Kluitkalk.
RADIO
fSMEUSFOOKFS CH DAGBIAB
Prima Medicinale Levertraan
STADSNIEUWS.
S. DUIJKER
Zaterdag 3 November 1928
«DE EEMIANDER"
27e Jaargang No. 107
DERDE BLAD.
UIT DEN OMTREK.
A. v
per vierkante flacon 60 ets.
Draisma en Valkenburg Levertraan
d. WEG. LANGESTRAAT 23
A. N. HINDRIKS
Groote Koppel 11 - Tel. 1135
Handel in Bouwmaterialen
GEEN ACCU
GEEN ANNODEBATTERIJ
EDISON
UIT MOOI AMERSFOORT
m. i j^tli
GEMEENTERAAD VAN UTRECHT.
Vrijdagmiddag vingen in den gemeenteraad
de replieken aan bij de algemeene beschou-
"wingcn over de Gemeentebcgrooting-1929.
Eerste spreker was weder de leider der
S.D.AP. de heer J. Reynders, die in een zeer
breed betoog zijne klachten tegen het college
van B. en W. hefhaalde en breedvoerig uiteen
zette dat het in meerderheid christelijk col
lege van B. en \V. in het eerste jaar van zijn
bewind in gebreke is gebleven de door de
Christelijke partijen bij de jongste Raadsver
kiezingen gedane belofte zelfs maar voor een
klein deel na te komen.
Andermaal verweet hij den katholieken, dot
zij bij de samenstelling van het college van
B. en W. een onwaardig spel om de macht
hebben gespeeld en dat de Christelijke partijen
rich daar niet tegen hebben verzet. Verder
nam spr. nadrukkelijk nota van de mededee-
lings des heeren Smulders (wethouder) dat
deze tegen elke belastingverlaging is, welke
niet tevens medebrengt het ongedaan maken
van eenige ingevoerde bezuinigingen. Met de
nieuwe belastingvoorstellen wenscht spr. er
geen rekening mee te houden, daar dienom-
trent toch nog geen voldoende gegevens be
schikbaar zijn en alle besprekingen daarover
dus niets meer rijn dan een slag in de lucht.
Vervolgens voerde het woord, de heer Ver-
mooten, leider der Prot-Christelijke partijen,
die andermaal aandrong op het in het verk
stellen van alle mogelijke moeite om het ge
vaar af te wenden dat de verbinding van Am
sterdam met den Boven Rijn plaats neme
door de Geldersche Vallei en niet via Utrecht
over Vianen of Wijk bij Duurstede.
Daarna sprak de leider der R.K fractie Dr
Oomen, die, ingaande op de rede des heeren
Reynders, er de S.D.A.P. op wees, dat zij goed
zal doen haar gevoel van menschelijkheid in
eigen kring om te zetten in daden van Cha-
rites, zooals de R.K. en de Christelijke par
tijen doen, terwijl de S.DA.P. alleen maar
charitas wil oefenen, wanneer ze daartoe
steunen kan op de openbare kassen.
Dan sprak de heer Kuiper (R.K.), die nog
eens inging op de opmerking des heeren
Meyer, die had gezegd, dat men in de regee
ring eener gemeente niets te maken heeft met
al of niet Christelijke beginselen, doch alleen
met economische scheidingslijnen. (Sor. beriep
rich daarbij op de Encycliek „Immortale Dei")
en zette verder uiteen, dat het niet alleen in
de Christelijke en R.K. kringen is, dat er zeer
uiteenloopende maatschappelijke welstand
heerscht. Bij de S.D.A.P. geldt dat eveneens,
terwijl het bij hen, bij strenge doorvoering
der beginselen van Marx toch niet zou kun
nen mogen geschieden.
De replieken worden in de avondbijeenkomst
voortgezet.
DE VERBINDING VAN AMSTERDAM
MET DEN RIJN.
Nog een pleidooi voor het Kanaal
door de Geldersche Vallei.
In „De Binnenvaart" het officieel orgaan
van het Onderwijs-fonds, komt oen hoofdarti
kel voor ovct jDe verbinding Amsterdam
Rijn", waaraan wij het volgende ontleenen:
De overwegingen van ons hart zouden ons
aan de zijde plr ii-en van hen, die met buiten
gewone overt g en werkkracht hebben ge
streden voor Iv.t Geldersche Vallei-kanaal,
maar ons zuiver objectief zakelijk inzicht
brengt ons aan de zijde van hen, die meenen
dat de oplossing te vinden is m een verbreed
Merwede Kanaal met een verbinding over Wijk
bij Duurstede-Tiel.
