DË ËËMLANDEU
Voor Haarden
A. H. VAN NIEUWKERK
PRIJS DER AOVERTENTIEH 1.05 <ncf inbegrip vu tea Oewljjoommer.
IViaariüar t ucroaer )ö2b
27e Jaargang No. 78
BUITENLAND8CH OVERZICHT
HAVENARBEIDERS-
SiAKlNG
Algemeene
werkneerlegging?
P.NlERLOf»
Complete Woninginrichting
SPOORWEGRAMP IN
SPANJE
TUNNEL INGESTORT
Vermoedelijk
een tiental dooden
BUITENLAND.
Vele dooden en gewonden
ERNSTll ARBEIDS
GESCHIL
Beide partjen stijfhoofdig
LUCHTVAART
DE POSTVLUCHTEN
NAAR 1ND1E
Het derde te Bushire
Italiaansch watervliegtuig
verongelukt
Botsing met een kabel
DE GRAF ZEPPELIN
Stockholm
ook op 't program
SPORT
Ill
.*r|
amersfoortsch dagblad
^OÜNfcMÉN I OPRIJS 3 ®aaade" vo°' Amersfoort 2.10 per maand i 0.75. per
weck (met gratis verzekering tegen ongelukken* 1 0.1 7Vt»
Bmoeni.oo traaco per post per 3 maanden I 3. Afiondrrlljke Dammers I 0.05.
POSTREKENING 47910
TELEFOON INTERC 515
DIRECTEUR UITG EVER; J.VALKHOFf
elke regel meer 10.25 Ltefdadlghelds-advertentlê» voot dt
helft van den prijs. Kleine Adverttrtiën „KEmES" bil vooruitbetaling 5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen Bewijsnummer eat ra 0 05
BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2*
Hel Fransch-Britsch vlootaccoord.
Amerika kan het nief aan
vaarden. De deur voor onder
handelingen blijft open.
Zooals men kon verwachten, heeft Amerika
met betrekking tot het Fronsch-Engelsch vloot-
vergelijk zijn „onaannemelijk" uitgesproken,
maar het trekt de aandacht, dat het dit niet
op bitsen en verbitterden toon doet. De nota,
die de Verecnigde Staten aan Frankrijk en En
geland 'zonden en die thans is openbaar ge
maakt, is op rustige wijze geredigeerd, of
schoon jij een volkomen afwijzend karakter
draagt. Hoe verlangend blijkens de nota Ame
rika ook is om op het terrein der vlootbewa-
pening tot inkrimping over te gaan, niettemin
moet het zich kanten tegen de voorstellen,
die het Fronsrh-Britsche vergelijk belichamen,
daar aanvaarding ervan tengevolge zou heb
ben, dat vrijelijk zekere scheepsklossen van
groote gevechtswnarde zouden kunnen worden
gebouwd, terwijl alleen beperkingen van
kracht zouden worden met betrekking tot ty
pen. die speciaal beantwoorden aan de be
hoeften der Verecnigde Staten. Coolidge's re
geering huldigt dan ook de opvatting, dat on
mogelijk het doel eener ontwapeningsconfe
rentie kan worden bereikt, wanneer men zich
met dc Fransch-Engelsche voorstellen zou
vereenigen, aangezien daardoor een groote
tonnage gehandhaafd zou blijven^ terwijl ver
scheidene typen onber>erkt zouden worden ge
laten. Het Fransch-Engelsch vergelijk vormt
naar het Amerikaansche inzicht dan ook geen
besprekingsbasis In beginsel is Amerika niet
gekant tegen een Fransch-Engelsche afspraak,
wanneer deze de ontwapening ten goede komt,
maar de onderhavige voorstellen bevatten een
regeling die voor Amerika onaanvaardbaar
is. Zelft gnat Amerika nog verder door te
verklaren, dot het op elke conferentie gaarne
rekening wil houden met speciale verdedigings
behoeften, van welke maritieme mogendheid
ook. In dat verband wordt er in de nota op
gewezen, dat dit zou kunnen geschieden door
eerst een regeling te treffen inzake een zeker
percentage Dit tonnage-percentage zou men
in verschillende klassen kunnen varieeren, mits
de grenzen van het overeengekomen percen
tage niet worden overschreden Ter toelich
ting wordt verklaard, dat, wanneer een be
paalde schcepsklasse wordt uitgebreid, deze
tonnagevermeerdering van den scheepsinhoud
der overige klassen zou worden afgetrokken.
