F\ DUIM BURGER DË EËMLANDËR BUITENLAND. LUXE AUTOVERHUUR DICECTEUR-UITGEVEQ: J.VALKIiOFf Zaterdag 25 Augustus 1928 27e Jaargang No. 48 Nieuwe modellen Najaarsmantels ARNHEMSCHEWEG 26 Opruiming der nog voorradige Zomerartikelen, DAMES MODEZAAK BUiTENLANDSGH OVERZICHT SPIONNE VEROORDEELD Een veelbewogen leven KELLOGG IN FRANKRIJK DE AMERIKAANSCHE GEZANT NIET PRESENT FATALE SCHEEPS- ONTSMETTING Negen personen bijna gestikt VERLAAT DE PAUS HET VATICAAN? Op zoek naar een oplossing R L. A.A.v« HAflERSVELQ [BEU OP: ,0P: J AMERSL0ORTSCH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS 3 maanden voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75, per weck (me« gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.171/* Binnenland franco per post per 3 maaaden f 3*-» Afzonderlijke nammers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515 PRIJS PER ADVERTENTIEN van 1—4 regels I IX)1> met inbegrip van een bewijsnummer - elke regeJ meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentlên voor óo helft van deo prijs. Kleine Advertentltn „KEITIES" bg vooruitbetaling 1—5 rapt li 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I I.Bewijsnummer extra t 0.05 BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2* Nogmaals de ontruiming van het Rijnland. Een Fransche ministerraad. Stre;,cmann niet naar Gcnève. Het behoeft niet met vele woorden uiteen gezet te worden, dat het vraagstuk van de ontruiming der bezette gebieden het onder werp blijft van levendige besprekingen, nu het tij 'stip der groote internationale poli tieke bijeenkomsten, te Parijs en te Gcnève, hoe langer hoe meer nadert. Het was don ook uit dezen hooide, dat de Fransche minis ters uit hun varantie-oorden bijeen werden getrommeld om in de hoofdstad von gedach ten te wisselen over een hcclc reeks vraag stukken, waartoe o.a. ook dc kwestie der ont ruiming van 't bezette gebied behoorde. Het communique, dat no ofloop der bijeenkomst werd uitgegeven, was van een al le weinig zeggende roberheid en uit particuliere tele grammen moet dan ook worden afgeleid, dat geen schikkingen zijn getroffen met betrek king tot een onderhoud tusschen Poincaré, Frankrijks premier, cn Slresemann, Duitsch land minister van buitenlandsche zaken. Dat de beide min.'steis met elkaar van gedachten zullen wisselen, wordt niet geloochend, maar wel wordt tegengesproken, dat Von Hoesch, dc Duitsche gezant te Parijs, op de Quai d'Orsay namens Stresemonn afzonderlijk een onderhoud heeft aangevraagd. Verkloaid wordt, dot een dergelijk \crzock niet noodig is, daar de onderteekening van Kellogg's vre desverdrag automatisch het oontoct tusschen de beide politici bewcrktstelligt. Overigens kan men aannemen, dat het zwaartepunt der besprekingen over het pro bleem der ontruiming raar Parijs zal worden verlegd. Stresemonn toch zal alleen dc Fran sche hoofdstad bezoeken en zich niet naar Genève begeven, daar dc afmattende arbeid, die hem stellig in de Volkenbondsstad te wachten zou staan, een voldoende motief voor zijn geneesheeren was om hem te ontraden de Volkenbondsvergadcringen bij te wonen. Het is dan ook te verwachten, dot de Rijn- landontruimmg te Parijs op het tapijt komt, al is het natuurlijk in beginsel mogelijk, dat de kwestie ook nog nader te Gcnève wordt behandeld door Stresemann's plaatsvervanger. Als zoc-danig zouden öf staatssecretaris Von Schubert of rijkrkansciier Hermann Muller, het