BINNENLAND.
j van 78 uur n.m,
Vast tariet-
HET TANGER-STATUUT
DE CRISIS TE BELGRADO
DE KROATEN HARDNEKKIG
DE DOOD VAN
LOEWENSTEIN
HET ANTI-OORLOGSPACT
LUCHTVAART
EEN LUCHTKOLOS
HOE DE SCHIPBREUKELINGEN DER
ITALIA HEBBEN GELEDEN
U
Hebl U een
Taxi of Auto noodig?
B@Bdanop No. 42
DE MIJNRAMP TE
BRUNSSUM
De Amersfoortsche laridheélkundige Polikliniek
Bergstraat hoek Vtrechtscheweg Tel. 294
Geopend op Werkdagen van 9—12 uur
Dinsdag
Vrijdag
DE OVEREENKOMST
GEPARAFEERD
Londen, 17 J u 1 j. (H. N. Draadloos). De
Engelsche, Italiaansche en Spaansche gezanten
te Parijs begaven zich met hun deskundigen
Dinsdagmiddag naar het Frar.schc ministerie
van buitenlandschc zaken om de door de des
kundigen uitgewerkte overeenkomst, welke den
tekst van het nieuwe Tangerstatuut bevat, te
paraveeren. De onderhandelingen daarover zijn
van langen duur geweest, doch in zeer vricnd-
«chappelijken geest gevoerd, waaruit de ge
meenschappelijke wensch bleek om de ontwik
keling en welvaart van Tanger te bevorderen
met behoorlijke behartiging der belangen van
de verschillende mogendheden. In het nieuwe
6tatuxrt is rekening gehouden met den wensch
van Frankrijk en Spanje naar scherpere bepa
lingen tegen onlusten en oproer, terwijl de
voorstellen, om Italië een aandeel in het bestuur
te geven, eveneens aangenomen zijn. Voorts
zijn verschillende moeilijke vraagstukken voor
de hervorming van de financiën en de recht
spraak geregeld.
Londen, 17 Juli (H.N.) De Zuid-Slavi
sche gezant te Londen is door generaal Had
sjitsj, den kabinetsformateur, naar Belgrado
ontboden. Men verwacht, dat hij uitgenoodigd
zal worden deel van het kabinc uit te maken.
Uit Berlijn wordt nog aan het Vad. gemeld,
dat generaal Hadsjitsj er nog steeds niet in
geslaagd is het nieuwe Zuid-Slavische kabinet
samen te stellen. Op een vraag, of de partijen
bereid zouden zijn een neutraal kabinet te steu
nen, heeft de Kroatische democratische coalitie
geantwoord, dat de Kroaten in de allereerste
plaats de ontbinding van de Skoepsjtina en het
houden van nieuwe verkiezingen blijven ver
langen. Overigens nemen ook de tegenwoor
dige regeeringspartijen een uiterst gercsei veer
de houding tegenover de pogingen van Had
sjitsj aan Ze zullen waarschijnlijk hun hou
ding eerst bepalen, nadat Hadsjitsj de regee-
ringsverklaring in de Skoepsjtina zal hebben
afgelegd.
EEN ANONIEME BRIEF
Brussel, 17 Juli. (H. N.) Naar de Soir
meldt, heeft de commissaris van politie te Duin
kerken gisteren een anonicmcn brief van een
domo tc Parijs ontvangen, waarin deze mede
deelt, dat de bankier Loewenstein voor zijn ver
trek naar Londen haar een brief had gedicteerd
met de opdracht om dezen, indien hem eer.
ongeluk overkwam, aan mevrouw Loewenstein
te overhandigen. De commissaris tan politie
heeft dit schrijven met den ingesloten brief
voor mevrouw Loewenstein aan den procureur-
generaal te Brussel toegezonden, die zich met
mevrouw Loewenstein in verbinding zal stellen.
Volgens het genoemde blad hechten dc familie
leden van Loewenstein niet veel beteekenis aan
deze zaak.