Hoe Amerika tegenover het Fransch-Engel
sche vergelijk stoet, blijkt reeds dodelijk uit
het begin der nota, waarin wordt vastgesteld,
dot het accoord aan geen der voorwaarden
voldoet, die den Verecnigden Stoten van over
wegend bel.>ng voorkomen Een opnieuw op
leven" van den bewapeningswedijver acht Ame
rika onvermijdelijk, wanneer men zou instem
men met de Franscfh-Engelsche voorstellen,
die een verbazend gTOOte klasse van doeltref
fende geveohtsschepen onbeperkt laat.
Het Amerikaansche bezwaar richt zich met
name tegen het feit, dot alleen kruisers tot en
met tienduizend ton en gewapend met zes-
tot achtduims-kanonnen. alsmede duikbooton,
waarvan de inhoud GOO ton te boven gaat,
naar de Fronschen en Engelschen willen, zul
len worden beperkt Hierdoor zouden juist dc
typen worden getroffen, die Amerika het meest
noodig heeft. Het gevolg ervan zou trvens zijn,
dat landen met een groote koopvaardijvloot,
waarop makkelijk zesduimskanonnen kunnen
worden aangebracht, in tijd van oorlog in een
bizonder voordeelige positie zouden komen.
Amerika wil de tonnage van alle sehc-cpsklns-
sen bepe ken en evenzeer de duikbooten be
neden de 600 ton Nog liever zou ze deze
geheel afgeschaft zien.
Het is nu aan Engeland en Frankrijk te ant
woorden óp de Amerikaansche kritiek. Over
het algemeen schijnt de indruk der nota te
Londen en Parijs, al komt zij feitelijk on een
volkomen weigering neer, nog al gunstig te
zijn, daar men een fel en scherp document
had verwacht In plaats daarvan laat Amerika
de dcUT voor verdere besprekingen ooen en
ook in de Fransche hoofdstad is men blijkens
dc telegrammen de opvatting toegedaan, dat
de Amerikaansche nota de voortzetting der
onderhandelingen voorstelt.
Kritieke dag in Australië
Naar V. D. Zaterdag uit Melbourne bericht
te, was de toestand in de Australische haven
arbeidersstaking van dien. aard, dat men vreest,
dat de algemeene staking niet meer kon wor
den voorkomen.
Uit Adelaide wordt nog d.d. 30 Sept. aan de
Cour. gemeld
Maandag dreigt de meest kritieke dag van
de geheele staking te worden. De premier heelt
vandaag en gisteren herhaaldelijk besprekin
gen met de reeders gevoerd, om te trachten
een ernstige crisis te voorkomen.
Het kabinet is gisteren weer bijeen geweest.
Na afloop van de zitting deelde de minister
president mede, dat alleen de vrijwilligers, die
reeds op de schepen gewerkt hebben, Maandag
tegelijk met de werkwillige havenarbeiders in
dienst zullen worden genomen. De federale re-
gecring en de staatsregcering hebben de be
scherming der vrijwilligers op zich genomen
Een speciale politie-afdecling is opgericht, die
ervoor moet zorgen, dat de rust bewaard blijft
en die ten nauwste voeling moet houden met
de gewone politie.
Na een onderhoud met de reeders heeft dc
premier nog medegedeeld, dat hij de verzeke
ring kan geven dat, indien de havenarbeiders
zich Maandag aanmelden, geen nieuwe vrijwil
ligers in dienst zullen worden genomen, tot
alle werkwilligen zich hebben laten inschrij
ven. De reeders hebben echter met nadruk
verklaard, dat zij er op staan, dat eerst dc
voorkeur wordt gegeven aan de vrijwilligers
en dat men eerst daarna zal overgaan tot het
lannemen van werkwillige havenarbeiders. Zij
achten het niet meer dan billijk, om eerst de
vrijwilligers te helpen, die hun diensten heb
ben aangeboden gedurende de afgeloopen kri-
ieke dagen.
De re^cering heeft bevel gegeven om mor
gen te Port Adelaid" alle hotels te sluiten; op
de handhaving van de wapenwet zal nauw toe-
richt worden gehouden.
