F\ DUIM BURGER
F* L.A.A.v„HAriERSVELD
DE EEMLANDED
ARNHEMSCHEWEG 26
Japonnen. Mantels, Hoeden DAMES MODEZAAK
BUITENLAND.
tm] fen ^^auiA's met jft
iW\
Zaterdag 15 September 1928
27e jaargang Mo. 65
DE TRAPPEN DES
LEVENS
BUITENLANDSCH OVERZICHT
KOMT BORMS VRIJ?
Het wetsontwerp der
amnestie
DE MOORD IN DEN
SNELTREIN
De verdachte te Hamburg?
LUXE AUTO VERHUUR
ORKAAN IN WEST-
INDIE
Ook de Vereenigde Staten
geteisterd
AMER SFG0RT5ÖH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS pet 3 maande» voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75, per
i- Wcek (met grati» verzekering tegen ongelukken) f 0.17l/t»
Binnenland fratfeo per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC. 513
DIRECTEUR- UITG EVER.' J.VALKhOfT
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f 0.25. Llefdadighelds-advcrtentiën voor e
helft van den prijs. Kleine Adverterticn „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 react?
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra l 0.05
BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2»
Ruime keuze in nieuwe modellen
(Nadruk vei Loden).
Nog niet heelemacl vergeten zijn dé
eeuwenoude prenten, waarop de „trappen
des levens" voorgesteld waren. De „trap
der jeugd", de „trap des ouderdoms"
In kort 'bestek was hier het zich eindeloos
herbalend spel van groeien, bloeien en ver
gaan afgebeeld, lot leerzame overdenking
van kinderen en volwassenen samen.
Het valt heden ion dage niet zoo gemak
kelijk meer, het leven in zijn verschillende
stadiën in te deelen. De overgangen zijn
minder scherp en men legt zich buiten
eden bij de snelle verwisseling minder ge
laten neer.
Vroeger duidde de kleeding den leeftijd
aan- Een gehuwde vrouw was van een
ongehuwd meisje te onderkennen en reeds
door haar uiterlijk buitengesloten van het
viije gemeenschapsleven. Zij hoorde in
•huis, bij kelder, keuken en kinderen. En de
man nam met de aanvaarding van zij.n
maatschappelijk beroep een dergelijke ver
plichting op zich. De wilde haren waren
hein uitgetrokken en zijn zedig habijt be
lichaamde de deftigheid, welke hem in den
veivolge behoorde te kenmerken. Men
hoefde in den huiselijk en kring niet lang
te zoc-ken naar grootvader en grootmoeder;
ook deze waren door hun aartsvaderlijke
emblemen van de rest te onderscheiden.
Zoo had ieder zijn eigen ressort en in
derdaad was het leven een huis met ver
schillende verdiepingen, waarin men zioh
niet kon vergissen. Trapsgewijze steeg men
tot het hoogtepunt van wijsheid, vreugde en
kracht en trapsgewijze daalde men meer
naar het graf.
Dit alles is in de moderne wereld ver
anderd. Men houdt zich niet meer aan de
oorspronkelijke, natuurlijke indeeling. Men
is volwassen, zoodra men 't verkiest; men
blijft jong, zoolang men maar wil. Kleed'ivg
noch levensgedrag verraden den natuurlij
ken leeftijd; er zijn geen conventioneele
voorschriften meer, welke in dezen den
eisch der natuur ondersteunen.
Zoo hebben soms kinderen de wijsheid in
pacht en gTijsaards bestendigen het spel en
de dwaasheid der jeugd. Men behandelt
elkaar op voet van gelijkheid; er heerscht
kameraadschap tussohen het opkomend en
hei verdwijnend geslacht; de afstanden,
welke in het verleden da leeftijden jegens
elkander in acht nemen, zijn tot op het mi
nimum ingekrompen.
Toch verloochent de natuur zich niet. Zij
laat zich niet dan ten koste van het levens
geluk forceeren. Zij eischt haar reohrten,
wet ook de toevallige mode van het oogen-
blik voorschrijft- Verwaarsloost men haar,
dan wreekt zij zich orvmeedoogend.