EEN INSTEMMEND BELGISCH
ANTWOORD
Dc Belgische kabinetsraad heeft den tekst
goedgekeurd van het ontwerp van het ant
woord aan de Ver. Staten betreffende hot
pact tegen den ooriog. De minister van bui
tenlandschc zaken, Hymans, heeft gisteren te
5 uur den Amerikaanschen gezant Gibson
ontvangen en hem 't antwoord der Belgische
regeering overhandigd. Het antwoord betee-
kent een aanvaarding van 't voorstel van Kel
logg en geeft de Belgische sympathie tc ken
nen voor het Amerikaansche initiatief. Hel
antwoord stelt met voldoening vast, dat het
ontwerp het pact van den Volkenbond en de
verdrogen van Locarno onaangetast laat.
EEN NIEUWE BRITSCHE KRUISER.
Londen, 17 Juli. (H. N. Draadloos). Dc
kruiser York, één der drie groote scl«epen, in
de marinebegrooting voor 1926 toegestaan, is
vanmiddag te Yarrow on Tyne door de herto
gin van York te water gelaten. In tegenstelling
met dc vtoegere kruisers, sedert de conferentie
van Washington gebouwd, die 10,000 ton
groot waren, zal dc York slechts een waterver
plaatsing van 8000 ton hebben. Zij wordt als
een zeer nuttig type voor de bescherming van
de handelswegen beschouwd. In verband met
de kleinere tonnenmaat was het noodig de be
wapening, v/elke op de schepen van de Kent-
klasse uit 8 kanonnen van 6 inch bestaat, te
verminderen. De York zal slechts 6 dezer ka-
nonner hebben, doch aangezien de niewe 8
inchkanonnen een wape van buitengewone
draagkracht zijn, waarmede projectielen van
'280 pond afgeschoten kunnen worden, verte
genwoordigt de nieuwe kruiser ondanks de ver
mindering van het aantal kanonnen een zeer
formidabele gevechtswaarde. Dc kruiser zal
waarschijnlijk iets sneller dan de Kent-schepen
2ijn, die 31knoop loopen.
ARRESTATIES IN RUSLAND.
B e r 1 ij n, 17 Juli. (H. N.) Uit Moskou
wordt gemeld, dat te Tiflis de ingenieur Saro-
pof met twee andere Russen, die aan de Alla-
werdy-mijnen werkzaam waren, in hechtenis
zijn genomen onder beschuldiging zich aan
economische spionnage tc hebben schuldig ge
maakt, onwettige verbindingen onderhouden en
systematisch geld van den vroegeren bezitter,
den Franschman Robin, aangenomen te hebben.
DE INWIJDING VAN DEN NIEUWEN
SPOORWEG DOOR DE PYRENEEEN.
Doumergue zal den Spaanschen
T koning ontmoeten.
P a r ij s, 17 Juli. (V. D. Aan de ontmoe
ting ven den president der republiek Doumer
gue met den Spaanschen koning Alfonso bij
gelegenheid van de inwijdingsfeesten van do
spoorweglijn PauSarogosso, wordt groote
beteekenis gehecht, daar men er een teeken van
vriendschappelijke betrekkingen tusschcn de
beide staten in ziet.
Doumergue begeeft zich Dinsdagavond om
8.15 te zamc-n met de ministers Briand,
Barthou en Tardieu, benevens den ambassa
deur Quinones de Leon naar Canfranc. Daar
zullen Woensdagmorgen te 11.30 de plech
tigheden beginnen.
HET ZESDE CONGRES VAN DE COM
MUNISTISCHE INTERNATIONALE
Gisteren is te Moskou het zesde algemeene
congres van de communistische internationale
geopend. Er waren 550 afgevaardigden uit
35 landen aanwezig. Boecharin, Stalin, Clara
Zetkin en 28 andere leiders van communis
tische purtijen werden in het presidium ge
kozen.