Nu wil men beweren^ dat, wanneer de Rijn
vaart van dit kanaal afgeleid wordt het Mer-
wedekanaal niet verbreed behoeft te worden,
omdat het dan alleen bevaren zal worden door
schepen van 300 ton. Als straks de vaarweg
GroningenZuiderzee geschikt is voor sche
pen van 600 ton, dan zullen de schepen van
Rotterdam naar het Noorden toch zeker dezen
vaarweg nemen. Nu moet men zich deze situ
atie eens goed indenken.
Als het Vallei-kanaal gegraven wordt gaan
er, als alles vlot verloopt, 12 jaar voorbij voor
dat het Merwedekanaal van de Rijnvaart ont
last wordt. Zegge 12 jaar moeten de schepen
d.w.z. Rijn- en Binnenschepen, nog ^oor een
kanaaltje geperst worden van 20 M. bodem
breedte en 3 M. diepte en daarna zal ten slotte
tot overlast van de scheepvaart, het kanaal
15 M. verbreed worden. Van deze verbreeding
zal de scheepvaart ontzettend veel lost heb
ben. Wordt het echter nu direct in orde ge
maakt voor de Rijn- en Binnenvaart, dan komt
er een verbreeding van 30 M. naast, dat z°n~
der overlast voor de scheepvaart aan het be
staande kan worden toegevoegd.
Nu voert men aan, dat de verbreedmg voor
de binnenvaart niet noodig zal zijn. om at
verbinding tusschen de havens van Rotterdam
en Amsterdam over Gouda zou moeten gaan
Door een streek die alleen vlug vervoer noo-
dig heeft met kleinere schepen, znl dan een
kanaal moeten komen voor schepen -an mm-
stens 3000 ton. e
Wanneer toch beide havens een
verkeer via den Rijn met Durtschlend «.hen
onderhouden, dan ral toch het grootste voor
deel voor ons land rijn, dat dere vaart jp de
meest intensieve wijre door Nederhn.Lche
schepen wordt uitgevoerd. De verbinding
de grootste Rijnschepen ral met noodig zgn
voor het goederenvervoer van de ecnep
naar de andere, maar de Nederlandsche ree
der moet op de vlugste en goedkoopste ma
nier Tim sch'epenpark van Rotterdarrr nam^Am
sterdam en omgekeerd kunnen overplaatsen
Wanneer het Vallei-kanaal gegraven wordh
deze overplaatsing twee dagen duren dn
jou via Gouda met groote kosten te o.
den eeh.ee drie richtingen, het
Vallei-kanaal voor de Rijnvaart, het MerWede-
kanaal voor de binnenvaart, het kanaal via
Gouda als verbinding tusschen beide havens.
Voor ieder traject zal een eigen sleepdienst
in het bedrijf worden gebracht, die ontzagge*
lijk duur zal worden en de verbinding onnoo-
dig kostbaar zal maken. De sleeploonen zullen
daardoor op een hoogte komen, die Amster
dam practisch uitschakelt om mede te concur-
reeren. De oplossing om concurreerend te kun
nen werken ligt in de verbinding Wijk bij
Duurstede.
Wanneer de Rijn- en Binnenvaart en de ver
binding tusschen de beide hnvens zoolang mo
gelijk zonder elkaar te hinderen door een
breed kanaal tot Utrecht geleid worden, kan,
door completeeren der sleepen op het kanaal
en de rivier, het sleeploon zoo gesteld wor
den, dat geconcurreerd kan worden. Men moet
nimmer vergeten, dat, als de verbinding tot
stand is gebracht, Amsterdam nog vele jaren
rekening moet houden met de bestaande toe
standen in de scheepvaart en langzamerhand
meer verkeer naar zich toetrekken moet door
goedkoop te zijn.
Een kanaal van Rotterdam via Gouda naar
Amsterdam en van Amsterdam via de Gel
dersche Vallei naar den Rijn, had 60 jaar
terug gegraven moeten worden. Het bedrijf
had zich dan in die richting ontwikkeld en
had A'dam zich reeds een plaats veroverd, als
Rijnhaven.
