B. NEEWEG DÊ ÊÊMLANDÊU BUITENLAND. Luxe Glaswerk en Drinkse;viezen uit do Glasfabriek „Leeidam" Voor Haarden A. H. VAN NIEUWKERK Verhuring van Lips safe-loketten BINNENLAND. Vrijdag 28 September 1S28 27e Jaargang No. 76 BUITENLANDSCH OVERZICHT TORY-CONGRES Bescherming der nijverheid DU1TSCHLAND EN DE DOODSTRAF Ministerieel rondschrijven Complete Woning inrichting N.V. !VHDDEN5TA?tDS-BANK Deskundige voorlichting bij den aan- en verkoop van Effecten. Verzilveren van coupons Handeiscredieten incassesringen Spaar-depasito's rente 4 TWISTENDE DUIT- SCHE COMMUNISTEN Thalmann geschorst MADRID'S THEATER- BRAND De lessen der ramp LUCHTVAART HET OCEAAN VLIEG TUIG BREMEN Plaatsing in een Amerikaansch museum DE GRAF ZEPPEP1N Loebe gaat mee DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIE Het derde te Boedapest „ZONNESTRAAL" Beroep bij den Raad van State lillllllll amersfoortsch dagblad ABONNEMENTSPRIJS per 3 maande» voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75, per weck (met gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.171/* Binnenland franco per post per 3 maanden f 3*-. Afzonderlijke nummers f 0.05* POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513 DIRECTEUR-UITQ EVER.' J.VALftliOFF PRIJS DER A0VERTENT1EN van 1—4 regelt f 105 met inbegrip van een bewijsnummer. ejjce mcer f 0-25- Llcfdadtghetds-advertentlëo voor de helft van den prijs. Kleine Advertertlfcn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent. elke regel mcer 10 cent, driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra 0 05 BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL 2* Y Dc Frensch-Brilsche belangenge meenschap. De onthullingen der Daily Telegraph. Het Fransch-Britsch vlootvergelijk, welks tot Stand komen Chamberlain indertijd onthulde, heeft verbazend veel stof doen opjagen en is de oorzaak geweest, dat de betrekkingen tus schen Amerika eenerzijds, Engeland en Frank rijk aan den anderen kant, op het o ogenblik waarlijk wel het een en ander te wenschcn overlaten. Het ergste is, dot het ïccoord hei wantrouwen tusschen de naties opnieuw zeei bedenkelijk heeft doen toenemen. Hebben En- land en Frankrijk alleen maar op maritiem ge bied afspraken gemaakt, die slechts ten doel hadden een oplossing van het vraagstuk der ontwapening makkelijker te maken Niet overal gelooft men, dat de beide staten slechts dit eene accoord hebben gesloten en in vrij uitgebreide kringen wordt sinds 'angen tijd gefluisterd, dat het vlootvergelijk slechts een uitvloeisel is van een entente, die van veel omvangrijker aard is. Zoo beweert men van zekere zijde, dat de Engclsche en Fransche autoriteiten tal van andere belangrijke kwes ties tot in bizenderheden hebben besproken en wel om het Engelsch-Fransche samengaan zoo innig mogelijk te maken, Niet alleen vioot- vtaagstukken heeten te zijn besproken, maar tevens legeraongelcgenhedcn en belangrijke lucht vaart kwesties Zooals men weet is een Engelsch blad, de Daily Telegraph, welks doel het blijkbaar is de Engclsche rcgccring uit haar tmt te lok ken. opdat deze kleur bekent en het Engel- sche volk komt te weten, wat cr aan de hand is, met onthullingen voor d°n dag gekomen Uit de mededeelingen van her Britsche blad, hetwelk blijkbaar vreest, dat de huidige bui- tenlondsche politiek der conservatieve «egee» ring noodlottige gevolgen heeft voor* Enge land, dat zoodoende de vriendschap van Ame rika, Italië en Duitschland vrsocclt om maar niet van Engeland te spreken kan af geleid worden, dat het aan dc démenti's der Britsche