterfractioncele
commissie ven de regeeringspoïtijen uit den
rijksdag bijeenroepen.
Nedoie berichten uit Berlijn stellen het
voor, alsof er in Du-tschland een rcgecrings-
ensis op til is. Algemeen wordt aangenomen,
da' de drie ministers van 't centrum in ver
band met het conflict, dat tusschen Duitschc
Volksp.iitij en centrum over de schoolwet is
gerezen, verdaag zullen aftreden.
WAT 15 DE BETEEKENI5 VAN DtN
HOMOGENEN ZANGBODEM BIJ
belangstellenden adviseeren wij
speciale prospecti met volledige
bijzonderheden aan te vragen.
R. van den BURG.
arnh straat-Amersfoort.
voor Amersfoort en Omstreken
Langegracht No. 4 - Teleioon 304
AMERSFOORT
DE DUirSCH-RUSSISCHE ONDER
HANDELINGEN.
B e r ij n, 9 Febr. (V. D.) Naar vernomen
wordt, zullen de Duitsch-Russische besprekin
gen Zaterdag beginnen.
EEN SPAANSCHE HANDELSBANK.
Berlijn, 9 Febr. (H. N. Draadloos). Vol
gers het Mndrileensche blad Nacion is te Ma
drid mot een kapitaal von 25 miliioen peseta's
do onder toezicht van de regeering stnandf
handelsbank opgericht, welke zich ten doel
stelt hel financieren van den bondel met Por
tugal en Latijnsch Amerika.
EEN SCHIP GESTRAND.
Op de kust van dc Ocstzee is het s.s. Mt-
ria-Thcrcsia van Huelva (Spanje), dat met een
lading eits naar Donzig onderweg was, op hel
strand geloopen. De Maria*-Theresia zond
S.O.S-seinen uit, die opgevangen zijn. Over
het lot der bemanning is hier niets bekend.
I angestraat 49. Tel. 19C.
Wij vervaarcigen
DE A.S. VERKIEZINGEN
IN FOLEN
INBESLAGNEI ING VAN BLADEN
Gisteren zijn op bevel der po'itie alle in Oos
telijk Opper-Silezië in de Duitsche taal ver
schijnende bladen in beslag genomen de Ober
Schlesische Kuriei, de Katowitzer Ztg, de
Volkswille, en alle kleinere Duilsche provin
ciale bladen. Dit geschiedde wegens de publi
catie van de verkiezingsrede, die Korfanty in
den Silezischcn lan-'dag heeft gehouden Om
dezelfde reden is ook de Polor.ia, Korfanty's
orgaan, in beslag genomen.
DE EIIGELSCHE
TROONREDE
EEN AMENDEMENT
D~R LAB3UR-PA TIJ
In het Lagerhuis heeft Arthur Henderson een
mendement der arbeiderspartij op de troon
rede ingediend. Er wordt in gezegd, dat de
partij het betreurt, dat de troonrede niet ge
waagt van de maatregelen, bestemd om de
werkloosheid, met name in de mijnindustrie en
in andere sleutelindustricën, te bestrijden De
toestand in de kolenindustrie, aldus Henderson,
is zonder weerga; een vijfde onzpr werHoozen
zijn mijnarbeiders. De aanneming van de wet
op de achturendag dwong 100.000 mijnwer
kers tot werkloosheid. Het is de plicht der re
geering genoemde wet terstond in te trekken.