Op de agenda staan o. a. het rapport van
het uitvoerend comité over de werkzaamheden
gedurende de laatste vier jaar, rapport over
den toestand in de sovjet-unie, bespreking van
koloniale vraagstukken, het oorlogsproblcem
en besprekingen over een voor alle commu
nistische partijen geldend programma.
DE DORNIER SUPERUAL
VLIEGBOOT D 1447
RUIMTE VOOR 21 PERSONEN
De Dornier Superwalboot D 1447, ge
naamd Graf Zeppelin, die vervaardigd is door
Dornier Metallbauten, is Maandag van Frie-
drichshafcn aan den Bodcnsee linea recta hier
heen gevlogen en gisteren heeft de Maat
schappij voor Vliegtuigbouw Aviolanda te
Papendrecht een aantal genoodigden, onder
wie zich o.a. generaal Snijders bevond in
de gelegenheid gesteld te Schellingwoude op
het Marinevliegkamp deze nieuwe passagiers-
vliegboot, die plaats biedt voor 21 personen,
voordat ze aan de Luft Hansa voor den dienst
StettinOslo zal worden afgeleverd, te be
zichtigen.
Vóór de demonstratie gaf Freiherr von Mit-
telwallner een uiteenzetting van deze vlicgboot,
waarvan reeds twaalf stuks gebouwd zijn, ter
wijl een zelfde type, plaats biedend voor zes
tig personen, met 12 Jupitermotoren, tezamen
6C00 P.K., ontworpen is.
De Dornier Superwal is naar hij zeide
ontwikkeld uit de bekende wal boot, van welk
type thans reeds een 150 stuks in dogclijkschen
dienst zijn.
De Superwol is, evenals de Wal, vervaar
digd van Dur-aluminiüm, enkele zeer voorname
onderdeelen zijn van hoogwaardig staal. De
boot bevat twee cabines, de voorste plaats bie
dend aan 15 personen, de achterste aan acht
personen. Boven op den vleugel zijn geplaatst
vier luchtgckoelde Jupitermotoren, elk van i
5C0 P.K. De motoren zijn 2 aan 2 in tandem
in mo*or-gondels geplaatst. Door een schacht
kunnen de mecaniciens ter controle steeds bij
de motoren komen.. De Superwal heeft met een
lading van 4000 K.G. reeds 12 records voor
watervliegtuigen, dat is M van alle wereld
records voor watervliegtuigen. De breedte van
den vleugel is 28.5 M.het vleugeloppcrvlak
is 143 M2., het leeggewicht is 8500 K.G.; de
maximale nuttige last is 7500 K.G. De kruis
snelheid is 190 K.M. per uur, terwijl de
maximum-snelheid 210 K.M. is. De actie
radius is 5200 K.M., welke door het inbou
wen van extra benzinetanks kan worden ver
hoogd.
Er werden bij fraai weer en weinig wind twee
proefvluchten gemaakt. Het gezelschap, waar
toe ook een groot aantal journalisten behoorde,
werd in verband met dc plaatsruimte in twee
ploegen verdeeld. De beide vluchten, die teza
men ruim anderhalf uur in beslag namen het
oponthoud bij het instappen én het vertrek niet
meegerekend strekten zich uit over de Zui
derzee en het havengebied van Amsterdam. De
enorme machine, welke door haar bouw en het
oorverdoovend geraas der motoren „van bene
den af" zeer de aandacht trok, gaf bij deze
demonstraties afdoende bewijzen van stabili
teit en veiligheid, ook indien tijdens het vlie
gen één of twee der motoren werden uitge
schakeld. Hetgeen, naar den zin van menig
passagier, wel wat vaak gebeurde I
Morgen gaat de „Graf Zeppelin" naar Stet
tin, om van Donderdag a.s. af dienst te doen
op de route StettinOslo.
DE VLIEGERS VAN DE BREMEN TO
BOEDAPEST.