Zoover rijn wij nog lang niet en daarom
is het verstandig door verbetering van het be
staande, zooveel Rijnvaart naar Amsterdam
te trekken, dat het loon end wordt, dat de Rijn-
sleepbooten rechtstreeks doorvaren naar Am
sterdam. Dan eerst is een kanaal noodig alleen
voor de Rijnvaart en wordt het ideaal ook
verwezenlijkt van de zeer sympathieke strij
ders voor het Vallei-kanaal.
De beste oplossing is thans:
Verbreeding Merwedekanaal tot 50 M. en 4
M. diepgang, zonder sluis tot Vreeswijk.
Een aftakking bij de Liesbosch voor de
Rijnvaart naar Wijk bij Duurstede—Ticl
Het normaliseeren van het riviervak Wijk
bij Duurstede, Vreeswijk om beneden Vrees
wijk een diepte te krijgen van 3J£ M.
Dan zal de hoven van Amsterdam worden,
wat wij allen graag willen, dan zal de bloeien
de industrie van Utrecht met een eerste klasse
vaarwater verbonden blijven, dan zal de Ne
derlandsche reeder met succes tegen eiken
buitenlander kunnen concurreeren.
Naar aanleiding van dit artikel schrijft de
heer J. J. van Capelle te Bennckom ons het
volgende:
„Het artikel in „De Binnenvaart" begint met
de opmerking aan het adres van de redactie
van het weekblad Schuttevacr d;U d- "innen-
voart, hoewel geheel gewijd aan de belangen
van het onderwijs, zich niettemin of wel juist
daarom óók heeft op de hoogte te houden van
de ontwikkeling van het binnenschcepsvaarts-
bedrijf en op dit gebied haar woord heeft mede
te spreken, waar dit, naar haar oordeel, noo
dig is.
Met deze opmerking ga ik zonder voorbe
houd occoord. Alleen komt het er echter dan
op aan, dat het in 't midden gebrachte woord
ter snede is en geen dwaallicht ontsteekt.
Naar ik meen loopt de in hoofde dezer be
doelde beschouwing eenig gevaar voor dit
laatste, waar zij 't Amstcrdam-Rijn-Kanaal wil
leiden door een verbreed Merwede-kaal met
ccn verbinding over Wijk bij Duurstede-Tiel.
En dat ik met die meening allerminst alleen
sta, bleek wel zeer duidelijk ter laatstelijk te
Maastricht onder leiding van Mr. Smeenge
gehouden algemeene vergadering der vereeni-
>ng Schuttevaer, waar het hoofdbestuur zich
bij monde van den Secretaris, den Heer Keij
zer, onomwonden uitsprak voor de andere ka
naalrichting n.l. voor die door de Geldersche
Vallet met welke uitspraak ik het volkomen
eens ben. Dit niet alleen omdat deze verbin
ding de kortste, de rustigste en minst kostbare
is, ook niet alleen, omdat behoefte bestaat
aan méér kanalen en niet m de eerste plaats
aan verbreeding van bestaande, die nu en in
de toekomst naar behooren aan hunne be
stemming kunnen beantwoorden, maar boven
al omdat het kanaal door de Geldersche Val
lei de toename van het vervoer te water, wat
voor alles n n o d i g, zal bevorderen,
vermits het waterverbinding geeft aan voor de
toekomst aangewezen industrieplaatsen, die
thans daarvan verstoken zijn en zullen blij
ven als het kanaal over Utrecht zou worden
geleid. Utrecht dat oen het Merwede-kanaal
hetwelk schepen van 1500 ton toelaat, reeds
een treffelijke water-verbinding heeft... en
houdt.
En nu mij dit alles voor oogen staat, herin
ner ik mij onwillekeurig een met waardeering
hoe, M. de R. nog slechts enkele maanden ge
leden de „Binnenvaart" zelf met klem heeft ge
wezen op de noodzakelijkheid van aansluiting
op ruim water van de voor uitbreiding zoo
vatbare industriestad Amersfoort en van Vee-
nendaal, en hoe deze plaatsen hiervan niette
min uitgesloten zouden zijn, als de Amster
dam-Rijn-verbinding haar niet opnam, doch
over Utrecht ging.