3?n zoo heeft zij aan elk der verschillen
de levensstadia haai eigen doel gesteld. Dit
doel wil zij bereikt hebben, tot allen prijs.
Eerst wanneer elk stadium zijn eigen teak
heeft vervuld, kan er sprake zijn van een
gc-zonde ontwikkeling.
Het leven is te vergelijken bij een bouw
werk. Besteedt men niet alle aandacht aan
het fundament, dan zullen de muren ver
zakken. Werkt men de muren niet volko
men af, dan krijgt men last met het dak.
Zijn de binten niet stevig, dan waait het
torentje, dat het werk bekroont, met den
■eersten storm scheef.
Het leven is een keten. Deugt er een
schakel niet en springt deze open, dan
doen ook de volgende schakels geen dienst.
Hef leven is eerv spoorweg. Het blok-
stelsel laat geen trein een nieuw baanvak
berijden, aleer de vorige trein dit baanvak
is gepasseerd. Alles heeft zijn volgorde;
zoo men deze uit het oog verliest, dreigen
er ongevallen.
Niemand minder <ian de beroemde Frö
bel heeft er de opmerkzaamheid op geves
tigd, dat de krachtige en volledige ontwik
keling en vorming op eiken volgenden trap
ces levens op de krachtige, volledige en
eiger.aardige ontwikkeling van eiken afzorv-
dierlijken, voorafgaan den trap berust.
„Evenmin als de jongen jongen en de
jongeling daardoor jongeling wordt, dat hij
den jongens- en jongelingsleeftijd bereikt
heeft, maar alleen daardoor, dat hij de
kindsheid en verder den jor.gensleeftijd ge
trouw aan de eischen van zijn geest, ge
moed en lichaam heeft doorleefd'zegt hij,
„evenmin wordt de man, doordat hij den
mannelijken leeftijd bereikt heeft, een man,
maar alleen daardoor, dat de eischen van
zijn kindsheid, jongens- en jongelingsleef
tijd getrouw door hem zijn vervuld'.
Het kind is vader van den man. Wie nooit
goed kind is geweest, zal nooit goed man
v/orden. En wie nooit goed man is geweest,
wordt nooit goed grijsaard. Het ééne sta
dium des levens ontwikkelt zich op natuur
lijke wijze uit het andere.
Loopen wij in onze moderne menschen-
gemeenschap, welke de jeugd reeds zoo
spoedig als volwassen beschouwt en haar
voortijdig de voorrechten toekent, welke
men vroeger voor den rijperen leeftijd be
waarde, geen kans, dat velen onzer tijdge-
nooten zioh eenmaal zullen beklagen, dat
ze eigenlijk nooit kind zijn geweest?
Het leven wreekt zich. Wat gebeurt er
met hen, die een vroeger levenstijdperk
hebben overgeslagen? Wat gebeurt ei met
een gebouw, waaryan de grondslag niet
deugt? Wat met een keten, waaTvan een
schakel gesprongen is? Wat met een spoor-
tiein, die door onveilig signaal is gereden?
Het gebouw wordt tot den grond afge
broken en er wordt een nieuwe grondslag
elegd. De ontbrekende schakel wordt in
den kelen gevoegd. De voorbarige trein
moet terug rijden.
Gelijk een mislukt schoolwerk moet men
een mislukt stuk leven overdoen- Men
moet, en nu beter, herhalen wat men
vroeger verzuimd heeft. Zou het jeugdig
doen van volwassen personen niet dikwijls
een dergelijke poging beteekenen? Wie niet
als een kind gespeeld en gedroomd heeft in
zijn kindertijd, is gedoemd als volwassene
te spelen en droomen. Wie in zijn jonge
jaren het bloed niet heeft laten schuimen
en bruisen, wordt in zijn ouderdom door
den drang van het bloed gekweld.
Het leven eischt el zijn rechten en laat
niet toe, dat een onderdeel wordt overge
slagen. Eerst als het verzuim is ingehaald,
heisteld zich de harmonie.