Zoolang dit niet is geschied, kan men kwalijk
vorderingen maken op den weg naai het her
stel der goede betrekkingen tusschen de mijn
werkers en mijneigenaren. De regeering al
dus Henderson kruist de armen en laat de
sleutelirdectrieën in puin vallen
Neville Chamberlain, minister van openbare
gezondheid, antwoordde uit naam der regeer'ng
en zride, dat de werkloosheid een onvermijde
lijk gevolg van den oorlog is. maar verergerd
werd door omstandigheden, die buiten het be
reik der regecring liggen De langdurige ver
lamming der kolon'nd"strie heeft nocr niet na
geleten haar schadelijken invloed on de overige
mdustrieën te oefenen. Wat de conventie van
Washington betreft inzake den achturendag
zeide Chamberlain, dat, indien de regeering er
zeker van zou kunnen zijn, dat de rat'fixatie-
der cenvcntie in andere landen zou leiden tot
dozelrde voorwaarden als die, welke de Fritsrhe
industrieelen in acht moeten nemen, dit een
reden tot ratificatie zou zijn
De stemming over Hpnderson's amendement
zal Maandag worden gehouden
IN HESSEN DE COALITIE VAN WEIMAR
AAN HET BEWIND
Darmstadt, 9 Febr. (V DNadat de
democraten g;steren van hun besprekingen te
Frankfort n M. waren teruggekeerd, werden
de onderhand l:ngcn tusschen* de partijen der
cocrlitie van Weimar voortgezet. Do regeerirg
zal door soc.-drmv democraten en het centrum
worden gevormd.
BRANDS
IN EEN
ICHTING
FABRIEK
VIJF.IONDERD ARBEIDERS
\7ERKL00S
In een voorstad van Riga werd een gTOOt<
katoenspinnerij, waar 500 arbeiders te werk
gcstld waren, door braad verwoest De schade
bedraagt meer din millioe:i let. De politie
arresteerde een 29 jarigen arbeider, die be^
kende den brand gesticht te hebben om zich
te wreken over zijn ntslag.
DE FRANSCHE LEGER WET.
De Frnnsche Senaat heeft de bespreking
hervat van 'net wetsontwerp noj>ens de orga
nisatie van de natie in lijd van ooi leg. Pain
levé, m'nister van ooiiïg, verklrnide
In de eerste plasts gaat het er om, oni
tegen een eventueel.'n onrlcg te beveiligen en
ons in staat te stellen bet land zoo doelmatig
mogelijk-te vcrdcd:gen gevel van een aan
val Iltt tegenwoordig «ntw.rp is bovenal dooi
de vredesgedachte ingegeven Paanlevé ver
zocht den senaat sfpord le l'^n achter de
b'spickirg van het on.werp Het algemeen
debat werd gesloten. De eerste 3 artikelen
werder. aangenomen.
MOTIE VAN VERTROUWEN IN
POINCARE.
Dc Fransche Kamer hooft met 370 tegen
120 stemmen geweigc-r1 den voorrang te vei
lecnen aan éen mo'ie «en Aunol, naar aar»
leiding waarvan Rojtv/ré de kwestie van ver
trouwen had gesteld P'-inraré aanvaardde
motie-Morel, die zegt, dat d« Kamer, over
tuigd van de nocdzakivjkhrid om zonder aar-
rel'ng de politiek van muntsanecring en fi
nancieel herstpl voor» te zetten overweg-e
de, dat de eerste p'icnl thas is om het even
wicht der begrooting ti handhaven en traps
gewijze de openbare schuld te delgen, ver
trouwen in de regeering stelt.
EEN ORKAAN JN CALIFORNIA
Esn hevige orkaan heeft over California
gewoed. Het dak -an Let observatorium bij
Pasadena weid afgeiukt, terwiji versch llend*
gebouwen in andere steden weiden verwoes*
DE ZAAK-BERGMANN.
Een confrontatie.
Het Ber'iner Tageblatt bericht, dat gister
ochtend een confrontatie tusschen Bergmann
en den officier van justitie Jacoby heeft plaats
gehad, ten einde over het verzoek tof vrijia'ing
tegen borgstelling von Jacoby te kunnen be
slissen. Borgmann, die zich bij het voorloopig
onderzoek half suf hield, moest nu, tegenover
Jacoby geplaatst, verschillende feiten erkennen
en zijn geheugen bleek door de confrontatie
merkwaardig opgefrischt. Over de provisie-
betalingen aan Jacoby waren de inlichtingen
verward en tast de rechter-commissoris echter
neg in het duister Aangezien vooral daaruit
Jacoby's goede of kwade trouw moet blijken,
zullen nog meer confrontaties volgen.