hoofd der Duitsch'e regeering, hef meest in aanmerking komen. Doch dit is een kwes tie, die het rijkskabinet heeft u"*t te maken, dut waarschijnlijk weldra opnieuw za' bijeen komen, teneinde de richtlijnen vast te stellen met betrekking tot de Duitsch-Fransche poli tiek, nu Stresemann's reis naar Genèvo, waar met no me over dc entruiming van gedachten z.pu worden gewisseld, komt tc vervallen. Het optimisme met betrekking tot do on derhandelingen over de opheffing der be zetting is anders nog geenszins toegenomen, daar men in het gunstige geval aanneemt, dat op vrij vlotte wijze een accoord tot stand zal komen niet betrekking tot de ontruiming van de tweede zone. In 't begin van 1930 moe ten de buitenlandsche troepen deze zone krachtens het vredesverdrag tooh reeds ver laten, zocdat oen schikking op dit stuk van z-pkon niet van buitengewoon belang is, al zou zij op zich zelf een prettige vordering betcekcnen. Van meer gewicht is echter, dat geheel Duitschland, dus tweede èn derde zone, terstond wordt ontruimd. Ook thans luiden nog nlle berichten in dezen geest, dal Frankrijk zich te dezen opzichte niet wcigei- achtig zal betoonen, mits Duitschland zich den zin van het gezegde „voor wat hoort wat" duidelijk wil rcaliseeren. M.a.w.Duitrchland Jïvoet de bezetting afkoopen. Er bestaat nu een zekere gezindheid te Berlijn om bezwaar te imken tegen contra-prestaties, vooral van politiekcn aard, die met Duitschlands eer cn soevereiniteit in strijd zijn. De onderhande lingen zullen dan ook vermoedelijk van zcct moeizamen aard worden, doch in beginsel zou het mogelijk zijn, dat nien tenslotte toch nog tot overeenstemming kwam. Uit sommige Parijrchc berichten zou namelijk geconclu deerd kunnen worden, dat Frankrijk niet zou staan op inwilliging van politieke eischen, maar desnoods ook genoegen zou willen ne men met Duitsche compensaties, die een eco nomisch of financieel karakter dragen. Of deze voorstelling van zaken beantwoordt aan de werkelijke opvattingen in Porijsche regee- xingskringen, kan momentcel nog niet wor den uitgemaakt en alle mededeelingcn dien aangaande moeten dan ook voorloopig met het noodige voorbehoud worden aanvaard. Maar Kellogg is inmiddels al in Frankrijk aangekomen, de andere staatslieden zullen zich spoedig eveneens tc Parijs bevinden en de onderhandelingen kunnen dus weldra be ginnen. Laten wij daarom, liever dan ons te wagen aan speculation, wachten op de uit komsten doarvon. Zij verleende zoowel Frankrijk als Duitschland diensten Hoe hij tc Havre cn Parijs werd ontvangen. Tc vroeg in de Fransche hoofdstad Uit Leipzig wordt d.d. aan de Tel.bericht. Voor de vacantiekomer van het rijksge- ifcchtshof te Leipzig is heden een interessant spionnage-proces behandeld. Verdachte was dc thöns 57-jarige le Til burg geboren Mothilde Siebencck-Joekin, wier huwelijk 'in 1909 te Keulen door echtschei ding ontbonden is. Sindsdien voorzag zij aan vankelijk in haar levensonderhoud en dat van hear kind door het verhuren van kamers en door handwerken. Na het uitbreken van den wereldoorlog werd zij door het Roode Kruis tc Brussel te werk gesteld. Haar zucht nuür avonturen dreef er haar echter na eenigen tijd toe haat hulp aan het te Brussel gevestigde Duitsche bureau voor contra-spionnage aan tc bie den, in dienst van welk bureau zij ook een rol in de affaire van miss Cavell speelde. Toen de oorlog ten einde was, ging zij te Keulen