'L&z*
!„TUDELIJ&E
AANBIEDING"
S. H. MASSA
EISEEISINGA-FEESTEN
Een gedenkteeken
en een gedenkboek
FOLKLOREDAG TE
BORCULO
Liefde voor het verleden
Inmaakbrandewijn a f 3.50
per Liter bij
I SLIJTERIJ HAVIK 41
TELEFOON 292. -
Een plechtigheid in de Martini kerk
te Franclier, waarbij 86 nakomelingen
van Eise Ejsinga aanwezig waren
De Eisingofeesten werden gistermorgen te
Franeker ingezet. Te halt' twaalf arriveerde
aan het station te Franeker de eerc-voorzitter
van h'et Eiringaconvité, de commissaris dei
koningin voor Friesland, baron veu\ Harinx-
ma thoe Sloten Hij werd ontvangen door d *n
burgemeester van Franeker en den heer E
Hevinga.
Daarna werd een tocht aangevangen door
do met bloemenguirlandes versierde straten,
terwijl allerwegen de vlaggen waren uitge
stoken.
In de Martinikerk waarheen men zich be
gaf, waren behalve vele belangstellenden ook
86 nakomelingen van Eise Eisinga verzameld
ter gelegenheid van de herdenking van diens
honderdsten sterfdag.
De plechtige herdenking in dc kerk begon
met een woord van welkomst, uitgesproken
door den burgemeester van Fianeker. den heer
M. G. de Kruyf.
Hierop heeft mr. P. A V baron van Ha-
rinxma thoe Slooten a's eere-voorzitter van
het Eise Eising a-comité een herdenking rede
uitgcspioken.
Spreker herinnerde er aan dat cp 12 April
1845 in de dorpskerk van Di onrijp naast den
hoofdingang cn nevens h'-t familiegraf oen
groote steen werd geplaatst, bevattende het
opschrift
„Hul ic aan Eise Eis'rga, uitvinder cri ver
vaardiger van het beroemd Planetarium te
Franeker, geboren te Dronrijp, den 21 Febru
ari 1744, overleden te Franeker, den 27 Aug.
1828, op dit kerkhof begraventoegebracht
door het Friesch Genootrohap voor Geschicd-
Oudheid- cn Taalkunde. MDCCCCXLIV'
Als leek op het gebied der wetenschap,
waai op Eise Eisinga zich bewoog, brocht spr.
hem eerbiedige hulde als cén ven die kiarc
Friesche koppen, die met eenvoudige indic
iën veel wisten te bereiken en els baanbreker
van het aanschouwelijk onderwijs voor het
rJet wetenschappelijk onderlegd publiek.
Spreker gaf daarop het woord aon den heer
Ha ving a, die den burgemeester van Fianeker
twee exemplaren van het bedenkbock aanbood
waarvoor burgemeester Dc Kruyf hem in een
huldigende rede dunk zegde.
Dr. W. E van Wijk heeft vervolgens een
exemplaar van het gedenkboek aan den voor
zitter van het Friesch Genootschap voor Ge
schied-, Oudheid.. en Taalkunde, mr. P. A. V
baron van Harinxma thee Slooten. ter hand
gesteld.
Baren Harinxma tlioe Slooten heeft daarop
dr. Van Wijk namens het Friesche Genoot
schap dank gezegd.
De heer T. van der Kam. als oudste van de
nakomelingen van Eise Eisinga, heeft een
toespraak gehouden, waarin hij het werk van
zijn verheven overgrootvader roemde en dank
bracht zoowel aan den heer d'Alimcrie als aon
den heer dr. van Wijk, die hun talenten wilden
beschikbaar stellen voor <_e samenstelling van
het Gedenkboek, alsmede lust not least, aan
den heer E. Havinga, die èn voor het Gedenk
boek èn voor deze plechtigheid, dagen cn
nachten heeft gewerkt
Dc genoodigden hebben vervolgens oan een
koffiemaaltijd deelgenomen.
Gistermiddag om drie uur heeft de Com
missaris der Koningin het gedenkteeken voor
Eise Eisinga onthuld.
