DE OPENING DER OLYMPISCHE SPELEN
Maandag 30 Juli 1928
AMSTERDAM IN FEESTSTEMMING
HET DEFILE DER DEELNEMERS
WIJDINGSWOORD DR. DE VISSER
HET EIGENLIJKE IDEAAL
Het Olympisch Stadion uitverkocht De
Marathonpoort opent zich
Zaterdagmiddag heeft in het nieuwe Olympi
sche Stadion te Amsterdam de plechtige ope
ning plaats gevonden van de Spelen der IXo
Olympiade. Het is een gebeurtenis zondei
weerga op sportgebied geworden, die de plech
tigheid te Parijs, in 1924, ver in de schaduw
stelde.
Amsterdam was in feeststemming. De vlag
gen wapperden, onze driekleur, het Oranje-
blanje-bleu, de Olympische banier en tallooze
vreemde vlaggen versierden de hoofdstad, hier
en daar was de stad versierd o.a. waren de
bruggen in de Leidschestraat op kleurige wijze
getooid met oranje en groen en overal in
het centrum heerscht een cosmopolitisch gedoe,
ais Amsterdam maar zelden kenmerkt: geheel©
kudden zwaar-gebrilde Amerikanen, korenblon
de Finnen, donkergetinte Mexicanen, Spanjaard-
den en andere Latijnen, kittige Japannertjes en
ninjestueuse Indiërs
Van twaalf uur af begon de uittocht naar
hot Olympische Stadion: alle taxi's die -Amster
dam rijk is, waren te voorschijn gehaald en nog
kwamen de chauffeurs wagens te kort om de
duizenden naar de arena aan den Amstelveen-
schen weg to vervoeren. Trams waren bepakt en
beladen tot er niemand meer bij kon maar
het goede humeur van allen, die een kaart
hadden weten te veroveren voor het Stodion,
deed alles gelaten en blijmoedig dragen.
Voor de Olympische arena.
Op het groote Van Tuylplein was de drukte
imponeerender dan ooit. De dappere helpers
van hoofdinspecteur Bakkers verkeerspolitie
hebben enkele benauwde uren gehad maar ze
hebben hun reputatie, de beste verkeersrege-
laars van Europa te zijn, glansrijk gehand
haafd.
Te twaalf uur openden zich de poorten van
het Stodion: geleidelijk vulden zich de trotsche
tribunes do officieele het laatst. Een geani
meerde stemming heerscht in het Stodion allen
wachten met intense spanning op de dingen
die komen: de opening der Spelen van de
LXe Olympiade, een plechtigheid, die Neder
land ip de eerste honderd jaar wel niet meet
binnen zijn grenzen zal mogen aanschouwenl
Om half twee worden de Stadiondeuren ge
sloten om buiten de arena vrije gelegenheid te
geven voor het opstellen der ahtleten die straks
zullen defileeren.
Het geroezemoes in het eivolle Stadion wordt
stcikei Dan gaat een gemompel over de tribu
nes: de Prins is in aantocht.
Prins Hendrik komt.
Tegen tweeën ongeveer bereikt het gala
rijtuig, met vier paarden bespannen, het Sta
dion. Inzittenden zijn Z- K. H. Prins Hendrik,
die als vertegenwoordiger van H. M. de Ko
ningin de Spelen zal openen, en de vice-adrri-
rao! Bauduin, adjudant-generaal van de Ko
ningin en chef van haar Militaire Huis, die bij
deze gelegenheid aan den Prins is toegevoegd.
Het galarijtuig werd voorafgegaan door een
met twee paarden bespannen hofrijtuig, waarin
de kamerheer-ceremoniemeester der Koningin,
bavon van Hardenbroek van Lockhorst.
Daarvoor reden de rijtuigen van den hoofd
commissaris der Amsterdamsche politie, den
heer A J. Marcusse, en van den burgemeestei
van Amsterdam, W. de Vlugt, in ambtscos-
tuum.
Achter het galarijtuig volgden de beide adju
danten van den Prins, majoor jhr. Laman Trip
er luitenant ter zee Te kl. Termijtelen.
Onder gejuich reed de stoet over hot Van
Tuyliplein en bereikte via de monumentale
middenpoort de ingang der koninklijke loge.