BECHT DYSERINCK
FRISIA
E. M. JAARSMA
JAN JAARSHA
BECKERS
ZAAOESnt. 90JÜU-288
PLAATSENINRUILEN
ALDEQONDESTRAAT 103-105-107
TEL. 543.
GROOTE SORTEERINQ
CLUBFAUTEUILS en
THEEMEUBELEN
Botsing van tuee
sneltreinen
Als gevolg van den
aanhoudenden regen
Bij de werkzaamheden voor den aanleg van
ccn spoorweg van Saragossa naar Caminera
is Zaterdag een tunnel ingestort; acht lijken
werden reeds te voorschijn gehaald. Het op-
ruimingswerk werd met groote haast ter hand
genomen om de overige arbeiders te bevrijden.
Nader wordt uit Saragossa bericht, dat de
instorting van de tunnel is te wij'.en aan de
aanhoudende regens. Veertien arbeiders waren
er aan het werk. Vier konden ontsnappen. De
anderen werden bedolven. De opruimingswerk
zaamheden vorderen moeizaam, daar zich tel
kens nieuwe aardstortingen voordoen. De in
genieurs zijn er in geslaagd zich door kloppen
in verbinding te stellen met drie der bedolven
mannen. Men denkt, dat de anderen dood zijn.
DE KNOEIERIJEN MET DE OORLOGS-
LEENINGEN.
Nieuwe onthullingen.
Berlijn, 29 Sept. (H. N.) Volgens het
B. T. heeft dc politie, geassisteerd door ver
schillende accountants, gisteren in opdjacht
«en den officier van justitie bij verschii.er.dt
Berlijnsche banken rekeningen ondet zocht.
Daarbij moeten nieuwe gevallen van bedrog
vastgesteld en voorts belangrijk materiaal ver'
kregen zijn.
TREINONGEVAL IN DUITSCHLAND.
Negen gewonden.
Berlijn, 29 Sept. (H. N.l Vrijdagnacht
iMcft de personentrein van Berlijn naar Mün-
en te Ludwigstadt een klein ongeluk gehad,
waarbij 9 reizigers gewond werden.
TREIN TEGEN VRACHTAUTO.
Vijf dooden.
Uit Melbourne wordt gemeld, dat te Coiio
nabij Geclong op een overweg een auto door
een trein werd gegrepen en verbrijzeld. Vijl
Inzittenden werden gedood en zes gewond.
De slachtoffers keerden terug van een katho-
Tusschen de stations Baeja en Javelquinto
bij Modrigueras, zijn de sneltrein uit Ando-
lusië en de sneltrein naar Algesiras in botsing
gekomen. Beide locomotieven zijn bijna geheel
vernield. Een wogen Ie klos is versplinterd. Er
werden 8 lijken en 19 gewonden, waarvan 7
zwaar, uit de wrakstukken te voorschijn ge
haald.
Volgens een nader bericht. Zoterdag uit
Madrid verzonden, vollen er 12 dooden en 23
gewonden, van wie 12 zeer ernstig, te betreu
ren. Men wijt het opgeluk aan achteloosheid
an een der conducteurs.
P a r ij s, 2 0 Sept. (V. D.) Met betrekking
tot het ernstig spoorwegongeluk in Spanje
wordt nog het volgénde gemeld
De locomotief en een wagen eerste klos zijn
volledig verwoest. Volgens officieele mededee-
lingen zijn 12 reizigers om het leven gekomen,
terwijl 12 rcizigeis ernstig werden gewond.
Naar de laatste berichten melden, zouden er
ect\ter 15 aooden «n *5 Jv„ zijn.
Uit Cordova vertrokken onmiddellijk na aan
komst van het bericht van het ongeluk hulp-
treinen met artsen <n verbandmaterialen.
De directeur der Zuid-Spoorwegmaatschap
pij begaf zich in een extra-trein naar de plaats
van het ongeluk.
Uitsluiing van 45000
tarielarbcidcrs
DE STAKING TE BOMBAK
Mislukte onderhandelingen.
De besprekingen tusschen ondernemers en
rbeiders in de textiel-'"dustrie te Bombay
hebben schipbreuk geleden in verband met
meeningsverschillen over de salarisverlaging
voor de wevers.