HET DEENSCHE KONINGSPAAR
TE CANNES-
De koning en koningin van Denemarken zijn
op de terugreis uit Rome te Cannes aangeko
men voor een verblijf van drie weken.
HET TEAPOT-DOME-SCHANDAAL
John D. jr. voor de Senaats
commissie.
John D. Rockefeller Jr. is verzocht morgen
te verschijnen voor dc senaatscommissie, die
een onderzoek instelt naar de Teapot-Dome*-
kwestie.
DE STUWDAM IN HET TSANA-MEER.
Op een vraag betreffende den aanleg van
een stuwdam en een reservoir bij het Tsana-
mcer met behulp van Amerikaansch kapitaal,
herinnerde Locker Lnmpson eraan, dnt de mi
nister van buitcnlnndschc zaken in Novcmbe:
j 1 heeft medegedeeld, dat geen geschilpunt
over dit onderwerp tusschen de Engelsche e»-
dc Amerikonnsche regeering is ontstaan.
Ik ncht het niet mogelijk, aldus Locke»
Lnmpson verder, dnt deze nongelegenheid to»
«.•enig mecnirgsvcrschil aanleiding zal gever»
Daarom is er geen aanleiding voor eenige ge-
dachtonvvisseling tusschen beide regceringen
geweest. Het doel van de Engelschc regeering
is, dnt cr volgens goede ingenieurservnringer»
«Kin stuwdam wordt gebouwd en de irrigatie
getcgcld wordt, zoodanig, dot dit tot bevredi
ging zoowel van de regeering van Abcssynië
en van Soedan en Egypte werkt. Ons voor
naamste bclar.g is voor Soedan meer water te
bekomen.
GOUVERNEVENTS-
VAARTUIG VERGAAN
DE TWEEDE OFFICIER EN ACHT
IN LAN L SCHE SCHEPELINGEN
VERDRONKEN
DERTIG OPVARENDEN GERED
Soerobajo, 9 Febr. (Aneta). Een fou
tief radio-bericht deed de geruchten ontstaan,
dot de dienstboot van het Loodswezen „Doro"
met vier loodsen aan boord tijdens stormweer
omgeslage.i zou zijn. De „Dora" bleek echter
in veiligheid te zijn, maar uitgezonden vlieg
machines signaleerden een omgeslagen boot,
vtarvan de huid rpet koper bekleed was. Hei
gouvernerocn's-'carfuig „Zeemeeuw" heeft een
dergelijke beicleeding. Het is bemand met 40
koppen en gevreesd wordt, dat de „Zeemeeuw"
tusschen de eerste en de tweede gasboei ver
gaan fs.
Soerabaja, 9 Febr. (Aneta). Gered zijn
de gezaghebber van de „Zeemeeuw" de heer
Lagaai, de eerste officier de heer Van der
Burgh, de tweede officier de heer Comelissc;
de eerste werktuigkundige de heei Krone, en
de tweede werktuigkundige, de heer Ridder,
benevens dertig inlanders.
Soerobaia, 9 Febr. (Aneta). Het olie
schip van de Batanfsche Pctroleum-mant-
schappij „Menton" heeft dertig opvarenden
van de „Zeemeeuw" gered.
Soerabaja, 9 Febr. (Aneta) De tweede
officier van de „Zeemeeuw", de heer Tupa-
mahu en ncht inlandsche schepelingen zijn
verdronken.
Eerste Kamer.
Bij den aanvang van de vergadering van
Donderdag brengt de Voorzitter hulde aan
de nagedachtenis van prof. Lorentz, waar
bij namens de regeering minister Slotemaker
dc Bruine zich aons'uit
Aon de or-'e is het Vaccinatie-ontwerp.