Daar wachtten de leden van het Internationaal
Olympisch Comité en van het Nederlandsch
Olympisch Comité, die door hun resp. presi
denten, graaf de Baillet Latour en mr. A. ba; on
Schimmelpcnninck van der Oye aan Prins Hen
drik gekleed in admiraalsuniform werden
vooi gesteld, waarna Z. K. H. naar boven ge
leid werd, naar de met tapijten en planten ver
sierde koninklijke loge.
Dan komt een oogenblik dot steeds weer
ontroert.
Het Wilhelmus schalt.
Terwijl de koninklijke standaard gehcschen
wordt zet de muziek en het zangkoor der 1200
zangers onder leiding van Fred. J. Roeske ons
mooie volkslied in, dat velen, schuchter eerst,
krachtig daarna meezingen.
In het Stadion heerscht een stemming als
nooit te voren. De spanning is merkbaar, voel-
baar.
Terwijl de muziek nog naklinkt opent zich
de Marathonpoort voor de deelnemers aan de
Spelen der IXe Olympiade.
Het défilé gaat beginnen
Défilé der deelnemers.
Long voor het uitverkochte stadion de tien
duizenden in gesponnen verwachting uitzien
naar de entree der deelnemers, was buiten
reeds de lange, zeer lange stoet geformeerd,
oio thens haar opwachting zal maken aan het
publiek. Genrimen tijd reeds zijn de deelne
mers present, ze voegden zich rondom den
vaandeldrager van hun land en als de honder
don athletcn, zwemmers, gymnasten enz. enz.
ellen verzameld zijn, wordt met de opstelling
der stoet begonnen; voorop, komt de Grieksche
groep als een hulde aan het land van oorsprong
der Olympische Spelen en geheel achteraan
komt Nederland, die zich als gastheer geroe
pen voelt om do bescheiden laatste plaats in
te nemen.
Tusschen Griekenland en Nederland stellen
de andere landen zich op, alphabetisch volgens
de Nederlondsche taal en dus niet zooals in
St Moritz bij de winterspelen, alphabtisch vol
gens de Fransche taal.
Argentinië volgt dus op Griekenland, de
voetballers uit het Zuid-Amerikaansche zilver-
land zijn al lang weer huiswaarts, en tever
geefs kijkt het publiek uit naar de bekende
gezichten van 'n Monti, 'n Orsi en 'n Evaristo.
Austiclië komt met den zwemkampioen Charl
ton in de eerste gelederen, daarachter België
met eenige ook in ons land bekende figuren,
de Britsch-Indiërs, zonder hockeyers helaas, de
kleine Bulgaarsche groep en de vele tientallen
sportmenschen uit Canada.
van Mussolini en hoe correct ziet deze groep
van stroohoededragers (de Iialiaansche indus
trie) eruit. Hier zien we ook voetballers, dc
Italianen toch zijn de eenige prijswinnaars van
het Olympisch voctbaltoumooi die zich nog
in Europa bevinden, 'n Geheel andere notie
volgtJapan met meest kleine kwieke kerel
tjes, die als twee druppels water op elkaar
lijken en eenige even kleine en even kwieke
sportvrouwtjes.
We kijken eens op ons horloge: 'n half uur
reeds duurt dezo ommegang van sportmen
schen uit alle naties, reeds 2000 zijn er, naa»
schatting, aan ons voorbij getrokken en we
zijn volgens het alphabcth nog niet eens op
dc helft.
De tweede hcllt.
Letland en Littauen, de twee staten aan de
Oostzee, volgen nae lkaar met vlak daarach
ter nog eenige kleine groepen
Luxemburg en Malta. Uit Mexico zijn ei
meerderen, de Indiaanschc typen van enkele
athletcn vellen hier op.
jMonaco geeft acte de presence, daarachter
Noorwegen met 'n groot aantal deelnemers.
Uit Nieuw Zeeland zien we athleten, zwem
mers en 'n enkelen bokset. Grooter is de ver
tegenwoordiging van Oostenrijk, dot gevolgd
wordt door de tien officials en zwemmers uit
Panama en de niet veel talrijker deelnemers
uit de Philippijnen.
Dr. J. Th. DE VISSER.