Namens de gemeente Franeker. uit naam
van de geheele burgerij, ook uit naam van de
Freneker jeugd, heeft burgemeester De Kruyf
plechtig verklaard, dat het gedenkteeken met
eerbied en zerg zal werden bewaard en onder
houden.
Cm 4 uur gistermiddag hebben dc genoo
digden een bezoek gebracht aan het graf en
het geboortehuis van Eise Eisinga te Dronrijp
Namens het gemeentebestuur van Menaldu-
madeel en het Eise Eisinga-ccmité werden op
het graf kransen neergelegd
Ds J J. Bleeker, preikant te Dronrijp, heef'
hierbij gesproken.
Het geheele gezelschap reed hierna weder
met een extrotrom terug naar Franeker en
verzamelde zich aan een maaltijd om half ze
ven in Hotel Korenbeurs. Ook hier werden
verschillende toespraken gehouden.
Te acht uur precies begaf men zich weder
om naar dc Martinikerk, alwaar in een samen
komst verschillende rodevoeringen werden
uitgesproken.
Eise Eisinga, een echte zoon van het Frie
sche volk, heeft behoord tot een dergencn,
die Neerlands naam tot ver buiten de grenzen
roem en eer hebben aangebracht. Den 2Icn
Februari 1744 te Dronrijp geboren als zoon
van een wolkammer, en opgeleid in het be
roep zijns vaders, besteedde hij elk vrij uur
non de wetenschap. Voornamelijk de wiskun
de had zijn liefde en Willem Wytzes, zijn
leeruar, naar wien hij zich eens per week
begaf, leerde hem de „klootsche drichoekme-
ting", de „schikking van het Hemels-Gestel",
het berekenen der eclipsen en het gebruik
der astronomische tafelen.
Zes Juni 1761 zou dc planeet Venus de
zonneschijf passeeren. De wiskundige Wytze
Foppes Donggrumo, te Leeuwarden, zou voor
kosten der Regeering instrumenten vervaar
digen, waarmede dc waarnemingen konden
worden verricht, die door Eise Eisinga op
het toenmalige „Comminghabrug" te Leeu
warden werden bijgewoond. Dit werd voor
onzen jongen geleerde aanleiding om de tus-
schen 1763 cn 1800 plaats vindende zonsvci-
duistering te berekenen. In 1768 vestig'de
Eisinga zich in het huis „De Ooievaar", te
genover het Franeker stadhuis.
Zoo naderde de datum van 8 Mei 1774,
toen de pluneten Jupiter, Mars, Venus, Mer-
curius en de maan zich allen in het sterre-
bceld „De Ram" zouden bevinden. Velen uit
dien tijd zagen dit oogenblik met angst cn
beven tegemoet. Allerlei voorspellingen over
tien ondergang der wereld deden de ronde.
De algemeene vrees, waarmede 8 Mei 1774
werd tegemoet gezien, werd gevoed door
drukkers en liedjeszangers, die op openbare
straten dc goede gemeente tot boete en be
rouw vermaanden. Ten slotte bemoeide zich
de Overheid er mede. Na de liedjes bij de
drukkers in beslag te hebben genomen, liet de
stedelijke Overheid de zangers arresteeren en
plaatste de Rcgeeving con b&richt in de „Leeu
warder Courant", waarin door een deskundige
werd medegedeeld, dot men vóór zonsopgang
bij helder weer, de vier vermelde planeten
en dc maan in genoemd hcmelteeken zou zien
en dat dit verschijnsel geen invloed op de
aarde zou hebben.
Dc algemeene vrees, door de voorspellingen
veroorzaakt, was oorzaak, dat Eisinga het
voornemen opvatte een planetarium te maken,
om dc ongegronheid te kunnen aantoonen van
dc vrees voor nadeclige gevolgen van de con
junctie der planeten. Hij rekende er op, min
stens zeven jaar noodig te hebben voor het
maken van het planetarium.