De heer Rink (V. B) wijst erop, dot de
orgevaor'ij'heid van vaccinatie riet vaslstaat,
hetgeen niet zeggen wil, dat gevaarlijkheid we'
vaststaat. Spr. stelt tegenover het prob'ema-
tieke gevaar bij vaccinatie het zekere gevaar
bij niet-vaccinotie. Verslapping van de "acci-
notie-gewoonte beteekent het binnenhalen van
de pokken.
De heer Verkouteren (c.-h.) voorspelt,
dut duizenden na deze wet de vaccinatie over
bodig zullen achten en noemt het geneesmid
del erger dan de kwaal
De heer De Veer (a.-r.) wijst erop, dat de
minister na de adviezen, hem gegeven, niet
onvers kon doen, dan met dit ontwerp komc-n.
De heer W i b a u t (s.-d.) wenscht zich niet
te verzetten, hoewel hij de verantwoordelijk
heid voor het ontwerp zeer zwaar acht
De heer Blom jous (r.-k.) ziet in de sta
tistiek der gevallen een reden om voor te
stemmen.
Minister Slotemaker de Bruine wijst
?r op, dat het principe buiten deze zaak staat
Spr. is geen tegenstander van vaccinedwong,
maar meent, dat deze thans niet te handhaven
is. Hij wijst op de deskundige adviezen en op
Je gelegenheid die openblijft om zich te doen
Viiccineeren.
Het ontwerp wordt aangenomen met
22 tegen 11 stemmen.
Aan de orde zijn de ontwerpen inzake uit-
bieiding van de terreinen der Ned. Ind. Aard
olie Maatschappij.
De heer Van Embden (v -d.) betreurt het,
dat de regeering geen aanleiding vond om de
statuten van de N.I.A.M. te herzien, volgens
welke de staat met handen en voeten gebon
den is.
Minister Koningsberger beantwoordt
eerst eenige vragen van den heer Mendels en
zegt, dat het initiatief om Bonjoe onder tc bren
gen bij de N.I.A.M. is uitgegaan van de regee-
ring. Voor herziening van de statuten ziet Spr.
geen aanleiding. Wel zegt hij toe den termijn
niet te verlengen zoolang hij het bewind voert
Bij de repliek doet de heer Mendels (s.-d.)
net voorstel tot schorsing van de beraadslaging
totdat de minister schriftelijk nadere gegevens
heeft verstrekt.
Tegen het voorstel verklaren zich 15 leden,
er voor 9, zoodot het quorum niet aanwezig
was.
De vergadering wordt verdaagd tot a.s.
Dinsdagavond halfnegen. Dan wordt de be
handeling van het ontwerp voortgezet.
HET MOTORONGELUK TE HILLEGOM
In aansluiting aan hetgeen wij mededeelden
omtrent het motorongeluk te Hillegcm wordt
gemeld dat do bestuurder Carton Jr. aan de
gevolgen is overleden.
GEZONKEN.
Bij Lorch is de te Amsterdam thuisbehoo-
rende sleepstoomboot Oranje 3, der Holland-
sche N. V. Brondstoffenhandel en Recderij, op
een rots gestooten en in den Rijn gezonken
SCHAKING.
De Haagsrhe rechtbank heeft een winke
lier uit Den Haag. gedetineerd, wegens het
misdrijf van schaking tot zes maanden gevan
genisstraf veroordeeld.
WEERBERICHT 10 FEBR. w
755
w Hoogste stand 743.7 to la csmna.
Laagste stand 727,9 te Maparanda.
Verwachting tot den avond van JJJ
w 11 Februari. Mg
y?) Krachtige tet matige Z. tot W.
JK wind. toenemende bevolking, tij- JJC
N& delijk regen, weinig verandering in
temperatuur.
fs*
Afd DEKENS
Gedurende de Verbcuwin s-Uitverkoop
'SXè »A« JAC oXt SAt' JXC «At ofcSXt SXt »A'
HET LIJK IN EEN
DUIVENTIL
ABORTUS EN LIJKVERBERG.'NG
DE ZAAK VOOR DE
HAAGSCHE RECHTBANK
Voor de strafkamer der Haagsche rechtbank
zijn behandeld de zaken, welke verband houden
met het ontdekken van het geruchtmakende
nbortusgeval in een woning in een hofje alm
de Van Limburg Stirumstroot tc Den Haag
Zoools men weet is een 20-jurigc Duitschc
dienstbode het slachtoffer van dit geval ge
worden cn is haar lijk later drijvende in de
Waalhaven te Rotterdam in een duivenhok
aangetroffen.