Chili en Cuba vormen slechts kleine groe
pen. Denemarken is heel wat grooter en dan
komt het massale Duitsche leger in volle
vredesuitrusting-
Duitschland defileert.
De vele Duitschcrs in het Stadion aanschou
wen met trots dit prachtige legioen der Duit
sche sport, dat 'n uitnemenden indruk maakt.
Het is anders niet gemakkelijk om de deel-
nemeis te herkennen in hun uniformen: we zien
het typische hoekige gelaat van den zwemmet
Rademaker, dien we niet anders kennen dan
met druinatte haren opduikend uit het zwem-
basir,, nu schuilgaan onder 'n bij hem zeer
ongewoon hoofddeksel. Körnig, Houben, Pouius,
Hiischfeldt en de andere athleten herkent rnen
gauw genoeg in dit groote leger.
Egypte met eenige neger-deelnemers, en
Esïinnd volgen. Dan: Finland bijna hondcid
man. Overal zoekt men naar Nurmi, den supcr-
fithieet, dien men in Nederland nog nimroei
heefi gezien, maar die toch al 'n bekende fi
guur is geworden van de tallooze foto's en
teekeningen. Ja, daar gaat hij, de stugge en in
zich zelf gekeerde Paavo, die het heelemaal
geen genoegen vindt om mee te marcheeren.
Veel liever was hij ergens op zijn eentje aan
het trainen gebleven om zijn ouden vorm weer
terug te krijgen. Ritola en Pcntilaa eveneens
dragers van 'n Olympischen eeretitel, loepen
met hem in de Finsche gelederen.
Frankrijk brengt heel wat deelnemers in deze
stoet, maar het wordt overtroffen door de vlek
daarachter gaande groep van Groot-Britnnnië.
Engeland, het sportland bij uitnemendheid, stelt
er prijs op om bij deze gelegenheid een groot-
scheri indruk te maken en daar is men ten-
vclle in geslaagd.
'n Klein groepje volgtHaiti staat er op
het bord, dat voor het vaandel uitgedragen
wordt. Bij Hongarije zien wc dc schermers en
zwemmers els welbekenden in het internatio
nale sportleven. Ierland brengt geen bekenden:
slechts eenige athleten, zwemmers wielren
ners en boksers vertegenwoordigen den Icr-
schen vrijstaat.
'n Machtige groep volgt: Italië. Wat 'n ver
schil met de vrij kleine Italinansche vertegen
woordiging bij vroegere Olympiades maakt
dit gTOote leger sportmenschen uit het land
Weer komt Oost-Europa in zicht; Polen dat
aan niet n ir-der dan 13 tokken van sport deel
neemt cn dientengevolge 'n talrijk aontol ver
tegenwoordigers stuurt. Portugal en Roemenië
gaan ons voorbij, Spanje en Rhodesia volgen
met 'n aental ons onbekende gezichten. Nog
steeds is er geen einde aan don stoet: we zien
de Tsjechen naderen met 'n machtig legioen
van sportmenschen, waarbij de athletische fi
guren der Sokols de aandacht trekken. Turkije
komt en dan Uruguay. Eerlijk gezegd de
vertegenwoordiging van Uruguay stelt ons te
leur, alleen voor het voetbal tournooi hebbeh
deze Zuid Amerikanen ingeschreven, voot
geen enkele andere tak van sport zonden zo
vertegenwoordigers en waar de voetballers
zelfs al weer long cn breed in Montevideo zijn,
volgen slechts weinigen de blauw met witte
vlag, die men uit het voetbaltoumooi zoo wel
kent.
En dankomt Amerika, het machtigste
sportleger dat ooit in Amsterdam is binnen
getrokken.
„America for ever"
Wanneer de massale intocht der vertegen
woordigers van de Verecnigde Staten het sta
dion binnenkomt geraakt het publiek in ver
voering/ zoo grootseh is het aanschouwen van
deze groep, die honderden athleten telt. Bij
dit sportlegioen zinkt bijna alles in het niet;
fier marcheeren Wcismüller on Paddook voor
aan, als Olympische kampioenen hun de eet
ten deel gevallen dc stoet te openen. Aan de
Yougoslaven is de minder aangename taak
bedeeld om achter de Amerikaanschc gToep te
komen, maar op dit kleine clubje uit het Sla
vische land volgt weer 'n groote groepZwe
den, waarbij we Vide zien, den snelvoetigen
schoolmeester, cn Arne Borg, die Eurpa's
zwemeer zal verdedigen tegen Amerika en
Australië.
