DËÉEMLANDEU B. NIEWEG Goedkoopste adres voor Verfwaren Vensterglas. ^Behangselpapieren A. H. VAN NIEUWKERK ABDHNEMENTSPRiJS per 3 tnaandeo voor Amersfoort f2.I0. per maand f 0.75, per week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/* PRIJS DER ADVERTENTIEN van J~4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer. Dinsdag 31 Juli 1928 27e Jaargang Mo. 26 BUITENLANDSCH OVERZICHT BUITENLAND. CHAMBERLAIN SPREEKT A. v. d. WEG. LANGESTRAAT 23 Kellogg's pact vereenigbaar met Locarno Complete Woninginrichting, VRIJHANDEL OF BESCHERMING Luxe Glaswerk en Drinkseiviezen uit de Glasfabriek „Leerdam" „Dat is 't toppunt"! Toen alles ping falen En niets meer mocht baten Ging 't „Keitje" op zoek en Het bracht resultaten. FRANKRIJK VREDELIEVEND Herriot en Painlevé spreker Churchill's positie I Firma M. A. Ramselaarj Krommesfr. 4-6-8 Langestr 52 (Opruiming Dames Kousen STRESEMANN NAAR PARIJS De uitleveringskwestia geregeld FOOD Binnenland franco pe; post per 3 maanden f 3*-» Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513 DIDECTEUR- UITG EVER.' J.VALKhOFT elke regel meer £0.25. Llefdadlghelds-ndvertentlSo voor <h helft van den prijs. Kleloe AdvertentlëD „KEITJES" b(J vooruitbetaling 1—3 regelt 50 cent, elke regel meer 19 cent, driemaal plaatsen I 1.—. Bewijsnummer extra f OM BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2* De kwestie van do uitlevering der Duitschers. De Duitsclie gezant doet een stop op dc Quai d'Orsay. Een occoord tot stand gekomen. De hoop, die wij non het slot van ons vorig overzicht uitspraken, dat van het Fransclv- Duitsche incident, in 't leven geroepen door den eisch der bezcttings-auloriteitcn, dat een aantal Duitschers zouden worden uitgeleverd, spoedig dc scherpste kantjes zouden worden afgeslepen, is in vervulling gegaan. Uit ver schillende berichten xvolt af te leiden, dat Frankrijk niet onvermurwbaar is, maar inte gendeel bereid een tegemoetkomende houding aan te nemen. Belangrijke medcdeelifigcn over de Fransch-Duitsche overeenstemming komen wij tegen in de Voss. Ztg. van gisteren, waarin de Parijsche correspondent van het bladdc op merking maakt, dat zoools in alle Romaan- schc landen ook in Frankrijk een nobcsl politiek gebaar nooit nalaat indruk te makenp; en als een dergelijke geste van politieke „ruim heid" wordt te Parijs de toezegging van Stic- semann, om ter onderteekening van het Kel- logg-pact naar Parijs tc komen, uitgelegd Het simpele bericht, dat Strcsemann bereid is Briend's uitnoodiging te aanvaarden, is vol doende geweest de meer of minder kunstma tige opwinding, die de Rijnland- en aanslui- tingskwestic de laatste week hebben gewekt, ineens te doen bedaren, zoodat bij het bespre ken van de Duitsch-Fransche vraagstukken de stem der redelijkheid weer wordt vernomen. Het eerste practische resultaat van Strese- mann's initiatief, dat in elk opzicht is tot» t* juichen, is de vlotte bijlcgging van het con flict, hetwelk is gerezen door den uitlcvcrings- eisch der Fransche bezettingsoverheden cn dat opnieuw dc betrekkingen tusschen do beide landen op een zware proef dreigde tc stellen. Het vermoeden, dot een verstandig vertoog tot dc autoriteiten to Parijs voldoende zou zijn om de affaire, door onverbeterlijke militairen op het tapijt gebracht, uit dc wereld te hel pen, is volkomen bewaarheid. Dc Duitsche gezant in de Fransche hoofdstad, Von Hocsclu die Zaterdag bij afwezigheid van den minister van buitenlandsche zaken Briand, die met vacantie is, over dc zaak heeft gesproken met den secretaris-generaal van de Quai d'Orsay, Philippe Bcrthelot, merkte al spoedig, dat deze begrip toonde te bezitten voor de Duit