DE ËEMLANDED GRATIS NAAR BIOSCOOP „AMICITIA" B. NIEWEG BUITENLAND. A. H. VAM MEUWKERK Voor Haarders DIQECJEUR -UITGEVER; J.VALKHOFf Woensdaq 24 LclchEr IS28 27e Jaargang Mo. 88 BUITENLANDSCH OVERZICHT Opwinding in het Hongaarsche parlement Poincaré aanvaardt de Balfour-nota Italië confereert mee leder, die ons een „KEITJE" opgeeft voor driemaal plaat sen (EEN GULDEN) ont vangt aan ons bureau GRA TIS een plaatsbewijs (fau teuil) voor de voorstellingen van de film LOOPING THE LOOP in Bioscoop Amicitia op Zaterdag 10, IVlaandag 12 of Dinsdag 13 November. Administratie Amersfoortsch Dagblad 1 November 1927 „KEITJES" 1 November 1928 lieurcollectie Complete Woninginrichting Speciale aanbieding CLUBFAUTEUILS HET BELGISCHE AMNESTIE-VOORSTEL Zij zijn tegen teruggave van burgerrechten Aanslag op een Italiaansch gezanschapssecretaris ITALIE'S STANDPUNT Hindoesch teest verstoord door een bom Het aanstaande vorstelijk huwelijk China zuivert zich vaft bolsjewistische smetten ABONNEMENTSPRIJS per 3 maande» voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75. per wéék (met gratis verzekering tegen ongelukken) f'0.171/»* Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke oumtnera f 0.05. POSTREKENING 47SI0 TELEFOON INTERG 513 DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN vnn 1—4 regel» f 1.05 met inbegrip van een bewljsnummef, elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-odvertentlën voor d« helft v»n den prijs. Kleine AdvertertlcD „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.— Bewijsnummer extra 0.05 BUREAU: ARNHEMSCHE P00RTWAL 2* Hugenberg leider van de Duitsch- Nationale pattij. Do verkiezing van Hugenberg tot leider van de Duitsch-Na'tionölcn gaat in beteckenis bo ven do gewone wisselingen van het leider schap uit. Het beteekent zelfs meer dan een koerswijziging. Het is een totale frontverande ring, er> dc gevolgen zijn niet gemakkelijk te overzien. Marx, dc leider ven het Centrum beeft zijn partij al gewaarschuwd, dat de ver kiezing van Hug-enberg een gebeurtenis is, waarvan de ernst i>iet mag worden onderschat. Zij beteekent volgens hem niet meer of min der dan een bedreiging van den binnenland- schen vrede. Heeft tot dusver de Duitsch-Nationnle Partij zich, zij het mokkend en moeilijk, bij het parlementaire stelsel en de repubLkeinrche vormen van den Duitschen staat neergelegd, thans is door Hugenberg reeds een onverzet telijke oppositie tegen het parlementaire sy steem aangekondigd. Zijn „program" bevat trouwens in hoofd zaak negatieve elementen. Weg met den tegen- woord.gen vorm der sociale wetgeving, weg met den verwoestenden geest van het Morxis- me, weg met dc halfslachtigheid van Stiesc- mann Hij wil van samenwerking met andere partijen niets weten, en is een even heftig tegenstonder van de buitenlandschc verzoe ningspolitiek. Wat bij wèl wil heeft hij nog niet duidelijk uitgesproken. Weliswaar heeft hij betoogd, dat het huidige credietensystecm meet verdwijnen, wil DuiLchland over tien jo3r niet zijn eigen economische waarden totaal verloren hebben, terwijl hij voor den landbouw een nieuwe or ganisatie bepleit, om hem uit het opnemen van steeds meer vreemd kapitaal te re'den, maar welken staatsvorm bij begeerenswaardi ger acht dan den hui 'igen, heeft hij nog niet duidelijk gezegd. Beoogt hij de herstelling van de orde monarchie, of is hij tevreden met een fascistische dictatuur, waarbij hij, Hugenberg, natuurlijk, de aargewezen dictator zijn zal Zijn verkiezing intusschen beteekent nog niet, dat de