De Zwitsers komen, 'n groote groep uit het
land der Bergen, volmaakt in orde geschaard
achter hun leider, dan Zuid Afrika en dan,
eindelijk Nederland met niet minder dan 358
deelnemers, waardoor onzo groep de groot
ste van den stoet geworden is.
Nederland trekt voorbij.
Jhr. mr. van Doorn vertegenwoordigt het
N, Q. C. in de Ned. gTocp, Dick J. de Vries
cn de leider der Hollondsche athleten Jan C.
de Vries loopen in den stoet, welks vaandel
door den bokser Sam Oly wordt gedragen
Verder zien wij Rapmund (Nedu Boks Bond)
Looman (Ned. Krachtsport Bond) dr. Rcys
(Kon. Ned. Gymn. Verbond) Trcsling en Wa-
gener (Ncd. Hockey Bond) Wilson cn Heijboer
(Ncd. Korfbol Bond) Schutte (Ned. Roeibond)
jhr. mr. dr. de Beaufort en mr. van Heukelom
(Kon. Ned. Amateur Scherm Bond) Herberts
(Ned. Voetbal Bond) Lucosscn en Boele (Kon.
Verg. Ned. Watersport ver.) en Borsten (Ncd.
Zwembond) de officials, die onze deelnemers
cn deelneemsters vergezellen.
Wie we al bij de Hollondsche groep zien
Onze roem op sportgebied marcheert ach
ter het voondel: bij de schermers zien we
Kunre majoor A. E. W. dc Jong en onze vier
dames bij de athleten Broos, Paulcn, v. d.
Berge, de Boer, Peeters en tallooze onderen,
de da mes-a thletcn komen met onze oud-we-
reldrccordhoudsters Gisolf vooraan, dan ach
ter Wijnschenk en Jacobs, de tientallen gym
nasten, bij de kleine groep boksers Karei Mil-
jon en van Klaveren, onze beide hockeyelftal-
len achter captain de Waal, de twee korfbal
ploegen, die de demonstratie zullen geven,
aanvoerder Gcrding voorop, 'n groote aantal
vertegenwoordigers van den Ned. Krachtsport
Bond, de roeieTs met Günther in de eerste
plants, onze beide voetbalelftallen geheel vol-:
ledig met al onze nationale voetbalhelden
zooals v. d. Meulen, van Heel, Elfring, Wcbcr
cn von Kol, bij de kleine groep wielrenners
herkennen we Maas, de vrij talrijke vertegen
woordigers der zwemsport laten onze dames
N«t-rland's hoop voorop gaonZus
Broun, Marie Baron en Willy den Turk, ter
wijl we verder onze vier vertegenwoordigers
voor den modernen vijfkamp, o.a. Pasma, zien.
Een uur long I
En daarmee is Ket défilé geëindigdalle
deelnemers zijn binnen dc stadionmuren en
ze groepecren zich op het groote grasveld,
dat thans door 4 a 5000 vertegenwoordigers
der internationale sportwereld vrijwel geheel
gevuld wordt. Een uut lang heeft het defile
geduurd. Dc vaandeldragers der 45 landen, die
aan het defile hebben deelgenomen, stellen
zich op voor de eeretribune en dc duizenden
sportmenschen maken in lange rijen daarach
ter front voor de eereloge, waarin zich prins
Hendrik en de buitenlandsche vertegenwoordi
gers bevinden. Het défilé is geëindigd, men
wacht thans op het volgende deel van deze
openingsceremonie.
Wat een mooi werk waren eertijds de Olympische spelen
en in de herhaling ervan"
Terwijl gansch de areno gevuld is met den
bloem der jongelingschap van heel de wereld
verheft zich een figuur, die meer dan alle
andere magistraten getoond heeft de zaak der
01>inpische Spelen een warm hart toe te
dragen het is dr. J. Th. de Visser oud-minis
ter van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen, Eerelid van het Ned Olympisch Comité,
dezelfde die indertijd in de Tweede Kamer zoo
krachtig heeft verdedigd het wetsontweip tot
regecringssteun aan de Olympische Spelen.