Wel wordt in het voordeel van deze laatste
aangevoerd dat de sleepvrachten goedkooper
zullen zijn; maar de gronden voor ileze bewe
ring? Ook de meening dat het Geld. Vallei
kanaal eerst in 12 jaren gereed zal kunnen
zijn, waarin vindt zij grond? Is het niet veili
ger zich te houden aan de uitspraak van onze
in deze zoozeer bevoegden, die 7 jaren noo
dig oordeelen, dan zich te begeven in vermoe
dens?
Is het ook wel aanbevelingswaardig aan deze
laatste plaats te geven in een „leading" van
de Binnenvaart?
Het is dan ook slechts in hot voorbij gaan,
dat ik in dit verband nog aanteeken, dat de
tijd, benoodigd voor het graven enz. enz., toch
ook wel afhankelijk zal zijn van de kracht
waarmee het werk wordt aangepakt.
Wie voorts ernst maakt, van de belangen
van de binnenvaart kan bezwaarlijk kieten
van de route over Tiel. Hij toch kan niet voor
bij rien, hoe deze keuze de schipperij voor een
onafzienbare reeks van jaren zou veroordeelen
tot T5 K.M. meer stroomopwaarts te tobben
(ja tobben soms bij ijsgang of mist). Boven
dien, wie riet niet de moeilijkheden, èn voor d»
schipperij èn voor de uitvoering die onvermij
delijk verbonden zouden rijn aan de verbree
ding van het Merwede-kanaal, dat in ge
bruik moet blijven.
Ook voor
is Uw adres
Pianohandel
Algeheels wisselstroomtoestellen
Vert. Crystalphone
Havik 29 - Tel. 773
Terecht wordt er in de hier besproken be
schouwing op gewezen, dat wanneer over joai
en dag het kanaal door Friesland riaa> Gronin
gen gereed zal zijn, daar schepen van 600 ton
zullen varen. Maar hieruit volgt nog niet, dat
daar in dc toekomst uitsluitend schepen van
die tonnenmaat zullen komen Sedert het gra
ven van het Merwcde-kanaal zijn immers ook
hier de varicerende tonnenmaten in de vaart
blijven bestaan tot dc minima van TO ton. Maar
afgescheiden hiervan is immers de capaciteit
van het M er wede-kanaal in elk opzicht groo-
ter dan wat het toekomstige kanaal naar Gro
ningen met aan zekerheid grenzende waar
schijnlijkheid worden zal.. Bij de bestaande
ruimte van het Merwedekanaal voor schepen
van T500 ton schijnt vrees voor -jnvoldoendp
ruimte daar in dc toekomst dan ook ongemo
tiveerd
In de meer bedoelde beschouwing wordt ge
zegd, dat bij het neerschrijven daarvan alleen
het verstand aan het woord is geweest.
Ik neem dit gaarne aan. Maar wanneer ik
dat goede voorbeeld velg, dan kom ik, mede
op grond van het vorenstaande tot een veels
zins andere conclusie als de schrijver.
Mij toch zegt gezette overweging:
dat het kanaal door de Geldersche-Vallei de
kortste route is naar den Rijn op stil water;
dat de kosten TO millioen minder zullen be
dragen;
dat Amersfoort, Veenendaal en meerdere
plaatsen, die daarvan dringend behoefte heb
ben, aan watervervoer worden geholpen;
dat de machtige Z.O. Polder juist in het
hart zal aansluiten bij het Geldcrsche-Vallei-
kanaal voor den toevoer te water van alle mo
gelijke materialen;
dat alzoo, alles te zamen genomen, bij de
keuze van deze kanaal-richting de belangen
van handel en scheepvaart, van landbouw en
industrie en ook d'e van 's Lands schatkist,
meer en beter worden gediend, dan bij de
keuze der richting over Wijk bij Duurstede,
terwijl niet alleen Amsterdam langs den kort-
sten weg met den boven-Rijn zal verbonden
worden, maar ook handelssteden als Gronin
gen en Leeuwarden op den duur afdoende aan
het groote waterwegennet zullen zijn aange
sloten.
GARNIZOEN
Mutatie.
De eerste luitenant H. Staring, die bij be
slissing van den commandant der 4de Divisie
is overgeplaatst van het 7e R. I. te Harder
wijk bij het 21e R. 1. te Amersfoort, heeft
heden zijn nieuwe bestemming gevolgd.