Inhalen is steeds verdrietig, tijdroovend
en onteerend werk. Daarom doet men het
best, zijn tijd waar te nemen. Vaak echter
verhinderen beletselen van inwendigen en
uitwendige^ aard het te rechter tijd ver
vullen van den levensplicht- Hoeveier kin
dertijd wordt in armoede en bitterheid door
gebracht! Eerst met de volwassenheid komt
de ontworsteling aan den economi^bhen
nood. En dan is 't v&ak te laat; de geleden
schade heeft in de ziel een te diep lidtee-
ken gekerfd.
Is 't niet begrijpelijk, dat vele ouders
zich opofferingen getroosten, om htm kin
deren te schenken, wat zij ze-lf in hun
jeugd hebben moeten ontberen? Zij hebben
acn den lijve ondervonden, dat men niet
ongestraft een der trappen des levens kan
overslaan.
Moeilijk is in onze eeuw, welke alle gren
zen vervaagt, dc zelfbepaling ook ten op
zichte van den leeftijd. Men schame zich
niet een volslagen kind, een volslagen
jonkman, een volwassen en een volslagen
grijsaard te wezen. Doch dit kan men
eerst, als men de kiok van het leven, voor
zoover deze ten achter was, bijgezet heeft.
H. G. CANNEGIETER.
Dc ontiuiming van het Rijn
land. De onderhandelingen
nemen geen ongunstigeo loop.
Er bestaan echter nog ern
stige tegenstellingen.
Zooals men weef, is de omstandigheid, dat
de vergadering van den Volkenbond talrijke
politici naar Geneve heeft doen stroomon, be
nut om tevens in besprekingen, buiten den
Volkenbond om, het viaugstuk der ontruiming
\t>r. het Rijnland aan dc orde te stellen. Dc
leden der Dultsche delegatie hebben eerst
voorzichtig voeling gezocht met de vertegen
woordigers der landen, die rechtstreeks bij de
bezetting van 't Duitsche gebied zijn betrok
ken en het gevolg van dit contact is geweest,
dat een paar conferenties zijn gehouden, die
c-en meer algemeen en ofiicieel karakter droe
gen. Ondanks de polemiek tusschcn Briand,
den 'Franschen minister van buitcnlandsche
zaken en Hermann Muller, den Duitschen rijks
kanselier over 't vraagstuk der ontwapening,
nemen de conferenties geen on gunst igen kee«
en over het resuitaot der bijeenkomst van gis
teren wordt zelfs gezegd, det dit bevredigend
mag worden geacht, al is er nog niets posi
tiefs bereikt.
Herhaalde keeren en in allerlei toonaarden
hebben de Duitschers zoo voor cn na hun
standpunt met betrekking tot de opheffing dei
bezetting toegelicht. De ontiuiming beschou
wen zij niet als ccn gunst, maar als een recht,
dat zij zoowel in politiek, moreel als juridisch
opzicht meenen te kunen laten gelden. Vandaar
dat van Duitsche zijde meermalen is beweerd,
dat Duitschland er niet aan kan denken con
cessies te doen of met compensaties voor den
dag te komen. Duitschland zoo wordt be
toogd heeft stipt de hond gehouden aan
de correcte tenuitvoerlegging der vredesver
dragen op het gebied der ontwapening heeft
het gedaan, wat het troctaat van Versailles
cischtede clausules inzake de gedemilitari
seerde zone heeft het nauwgezet in acht geno
men. Op de wijze, waarop Duitschland de
schadevergoeding betaalde, kan evenmin iets
aangemerkt worden. Frankrijk van zijn kant
heeft het Rijnland, waar het in militair op
zicht feitelijk beslag op heeft .gelegd, steeds
als een onderpand beschouwd voor de herstel
betalingen. Het feit nu, dot het bestaan der
republiek in Duitschland is verzekerd en" ver
der de omstandigheid, dat de financieele rege
lingen met de overwinnende mogendheden tot
bevrediging van deze lootste op onberispelijke
wijze worden uitgevoerd, zijn volgens de Duit
schers redenen te meer om eindelijk aan de
bezetting een einde te maken.