Duitsch-Nationale partij als ge heel de zwenking naar rechts ze»l meemaken. De Duitsch'e bladen betoogen, dat de crisis in deze partij door Hugenberg's verkiezing eerder verscherpt is don opgelost Er zijn aanzienlijke groepen, die van zijn negatieve politiek niet zijn gediend. De jongeren in de eerste plaats. Zij, die de „zegeningen" van de -morarchie en het oude reg'mc nauwc- Iflk? gekend hebben, kunnen over 't algemeen ook geen heimwee koesteren naar den terug keer Dc agrariërs denken meer aan het be houd van booge grann-invocrrechten dan aan een strijd tegen het parlementarisme. En ei schijnt ook een groep te zijn, die door het rücksichfslose en sterk kapitalistische van Hu_ genberg's politiek moeilijk kan worden be koord. Als woordvoerder van deze groep schijnt van Kcudell opgetreden te zijn, oud minister von Binncnlandschc Zaken, die op de vergadering van d-e partij o.m. de vraag gesteld moet hebben of Hugenberg f:nanc'ëcl voordeel heeft beloofd aan de zeventien dis tricten, die zich voor hem hebben uitgespro ken. Von Keudell wees cr ook op dat Hugen berg ongeveer bet vierde deel van de Duitsch- Nationale pers (en verschillende filmonderne mingen) bcheerscht, en dat de mogelijkheid bestaat dat deze pers stelling neemt tegen de partij. De mogelijkheid is dus geenszins uitgeslo ten dat in dc Duiisch-Notionale Partij een splitsing ontstaat, waurep wij in de telegram men van gisteren reeds hebben gezinspeeld splitsing in een e>"ireem rechtsche groep (Hu genberg) die wellicht aansluiting zal vinden met dc Völkischen, en in een meer positief in gestelde rechtsche groep die te vergelijken zou zijn met de conservatieve partij in Enge land. Een dergelijke splitring is .echter nog niet een kwestie van vandaag of morgen het blijft een probleem van de toekomrt. Maar dot dc strijd tusschen rechts en links in Duitschland aanzienlijk zal worden verscherpt, lijdt geen enkelen twijfel. Een ambtenaar van mcdc- plichligileid üeschnldigd Boedapest, 23 Oct. (H. N.) Bij de be handeling der interpellatie over de studenten onlusten is het in het Hongaa*sche parlement vandaag tot zeer rumoerige tooneclen geko men. Bij het debat beschuldigde een linksrhe afgevaardigde een hoog geplaatst ambtenaar van medeplichtigheid aan politieke moord aanslagen. Deze aanval verwekte groote ver ontwaardiging en de zitting werd geschorst De afgevaardigde werd gesommeerd om zijn beschuldigingen buiten het parlement te hei halen, teneinde een gerechtelijke vervolg'ng mogelijk te maken. De ministers van onderwijs en binnenland- Sche zaken deelden mee, dat de universiteit gesloten zal blijven, tot de rust van den kant der studenten-organisatie gewaarborgd is. De politie heeft haar plicht vervuld. Men zou ook niet dulden dat de sociaal democraten een vakvereenigingsgarde organi seerden. _,i ii Dc Vereenigdc Stalen verieachten geen uitnobdiging voor de a.s. sehadc- vergocdings-onderhandclingen Londen, 23 Oct. (V. D.) In de „Daily Telegraph" geeft Pertinax nadere bijzonderhe den over de besprekingen tusschen Churchill en Poincaré. De besprekingen hebben ertoe ge leid, dat Poincaré de in de Balfour-nota neer gelegde beginselen heeft aanvaard, terwijl Churchill zich met de opvatting van Poincaré heeft vereenigd, dat de definitieve regeling van het herstel-vraagstuk Frankrijk dc middelen moet geven, om zijn schulden aan Engeland en Amerika te betalen. Parker Gilbert heeft zich met deze opvatting van Poincaré accoord ver klaard. Men is overeengekomen, dat een Duit- schc annuïteit van 2 tot 2.2 