FA. DUIM BURGER Wintercollectie
DE eemlandeu
ARNHEMSCHEWEG 26
DAMES MODEZAAK
[42]
iuw\kcdm ff
DIRECTEIUR-UITGEVEQ: J.VALKHOff
Zaterdag 13 October 1928
27e Jaargang No. 8S
EEN EERESGHULD DER
NATIE
BUITENLANDSCH OVERZICHT
DE DUIKBOOT ONDINE
AANGEVAREN
EEN RELAAS VAN DEN GRIEKSCHEN KAPITEIN
fiiiiniDiiiiiiiiiiiiiiiiviiiii
liiuuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
OP WEG NAAR DE BERMUDA'S
ZONDAG BOVEN NEW YORK?
F* L.A.A.v„HAriERSVELD
LUXE AUTO VERHUUR
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maande» voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75, per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3«-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 515
PRIJS DER AüVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.95 met Inbegrip van een bewijsnummer.
elke regel meer f0.25. Liefdadlghelds-advertentlSo voor de
helft van den prijs. Kleine AdvertertlSn „KEITJES" bi) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer J0 cent» driemaal plaatsen f I.Bewijsnummer extra 1 0.05
BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2*
Wij ontvingen dezer degen ©en tweetal
geschriften betreffende het onvoldoende
der pensioenen van de vóór 1 Jan. 1920 ge-
pens ionneerde militairen van het Neder-
landsche en het Ned.-Indische leger. Het
eerste is een brochure door den „Alge
meen© Militaire Pensioenbond" en getiteld
„Een ernstig beroep op het rechtsgevoel
van regeering en volk".
De schrijver herinnert er aan da-t reeds
tallooze malen op den nood der oud-ge*
pensionneerden is gewezen en haalt dan
eenige uitspraken aan van gezaghebbende
mannen in den lande. Zoo verklaarde de
minister van oorlog Van Dijk in de Tweede
Kamer op 22 Dec. 1924 het volgende:
„Ik behoef zeker niet te zeggen, d-at de
zaak van de oude g ©pens ion-neer den mijn
volle sympathie heeft. Ik kan mededeelen.
dat deze zaak in overweging Is en een be
rekening wordt gemaakt. Aan mijn mede
werking om te doen wat mogelijk is, reke
ning houdende met hetgeen financieel be
schikbaar kan worden gesteld, zal het zeker
niet ontbreken, want ik acht deze zaak ur
gent boven vele andere".
En minister Ruys de Beerenbroek zeide
op 21 Nov. 1924 in de Tweede Kamer o.a.:
„De voorziening ten bate van de oud-
gepensionn eerden behoort tot de urgente
zaken, waaraan gedacht zal worden, wanneer
een verbetering van den financieelen toe
stand des Rijks intreedt, welke een meer
blijvend karakter draagt"
Eerst in 1927 werd door de Kamer met
groote meerderheid de motie-Dresselhuys
aangenomen, waarin werd uitgesproken, dat
thans maatregelen moeten worden genomen
om te geraken tot een verbetering van den
toestand der oud-gepensionneerden en
hunne weduwen en weezen.
De Regeering heeft aan deze Kamer
uitspraak gevolg gegeven door een steun
regeling in het leven te roepen, welke blij
kens ontvangen inlichtingen hoogst onvol
doende is. Tal van staaltjes worden mee
gedeeld, die niet alleen het onvoldoende
maar tevens het tergend onbillijke eener
dergelijke regeling demonstreeren. Geen
wonder dan ook, dat de conclusie luidt, dar
de steunregeling niet het middel is.
De heer Brandwijk eindigt zijn betoog al
dus:
„Mocht de Nederlandsche Regeering niei
zeer spoedig tot het besef komen, dat de
steunverleen-ing verdwijnen moet en een re
geling moet worden in het leven geroepen,
die bevredigend is, dan blijft sleohts over,
dat ieder die in ons land gevoel voor recht
heeft, zijn protest voegt bij d'e orize, en me
dewerkt, de Regeering te noodzaken tot wij-
ziging van Haar houding.
Een ernstig be oep doen wij op dc Ne
derlandsche Regeering, maar een niet
minder ernstig beroep op de openbare mee
ning, opdat de steunverleemng zoo spoedig
mogelijk verdwijnen en plaats maken zal
voor eon bevredigende regeling, die zeer
wel gevonden kan worden, indien slechts
de oprechte wil aanwezig is om de oud-ge
pensionneerden te behandelen naar recht
en billijkheid en zooa-ls zij als eertijds
trouwe dienaren van den Staat verdie
nen"
Religie uit Hollywood. Een
merkwaardige „profetes" te
Londen.