Dezer dagen nog heeft dc Vorwiirts, het or
gaan van Hermann Müller's partij, verscheide
ne der bovenstaande motieven voor een ver
vroegde ontruiming eveneens aangevoerd cn
er bovendien nog op gewezen, dot Duitschland
zich gcheci in drenst van den vrede heeft ge
steld. In dit verband wordt gewezen zoowel pp
de arbitrageverdragen, die het met dc buur
staten heeft gesloten als op het pact van Lo
carno en het onti-oorlogsverdrog van Kellogg.
Dit laatste vormt, zoo zegt dc Vorwiirts,een
soort Locarno voor het Oosten, omdat zoowel
Polen als Duitschland tot dc ondcrlcckennars
van Kellogg's pact behoorenFrankrijk cn
Europa hebben dus waarborg na waarborg
voor Duitschlands vredeswil ontvangen"
Maar, evenals bij de Duitschers in 't alge
meen, ontbreekt bij het socieÜsfischc hoofd
orgaan de bereidheid om zich financieele of
andere offers te getroosten, teneinde een be
spoedigde opheffing der bezetting te verkrij
gen. En van een militaire controle ra de ont
ruiming willen dc Duitschers in het geheel
niets weten. Dat hebben ze op de conferentie
van gisteren eveneens duidelijk gemaakt en
volgens de meeste berichten sloot lord Cushen-
dun, die Chamberlain wegens dienst ziekte ver
vangt en die te Genève de rol van bemidde
laar vervult, op dat stuk van zaken zich bij het
Duitsche standpunt aan. Aan den anderen kant
verluidt, dat Duitschland niet ongenegen zou
zijn Fransche tegemoetkomendheid op meniger
lei wijze te compensecren, doch de telegram
men, die deze mededeeling behelzen, lichten
er niet over in waaruit deze compensatie even
tueel zal bestaan In elk geval bestaat een
mogelijkheid, dat tenslotte een vergelijk toi
stand zal komen. Of dit in Genève reeds zal
geschieden, is ondertusschcn dc vraag Hij-
man's en Briand hebben voor een korten tijd
Genève verlaten, doch zij keeren Zondag te
rug. In dien tusschentijd raadplegen zij natuur
lijk hun regeeringen zood>-' men pos dc vol
gende weck een veraere omwikkeling tegemoet
kari zien der onderhandelingen. Een optimis
tisch bericht zegt, dat men stellig rekent op
een positief resultaat de?er besprekingen. Dat
deze hoop niet beschaamd moge worden
De Belgische Kamer heeft besloten de vol
gende weck het wetsontwerp op de amnestie,
destijds door Van Cauwclaert ingediend, te be
spit ken.
Naar verluid zouden vcjaard worden ver
klaard alle terzake van politieke misdrijven op-
geloopen straffen, die minder dan tien joai
hechtenis of dwangarbeid bedragen, terwijl bij
zvaaidere straffen de Kamer van Inbeschuldi
gingstelling de zaak opnieuw zou onderzoeken
De politieke rechten zouden niet voetstoots
worden teruggegeven.
Boims, die ter dood werd veroordeeld en
wiens straf in twintig jaar dwangarbeid werd
omgezet, zou dus niet onder de toepassing der
amnestiewet vallen. Daar hij binnenkort tien
jaai gevangenisstraf heeft uitgezeten, valt hij
evenwel onder de toepassing van dc wet op
de voorwaardelijke invrijheidstelling, met .het
gevolg dat hij, naur verluidt, vóór het van
kracht worden der amnestiewet reeds zou wor
den ortslagcn.