regcering niet volkomen geloof hecht Het blad schijnt het bestaan van een Fransch- Britsche luchtvaartovcreenkomst sis een vast staand feit te aanvaarden, waarvan het sluiten moet zijn voorafgegaan aan het marine-ac- coord. Frankrijk, zoo zegt dp Daily Telegroph had aanvankelijk het plan verschillen de steunpunten voor vliegtuigen aan te leggen te Cherbourg en op verschillende onder»; plaatsen aan de kust van het Kanaal en den Atlantischen Oceaan. Dit plan zou nu zijn op gegeven cn bij wijze van contra-prcstatic zou Engeland Frankrijk concessies hebben gedaf.ii, wat het vraagstuk der onderzeeërs betreft: het zou in 't vervolg een onbeperkt aantal duik- booten mogen bouwen. Ook, aldus de Daily Telegraph, mag Engeland gebruik maken van de Fronsche vliegstations, wanneer Duitschlond Engeland te ceniger tijd mocht aanvallen. Bij de luchtvaartmanoeuvres, die onlangs boven Parijs zijn gehouden, zijn de voornaamstp lei ders der Britsche luchtstrijdkrachten present geweest en ook hebben Britsche officieren de Fronsche luchtvaortstations dezer dogen ge ïnspecteerd. Voor Frankrijk is van groot be lang de Britsche concessie inzake het niet mee tellen der militaire reserves voor Frankrijk, omdat deze concessie onafhankelijk is van het vlootvergelijk en van kracht zal blijven, ook wanneer het vlootvergelijk in verband met den Amcrikaanschen tegenstand mocht worden geannuleerd. Het schijnt, dat Enge land Frankrijk op zijn hand heeft weten te ki ij- gen, wat de anti-Russische politiek van eerst genoemd land betreft. Van zijn kant zal En geland de Fransche Balkon-politiek steunen, die erop uit is een toenadering tusschen Bul garije en Zuid-Slavië te bewerkstelligen. Frankrijk heeft verder van Engeland gedaan weten te krijgen, dat het niet langer welwil lend stoot tegenover Litauen, doch voor het Fransch-Poolsche standpunt inzake Wilna in den vervolge zal opkomen. Op het gebied der ontruiming moet Engeland Frankrijk feitelijk de vrije hand hebben gelaten. Dit zijn krasse beschuldigingen, die door de politieke feiten van den laatsten tijd schijnen te worden bevestigd. Ondertusschen gaat de Biitsche regeering voort met haar loochenin gen en nog gisteren heeft zij nadrukkelijk betoogd, dat cr in 't geheel geen ge heime luchtvaartovereenkomst tusschen Lon den en Parijs is gesloten. Hoe dit ook zij, dit simpele démenti vermag nauwelijks de onge rustheid weg te vagen, dat ondanks Volken bond, ondanks uitvoerige besprekingen over ontwapening, de geheime diplomatie bizorder actief is en misschien allerlei onheilen voor bereidt. AARDBEVINGEN. Geen slachtoffers gcmelc. Op het eiland Barbados (Kleine Antillen) werd gisteren om 20.45 uur een hevige aard schok waargenomen, dio 12 a 15 seconden duurde. Te Bri 'igetown (de hoofdstad van het eiland) vertooncn de huizen scheuren. Het schijnt, dat de schok uit de richting van Zuid- Amerika kwam. Uit Perugia wordt gemeld, dat in den nacht van 26 op 27 Sept. in Fubriano een sterke aardbeving werd waargenomen, voorafgegaan door hevig oovderaardsch gerommel. Tegelij kertijd woedde een orkaan in de omgeving Verdere aardschokken werden in de provincie Udine gevoeld. EEN VLIEGTOCHT BRAZILIË-EUROPA. De Braziliaansche staat Sao Paolo wil een vliegtocht van Brazilië naar Europa finan cieren. Balduin kritiseert de oppositiepartijen Het congres der conservatieve partij tc Yar mouth is gisterochtend geopend. Baldwin, dc Engelsohe premier, zeide in een toespraak, dat hij de partij nooit in betere gevcchtsconditie had gekend. Men zag met vertrouwen den