De bevolen plaatsing van den tweede-hrite-
nant A. A P. Smit, van het 5e R. I. to
Amersfoort bij de School voor Reserve-offi
cieren te Kampen, is ingetrokken
Naar wij vernemen ligt het in het voor
nemen de verschillende Landstormgroenen
van den Vrijwil li gen Landstorm op te heffen
en deze groepen ouder tc brengen bij de Sta
ven van de Regimenten Infanterie
Kapitein G. A. Geel van het 4e rcg.
veld-art is met ingang van vandaag overge
plaatst bij de IVe artillerie-brigade te Amers
foort
Kapitein F. E de Nijs Bik, van het I6de
reg. inf.. is met ingang van vandaag tijde
lijk werkzaam gesteld ten bureele van den
commandant der vesting Holland te 's Gra-
venhage.
VOLKS-UNTVERSITEIT.
T olstoï-herdenking.
Op Dinsdag 6 November, des avonds to
half 8 zal de Volksuniversiteit een Tolstoi -
herdenkingsnvond houden in de Doopsgezin
de Kerk Als spreker zal optreden de heeT
Just Havelaar. Voor nadere bijzonderheden
venvijzen wij naar de desbetreffende adver
tentie in dit nummer.
ONS BELANG.
De afd. Amersfoort van Ons Belang houdt
Donderdag 8 Nov as. een algemeene cur
susvergadering in het gebouw der Theoso-
phische Vereeniging, waarin de heer Hof
land Sr. zal spreken over het nieuwe wets
ontwerp van minister de Geer„De finan-
cieele verhouding tusschen het Rijk en de
Gemeenten."
BIOSCOPEN.
Bioscoop de Arend.
In de Arend-bioscoop wordt deze week een
zeer mooie film vertoond, n.l. „De Negerhut
van Oom Tom". Deze film geeft geïllustreerd
het bekende verhaal van Harriet Beecher Sto-
we. De film beschrijft het leven in het Zui
den der Vereen'gde Staten in de tweede helft
der vorige eeuw en speelt in den stoat Ken
tucky op de plantage von Shilby. We mogen
aannemen, dat dit vermeerde boek alom be
kend is, zoodat een uitvoerige inhoudsbeschrij
ving gevoegelijk achterwege kon blijven. Wel
willen we verklaren, dat deze betrekkelijk nog
nieuwe film, een prachtige illustratie geeft,
terwijl het spel, dat door de opt redenen wordt
gegeven, alle bewondering verdient.
Cinema Royal.
De Cinemo-Royol Vertoont nis hoofdnum
mer tot en met morgenavond „De Adelaar",
waarin de bekende Rudolph Valentino de
hoof '-.rol vervult. Het verhaal van deze film
handelt over het oude Rusland en is zeer
boeiend.
Volgende week komt als hoofdnummer „De
Gemonkerdc Piraat", een sensationeel e zeeroo-
vers-films, terwijl Woensdag een volksavond
zal worden gegeven.
MET EEN KWARTJE DE WERELD ROND
Op de film in het film
spel „D© Faam".
Het filmspel „De Faam" vertoont morgen
en Maandag een film, die ongetwijfeld een
groote belangstelling zal trekken. Want wie
zal niet kennen het komische en spannende
reisverhaal, „Met een kwartje de wereld rond",
van Paul d' Ivoi. De film, die men thans in de
Valk kan zien is een nauwgezette bewerking
van dit verhaal. In de negen acten maakt men
de geheele reis mede, die Lavarède met zijn
kwartje maakt. Men volgt hem in zijn geheele
wedloop om de millioenen-erfenis, zijn redding
van het schavot, zijn tocht dooT de wolken
met den luchtballon, in het land van de Lama-
priesters, de geheimzinnige geschiedenis met
het Boeddha-beeld enz. Het behoeft geen be
toog, dat waar "het boek ccn aaneenschake
ling is van een onafgebroken reeks spannende
momenten, de sensatie en sponning in deze
film het toppunt bereikt, ongetwijfeld een
echte film voor jong en oud.
PERSONALIA.
Onze stadgenoote mej. G. A. Hoverkorn, is
benoemd tot onderwijzeres aan de openbare
school No. 235 te Rotterdam.
ORGELCONCERT.
George Robert in de Sint-
Joriskerk.
Ten bate van het Orgelfonds van de Sint-
Joriskerk had gisteravond in deze kerk we
derom een orgelbespeling plaats. Ditmaal was
het niemand minder dan de bekende organist
van de Haarlemsche Sint Bavo-kerk, de heer
George Robert, die het instrument bespeelde.