Emicl Hopp, dc vermoedelijke moordenaar
van den heer Nordman, is een zeer beguald
man. Gewoonlijk treedt hij op onder den naam
var prins von Skanderbue, Van beroep is hij
eigenlijk schilder. Hij spreekt keurig hoog-
Doitsch, vloeiend EngelSch en ook Russisch en
Nederlandsch. Sinds een paar weken woonde
hij bij verre bloedverwanten te Harburg. Vuak
ging hij voor een paar dogen op reis, naar hij
bewecidc voor zaken. Van één zijner reizen
biach: hij onlangs o.a. een dusspeld met bril
janten en een paar ringen mede, die vermoe
delijk ook op onrechtmutigc wijze in zijn bezit
waren gekomen, Verleden week Vrijdag ver
dween Hopp weer uit Harburg om eerst Dins
dag j.i. terug te keeren. Zijn kleeren waren bij
zijn thuiskomst gescheurd en vuil. Hopp pre
sented de zijn bloedverwanten sigaren uit een
koker, die men nog nooit in zijn bezit had ge
zien en die, zooals thans is gebleken, aan
Noidmon heeft toebehoord, Onmiddellijk na
zijn thuiskomst heeft Hopp zich geheel ver
kleed, vermoedelijk om niet 'te worden hcr-
'ctr.d. Hij is daarop weer uit Harburg verdwe
nen Bij een huiszoeking, die volgens de N R
Ct. te Horburg in «le woning van zijn fumilie-
Icdcn werd gehouden, zijn verschillende voor
wet per, gevonden, die aan Nordman hebben
toebehoord.
Naar men nader uit Hamburg meldt, is het
waarschijnlijk, dat dc: moordenaar vun Nord
man zich tc Hamburg ophoudt. Men heeft vast
gesteld, dat de man, nadat hij den sneltrein in
Rothenburg verlaten had, danr niet dc con
trole is gepasseerd, maar met een trein, die
on. half één 's nachts naar Hamburg vertrok,
weer teruggereisd is
KONING ALFONS IN STOCKHOLM.
Plechtige °ntvongst.
Berlijn, 14 Sept. (H.N.) Koning Alfons
is Vrijdagmorgen aan boord van den Spoon-
schcn kruiser Principe Alfonso, welke door een
deel vun de Zwccdschc vloot werd begeleid,
te Stockholm aangekomen. Hij werd door den
koning van Zweden, den kroonprins, den
Zwcedschen minister van buitenlandschc za
ken cn den Spaanschen gezant in een sloep
afgehaald cn naar het koninklijke kasteei be
geleid, waar een plechtige ontvangst plaats
had.
RUSLAND EN AMERIKA.
Verzoenende klanken.
Washington, 14 Sept. (V.D.) Senator
Borah heeft verklaard, dat het toetreden van
Rusland tot het Kelloggpact een geheel nieuwe
toestand in het leven roept, die onder om
standigheden ken leiden tot het weder aan-
knoopen van de betrekkingen tusschen de
Verecnigde Staten en Sovjet Rusland.
DE GEARRESTEERDE SOVJET
AMBTENAREN IN CHINA.
Weer in vrijheid gesteld.
Peking, 14 Sept. Do Chinccsche lecht-
bnnk moet tijdens een nieuw ovrleg tot de
conclusie zijn gekomen dot de vijftien leden
van het Sovjetgczantscbup niet gevangen had
den moeten worden genomen, daar zij diplo
matieke onschendbaarheid genoten.
Men herinnert zich dat zij den Oen April
1927 werden gearresteerd tijdens een huis
zoeking in het gezantschap.
RUSLAND EN DUITSCHLAND.
Tsjitsjcrin tc Berlijn.
B e r 1 ij n, 14 Sept. (V. D.) Naar het Ber
liner Togeblatt meldt, is dc Russische com
missaris van buitenlandschc zaken, Tsjitsjerin,
Vrijdagavond te Berlijn gearriveerd.
[beu /P
[BEU
OP:
HET WEER VAN MOHCSN
Hoogste barometerstand774.8
Valentia.
vaagste barometerstand755.1
Isafjord.
Verwachting tot den avond van
10 Sept.
Matige tot zwakke Noord-Ooste
lijke tot Noordelijke wind, gedeel
telijk bewolkt, droog weer, weinig
verandering in temperatuur.
Een schade van milliocncn
Wij hebben vanmiddag onder dc laatste be
richten reeds gemeld, dat een orkaan in West-
Indië heeft gewoed. Te San Juon op Portorico
is een schade van naar schatting twee millioen
dollar aangericht. Het gcheelc zakenleven ligt
er stil.