(Het tweede geschrift is een adres aan
H-M. de- Koningin van het Soerabajasche
Comité van Actie tot gelijkstelling der pen
sioenen van oud-strijders. Allereerst wordt
gewezen op de besprekingen in den Volks
raad, waaruit gebleken is, dat tal van ge-
pensionneerden militairen van bet Ned.
Jnd. Leger in kommervolle omstandigheden
leven, daar hunne pensioenen ten eenen
male ontoereikend zijn om in de kosten van
het noodzakelijk levensonderhoud te voor
zien.
Toch is de de Ned. Staat erkentelijkheid
schuldig aan het leger, dat niet alleen schit
terend militair werk heelt verricht, doch dat
ook in de Buitengewesten de grondslagen
heeft gelegd voor een betere orde van za
ken, waardoor is mogelijk geworden een
krachtige ontwikkeling van de meeste stre
ken der Buitengewesten op het gebied van
handel, van nijverheid en van culturen,
waarvan tenslotte alle bevolkingsgroepen
de vruchten plukken.
De belangrijke taak door deze militairen
fn de „periode-van Heutsz verricht geeft
hun recht op een behoorlijk pensioen, het
welk allen, die in rustiger tijd dienden en
na 1920 werden gepensionneerd ten deel
valt. Daarom wordt het in het adres uitge
sproken, dat de eeresohuld, welke onze na
tie aan het oude Leger heeft, op korten ter
mijn behoort te worden ingelost door. on
geacht den rang, waarin de oud strijders
aan den openlegging van Ned Indië he
ben deelgenomen, de htm verleende -pen
sioenen en gagementen te herzien.
Ach, laat ons eens een enkelen keer niet
hoeven te schrijven over het Fiansch-Engelsch
vlootvergelijk en ons bezig mogen houden
meteen vrouw Zij heet Aimée Semple Mc
Pherson, is Amerikaansche, komt uit Los An
geles en wil in Engeland den duivel uitdrijven.
Eerst heeft zij acht dagen lang te Pa/ijs ge
oefend en ondanks de hevige gevechten, die zij
daar met den duivel heeft gevoerd, ziet zij er
frisch en strijdlustig uit, met geondulcerd
haar, knievrijen rok en zijden kousen. Men zou
't haar niet aanzien, dat zij tweemaal gehuwd
was, een volwassen dochter en een zestienjari
gen zoon heeft. Al dagen lang vermeldt de Lon-
densche sensatiepers met plechtigen ernst ook
de kleinste bizonderheden uit haar leven. Een
verdere reclame voor haar was de aandrang,
door zekere kerkelijke kringen geoefend op den
Engelschen minister van binnenlandsche zaken
om de Amerikaansche niet in Engeland toe te
laten.
Men weet al lang, dat Sinclair Lewis haar
als model voor Sharon Falconer in zijn roman
Elmer Gantry heeft genomen Daardoor is
haar roem in Amerika wat getaand, maar door
een veldtocht in Europa hoopt zij dien weer
wat te herstellen.
Mevrouw Mc Pherson is niet onder de ster-
renvlag geboren, maar als dochter van Schot-
sche ouders in Canada ter wereld gekomen.
Zeventien jaar oud, werd zij door den „evan
gelist" Robert Semple „bekeerd", wiens schoon
heid zoo'n indruk cp haar maakte, dat zij hem
trouwde en hem naar China volgde, waar hij
stierf. Later werd zij de vrouw van den Ame
rikaan Mc Pherson Maar omdat hij haar op
den duur niet beviel, liet zij zich van hem in
den stoat Rhode Island scheiden, waar de des
betreffende wetten bizondcr gunstig zijn Reeds
voordien voelde zij een profetes te zijn,
pas in Les Angeles, de filmstad, vond. zij den
juiste bodem en het noodige geld, waarmee
zij daar den Angelus-tcmpel liet bouwen, een
reusachtig, smakeloos gebouw, dat plaats biedt
aan tienduizend personen. In don tempel be
vindt zich zelfs een eigen draadloos station, dat
haar toespraken over geheel Amerika ver
spreidt.