De vliegers van de Bremen, Köhl cn Von
Hünefeld, zijn gistermiddag uit Weencn te
Boedapest aangekomen.
ONTEVREDENHEID AAN BOORD VAN
DE C1TTA Dl MILANO
DE VERDERE REDDINGSPOGINGEN IN HET HOOGE NOORDEN
Rome, 17 Juli (H. N.) In een bc-richt van
dc Citta di Milano worden nog medcdeelingen
van Lundborg ever den toestand van do Vig-
lieri-grocp gedaan. Hieruit blijkt, dat vooral
het gebrek aan brandmateriaal zich ten zeerste
deed gevoelen. Wel beschikte men over vol
doende voorraden levensmiddelen, doch voor
verwarming diende slechts een petroleum*
kuchel, waarvan de petroleum spoedig verbruikt
v/as. Viglieri was de eenige, met wien Lundborg
zich kon onderhouden. Deze deelde hem mede,
dat de dagen, die onmiddellijk op den onder
gang van de Italia volgden, voor de schipbreu
kelingen een ontzaggelijk lijden hebben betee-
kend, dot door het buitengewoon slechte wcei
dat bijna een maand onafgebroken duurde,
bijna onverdragtlijk werd. Daar langzamerhand
in het geheel geen brandmateriaal meer tei
beschikking stond, moest Nobile ten slotte
ook zijn fotografietoestel en zelfs een jas geven
om te laten verbranden.
Oslo, 17 Juli. (H. N.) Uit Spitbergen wordt
gemeld, dat de Citta di Milano opdracht heeft
ontvangen de geredde Italianen aan boord te
nemen en van Kingsbay nour Narvik in Noor
wegen te brengen. Generaal Nobile vertoont
zich, hoewel zijn toestand :n den laatsten tijd
veel verbeterd is, nog niet buiten zijn kujuit.
Het weer op Spitsbergen is slecht. Een jour
nalist, die pos uit Kingsbay te Oslo is aange
komen, verklaart, dat de stemming oen booid
van de Citta di Milano zeer slecht was. De be
manning moet volgens hem van den comman
dant van het schip hebben verlangd, dat hij den
Italiaanschen geestelijke van booid zou verwij
deren, omdat de bemanning hem de schuld
geeft voor den ongelukkigen afloop van de
eenpeditie.
Prof. Fridtjof Nansen heeft zich tegenover
een redacteur van Aftenposten uitgelaten, dat
er van de benoeming van een scheidsgerecht
of eereraad, zooals de Deensche Poolondcrzoe-
kcr Frcuchen heeft voorgesteld, wel geen spra
ke kan zijn. Intusschen is het noodig, dat en
kele belangrijke punten met betrekking tot het
lot van de Italia-expcditic nauwkeurig opgehel
derd worden.
Stockholm, 17 Juli. (V. D.) De leider
von de Zweedsche hulpexpeditie Thomberg
heeft aan het departement van oorlog van
Spitsbergen uit een nieuw rapport toen toe
komen, volgens hetwelk de gezagvoerder van
den ijsbreker Krassin aan Uobile heeft voor
gesteld de nasporingen naar de vermiste bal
lon groep voort te zetten. De Krassin zou in
tusschen te Spitsbergen verblijvendaarna
zou echter een bevél van de Itnlia»3ansche re
geering zijn gek oman om de verkennings
vluchten te staken. E>c Krassin zal nu, na het
Ru^sirohe vliegtuig by kaap Vrede aan bpord
te hebben genomen, hoar de Adventsbaaï ver
trekken. De Zweedsche red Jingsexpeditie kan
zonder de hulp van den ijsbreker geen ver
kenningsvluchten verrichten. De Zweedsche
vliegtu'gassistcntie schijnt echter gemist te
kunnen worden, r.u drie groote Italiaansche
Fokkervli eg tuigen te Spitsbergen, gearriveerd
zijn.