Zie hier een overzicht \an het gansche
samenstel, zooals wij dit vinden in een be
schrijving van den vrocgeren archivaris van
Leeuwarden, W. Eekhoff
In het midden van de kamer had hij aan den
zolder een. stilstaande zen afgebeeld, uitschie
tende 24 stralen, waarven om de andere een
zwarte lijn voorkomt, strekkende tot aan den
buitenrand, welke do Ecliptica verbeeldt. Deze
deelde den cirkel in 12 vakken, welke de
hemeltcekens of den dierenriem voorstellen
Tusschen dezen rand en de zon had hij in het
plafond zeven nagenoeg cirkelvormige sleuven
aangebracht, waarin de planeten (door han
gende bolletjes voorgesteld) hun bepaalden
omloopstijd rondom de zon volbrengen in be
weging gebracht door een uurwerk, waarvan, de
slinger zich boven de bedstede cn dc raderen
zich tusschen twee zolders (op cn onder dc
balken) bevinden.
Het bolletje in de eferstc sleuf .verbeeldt de
planeet Mercurius, die in 83 dagen haar loop
om de zon volbrengt; dat in de tweede
Vernis, de morgen- en a\ondster, die 225
dagen daartoe noodig heeftde derde cirkel
is de weg, welke onze Aurdc in 565!» dag om
df zon volbrengt, nevens wier bol een kleineie
de Maan verbeeldt, welke in ruim 27 dagen
om de aarde en tevens om haar eigen as draait
en met dc aarde eens in t jaar om dc zon ge
voerd wordt, waardoor dit maanbolletjc, dat half
verguld cn half zwart is, altijd den vergulden
kant naar dc zon gekeerd houdt de vierde bol
is dc planeet Mars, 687 dagen omloopstijd de
vijfde Jupiter, met 4 kleinere bolletjes, welke
zijne wachters of manen voorstellen, loopt in
11 jaren 315'.dag rond in de zesde sleuf stelt
een bol, met een platten breeden ring omvan
gen en van 5 manen vergezeld, Satuinus vooi,
welke in 29 jaren en 161 dagen zijn loop om
de zon volbrengt de zevende en uiterste sleuf
verbeeldt den weg naar dc Zon, waarin een
wijzer, in 365 dagen ééns rond gaande, aan dc
binnenzijde de teekens en graden van de lengte
der zon op de ecliptica cn aan de buitenzijde
de maarden en ci^gen van het jaar cn de
declinatie der zen aanwijst.
Tot aanwijzing van cc beweging der Maan
om de Aarde, had hij verder aan den zolder
twee en aan de bedschutting eveneens twee
groote en vier kleine cirkels met wijzers ge
plaatst, waartusschen zich'in het midden ge
lijke aanwijzingen bevonden van den dag der
week, het uur van den dag en het jaartal, als
mede van de schijnbare beweging der zon en
dc sterren. Dit laatste Hemelsplein en niet
minder de moanwijzers, die dc ongeregelde
beweging der maan zeer nauwkeurig voorstel
len, veroorzaakten Eisinga bij dc samenstelling
de meeste zorg en moeite.
Door dc bekrompen ruimte, waarover hij tc
beschikken had, deden z:ch tal van moeilijk
heden voor, waarvan zijnbedstede wel dc
voornaamste was.
Deze moeilijkheid kon hij r.iet anders over
winnen dnn door verkorting ven den slinger,
welke het gansche uurwerk in beweging moet
brengen, tot op 80 slagen per minuut, terwijl
een meerdere lengte, voor 60 slagen, volgens
zijn eerste plan, die bedstede onbruikbaar zou
hebben gemaakt.
Het behoeft geen betoog, dat voor het ver
vaardigen van het Planetarium alle krachten
van geest cn lichaam moesten worden inge-
par.nen, daar Eisinga alles zelf moest ver
richten. Beurtelings toch was hij wolkammer
rekenaar, teekenoar en werktuigkundige,
timmerman en uurwerkmaker, draaier cn schil
der. Bovendien collectant voor de armen, offi
cier der schutterij, vroedsman of lid der stede
lijke regeering, collecteur of entvanger van
lands middelen op den brandewijn en de
,havenspeciën.