In 1926 speelde zif een echt Amerikaansch
siuk in den stijl van Hollywood. In een bij Los
Angeles gelegen zeebad verdween zij bij 't
zwemmen, om vier weken later aan de andere
zijde van de Mexicoansche grens weer op te
duiken. Zij beweerde, dat de zonen Belial's
haar hadden ontvoerd, die er woedend over
waren, dat zij de ondeugden van Los Angeles
had onthuld. Maar men fluisterde, dat zij al
dien tijd met een menees Ormiston, een radio
technicus, in een klein zeebad aan de Califor-
nische kust had doorgebracht. De autoriteiten
traden tegen het paar destijds zelfs gerechte
lijk op, maar de zaak werd in de doofpot ge
stopt.
Verleden Zondag nu gaf zij, naar de corres
pondent der Kölnisdhe Zeitung te Londen
meldt, aldaar haar eerste voorstelling in de
Albert Hall en ofschoon deze zevenduizend
personen kan bevatten, moesten nog drie tot
vierduizend personen geweerd worden. De re
clame had dus haar uitwerking niet gemist,
maar van 't begin af aan en nog voor het ver
schijnen der „profetes" was er niet de rechte
geestdrift. Reeds het sterk aan den dag treden
de Amerikaansche accent van den vriendelijken
jongen inleider was meer of minder een be
letsel voor een ernstige stemming. Ook was
de he^le voorbereiding daarvoor niet bc-vorde-
liik. Een dameskapel speelde jazz-muziek. Me
vrouw Mc Pherson's rede, die eveneens erg
Amerikaansch werd uitgesproken, werd geken
merkt door een causerietoon en ging vergezeld
van theatrale gebaren.
„Voordat wij gaan zitten", zei ze, toen de
vergadering bij haar binnenkomen was opge
staan, „zou ik wenschen, dot ieder van u zijn
vriendelijkste christelijke Zondagsgezicht trekt,
drie menschen in zijn buurt de hand toesteekt
en de woorden zegt „God zegene u, broeder
of zuster". Wanneer u er tegen opziet, dat te
doen, zeg dan maar eenvoudig goeden
avond of iets dergelijks".
Daarna sprak zij met een snelheid van drie
honderd lettergrepen in de minuut over het on
derwerp „Wat moet ik met Jezus beginnen?"
Men kreeg dadelijk den indruk, dat het een van
buiten geleerd lesje was. Wat den inhoud be
trof, verschilde de rede in niets van hetgeen
men eiken Zondagmorgen te hooren kan krij
gen van de gewone evangelisten in 't Hyde-
park. De totale indruk wasverveling en te
leurstelling. In den trant van 't Heilslegei
spoorde zij diegenen onder de aanwezigen, die
zich „bekeerd" voelden, aan tot haar te komen
en neer te knielen, opdat zij hen kon zggenen
Ongeveer vijftig personen gaven gehoor aan
dezen aandrang, gevolgd door verscheidene
honderden nieuwsgierigen, die naar het slot
effect keken, waarvan men den indruk kreeg,
dat het kunstmatig voorbereid was.
Onbegrijpelijk vindt de correspondent het,
dat een deel der Engelsche pers van de réli-
gieuse gevoelens, die het Engelsche volk in
bizonder sterke mate bezit, gebruik maakt voor
wide sensaties. Want zonder de gedienstige
hulp dezer pers zou het niet mogelijk zijn ge
weest zoo vele duizenden naar Albert Hall te
doen stroomen. Voor gereserveerde plaatsen,
die het grootste deel der beschikbare ruimte
vulden, werden heel fatsoenlijke intreegelden
gevraagd. Bovendien volgde een geldinzame
ling, nadat de zakelijke, handige „profetes" had
laten verkondigen, dat zij „eigenlijk" een groo
teen tegenzin had tegen geldinzamelingen.
Waarschijnlijk zijn er meer dan veertig slachtoffers Hoe de
botsing met het Grieksche stoomschip plaats vond
Uit Parijs wordt geseind, dat de Fransohe
duikboot Ondine met drie officieren en 40
manschappen aan boord, in den nacht van 3
op 4 October is gezonken tengevolge van een
aanvaring met een Grieksch stoomschip bij
Porto.
Bij het Fronsche ministerie van marine is
gistermiddag een telegram ontvangen van den
Franschen consul te Roterdam, waarin wordt
gezegd, dat de gezagvoerder van het Grieksche
s.s Ekatrina Goelandris, dat te Rotterdam is
aangekomen, verklaard heeft op 3 October
omstreews elf uur 's avond in volle zee voor
Vigo met een duikboot, welker nationaliteit
hij niet kon onderscheiden, in aanvaring te
zijn geweest. Hij trachte tevergeefs de duiboot
te hulp te komen, maar kon haar niet terug
vinden. Twee uur lang heeft hij op de plek des
onheils vertoefd.