sche opvatting. De beide mannen hebben vrije lijk en openlijk met ellcaar gepraat en den grondslag gevonden voor een accoord, dot rekening houdt met de belangen van beide lenden. Over de wijze, waarop de bijlcgging zal plaats hebben, wordt nog onderhandeld, moor volgens den correspondent kun nu reeds als vaststaande worden aangenomen, dat dit zal geschieden op een manier, waarbij de Duit sche souvereiniteit woédt ontzien. Waarschijn lijk trekt Frankrijk zijn verzoek om uitleve ring in, terwijl Duitschland dan van zijn kant moet beloven, het incident objectief te zullen onderzoeken en de schuldigen te zullen straf-' fen. Ook anders treden de gevolgen van Strese- Imann's aangekondigd bezoek reeds op verheu gende wijze aan den dag. Zelfs de toon in dc pers 'der uiterst-rechts zich oriënteerenden is plotseling vcronderd. Na de ultra-nationalisti sche Echo de Paris, die Zaterdagochtend voor den eersten keer zonder reserve de loyauteit heeft erkend van dc politiek van het republi- keinsche Duitschland, die eerlijk aanstuurt op een verzoening met Frankrijk, was het Za terdagmiddag de in het vaarwater der extre mistische chauvinisten geraakte Liberté, die Stiesemann wel niet een opgetogen, maar toch correcte ontvangst te Parijs in uitzicht stelt en, zonder het gewone protest, gewaagt van het „volstrekt natuurlijk verlangen van Duitsch land naar een vervroegde ontruiming van het bezette gebied", die dcor Strescmnnn's aanwe zigheid te Parijs stellig bevorderd en bespoe digd zal worden. DE ONTPLOFFING TE LODZ Ernstige gevolgen B e r 1 ij n, 50 Ju'i (V.D.) Naar de B. Z. a. M. betreffende de explosieromp tc Lodz nader weet te melden, was de lichtdruk zoo sterk, dat voorbijgangers op stiaat metersver weg werden geslingerd. Het publiek werd door een ware paniek bevangen, daar men aanvankelijk aan een aardbeving meende te moeten denken. Irt de woonhuizen vielen de ledikanten om cn werden de slapende menschon her en der waarts geslingerd. Het aantal dooden bedraagt meer dan 25 en dot der gewonden vele hon- derden. De materieelc schade wordt op mil- lioenen zloty geraamd. L o d z, 3 O J u 1 i. (V. D.) De tengevolge nn een explosie in de benzinefabriek van Hadrian in nacht op Zondag uitgebriken braad blijK ien ramp r*. zijn als in yc-en jaren Leef» plaats gehad. Het vuur kon zich spoedig uit- beiden, daar de omringende straten wegens grondwerken voor het verkeer buitengesloten waren en de brandweei slechts met moeite tol dc vuurhaard kon doordringen. Gebleken is voorts, dat een opslagplaats met een groote hoeveelheid benzine door nog niet opgehelder de oorzaak in brand is geraakt. De vlammen vloegen binnen weinige minuten van het vijf verdiepingen hoogc gebouw o\ er op de neven staande perceelen. Eer de brandweer ter plaatse was, stortte het gebouw in cn rukte de verbin dingsmuren der belendende huizen met zich mede. Naast het gebouw staat een vrouwen kliniek. De patiënten werd door een paniek be vangen, doch konden allen gered worden. De F ransch- Engelsch comprom is inza Ice ontic a pen ing AUSTEN CHAMBERLAIN. Londen, 50 Juli. (H. N. Draadloos.) In het Lagerhuis heeft vandaag een debat plaats gehad over dc buitenlandsche zaken. Austen Chamberrlain deed mcdedee'.igen omtrent verschillende aangelegenheden, die met be- tekking tot de ont wapening tc berd waren gebracht. Hij zcidc, dut de onder teekening- von het Kclloggpact ongetwij feld een r.icuw feit is, waaraan een ieder aandacht moet schen ken cn waarmede al len rekening zuilen moeten houden. Hij wilde echter liever over hot ontwapo- ningsvraagstuk spre ken, afgezien van het Kelogg-pact, omdat, ook al zou dit pact niet voorgesteld