In Mei 1781 was het Planetarium gereed.
Het was vooral Prof, J. H. van Swieten,
hoogleeraar in de wijsbegeerte aan de Friesche
Hoogeschool te Franeker, die het Planetarium
van Eisinga in en buiten ons land bekend maak
te, door er een beschrijving van te geven. Van
heinde en ver kwam men het werk zien. Gan
sche reisgezelschappen maakten afzonderlijke
reizen naar Franeker, om het kunstwerk te kun
nen bewonderen. Algemeen was men vol lof
voor Eisinga.
Ook de regeering toonde haar ingenomen
heid door aan Eisinga „een stuk gewerkt zilvers
te zijner keuze, ter waarde van ten «fcoogste
honderd zilveren dukatons 315) aan tc
bieden."
Het voorstel van Prof. van Swinden, om op
lands kosten in het Academiegebouw tc Fra
neker een geheel nieuw meer volmaakt Plane
tarium door Eisinga te doen aanbrengen, werd
echter door de Regeering van de hand ge
wezen.
Sedert 1780 was de vrede en de rust in
Nederland gestoord door staatkundige geschil
len en vereeldheid onder de burgerij. Franeker
werd in die jaren het middelpunt der onlusten,
Men keerde zich tegen het stadhouderlijk ge
zag cn Eisinga, die tot de anti-prinsgezinde
partij behoorde, moest in 1787, bij de aan
komst der Pruisen, die het stadhouderlijk ge
zag herstelden, vluchten.
Hij zwierf met zijn gezin door den Gclder-
schen Achterhoek, hield zich op te Steinfort
en te Gronau, begaf zich vervolgens naar
Koevorden, Assen en Groningen, om zich ten
slotte aan het Visvliet, aan dc grens van
Friesland te vestigen, teneinde daar betere tij
den af te wachten.
In April 1791 werd hij op bevel van het
Hof van Friesland gearresteerd en gevankelijk
naar Leeuwarden gevoerd, om daar in het
„blokhuis" zijn straf te ondergaan.
Hij werd tot een vijfjarige verbanning uit
Friesland veroordeeld en keerde naar 't Vis
vliet terug, waar hij ten tweeden male in het
huwelijk trad, nu met Trijntje Eeltjes Sickc-
ma, waaruit nog twee dochters ontsproten.
Zijn eerste vrouw. Pietje Jacobs van Hylaard,
wqs eenigc jaren te voren overleden.
Hij behoefde echter niet den geheelen ver-
bnnningstijd Friesland te blijven mijden. In
1795 mocht hij tcrugkeeren naar Franeker,
waar hij tot curator der inmiddels in verval
geraakte Universiteit werd benoemd. Hier
maakte hij een stereografisch ontwerp van
den Sterrenhemel van de Noordpool tot de
35 graden Zuiderafwijking.
In 1825 werd het planetarium voor f 10.000
aan het Rijk overgedragen, waarbij werd be>
panld, diat Eise Eisinga er tot oan zijn dood
vrij mocht blijven wonen on jaarlijks 200
vóór het toezicht zou ontvangen. Deze voor
rechten gingen bij zijn dood op zijn zoon Ja
cobus Eisinga over.
Den IOcn April 1827 werd de geleerde door d<
sted-elijke Overheid, op voorstel van Mr. Ja
cobus Scheltcma gehukfSgd. Hem werd zijn
poitrct, door Willem van der Kooy geschil
derd aangeboden. Jonkheer Aebinga van Hu-
maldo, gouverneur van Friesland, huldigde bi;
deze gelegenheid, in Eise Eisinga tegelijker
tijd den grijzen geleerde en zijn schoolmakker
Het was nog geen jaar later, dat deze be
kende Nederlander stierf. Den 27cn Augustus
1828 werd hij te Dronrijp begraven.
Een kleurig schouwspel
dat door duizenden
werd bijgewoond
VEREEN. HENRIK DE KE75ER.
Om liet behoud van een cud
huis te Goes.