wonen, waar zij zich door twee be ambten van de Fransche „Sureté" voor hut» doeleinden liet winnen. Van een zekeren ka pitein De Profisy kreeg zij opdracht haar vroegeren superieur te Brussel naar het be zette gebied te lokken en hem daar in handen der Fransche recherche te spelen. Doch dit plan verried zij aan het Duitsche bureau voor contra-spionnage. Gedurende de daaropvol gende jaren spionneerde zij voor beide lan den tegelijkertijd I Op 14 Juli 1927 werd zij door de Duitsche autoriteiten gearresteerd, toen zij den Franschen nadere bijzonderheden over den cokesuitvocr van het Rijnsch-West- fanlsche kolcnsyndicoat wilde verschaffen. De procureur-generaal cischte tegen ver dachte veroordeeling tot drie jaar tuchthuis straf en vijf jaar verlies der burgerrechten, doch het rijksgcrechtshof veroordeelde haar met inachtneming van verzachtende omstan digheden tot 2ka jaar gevangenisstraf cn vijf jaar verlies der burgerrechten, met aftrek van 13 maanden preventief. Zeven verstekelingen omgekomen DE KINDERSTERFTE IN DELHI. Ontstellend hoog. Dc pas benoemde commissaris van politie te Delhi heeft verklaard, dat de krottenbuurter» in oic stad afschuwelijk zijn en zoo spoedig mogelijk moeten verdwijnen. De kindersterfte is er angstwekkend hoog. Eén zuigeling op de viei sterft in het eerste levensjaar. Na aankomst te Baltimore van het schip Inventor uit Zuid-Amerika werd de boot ge heel ontsmet, daar het verschillende havens had aangedaan, waar gele koorts heerschte. De ontsmetting geschiedde met een bepaald gas. Na de ontsmetting werd een verschrikkelijke ontdekking gedaan. In verschillende deelsn van het schip vond men zeven lijken en negen menschen, die vrijwel gestikt waren en wier toestand zeer ernstig was. Het waren verste kelingen, die ongemerkt de reis hadden mee gemaakt om op ongeoorlooofde wijze de Ver Staten tc kunnen binnenkomen. HET COMMUNISME IN BHITSCH-INDIË. Scherpe maatregelen overwogen. Dc Britsch-Indische regeering ontwerpt een wet, die bepaalt, dat buitenlandsche bolsjewis tische agenten waarborgen van goed gedrag moeten geven en dat communisten bij bevel van den gouverneur-generaal gedeporteerd kunnen worden. Communisten, die zich slecht gedra gen, zullen ook blootstaan aan arrestatie en voroordccling tot 12 maanden gevangenisstraf en zware boeten. MADDALENA EN PENZO KEEREN NAAR ITALIË TERUG. Uit Bergen wordt bericht, dat daar een s.s. uit Koningsbaai is aangekomen met het Ita- liaonsche vliegtuig Marina I aan boord. De vlieger Maddalena zal morgen met het toe stel via Amsterdam door de lucht naar Italië terugkeeren, indien althans de weersomstan digheden gunstig zijn! De vlieger Penzo wordt binnen enkele dagen te Bergen verwacht. Hij zal met het toestel S 55 naar zijn land terug- vlieger:. VANDERVELDE NAAR ARGENTINIË. De Belgische socialistische leider. Emtio Vander velde, is gisteren met zijn vrouw uit Brussel vertrokken met bestemming naar Ai- gentinië, waar hij een reeks lezingen gaat houden. Van deze reis zal hij tevens gebruik maken om te trachten de twee aldoor be staande groepen van de socialistische inter* nationale met elka&r te verzoenen Ook Uru guay en Brazilië hoopt Vandervelde te be zoeken. P-a r ij s, 2 4 Aug. (H. N.) Staatssecretaris Kellogg is vanmorgen kort na 10 uur met zijn vrouw en in gezelschap van den eersten mi- minister van Canada Mackenzie King op het station St. Lazare te Parijs aangekomen, waar