uit- slag tegemoet van dc nlgemeene verkiezingen van het volgend jaar. Zoolang do arbeiders partij niet hod geleerd positie tc kiezen tegen haar eigen extremisten en dezen aan de knak te stellen, zou zij nooit de instemming var. hei volk verkrijgen Geen enkele politieke partij was ooit, zoowel wat haar politiek als naar leiding betreft, zoo verdeeld als de liberale partij von tegenwoordig. Verder verklaarde Baldwin, dat het plan tot het beveiligen van de Britsche industrieën dooi middel van beschermende douanetarieven al sedert zeven jaren wet is De geheele wei cld zal van meening zijn, dat de periode van ex- perimcntceren haar einde nadert. Het Britsche volk is traag in het nemen van een beslissing over een nieuw vraagstuk, doch denkt er diep over na. Het spreekt vanzelf, dat er geen be lastingen op voedingsmiddelen zullen woider» gelegd, indien de kiezers ons aan het bewind loten Dc procedure van „safeguarding" zal niet worden toegepast als heimelijk middel om een algemeen douanetarief in te voeren, oivo- «ens deze kwestie aan het oordeel van het kie zerscorps is onderworpen Geen enkele in dustrie zal worden uitgesloten van het recht om haar zaak voor tc brengen en daarvan de gegrondheid te bewijzen, wanneer zij wordt onderwerpen aan het oordeel van het daar voor in aanmerking komende hof. Dc proce dure van „safeguarding" van dc industrieën heeft behoefte aan vereenvoudiging. In zijn rede zeide Baldwin nog, dat het En gclsche volk het recht heeft tc weten, of de liberalen de arbeiderspartij weer aan het be- wind zullen helpen, indien zij cr toe in de ge legenheid zijn. Indien do regeering na de vei- kiezingen in Juni of Juli aan het bewind blijft, zal zij de krotwoningen opruimen. Cvcr het geheele land zal binnenkort elcctriciteit legtti goedkoope tarieven verkrijgbaar zijn. Het heele land en geheel Eui opa bcsclT de. toewijding, handigheid en geduld, wonrm Chamberlain de buitenlandscnc politiek geleid heeft. Voor een groot gedeelte van wat in den loop der laatste vier jaren in Europa gedaan is, komt hem de verdienste toe on hij heeft zijn laatste krachten bijna opgeofferd in dienst van den vrede. Men meldt nog uit Londen aan dc N.R.C. Er waren Donderdag op het congres viei kabinetsministers aanwezig Nevil Chamber lain, Amery, sir Philip Cunliffe Lister en sii Sameul Hoare. Laut in den middag begon het debat over dc beveiliging van industrieën, waarbij als basis voor de discussie diende de motie van brigadier-generaal sir Henry Page Croft, waarin werd gevraagd om de grootst mogelijke uitbreiding van de politiek van bevei- liging, voor zoover die niet in strijd is met de door Baldwin bij Je laatste vcrkiczinger. gedane beloften. Jn zijn rede betoogde sir Hen. ty, dat door toepassing van deze politiek werk werd gevonden voor honderdduizend arbcidcis mcer dan het geval zou geweest zijn zonder deze maatregelen, dat in geen enkel geval de prijzen waren verhoogd, maar integendeel :n enkele gevallen zelfs verlaagd, dat de uitvoer van de producten der beschermde industrieën was vooruitgegaan, terwijl de niet-beseheim- de industrieën er slecht aan toe wa ren. Hij verklaarde, dat als do ijzer en staalindustrieën, de textielindustrie, de manufacturen- en aardewerkindustrieën ook beschermd werden, er dan ook 130.000 arbei ders meer aan het werk zouden kunnen woi- den gezet, wat 300.0C0 menschen ten goede zou komen. Na discussie werd de motie aan genomen met een amendement van den afge vaardigde Storry Deans, waarin gevraagd we^d speciale aandacht te schenken aan de ijzer- en