De vereeniging Hendrik de Kcysc-r is van
plan het bekende Gothisohe huis. toebehoo-
rende aan de firma I. Wessel en Co. oan de
Turfkodc te Goes, aan te koopen, cm te voor
komen, dat dc fraaie gevel, in Gothischen stijl
\crlorcn zal gaan. De vereeniging vraagt da>»f
veer een bijdrage van 40G0 ineens, bene
vens een garantie voor de huursom van bet
pond. ten bedrage van 9 pet. van hel na
betaling dezer f 4009 nog overblijvende be
drag der koopsc-m, gedurende vijf .jaren.
Verscheidene ingezetenen ie Goes hebben
gemeend, dat het vcor den gemeenteraad ceri
bezwaar moet zijn, een dergelijk bedrag aii
de vereeniging Hendrik de Kcyser te verstrek
ken. Zij hebben een corloopig comilc ge
vormd, clat zich ten doel stelt om een bedrag
bijeen re brengen ter betaling van de boven
genoemde som van 4000 en tot het op
richten von een museum-vercenig.rg te gera
ken, die het pand van de vereeniging Hendrik
de Kcyser zal huren en daarin een museum
voor Noord- en Zuid-Bevelan l zal vestigen.
In verband met bovenstaands verzoekt het
voorloopig comité aan den raad welk ver
zoek door B. cn W. wordt gesteund om
een subsidie van 500 te verlcenen als gift
ineens, om het comité in staat te stellen «an
de vereeniging Hendrik de Kcyser een bedrag
van 4000 te lourneeien en aan de op 'e
richten museumverecniging een joarlijksche
bijdrage te verleenon van f 400. Verder heeft
het comité aan den ra-xl verzocht, zich ten
behoeve van de vereeniging Hendrik de Keyser
garant tc stellen gedurende vijf jaren voor het
betalen van de joarlijksche huursom. met dien
ver.-tonde, dat het bedrag, dat de gemeente
uit dien hoefde zal hebben vcrleenen subsidie
en nooit hoogcr zal zijn dan 400, te betalen,
in mindering zal woidcn gebracht op de le
verleenon subsidie en nooit hooger zal zijn
dan f 400 Indien dit bedrag overschreden
wordt, zal de museum vereen 'ging het meer
dere dragen.
BIJZETTING K. W. VAN DER VEEN.
Slachtoffer van een vliegongeluk
tc Socrabnju.
Onder groote belangstelling is gistermiddag
het stoffelijk overschot van den heer K. W. van
der Veen, officier van deft Marincstoomvaart-
dienst, die op 30 April te Soerabaja door een
vliegongeluk om het leven is gekomen en 2 Mei
aldaar met militaire eer begraven, in het fami
liegraf te Helder bijgezet. De collega's van den
overledene hadden de daarvoor noodige som
bijeengebracht.
Onder de aanwezigen waren de ddjudant van
dm schout-bij-nacht, de officieren van het
vliegkamp dc Kooi] en anderen van drt marine.
De heer Jongkees, officier van den Marine- j klootschitcrs van Eibergen, de klompenmaker
Uit olie gemeenten van de Geldersche
Graafschap en uit talrijke steden en dorpen
ver daaromheen, maar ook nog uit andere doe
len des lands, zijn Zaterdag duizenden opge
gaan naar Borculo, om te gaan zien, hoe de
Graafschap haar volksleven van vroeger weet
te bewaren in de herinnering van het nage
slacht.
Plechtig luidde 's ochtends te acht uur d'
klok van den kerktoren van de Ned. Herv.
Gemeente.
Tegen elf uur verzamelden zich de hoofd
personen van den Graafschapschen dag ten
gemeentehuize.
Burgemeester De M u r a 11 heeft daarbij
een rede gehouden.
De folkloredag te Borculo aldus Spr.
znl u doen kennis maken met een deel van de
geschiedenis van het volksleven in den Achter
hoek. De gebruiken op de bijzondere Zon- en
feestdagen die in verband met den godsdienst
en kerk als het ware vanzelf naar voren komen,
zullen een groot deel vol maken van het sober
doch niettemin belangwekkende schouwspel dat
zich aan uw oog zal ontplooien.