ROODHARIGEN GEVRAAGD.
In overeenstemming met. een
herfstdccor.
Dezer dagen stond het in een der Londen-
sche- straten vol van meisjes mc-t rood haar.
Het waren er wel haast honderd, met rood hoor
verschillende schakeeringen. Een bioscoop
had twintig programma-meisjes gevraagd en
als eisch werd gesteld dat de meisjes rocd
haar hadden om in overeenstemming te zijn
met het herfstdecor van het filmpaleis.
EEN NIEUWE SAMENZWERING
IN SPANJE?
Een onderhoud tusschen Alfonso
en Primo de Rivera.
Onder voorbehoud wordt melding gemaakt
van een telegram aan het Journal uit San
Sebastion, volgens hetwelk bij het onderhoud,
dat de koning van Spanje met Primo de Ri
vera had tijdens de reis van de Fransch-
Spoansche grens naar Son Sebastian, de ui'erst
strenge politiemaatregelen werden bespro
ken, die zouden worden genomen in verband
met de ontdekking van een nieuw omvangrijk
complot tegen het huidig regime in Spanje.
GROOTE BELGISCHE
MAATSCHAPPIJ FAILLIET.
Een tekort van vele millioenen.
Münche nG adbach, 29 SepT. (V
D.) De laatste pepogren van de eerste burge
meesters van Mtichen-Gladbach en Rheydt,
on» de dreigondeuitsluiting van 45.000 tex
tielarbeiders in hn district te voorkomen, zijn
mislukt. De beid< burgemeesters hebben zich
zoowel tot de veëenigingen van werkgeve.rs
als tot de vakverenigingen in de textielin
dustrie gewend erhadden gevraagd, of de par
tijen bereid warerjeen gemeenschappelijke uit
spraak te publiceren, waarin zij verklaarden
een weg te zulle zoeken om het stilleggen
van het werk tevoorkomen. Beide partijen
hebben evenwel gweigerd af (e ven van hun
eischen. Daar deopzogtermijn heden afloopt,
zu'len van Maanig a.s. af alle textielbedrij
ven in de distrien München-Gladbach en
Rheydt stilgclegc worden.
Da Soir meldt uit Leuven, dat volgens ge
ruchten een belangrijke maatschappij, die
steenkoolmijnen in Tsjecho-SUwakije exploi-
Hele vergadering ïe Werribeê, geleid door den ,Cert, failliet is gegoon. He» passief JOU ver-™ya^'
punselijkcn legaat kardinaal CerrettL J scLeidene infllioenen bedragen.
DE VERITLIAANSCHING VAN
JID-TIROL.
Nieuwe maatregelen.
Bozen, 29 i p t. (V. D.) In een buiten
gewone vergaderg von de fascio van Bozen
heeft de prefecten Bozen nieuwe maatrege
len voor de volkhen italianiseering van Zuid-
Tirol aongekondd. Zoo zou de Duitsche gees
telijkheid in het nd onder scherpere controle
worden geplaatsïn in koopmansbedrijven het
aantal buitenlanche employés niet meer dan
10 pet. mogen ïdrngen. Van de 95 burge
meesters van gesenten in de provincie Bozen
zullen in de eeivolgendc maanden niet min
der don 35 dooinderen worden vervangen.
WINTEEN NOORWEGEN.
Felle vorst.
Oslo, 29 Spt. (VD.) Gehoel Noorwe
gen tot nabij G> Is met sneeuw bedekt Uit
bijna alle strek wordt koude tot 10 graden
onder nul gemL
DE REGEEHGSCRISTS IN ZWEDEN.
De Zweedscl koning heeft Zaterdag den
leider der congatieven, admiraal Lindmann,
met de vorminfan een nieuwe regeering be
last. Admiraal in dm onn heeft da opdracht
Bet tweede postvliegtuig te
Medan geland
D.d. 29 Sept werd uit 's-Gravenhage ge
meld
Bij de Indische Luchtvaart-Maatschappij is
bericht ingekomen, dat de N-NAFB heden te
6 50 uur uit Rangoon is vertrokken en te
14.35 uur te SengOTa is geland. Alles was
in orde. Morgen vertrekken de luchtvaar-
ders, dip gedurende den tocht te kampen had
den met veel regen en gedurende twee vut bo
ven zee hebben gevlogen zonder uitzicht, naar
Medan.