K o f n o, 17 Juli. (V. D.) Naar uit Morkou
gemeld wordt, hebben de gezagvoerders van
de Krassin en de Malvgin verklaard niet :n
slaat tc zijn een ruppoit over te leggen in
zake de redding van de Ituliabemanningdit
kan eerst geschieden na terugkeer dor expe-
(liti. Volgens 'n andere bericht uit Moskou zou
de leider van de Malygin-expeditic, prof. Wie-
se, medegedeeld hebben, d;.t hij het zoeken
naar Amundsen heeft nloeten opgeven als ge
volg van de ongunstiger geworden weersge
steldheid. De ijsbrekerzou dan ander weer
afwachten om de nosporingen voort te zetten.
De Russische helpers geprezen.
B c r 1 ij n, 17 Juli. (H. N.) Uit Moskou
wordt gemeidt, dat het! Russische volkscom
missariaat voor buitenlandsche zaken een te
legram ven den bankier Schley te New York
ontving, voorzitter ven de Rur.sisch-Ameri
kaansche kamer van koophandel aldaar, dat
aan Tsjoechnofski en Samolovits] is gericht
cn waarin de bankier uit neem van de kamei
koophandel uiting fleeft con dc bewonde-
voor de dappethcil en offervaardigheid
ven
ring voor
WILLEM ZONDERLAND.
Onderscheiding.
Willem Zonderland, dirigent te Leeuwarden,
is door den koning der Belgen benoemd tot
ridder in de Orde van don Kroon.
UIT DE LNGENIEURSWERELD.
Personalia.
Ir. G. J. Nijweide is thans werkzaam bij
Gr-br. Möbers G. m.b.H. Eiscnbeton Hoch- und
Ticfbau te Elberfield
Ir H. Olicmans is thats ingenieur bij het
geodetisch bureau van if. A. J. Buurman te
Delft
Ir. P. Boersma Gzn. is tlans ingenieur bij dc
NV. F. Kloos en Zonuns Werkplaatsen te
Kinderdijk.
Ir C. E. van dc Stadt is thans ingenieur bij
het Centraal Bureau der Véreeniging van direc
teuren van Electriciteitsbec ijven in Nederland
te Arnhem.
Ir. F. W. Keppler is, me
tember 1928, benoemd tot
landsche Maatschappij tot
ken io gewapend beton te
der sovjet-hulpexpeditie en Tsjoechnofski en
Samolowitsj uitnoodigt een bezoek aan Ame
rika te brengen.
Op zoek naar Amundsen.
Moskou, 17 Juli. (V. D.) Volgens hier
ontvangen berichten is de Rursische vlieger
Buboesjkin gisteren opnieuw opgestegen om
naar Amunosen te zoeken. Hij heeft levens
middelen voor vijf dagen medegenomen en
hoopt de verblijfplaats van Amundsen tc kun
nen ontdekken.
De kosten der Zweedsche expeditie.
Londen, 17 Juli. (H. N) Uit Stockholm
wordt gemeld, dat de kosten voor de Zweed
sche expeditie tot redding van Nobile en zijn
manschappen tot nu toe ruim 150.000 kronen
hebben bedragen. In de Zweednche bladen
wordt de vraag gesteld, of men zich niet tot
de Italieortsclïe regecring moet wenden om
deze kosten te doen vergoeden.
Een onderhoud met dc ge
redde Italianen.
Uit Moskou wordt d.d. 17 Juli aan de N. R.
C. gemeld
De correspondent van het Russische tele-
graafagentschap heeft aan boord van de Kras
sin een onderhoud gehad met dc Italiaansche
deelnemers aan de expeditie, die het ellen
eens waren, dat alles op den tocht een nor
maal beloop had gehad op de ijsvorming aan
het omhulsel en de schroeven na.
De ijsvorming werd zoo zwaar, dat het
luchtschip daardoor de mogelijkheid om te
manoeuvreeren ontnomen werd. Door dezelfde
oorzaak volgde dc schade aan de stuurinrich
ting en eindelijk dc scheur in het omhulsel,
die de rechtstrceksche ooi zaak van dc ramp
werden.