De folkloredag bedoelt te zijn een interes-
santer een leerrijke dag, zeide verder de bur
gemeester. In zekeren zin een opgewekte maar
toch stemmige dag, waarvan opvoedende kracht
kan uitgaan, al ware het alleen reeds door het
opioepen van een waardecring voor het goede
doel van het voorbijgegane en het remmen van
hen, die meenen dat alleen alles wat modern
is, het levensgeluk van het mcnschdom kan
biengen.
Van hooggeachte zijde is Spr. een compli
ment gemaakt, dat hij anders zoo gul daar
mede dansmuziek en kermisvermaak op den
folkloredag had verboden. Het compliment
heeft Spr. aangehoord als een goede bedoe
ling doch overigens niet aanvaard. Wie kermis
en rumoer wil mengen met een vertooning als
wij straks ie zien krijgen, begrijpt van de
folklore niets. Spr. wenscht onder die duister-
lingen niet te worden gerangschikt. Daarom
heeft het gemeentebestuur het compliment niet
aanvaard.
Spr. noodigde daarop de aanwezigen uit
een dronk te wijden aan. het hoofd van den
Staat, om daarna het glas tc ledigen op het
wc-lslagcn van den eersten werkeliiken folklore
dag in -Nederland.
Vervolgens werd het Wilhelmus gespeeld,
Daarna werd de openingsplechtigheid ver
richt door den heer Van L b e n Seis, als
plaatsvervanger van dc Commissaris der
Koningin, die in het buitenland vertoeft.
Nadat dc heer Kobus, voorzitter van het
uitvoerend comité, de toespraken had beant
woord en de heer G. J. Klokman namens de
vereeniging De Graafschap had gesproken
verzamelde men zich aan dc i liaditior.ecle
koffietafel.
Inmiddels maakten de deelnemers aan den
giooten optocht, gekleed in de antieke drach
ten, ieder naar den aard der te geven voor
stellingen, zich gereed voor de opstelling van
den stoet, welke opstelling geschiedde onder
leiding van den heer A. H. Zwart, uit Borcuio.
Terwijl de klokken luidden, vertrok de optocht
vrij spoedig door de feestelijk bevlagde stad,
waar de toeschouwers zich in dichte drommen
in de straten bevonden, zoodat de stoet daar
nog juist door kon, naar het feestterrein, de
Hofweide, waar verschillende volksspelen zou
den plaats vinden naar ouden trant. Toch vorm
de aldus het Vad. de optocht de kein
van het geheel. Voorop gingen, na de opening
van den stoet door maréchaussée te paard, fiei
en bewust van hun waardigheid, de Geldersche
„biclemans", in schootsvel en berenmuts. Dan
kwamen de tamboer-majoor met zijn tamboers
cp dc herauten, dragende de wapèns en vlaggen
van Nederland, Gelderland en de Graafschap,
Groote kindergroepen volgden, dragend de
wapens van de Graafschapsche gemeenten.
Dan kwamen de eigenlijke folkloristische
roepep, waarin dc Borculosche schutterij
oorop liep. Daarna de Ulftsche vendelzwaaiers
met hun koning en keizer en bestuursleden, ge
tooid met de ordeteekenen cn hoogdragende hun
vanen. De aandacht werd getrokken door den
ouderwctschen postwagen, met postiljon, uii
Zutphen, door een Driekoningengroep uit Bor
culo, door een wagen met „kraanzagers" uit
Doctinchem, een groep met den vrijheidsboom,
uit Vorden, door een groep „vastenavondgek-
ken", door de voorstelling van het „proclama
tie-slaan" tb Zutphen, een boerenverhuizing op
St. Peter, oude landbouwwerktuigen, een voor
stelling van het aloude mutsenmaken, de Palm-
pasc-hensgroep, door den wortelzaadkoopinan
uit Larwi, de melksters en de kuipers, de boter-
vtrkoopers van Neede, de typisch toegeruste
rietdekkers cn de eikschillers. Er was zooveel
von dien aard.