Geen wonder dus^ -dat het publiek in vrij
grooten getale was opgekomen om te luis
teren naar het spel van dezen begaafden mu
sicus.
Het programma van den avond van gis
teren begon met een koraal-voorspel „Nun
komm' der Heiden Heiland", van Joh. Seb.
Bach En reeds bij dit eerste nummer kon men
volop genieten van den grooten techniek,
waarover de heer Robert beschikt. De heer
Robert is een groot Bach-kenner en in zijn
mooi open en doorzichtig spel kwam dat zeer
duidelijk tot uiting. Ook het derde program
ma-nummer „Passacaglia en Dubbel-fuga" in
C kleine terts van denzelfden componist was
een genot om aan te hooren, evenals J P.
Sweelinck's Fantasie in d klein, een nummet
uit de Oud -Nederlandsche school en het slot-
koroal van Jos. Jongen. Wel zelden hebben
we zoo genoten van de klanken van het
mooie orgel van onze Groote Kerk als gis
teravond. De nuanceeringen, die de organist
rn zijn spelweergave wist te leggen, getuig
den var een door en door begrijpen en aan
voelen van het betrokken opwis, zooals slechts
zeer weinigen vermogen
Verschillendenummers op het programma
waren ingeruimd voor het Ned. Hervormd
zangkoor, onder leiding van onzen stadge
noot, den heer A. J. C. Mooij. We waren
reeds meerdere malen in de gelegenheid dit
koor te hooren en ook nu mogen we weei
spreken van een zeer beschaafd zingen. Jam
mer dat het aantal leden van dit koor zoo
beperkt is. Waren er meer krachten, dan zou
ongetwijfeld het geheel daarmede ten zeer
ste gebaat zijn. Hetgeen niet wegneemt,
dat hetgeen het koor gisteravond ten gehoore
bracht, op hoog peil stond. In het bijzonder
memoreek-en wij het „In Porasceve" van da
Vittoria. Buitengewoon goed klonken de af
wisselende Grieks* he- en Latijnsöhe strophen,
telkens door een gedeelte van het koor ge
zongen, op eenigen afstand van elkaar opge
steld. Het middeleeuwschc Kerstlied „Uit
hoogen hemel daalt hij neer", was eveneens
een zeer mood nummer, waarbij vooral de
BOOMEN IN 'T PLANTSOEN.
Nu wfUlen we eens de meer of minder zeld
zame boomen gaon bekijken. We hebben er in
ons plantsoen mooie soorten van.
In de eerste plaats één, die we eigenlijk nog
bij de erchdoorn h'adden moeten noemen,
waarvan we dus niet vijf, doch zes soorten
bezitten. Het is Acer Leopoldü, die staat aan
den onderkant bij een der torens van Monnik-
kendam. Vlak daarbij een bijzondere esch, n.l.
de Sierlijke esch, Froxinus eleganti«=rimo, die
zijn naam met eere draagt. Een andere zeld
zame esch staat op het gazon bij de Heeren
straat. Op zijn bói dje lezen we, dot het de
Mannaësch is. die ook wel Pluimcsch genoemd
wordt. Deze boom, dat exemplaar bedoelen
we, heeft een zonderlingen stam, die van on
der vrij dik is, doch plotseling in een dunner
deel over gaat. Deze boom is namelijk geënt.
De onderstam is van den gewonen esch, die
vlugger groeit. Wie de schors vergelijkt met
dien van de vier esschen daar dicht bij aan
den kant van de beek riet wel, dat het essche-
rohors is. Hetzelfde entingsverschijnsel ver
toont de Bergiep, op hetzelfde gazon, waar
bovendien nog op te zien is een flink exem
plaar ven den Cata'pn of Trompetboom. Een
drietal maanden geleden maakte we u op de
zen laatbloeier opmerkzaam
We rijn echter, al pratende hot plantsoen
ingeloopen en zullen nu op onze schreden te-
rugkeeren, Monnikendam weer over tot we in
de buurt van de meisjesschool komen. Daar
staat aan de beek een nog jonge boom met
bladeren, die geen top hebben Het lijkt of die
er afgesneden is. Dat is een Tulpenboom, niet
zoo een met groote witte bloemen in het
voorjaar, maar met groene, rood oangeloonen
tulpvormige bloemen. Hij heet daarom Lirio-
dendron tulipiferu. Aan de punt van het gazon
rtaan Chineesche boomen, wier bladeren veel
op esschcnblnd lijken. Het zijn Hemelboomen-
De Chineezen voeden hun reusachtige zijde
rupsen met het blad van dezen boom.