milliard mark voor den duur van de betaling der oorlogs schulden aan Amerika voldoende is. Van Ito- liaansche zijde is daartegen geen verzet tc wachten. Parker Gilbert zou thans met de Bel gische regeering onderhandelen over de terug betaling van 6 milliard mark, die tijdens den oorlog door de Duitsche bezettingsautoriteitcn zijn uitgegeven. Poincaré heeft zijne sympathie met dezen Belgischen cisch uitgesproken. De ratificatie van de Mcllon-Berenger overeen, komst en de Caillaux-Churchill overeenkomst is zeker, als overeenstemming over de nage streefde beginselen bereikbaar wordt. üc V.S. en de schadevergoc- dingsonderhandelingen. Berlijn, 23 Oct. (V. D.) Volgens een te legram uit Washington aan een der Berlijn- sche bladen werd Maandag door het staatsde- pertement verklaard, dat de Amerikaanschr regeering geen officieele uitnoodiging vooi een officieele deelneming aan dc aanstaande schadcvcrgoedingsonderhandelingen verwacht. New York, 23 Oct. (V D.) In bevoegde kringen tc Washington rekent men op groote moeilijkheden met betrekking tot het onder brengen van de Duitsche spoorwegobligatics op de Amerikaansche markt Over de vraag of het practisch is de obligaties in New York te plaatsen, kan eerst na geruimen tijd beslis, worden Tc voren moet het totale bedrag der schadevergoeding worden vastgesteld. Italië en het herstclvraagstuk. Rome, 23 Oct. (V D.) Parker Gilbert heeft Mussolini schriftelijk in kennis gesteld van het resultaat van zijn tot nu toe gehouden besprekingen en heeft Italië uitgenoodigd onn dc nieuwe onderhandelingen deel te nemen. Een brief van den zelfden inhoud van den kanselier voor de schatkist Churchill heeft de Engelsche ambassadeur te Rome aan Mussolini overhandigd. Het „Giornale d' Italia" verneemt in ver band hiermede, dat Mussolini dr. Pirelli heeft aangewezen om deel te nemen aan de te Ge nève te houden besprekingen. De Italiaansche bladen wijzen er op, dat de ftabeansche eegcering er op bedacht moet ziin, dat het aandeel van Italië in de Duitsche her stelbetalingen minstens zoo groot is, dat Italië hiervan zijn schulden kan betalen. Men moet geen offers brengen, die weer aan Frankrijk ten goede zullen komen. Mellon verwacht een voor al len bevredigende regeling. Washington, 23 Oct. De Ameri kaansche minister van financiën, Mellon, ver klaarde volgens De Tel. tc geloovcn, dat men van, de nieuwe besprekingen over het vraag stuk der schadeloosstelling verwachten mag, dat zij zullen leiden tot een regeling, welkt voor alle landen bevredigend is. Hij verwacht evenwel, dat de onderhandelende landen d? schadelcosstellingskwestie met zullen benutten voor een poging tot vermindering hunner schulden osn de Vereenigde Staten, 'Joch hes vraagstuk der Duitsche schadeloosstelling ge- heei op zijn eigen mérites zullen oplossen. Mollen verklaarde vernomen te hebben, dat de bezettingstroepen zouden worden terugge trokken en dat men Duitschland de vrije hand zou geven voor het regelen van zijn binnen- londsche aangelegenheden, zoodra een over eenkomst zou zijn bereikt. De mogendheden moeten dan vertrouwen op Duitschlands goe den wi) om te betalen. NIEUWE AARDBEVINGEN IN KORINTHE. Huizen ingestort. Athene, 23 Oct. Een krachtige aard beving heeft hot instorten van huizen in een tweetal dorpen in het district Konnthe ten gevolge gehad. ERNSTIGE AANVARING. Een kustvaarder in den grond gevaren. Londen, 22 Oct De kustvaarder „Alison" werd op weg naar Ierland door een anderen kustvaarder onder Queenstown in den grond gevaren. De bemanning van