Zoo waren er nog o.a. de wagen met dc
Helvaartbroodcn uit Hengelo cn Zelhem, Pink»
storkronen uit Zwiep, (een deel van Laren en
Zutphen), een wagen voorstellende hoe de Gci-
dersche boor voorheen zijn plaggen haalde van
het heideveld en een schaddensteker uit het
Zelhemschc. Cok kwamen dc „bruloftteneugeis
mei bruidswagen en bruidskoe, benevens de
vroolijke gioep der bruiloftgangers met hun
harmonicaspeler. Larensche kinderen in v]e
landsdrncht volgden, met de vendelzwaaiers van
Hengelo, dc snadenmakers, d. z. oude vaklieden
Varsseveld, die de houten hechten van
zeisen en zichten vervaardigen.
Mooi was ook de vertocning van oude ge
bruiken bij den roggeoogst, met het feest van
toppclhane", en typisch di" van het Gel- i
dersch gebruik der kindervisite, waarbij de
vrouw, gezeten op het voertuig, een mestkar,
een groot krentenbrood meevoert in een
Scholsch geruiten doek. Ook de kindervisite
zelf wetd vertoond met het kleine kind „in
het pak".
De pannenbakkers van Rekken (Eibcigen), de
dansen als de „zevensprong" en de „riepe gar*
stekoorn", den Gelderschen mosterdkoopman,
en de schutterij van Bronkhorst, de marskra*
mers uit den ouden tijd, de boerinnen uit Vor*
den, zooals ze op de koffievisite gingen, do
imkers en de schaapherders, de hoornsnijders
uit Aalten, de dorschers bij het Höltennacht-
moal, de zaaddragers, de leerlooiers van Eiber*
gen, de oude schoenmakers van Lichtenvoorde,
de viering van den Dankdag voor het gewas in
Laren.
Aon het eind van den stoet ongeveer ging
een groep met de St. Maartensganzen, een'
van de „Koldemarkt" te Zutphen met „Hans
?:.et de bellen", een groep huisslaohters, een
slachtersvisitc, de patroon der hoefsmeden St.
Eloy, een Sinterklaasgroep, een groep St. Stcf-
fenrijders uit Zutphen, de Zutphensche toren*
wachter met zijn koehoorn, en een aantal klep
perlieden.
Het geheel vestigde den indruk dat hie*
waarlijk een folklöre-greep uit het echte leven
der bevolking is gedaan. Daarbij kwam, dat
bleek, hoe goed sommige families de oude
kleeding, voor zoover die niet meer wordt ge
bruikt in onzen tijd, hebben bewaard Dat geldt
ook voor vele lijftooisels, voor voertuigen cn
voor enkele typische landbouwgereedschappen.
Op de plaats van bestemming gekomen, zag|
men het gezellig bewegen van al de optocht-
deelnemers, ook tusschen het talrijk kijkend pu
bliek.
Voor Zaterdagmiddag stond er nog heel wat
wat op het piogramma, uit te voeren op do
aangenaam gelegen Hofweide. Zoo was er nog
de kinderzang, van de kinderen uit dertig
Graafschapsche gemeenten, de koorzang onden
leiding van den heer A. H. Baarslag, uit Bor
culo,* het vendelzwoaien, de oude dansen vani
de streek;, de volksspelen, het vogelschieten,
enz.
Op het terrein stonden ouderweiscne tenten:
waar men antiek versierde koeken kan koopen,
Geldersche pannekocken kan eten of „knieper*
kens".
Het slot van den dag Zaterdag het aansteken
van een groot Paaschvuur dot om halfnegcn dö
laatste feestgangers om zich vereenigde.
OMDAT JONGENS IN HET LAND
LIEPEN.
Vechtpartij tusschen drie mennen.