Terecht moesten staan de koopman H J.
Koppers cn diens vrouw M. Celosse, beid-n
gedetineerd, en voorts do koopman J. A.
Michels, allen te Den Hang.
Beide mannelijke verdachten hadden zich te
veruntwoorden wegens het vervoeren en ver»
bergen vnn een lijk om den dood tc verhelen,
terwijl aan K. voorts twee gevallen von het
plegen van abortus ten laste waren gelegd. Ver
dachte C. stond terecht wegens het plegen van
abortus op de Duilsche dienstbode.
De behandeling der zokeh geschiedde met ge
sleten deuren.
Het eerst stond terecht do koopman M*
tegen wien het O. M. drie muonden gevange
nisstraf eischte.
Verdachte's raadsman, mr. Von Lidt do
Jcudc, pleitte voor oplegging van een voor
waardelijke straf.
Vervolgens is tegen verdachte K. drie jaren
gevangenisstraf geëischt. In deze zaak pleitte
mr. J. F .B. Rutgers vrijspraak ten aanzien v*n
de ten loste gelegde abortusgevallen, welko
door den verdachte waren ontkend.
Tenslotte werd de zaak tegen de vrouwelijke
verdachte behandeld.
Bij de behandeling von deze zaak werden als
getuige décharge o.a. gehoord de bcido
vorige verdochten, terwijl door den verdedi
ger, mr. Baak, uit Leiden, 9 getuigen dé
charge waren opgeroepen, onder wie twee zus
ters van het slachtoffer.
Het O. M., waargenomen door mr. Rijkens,
eischte ten slotte 2 jaar gevangenisstraf.
Pletter vroeg vrijspraak.
DIEFSTAL VAN JUWEELEN
EEN DAME IN EEN
HAAGSCH PENSION BESTOLEN
VOOR F 25.C 00
Een dame vnn Indische afkomst, die fn een
pens on in Den Haag woont, is de vorige week
het slachtoffer geworden van een brutalen dief
stal.
Vrijdag j.l. kwam zij 's avonds laat thuis. Zij
was in avondtoilet en droeg voor een gr«x>te
waarde aan sieraden en juwei-len. Zij begaf zich
naar haar slaap' amer en lcg-de de kostbaarhe-
len op een nachtkastje. Na nog eenige oogen-
blikken in haar zitkamer geweest te zijn, ging
zij naar bed
Den volgenden ochtend ontwaakte zij eerst
tegen II uur en bemerkte toen, dot alle s era-
den van het nachtkastje verdwenpn waren. Men
vermoedt, dat gedurende den nacht iemand zich
met een valschen sleutel torgnng heeft ver
schaft tot het perceel en alles heeft weggeno
men.
De politie heeft aanstonds een minutieus on*
derzoek ingesteld, dat echter tot nu toe niets
heeft opgeleverd.
Gestolen zijn een paorlen collier, bestaand®
uit 93 paarlen, welk collier een waarde verte
genwoordigt van 10,000; een dunne platina-
ring met groote brillant in platinn-zctting tef
waarde van 2000; een nlntina armband ter
waarde van 1500; een platina-rlng met bril
lonten in onyx; een gouden pinkring; een gou
den armband een armband van zwart olifants-»
ivoor met gouddraad; een gouden schakelarm
band; een tasch van rood krokodillenleer er\
een dames-sigarettenkoker van Russisch zi'ver.-
De totale waarde van het gestolene moet
ruim 25,000 bedrogen.
AUDIËNTIES.
De gewone audiëntie van den Minister van
Financiën zal op Maandag 13 Februari sa,
niet ©laats hebben.