Voot de meisjesschool staat een pracht
exemplaar van den Vleugelnoot. Het schijnt,
dot hij door wortclbcschad;ging in kwijnenden
rvfraat is. Misschien is er wat aan te doen
Nu vermelden we nog den Gelen Kornoelje
dicht bij de Utrechtsche poord aan den kant
van de beek en den Hanespoordoorn in de
buurt van den muziektent bij de Sint Anfridus-
straat.
Ten slotte nog deze straat in en het plant
soentje tegenover Monnikkenkam bezocht,
waar we Moeroscypressen aantreffen en
ons derde dozijn is vol.
tenor-sofli met melodische begeleiding van
het koor heel goed klonk.
Het was een mooien avond, waarbij men
heeft kunnen genieten van hoogstaande, ge
wijde kunst.
W. J. VAN DAM.
In Concordio, Longestraot TT3.
Van Zoterdag tot en met Donderdag expo
seert onze stadgenoot Van Dam in Concordia
een aantal teckeningen, etsen, pastels en schil
derijen.
Deze jonge kunstenaar doet zich kennen als
een krachtig werker en als een man die wat
in zich omdraagt. Hij bekijkt de dingen onbe
vangen.
Daar zijn geteekende koppen volksche
karakterkoppen die treffen door de kracht
der typeering. Het werk kan soms wat hard
en stug zijn, dor is het in zijn wezen niet,
zoetelijk allerminst. Men voelt een koppige
zplf-tucht, een zekeren ernst in die borsche
studies, ook al zou de grond ervan nog wel
dieper kunnen zijn. De diepte komt met de
inren, zoo er slechts leven zijl
Het ruime en levens-volle van zijn natuur
soreekt zich het sterkst uit in zijn behoefte
nan krachtige tegenstellingen van sterke kleu
ren. Vooral de pastels getuigen daarvan, want
in zijn schilderwerk schijnt hij meer met de
(zwaardere) materie te tobben: dit ;s soms wat
schraal en koud. De witte en roestige roode,
schimmelige muren onzer mooie oude stad laat
hij sterk uitklinken tegen het warme blauw van
den hemel, het brons van najaars-boomen. -Zoo
ontstaan composities van gedragen kleuren-
kracht. Hij zal goed doen zijn liefde voor
mooie kleuren wat in te toornen. Soms kan die
kleur werkelijk beteokenis en diepte krijgen,
maar vaak ook is deze kleuren-weclde te veel
om haar zelf genoten. Een schilderij is ten
slotte geen tapijt. De hoogste adel van den
kunstenaar is zijn waarheids-drong. Aan fijn
heid heeft dit werk ongetwijfeld nog te winnen,
maar nogmaals: de spontaniteit en de geeste
lijke energie van deze studies ontwapenen tel
kens weer onze kritische bedenkingen
Zijn Hefde voor het oude en doorleefde uitte
zich zeer gevoelig in een ruime en doorwerkte
teekening naar een oud-Duitsche boerenhofstee:
daar droomt iets van de eeuwen in die teeke
ning.
Een paar houtsneden naar vogels wij
zen op een voste stijl-kracht Een paar etsen i
naar Oud-Amersfoort doen voor dezen jon
gen wager nog vele mogelijkheden open gaon.
Dit etswerk, w.o. een buitengewoon groote naar
de glorieuze toren achter twee witte huisjes,
kon ongetwijfeld dieper en strenger doorwerkt
zijn (inzonderheid de witte geveltjes doen te
coulisse-ochtig aan), maar het reeds bereikte
wettigt ten volle het vertrouwen, dat uit dit
alles iets groeien kan, mits de artist zijn geest
kracht tot werkelijke intensiteit verdiept.
Het werk heeft karakter en, in aanleg, iets
persoonlijks. In de groote kunst-centra van ons
land ziet men helaas menige tentoonstelling, die
minder belangrijk is en minder animeerend dan
deze.
Men krijgt de overtuiging, dat deze man met
vreugde werkt en het erg serieus meent met dit
werk; dat blijft het eene noodige.
JUST HAVELAAR» J