De gedwongen landing volgde, naar men
reeds weet, op dezelfde ijsschots, op welke de
groep Viglieri tot de aankomst van de Kras
sin stand gehouden heeft. De mechanische in
richting van het luchtschip heeft den geheelen
tijd zeer voldoende gefunctioneerd. Alle mo
toren waren in werking, toen de botsing op
het ijs plaats greep en eerst op dat oogenblik
heeft Nobile ze afgezet.
Na de losscheuring van de groote gondel
steeg het luchtschip weer spoedig tot tame
lijke hoogte en werd door een windvlaag af
gedreven. Mariano was de eerste, die door zijn
kijker rcok waarnam op de plek, waar het
luchtschip na zijn even spoedige dialing weer
op het ijs terecht is gekomen.
Dit geschiedde precies een half uur na de
eerste botsing, die dc gondel losschemde. De
wetf^odvappolijko werkzaamheden zijn zoo
lang als mogelijk voortgezet en vooral profes
sor Behoenek heeft na de catastrophe op het
ijs rustig zijn waarnemingen voortgezet, alsof
er niets gebeurd was.
Nobile prijst het gedrag van
Behoenek.
D'e Ceske Slovo publiceert een draadloos
telegram over een onderhoud, dat de zuster
van dr. Behoenek te Ny-Aalesund met gene
raal Nobile heeft gehad. Nobile zei tot juffrouw
Behoenek, dat de Tsjecho-Slowakische geleerde
de eerste wes, die dadelijk na de schipbreuk
van de Italia zijn kalmte herwon en verdeT
ook wist te bewaren, waarop hij, door zijn
stellig optreden, kalmeercnd op zijn lotgenoo-
ten werkte. Hij troostte her, en was den heelen
tijd vol zelfopoffering voor hen, die met hem
op dc ijsschots vertoefden, in do weer. Eenige
dagen na de schipbreuk was de zenuwachtig
heid zoo hoog gestegen, dat de schipbreuke
lingen in verschillende richtingen uiteen wilden
gaan, om ieder voor zich redding te zoeken.
Dit had natuurlijk voor allen de dood betee-
kend, want dan zou het onmogelijk gewéést
zijn him levensmiddelen te bezorgen en zou
den zij zich ook niet door de radio met de
buitenwereld in verbinding hebben kunnen stel
len. Ook bij deze gelegenheid heeft vooral
Behoenek de anderen door zijn krachtig en kalm
optreden en door zijn verstandig praten weten
te bewegen vol tc houden en zoodoende tot
hun aller redding bijgedragen
ingang van I Sep-
genieur bij de Hol-
t maken van wer-
s Gravenhage.
Ir. A. C. H. Toet te Ztolle heeft voor de
benoeming tot ingenieur
van den Provincialen Wa trstaat in Zeeland
bedankt en blijft in dezelft functie werkzaam
bij de provincie Overijssel,
Ir. P. W. J. Kallenbach, werkzaam bij den
Prov. Waterstaat in Overij el, is benoemd tot
tijd ingenieur bij het Gen entelijk Bouw- en
Woningtoezicht te Eindhoi
tijdelijken dienst
(Ing.).
DEMOCRATISCHE PARTIJ.
In Musis Sacrum tc Arnhem heeft de Demo
cratische Partij haar algemeene vergadering
gehouden onder presidium van prof. nr. J. L.
Heeres. Aon deze vergadering ging een propa-
gandavergadering vooraf, waarin als sprekers
optraden de heer van Gent uit Waalwijk, met
het onderwerp:, ,Vijf en twintig jaar coalitie
politiek, een donker hoofdstuk in de Nedev-
landsche geschiedenis" en de heer van Sijn uit
Rotterdam met het onderwerp: „Zonder ont
wapening geen vrede".