zijn, men zich toch togenove- het vraagstuk der beperking ven de bewape- ning gesteld zou hebben gezien. Hem is ge- vraugd, wat er nu eigenlijk voorvalt in de voorbereidende commissie voor de ontwa pening te Genève. Op liet oogenoik 1 rondt deze commissie geen zJtting en er is nog geen bepaalde datum voorr dc volgen de zitting vastgesteld. Het is echter aan h'c-t Lagerhuis bekend, dat de Engclsche regee ring cp sommige punten tot een besluit is gekomen in do hoop, dat de meeningsver» schillen betreffende de beperking van de be wapening geringer zullen worden en dat tv den een of onderen vorm een compromis zal worden gevonden, waarop een overeenstem ming zal kunnen worden bereikt, welke dm aan de overige mogendheden zal kunnen wor den voorgelegd, waardoor het dc commissie gemakkelijker zul vallen vorderingen tc ma ken. De onderhandelingen met Frankrijk heb ben succes gehad. Chamberrlain staat op het punt aan de overige mogendheden mededee- üngen te docr omtrent het compromis, waar toe Engeland en Frankrijk zijn gekomen, in de hoop, dat dit compromis ook \oor de ove rige mogendheden aannemelijk zal zijn, waar door een belangrijke hinderpaal, om vorde ringen tc maken, uit den weg zal zijn geruimd cn een stap voorwaarts gedaan zal kunnen worden. Zoolang de desbetreffende voorstellen niet can de andere regecringen ziin medege deeld, wenschtc hij zich daarover niet verder uit te laten. De eerste ernstige beraadslagin gen zullen plaats hebben, als de ontwapenings commissie bijeenkomt. De voorstellen, waar van hij gewag maakte, zijn die, welke betrek king hebben op geschillen, welke naar aan- leiding van marineaongelegenheden zouden kunnen ontstaan, waarbij Engeland natuurlijk een bijzonder belang heeft. De militaire strijd krachten van Engeland zijn, vergeleken bij <lic van andere landen, zeer gering, doch de vloot is altijd het voornaamste verdedigingsmiddel van het land geweest cn daarrom zijn de ma rinevraagstukken dc vraagstukken, welke En geland het meest interesseeren. Daarom is or naar gestreeld, om op dit gebied de rnee- ningsverrschillcn tc overbruggen cn een me- thedo te vinden, opdat vorderingen gemaakt zullen kunnen worden. Met betrekking lot het pact rot uitbanning van den oorlog zeido Chamberlain, dat En geland twee soorten van verplichtingen heeft Volgens artikel 20 van het covenant, dot eenigen tijd minder aandacht heeft getrokken dan het verdiende, bestoet de bindende ver plichting om toe tc zien, dat het nieuwe verdrag, tot welks onderteekening Er,geland uitgencodigd is, niet in strijd is met de be palingen van het covenant. Wij hebben ons. aldus zcidc- Chamberlain, overtuigd, dat dit niet het geval is. Ook moesten wij de overtuiging hebben, dat 't Kellogg-pact niet onvereenigbaor is met de verdragen van Locarno. Gebleken is. do: de verdragen von Locarno wel tc vereenigen zijn met den inhoud van li'et Amerikaansche pact, mits alle partijen, die bij dc verdragen vin Locarno betrokken zijn, ook het Amerikoan- schc- pact teekenen. Ons kon niet gevraagd worden, aldus zeidc Chamberlain verder, Cir volgens de door ons tc Locarno gege en waarborgen op tc treden, tenzij een der on- dertcckenaars van de verdragen van Locarno reeds een aanvallende handeling heeft ver richt. Indien dit het geval zou zijn, zou -">k inbreuk gemaakt zijn op 't Kellogg-pact en dit niet minder dan het verdrag van Locaino ver broken zijn, evenals het statuut van den \ol- kenbond. Er bestaat daarom geen tegenstrij digheid, zooals wel beweerd. *usschen de verplichtingen von het door de Ver. Staten voorgestelde verdrag en de verplichtingen van het verdrag van Locarno brandweer moest