Nader wordt gemeld
Het tweede postvliegtuig naar Indië Is Zon
dag 8 uur 45 te Medan aangekomen. Het was
om 5 uur van Sengora vertrokken.
Het derde toestel is geland in Bushir, voor
bij Bagdad.
Drie officieren vermoedelijk
geëlectrocuteerd
Een Italiaansch watervliegtuig, dat uit Spits
bergen terug kwam en door drie officieren en
twee mecaniciens bemand was, is Zaterdag in
het dal van de Rhone verongelukt
Het vliegtuig was op 2 K.M. ten Zuiden van
Valences, toen de bestuurder, om een onweer
te vermijden, een wending maakte. Hij vloog
lang cn is toen bij deze manoeuvre met zijn
tocste'. tegen een hoogspanningskabel van de
Cm ctiicitcit gebotst. Het toestel stortte daar-
Jw» in de Rhö'ne. De drie officieren werden
door den stroom meegevoerd. De mecani
ciens werden licht gewond. Men heeft dadelijk
pogingen gedaan om de officieren te vinden,
djp waarschijnlijk geëlectrocuteerd zijn.
Men neemt aan, dat majoor Pcnzo bij' deze
romp is omgekomen.
Morgen een nieuwe
uitgebreide vlucht
S t u 11 g a r t, 2 9 Sept. (H. N.) De eerst
volgende vaart van de Graf Zeppelin zal vei-
moedelijk Dinsdag plaats hebben. De reis gaat
over Ulm, Hof naar Saksen, waarbij zoo mo
gelijk alle groote steden van Saksen zullen
worden bezocht Dan gaat de reis verder over
Siiezië naar Berlijn, dot reeds op den eersten
dag zal worden bereikt. Van Berlijn gaat d*
Zeppelin over de Oostzee naar Koningsbergen
en vandaar vermoedelijk naar de Scandinavi
sche landen, woarbij in het bijzonder aan een
bezoek aan Stockholm wordt gedacht Het
luchtschip zei 5 6 duizend kubieke meter
blauwgas meenemen Met de vulling is reeds
een aanvang gemaakt. Rijksminister von Gue-
rard zal de reis waarschijnlijk meema .en.
Aangezien het weer boven den Atlantischcn
Oceaan thans zeer gunstig is, wenscht dr
Eckencr de reis naar Amerika zoo spoedig
mogelijk te aanvaarden. Hij verwacht, dat het
voor deze reis benoodigd© gas tegen het ein
de van de volgende week in voldoende hoe
veelheid beschikbaar zal zijn.
N.V3.-IHTSLAGEN.
HET WESTEN. (Afdeeling I.)
2e klasse A.
Den Helder: RCHWest Frisia 2—4
Wormerveer: V 'OAFC 21
Zaandam: ZVVAlcm. Vistrix 12
Amsterdam: ZeeburgiaHollandia 41
Koog (Zaan)KFCHelder 52
3e klasse B.
Amsterdam: TOGAllen Weerbaar '40
Amsterdam: DJKZNC 41
AmsterdamDSVDonar 31
AmsterdamHortusQuick 41
3e klasse C.
Zaandam: ZRC-Kinheim 02
Assendelft: AssendelftOosterpark 22
Beverwijk: KennemersEDW 10
Amsterdam; Amstel—Watergr. meer 1—4
HET WEER VAN VO80CN
Hoogste barometorsthnd: 769.0
Valentia,
Laagste barometerstand 746.4
Ingó.
Verwachting tot den avond van
2 October.
Matige tot zwakke. later wellicht
toenemende Noord-Westolijkc tot
Zuid-Westclijkc wind. tijdeltik op
klarend, later wellicht ww regen,
mogelijk nachtvorst, iet* zachter
overdag.
3e klasse D.
Lelden: LFCUSlf sch. n. o.
Den Haag: EHSAlphen 04
Hillegom: HillinenTHP 5—4
Scheveningen: ScheveningenSchoten 12
4e klasse B.
Halfweg: HalfwegADW
Amsterdam: SCANeerlr-.dia
AmsterdamSwiftVolewjjckers
Reserve le klasse.