dc „Alison" werd door den destroyer 7,Seawolf' gered. voorheen LangestraaL L. BERGSTRAAT 13. TEL. 462 Gero en Zilver Christoffel 1 Prijscourant op aanvraag. ALDEGONDESTRAA7 103-105-107 TEL 543. GROOTE SORTEERING CLUBFAUTEUILS en THEEIVIEUBELEK BECHT DYSERINCK FRI5IA E M. JAARSMA JAN JAARSMA BECKERS De Waalsclie en liberale ministers verzetten zich CSTJï. QOJfcz~2Qö PLAATSEN5NRUILEN PROFESSOR AULARD OVERLEDEN. De historieschrijver der Franschc omwenteling. P a r ij s2 3 Oct. Aulard, honorair pro fessor in de geschiedenis der Fransche Revo lutie aan de Sorbonni, is ovei leden. Hij fwes de grootmeester van de studie in de Fransche revolutie. Heel zijn leven had hij daaraan gewijd. Toen de gemeenteraad aan de Sorbonne een leerstoel in de groote revolutie stichtte, werd hij benoemd. Tot aan zijn aftrc- d:n bleef hij op dien pest. Talrijke boeken heeft hij over en in verband met de Fransche revolutie geschreven. Bovendien was hij een toegewijd docent. Dc groote revolutie bleef voor hem de norm en het begin van Frankrijks eigenlijke geschiedenis. In den loop van jaren heeft hij aan tal van bladen meegewerkt. De gematigdheid was hem een gruwel en de bladen waarin hij schreef, waren zonder uitzondering radicael. Zijn studie en persoonlijke betrekkingen brachten hem, al dus dc N. Ct., met Nederland in aanraking, vooral ten opzichte van het pacifisme en den Volkenbond. Toen prof. Kernkamp voor eenige jaren in de Sorbonne een lezing hield, zat Aulard voor. Voor de stichting van het Neder- landsch Studentenhuis in de Cité Universi taire toonde hij metterdaad belangstelling. Naar dc correfpondcnt van de N. Ct. te Brussel verneemt, zou men in sommige minis- terieele kringen niict erg ingenomen zijn met het door de speciale amnestiecommissic gereed gemaakte voorstel, dat uitdooving der oor- lcgsstraffen en amnestie voor de tot maximum 10 jaar opsluiting of dwangarbeid veroordeel de activisten en oorlogswcckcraars voorziet. De minister van Justitie, Jonson, blijkt zich, in ieder geval, niet te kunnen vereenigen met dc teruggave der burgerrechten aan dc even tueel te amnestieeren politieke veroordeelden, daar hij vreest dat zij, na hun terugkeer int den vreemde, binnen de grenzen van het ko ninkrijk hun agitatie zouden voortzetten er. zelfs in het parlement, de provincie- en ge meenteraden zouden kunnen komen, zooals thans reeds b.v. met den VlaamseVnationolen Kamer-afgevaardigd, voor Antwerpen, Herman Vos, het geval is. Verder acht men de bepaling, strekkend tot het overlaten, aan de regeering, von hei opmaken eener lijst van veroordeelden die buiten de zoogenaamde amnestiewet zouden vallen en dus ook geen genode zouden krijgen, strijdig met dc Grondwet te zi|n. De Waalsche en liberale nvnisters zouden er dan ook oor. denken naar het voorstel Vondevyvere (uit dooving d?r straffen zonder teruggave vni. burgerrechten en zonder rege'ing der schode- vergoedingskwestie) terug te kecren, daar het voorstel der speciale commissie, naar hur, oordeel, veel te ver gaat. HET HOOGE WATER. P a r ij s, 2 3 O c De Matin verneemt uit Grenoble, dat de stijging van de Isèrc en dc Droc een ware catastrofe heeft aangericht. Meer dan 500 huizen zijn door het water verwoest; de schade bedraagt verscheiden mil- lioenen. Tal van fabrieken moesten den ar beid stopzetten. Geen persoonlijke ongevallen. Ook in de Riviera. Nice. 23 Oct. De zware regens in dc Riviera hebben aardverschuivingen in de berg- districten veroorzaakt. Verscheidene hoofdwe gen zijn volkomen geblokkeerd. AUTO IN EEN