zich bepalen tot nathouden der aangrenzende huizen. De brand heeft den geheelen nacht en den Zondag voortgeduurd en ook hedenmiddag bevonden zich nog brand weerlieden ter plaatse. Het aantal bij den brand verongelukte personen zou reeds 44 bedragen. Ernstige omvang der ramp. Berlijn, 50 Juli. (H N.) Bij de ontploffing die te Lodz heeft piaots gehad, zijn 50 perso nen gedood en 500 gewond. ALDEGONDESTRAAT 103-105-107. TEL. 543. GROOTE SORTEERING CLUBFAUTEUILS en THEEMEUBELEN voorheen Langestxaat. L. BERGSTRAAT 13. TEL. 4S2. Ontvangen DE UAZEL, DE LORM, COPIER, enz. PAINLEVé. onlzvapend land oor Een een verioelcin buurstaten EZRRIOT. P a r ij s, 3 0 Juli. (H. N.) Herriot heeft gisteren op een ver nedering van oud- strijders, die .tot het spoorweg-personeel bchooren, te Lyon een icde gehouden, waarin hij op Frank rijks wil om den vrede te handhaven wees. rnkrijk heeft steeds voor den vrede ge- j werkt, daar alle Frcn- schên dien hartstoch telijk bcgecrcn. Frank rijk wil s! rhts daar om niet ontwapend zijn, omdat een ont wapend land steeds con verzoeking voor na burige landen is. Frankrijk wenscht sterk te blijven, omdat de Franschen weten, dat hun land evenmin als in het verleden in de toe komst aanleiding tot een oorlog zul geven. De organisatie van den wereldvrede, die het besi door Frankrijk tot stand kon komen, moet vol gens een vast programma, met .veel geduld en met koelbloedigheid tct uitvoering werden ge bracht. Ook Painlevé, de minister van oorlog, heeft over de vredelievendheid van Frankrijk gespro ken ter gelegenheid van een gymnastiekfeest. Hij wees erop, dat dit gymnustiekfeest een vreN delievendc betooging was cn dat niemand in Frankrijk er iets buitengewoons in ziet, dat bil feest order voorzitterschap ven den ministei van oorlog- wordt gevierd. Frankrijk wil het ideaal van den Franschen ijver verwezen lijken, die recht in ploöts van geweld voor het oplossen van conflicten wenschtc en verklaar de, dat het recht sterk cn het geweld gerecht vaardigd moet zijn. Onveiligheid in het Engclsche /cabinet De rede, waarin sir William Joynson Hicks Zaterdag heeft aangedrongen op herziening van het kabinetsbesluit om de ijzer- en staalindus trie niet tc beschermen en waarin hij verklaar de, dat het protectie-vraugstuk het volgend jaai, dit is bij de algemccnc verkiezingen, aan de orde zal komen, heeft groote beroering ge» wekt bij alle politieke pai tijen, daor dit eer» open breuk in den boezem van het kabinet betcekent, welk feil den premier in de grootst* moeilijkheden brengt. Bcldwin, aldus woidt uit Londen aan de N. R C. gemeld, moet zeer boos zijn over deze pogingen, die de partij uil een kunnen scheuren. Hij acht deze stappen ontijdig cn onraadzaam. Zijn aanhangers zeg gen, dat hij zich nooit zal laten noodzaken tot een uitgesproken protectionistische politiek Dc ministers, die zich reeds voor dc bescher ming hebben verklaard, zijn, behalve Joynson Hicks, Amery, sir Philip Cunliffc Lister en sii Neville Chamberlain. Reeds verleden weck hebben 200 uanhangers van Baldwin in het Lagc-rhuis gevraagd om uitbreiding van de pro tectie op de ijzer- en staalindustrie. De kwestie waar het eigenlijk over gaat, is, of het stelsel, waai onder beschermende rechten worden ge heven tot steun van bepaalde industrieën, na de voigende verkiezingen algemeen zal wor den. Gisteravond zou een vergadering worden gehouden van conservatieve Lagcrhuisledon voor ec-n campagne ten gunste von de bescher ming dor zware industrieën. Deze leden wa ren verleden week bovendien ernstig ontstemd over Churchill's verklaring, dat hij vrijhande laar was gebleven, welke verklaring hij j.l. Za- terdug