Dr. de Visser houdt voor deh microfoon van
volgende in diepe stilte aangehoorde wijdings
rede, die door middel var» luidsprekers in heel
het Stadion gevolgd kan worden
Aon het verzoek, dat mij, als eere-lid van
het Nederlandsrh Olympisch Comité werd ge
daan, om de Olympische Spelen met een enkel
woord in te leiden, heb ik zonder aarzeling
gevolg gegeven. Ik ben er toch als Nederlan
der eenjgszins trots op, dat, toen de poging
om van Staatswege belangrijken financicelen
steun aan de Olympische Spelen te verschaf
fen, mislukte, een opvlamming von het par
ticulier initiatief plaats vond, als zelden, zelfs
in ons ons milddadig volk, is aanschouwd.
Het was een genot te lezen van de groote som
men, die in betrekkelijk korten tijd werden
samengebracht cn niet minder weldadig deed
het aan, dat dc hoofdstad, altijd grootseh in
het geven, haar machtigen steun tot het wel
slagen verzekerde.
Allen die alzoo, onder de kranige leiding van
het Olympisch Comité, er toe medewerkten
om ook ten dezen opzichte de eer van ons land
op te houden, zij daarvoor de dank van dui
zenden cn duizenden landgenooten en ook van
zoo vele buitenlanders gebracht. Zij deden een
mooie nationale en internationale daad te
gelijk.
Nu aanvankelijk hebben al deze mede-ar
beiders voldoening van hun werk. Ik bedoel
hiermede niet zoozeer, dat ontelbaar velen als
door een magneetnaald naar het Stadion wor
den getrokken, maar dat allerlei standen cn
rongen en gezindten uit de maatschappij zich
hier telkens vereenigen om van de sport te ge
nieten. Het eerst noem ik Zijne Koninklijke
Hoogheid Prins Hendrik en onmiddellijk na
hem ministers van de meest verschillende
godsdienstige en staatkundige richting, die
reeds bij den strijd, die hier in de maand Juni
gestreden werd, hun persoonlijke belangstelling
toonen. En als wij eens nauwkeurig konden na
gaan, wie er alzoo in deze maanden het Sta
dion hebben bezocht, zouden wij inderdaad tot
de slotsom komen, dat de Olympische Spelen
werkelijk populair zijn geworden, en de ont
werpers en de uitvoerders ruimschoots stof
hebben om blijde te zijn, dat zij hun stoere
schouders onder dit veelzins mooie werk heb
ben gezet. Want een mooi werk ware eertijds
dc Olympische Spelen en is de herhaling daar
van. Pindarus, die in zijn onsterfelijke Oden
eens den roém der overwinnaars in de Griek
sche worstelspelen en wedstrijden zoo heerlijk
bezong, zegt van deze laatste, dat zij alle an
dere overtreffen, gelijk het bronwater alle an
dere schatten der aarde overtreft. En dien lof
verstaan wij, als wij ons goed indenken, waar
om het daarbij eigenlijk ging. Werkelijk niet
om stoffelijken rijkdom of winst. De prijs, die
den triomfator werd uitgereikt, bestond im
mer slechts uit 'n vergankelijken bladeren-
krans. Ook ging het niet om 't verkrijgen van
bijzondere eer-ambten. Hij, die de zege had be
haald, trad straks als gewoon burger in de rij
der burgers terug. Neen, het was alleen en uit
sluitend te doen om het grijpen naar een
ideaal, hetwelk de Grieksche Wereld als een
hoogst menschelijk ideaal vereerde, de volko
men harmonie tusschen zijn geestelijke en
lichamelijke ontwikkelinghet bezit van eet'
schoon gevormd cn gespierd lichaam als tem
pel van een rijk gestoffeerden geestde een
heid in het individu, het zuiveren kenmerk zij
ner persoonlijkheid. Ter bereiking van dit
doel achtte men geen inspanning te groot. Met
stoere volharding werden daartoe de edelste
krachten in het werk gesteld. 'Alles wat ver
zwakking cn verweekeling van het lichaam ten
gevolge kon hebben, werd behoedzaam ver*
meden. Ter wille der goede zaak ontbeerd©
men gaarne wat aantrekkelijk was voor het
vlecsch. Zelfs de kleinste onderdeden von het
lichaam werden angstvallig verzorgd. Want
men zou strijden voor schoonheid, voor die
zelfde schoonheid, die den roem der Grieksche
kunst heeft vereeuwigd. Dit was het verheven,
het ecnig doel dier fiere strijders.