R4Vt*I GESTORT. Twee inzittenden gedocd. M i 1 a a n, 2 3 O c t. Aan de Ligurischc kust in de nabijheid van Chiavari is een auto in een 30 M. diepen afgrond gestort. Twee der inzittenden werden daarbij gedood; drie ande ren kregen zeer ernstige verwondingen. ÉI HET WEER VAN M^ZïGSN Hoogste barometerstand: 765.8 Münchcn. §H Laagste barometerstand: 732.5 §jH Stornoway. lil Verwachting tot den avond van s 25 October. IÜ Meest krachtige, tijdelijk wellicht stormachtige meest Z. W. wind, betrokken tot zwaar bewolkt, rc- genbuien aanvankelijk nog weinig verandering in temperatuur. Zijn communisten dc daders? Luxemburg, 23 Oct. („Tel.") Te Esch is de Italiaansche gezantsohaps-secretaris, Ce- soie Colombo, door twee personen aangeval len. Hij slaagde er in te ontvluchten en ijlde naar het station, terwijl zijn achtervolgers hun revolvers op hem afvuurden. Zonder geraakt te zijn, wist Colombo het station te bereiken, waar hij zich in een spoorwegcoupé in vei ligheid bracht. De daders zijn waarschijnlijk Italiaansche communisten, die er in geslaagd zijn over de grens te ontkomen. In verband met dezen aanslag cischen do bladen, dat de regeering strenge maatregelen zal nemen tegen de buitenlondsche bandieten, die de veiligheid van het groothertogdom Luxemburg in gevaar brengen. Het wil vermindering van de globale tonnenmaat De Italioonsche nolo bevestigt het standpunt, dot het onmogelijk is het vraagstuk von do wapening ter zee los t/- maken van dot van de wapening te land <;n in do lucht, waarmee het ten nauwste verbonden is. Voorts ver klaart de nota, dat naar de meening van Italië het beste middel om tot beperking van de wapening ter zee te komen dp verminde ring is van de globale tonnenmaat, waarbij uan elk land veroorloofd wordt de toegewezen tonnemoot naar eigen behoefte en goeddun? ken over de verschillende klassen van sche pen te verdeeleri. De nota besluit met dc verklaring, dot dc Italiaansche regecring vastbesloten blijft bij te dragen en mee te werken aan de oplossing van alle vraagstukken, die kunnen strekken tot bevestiging van den vrede en het herstel van Europa. Vijf doodenvele gewonden Lahore, 2 30 c t Terwijl gisteravond een groot oontal Hindoes bijeen was gekomen voor de viering van een Hindoesch feest, is een bom ontploft, waardoor vijf personen werden ge dood en talrijke personen gewond. Onder de gewonden, die naar het zieken huis overgebracht moesten worden, bevinden zsch 21 Hindoes 7 Mohammedanen en 4 Sikhs. Het aantal lichtgewonden is zeer talrijk. Ar- restates hebben niet plaats gehad. Dc kroonprins van Italië en een Belgische prinses Rome 23 Oct. (V.D.) De laatste reli gieuze voorbereidingen worden gemaukt door Vaticaan en hooge Belgische prelaten voor het huwelijk van den kroonprins von Italië Umberto met prinses Marie José dochter van koning Albert en koningin Elizabeth vnn België. Het huwelijk, dat eenige maanden uitgesteld geweest, zal nu waarschijnlijk nog dit jaar plaats vinden, daar het niet lang na de be kendmaking van de verloving tot stand zai komen. 900 communisten in Peking gearresteerd Peking, 23 Oct. (V. D.) Naar uit Nan king gemeld wordt, heeft de Nanking-regee- ring bevolen Peking van communisten te zui veren. Sedert 3 dagen vinden voortdurend huiszoekingen plaats Tot nog toe zijn 900 per sonen gearresteerd. Zij zullen uit Peking uit gewezen worden. De uitwijzingen steunen er op, dat de communisten voorbereidingen ge troffen hebben tegen de Nanking-regeering.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1