het gezelschop door den Amcrikaanschen en den Canadeeschen gezant en door den verte genwoordiger van de Fransche rcgecring werd begroet. Kellogg begaf zich vervolgens naai het Amerikaanschc gezantschap, waar hij tij dens zijn verblijf te Parijs zal wonen. Omtrent de aankomst tc Havre wordt nog gemeld, dat daar een begroeting door den prefect en den burgemeester van de stad plaats had De bur gemeester herinnerde in zijn toespraak tot Kellogg aan het werk, dat Hc-rriöt en Briand ter bevordering van den vrede hebben verricht en overhandigde Kellogg uit naam van de stad een tjouden penhouder, die het opschrift oroeg,,Si vis pacem, pora paccm", waar door het oude „Si vis pacem, para bellum" vervangen moet worden. Het is niet moeilijk- den oorlog voor te bereiden, doch moeilijker is het den geest tot handhaving van den vrede aan te kweeken. Voorts sprak de burgemeester den wensch uit, dat Kellogg en de vertegen woordigers der overige mogendheden van de zen penhouder voor dc onderteekening van het pact gebruik zullen maken. In zijn toe spraak tot Mackenzie King herdacht de bur gemeester de hulp, door de Canadeesche troe pen tijdens den oorlog aan Frankrijk verleend en overhandigde den minister een gouden her- ir.ncringsmedaillc. Volgens een V.D.-bericht dankte Kellcgg voor den hem geschonken vulpenhouder en beloofde hij, dat daarmede het pact ondertêc- kond zal worden. Zijn echtgenoote ontving van de dochter van don burgemeester een groot bloemstuk. Tenslotte werden de Fran sche, Amerikaanschc cn Canadeesche volkslie deren ten gehoore gebracht. De staatslieden plaatsten vervolgens in het gouden boek dei stad Le Havre hun handteckening, om tc 7.15 per trein naar Parijs te vertrekken. De correspondent der N.R.C. te Parijs meldt Dat de extra-trein uit Havre met Kellogg 45 minuten voor den tijd Parijs binnenliep, wordt officieel aan administratieve redenen toegeschreven. Dit is onzin. Men heeft den Amerikaanschcn staatssecretaris blijkbaar op eigen verzoek oen manifestatie willen besparen. Misschien vreesde men onaangenaamheden van communistischen kont. Het is juist een jaar geleden, dat de terechtstelling van Sacco en Vanzetti hier de gemcederen tegen de Ver. Staten opzette. In geen geval is van eenig voornemen tot een vijandige bctooging geble ken. Ook kan de overheid bezorgd zijn ge weest, dat de ontvangst door het publiek koe ler zou uitvallen, dan men voor de Amerika nen wil weten. Dit alles is voorkomen door den trein drie kwartier te laten inhalen. De bij zulke ontvangsten gewone autoriteiten waren tegenwoordig, rpoar men had vergeten den 'Amcrikaanschen gezant te waarschuwen. Het betrokken telefonisch bericht bereikte hem in bad. Myron Herrick kwam op het laat ste oogenblik aandraven om zijn minister aan de Fransche persoonlijkheden voor tc stellen. Op het perron van aankomst was een beschei den versiering aangebracht. Op deze manier ging de verwelkoming vrijwel onopgemerkt voorbij. Een handvol reizigers en spoorbeamb ten was er getuige van. Enkele malen werd er een „leve Kellogg" geroepen. Italiaansche kritiek op hef anti-o©r'og-verdrag. Rome, 24 Aug. (V. D.) De voortdurende spotternij met de onderteekening van het Kellogg-poct o.s. Maandag in Parijs verkeerde heden in een heftigen aanval op Woodrow Wilson en Kellogg. Wilson wordt een regel rechte idioot genoemd en Kellogg zijn opvol ger. Amerika is rijk aan Wilsons en zoodra de eene