Haarlem: EDO 2Hilversum 2
Amsterdam: AFC B.auw Wit 2
Amsterdam: Sparta? RCH 2
Zaandam: ZFC 2Ajax 2
IJmuiden: Stormvogels 2HFC 2
Reserve 2e klasse A.
Hoorn: Hollandia 2WA 2
Amsterdam: BI. Wit 3Ajax 3
Utrecht: Velox 2—UW 3
Utrectht; Hercules 2—*t Gooi 2
Res. 3e kla e D.
Utrecht: Hercules 3Zeist 2
Utrecht: UW 4Voorwaarts 2
Baarn: Baarn 2HVC 2
Promotie 3e klasse.
Zaandam: QSCAPGS
HET WESTEN. (Afdeeling II.)
2e klasse A,
Rotterdam: VOCUnitas
Dordrecht: ODSDHC
RotterdamOvermaasBMT
Den Haag: QuickASC
3e klasse A.
Leiden: LugdunumHk. Hol.
Delft: Delft—VDL
Delft: DVC—RUswijk
3e klasse B.
Vlaardingen: VFCONA
Schoonhoven: Schoonh.'t Noorden
Rotterdam: LeonidasDHS
Bodegraven: Bodegraven—^Goal
3e klasse C.
Utrecht: UtrechtOlympia
Utrecht: HollandCulen'org
Utrecht: VoorwaartsKampong
3e klasse 7
Dordrecht: EmmaJOZ
Culemborg: VriendenschaarUDI
Rotterdam: St. VolhardenMusschen
Leerdam: LeerdamUSC
3—3
1—6
1—4
5—1
0—2
1—2
4—1
6—0
1—2
0—0
n. d.
7—6
0—3
n. d.
1—1
3—4
Res. le Kiisse.
Dordrecht: DFC 2Feyenootd 2
Den Haag: HBS 2Sparta 2
Gorinchem: Unitas 2UW 2
Rotterdam: Xerxes 2VOC 2
Delft: DHC 2—CV*r 2
1—2
3—2
6—1
3—2
5—3
1—4
0—1
1—I
1—1
2—1
2—1
3—8
5—3
2—3
9—2
0—4
3—0
3—8
3—2
4—1
X—0
8-3
HET ZUIDEN.
Xe Klasse.
Den Bosch: WilhelminaWillem IX 0—4
Tilburg. LONGANO LD 2—4
Eindhoven: PSVRo .mond XX
Maastricht: MVVEindhoven 2X
Breda: NAC—BW 5—3
2o klass A.
Roosendaal: RBCBrcdania 01
Middelburg: Zeelandia—Vlissingen 28
Bergen o. Zoom: DOSKOMiddelburg 2X
Tilburg: GUDOK—Breda 4—2
2e kla: B.
Venlo: VW-Tcgeien 3—
Waalwfjk: HECSiitard uitg.
Helmond: HelmondVOS 62
Valkenswaard: De ValkWaalw. W. terugg.
Boxtel: BoxtelTAC 05
2e klass.. C.
Trecbeek: Stm. EmmaSim. Hendr.
3e Klasse A.
Zierikzee: SINOTOGoes
Vlissingen: Vlissingen 2Teraeuxen
Middelburg: Middelb. 2Walcheren
3de Klasse B.
Breda: HeroWapen r. Breda
Breda: HKIBocimeer
Oosterhout: TSCGood Luck
1-0
2—2
1—4
2—3
6—1
4—2
2—4
HET OOSTEN.
Xe klasse.
Wageningen: Wagen.—Bob. et V.
Zwolle: ZACEnsehed. Boys
Apeldoorn: AGOVVVitesse
Deventer: GO Ahead—Heracles
Enschede: EnschedéTubantia
2e klasse A.
Enschede: Geel ZwartHengelo
Kampen: KHC—PEC
Hengelo: GOLTO—DOTO
Enschede: TubantersRigtersbloek
Zwolle: Zwolsche Boys—RODA
2e klasse B.
Deventer: UDBe Quick
Nijmegen: NECOosterbeek
Arnhem: Arnh. BoysQuick
Velpt Gelria—Apeldoorn
62
2-1
3-2
4-1
3-1
1-8
2-7
5-2
1-7
1-1
3-4
7—0
2-2
4-1