in een loflied op den vrijhandel nog heeft onderstreept. Churchill's positie zou gis teravond ook ter sprake komen. HET WEER VAN MORGEN. Hl Hoogste barometerstand: 7G3.0 |B Hl Zurich en Marseille. Laagste barometerstand: UIA ÜH An diines. Ui Verwachting tot den avond van Hl Matige tot zwakke Zuid-Weste- i§| lijke wind. betrokken tot z\vaar bc- wolkt, later opklarend, aanvanke- =5 lijk, waarschijnlijk regenbuien, iets =s koeler. Is EEN DRAMA UIT NOACH'S TIJD. Men weet, dat het Britsch Museum, samen werkende met dc universiteit van Pennsylva nia, opgravingen heeft verricht in Iidk en wel op de plaats waar Ur uit 't land der Chal deeën, heeft gestaan. Wat gevonden is, da teert uit 55C0 v. Chr., doch het land was toen nog niet Chaldccuwsch, maar Soemcrisch. De geweldige hoeveelheid voorwerpen, welke bij deze opgiavingen zijn gevonden, zijn nu ein delijk tentoongesteld in het Britsch Museum te Londen, vanwuar, krachtens dc bij de regeling getroffen afspraak, later een deel naar hak en een deel naar Amerika gaat. Een geweldigen indruk maakt de reconstruc tie van het giaf van koning Mes-Kalam-Doeg en dot van koningin Sjocb-Ad, uit dc eerste dynastie van Ur, aldus het Vod. Het wijst op een barbaurschheid zonder we dergade niet minder dan 59 personen uit al lerlei kringen hebben het leven moeten laten om hun vorsten te volgen in het rijk van het hiernamaals, om daar weer te hunner be schikking; te zijn. Gruwelijk, 't woord is niets te sterk. Op den hellenden afrit naar den graf kelder lagen soldaten der lijfwacht; in den kel der zelf rondom het koningsgraf huremvrou- wen, wicn de noodig.' schoonheidsmiddelen waren medegegeven, leden van het gevolg, wa genmenners op hun wag.-ns; welker ossen en ezels ook waren geveld, rijknechten, lijfwach ten, een harpspeler, kinderen, oen bewaarder der garderobe bij een klecreukist en rijknechten. Allen zijn gedood door eer slog op het ach terhoofd. Naast de baar rr.et het lijk der ko ningin liggen in het graf geofferde bedienden. De kelder is gedekt door een bnksteencn boog, welke ontdekking daarom van groot be lang is, omdat tot dusver de" oudst bekende gemetselde boog uit omstreeks 3000 v. Chr. dateerde, dus 500 jaren jonger is. Ook deze grafkelder is niet ontkomen aan plunderaars een gat in den boog boven het graf van Meskalam-Doeg wijst er op. De schenners hebben zich evenwel tot een vluch tige plundering bepaald en zoo is b.v. een zil veren boot gevonden Het grof van Sjocb-Ad was ongerept gebleven. Geeft deze reconstruclie ccn beeld van de barbaarschheid, waarin de bewoners van Ur verkeerden, de gevonden voorwerpen bewijzen op welk een hoogen trap van ontwikkeling te gelijkertijd de kunst bij dit volk stond Ko ningin Sjoeb-Ad droeg een schitterend kuras van gouden linten en ioovers met een plaat van lazuurstcen en kornalijn met daarboven een krans van gouden moerbeibloderen en bloemen, Aangezien het hoofd der koningin evenwel aan den invloed der 35 ecuv/en niet voldoenden weerstand had geboden om intact te blijven, is de kroon tentoongesteld op een wassen kop, waarvoor het hoofd van één der in den graf kelder gevonden vrouwen tct model heeft ge diend. Tot de tentoongestelde voorwerpen behoo- ren verder de mantel ven Sjocb-Ad, bedekt met snoeren zwarte, roodc, witte en blauwe kralen, goudkralen en juweelcn, haar harp en haar draagstoel met mozaïek uit de mythologie der Soemcniërs Verder vele gebruiksvoorwerpen en sieraden, van vaak zóó buitengewone tech niek, dat ze het bewijs leveren, dat dc edel smeden in den tijd, dat volgens dc Joodsche tijrekening Noach maar net dc ark had ver laten, zeer groote kunstenaars waren. TEL. 341 