Naar het schijnt, was de storm het hevigst
boven de stad Sun Juan op Portorico. Dc wind
had gedurende zes uur een snelheid van meer
dan 100 mijlen (100 K.M.) en bereikte ten slotte
een snelheid van 132 mijlen (ruim 210 K.M.)
Do daken van de voornaamste gebouwen als
mede verscheidene honderden particuliere wo
ningen werden vernield. Het koopvaardijschip
Helen werd op de rotsen geworpen.
Het meteorologisch bureau van Washington
heeft de schepen in de nubijheid radiografisch
gewaarschuwd de grootste voorzichtigheid
hctrachtcn. Noor men meent, zou de orkaan
hedenmorgen naar Santo Domingo trekken.
Uit Dakota City (Nebraska) wordt gemeld,
dat gisteravond in 't N.-O. van genoemde stad
een tornado heeft- gewoed, die zich een smal
pod baande door dit deel van den staat. Er zijn
minstens zes inenschen gedood en meer don
twintig gewond. Het station en ccn nontal hui
zen te Dakota werden verwoest.
Uit New-York wordt d.d. 14 Sept. nog uan
de Tel. gemeld
Een hevige tornado heeft gisteren zijn weg
genomen door de stoten Nebraska, Nooid-Da -
kota cn Zuid-Dukotnr waardoor op verschei
dene plaatsen menschcn om het leven zijn ge
komen en overal groote schade is aangericht.
In het noordoosten van Nebraska werden lien
menschcn gedood en verscheidene gewond.
Groote schade werd hier aangericht aun don
oogst en aan gebouwen. Zoo werden een eind
station der spoorwegen cn ecnige huizen ge
heel verwoest
In een ander deel van Nebraska werden ze
ven menschcn gedood en in Zuid-Dakota zes.
Tot de slachtoffers behooren ook ecnige
schoolkinderen. Het aantal gewonden is nog
niet bekend, doch men vreest, dot het groot is
Dc verbindingen zijn door den tornado gedeel
telijk verbroken.
Daur alle telegrafische en telefonische ge
meenschap met Porto Rico verstoord is, ont
breken nadere bijzonderheden over den or
kaan, die door gewoed heeft
Het eerste bericht spreekt van tenminste 100
dooden cn 500 ingestorte huizen De cycloon,
die zes uur long met een windsterkte van 160
K.M per uur gewoed heeft, is in de richting
San Domingo Haïti verder gegaan. Dc Ame-
rikaansche scheepvaart is uit Key West ge
waarschuwd.
Reuter nleldt nader uit New-York, dat twee
tornado's ook in Nebraska cn Zuid-Dakota
groote schade hebben aangericht; II men
schcn zijn gedood en 100 gewond. Op een
boerderij werd een klein kind door den storm
opgenomen cn 800 meter meegesleept. F.er
speciale trein met dokters is naar het getrof
fen gebied vertrokken.
Dc gouverneur van eilanden beneden den
wind heeft gerapporteerd, dat op alle eilanden
groote schade is aangericht, nauwkeurige ge
gevens zijn echter nog niet ontvangen.
TWEE LONDENSCHE POLITIE
AGENT-EN VEROORDEELD.
Een valsche aanklocht.
De twee polilie-agenten, Clayton en Lt-
-'ens, die beschuldigd werden een valsche aan
klacht tegen een meisje ingediend te hebl""-
nadat het meisje niet van hun atxemiêr:
diend was geweest, zijn door de Old Banf-;-
schuldig bevonden cn ieder veroordeeld ia*
18 maanden hechtenis.
WERKLOOZE MIJNWERKERS Uil
CANADA TERUG.
Ernstige klachten.
De eerste groep der uit Canada terugkee-
rende ontevreden mijnwerkers ten getale van
83, is met het stoomschip Duchess of Bedford
te Liverpool aangekomen. Zij beweerden, dat
ze 14 tot 16 uur hadden moeten werken voor
4 dollor per dog en bovendien slecht gevoed
en behandeld waren.