De voorzitter wees op het belang der ver
gadering. Het H.B. had voorgesteld om deel te
nemen aan de Kamerverkiezingen. Naar spre-
kcr's meening bestond de mogelijkheid op ver
overing van een of meer zetels, gezien het stij
gen van het ledental en de gunstige resultaten
bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten
verkregen. Spr. wees er op, dat de actie der
partij gericht zou zijn op het verbreken van dc
onjuiste politieke scheidingslijn in zooverre dii
beheerscht wordt door de antithese en op het
samenwerken van alle democraten.
Bij de bestuursverkiezing werden de vijf af
tredende bestuursleden herkozen, terwijl in de
plaats van mevr. Kuyken-Stuurman, die tus-
schentijds aftrad, werd gekozen de heer G. H.
H. Wijchgel te Arnhem.
Na ampele bespreking- werd besloten aan
de verkiezingen deel tc nemen. Op voorstel
van mr. W. H. A. Elinlc Schuurman werd het
beginselprogram uitgebreid met de verklaring
dat de purtij het dringend noodzakelijk acht
dat de Ned. regeenng aan den Volkenbond het
voorstel doet, dat juristen van verschillende
landen een internationaal volkenrecht ontwer
pen met algeheele terziidelating van het oor
logsrecht, opdat geschillen bij een internatio
naal gerechtshof kunnen worden beslecht.
EEN UITEENZETTING DER DIRECTIE
OVER DE OORZAslK
ENKELE KARDINALE
VRAGEN EEANTWOORD
In verband met de vele geruchten over de
oorzaken van de ramp op Staatsmijn Hendrik,
geiuchten, die door sommige bluden tot feiten
werden gemaakt, heeft de directie der Staats
mijnen aan vertegenwoordigers der bladen een
onderhoud toegestaan. Aan dit onderhoud werd
det! genymen door mr. dr. Frowein, ir. Bunge,
piof. v. Itcrson, leden der directie, den alge-
meenen bedrijfsingenieur dr. Groothof en den
heer Mous.
De vragen, die voornamelijk besproken wer
den, zijn terug te brengen tot de volgende:
Is het juist, dut de mcnschen, die direct bij
de ontploffing betrokken waren van den mor
gendienst waren en waren achtergebleven uit
vrees, dat zij hun productie niet zouden halen?
Heeft de schieimeester, die gas geconstateerd
had, geweigerd te schieten cn is toen een an
der gedwongen?
Was de luchtvervcrsching slecht en heeft do
citculalie niet op de juiste wijze plaats gehad?
Van de zijde der directie en de leiding der
Staatsmijnen werd medegedeeld, dat eerst uit
gemaakt kon worden of werkelijk geschoten is,
wr.nneer dc ontploffingshaard toegankelijk is.
De schietplocg, welke direct bij de ontplof
fing betrokken was, maakte geen deel uit van
der. morgendienst, maar werkte van 8 lot 4 uur.
Het schieten stond buiten de eigenlijke kolen-
productie en buiten het accoordstelse! maar in
verband met de steenvulling. Er kan dus geen
spreke zijn dat dc menschen waren achterge
bleven cn van vrees voor het niet halen van de
productie.
Wat de tweede vraag betreft, wanneer met
de benzinelamp gas geconstateerd wordt, dan
mag niet geschoten worden. Wanneer de ^e-
liefiendc schietmpesler niet geschoten heeft,
cian heeft hij niet geweigerd maar gehandnd
volgens de voorschriften. W-ar is, dat de
schietmeester vervangen ls door een ander,
maar dat kwam, omdat hij een hulpopzichter
moest vervangen. Skov.onok: een der beste
van de 150 schiet meesters heeft zijn taak over
genomen. Tusschcn Dinsdag en Vrijdag was
gas geconstatee:d cn wis er niet geschoten.