staalindustrie. Practisch afgeschaft Berlijn, 2 7 Sept. (V. D.) In verband met het rondschrijven vun dc regeering vat» Mecklenburg-Schwerin, blijkens hetwelk in de zen staat voorloopig geen doodvonnissen meer zullen voltrokken worden, wordt nog medege deeld, dat deze circulaire het uitvloeisel is van een aanschrijving van den rijksminister van justitie Koch, die in overeenstemming met de door den rijkskanselier Hermann Müller it» zijn regeeringsverklaring gedane aankondiging een rondschrijven heeft gericht aan de Duit- sche landen, krachtens hetwelk in alle ge vallen, waarin door de rechtsprekende colleges doodstraf wordt opgelegd, gebruik moet wor den gemaakt van het begenadigingsrccht, tot dat de hervorming van het strafreoht een feit zal zijn. voorheen Langcstraat. L. BERGSTRAAT 13. TEL. 462 Ontwerpen DE 1)AZEL, DE LORM, COPIER, enz. BECHT DYSERINCK FRISIA E. 1.1. JAARSMA JAN JAARSMA BECKERS Cjujcssth. QOJBEL.283 PLAATSEN- INRUILEN. ALDEGOiMDESTRAAT 103-105-107 TEL. 543. GROOTE SORTEERING CLUBFAUTEUILS en THEEIVIEUBELEN vor Amersfoort cn Omsrreken Langegracht No. 4 - Telefoon 304 AMERSFOORT Verduistering van fondsen B e r l ij n, 2 7 S e p t. (V. D.) In verband met de verduistering van partijgelden in de Hamburgsche communistische partij heeft het centraal comité van de K.P.D. jn zijn zitMng van gisteren blijkens een bericht van Je Rote Fahne het volgende besluit genomen: „Het centraal comité veroordeelt ten sterk ste dc geheimhouding van de tc.Hamburg «ge pleegde fraude door partijgenoot Thiilm.inn tegenover de leidende partij-instanties en be schouwt dit als een politieke fout, welke de partij ten zeerste schaadt. Op zijn eigen voor- stel wordt deze kwestie voorgelegd aan dc executieve Totdat deze affaire zal zijn gere geld, zullen de functies van partijgenoot Thal mann blijven rusten". Volgens mcdedeeling vnn het centraal comi té ligt aan genoemd besluit het volgende ten grondslug Thalmann, wien persoonlijk geei. blaam treft, daar bij zich niet aan dc verduis teringen heeft schuldig gemaakt, heef» met eenigen zijner partijgenooten getracht de hei)» en anderen bekend geworden verduisteringen voor de leidende partij-instanties geheim te houden en buiten haar om te regelen. Vermoedelijk nog meer lijken onder de puinhoopen P a r ij s, 27 Sept. (V. D.). Dc middogblo- den vernemen uit Madrid, dot de laatste brand weerlieden de puinhoopen van het afgebrande theater verlaten hebben. Het opruimingswerk duurt nog voort. Twee gewonden zijn nog aan de bekomen kwetsuren bezweken. Het lijk van den souffleur is nog niet teruggevonden. De rechter van instructie heeft gisteren den archi tecten en experts van den schouwburg een vo-hoor afgenomen. In het lijkenhui? bevindt zich nog slechts een lijk. Geregeld melden zich nog lieden aan, die inlichtingen vragen ovet familieleden, die zij na den brand niet heb ben terdggezien. Dit doet het vermoeden rij zen, dot zich onder de puinhopen nog lijkei» moeten bevinden. Uit Berlijn wordt gemeld, dat de hoofd brandmeester Gompp zich in gezelschop von den leider der brandweer van Dusseldorp, Pe tersen, naar Madrid zal begeven om de oor zaken en uitwerkingen van den theatewbrand ter plaatse te bestudeeren, om zich de opge dane ervaring eventueel ter voorkoming van dergelijke rampen ten nutte tc maken. In Duitschland aangekomen Het Lloyd-ss. Cuxhaven is gisteren te Bre men aangekomen met het bekende Junkcrs- vlicgtuig Bremen, waarmee Köhl cn Hüncfeld met Fitzmaurice in de richting Oost-West vooi het eerst over den Oceaan gevlogen zijn. Het vliegtuig gaat naar Dessou, om in dc Jun- kersfcbrick hersteld te worden, waarna het noar Amerika teruggezonden zal worden, waar het volgens de beschikking van Hüncfeld een plaats zal krijgen in een museum. 