Daar de door het stoomschip gemelde po
sitie met dc vermoedelijke positie der Ordine
overeenkomt, moet de aangevaren duikboot
de Ondine zijn geweest. Het weer was goed,
het zicht helder, de zee woelig.
De minister van marine heeft het tweede
eskader torpedojagers, dot om vier uur pa
trouille-arbeid op zee voor Porto verrichtte,
order gegeven zich terstond naar het aange*
geven punt te begeven. In overeenstemming
met den minister van u i tenia ndsche zaken
heeft hij den Franschen gezant te 's Graven-
hage verzocht bij den zich thans te Rotterdam
bevindenden gezagvoerder van het Grieksche
stoomschip inlichtingen in te winnen omtrent
de omstandigheden, waaronder de aanvaring
geschiedde.
Aan de N. R. Ct. wordt naar aanleiding
van de vermoedelijke ramp met de Fronsche
duikboot gemeld, dat te Rotterdam op 10 Oc
tober een scheepsverklaririg is afgelegd dóór
den kapitein van dc Ekatrina Goelandris, wel
ke op het oogenblik voor het ondergaan van
enkele herstellingen te Schiedam ligt, waarin
melding wordt gemaakt van de aanvaring met
de duikboot. De kapitein zegt in die verklaring
dei hij op 3 October II uur 's avonds uit zijn
slaap gewekt werd, doordot hij een schok
hoorde en gcvoelde,w aarop hij zich onmiddel
lijk naar de comandobrug begaf, waar hij aan
stuurboord een onderzeeër zag. Dc nationali
teit van de verdwijnende duikboot was niet te
onderscheiden. De Bkaterina Goelandris was
met haar bakboordvoorsteven tegen het stuur
boordachterschip van de duikboot aangekomen.
De kapitein heeft loen nog doen koersen in de
richting, waarin de duikboot verdwenen was,
teneinde zoo noodig hulp te bieden. Hij heeft
langzaam zigzagsgewijze rondgevaren, terwijl
hij aan de in de nabijheid zijnde schepen ge
seind heeft, dat er een aanvaring met een duik
boot had plaats gehad op 42 gr. N. en 9 gi
36- W.
Na vruchteloos te hebben gezocht is de Eka-
terina Goelandris op 4 October des ochtends
te I uur doorgevaren.
Een Berlijnsch bericht behelst nog, dat de
schoolkruiser Edgar Quintet vandaag Brest zal
verlaten en zich naar de plaats des onheils be
geven om de doode bemanning de laatste eer
te bewijzen.
HET WEER VAN KtnaCEN j
jjH Hoogste barometerstand: 769.1 j
|H La Coruna.
WÈÈ Laagste barometerstand: 754.8
H! Wisby.
Verwachting tot den avond van 1
1= 14 October.
|=j Matige, taijdelijk wellicht toene*
=g mende N. W. tot N. wind, gedeel-
telijk bewolkt wellicht met och
j=§ tendnevel, mogelijk enkele regen 1
of hagelbuitjes, weinig verandering 1
in temperatuur. 1
DE GRAF ZEPPELIN
De weerstoestand wordt beter Radioverbinding tot stand
gekomen Een kortegolf zender aafi boord
B e r 1 ij n, 12 Oct. (V. D.) Het radiostation
vf-n de „Graf Zeppelin", dat niet berekend
schijnt te zijn op zulk een grooten tocht, geeft
de groote pers aanleiding tot klachten over de
berichtgeving aan boord van het luchtschip.
De verklaringen van een radio-amateur, die
trachtte tijdens den nfgeloopen nacht met het
luchtschip in communicatie te komen, u'thans
het te beluisteren, bevestigt dit. Het schijnt,
dat niet alleen het station Norddeich de uit
zending van de Zeppelin slecht ontving, doch
de Zeppelin zelf ook met groote ontvangst-
moeilijkheden te kampen heeft. Het gevolg is
geweest, dat het radioverkeer tusschen het
luchtschip en de aarde gedurende een drietal
uren, n.l. van 1922 uur, volkomen onderbro
ken was. Zelfs het krachtige station Friodrichs-
hafen kon de Zeppelin niet eens meer hooren
Norddeich heeft de Zeppelin herhaalde malen
verzocht op golf 37 Meter gedurende vijf mi
nuten afstemmingssein te geven. Het resultaat
hiervan was dc ontvangst van een geluid, dat
volgens de technici zeer veel overeenkomst
vertoonde met „het piepen van een stervenden
kanarievogel".1 Ook Norddeich schijnt zich
ervan overtuigd tc hebben, dat het met de
korte golf niet al te goed ging en verzocht
vei der op golf 900 te werken. Op deze golf
heeft blijkbaar eenigen tijd het radioverkeer
plaats gehad, totdat zich weer allerlei storin
gen voordeden. Van de Zeppelin zelf was na
drie uur niets meer te hooren. Heel even hoor
de men nog pogingen om op 2400 Meter met
een onbekend stoomschip seinen te wisselen
Hoewel Norddeich de schepen opdracht heeft
gegeven telegrammen en antwoorden van het
luchtschip over te brengen, werd niets meer
ontvangen tot op het oogenblik, dot het lucht
schip een gelukwcnsch wisselde met de „Co
lumbus" en andere schepen.