TEL: 529 Spotkoopjes Prima fil d'ecosse f 0.79. De uitnoodiging te Berlijn ontvangen Het rdpport van den Duitschen gezont to Berlijn over zijn onderhoud met Bcrthelot is gisteren, volgens het Berliner Tageblatt, bij het departement van buitenlandsche zaken te Berlijn binnengekomen. Frankrijk heeft zich bereid verklaard ook met de politieke gezichts punten rekening te houden. Aan beide zijden heerscht dc wcnsch dc zaak in der minne te regelen. In verband met dit communiqué meldt men nog d.d. 50 Juli uit Berlijn aan het Vad. Beweerd is, dut Duitschland er zich mede accoord zou hebben verklaard de Duitschers door een Duitsch gerechtshof tc doen vonnis sen. Dit wordt van bevoegde zijde uitdrukke lijk tegengesproken. Van een dergelijke oplos sing i-i hier nooit sprake geweest. Nu in dc kwestie van de uitlevering een minnelijke schikking schijnt te worden getrof fen, kan ook worden gerekend met dc aan staande reis van dr. Strescmann naar Parijs. Midden Augustus zal dc rijksminister van bui tenlandsche zaken, die thans te Karlsbad ver toeft, terugkeeren om dan dc noodige voorbe- tcidingen voor zijn reis naar de Franscho hoofdstad tc treffen. Een officiecle uitnoodi ging van de Fransche regeering zal hier een dezer dagen, en wellicht zelfs nog heden, wor den overhandigd door den Franschen ambas sadeur Vooraleer dr. Strescmann zich naar Parijs zal begeven, zal hier nog een kabinets zitting worden gehouden, waaraan ook dc le den van het kabinet zullen deelnemen, die ter viering van het feest van de grondwet hun vacantie zullen onderbreken cn naar Berlijn overkomen. In deze zitting zullen verschillen de pioblemen worden besproken, die bij de ontmoeting met de staatslieden van Frank rijk, Engeland en de Vcrcenigde Stoten te Parijs ter tafel zitllen worden gebracht. Men ocht het hier niet uitgesloten, dat dc kwestie van dc ontruiming van het Rijnland alsook de hcrsteïproblemen nader zullen worden behan deld. Of echter afspraken hieromtrent zullen worden getroffen, is nauwelijks te verwachten, daar men van de Vcreenigde Staten vóór de presidentsverkiezingen wel geen bindende be loften zal kunnen verwachten. Nader wordt bericht, dat dc Fransche am bassadeur te Berlijn gisteren op 'het rijksder pnrtement van buitenlandsche zuken de voor dr. Strcsemann bestemde uitnoodiging, om 27 Aug. te Parijs het Kellogpoct tc onderteeke nen, heeft overhandigd. De uitnoodiging is naar Karlsbad doorgezonden. EEN ROTSSTORTING OP WIGHT. Op het eiland Wight zijn verleden geweldige rotsmassa's, naar schatting 200.UUU ton, van den bekenden weg ondcrlan^ dc rotsje bij Windy Corner in h» t dal naar t"4- neden gestort. Over een afstand van 200 M. was de weg met rotsblokken xcr hoogte van 13 M. bedekt. Vele blokken rolden een eind ver weg, maar niemand werd gedeerd, hoe wel vele toeristen op een afstond het merk waardige voorval gadesloegen. HET FINANCIEELE SCHANDAAL IN DUITSCHLAND Tegen den in verbond met de knoeierijen met oorlogslecningen gearresteerden vroegcren pro curatiehouder van Hugo Stinncs, Von Waldow, is, volgens de bloden, een instructie geopend. Dc officier van justitie heeft vastgesteld, dat Von Waldow door een consortium van inter nationale zwendelaars, misschien hetzelfde waar Kunert mee in verbinding stond, in de gele genheid is gesteld tc Londen voor 250.0CO mark oorlogslecningen te koopen tot een be drag van 30 millioen mark. Waldow was op het oogenblik, dot hij te Londen leeningen kccht, niet in staat millioen uit eigen zak daaivoor te besteden Hij moet dus geld lec- nen van andere personen, tegen wie de in structie ook gericht is.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1