Vrijdag even over 12 werd geconstateerd, dot
er geen mijngas was. En later vóór het schie
ten had er wederom met de lamp moeten on
derzocht worden of er g*as was. Was dit het
geval geweest, dan had volgens de voorschrif
ten niet geschoten mogen worden. Maar nog
eens, cr moet nog uitgemaakt worden of er
geschoten is. Met dynamiet mag elleen in de
stcengangen gewerkt worden. En daarover be
slist alleen de bedrijfsleider. Daar men in de
nabijheid van een kolenlaan was, kan de schiet
meester niets anders in zijn kist gehad hebben
dan agesiet, dat veiliger wordt geacht.
Wat de andere vraag betreft, positief werd
verklaard, dat aan de ventilatie niets ontbro
ken heetf.
In het algemeen werd opgemerkt, dat de
veiligheid door de productie nimmer in ge
vaar mag komen en dat er zóó gewerkt moet
kunnen worden, dat de mijnwerkers een bil
lijke vergoeding voor hun werk krijgen. Kun
nen zij dc productie niet halen door oorzaken
buiten hun schuld, dan krijgen zij toch het
volle loon uitbetaald.
De begrafenis der slachtoffers.
Gistermorgen heeft de begrafenisfplaatst ge
had van degenen, die bij het ongeluk in de mijn
„Hendrik" om het leven zijn gekomen.
Omstreeks acht uur hadden duizenden zich
opgesteld in de buurt van de mijn „Hendrik".
Omstreeks negen uur begon de stoet zijn vroe
gen tocht naar de kerk. Voorop reed een mu
ziekcorps, dat treurmuziek ten gehoore bracht.
Dan volgden de rijtuigen met de vier lijken van
dc verongelukten Achter elke lijkwagen
schreed de familie, terwijl achter het rijtuig
an den Pool Ladowitz Poolsche mijnwerkers
liepen.
In den stoet merkten wij o. in. op: Mr. dr.
Frowein, directeur der Staatsmijnen; den heer
Mous, hoofdambtentar der staatsmijnen; der»
burgemeester van Brunssum den heer Schmier;
ingenieur Blankevoort van het staatstoezicht
op de mijnen; verschillende directeuren van
particuliere mijnen; verscheidene reguliere en
seculiere geestelijken, talrijke vertegenwoordi
gers van vakvereenigingen, arbeiderscommis
sies, reddingsbrigades, vereenigingen uit Bruns
sum en talrijke mijnwerkers, die heden vrijaf
hadden en niet konden nalaten hun kameraden
de laatste eer te bewijzen. Op het kerkhof
werd het woord gevoerd door mr. dr. Frowein,
directeur der staatsmijnen.
Om half tien had eveneens een begrafenis
plaats, thans van twee protestantsche slacht
offers, deze werden begraven op het kerkhof
te Treebeek. Daar voerde het woord ingenieur
directeur Bunge.
Tc Nieuwen Iiagerheid was eveneens gTOOte
belangstelling, toen daar hedenmorgen de be
grafenis plaats had van den zoo jammerlijk om
het leven gekomen houwer Rautert. De fan
fare uit Schinvcld speelde een treurma-sch.
Aan de open groeve werd namens de staats
mijnen het woord gevoerd door ingenieur Op
den Kamp.
Op het zelfde oogenblik had te Nieuwen-
hagen een zelfde droeve plechtigheid plaats.
Daar werd aan den schoot der aarde toever
trouwd het stoffelijk overschot van den mijn
werker Huisman. Hier werd het woord gevoerd
door professor van Iterson, directeur van de
staatsmijnen.
Ook te Hcerlcrheide bestond hedenmorgen
enorme belangstelling voor de begrafenis van
de beide mijnwerkers, die van de slachtoffers
hier woonden. In den begrafenisstoet liepen
o. a. mede de burgemeester van Heerlen, in
genieur dr. Groothof en ingenieur van der
Drift. Bij de geopende groeve werd het woord
gevoerd door --n Jougoslaaf en door ingenieur
dr. Groothof.