sterft is cr een Kellogg om zijn plaats in te nemen, aldus de Impero. Termen als „vredesapostels" worden op ironische wijze in de geheele Italioansche pers gebruikt. Kel logg- noemt men „zwijgzaam on bemoeiziek". Met betrekking tot het feit, dut Mussolini niet den onderminister van buitenlandsche za ken, signor Grandi, ter onderteekening var» het pact naar Parijs gezonden heeft, verkleurt de Impero „Het was verstandig van Italië den onder minister van buitenlandsche zaken ook maar niet lastig te vallen voor de onderteekening van zoo iets, maar dat men er zich mee verge noegd heeft zijn ambassadeur graaf Manzoni dit te laten doen. Manzoni zal maar een korte wandeling behoeven te doen van de Italiaon- sche ambassade naar de Salie de 1' horloge". Het heele Italiaansche standpunt wordt dooi dit citaat weergegeven. Italië is van meening, dat het anti-oorlogverdrag de internationale politieke spanning niet zal verminderen, doch integendeel die zal verscherpen. Mussolini zelf heeft ieder commentaar aan gaande het ondertcekenen van het pact ge weigerd. Uitnoodiging aan 47 landen. andere Acht-en-vcertig uur na de teckening van het anti-oorlogpact van Kellogg, te Parijs op 27 dezer door vijftien landen, zullen zeven-en- veertig andere landen zijn uitgenoodigd 'het zelfde te doen. De Amerikaanschc diploma te!» zullen een afschrift van den tekst van het pact aan de regeeringen doen toekomen, waarbij zij zijn geaccrediteerd en die niet oorspronkelijk het pact ondertcckenen, met de uitnoodiging er zich bij aan tc sluiten. Daai de Vereenigde Staten geen betrekkingen met Rusland onderhouden, zal dit door Frankrijk worden uitgenoodigd om het pact te onder schrijven. Fransche persstemmen. Do Fransche bladen verwelkomen alle har telijk de onderteckenanrs van het pact. Het Petit Journal schrijft, dat de reis van Kellogg een nieuw bruggetje bouwt over den Atlanti- schen Oceaan. De Echo de Paris schrijft hetzelfde en zegt, dat het tot een accoord met betrekking tot de schulden moet komen. Amerika moet in de onderhandelingen daarover een eerste rol spe len. De Figaro zegt dat, indien Stresemonn een goed Europeaan is, hij een nog beter Duit- scher is. Mackenzie King en Chamber lain wisselen telegrammen. Londen, 24 Aug. (H. N. Draadloos.) Mackenzie King, dc eerste minister van Cana da, heeft van boord van de lie de France een telegram aan Chamberlain gezonden, waarin hij er zijn leedwezen over betuigt, dot Cham berlain niet in staat is bij dc onderteekening van het verdrag tot uitbanning van den oorlog aanwezig tc zijn en hem verzekert, dat hem bij zijn bezoek aan Canada een hartelijk welkom zal ten deel vallen. Chamberlain heeft hierop geantwoord, dat hij zeer getroffen is door de hartelijke bewoordingen van het telegram en het ten zeerste betreurt, dat zijn ziekte hem zoo zwak heeft gemaakt, dot hij met Macken zie King en de overige vertegenwoordigers van het rijk niet kan deelnemen aan de onder* teekening van het pact tc Parij's. Voorts zegt Chamberlain, dot het hem een zeer groot gc- HET WEER VAN MORGCN Hoogste barometerstand: 7ÖG.G Janmaycn. Laagste barometerstanl: 747.1 Blaclcsod. Verwachting tot den nvon.l van 26 Aug. Matige, tijdelijk toenemende Zui delijke tot Westelijke wind, afwis selend bewolkt, aanvankelijk met opklaring cn weinig of geen regen later weer toenemende kans op re genbuien en onweer, aanvankelijk weinig verandering in temperatuur noegen