Een onaangename geschiedenis heeft Zon
dagmiddag om zes uur plaats gehad op den
Spoorn dammer dijk te Amsteidam, nabij h'et
complex volkstuintjes. Daar Hepen ecnigo
jongens in het land van een aldaar woonach
tigen boer, die, toen hij dat zag, dc deur uit
ging en dc knapen onzacht verwijderde Blijk
baar is dat héél onzacht gebeurd, want een
•der jongens ging zich thuis over de bejege
ning beklagen. De boer zou hem een arm om
gedraaid en hem een slog gegeven hebben.
Hierop rukten de vader en een oom vsn den
knaap ijlings naar de plaats van het gebeurde
uit, met ailcs behalve vredelievende bedoelin
gen. Er ontstond bij de boerderij twist tus
schen het drietal personen. Deze liep zoo
hoog, dat de vader een stuk hout greep en
drormede den boer een slag op liet hoofd
toediende. Deze heeft toen zijn zakmes ge
trokken om zich tegen beide mannen te ver
dedigen. Hij bracht den vader van den knaap
een steek in de borst toe. Op het geschreeuw
kwamen menschen toeloopen en spoedig was
er voor de boederij groote belangstelling Do
politie van het bureau Admiraal de Ruyter-
weg maakte proces-verbaal van h'et gebeurde
op. De gestoken vader werd per auto-Jbran-
curd van den Geneeskundigen Dienst naar het
Wilhelminagasthuis vervoerd en is daar op
genomen. Zijn toestand is niet levensgevaai-
liik. De boer, die zich ten gevolge van dc»*
klap op het hoofd minder wel gevoelde, is
nattr bed gebracht.
Een en ander verooi zaakte een heelen op
loop in de buurt
(Ca.)
DE VACATURES IN DE NED. HERV. GEM.
TE 'S-GRAVENHAGü
Wie er op de groslijst voorkomen.
Ter vervulling van de vacatures in de Ned.
Herv. gemeente te 's Gravcnhage, wegens bet
vertrek van de predikanten dr. Troelstra, ds.
Vermeer cn dr. De Groot is een gros van pre*
dikanten geformeerd, waaruit het kiescollege
13 September een drietal zal kiezen voor do
vacature-ar. Troelstra.
Op de groslijst komen heel wat namen voor.
Een groot deel confessioneelen, wat minder
elhischen, wat Geref. Bondsmannen cn ook een
enkele rechtsvrijzinnige predikant. Ook komt
op de lijst voor dr. Slotcmaker de Bruine, thans
minister van landbouw cn handel. (N. R. Ct.)
DE VIERDE INBRAAK IN EEN WEEK. 1
Een villa overhoop gehaald.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is in
gebroken in den woning van den heer Linke,
oud-directeur van de Middenstandscredietbank
te Renkum. De dieven zijn binnengekomen
door verbreking van een ijzeren stijl voor een
raam in de bijkeuken. Het geheele huis werd
van onder tot boven met groote nauwgezet
heid doorzocht. Er werd een groot'* chaos
aangericht. Alle kasten werden opengebroken,
zelfs de bedden werden overhoop gehaald. Dc
dieven slaagden er evenwel niet in de brand
kast te forceeren.
Hoeveel en wat er vermist wordt, is niet
bekend, daar de bewoners afwezig zijn. Van de
daders is geen spoor te ontdekken.
Dit is de vierde inbraak in deze gemeente
één week.
AUTO MFT VIJF PERSONEN
I E WATER.
stoomvaartdienst, die een vriend van den over
leden was, heeft bij de plechtigheid gesproken.
Een familielid dankte voor dc bewezen eer.
uit Hengelo, de knoUenzaaiers van de streek
waren vertegenwoordigd. Men liet de „Heuïsche
karmse an de Holskoale" zien met de aardige
Allen Li'ered.
Zondagavond is een auto, waarin zich vijf
personen bevonden, bij het achteruit rijden op
den Ringdijk nabij Aalsmeer in de Ringvaart
van den Haarlemmermeerpolder gereden. De
schipper Huis, die het ongeval zag gebeuren,
sprong gekleed te water. Hij schopte de ruit
van den auto in en mocht daardoor het ge
noegen smaken, dat alle vijf inzittenden kon
den worden gered.