7leden naar Weenen f De Graf Zeppelin zal hedenochtend voor zijn veicieien tocht gereed zijn. Het ligt in het \oornemcn een bezoek aon Weenen tc bren gen. Dr. Eckener gelooft, wanneer het lucht schip zich ongeveer boven München bevindt, e«-n definitief besluit te kunnen nemen, of hij a: don niet koers zal zetten naar Weenen. De president van den rijksdag, Loebe, zal de vlucht meemaken, evenals dc Amerikaan- setic commandant Rosendohl. Voor het lucht schip naar Amerika zal vertrekken, zal eerst aog een grootc vlucht boven Europa worden gehouden. Het is echter nog niet bekend, of deze vlucht noar Spanje of naar dc Noordelijke buurlanden van Duitschlond zal gaan. IIcl tweede vliegtuig te Akyab Het Ncdcrlondsche vliegtuig is gisteren te Akyab aangekomen en vertrekt heden naar Rangoon. Het derde toestel, dat den tocht naar Indië begonnen is, de H-NAFC, is gisteren om II 05 uit Neurenberg vertrokken en om 15.40 uur in Boedapest aangekomen. Alles is in orde. Heden wordt de tocht voortgezet. DE TERUGKEER VAN DE KRASSIN. Moskou, 27 Sept. (V. D.) Verwacht wordt, dat de Krassin in de eerste dagen van October te Leningrad zal terugkeeren. Oor logsschepen zullen de sleepboot tegemoet varen en een speciale delegatie zal de opva renden van de Krassin begroeten. De leiders van de expeditie zullen zich naar Moskou be geven om rapport uit te brengen. Geweigerde collecten in verschillende gemeenten In de gisteren gehouden openbare zitting ven den Raud van State is behandeld het be roep der Vereeniging „Zonnestraal'* tegen het besluit von B. en W. von Breda, waarbij ge weigerd werd vergunning te verleenen vooi het houden van een collecte in die gemeente ten behoeve van de inrichting voor adbeids- therapic dier verceniging. B. en W grondden him bezwaren op de overweging, dat de col- bcte schadeli'k zou kunnen zijn voor plaatse lijke instellingen van liefdadigheid. B. en W. hebben in overweging gegeven het beroep ongegrond te verklaren. HET WEER VAN KORCSN Hoogste barometerstand: 7G7.9 Vcstmanocr. Laagste barometerstand. 741.G Vardö. Verwachting tot den n\ond van 29 Sept. Zwakke tot matige wind uit Oos telijke richtingen, meest zwaar be wolkt tot betrokken, waarschijnlijk regenbuien, zachter rits nachts. Illlllllllllllllllillllll De heer W. Drop, lid der Tweede Kamci, trad op voor de Verceniging „Zonnestraal". Hij meende ort. 15 van de Armenwet aldus tc kunnen interpreteeren, dot erkende liefdadige instellingen bewegingsvrijheid hebben, ook om een beroep te doen óp den publieken steun. Het art. heeft dan ook de strekking deze in stellingen te beschermen tegen willekeurig op treden van gemeentebesturen Dc vereeniging „Zonnestraal" is een neutrale instelling, die gelegenheid wil geven voor de ondersteuning van menschen van allerlei ge zindheid. Zij is de eerste instelling, die in Ncdciland de arbeids-therapie invoert. Men kan dan ook niet bestrijden, dot zij een in stelling van algemeen maatschappelijk nut is, hetgeen trouwens o.n. door dc Prov. Stoten von Noord-Holland erkend is toen zij zich voor een bouwcrediet van 435,000 garant stelden B. cn W. van Breda hebben in hun eerste schrijven zich beroepen op schade door do collbcte toe te brengen aan plaatselijke instel lingen, doch in een tweede schrijven wordt dit argument geheel losgelaten en beroept het college zich