Het H. N. meldt d.d. gisteren:
De Berliner Zeitung is niet in staat berichten
te publicceren van haar bizonderen correspon
dent, die zich aan boord van de Graf Zeppelin
be\indt. Het blud moet zich bepalen tot het
uitspreken van vermoedens, dat er ernstige
[BEL]
[OPO
[TEL,
OP'-]
storingen in het draadloos verkeer zijn, zoodat
sier hts een verbinding met de zeer krachtige
Amerikaansche stations mogelijk geweest zou
zijn. Het schijnt, dat de zender van de Zeppelin
r.iet krachtig genoeg is om door de storingen
heen te komen. Verder meldt het blad, dat do
Zeppelin vanmorgen om 5 uur 33 aan het
Duitsche proefstation voor de luchtvaart te
Aaiershof met een korten golfzender droad-
looze berichten heeft gegeven, die echter niet
gepubliceerd mogen worden. Ook de Lokal
Anzeiger meldt, dat de Zeppelin gisteravond
gebiuik heeft gemankt van een kortegolfzen-
der, die slechts voor proefnemingen was mee
genomen, zoodat men aan boord van de Zep-
peiin waarschijnlijk de atmosferische storingen
eveneens heeft opgemerkt en op deze wijze
heelt getracht, verbinding met andere stations
te krijgen. Tot nu toe was het geheim gehou
den, dot een dergelijke zender zich aan boord
van de Zeppelin bevond.
Zuidelijke koers aangeraden.
N e W-Y o r k, 12 Oct. (V. D.) Van officieele
zijde heeft men den Grof Zeppelin aangeradei
zijn koers ten Zuiden van de Azoren te nemen.
Wrnneer het luchtschip de Azoren n.l. te dicht
zou naderen, zou er gevaor bestaan dat het
werd opgenomen in het gebied van een storm,
die ten Noorden van deze eilanden woedt. In
de omgeving van de Bermuda-ei'onden daar
entegen wijst niet op de nadering van slecht
weer.
Madeira gepasseerd,
Sao M ique 1 (Azoren), 12 Oct. (V. D.)
Het droadlooze starion Pico de Vigario deelt
mede, dat de Grof Zeppelin Madeira gepas-
seefd is en hedennacht boven de Azoren wordt
erwocht. Het luchtschip heeft dus het traject
Tanger—Madeira met een gemiddelde snel
heid van ruim 150 KM. per uur afgelegd. Als
deze snelheid behouden kan worden, kan men
het luchtschip tegen acht uur des avonds
boven Sao Miguel verwachten.
Funchal ontvangt post.
Nader wordt uit Fimchal gemeld:
De Zeppelin is om 14.30 uur voorbij gevlo
gen op groote hoogte met een snelheid voS
81 mijl per uur.
Langs de Azor^v
Lissabon, 12 Oct (V. D.) Het lucht
schip heeft aan het drnadlooze station oo a©
Azoren medegedeeld, dat het tegen midder
nacht de Azoren op een afstand van 30 **uiien
zal passeeren.
Zondagmorgen te New Yorkt
Volgens berichten uit Washington heeft het
Amerikaansche ministerie van marine Vrijdag
morgen te 11.35 uur een gesprek van de „Graf
Zeppelin" opgevangen, dat als volgt luidde:
„Verzoeken weeroverzicht voor hedenmorgen
voor den Atlantischen Oceaan, vooral Madei
ra Azoren, Bermuda." Het ministerie heeft kor
ten tijd daarna de gevraagde mededeelingen
draadloos uitgezonden. Eén van de Amerikaan
sche passagiers aan boord van het luchtschip
heeft aan zijn familie in de Vereenigde Staten
vier telegrammen verzonden, in een waarvan
hij de verwachting uitspreekt, dat het lucht
schip Zondagmorgen te New York zal aan-
komen. ,,.l_jj