zal zijn om in Canada de vriendschap te vernieuwen, doch hij verzoekt, dot de onl- moeting een zuiver informeel karakter zal drogen en hij van openbare feestelijkheden verschoond zal blijven. Kellogg op bezoek bij Briand. P a r ij s, 2 4 Aug. (V. D.) Kellogg heeft zich hedenmiddag in gezelschap van den Ame rikaanschcn gezant naar het Fronsche ministe rie van buitenlandsche zaken begeven, waar hij bij Briand een bezoek aflegde. De beide stuatsïieden toefden bijna drie kwartier in Briand's kamer. Kort daarop verscheen Briniid met Kellogg in het gezantschapsgebouw der Vereenigde Staten. Te zes uur ontving Briand Usjida, den Jupanschen vertegenwoordiger voor de onderteekening van het verdrag. Zijn gezondheid maakt het noodzakelijk PAUS PIUS XI. Rome, 23 Aug. (V. D.) In een gesprek met een oud vriend zeidc de paus he den „Als God het wil, zal dit het laatste jaar zijn, dat ik het Voticaon opgeslo ten doorbreng". Tij dens dit gesprek vie len groote droppels zweet van het voor hoofd van den paus, die ontzettend tc lij den had van dc hit tegolf. De paus ver volgde „Ik ga wan delen in de tuinen van het Vnlicaan, omdat het te heet is. Heele dagen verlang ik er naar een klein stukje van Rome door te gaan cn den heuvel te beklimmen om te gaan zitten on der de „pineta Sacchetti", die ik uit mijn vensters kan zien wuiven in den frisschen wind". De dokters, onder wier behandeling dc paus is, zeggen, dat het uiterst gevaarlijk is voor den paus, om nog een zomer in het Vaticaan door te brengen. Staatssecretaris Gasparri zoekt naar dc op lossing van het probleem om gelijktijdig de gezondheid van den paus te redden en h"t principieelc zelfopsluiten der pausen geen gei weid aan tc doen. Het schijnt, dat er weger- openstaan om tot een oplossing te komen. De eerste is, dat de „pineta Sacchetti" Aangekocht worden, die aan de tuinen van het Vaticaan grenzen en dat men dc Italiaansche regeering uitbreiding vraagt van de extra-territoriali- tëit. Ten tweede bezit dc paus behalve de pa leizen van het Vaticaan ook "het palcis van Lateraan en het Costel Gondolfo aan het AI- bano-mcer, welke weer zouden kunnen worden beschouwd als absolute pauselijke domeinen, vallende onder de „waarborgwét", die de Romeinsche kwestie regelt. De paus schijnt geneigd te zijn Castel Gondolfo als zomer residentie te kiezen, hetgeen ook de dokters als het beste verkiezen. Op deze wijze zou de paus uit het Vaticaan moeten gaan, door Rome rijden en ongeveer 25 mijl over het land afleggen, waarmede een onderbreking gemaakt zou worden van dc jaar, gedu rende welke geen paus ooit het Vaticaan ver laten heeft. De dokter en do staatssecretaris schijnen besloten te zijn het leven van den paus te redden. De boven aangehaalde woor den, die de paus hedenmorgen uitsprak, zou den er dan op kunnen wijzen, dat het Vaticaan ol tot een overeenstemming gekomen is met de Italiaansche regeering. ONTWIKKELING VAN T AUTOBUS- VERKEER IN ZWEDEN. Stockholm, 24 Aug. (IT. N.) Dc snelle ontwikkeling van het autobusvcrkcer blijkt uit een zoocven gepubliceerde statistiek, volgens welke er op het oogenblik in Zweden niet min der dan 6000 gcconcessioneerde autobussen zijn, die dagelijks over 1600 verschillende lijnc-n loopen, waarvan de totale lengte onge veer 50.000 K.M. bedraagt, zijnde ruim het drievoudige der lengte van het geheele Zwecd- sche spoorwegnet.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1