O nee», verre van die lieden log de ge
dachte een tegenstander of liever een mede
strijder te prikkelen, te vernederen, af te ma-
kon. Men zog geen personen; persoonlijke af
keer was dien kampvechters vreemd. Daar
voor lag het ideaal te hoog. Op waardig©
wijze, naar voste regels, in vriendschappelijke
samenwerking met de mededingers, in strikte
gehoorzaamheid aan de leiders, wenschte men
den strijd te voeren. De middelen moesten oven
schoon zijn als het doelalles moest in har
monie met elkander zijn. Zoo is eens do
Grieksche Olympiade opgezetdaardoor is zij
beroemd geworden, en als de negentiend©
eeuw het gewaagd heeft, haar opnieuw oen
plaats, en nog wel een internationale plaats, in
de huidige samenleving te geven, dan ontzeg
ik haar het recht, den adel harcr geboorte t©
verloochenen en herinner ik haar aan haren
duren plicht den naam hoog to houden, dien
zij draagt.
Met opzet teeken ik voor u het eigenlijk
ideaal der Olympiade, opdat gij in het licht
daarvan en daardoor bezield, straks den strijd
zult beginnen. Hoe sterker dit het geval is,
des te meer moreele discipline zal de enke
ling over zichzelf oefenen en over het geheel
hcerschen. Al wordt de spanning dan zelfs zoo
groot, dat zij in opwinding dreigt over te gaan,
de maat, de zelfbeheersching, die de schoon*
heid van de sport is genoemd, zal desniette
min behouden blijven.
In het teeken van onkreukbare eerlijkheid en
goede trouw zal dan de kamp staan. De fijn
heid van 't spel zal alle grofheden bannen.
Voor de autoriteit van de vaste regels en van
hen, die ze met strengheid toepassen, zal
gaarne worden gebogen. En elke strijder zal
er van doordrongen zijn, dat den overwinnaar
slechts don persoonlijke en nationale eer ten
deel valt, wanneer de zege bevochten werd met
een blank wapen in een reine hand. Ook hier
moet, gelijk op elk ander gebied, de schoon
heid van het ideaal eerst het binnenste zuive
ren, zal er naar buiten een schoone daad kun
nen worden volbracht. Vooral bij de Olym
pische Spelen komt het op de mens sana in
corpore sano aan.
Toen kardinaal Mercier in 1920 te Antwer
pen de Spelen wijdde, sprak hij dit war©
woord: „Les exercices du Stad© n© sont pas
un jeu vaniteux et stérile. Ils sont une école".
En als de rechtzinnige predikant Monod in
1924 te Parijs hetzelfde doet, roept hij den
strijders zoo schoon toeEn réalité, 1' énergie
animatrice de Jeux Olympiqucs était un idéal
de 1' honneur et de la beaute, une vision, une
ambition, un réve patriotique et social une
idéé". Juisteen idee, een ideaal zelfs van
uitbeelding in het lichaam van wat de geest
des menschen vermag. En hoe reiner die geest
is, des te zuiverder zal ook die uitbeelding
zijn. Hier is het punt, waar de religie de sport
raakt. Want hoe meer de geest des menschen
het Hoogste zoekt, des te vuriger zal hij wen-
schen zijn lichaam in harmonie te brengen met
dit geestesleven. Vlamme dan die diop reli
gieuze passie in uwe zielen hoog op, welke al
leen de traditie der Olympische Spelen hoog
houden en haar verheven ideaal tot verwerke
lijking brengen kan I
Melodieus intermezzo*
Nauwelijks is de onder diepe aandacht aan
gehoorde indrukwekkende rede van oud-mi
nister De Visser beëindigd, of „het woord" is
aan den zang
Ruim twaalf honderd zangers geven een glo*
rieuse demonstratie van massazang, onder lei*