op de noodza lelijkheid van be perking der openbare inzamelingen. Echter gaf het gemeentebestuur wel vergunning tot het houden var collectes aan „Herwonnen Levens kracht". nan een volkomen onbekende ver ceniging „Luctor ct Emcrgo" te Nijmegen en voor een missiewcck, welke geen algemeen liefdadig doel beoogde. Weliswaar heeft het gemeentebestuur toegezegd, dat het oen aan vroeg het volgende jaar wel in goedgunstige beschouwing wil nemen, behoudens bijzondere omstandigheden, doch op die wijze zou de verceniging „Zonnestraal" worden overgele verd aan willekeur. Een duidelijke jurispruden tie in dezen achtte spr. van groot belang. De koninklijke beslissing volgt later. Dezelfde verceniging was in beroep geko men tegen stuitingsbcsluitcn van de gemeente besturen van Maastricht, Princenhoge, Haar lem en 's-Gra ven hoge. Voor de gemeente Haarlem trad op mr. Heerkcns Thijssen, wet houder. Hij betoogde, dat het voor Haarlem een prinripieele quaestie betreft Deze ge meente heeft reeds long geleden besloten het aantal collectes tc beperken. Onder de vcr- cenigingcn, die de vergunning krijgen, zijn cr 'diie, die de bestrijding der tuberculose na streven en die bewezen hebben, dat dc op brengst hunner collecties voor ccn zeer groot deei uan Haarlem cn goede komt, terwijl bo vendien „Het Roode Kruis" een collecte houdt, die geheel aan Haarlem ten goede komt Het een of het ande^ kan vande collectes der verceniging „Zonnestraal" niet worden gezegd. Wordt h^t beroep van „Zonnestraal" ge grond verklaard, don is het hek von den dam en kon iedere vereeniging met eer» liefdadig karakter een openbare inzameling houden zonder dat het gemeentebestuur iets daartegen kan doen, hetgeen in strijd zou zijn met dc gemeentelijke autonomie De heer Drop, zich aansluitende bij het advies van Ged Staten van Noord-Holland om het beroep gegrond te verklaren, betoogde dat de opvatting van het gemeentebestuur als zou het toestaan van collecten verband moeten houden met de grootte van het deel, dat ann dc gemeente Haarlem ten goede komt, in strijd is met de algemeen gehuldigde opvat ting. Voor het gemeentebestuur van 's-Graven- hege trod op mr. R ij k c n, chef van het kubi- net van den (burgemeester. De heer Drop zeide over het advies van Ged. Staten van Zuid-Holland, hetwelk strekt tot niet-ontvonkelijkvcrklaring van het beroep, omdat het beroepschrift slechts dcor den voor zitter inplaats van door den voo.ritter cn ccn der bestuursleden geteekend is, dat de ge meente hiervan geen middel heeft gemaakt. Dc heer R ij k c n gaf de verzekering, dat de gemeente hiervan ook geen middel zou maken, omdat het h. i geot om de zaak zelve. Spr. betoogde vervolgens, dat B. en W zich uitsluitend hebben laten leiden door het motief dat beperking der colleclen noodig is. Spr. meende, dat de Armenwet den gemeen tebesturen dc bevoegdheid geeft een collecte te stuiten. Motiveering van het stuitingsbesluit wordt niet geëischt. Ook in deze zaken volgt dc Kon. beslissing later. Overreden en gedood. Gisteravond is op de Wolphaertsbocht tc Rotterdam een zekere P. in 't Hout, door een tram overreden en ernstig gewond naar een der ziekenhuizen alhier vervoerd, waar hij kort na aankomst is overleden Gistermiddag fietsten op den Brinkluan t® Bussum twee meisjes, plotseH-g haakten do sturen harer fietsen in elkaar. E;n der meisjes, de I5-jarige B., viel. Een passeerende auto kon niet meer stoppen en overreed het kind, dat gedurende het vervoer naar het ziekenhuis overleed.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1